Stoeffers I
GEWELD.
EEN ONDERZOEK
CONSCIËNTIE.
c I I 9 Gij herinnert U, Burgmeesters, Schepenen,
Mijnheer De Sciueleev»i Gemeenteraadsleden, den financieölen toe-
Bij zijn optreden viel aan den zoo ver-
stand nwer gemeenten van over 14 jaren
Weinig of geen hulpgelden voor openbare
riienstrijken heer DeSadeleereene warme g gezondheidswerker Wij hebben geeischt
betooeing ten deele der genegenheid en P ae catholieke regeering dat Bij aan onze steden
I Isk Knlr. trnnrla l-ntnon. Dn
liefde van het ware catholieke volk.
Spreker bedankt vooreerst de vergadering
voor hare toejuichingen en zegt dat hij zal
blijven strijden voor de zedelijke en stoffelijke
belangen van landbouwer, burger en werk
man.
Slechts eenige punten wil ik herinneren
over het reeds gepleegde, zegde hij.
Over vier jaren, werd er door den nieuwen
Minister van Financiën een wetsontwerp neer
gelegd om rechten te stellen op de vreemde
Jandbouwprodukten.
De liberale partij weigerde dit wetsontwerp
te bespreken en verliet de Kamer. In deze
zelfde zaal beloofden wij U, indien het kie
zerskorps ons met een nieuw mandaat ver
eerde,geene moeite te sparen om bij den terug
keer der Kamer dit wetsontwerp doen door te
gaan. Het gebeurde zoo, en ondanks de hevige
tegenkanting der socialisten die in de nieuwe
kamec de plaats hadden genomen der oude
liberalen, is het wetsontwerp gestemd; het is
de wet geworden van 12 Juli 1895 en wij heb
ben zoo dien grooten uitslag bekomen dat
onze landbouw voortaan eene eereplaats be
kleedt in het tol en fiscaal regiem van België
en dat de landbouwnijverheid gelijk gesteld
wordt met de andere nijverheden £n door
die zelfde wet schonken wij ook eene grootere
bescherming aan een aantal onzer nationnle
nijverheden tegenover de mededinging van
den vreemde (Toejuichingen).
Wy beloofden U ook de hulpgelden te doen
vermeerderen voor schadeloosstelling aan den
landbouwer in geval van afgemaakt of afge
keurd vee. Over tien jaar deden wij in de
kamer dit groote grondbegin aannemen dat
wanneer de landbouwer onteigend wordt van
zijne beesten in't, belang der openbare gezond
heid, het eene plicht is voor den Staat hem
eene vergoeding te geven en een eerste crediet
van 100 duizend franken werd in de begroo
ting geschreven.
Over 4 jaren was dit crediet vermeerderd
tot een half millioen. En nu is het trapsge
wijze geklommen tot 1 millioen 400 duizend
franken waarbij nog 300 duizend franken
moeten gevoegd worden voor het aamnoedi-
?;en van de kweeksyudicaten. De 100 duizend
r. vau over 10 jaren zijn veranderd in 1 mil
lioen 700 duizend frs. En wij zullen niet
ophouden te strijden tot wanneer in dergelijke
gevallen de Staat aan den landbouwer de
volle waarde der beest zal betalen
(Herhaalde toejuichingen).
Groote verminderingen zijn er toegestaan
op den vervoerprijs vau ijzerenweg en scheep-
dienst, die jaarlijks geschat worden op 3 mil
lioen, in het belang van het verzenden van de
landbonwprodukten binnen het land.
Nieuwe speciale dienBten zijn ingericht voor
den vreemds gedurende deze twaalf laatste
maanden alleen zijn er langs de zeehaven van
Gent, dank aan de nieuwe diensten, 25 mil
lioen kilogrammen Vlaamsche landbouwpro
ducten waarvan een aanzienlijk getal van ons
Arrondissement, naar Engelund gestnurd
Toejuichingen),
En de margarine, znlt gy iyij zeggen
Geen zittijd ginger voorbij,zonderdat wij de
ware klachten onzer boeren wegens de verval-
sching der boter deden kennen in de kamer.
Nieuwe en strenge maatregelen werdeu er ge
nomen, het toezicht werdt versterkt, het getal
toezichters vermeerderd. Op onze aanvraag
werd er door het Staatsbestuur eene commis
sie aangesteld om alle middelen te onderzoe
ken strekkende tot de uitroeiing der ver-
valsching en tot het beschermen van onzen
boterhandel.
Ik had de eer er deel van te maken met den
verkleefden landbouwersvriend van ons Ar
rondissement die gij allen wel kent, den E.
H. Hector Van der Schueren toejuichingenen
na lange beraadslagingen en vele moeilijkhe
den gelukten wij er iu een voorstel te doen
doorgaan waardoor iedere fabrikant in mar
garine zoude verplicht zijn ze te mengen met
een zekere stof phónophtalóine geheeten, die
gezond is maar bij de ontlediging altijd ge
makkelijk erkenbaar is.
Eenieder,kooper en verkooper,heeft belang
de vervalsehing der eetwaren te vóórkomen.
En wanneer burger en werkman voor zuivere
boter betalen,hebben zjj ook recht op zuivere
waar. Toetreding
Hewel, een wetsontwerp is in de kamer
neêrgelegd om derwijze de vervalsehing te
beteugelen het is onderteekend in den naam
der deputatie van Aalst door onzen collega
Mr Woeste en wij zullen geene moeite sparen
om het te doen doorgaan. (Toejuichingen).
Gij weet welke klachten de oude liberale
wet op het planten van tabak in ons Arron
dissement deed ontstaan. Sedert wij de eer
hebben inde Kamer te zetelen he bijen wij er
gedurig protest tegen aaugeteekend, zij was
eene ware plagerij voor de boeren en bijzon
derlijk voor de kleine landbouwers en voor
de duizende en duizende werklieden die zoo
gaarn hnuue tabak kweeken voor eigen ge
bruik. 80 planten alleenlijk mochteu zij zet
ten zonder betalen. Herinnert U de folte
ringen der oude wet, de vervolgingen, de
proces-verbalen, de straffen met boet en ge
vang 1
Over 4 jaren bij onze terugkomst in de
kamer legdsn wij een wetsontwerp neêr lui
dende als volgt alle rechten op planten
van tabak zijn afgeschaft n
Wij hadden te strijden vooreerst tegen de
onversc!iilligheid,der kamerer zijn slechts 4
of 5arrondissementen in ons land waar tabak
gekweekt worden de Minister van Financiën
op zijne beurt verdedigde de belangen der
schatkisten de socialisten bestreden ons
ontwerp hevig omdat het te voordeelig was
aan de landbouwers eu aan deu landbouw te
groote bescherming gafGij hebt de debatten
der kamer opgevolgd. Gedurende twee jaren
hebben wy op de bres gestaan om de belaugeu
onzer landbouwers te verdedigen. Wij zijn er
eindelijk in gelukt de volle vrijheid voor het
planten van tabak door de nieuwe wet uit te
roepen eenieder mag nu planten eu rooken
zooveel hij wil De vreemde tabak blijft be
last met 65 fr. per honderd kilos eu liet
fabricatierecht op den iulandscheu tabak is
slechts van 15 fr. eu moet door deu kooper
betaald worden. De landbouwer is vry
alle rechten.
Moest de oude wet blijven bestaan hebben
de smokkelhandel zoude op een zeer breeden
voet ingericht zijn geworden men verkocht
zelf de vreemde tabak iu bet land aan
minderen prija dan de gesmokkelde rechteu
dat niemand meer zoude kunnen planten
hebben voor de verkoop de strengste maat
regelen zijn nu genomen om het bedrog aan
de grenzen te beteugelen eu men mag grouüig
verboopen dat na korten tijd de tabak eene
winstgevende vrucht voor onzen landbouv.
zal wezen. Alle middelen om onzen landbouw
te beschermen zullen wij met vreugde bij
treden. (Toejuichingen).
en dorpen mildig ter hulp zoude komen. De
liberalen besteeden al het geld tot het onder
houd van hunnen rampzaligen schooloorog,
Door de afschaffing van de oude wet op de
onderstand woonst die alleen voordeelig was
aan de groote steden door de verbetering
gebracht aan bet gemeentefonds door bet
inrichten van een nieuw gemeentefonds is de
toestand onzer gemeenten grootelijks verbe
terd. Milde hulpgelden zijn verleend voor
openbare werken - -'t j aarlij ksche crediet voor
de buurtwegen is geklommen tot 3 millioen,
een buitengewoon fonds van 10 millioen is
over een jaar eu huif gestemd voor de wegen
waarvan 5 millioen uitsluitelijk bestemd
zijn voor het kasseiën van de landbouwwe-
gen der gemeenten.
En voor bet leggen van tramwegen is de
tusschenkomst van den Staat gebracht op
50 °/0 van de kosten
Maakt eene vergelijkenis tnsscben den toe
stand van over 14 jaar en deze v n heden en
rij zult met mij bekennen dat gy deze van
ïeden verkiest. (Toejuichingen).
Alle maatregelen genomen in het belang
der burgerij en in 't bijzonder der kleine bur
gers hebben wij ook met vreugde toegetreden;
ik wil alleenlijk herinneren de wet die den
aankoop van Kleine eigendommen vergemak
kelijkt en de wet op de vergoeding der sol
daten 30 frs. in de maand, 1 fr. per dag
die ware vaderlandsche en democratische
wet. dat ons land fier is alleen te bezitten en
aan de vreemda landen als een voorbeeld te
mogen toonen Wetsontwerpen zullen neêr
gelegd worden om de belastingen die wegen
op de kleine burgerijen op den kleinen han
del af te schaffen. Wij zullen ze krachtdadig
ondersteunen.
Een ministerie van nijverheid en arbeid is
ingericht. Het beeft voor zending de belangen
nzer arbeiders te beschermen. Geene week
;aat er voorbij of maatregelen worden er met
lit doel genomen.
Laat mij hier ook herinneren de wetten ge
stemd over de betaling der loonen de wet op
de werkmanswoningen de wet op het toe
zicht en de verordening der werkhuizen
fabrieken, de wet op de vakvereenigingen.
Yoor onze Vlaamsche werklieden die in
Frankrijk gaan werken hebben wij ook ieder
jaar de hulp van den Staat ingeroepen; 50
afslag hebben zij bekomen voor de reis op
deu Belgischen Staatspoorweg en talrijke
maatregelen zijn genomen door de regeering
om hunue personen en hnnne belangen in de
vreemde gewesten te vrijwaren.
Een wetsontwerp gaat ter bespraking ko
men over het arbeidscontrakt een ander
ligt gereed om de werklieden ter hulp te
komen in geval van arbeidsongelukken.Meer
dan iemand zijn wij de wet op de pensioen
kas der oude werklieden genegen het Miuis-
sterie en de catholieke meerderheid houden
er zich drnk meê bezig en het zal een der
schoonste dagen van ons politiek leven w
wanneer wij het geluk zullen hebben die
groote wet te stemmen. (Geestdriftige Toejui
chingen.)
Spreker eindigt meteenen oproep te doen
tot. allen om op 22 Mei aau de lijst der catho
lieke en volksgezinde eandidaten een prach
tige zegepraal te verzekeren.
voorzeker zullen willen de belofte afleg- chende en bevestigde geen scheurmaker
u'ui, met hunne collega's van Senaat en !j te willen worden eu demokraat en katho-
Kamer, die vroeger reeds met een man- j liek te willen zijn en blijven,
daat werden vereerd, de taalbelangen :j Gij, belangloos M. De Backer injuw
van hunne lastgevers, van gansch het. 1 streven op politiek gebied, if Ti
Vlaamsche land te behartigen 1 (Warme j! Maar, heere, uwe lezers kennen u en
toejuichingen.) j Je 22 Mei zal
u eene davering brengen
|j van eerste klas en als de hoogmoed en de
De heer Bosteels, (Ninove) stelt 'j eerzucht u niet gansch begoocheld heb-
voor tot geeneu poll over te gaan daar -1 hen, dan zult gij uit uwen droom wakker
er slechts 't noodige getal eandidaten jj schieten en uwe dwalingen inzien
voorgedragen zijn is het niet noodig te
stemmen.
De heer Jozef Vaerman, (Dender- g
leeuw) vraagt dat de standregelen welke poi en t»iani.
den Poll voorschrijven, stiptelyk nage- B
Mocht hij tot inkeer en beternis komen
leefd worden.
Van vele zijden der zaal Ja, ja, wij
zijn er voor gekomen.
Onmiddelijk werd de Poll geopend
welke den volgenden uitslag gaf.
VOOR DEN SENAAT
MM. Van Vgeckem, 537 stemmen,
de Kerchove, 537
VOOR DE VOLKSKAMER
MM. De Sadelecr, 536 stemmen.
Woeste, 536
Bethuua, 536
Van der Linden, 537
Verscheidene heeren Afgeveerdigden
hadden de zaal verlaten uit vrees van den
trein te missen, andere om zaken in de
stad te regelen.
;statigen wij ten slotte dat er eene
buitengewone geestdrift heerschte onder
do heeren Afgeveerdigden, 't gene een
voorteeken is, «lat zoo wij de oendracht
blijven bewaren en moediglijk strijden,
van eene verzekerde zegepraal, van de
schitterendste zegepraal die wij ooit zul
len beleefd hebben.
De groen-blauw vlek die, in 1894, het
vaandel van het zoo catholieke Arron
dissement vau Aalst kwam bezoedelen,
moet worden uitgewischt en hiertoe zul-
u allo ware eatnoliekeu van alle standen
het hunne willen bijdragen iu de maat
hunner krachten.
CATHOLIEKE MANNEN
De eer van het Arrondissement
van Aalst moet hersteld worden
Vooruit due voor Godsdienst,
Vrijheid,Huisgezin en Vaderland!
De heer Voorzitter Gheeraerdts vraagt
of er iemand 'c woord verlangt te nemen.
De heer Leo Geeroms, Gemeente
raadslid, te Aalst bekomt het woord en
spreekt de volgende dankbetuiging dei-
Vlamingen uit
MIJNE HEEREN,
Bij afwezigheid van Mr Dr Isidoor Bau-
wens, die belet is deze plechtige vergade-
riug bij te wonen,is mij door 't Vlaamsch
Taalgilde de vereereude taak opgedragen
hier eenen plicht van dankbaarheid te
komen vervullen jegens onze aftredende
heeren catholieke Senator eu Volksver
tegenwoordigers, die het wetsvoorstel
Coremans-De Vrieudt hebben gestemd.
Met overgroot genoegen heeft het
Vlaamsche Volk de blijde tijding dier
stemming, eerst door de Kamer van
Volksvertegenwoordigers en daarna door
den Senaat vernomen. De Vlaamsche
strijd, Mijne Heeren, is eene volkszaak
bij uitmuntendheid I Door de nieuwe
wet, hebben wij eindelijk de gelijkstelling
van Vlamingen en Walen op taalgebied
verkregen.
Wij ziju fier het te mogen zeggen aan
dit grootseh werk, hebben onze geachte
heeren aftredende Senator eu Volksver
tegenwoordigers hunue ieverige, hunne
krachtdadige medewerking verleend.
Hulde eu dank aan onze catholieke
gekozoneu, die het wetsontwerp hebben
gestemd I Hulde eu dank aan deu heer
Van Vieckem, die, als verslaggever van
het wetsvoorstel in den Senaat, zoo moe
dig iu de bres sprang om ons taalrecht
te verdedigen. Aan ziju toedoen hebben
wij het voorzeker te grooten deele te
wijten, dat de Seuaat den Vlamingen
eindelijk recht liet wedervaren. Hulde
en dank aan onze catholieke Volks
vertegenwoordigers, aau MM. Lpdewijk
De Sadeleer, Vincent Diericx on vooral
aau onzen ouwaardeerbaren heer Karei
Woeste Aau zijne welwillende tusscheu-
komst, aau zijne machtige voorspraak is
het te danken, dat het wetsvoorstel Core
mans-De Vriendt op de dagorde der
Kamer van Volksvertegenwoordigers werd
behouden eu nog in dezen zittijd tot wet
gemaakt. Met zijn gekend en prachtig
talent, met ziju boeiend en overtuigend
woord, heeft hij het goed recht der Vla
mingen verdedigd. Aldus mag hij teke
nen op ile erkentenis vau het Vlaausch
Taalgilde, van zijne kiezers, van gansch
het Vlaamsche land 1
Volmondig juichen wij de candida-
turen toe vau onze aftredende Senator,
M. Van Vreckem, van onze aftredende
Volksvertegenwoordigers, MM. Woeste
en De Sadelecr, en wij betreuren het, dat
wij bij Uie voorstellingen dén naam van
den ïeverigeu eu verdieustvollen heer
Vincent Diericx niet meer mogen voegen.
Van hen verwachten wij in de toe
komst, dat zij steeds het goede recht dor
Vlamingen zullen voorstaan eu verde
digen. Wij juichen de cwididaturen toe
Van M. de Keichove, van Al. Barou Leo
Belhuue, Eerevoorzitter vau 't Vlaamsch
Taalgilde,
Wij lezen in Klokke Roeland
De kristeue Domokraten blijven ge
trouw aau het programma dat hunne
beginsels vertolkt
Nog eens het valt hen niet te doen
om parlementaire zetels iu te palmen,
voor hen is dit eene bijzaak dit is een
middel om gedachten en denkbeelden
door te drijven, maar een doel is het niet.
De vooruitgang eu de welstand van het
volk door echt demokratische instellingen
en wetten, daarom zijn ze bekommerd
daarvoor strijden ze, eu dit zullen ze
bereiken.
Het is M. de advokaat De Backer die
dit schrijft en iedereen weet dat die heer
de ootmoed, de zachtheid en de nederig
heid zelve is.
Iedereen weet ook dat het «enige doel
van hun streveu is op de kussens der
volkskamer te geraken en de duizende
ballekens op te strijken die aan dit
postje zijn vastgehecht. Wij hebben die
volkshervormers en gelukmakers zien
opkomen voor het oerst cn vooral in een
gedeeltelijken kiesstrijd in het kanton
van Ninove.
Iedereen zal zich dio daadzaak nog wel
herinneren. De Backer, De Pelsmaeker,
Ster«k cn C° vlogen ten strijde alsdan
niet voor hun eigen maar voor M. Van
Langenhaecke.
Zij behaalden een groote zegepraal en
dit maakte hen blind. Zij hadden op het
volk dc kracht beproefd van hunue wel
sprekendheid.
Welnu in den eerstvolgende kiesstrijd
wierd de heer Van Langenhaecke van
kant geschoven die hoer was nochtans
hun weldoener en zij zeiven kwamen
voor 't vuur met de overtuiging dat hunue
verkiezing geen twijfel leed. Zoodra zij
hoopten dat zij zelf konden gekozen wor
den liep hun weldoenor hun in den weg
cn mot minachting en misprijzen liepen
zij hem over het hert.
Is dit een teekeu van belangloosheid
Indien het hun niet aankomt om kamer-
zotels in t,e palmen, waarom nemen zij
hunne toevlucht tot allerhande mid
delen,de oneerlijkste middelen het meest,
om toch te overwinnen gelijk te welken
prijze
Of zullen die heeren gaan denken dat
zij echt demokratische wetten cn instel
lingen bevorderen met karrevrachten
dwaze beloften te doen en zoo het hoofd
vau hot volk iu de war eu op loop te bren-
gen Welken welstand hebben zij te weeg
gebracht met bij v. aan de kiezers te
beloven dat, zoo zij gekozen geraken, men
voor niet per spoor zal mogen rijden
Welke soort van vooruitgang is er ge
daan mot immer eu altijd de harten op te
hitsen tegen de katholieke partij, welke
het mogelijke doet om hervormingen op
sociaal gebied in te voeren Op haar
richt gij al uwe pijlen af, terwijl gij de
liberalen,de godsdiensthaters en de socia
listen, aanhangers der vrije liefde met
rust laat.
Uw strijd bepaalt zich bij Vlaanderen
waar de katholieken, vrienden van den
werkman, gekozen worden in andere
streken vertoont gij u niet 1
Neen, uw doelwit is de godsdienstige
partij te verscheuren. Gij zijt de hand
langers der liberalen, die de melkkoeien
zyu welke u toelaten uwen rampzaligen
en ougelukkigen strijd te voeren.
Gij zijt belangloos maar och arme,
wat hebt gij dan iu den laatsteu gedeelte
lijken kiesstrijd te Dendermonde gedaan
Gij zijt er opgekomen tegen eenen demo
kraat, M. Tibbaut, enkel en alleen omdat
M. Van der Linden, die j deze uwe onheilvolle strekkiDg verloo»
Pol is aan 't bewerken
't betterave land.
Stant. Nog al voor
patatten dan, Pol
Pol. De patatten
zitten er al in, Stant
't is voor de betterave
dat wa nu gaan zorgen.
Stant. En mochten
i zoowel lukken als
leden jaar, Pol want
'k en heb nog nooit
zulke schoone gezien.
Pol. 't Zal, als 't God belieft, nog een
ander «pel zijn, Stant want we zullen ze van
dezen keer nen keer peperen naar de beste
leste.
Stant. Hewel, Pol, veel betteraven heb
ben is nog voordeelig voor nen boer.
Pol. 'k Geloof ik dat, Stantdat is goed
voeiër voor al de beesten van 't hof en ze komt
bijzonderlijk te pas als 't loof op is en de
klavers nog achteruit zijn.
Stant. Gelijk 't nu precies is, Pol.
Pol. Ja, Stant, en gelijk 't nog veertien
dagen drij weken kan zijn en ons lange
steerten en vragen niet of er nog iets is, maar
als 't hun niet op tijd voorgedragen en wordt
ze steken den hoorn om een gheel prochie
overhoop te zetten.
Stant. Ja, Pol, 'tis nu nog eenige
kwaden tijd voor de koeibeesten.
Pol. Jaat, Stant, maar God dank, 't ges
groeit zeer aan en binnen eenige dagen zullen
de lange steerten overal buiten gejaagd wor
den.
Stant. En de klaverkes groeiën ook
goed, Pol, en dat is nog hunnen besten tand.
Pol. Ja, Staut, dat gaat nog al
om g'heel zeer te groeiën, zijn de nachten
nog te koud.
Stant. En 't is nochtans een plezier lijk
alles verandert in den kouter, Pol.
Pol. 't Is buitengewoon, Stant, en 'k ge
loof dat het een groot geluk is van geen wer-
reme nachten t' hebben, want veel vruchten
staan te goed.
Stant. Maar, Pol, dat is nu zeker toch
wel den schoonsten en den plezierigsten tijd
van g'heel de jaar voor den huiten
Pol. Jaat, Stant maar voor iemand die
daar in geboren is en dat al zooveel jaren
beleefd heeft lijk ik, on maakt dat toch zoo
veel impressie niemeer, alhoewel dat ge daar
toch altijd iets van gevoelt.
Stant. Zie, Pol, ik denk dat het in den
Hemel niet veel aangenamer en zal zijn als
't nu op den buiten is die schoone maleche
eu weelderige vruchten, en dat gezang en
gekwetter van al die vogels Alles spreekt
van vreugde en leven
Pol. Hebt ge den nachtegaal al g'hoord,
Stant
Stant. Neen ik, Pol maar
dat er die vogelkes zoo dun komen.
Pol. Ilewel, Stant, ze zouden toch eer
der verminderen als vermeerderen maar
w'hebben hier toch weerom eenen in
streken van de verledene week al.
Stant. En dat is toch den baas va
zangers, he Pol
Pol. Ja, Stant, dat is veruit den primui
vaD allemaal.
Stant. Die lente, die lente, Pol dat is
nu toch 't aangenaamste van al de sezoenen
Pol. Onder alle opzichten, Stantzelfs
onder 't opzicht van slapen mij dunkt mij 8
da'k nog zoo goed slaap dezen tijd van 't jaar
als 't is gelijk wanneer anders.
Stant. En de groote reden is, Pol, omdat
het niet te koud noch te werm en is.
Pol. En ook, Stant, omdat nen mensch
meê den uitkomenden vaster en gezonder
slaapt als op nen anderen tijd van 't jaar.
Stant. Ge droomt dan toch gemakke
lijker Pol
Pol. Jamaar, Stant, k moet daar me
van hebben van droomen maar alzoo al nen
keer mijmeren of nen keer voyagereu in den
geestenwereld dat kan er nog door.
Stant. Maar, Pol, nen mensch die ge
rust is van oonscientie, en houdt hem nie
veel meê de geestenwereld bezig maar die
mannen die alzoo meê pakken op hun hert
loopen nog zwaarder als van lood, de die
zitten zeker nog al dikwijls eens verslonden
in den geestenwereld.
Pol. Lijk de donchisten, he Stant
Stant. - Ja, Pol, lijk de donchisten zie,
mij dunkt mij da'k dat allemaal voor oogen
zie wat dat die mannen in den geestenwereld
tegenkomen.
Pol. Geef nen keer af dan, Stant.
Stant. Hewel, Pol, al dat spijt voor
't geen dat ze verloren hebben en al die vrees
voor de toekomst. Ziet gij daar alzoo nen
liefhebber bezig meê raisonneren Helaas,
helaas waar is de vrede van mijn hert, waar
is de vreugde van mijn huisgezin, waar is de
hoop van mijn toekomst
- Vroeger werkte ik volgens geweten, ik
schreef en sprak voor God, voor de H. Kerk
en voor den Godsdienst.... Helaas, helaas nu
werk en schrijf ik voor den duivel, voor het
kwaad en voor de geuzerij
Vroeger eerbiedigde ik mijne geestelijke
Overheden, ik beminde de priesters en wierd
er van bemindHelaas, helaas nu spot
ik met mijn geestelijke Overheden, ik haat de
priesters en ik ljeer hun den rug
Vroeger waren alle treffelijke mensehen
mijne vrienden en ik wierd van hen geacht
en bemindHelaas, helaas nu vluchten
mij alle treffelijke menschen en zij zouden
beschaamd zijn van ie verat met mij gezien te
worden.....
Vroeger roskamde ik de geuzen en de
liberalen naar d'eerate sneê, somtijds zelfs
met gevaar van muilpeer of kalseiHelaas,
helaas nu spreek ik hunnen lof, nu drukken
zij mij d'hand en zitten zij uren en uren by
Vroeger deed ik mijne plicht, en ik was
gerust van hertHelaas, helaas nu speel
ik den rol van verrader, nu werk ik voor en
meê het kwaad en nu verga ik van angst en
knagingen
Vroeger ging mij alles wei en de toe
komst lachte mij toeHelaas, helaas
't begint te spannen en waar vaar ik heen
Vroeger ging ik naar de.kerk om te bid
den en 't was zoo zoet en zoo troostend.
Helaas, helaas nu ga ik ook al als muilen
trekker (waar ik vroeger zoo op kabaste) en
de kerk wordt voor mij een torment
Vroeger...,, en de vent schiet er uit, uit
den geestenwereld, en hij droogt zijn zweet
af, en hij wringt zijn handen meen, en hy
herhaalt en hij zweert dat hij hem niet en zal
;even, dat hij zal voortgaan tot der dood en
lat er niemand ter wereld zijnen arduinen
kop en zal breken.
Pol. 't Is al tijd, Stant, dat hij er uit
schiet uit zijnen geestenwereld Hij zal al
genoeg afgezien hebben, den sukkeleer wat
meent ge dan
Stant. Hewel, Pol, zyt er zeker van dat
die heete koppen van donsjen meer als nen
keer alle dagen in dienen geestenwereld ge
voerd worden en dat ze dikwijls Hansken Pek
op hunnen rug voelen kloppen.
Pol. Maar Stant, zouden er van z'leven
hooveerdigere, koppigere, versteendere men
schen op den eerdbol gevonden geweest zijn
als die donsjen
Stant. Dat en heeft er nooit bestaan,
Pol, gelijk er ook nooit geen geweest en zijn
die zooveel kwaad gestioht hebben als de
donsjen.
Pol. Of 't waar is, StantEn ze komen
nu toch voor goed af te samen meê de libera
len in de naaste Kamerkiezingen
Stant.Jajaas, Pol, maar op twee ver-
schillige lijsten, ieder lijst van twee man,
twee liberalen en twee donsjen, en d'een voor
d'ander stemmen en alzoo is 't spel gespeeld.
Pol. 't Is schandalig, Stant, 't is schan
dalig Waar zijn de donsjen toch naartoe
-izeild
Stant. g'En ziet gij daar anders nie
mand meer bij, bij de donsjen, als liberalen,
zelle Pol Den verleden woensdag trok den
hoofdman der geuzepartij van Aalst naar
't huis van eenen der hoofdmannen der dons-
jekliek, en drij uren naardien zagen z'er hem
uitkomen
Pol. En dan nog den heiligen uithan
gen, niewaar Stant, meê te schrijven over
len Almachtigen God, over de kristelijke
liefde, enz., en meê in de kerk te gaan zitten
lezen lijk den rechtzinnigsten en den braaf
sten katholiek
Stant. G'heel den donsjenboel, Pol, is
bedriegerij en schijnheiligheid, en daarom
ook, den bosch in moeten zij
Pol. Ooh, Stant, 'k wilde wel meê eenen
keer vier weken ouder worden Naar de
maan de donchisten
Stant. Ja zeker, Pol,en tot naaste week.
Pol. Goeië reis, Stant
De socialisten, die eerst stout en bout
met liunne leerstelscis voor den dag kwa
men, kruipen nu vorec-irikt in hunne
schelp terug zoodra men hen eens uitnoo-
digt toch eenige woorden over hunnen
toekomststaat te reppen.
Wat zij willen dat weten zij zelf niet
meer. Waarom ?P. De Witte zal bet ons
zeggen in ziju werk Het huidige socia-
lism is eene onmens chelijke opflesschen-
n trekkerij en eene kolossale stemmenvan-
gerij.
Alice Bron, eene socialistische vrouw,
heeft hetzelfde gezegd van onze fiere hel
den Met in de Kamers op de kussens
- te zitten en 4000 ballekens jaarlijks op
n te strijken meenen ze dat de maatschap-
pelijke kwestie is opgelost. Op den
n werkman denken zij niet. Het zetelken
en de ballekens er aan vastgehecht
n geven hun ie veel stof tot nadenken.
Aan de socialistische^programma geven
zij de brui of schermen er eens meê op
eeno meeting van mijnwerkers. Dat wil
juist niet zeggen dat het van socialis
tische zijde geen programmas regent. Oh
neen Sedert het verscbijuen van het
communistische mauifest van Marx en
Engels van 1848 zijn de fameuze roode
leidschrifteu outelbaar geworden. Moeten
Maar hoe menigvuldig die vormen
ook zijn die een opstand aannemen kun-
nen, zonder krachtdadige meêwerking
van de door he«rschende toestanden,
meest verdrukte werklieden, is nog
nooit eene maatschappelijke omwente-
ling tot stand gekomen.
Ik "verhaast mij de bladzijde to doen
kennen want anders zou Vooruit roepen
'tis leugen en bedrog.
Bovenstaande is vertaald uit Das
Erfurter Programm erlaüterd von Karl
Kautsky, bl. 106 en 107.
Vooruit verdedigt nu niet» anders
meer dan het fameuze A. S. en E. V.
twee snuchtere dingen waarachter onze
geuzen ook loopen en dat nochtans voor
gevolg hebben zal hun voor goed in den
dieperik te stooteu.
In die twee maatregelen ligt nu alles,
zelfs de oplossing van de maatschappe
lijke kwestie. Ja, het algemeen stemrecht
op 21 of 18 jarigen ouderdom, dat zouden
de rooden van Gent willen, om zoodra
mogelijk haas in ons ongelukkig en alsdan
diep betreur6nsweerdig landeken te spe
len.
Maar het volk ziet klaar in die listen
het zal de rooden niet volgen het zal
rust en vrede, werk en voorspoed lief
hebben. Het volk zal roepen Weg met
het geweld 1 Weg met het kartel 1
wij het zeggen er is in dat alles een
harrewar waaruit niemand meer wijs kan
worden.
Er is dan ook spraak een doktoren
korps te benoemen dat den last op zich
nemen zoo wat licht in de duisternis te
brengen en ons te zeggen wat het socia
lism is en wat het niet is. Het is toch zoo
vervelend zooveel verscheidenheid te
vinden in een leerstelsel dat nooit in
pratijk is geweest en toch het geluk der
meuschheid uitmaken zal.
Het valt echter te betwijfelen of het
roode sanhedrin zijne dekreten door de
massa zal kunnen doen aannemen.
Dat ware te wenschen want wat ge
beurt er nu
Iu hunne polemiek zijn de socialisten
echte palingen geworden, die u ontslibbe-
ren op hot oogenblik zelf dat gij ze meent
vast te houden.
Beroept gij u op de besluitselen van
een congres men verwijst u minachtend
van uit den hooge naar een ander waar
het tegenovergestelde is beslist en aange
nomen geworden. Zij draaien erger nog
dan de geuzen van Het Laagste
Nieuws dat op dien stiel roemt en boft.
Schoone eer Echt geusch
Steunt gij u op het werk van eenen
rooden schrijver dan halen die roode bon
zen de schouders op en ze grijnzen u toe
Die schrijver kan maar in persoonlijken
naam spreken en wij, wij kennen slechts
het officieel programma,
Zulke haudelwijze is alles behalve eer
lijk. Mariaune's zonen bedriegen en bodod-
deu misschien eenige eenvoudige men
schen, maar de schande er van zal op hun
terug vallen.
In de hoop eens een socialistische
Bijbel aan te treffen, hen ik eens gaan
pluizen in een werk wiens waarde onze
groote Nestor niet betwisten zal kunnen
of in twijfel trekken
Zoo wij de opheffing vau privaat-
bezit der voortbrengstmiddelen (Is de
kleine eigendom geen vo.irtbrengst-
middel voor onvermijdelijk houden,
toch meencu wij daarmee niet dat aan
de verdrukte werklieden op zekeren dag
de gebraden duiven der maatschappe-
n Hike omwenteling in den mond zullen
b vliegen.
- En zulke omwenteling kan de menig
vuldigste vormen aannemen volgens de
omstandigheden waarin zy plaats grypt.
VA IV
Da opsteller van V Land van Aelst
kondigt zondag 11., aan dat hij gezamen
lijk met De Backer zal candidaat zijn voor
de kamerkiezing van 22 Mei.
De valsche democraten stellen du» geene
eandidaten voor den Senaat, noch voor
de twee andere zetels van kamerlid.
Ook verklaart de gazetsehrij ver dat hij
veel liever geen candidaat zou geweest
zijn, maar dat hij daartoe\is gedwongen
door de omstandigheden....
Dus candidaat Tegen zijn goesting
En niet te verwonderen, want de kerel
bekent, gelijk De Backer het onlangs in
zijne zakzieke Klokke bekende, dat, zon
der de hulp en bijstand der liberalen, de
christene scheurmakers, in de aanst.
kiezingen, zullen verpletterd worden, ja,
verpletterd tot gruize I
't Is dan ook op zeer droevige wijze
dat de candidaat tegen zijne goesting den
toestand der Daensisten afschildert
De Fransohmans bijna aHen
weg
Priester Daens om zoo te aseg-
gen levendig begraven,
n Moeilijkbeden in 't bestuur....
n Onvolledige inrichting....
Mannen die aarzelen en man-
nen die overmoedig zijn....
Geen geld hebben....
Daarbij het kartel die stokken
werpt tusschen de beenen....
Wij moeten het bekennen in zulken
neteligen toestand den strijd aanvangen
is droef, zeer droef I.... en men moet zoo
koppig zijn als al de ezels van Schaarbeek
te samen om met opene oogen in 't water
te loopen
Laat ons nu de verschillige jammer
klachten van de eandidaten der valsche
democraten eens van nabij onderzoeken
De Fransohmans bijna aHen
weg. n Hier overdrijft de candidaat tegen
zijne goesting, opzettelijk, wetens en wil
lens, om later de borsteling die hem te
wa#hten staat ten zijnen voordeele aan
de onnoozele mensehen te kunnen uitleg
gen.
Eerst en vooral Zouden de. helft der
Frausbhmans wel de jaren tellen om kie
zer te zijn
En men moet de gewoonte hebben om
met spek te schieten om te durven bewe
ren dat al die brave lieden voorstaanders
zijn der Doncherij
Welke reden zouden de Franschmans
er wel toe hebben
Wat voordeel hebben de albelovers wel
te weeg gebracht voor de Franschmans
Wie heeft tr van 't gouvernement den
afslag van 50 ten honderd op den ver
voerprijs per ijzerenweg voor de Fransch
mans bekomen tenzij onze kamerheeren,
MM. De Sadeleer, Woeste en Diericx
Ja, 't is de Franschmans schande aan
doen, 't is hun doen doorgaan voor dom
koppen met te schrijven dat zij zich heb
ben laten vangen in de lompe strikken
der groene volksbs bedriegers I
Priester Daens is om zoo te zeg
gen levendig begraven.
De Aalstenaars die dagelijks onzen le
vend begraven vierden man, te Brussel,
wel zien smullen, lekker Beiersche bier
drinken en (Ijne sigaren rooken zullen
lachen als ze dat-zullen lezen 1
Nu, 't is waar dat het hem binnen twee
-maanden smal zal afvallen, maar hij heeft
zich toch niet te beklagen.
Vier jaren lang 4000 franks opgestre
ken, dus te samen 16 duizend franks in
eerste klas reizen gratis voor niet en
dit alles om hoegenaamd niets goeds te
verrichten 't is vet betaald geweest en
die 't anders vindt dat hy spreke
Wat meer is, heeft Mgr. Stillemans ge
vonden dat het niet betaamt dat een zijner
priesters langer de rol speelt die onze
vierde vervuld heeft, daar hebben wij
niets tegen te zeggen. Spijtig genoeg voor
de catholieken dat Mgr. onze Bisschop,
zich door de plichten van zijn verheven
ambt gedwongen heeft gezien, voor de
weerdigheid van 't priesterskleed, dién
maatregel te nemen.
Maar onze vierde zou er Mgr. Stille
mans dankbaar moeten over zijn daar hij,
op die wijze, ontsnapt aan de duchtige
