Donderdag 21 Juli 1898. 5 centiemen per nummer 338,e Jaar 3280. Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. De Paus GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. Het geltcd in de school. VERLOREN EER in zijn huiselijk leven. DE DENDERBODE Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 4-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwilantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des Land. Cuicpie Hiiuoi. Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen cp 3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de l advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureelo van dit blkd. Aalst, 20 Juli 1898. Francois Coppée schreef onlangs in een blad van Parijs een bewonderenswaardig artikel, dat diepen indruk maakte. Hij vertelt, dat een zijner vrienden, een jonge priester, kapelaan in een der Parijsche voorsteden, hem verklaarde dat in die parochie slechts een derde van de kinderen gedoopt zijn, en dat een nog grootere minderheid deu Catechismus volgt en de massa dus geen godsdienstig onderwys geniet. - Er is dus geen begoocheling te maken: weldra zullen er in dat deel van Frank rijk geen Christenen meer zijn 1 Zij die zich vrijdenkers noemen, zegt de dichter, kunnen fier zijn op dien uitslag, in twintig jaar verkregen. Ja, het is nauwelijks 20 jaar geleden —indien ik goede geheugenis heb dat het kruis beeld werd afgeschaft als schoolgerief want dit zyn de lieftallige woorden van ik weet niet welk gemeentelijk kopstuk. Men zette iu de plaats van het kruis ik denk het ten minste de tafel der maten en gewichten, en de meeste klei nen zullen ook maar al te vroeg weten wat een liter is... Wat den Cathechismus betreft, men weet dat hy met het kruisbeeld uit de school verbannen is, als een ge dachtenis aan dweepzucht, en bijgeloof (ouden stijl), en men heeft in de plaats van dit achteruit kruipend boek kleine handboekjes gesteld, waarin men den jonge citoyens\ooral spreekt... van hun rechten hun, die pas zelf zich den neus kunnen afvagen. In een van die boekjes'ziet men een prentje, waarop een deftige mijnheer in een tilbury laugs een straatveger rydt, en onder dat prentje leest men - Door het algemeen stemrecht is mynheer, hoeveel fortuin bij ook hebbe, de gelijke van den baanwachter. Die les heeft mij doen peinzen, want ge weet heel goed, dat als deze of gene volgens zijn opvatting gestemd heeft, de mijnheer iu de tilbury nog altijd zijn groot fortuin zal bezitten, gelijk te voren. Ik vraag mij af, of do Catechismus niet beter in de waarheid is hij, die arme, oude Catechismus die den mijnheer en den wegwerker gelijk acht voor den dood, maar die den eerste aan raadt liefdadig, en den tweode gelaten te zijn; die bij den eerste den hoogmoed en bij den tweede den nijd bevecht, en alzoo in deze wereld een weinig geluk en recht vaardigheid doet ontstaan, in afwachting vaD iets beters in het volgend leven. een verhaal naar het hoogduitsob. In den Tijd lozen we van de hand van Mgr Autoon de Waal een merkweerdig opstel over onzen gevierdeu Paus Leo XIII In het groote paleis van het Vatikaan heeft de H. Vader slechts eenige eenvou dige vertrekken tot werkelijk gebruik.De kamers, die door den raus eigenlijk worden bewoood, bestaan uit een stu deerkamer, slaapvertrek, kapel en eet kamer, gelegen op du derde verdieping. Eene verdieping lager liggen de officieele private vertrekken van den H. Vader en de kapel, waar hij voor vreemdelingen de Mis leest. Leo XIII bemint de eenzaamheid,welke hem tijd en rust geeft om te arbeiden en te bidden. Zoo ging het hem als Bisschop van Perugia, en zoo doet hij nu als Paus voor zooveel de vele werkzaamheden van den Opperherder hem toelaten. Want als do plicht en de belangen der Kerk hem roepen, dan offert hij de hem lief gewor den stille rust van zijn klein studeer ver trek op, om de pelgrims te outvangen.aau kerkelijke diensten deel te nemen of zich met de naar Rome gekomen Bisschoppen der onderscheidene landen over den toe stand hunner bisdommen te onderhouden. Leo XIII arbeidt zeor veel. Welk een last de zorgen en de aangelegenheden van allerlei aard op de schouders van den Paus leggen, hoe het vaak de allergewich tigste, dikwijls de schijnbaar onbetee- kendsto zaken zijn, waarover bij moet beslissen, hoe vreugde eu smert, zorg en troost, hoop en ontgoocheling zich dag aan dag afwisselen, daarvan hebben de overige raenschenkindercn geen begrip. Maar Leo XIII is een man van orde, en de nauwkeurige verdeeling en besparing van den tijd maken het hem mogelijk, ondanks zijne 88 jaren, zooveel tot stand te brengen. Nu eens zijn het zijne heer lijke herderlijke brioven, waaraan hij arbeidt, want verreweg de meeste heeft hij ze zelf opgesteld dan weêr ia het zijn groot, geliefdkoosd denkbeeld van de vereeDiging met bet Oosten, waarop hij zint dan weêr eens kerkelijko staat kun- digo vraagstukken der onderscheidene volken, welker oplossing zijnen tijd in beschikking neemt, en dan weêr de kleine aangelegenheden zijnor hofhouding, of do beslissing over do verzoeken en de bedel brieven van allerhande soort, waarover hij besluiten moet. Men vraagt zichzelven verwonderd af, hoe de Paus desniettemin nog tijd vindt om zijn brevier te bidden en andere godvruchtige oefeningen te verrichten, en toch weet Leo XHI het zoo in te richten, dat zijne eigene ziel geen gebrek en schade lijdt door do ver zorging van drij honderd millioen zielen. Des zomers staat hij vöör 0 uren, des winters iets later op, en dan wordt de tijd tot omstreeks 9 uren aan het gebed, de meditatie en het lozen der Heilige Mis gewijd. Toen eenigo jaren geleden een Duitsche prelaat hem de bij Püstet te Regensburg uitgegeven levensbeschrijving van de eerbiedweerdige Catbarina van Emmerich, van pater Schmöger, over handigde, gaf do Paus zijn leedwezen te kennen, dat hij dit boek Diet kon lezen, dewijl het in de Duitsche taal was ge schreven, en toen de prelaat hem ver wonderd vroeg Maar, Heilige Vader, vindt gij dan, bij al uwen arbeid, nog tijd voor zulke leziug gaf Leo XIII ten ant woord O, ik zorg dagelijks een vrij uurtje te besteden aan het lezen van een stichtelijk boek. Qeregeld eiken avond bidt hij met zijne dienstboden, in de grootere kapel, den Rozenkrans dien zijn kapelaan voorbidt. De heilige Vader zelf knielt dan aan den ij kant van bet altaar op eene knielbank,de overigen wonen de oefening in het aan- grenzenzend vertrek bij, op het altaar branden slechts twee keersen welke ook de verlishting der beide kamers uitma ken.Behalve den Rozenkrans worden dan nog een litanie, het de Profundis voor de arme zielen en andere gebeden ge- daaD, zoodat de oefening ongeveer een half uur duurt. Heeft hij zich dan weêr naar zijn ka mertje begeven eu zijn dienstpersoneel weggezonden, dan gaat hij nog aan zijne schrijftafel zitten en wordt het niet zelden middernacht, voor dat hij zich ter ruste begeeft. Veel slaapt tie Paus niet, de zorgen van zijn ambt vervolgen hem ook dikwijls op zijne legerstede en verdrijven den slaap uit zijne oogen om afleiding te vinden, maakt hij dau wel in dc stille, nachtelijke duisternis verzen, totdat ein delijk de slaap komt. Wekelijks biecht de Heilige Vader. Zijn biechtvader was vroeger een oud- Franciscaan pater Daniël, de rector der apostolische bieohtvaders van Lateranen; sinds dezes overlijden, is biechtvader de aartsbisschop Pifferi, van de orde der Augustijnen, die in het Vatikaan zijn ver blijf houdt. Zelden wandelt de Paus in zijn hof. Behalve dat deze een kwaartuur van zyne woonvertrekken gelegen is, laten do be zigheden hem die uitspanning niet toe, en er verloopen dikwijls weken zonder dat hij den tuin bezoekt. Wel is waar heeft hij zich daar, op aandrang der genees- heeren, een klein buitenhuis laten bou wen, en het uitzicht van daar,het hoogste punt van den Vatikaanschen heuvel,om de St. Pieterskerk, op Rome en de Cap- pagna, tot aan het Albaneesche gebergte, is verrukkend fraai, vooral in den avond. Maar al beeft hij met het stichten dezer villa hot voornomen gehad, daar dikwijls zyne geliefde eenzaamheid te genieten, kon hij het afgeloopen iaar zelfs in Octo ber, wanneer de Heiige Vader eeuig verlof neemt,zich slechts zelden daarheen 12* VERVOLG. Het «al u vergoed worden, zegde hij. Het is gelukkig, dat ik voor eenige maanden huis en hof verzekerd heb. Gij zult er niets bij tekortkomen Denk aan mij, ik heb groo tere schade geleden Als gij alles verzekerd bad.... Ja wel, alles wat men alles noemt Maar de vijf duisend madden koren, die op den solder lagen, zullen naar den duivel zijn De maatschappij betaalt niets meer dan ay moet en ik kan haar niet be wij Een dat bet koren meê verbrand is. Dat kan ik getuigen bracht Brigitte in, op wier verslenst aangezicht een* glans van genoegen verscheen, toen haar beer haar ver goeding voor het verlorene beloofde. Zoo Künt ge dat vroeg Hagen. Natuurlijk, er is toch niets gered gewor den Bah dat kuunen de boeren ook getui gen, maar men zal u vragen of het graan ei voor den brand ook gelegen heeft. De mulder wees met zijn zweep op de puin- hoopeu eu zag de meid zoo dreigend aan alsof haar beduiden wilde, dat indien zij dit niet verklaarde, zij het laatste brood bij hem gegeten had. Als gy het zegt, moet het wel waar zijn, sprak zij. Ik weet, dat er altijd graan op den zolder gelegen heeft en Hans weet het ook. Hans weet niets viel Hagen haar in de rede. Ik heb hem in de laatste maanden niet meer naar hoven gezonden, hij had genoeg in den molen te doen. Hij schuttelde het koren ook niet zorgvuldig genoeg om, daarom heb ik het in den laatsten tijd altijd alleen gedaan. Ha en mijn voorraad in de schuur meent gij dat ik geen schade lijdt bij den brand Uw armoedig boeltje zal u vergoed worden, gij verliest er geen penning bij. Ik zon het ook niet kunnen dragen zegde Brigitte het hoofd schuddende. Zoo en Dora heeft hem in bescherming genomen ging de mulder grimmig voort, zonder op deze bemerking acht te geven. Hoe durfde zij het wagen Iloe kon zij vergeten, dat zij mijne bruid is Zij heeft niet willen toelaten, dat de woedende boeren hem in het vuur wierpen Zij hadden hem den dood gezworen en zonden hem levend verbrand hebben, indien hij in hnnne handen gevallen was. De magere man kromp Ineen al had hem eene ijskoude hand aangeraakt. Het doet er niet toe, zegde hij geërgerd, sy had niet voor hem in de bres moeten sprin- In een park bevinden zich eenige witte herten en een zeer tamme ree in een vogelhuis hebben drij papegaaien bnn verblijf. De dieren onderscheiden den Paus aan zijn wit kleed en zoodra zij hem zien, geven zy hunne vreugde te kennen zij weten toch, dat bij bun iets heeft mcê- gebracht. Een groot gedeelte van dsn tuin is met wijnstokken beplant, en daar de familie Pecci in haro geboorteplaats Carpineto uitgestrekte wynbergen bezit, heeft de Heilige Vader in zijne jeugd reeds geleerd, de ranken te snoeien, en het is hem nu een genpegen, den arbeid der wijngaardeniers gade te slaan, en wel eens zelf 't snoeimes ter hand te nemen. Maar dit zijn allen slechts ontspanningen van korteD duur waut hom wachten reeds de ingekomen brieven en stukken en andere dringende werkzaamheden; een Paus kan immers Diet werkeloos en nooit zonder zorgen zijn. Eenige keeren heeft hy beproefd, of het mogelijk zou zijn meerdere dagen op zijne villa in den tuin door te brengeu, maar ook daar moest hij niet slecht eiken morgen don Kardinaal Staatssecretaris ontvangen, die hem voordrachten moet doeu, er kwamen ook andore Kardinalen en Bisschoppen, of soms andere hoogge plaatste personen,die den Paus over drin gende aangelegenheden hadden te onder houden. Zoo ontving hij in het laatst van October de algemeene Overste der Kruis- zusters van Ingebohl, de eerw. Moeder Paneraitia, met de provinoiale Oversten, die zich naar Rome hadden begeven, om deu Heilige Vader voor de goedkeuring van de statuten harer Congregatiën te bedanken. Kardinaal Ledochowski, haar bescherm heer .stelde de zusters aan den Paus voor, dio nu in eene buitengewoon hertelijk toespraak der nonnon hare plichten op het hert drukte en haar vervolgens een voor een tot den handkus toeliet. Het verhoor duurde een half uur. (Dit was nu wol eene ontvangst wolko den Heiligen Vader eordor aangenaam bezigheid dan inspanning veroorzaakte, maar in zijne villa vervolgen hem ook ernstige en moei lijke vraagstukken, die door hem moeten worden opgelost. En nu mogen de geneesheeren steeds bij den grijsaard er op aandringen, dat hij zich ontzien moet en rust nemen, de plichten gaan voor. gen. De kerels zouden zich nog wel eeDs bedacht hebben, eer zij hem in de vlammen geworpen hadden. Gij blijft hier Brigitte als Hans terug komt, zeg hem dan dat hij weêr naar huis kan gaan naar zijn broeder, of waarheen hij wil, dat er hier niets meer voor hem te doen valtlater zal ik met hem afrekenen. Wanneer hij zich dan weêr bij mij verhuren wil, is het mij goed ik zal het hem laten weten zoodra hier alles weêr in orde is. Ik rij naar het dorp indien er iemand naar mij vraagt, ik neem bij baas Stam mijn intrek. Hebt gy geld noodig, kom dan hij mij, ik denk, dat gij het hier wel zult kunnen uit houden. Zonder een antwoord af te wachten, ging hij heen dadelijk daarop zag Brigitte hem wegdraven. Weldra had hij het dorp bereiktvoor de herberg, het eerste huis, waar langs zijn weg hem voerde, maakte hij halt. Hij gelastte den dikken herbergier het paard op stal te bren gen en hem voor twee of drie maanden een en zoo het kon twoe kamers in te ruimen daarna begaf hij zich, zonder eerst de herberg binnen te t:aan, naar de woning, welke Do- ra's moeder bewoonde. Eenige hoeren wilden hem onderweg aan spreken, maar zij waagde het niet toen zij zijn barsch uitzicht zagen zij wisten waar heen hij ging en wat hij voornemens was zij konden wel gissen, dat hy boos was op zyns By dit alles moet het te meer vei won dering wekken hoe de Heilige Vader zich kan verheugen in een gezondheid, dia niets te wenschen overlaat. De dagbladen melden wel onophoudelijk dat de Paus zich niet wel bevindt, maar het is een feit dat Leo XIII gedurende de laatste jaren geen eDkelen dag te bed is mouten blijven of zijn werk door ziekte heeft laten steken. In den regel ontvangt de Heilige Vader des donderdags en dus eenmaal in de wook.zijnen lijfarts Laponi, die echter steeds bevindt, dat Zijne Hei ligheid zich over den besten staat van gezondheid mag verheugen. Daartoe dia- geu ongetwijfeld, behalve zijn volkomen gezonde lichaamstoestand, de gelijkma tigheid en de eenvoud van zijn levens wijze in niet geringe mate bij. De tafel des Pauzen is zoo burgerlyk als zij maar zijn kan daarvoor wordt dagelijks 2,40 frank besteed, en daarbij eet hij zoo weinig.dat de kok eens schert send zeide, dat de Heilige Vader eet als een vogeltje. De maccaroni,do lievelings- kost dor Italianen, levert hem wekelijks versch een vrouwenklooster van den Aventijnschen berg men kan begrijpen welke zorg de goede zusters dragen, om die goed en smakelijk te maken. Het glas wijn, dat hij na het eten drinkt, bezorgt hem een vrouwenklooster te Bordeaux. Een derde klooster, in Perugin, zendt hem alle jaren een Paascbgebak, waar van hij lachend ten minste een stukje nuttigt om de vromo geefsters tevreden te stellen. Bii zyn priesterjubelfeest zijn hemde kostbaarste wij non gezonden hij heeft ze alle aan gasthuizen geschonken. De Paus rookt niet, maar snuift nogal sterk het is een licht gele snuif, welke een Fran- sche firma hem bezorgt. Het is een voor schrift, dat de Paus altijd alleen eet.Toen Pius IX op zijn buitengoed Castel Gon- dolfo soms Kardinalen of diplomaten ten middagmaal noodigdo, had hij toch een afzonderlijke, ietwat hoogero tafel waar aan de tafel der gasten was aaugesloten. Zoo gebruikt ook Leo XUI het middag maal alleen, tegen 2 uren, en daar zijne spijskaart slechts uit soep, een stukje vleesch met toespijs, en vruchten be staat, is dit spoedig afgeloopen. Nog een voudiger is het avondeten. Aan maag ziekten lijdt den Paus dus nietmaar deze bijzonder eenvoudige levenswijze houc(t hem gezond. Over twee jaron heeft hij,op raad vau zijne geneesheeren, des zomers een glaasje Münchener bier gedronken, maar dit spoedig opgegeven. Gedurende het middag- en het avondeten blijft een ziiner beide private secretarissen Mgr. Angeli of Mgr. Marzolini, bij hem, eu dan dicteert hij hun brieven of stuk ken van allerlei aard. Voor zijne ouders,in het bijzonder voor bruid, dewijl zij den brandstichter in bescher- miug genomen had. Dora had daarover reeds een woordenwis seling met hare moeder gehad en met de oude Lena, die nog aanwezig was, toen de mulder binnen kwam. Dat is een schoone geschiedenis riep Hagen toornig, zonder den groet der vrouwen te beantwoorden. Is n de misdadiger liever dan ik, zoo hadt gij mij uw woord niet moe ten geven De schavuit steekt mijn huis in brand en gy zyt hem behulpzaam om na die heldendaad ongedeerd te ontkomen. Ja, het heeft veel ergenis gegeven, en niemand kan begrijpen, zegde de oude Lena, maar de mulder opende de deur en beduide de vrouw met een gebaar, dat het hem zeer aangenaam zou ziju dat zij heenging. - Wat wy met elkander hebben, kuunen wy onder ons afdoen, merkte hij aan op een toon, die geen tegenspraak dulde indien het geheele dorp het hooreu moest, zon wij op straat gaan. Pruttelend ging het onde wijf heen, de mulder wierp de deur achter haar dicht en vestigde de toornig flikkerende oogen op Dora, om wier lippon een vastberaden bijna vijandige trek speelde. Het geheele dorp heeft er den mond vol van, zegde hij met toenemende gramschap gij had den deugniet niet meer moeten ken nen, toen hij nit het tuohthuis terugkwam. Dat heb ik haar ook geaegd, sprak de moeder met een bestraffende blik op het meisje. Wees bedaard, Hagen, ay aal het niet meer doen. Op 8taanden voet zou ik het doen, zoo het woedende volk hem wilde vermoorden, sprak Dora met klem. Meent gy dan, dat gy de liefde zoo heel en al uit mijn hart kondet rukken Gy hebt het beproefd, beiden, gy hebt hem zoo slecht gemaakt als gy slechts vermocht, gij hebt mij bedrogen om mij te bewijzen, dat hij mijue liefde niet weerdig was, eu toen dat alles niet hielp, Peter, hebt gij een ander middel beproefd, om mij van hem los te maken. Het was geen eerlyk mid del, maar gy hebt er uw doel meê bereikt en daarmee moest gij te vreden zyn Hagen heet bij het hooren dezer woorden op de lippen en aloeg de oogen neêr hij kon dit verwijt niet weerleggen. - Ik heb a destijds gezegd, mijne hand wil ik u geven, maar mijn hart behoorde een ander, ging het meisje zich fier oprichtend, voort. Gij hebt a met de hand te vreden ver klaard eu gemeend, dat na het huwelijk het hart u ook wel zou behooren. Beproef het, Peter, maar langs dezen weg wint gy het nooit Het is belachelyk l viel de mulder uit. Een misdadiger. (WORDT VOORTGEZET).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1898 | | pagina 1