Donderdag IS September 1898. S centiemen per nummer S59le Jaar S996
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
De catholieke
Drukpers.
VERLOREN EER
Belgische Volksbond
De Zondagrust
de Werkman.
Catholieke Jonge Wacht.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kw'tantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique auum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisse cp
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen hij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
uijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uil vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, 14 September 1898.
De catholieken van Duitschland, die
door hunne eensgezinde werking de schit
terendste uitslagen bekomen, houden alle
jaren eene algemeene vergadering, waar
op de verschillige punten van hun pro-
§ramma besproken worden. Deze verga-
ering had dit jaar te Crefeld plaats.
De beslissingen, die daar genomen
werden, betrekkelijk de drukpers, ver
dienen de ernstige aandacht der catho
lieken van alle landen wij meeneD dat
zij ook hier in België dienen overwogen te
worden.
Ziehier wat met eenparigheid werd aan
genomen Het Congres drukt zijnen spijt
uit omdat er nog in vele catholieke huis
gezinnen een groot aantal zoogezegde
onpartijdige of onzijdige nieuwsbladen
gelezen worden. Deze-nieuwsbladen wor
den gekocht door catholieken, die zich
niet op een liberaal dagblad willen abon-
Deeren, doch ook den moed niet hebben
bekend te staan als lezer van een catho-
liek nieuwsblad.
Er dient opgemerkt te worden dat op
onze dagen een onzijdig of onpartijdig
nieuwsblad onmogelijk kan bestaan.
Buitendien leveren zulke nieuwsbladen
door hunne letterkundige bijdragen en
hunne aankondigingen maar al te dik
wijls stof tot rechtmatige kritiek op. In
tyd van kieziDg toonen deze bladen zich
maar al te dikwijls openlijke vijanden
van Kerk en Godsdienst.
Het CoDgres wakkert alle catholieken
aan om mede te werken, ieder volgens
zijne middelen, om
1° De onzijdige en goddelooze drukpers
te bestrijden nooit mag een catholiek
ze ondersteunen noch door den aankoop
§er nummer, noch door abonnement,noch
oor het plaatsen van aankondigingen
2° Aan de catholieke drukpers zooveel
uitbreiding mogelijk bezorgen met zich op
de catholieke bladen te abonneeren, met
ze bij vrienden en kennissen aan te be
velen, met ze over te vragen in de statiën
van den ijzerenweg, aan de verkoopers
en in de gasthoven, met in deze nieuws
bladen aankondigingen te plaatsen en
met er aan mede te werken.
Het Congres dringt ook bijzonder aan
op 't verspreiden der plaatselijke nieuws
bladen, die het meest door het volk
gelezen worden en het krachtigste middel
zijn om het socialism te keer te gaan.
een verhaal naar het hoogduitsch.
20® VERVOLG.
Nog steeds diezelfde oude praatjes riep
Peter geergerd.
Wanneer gij meer verlangt, Peter, meer
dan ik u geven kan, dan willen wij scheiden
eer het te laat is. Dan willen wij thans van
elkander gaan en gij moogt alle schuld op
mij werpen en zeggen, dat ik u niet gewild
heb, omdat ik Willem niet vergeten kon.
Zoo grijnsde de mnlder, wiens wenk
brauwen zich steeds dreigender fronsten. En
wat wilt gij dan aanvangen
Ik zoek een dienst in de stad. Ik kan
werken en zal gemakkelijk werk vinden. En
gij vindt ongetwijfeld ook een andere, die n
lief heeft
Neen, n wil ik en geen andere rieP
Hagen hartstochtelijk uit. Ik geef u niet vrij,
ik wil n dwingen mij lief te hebben en andere
te vergeten.
Liefde kan men niet afdwingen, zegde
Dora koel, en den andere vergeet ik niet zoo
lang ik leef.
Gij moet hem vergeten, wanneer gy
mftne vrouw zijt.
In den zin, waarin gy het bedoelt, ja 1
Mochten de Belgische catholieken nut
trekken uit 't voorbeeld hun door Duitsch
land gegeven I
Dat vooral de hoofdmannen en de strij
ders der partij er eens goed op nadenken
wat machtig wapen zij in de catholieke
pers hebben ter verdiging onzer grondbe
ginsels.
Drie middelen gebruiken onze Duit-
sche broeders om hunne pers to ontwik
kelen en te handhaven medewerken,
abonneeren, aankondigen.
Alle goede catholieken, die maareenigs-
zins de pen kunnen hanteeren, werken
mede, zenden hunne artikels, hunne op
merkingen, hunne indrukken.
Er zijn altijd punten, feiten, aanmer
kingen, die aan de gewone dagblad
schrijvers ontsnappen en die eerder aan
ODingewijden in ft oog vallen. Daarop
dient de aandacht geroepen, en het is het
eerste middel om de goede pers doelmatig
te ondersteunen.
De Duitsche catholieken vergenoegen
zich niet zeiven op de goede nieuwsbladen
geabonneerd te zijn zij werken langs alle
kanten om het getal abonnenten te ver
menigvuldigen.
De groote werking is de lezing der
catholieke bladen op alle mogelijke wijze
uit te breiden, en dit bijzonder bij hen
wien zij het meest goed kunnen doen, bij
de onverschilligen.
De catholieke nieuwsbladen met aan
kondigingen begunstigen, ziedaar bet
derde middel dat de Duitsche catholieken
aanwenden om de goede pers te onder
steunen.
De catholieke drukpers verdient, op
onze dagen meer dan ooit, geholpen en
verspreid te worden; Onze Heilige Vader
de Paus heeft zelf op deze gewichtige
kwestie de aandacht der christene wereld
ingeroepen.
Nooit misschien heeft de vuile, ongods
dienstige pors meer kwaad aangericht
dau in onzen tegenwoordigen tijd dage
lijks richt zij nieuwe en schrikkelijke ver
woestingen aan.
Catholieken, trekt te velde tegen de
slechte pers, die ëene kwaal, een ware
geesel is. Ondersteunt en verspreidt de
catholieke nieuwsbladen.
En gij, catholieke mannen, die in den
werkelijken en dagelijkschen politieken
of godsdienstigen strijd gewikkeld zijt,
werkt uit al uwe krachten voor de goede
pers.
Vergeet vooral de plaatselijke bladen
niet, die jaar in jaar uit uwe overtuiging
voorstaan, die niet alleen ten tijde van
kiezing, maar altijd uwe trouwe, uwe
krachtdadige medehelpers en verdedigers
zijn.
Er zul geen zondige gedachte in mij opkomen,
maar ik zal dikwijls aan hem denken en hem
betreuren.
Dat staat u vrij, lachte de mnlder, doch
denk slechts niet te veel aan hem, zoo ik hem
later wil helpen. Kom wij znllen naar hnis
rijden.
Ik neem u gelijk gy zythet is zoo slim
niet als gij zegtwij zijn beiden vredelievend
van aard en znllen het met elkander wel eens
worden. Kom
Hij bood haar den arm, zij nam dien zwij
gend aan en ging aan zijne zijde naar buiten.
Des anderendaags had de trouwing plaats.
Dien dag was het feest voor het geheele dorp,
want Hagen had allen uitgenoodigd en in
zijn hnis groote toebereidselen voor het ont
haal der gasten gemaakt. In groote vaten lag
het bier op het erf opgesteld, terwijl in het
woonhuis lange tafels met overvloed van keu
rige spijzen bezet werden voor de mindere
dorpelingen, daar het bruidspaar met den
pastoor en de rijke hofbezitters in de pronk
kamer aan het maal zaten.
Ook aan muziek ontbrak het niet, de nieuwe
dorschvloer in de schunr werd door de dan-
Bende boerenjongens en meisjes ingewijd,
terwijl de ouderen van dagen de nieuwe ge
bouwen doorwandelden om hunne nieuws
gierigheid te bevredigen.
Dat Hagen bij den brand zulke goede zaken
kon gemaakt hebben had men niet vermoed 1
CONGRES
van den 18 en 19 Sept. 1898 te Luik.
Het congres dat de Belgische Volks
bond te Luik, de 18 en 19 September
aanstaande, gaat houdon, biedt zich ten
beste aan.
Het zal plaats hebben in de groote
feestzaal van het collegie S. Servaas,
prachtige zaal welke de congressen van
maatschappelijke werken, in 1886, 1887
en 1890 gehouden, niet gekend hebben,
en het zal bij zijne oponingszitting vereerd
worden met de aanwezigheid en do aan
moedigingen van Z. D. H. Mgr. den Bis
schop van Luik.
't Is iu de algemeene vergadering van
den zondagavood dat M. de kanunnik
Winterer, lid van den Reichstag, 't woord
zal voeren. De talrijke deelnemers aan de
eerste congressen van Luik, herinneren
zich nog met ontroering de zachte en
tevens sterke welsprekendheid van dien
uitmuntenden priester, man van zulk
groot talent als van hart.
Benevens de voorzitters der vier afdee-
lingen MM. E Do Guchtenaere, volks
vertegenwoordiger, M. Levie, L. Mabille
en A. Vcrwilghen, provincieraadslid, zijn
verscheidene redenaars aangekondigd.
Stippen wij onder hen aaD Dr Ariens, van
Enschedé (Nederland), een der beste
redenaars van zijn land, MM. Priester
Godfrind, H. Boland, H. Carton de Wiart,
volksvertegenwoordiger, Madame Craw
ford, van Londen, enz.
Van alle kanten zijn belangrijke werk
lieden-afvaardigingen aangekondigd en
verslagen over de punten der dagorde zijn
aan het bureel besteld.
Men mag dus de beste uitslagen ver
wachten van deze broederlijke samen
komst, waar Vlamingen en Walen, zich
herinnerend dat zij vooral Belg en catho
liek zijn, in groot getal hunne belangen
zullen komen bespreken en hunne wen-
schen uitdrukken.
Be Schrijver,
G. EYLENBOSCH.
EN
Is het wel noodig, o werklieden, u te
bewijzen dat do H. Kerk met u is wanneer
gij volkomene zondag rust vraagt
Een werktuig dat door deu stoom altijd
wordt voortgedreven, zonder rust zal spoe
dig versleten zijn.
Hoe stevig en deugdelijk waren niet de ge
bouwen, hoe gerieflijk en schoon de inwen
dige verdoeling en inrichting Er outbrak
niets, volstrekt niets aan, men moest erken
nen, dat de mulder een rijk man was en aan
meer dan een borst ontsnapte den geheimen
wensoh, datzelfde van het eigen geliefde ik
te kannen zeggen.
Men moest Dora gelnkkig denken, en onder
de jonge meisjes was er geen, die niet geerne
met haar geruild hadde maar zij zat niet aan
de zijde van haren man gelijk eene gelukkige
yrouw, wier wenschen allen vervuld zijn.
Met een ernstig en somber gelaat had zij
naast den bruidegom voor het altaar gestaan,
geen lachje had bij het wisselen der ringen
hare lippen geplooid en de zonnestraal van
het geluk haar aangezicht niet verhelderd,
toen zij de kerk verliet en de gelnkwenschen
der gasten ontving.
Tijdens het maal zag men haar ook bijna
uitsluitend met den geestelijke spreken zel
den richtte zij een woord tot deu echtgenoot,
die haar misnoegen in 't geheel niet eeheen op
te merken.
Hagun WK gelnkkig, men zag het aan hem;
hy loerde dikwijls met glinsterende oogen
naar zijne echoone vrouw, hij klonk ontelbare
keeren met de gasten, dronk, schertste en
lachte en danste op de rij af, met al de meis
jes, die hij op den dorschvloer aantrof.
Was thans zijne vroolijkheid ook een mas-
Zoo ook de mensch. God beeft den
mensch zoo geschapen, dat bij gedurende
zes dagen flink kan werken, maar dat hij
den zevenden dag moet rusten. Voortdu
rend werken kan het lichaam niet ver
dragen. Het zoudagwerk ondermijnt het
lichaam, zoodat de zoudagrust zelfs voor
't lichaam eene groote weldaad is van
God.
Maar beeft het lichaam rust noodig,
ook de ziel moet haar aandeel hebben aan
die rust. De mensch is niet gelijk het
dier, dat het hoofd ter aarde gebogen
Leeft wij zijn voor den Hemel geschapen
en natuurlijk zoekt ous oog onzeu Vader
die in deu Hemel is.
De werkman, die gedurende zes dagen
over het stof gebogen is, moet den zeven
den dag zijn oog, zijn hoofd, zijn hert ten
hemel verheffen en zich herinneren dat
hij van koninklijken bloede, van godde
lijke afkomst is.
.Waut wij, catholieken, wij zijn uit God
geboren, wij zijn kinderen, zonen van
God.
Daarom heeft God dat groot gebod ge
geven Denkt eraan den dag des Hoe
ren te heiligen gedurende zes dagen
kunt gij arbeiden en al uw werk verrich
ten. Maar de zevende dag is do ilag van
den Heer uwen God dien dag zult gij
niet werken, noch gij, noch uw zoon, noch
uwe dochter, noch uw knecht, noch uwe
meid, noch de vreemdeling die bij u is
den zevenden dag heeft God gezegend en
geheiligd.
Wordt de rust op dien dag geschonden,
dan wordt God vertoornd Zij hebben,
zoo spreekt God mijno rustedagen onthei
ligd, daarom heb ik besloten mijne gram
schap over hen uit te storten.
Omdat dit gebod der zondagrust zoo
groot, zoo noodzakelijk is voor 't geeste
lijk en tijdelijk welzijn van den werkman,
daarom roept de Paus Leo XUI dó hulp
van den Staat in, om de rust en de ont
houding der slavdijke werken aan den
arbeider te verzekeren
Het goldt hier, zegt Leo XIII, in
zijnen wereldbrief Renm novarum, het
geldt hier volstrekt eene rust welke door
den Godsdienst geheiligd is. Die rustdag,
door den Godsdienst naar behooren ge
heiligd, onthecht den mensch van de be
slommeringen en deu kommer vau het
dagelijks leven, om hem aan te zetten
zijne gedachten ten Hemel te verheffen,
en aan God den tol der aanbidding te be
talen welke Hem verschuldigd is. Ziet,
dat is bijzonderlijk de aard en de reden
van die rust welke wij den zevenden dag
moeten onderhouden.
Kanonik Ch. Lucas, sec. van
Z. D. H. den Bissehop van Luik.
ker waarachter toorn en verbittering zich
verborgen Wellicht Wie hem scherp gade
sloeg, kon het niet ontgaan, dat menigmaal
een verteerend vuur in zijne oogen opflik
kerde, zijne lippen zich opeen klemden en
zijne handen zich krampachtig balden.
De schaapherder die het jonge paar gade
sloeg, zag het, maar hij sprak er met niemand
over, want niemand zon hem toch geloofd
hebben, als hij beweerd had, dat de geestelijke
heden een ongelukkig huwelijk hail ingeze
gend.
Maar toen hy in de avondschemering Dora
alleen deu hof zag ingaan, kon hij niot nala
ten haar te volgen. Het was een oud man,
die veel beleefd en ondervonden had, van
hem kon de vrouw een raad aannemen en er
op vertrouwen dat het een goede raad was
die een trouwe vriend haar gaf.
Zij zag hem verschrikt aan, toen hij voor
haar stond hare oogen waren nat en hare
trillende lippen verraadden den in hare borst
woedenden storm.
Gij moet nu geduld hebben, vrouw Ha
gen, zegde hij, de stap is gedaan, tranen en
klachten kunnen dien niet meer onaangedaan
maken.
Geduld antwoordde Dora met bevende
stem. Dat is eene wa&r die men niet op de
markt koopen kan.
Maar tegelykertyd wierp zy het hoofd
trotsch in den hals-
o
Inhuldiging van haar Vaandel,
op 18 September 1898.
o-
Om 10 uren. Plechtige Mis tor Sint
Martenskerk en wijding van het Vaandel
door den Zeer Eerweerden Hoor Deken.
Al de Catholieken zonder onderscheid
worden tot deze plechtigheid uitgenoodigd.
Om 11 uren. Vergadering der Jonge
Wachten in de groote zaal ran den Catho
lieken Kring -LUiaoN Aanspraak door
den Heer Karei Woeste, Eerevoorzitter
der Jonge Wacht.
Om 3 uren. Groote Betooging van al
de Catholieke Maatschappijou der Stad
en Jonge Wachten dor omliggende Ge
meenten.
Men zal vergaderen aan den Catholieken
Kring -l'Dition, Groote Markt, om
2 uren.
Om Buren. Feestmaal in de groote
zaal van den CatholiekenWerkmanskriug.
De Heeren Seuators en Volksvertegen
woordigers van ons Arrondissement, en
de verschillige Overheden dezer Stad,
zullen dit schoon Feest met huune tegen
woordigheid vereeren.
Maandag 19 September, om 7 uren
's avonds, Grooten Licbtstoet.
Ten einde dit Feest meer luister bij te
zetten, en aan de vreemdelingen de eens
gezindheid van het Catholieke Aalst te
toonen, worden onze vrienden driugond
verzocht Zondag aanstaande het nationaal
vaandel aan hunne huizen te laten wap
peren.
Hunne zeden. Nu de socia
listen op den buiten pogingen aanwenden
om er hunne leeringen te verspreiden, is
het niet ongepast aan do eerlijke huisva
ders en moeders te herinneren dat over
eenigo weken nog eea roode heldin, de
dochter van den socialistischen patriark
Marx, zich zelf vergiftigde.
En waarom
Eleonora Marx had te Londen een
ander socialistisch kopstuk, zekeren
Aveling ontmoet. Die Aveling had vrouw
en kinder# laten zitton, en stelde aan de
dochter Marx voor op zijn bebelsch samon
te leven. Zij stemde toe en het gebeurde
alzoo.
Maar de gril vau Aveling vervloog; hy
kreeg goesting by zijne vrouw terug to
koeren, en vroeg aau zijne bijzit hom te
vergezellen om dan gedrieën samen te
wonen. Zij kon dat echter niet verkroppen
en nam vergift in.
Dat is hunne zedeleer eerlijke Vlaam-
scho ouders, wat dunkt u van dat voor
beeld 7
Wie zegt u, dat ik geduld hebben moet
vroeg zij scherp. Wie zegt, dat ik niet geluk,
kig beu Waarom geeft gy my raad, dien ik
niet gevraagd heb
De oude man schndde langzaam het grijze
hoofd.
Dat zegt niemand, hernam hij, en buiten
uw man en ik gelooft het ook wel niemand,
daar men zich niet verbeelden kan, dat gij
niet gelukkig zijn zoudet. Maar waarom zoudt
gij het voor mij willen ontkennen Gij hebt
geen enkelen vriend, die u raden en beschoiv
men kan en weliiebt kunt gij reeds spoedig
raad en bescherming noodig hebben. Al ben
ik ook een arm man, die niet in aanzien sta,
ik ben toch een eerlijk mensch, die het goed
meent met ieder, die hem vertrouwen wil.
Zoo Willem destijds naar mijnen raad geluis
terd had en met mij naar het dorp gegaan
was, dan....
Dan ware de brand niet nitgeberstan,
denkt gij vraagde Dora haastig.
Dan hadden zij hem niets kunnen be
wijzen. Ik geloof nog heden uiet aan zijne
schuld wanneer hij echter onschuldig is,
zal het mettertijd ook aan het licht komen.
Er gebeurt zooveel dat nooit aan den
dag komt.
(WORDT VOORTGEZET).