Zondag 27 November 1898. 5 centiemen per nummer. o4ste Jaar 5517. Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. Hunne vrijheid! De Moordenaar? Welke bekentenis! GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. w Oude liberalen over boord DE DENDERBODE Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwltantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men 8chrijftin bij C. Van de Putte-Goos8ens, Korte Zoutstraat. N. 31, •n in alle Postkantoren des Land. Cuique auum. Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisse cp 3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen deD dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bnreele van dit blad. Aalst, 36 November 1898. Wij zijn voor de vrijheid roepen in chorus de roode zonen der lieve Marianne eD de achterkleinkinderen van den bloed- dorstigen Robespierre, wij hebben de so cialisten en de geuzen genoemd Zij zijn voor de vrijheid I Ja, maar welke vryheid ?Eene vrijheid welke bestaat in de opslorping van den persoon, in de almacht van den dwang- zuchtigen staat, in de uitbreiding van het middenbestuur. Op dit punt weêr hebben de geuzen bet solialism gebaard, op dit punt hebben zij hun den weg aangewezen. De centralisatie, de uitbreiding der burgerlijke macht boven het richt en in bandneming der bijzondere personen is altijd het ordewoord geweest waarmede de geuzerij ten strijde toog 1 Op godsdienstig, onderwijzend en be sturend gebied moest de Staat de groote rol spelen alle werking moest van hem uitgaan 1 De wezenlijke vrijheid, die der catho- lieken, welke bestaat in het handhaven der rechten van den persoon wierd van kant geschoven en onder den kreet Leve de vrijheid wierd de eigenlijke vrijheid geradbraakt en onthoofd door de laffe haat van de licbtvluchtende- en schu wende vrijmetselarij. Op het gebied der princiepen had de geuzerij den weg gebaand voor het socia lism. Met de uitdooving van den gods- i dienstzin in het hert der massa wierd het veld gereed gemaakt tot hetontvangeu van het socialistisch zaad, dat door hui dige omstandigheden en toestanden be gunstigd rasch onkiemen zou en tot een vreeselyk iets zou opschieton. De centralisatie door de geuzerij ge droomd wordt door de socialisten tot het uiterste gedreven. Gonzen hadden gezegd: De Staat is alles, de persoon is nieis I en dit hadden zij gedaan om de vrijheidsdoo dende plannen der geuzery te verrecht- veerdigen. De socialisten stonden op en onder dien zelfden kreet maakten zij een plan voor de toekomstige samenleving waarvoor God Ons moge hoeden 1 Onze naburen zijn over de vrijheden welke wij in België genieten afgunstig. Maar wat zou er uit die vrijheden gewor den zoo de vijanden onzer maatschappe lijke inrichtingen het eens zoo ver brach ten, door de verblindheid der burgers en werklieden, hier den hoogen toon te mo gen voeren Wat onder dit betrek in Frankrijk ge beurt, geeft ons een staaltje, kan dus een gedacht geven wat er hier gebeuren zou. In 1850 wierd bij onze zuiderburen de vryheid van onderwijs uitgeroepen. De WIE IS NAAR HET HOOGDUITSCH van EDUARD WAGNER. 51"* VERVOLG. Vergeef mij, mevrouw Mixtome, ik ben eene onde vrouw, oud genoeg om uwe moe der te zijn ik wu de vriendin uwer moeder, hetgeen gij vriendelijk genoeg, steeds hebt onthouden, en ter liefde van haar moet ik u waarschuwen voor het meisje, dat zulk eene groote plaats in uw hart heeft ingenomen. Ik item toe, zy is schoon, maarzij zal de liefde harer weldoenster slecht beloonen. Ik wil zulke woorden van u over juf. ▼rouw Lepage niet meer hooren, antwoordde mevrouw Mixtome met waardigheid. Sofie is eveu rein en goed als zy schoon is. Waarom verbrandt zij dan de brieven van haren vader terstond nadat zij ze ontvan gen heeft Ik geloof dat zy het deed uit vrees dat gij zoudt vragen hen te mogen lezen. Onmogelijk Ik zou haar nooit door zulk een verlangen willen beleedigen. Ik zon hare bijzondere brieveu willeu lezen Kunt gy denkeu dat ik zoo iets zou doen wet Falloux schonk aan de Franschen dat waarover wij het recht hebben zoo fier te zijn door die wet, waaraan een catholieke Staatsman zijneu naam heeft gegeven, wierd het lager en het middel- haar onderwijs van alle zijne banden out- daan. Zij liot aan de gemeenten toe vrije scholen aan te Demen en erkende aan al len Franschman, 21 jaar oud met de noo- dige getuigschriften voorzien, het recht toe onderwijzer in eene openbare of vrije school te worden. Volgens die wet kon een kloosterling onderwijzer in eene ge meenteschool worden. En nu? De republikeinen van 1850 stemden die wet met eene meerderheid van de 2/3 der stemmen. Dat stelsel van vrijheid kon niet langer blijven duren; het was te schoon voor het fanatiek, voor het dweepend framayon- uism 1 Sedert 1878, kwam de eene wet na de andere een stuk dor vryheid wegnemen, bij zooverre dat er heden bijna niets meer overblijft 1 De geuzerij hoeft in Frankrijk bijna haar werk verricht. Zou men het ooit gelooven De huidige slag geleverd tegen het weinig van den eerbied voor het gezag dat in dat godde loos land nog overblijft is in de handen der vrijmetselarij een wapen geworden tegen den Godsdienst, tegen de catholieken. Onder het gehuil Leve Dreyfus worden reeds kreten gehoord Weg met de vrijheid van onderwijs In de holle krochten waar de vrijmet selaars vergaderen, waar zij het licht on der de duisternissen willen verdooven, zal men allicht het verband tnssehen beiden zien. Daar alleeD zal men weten hoe het Dreyfusschandaal een oorlogstuig is tegen de vrijheid der catholieken, welke men het gemeene recht der burgers wil ont nemen. Daar heeft men de koordekens in han den der poppen die nu,onder het gewicht van het klinkend goud, eene schijnbewe ging in 't leven houden. Men wil de vrij heid Tan onderwijs dooden 1 Men moet het niet vragen de lieve socios zijn even als hunne brave broeders, de geuzen, volkomen in hun schik. Zij ook schreeuwen om het meestGeen leerling der vrije scholen mag tot een ambt toegelaten worden. De vrije school moet weggeruimd worden Ook heeft het hert dier zonderlinge aanbidders der vrijheid van vreugde ge- poppeld bij het lezen van een schrijven in de Revue Socialiste van 15 november verschenen. Wat blijft er van de wet Falloux nog over vroeg dit tijdschrift en het ant woordtbijna niets meer! Het merendeel der schikkingen zijn ge vallen door eene latere wijziging I En de socio voegt erbij Wij vragen de volkomene wegneming der vrijheid van ouderwijs 1 Huichelachtig voegt de schrijver erby Wat de vrije erkende eerediensten be treft. - Nu het is een feit dat alleen de catho lieken vrije scholen hebben zij alleen hebben edelmoed genoeg om eieone scho- leu op hunne kosten te bouwen en te onderhouden 1 Ga bij hunne tegenstrevers eeus zien Zij zijn dus t'akkoord: de razende, radi- kale DreyfusarJsen de roode socios heb ben het in wezeulijkheid op de vrijheid van ouderwijs gemunt. Al wat zij beoogëh is de catholieken buiten de wet te stellen en ze te berooven van hunne rechten als burger en als christen Godsdiensthaat speelt in hunne hande lingen de groote rol, is de drijfveer hun ner werking, geeft de richting hunner daden en wij gingen er met recht haast bijvoegen zal de toetsteen worden waar bij zij de deugdelijkheid eener daad, eener handeling zullen toetsen en moten I Is het te verwonderen dat zij samen- loopen en dat, lijk hier te Aalst, de na men hunner caudidaten op eene lijst voorkomen Haat tegen God, het ijselijke woord van Voltaire Verbrijzelen wij den eerlooze blijft altijd de kreet die hun ten strijde voert. Gij zoudt het van haar kunnen verlan gen, zonder dat haar oenig onrecht werd aan- laan. Wat weet gij van hot meisje Wat weet gij van hare ouders Zij en haar vader zweven in eenen nevel, en gij hebt het recht daaromtrent opheldering te verzoeken. Ik heb niets met de geheimen van het meisje te maken, noch met die van haren vader. Ik vertrouw jufvrouw Lepage zij zal mij alles zeggen wat ik noodig heb te weten. Gij moet in elk geval haar verleden on derzoeken. Gij hebt een meisje in uw huis genomen, van wie u niets bekend is dan wat hare vroegere gouvernante n geliefde te ver tellen. Ik houd deze voor eene eerbiedwaar dige vrouw ik weet dat gij in het gelaat van het meisje een bewijs van haar fatsoen ziet maar toch kunt gij u bedriegon. Gij begrijpt dat ik geen ander doel kan hebben dan uw welzijn. Het meisje is een avonturierster. Zij kwam bier alleen om een of ander plan te verwezenlijken. Ondervraag haar daarom trent en als zij mijne vermoedens vernietigen en bewijzen kan dat zij uitsluitend naar hier is gekomen om haar brood te verdienenwil ik elk woord terug nemen dat ik tegen haar gezegd beb. Gij zijt tegen jufvrouw Lepage ingeno- en. Omdat ik haar doorschouw, antwoordde de oude dame, zij kan mij niet bedriegen. Ik ben er vast van overtuigd, dat zy graaf Beau- Hccrke Ducattillon, een der hevigste groene democraten, doet in Ons Vlaan deren de volgende veelbeduidende be kentenissen. Aandacht dus, geachte lezers De leden der christene volkspartij moeten eens den toestand in al hare werkelijkheid aanschouwen. Met het - sterkste geloof in onze eaalcmet den - grootsten moed en met de taaiste hard- nekkigheid kunnen wij niet zege- - pralen. Kunnen wij redelijk ons doel berei- - ken zoo als wij nu strijden Neen -• Daarvoor moetkost wat kostde geeste- b lijkheid gewonnen worden, anders kun- tien wij onmogelijk de meerderheid der - landelijke bevolking van Vlaanderen die onze macht moet worden, voor onze zaak winnen. b Iu zekere arrondissementen zullen wij, wel is waar, eene geduchtige meer derheid uitmaken, zelfs hier en daar een van de onzen doen kiezen dio alleen zal staan doch een stevige groep uitmaken, meester van hel ■land worden zullen wij nooit kunnen door n onze eigene krachten. - De eenige uitkomst is dus het vredes- b voorstel van Mgr. de Harlez. b Uit deze regelen blijkt zonneklaar dat de groene democraten eindelijk bekeunen dat de Geestelijkheid hun vijandig is. court gekend heeft, voor zij naar Montfagon ji kwam. Reeds daarin heeft zij u bedrogen.... Gij vergist u. Ik weet dat juffrouw Le page graaf üeancourt in Griekenland heelt leeren kennen zij heeft het my gezegd. Ha riep mevrouw Bienjour verrast. Dan heeft zij dit gedaan om mij voor te zijn, want zij weet dat ik haar geheim ontdekt heb. Gy hebt haar met nwe gasten gelijk gesteld en behandelt baar als eene jongere zuster. Natuurlijk, het staat n vrij uwe eigene lui men in te willigen maar hebt gij het recht uwe gasten in aanraking te breugeu met iemand, van wier verleden gij niets weet Uwe gasten zyn allen van zeer hooge ge boorte. Van welke geboorte is jufvrouw Le page Wie en wat is haar vader Wie was hare moeder Hadden hare ouders, die beide Franschen zijn, geen» bloedverwanten Ik ben eene oude vrouw, zooals ik reeds zegde, en mijn ouderdom en mijne jarenlange vriend schap voor uwe moeder geven mij het recht, ja, maken het mij een plicht u openhartig te verklaren wat ik denk. Kunt gij zeggen dat ik ongelijk beb Bij al bare gebreken was mevrouw Bien jour eene vrouw van gezond versland. Me vrouw Mixtome vertrouwde haar. Zij zou moedwillig nooit gelogen hebben en wat zij tegen Sofie iu het midden bracht, geloofde zij de waardigheid van eene vaste overtuiging gaf aan hare woorden te meer gewicht. Eu waarom die vijandelijkheid der Geestelijkheid jegens de groene demo craten Onxlat de democratie, gelijk Daens, Plaucquaert. enz. ze voorstellen en toe passen, de wel begrepene catholieke de mocratie niet is. - Zulke gedragslijn, zegde Mgr. Stille- b rnaus, in zijne nota, is te veroordeelen, rij is hoogst nadeelig aan de belangen - der ware democratie, zij is gansch tegenstrijdig met de gedachten van Zijne Heiligheid (den Paus) en van de b Belgische Bisschoppen, b En waarom is die groene democratie tegenstrijdig met do gedachton van Zijne Heiligheid den Paus en van de Belgische Bisschoppen Omdat zij niets dau kwaad kan toe brengen aan de belangen van den Gods dienst en van het ordelievende volk. Die belangen zijn immers nauw verbonden aan het bestaan eener eendrachtige catho lieke partij, welke onverpoosd door de groene democraten wordt bestreden eD dit met eene hardnekkigheid die libera len ou socialtsten nooit bobben overtrof fen. Ziedaar waarom de Geestelijkheid vijandig is aan do groene democratio. Heerke Ducatillon bekent insgelijks zonder omwegen dat de groene democra ten ftr nooit zullen in lukken, een ste vige roep eu nog veel miu eene regee- ringspartij uit te maken. Dus, indien de groene democraten hiervan overtuigd zijn, wel dan werken ze wetens en willens ten voordeele vau liberalen, socialisten en andere kreemers- tisten. Al de slagen die zij de catholieke partij toebrengen, is zooveel gewounen voor hare eeuwenoude vijanden, zonder eenig voordeel of profijt voor de groene, die, volgens heerke Ducatillon, uooit macht genoeg zullen verkrijgen om eene regeeringspartij te worden. De raad welke heer Ducatillon aan zijne kliekgenoten geeft, luidt De eenige uitkomst is dus het vredes voorstel van Mgr de Harlez - bijtreden. Waarom die raad Omdat heerke Ducatillon met M. Plancquaert t' akkoord is aangaande 't gene deze laatste schreef Onze partij doorworstelt nu eene moeilijkheid. Er zijn, voegt hij er bij, mauneu die afvallen, manuen die er geuoeg vau hebben. Er zijn manneo, zelfs opperhoofden, die eene l-oensche houding hebben. Maar ze zijn niet 't akkoord. Terwijl heerke Ducatillon het vredesvoorstel bij treedt en voorstaat, komt Onze Pie er tegen op. Men moet niet denken, roept hij, dat de christene volkspartij eene voorwacht zal worden vau de oude catholieke partij. De christene volksparty moet Ik twijfel niet aan nwe scherpzinnigheid myn waarde, antwoordde Eugenie lachend ik beken ook, dat vele van uwe bewijzen niet zonder grond zijn. Ik zie zelfs iets raadsel achtigs aan bet jonge meisje maar ik geloof toch dat haar geheim veel eenvoudiger is dan gij denkt. Zij heeft mijn hart gewounen en ik vertrouw haar. Van bet eerste oogenblik dat ik baar zag, was ik baar toegedaau. Zij een fijn beschaafd meisje, op wien ik trots zon zijn, indien zij mijne dochter ware. Ik houd het er voor, dat haar geheim met baren vader samenhangt. Indien hij eens een ver kwister en arm ware Het meisje is van voorname geboorte, daarvau ben ik over tuigd. Zij heeft eerbied en liefde voor haren vader. Kun jufvrouw Lepage haar geheim bewaren, wij zullen baar nemen voor hetgecu zij is. Maar bet is dwaas, mevrouw, ver geef mij Gaat bet nwe gasten gelijk te stel len met een meisje, dat wellicht dat zeker eene avonturierster is Zij kan of wil n niet :eggeu waar zy geboren werd. Vraag haar dit, Eugenie. Mettertijd zal ik baar vertrouwen win nen tot dan zullen wy da zaak maar op baar beloop laten, zegde mevrouw Mixtome trotsch, het ouderhond afbrekend. Gy kunt mijn vertrouwen in Sofie niet aan 't wankelen brengen ik dank u echter voor uwe belang stelling. b vrij zijn, op haar eigen bestaande, en vrij in hare werking. - Onze Pie wil dus do vredesvoorstellen van Mgr. de Harlez niet bijtreden en waarom Omdat bij zijnen oorlog tegon de catho lieke partij zou moeten staken, zich nim mer zou kunnen wroken en de liberalen en socialisten zou moeten over boord smijten met de welke hij een verbond heeft gesloten in de hoop van zijne wraak te kunnen volvoeren - Dendergdlmin een diplomatisch arti kel getiteld De vriend der doctrinair en-, hangt den onnoozelaar uit voor hem be staat er te Aalst geeu hoegenaamd ver schil tusschen doctrinairen en andere liberalen of radikalen. Eu hij durft Denderbode uitdagen dezo vraag te beantwoorden Waar vindt b men te Aalst de liberalen die eene af- b zonderlijke klasse uitmaken, en den - naam van doctrinairs verdienen welke - hij hen geeft 1 Onze antwoord zal kort en klaar zijn 1° Dat Dender galm die vraag stelle aan de edele schrijvers van naamloozc brieven en postkaarten in de welke zij verklaren dat, buiten eenige dozijnen doctrinairsal de liberalen voor den hut sepot Daeus, Marcel en Cie zullen kiezen. Van die naamlooze brieven rept Den dergdlm geen woord..maar hij wacht zich ook wel to loochenen dat zij bestaan hij kent ze immers van nabij. Waarvan akte. Is dat klaar 2° Indien dat nog niet voldoende is, dat Dendergdlm zich dan wendde tot de tolk der socialisten te Brussel, tot het dagblad Le Peuple. a Het roode blad verklaart dat de socia- listeu van Brussel geene overeenkomst willen sluiten melde doctrinairen maar alleen (let wel op 1) zoo als te Aalst met radikalen ofte progressisten en de christene volksfoppers. Is dat klaar Onnoodm dus, Dendergdlm, de rollen trachten te verkoeren; 't zijn wij niet die onderscheid maken tusschen de oude liberalen en de nieuwe liberalen aanhan gers der roode en groene socialisten. t /ijn uwe vrienden, do radikalen, die, wel wetende dat eenige dozijnen doctri nairen verklaren aan wien het hooren wil, dat zij met zekere edele personagen nooit geen gemeens zullen hebben; 't zijn uwo vrienden, zeggen wij, die, t'akkoord met Daens, Marcel C'e, de doctrinairen, de oude liberale pruiken, de liberale coffre-forts over boord smijten. Hier te Aalst, tracht ge uu zeem te strijken aan de lippen dier gebannen doc trinairs. Maar uwe naamlooze schrijvers en uwe roode bondgenoten die veel rechtzin niger handelen dau gij, verraden u en doen uwe geheime inzichten kennen. Zijt ge nu voldaan, Dendergalm aangroei der Belgioohe bevol- i.i 1Be,glë is het 'Gchst be volkte land van gansch de wereld zijne bevolking is driemaal grooter betrek kelijk natuurlijk dan die van Frank rijk 217 inwoners per vierkanten kilo meter. Volgons een officieel Fransch verslag is ons volk een van de krachtigste der wereld. Men heeft,om do berekening te maken eene middelmaat genomen van 1000 wettige huwelijken. Op die middelmaat, worden er se- boren 6 Id Duitsnhland 270 kinderen. In Schotland 269 In België 261 In Italië 251 In Engeland 250 In Oostenrijk 250 In Zweden 240 a In Ierland 240 Iu Zwitserland 236 In Frankrijk 136 KMen mag aldus in ona land eene be- volking van 10 millioen inwoners voor zien, tusschen dit en een tijdverloop van eene goede dertig jaar. Zij leidde het gesprek op een ander onder werp. Ik kan toch merken, dat mijne woorden indruk gemaakt hebben, dacht mevrouw Bieu- jour, ik zal mijn doel bereiken. Jufvrouw Lo- page houdt het hier niet lang uit. Tevreden verliet zij de kamer, toen Sofie binnentrad. De brieven werden gelezen en beautwoord. Mevrouw .Mixtome scheen niet op haar ge mak te zijn. De woorden harer vriendin wa_ reu, zooals deze juist vermoed bail, niet zon der uitwerking gebleven. Waarom zweeg Sofie zoo halsstarig over hare geboorte en harejeugd Het vertrouwen" van mevrouw Mixtome iu Solie verminderde niet zij kon géon kwaad veronderstellen bij een meisje wier geheel uiterlijk vau hare onschuld getuigde mam- zij moest toch zelf bekenaeu, dat Sofie niet vertrouwelijk met haar was. Lieve Sofie, zegde zij plotselings, nadat zij het meisje eenen geruimen tyd uitvor- echend had aangezien, uwe gelijkenis met iemand die ik keu on lief heb, wordt mij hoe langer hoe duidelijker. Zou het niet mogelijk zijn, dat gij van verre verwantschap waart aau de familie waartoe hij behoort Hebt gij j inderdaad geene bloed ver wau ten in Frank rijk' Sofie werd bleek. Ik heb niemand in de wereld dan mynen II6 braspertijon van den christen V volksbond. Vooruit van dijesdag deelt none uitnoodiging raeê ,an dea chnsten volksbond van Hcrdcrsem, hom ter naad gestold door eee lid vau dien Bond. Wij schrijven over Christen volksbond. Herdersem. M., Ued is uitgonoodigd tot de vergadering op zondag 20 november 1898, om 4 uren namiddag ter herberg van Sorafien De Roeck. Dagorde Drinken. De Secretaris, De Voorzitter, P. Vander Borght. J. A. Moaas. Wat gaat de held van Chipka daar over zeggen Gaat hij nu ook spreken van verbees ting van t menschdom van lieden die zielen en stemmen willen koopen voor oeuige pinten bier Oh I neen, noen, de hold sal er niet san gewagen want 't raakt sjjne Herder- semsche boezemvrienden 1... Nog eene bekentenis De Revue Socialiste een der organeu dio onder de bescherming staan van de socialistisch# volksvertogenwoordigors, erkent dat, in dien hare partijgenooten de afschaffing van de begrooting der eerediensten en de scheiding van Kerk en Staat vragen, dat is met het doel de katholieke geestelijk heid vooreerst in haar bestaan te treffen en ze vervolgens geheel te doen verdwij- ueu. En toch zijn ze... tegen den Gods dienst niet. vader, antwoordde zij. Wanneer ik andere bloedverwauten heb, dan weten zy toch niets van mij, zelfs niets van mijn bestaan en ik wensch ook niet, dat het hnn bekend worde. Ik wil mij uw vertrouwen niet opdrin gen, zegde movrouw vriendelyk. Ik zal wach ten totdat gij het mij schenkt. Al was deze opmerking geschikt om Sofie te doen denken, dat hare gebiedster haar vertrouwen eischte, toch deed het meisje als of zy er uiets van begreep. Zy nam een Duitsch hoek- en las er uit voor, terwijl me vrouw in haren stoel ging liggen, en het meisje aanstaarde zonder te hooren wat zü las. De woorden van mevrouw Bienjour speel den haar door het hoofd, en onwillekeurig dacht zij aan het geheim van Sofie. Na de lezing mocht deze gaan en liet me vrouw zich door haar kamermeisje kleeden "">or het diner. Des middags kwamen de markies ran Char- lemont en graaf Beaucourt op Montfagon, Sofie was in de ontvangstsalon en wisselde eenige woorden met den graaf, wien zy de ontvangst van den brief van baren vader me dedeelde. De jonge graaf stelde bijzonder veel belang in de vlucht van Leondari. Hy gaf er zyne vreugde over te kennen, dat Sofie in Frankrijken dus buiten zijn bereik was. (WORDT VOORTGEZET').

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1898 | | pagina 1