Donderdag 8 December 1898. 3 centiemen per nummer 349W Jaar 3320
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. -
Wie inschrijft voor 1899
zal Den Denderbode
van heden af tot Nieuw
jaar gratis ontvangen
Eendracht is macht.
"verloren EER
Landbouw.
Kieshervorming.
HELDENMOED
in KLOOSTERPIJ 1
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
veer de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwUantiëfi door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutslraat. N. 31.
en in alle Postkantoren des Land
Cuique Huum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Yonnieee op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord, Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
aijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voer de advertentiën uit vreemde landen zieh te wenden ten turecle
van dit blad
Aalst, 7 December 1898.
Niets is meer prijzenswaardig, niets
leidt beter tot het bestemde doel dan de
Eendracht. Tweedracht is de baan
naar den afgrond, naar de vernietiging.
Pit hebben ons reeds lang vervlogene
tijden bewezen.
Hoeveel machtige koningen en vorsten
moeten hunnen val aan de tweedracht
toeschrijven?en integendeel watalgeringe
ondernemingen verkeeren door de Een
dracht iu ecnen bloeiënden toestand
Eendracht maakt macht zoo luidt
onze Belgische nationale kenspreuk en
eenieder, moet als Belg zich tot plicht
aanrekenen te bewijzen dat hij die vader-
londsche keuspreuk getrouw is, dat hy
man is om zo te bandhaven en te verde
digen.
Ja, in eendracht alleen is macht en dit
moeten wij, Aulstenaars, nogmaals be
toenen en als waarheid bestempelen.
Scheuring, tweedracht is ons, jammer
genoeg, al te wel bekend. Vóór vier jaar
zagen we mannen verrijzen, zij hadden
het gezworen Al wat katholiek is moet
neérgebeukt worden. Haat, wraak,
heersch- en baalsucht is hun ordewoord. -
Die mannen die zich christen demokre
ten noemen wisten door valscbhcid, door
eerloosheid nog meer, een gedeelte van
ons katholiek volk te verleiden, by zoo
verre dat zij, met de hulp van blauwen en
rooden, er in gelukten een bres te schieten
in onze Aalstcrsche catholieke sterkte.
Om hun doel te bereiken werd niets
verwaarloosd. De geest des hoogmoeds
had zijn werk verricht laster, eerroof on
logen, ja zelfs, do lafste verzinsels worden
prijs gegeven om onze catholieke leiders
te beschimpen, te bespotten, baatelijk te
makeu.
Meer nog die zelfde zoogenaamde
christen demokraten komen zich nog
inniger te verzoenen met diegenen die ze
vroeger om het hevigste bekamptea. Vry-
denker, Liberaal en Sooialist zijn heden
hunne vrienden en bondgenoten. Ze bewe
ren voor God en Kerk te strijden met
mannen die hun gansch loven streden om
een verhaal naar het hoogduitsch.
32* VERVOLG.
Ik geloof niet, dat hij daarom wegge
zonden is
Waarom hij hem voortgejaagd heeft,
doet er niet toe, maar zonderling is bet, dat
ik niet gezien heb....
Wat hebt gij niet gezien vraagde Dora,
als de onde plotseling zweeg.
Dat hij het huis verlaten heeft
Ik geloof, dat hij in den nacht heenge
gaan is.
Hy son my vaarwel gesegd hebben,
want ik heb altijd op een goeden voet met
hem gestaan.
Dora zag nadenkend voor zich zij kwam
haar doel niet nader en wist ook niet, welken
weg zij zou inslaan om het te bereiken. Bri
gitte mocht niet vermoeden dat er bij haar
argwaan tegen den knecht ontstaan was, sij
zou hem als vriendin gewaarschuwd hebben.
Misschien komt hij van avond terng,
zegde zij ik zon hem de dear moeten wijzen,
maar ik doe het niet, daar ik bevreesd voor
hem ben.
Ik geloof niet, dat hij zoo gevaarlyk is,
spotte de oude.
Maar ik geloof het.
den Godsdienst tot 't laatste vonkje toe in
't hert des volks uit te dooven. Daar zijn
ze reeds gekomen den judaspenning is
hun door de logie uitbetaald, den verra-
derskus hebben ze gegeven ze spreken
ook al de taal hunner geusche vrienden
immers in hunne schriften vallen ze de
priesters aau, in een woord, vuige laster
taal is hun alleen bekend.
De bestaande samenleving is oud en
versleten zij moet, volgens zekere libe
ralen en socialisten verdwijnen, zij moet
zwichten voor eene nieuwe hervormde
maatschappy, die op god verloochening
en wetenschap zal steunen, en de zooge
naamde christoue democraten helpen meê.
Eendracht, eendracht alleen moet onze
catholieke bevolking bezielen meer dan
ooit moeten wij uit al onze krach'ten
samenspannen om den driedubbele vijand
te bevechten. Daarom vereenigen wij ons,
zijn wij eendrachtig om de nederlaag der
vijanden van God en samenleving to ver
zekeren. Eendracht alleen is macht, eu
zoo alleen zullen wij eu moeten wij de
geplukte lauweren van 1805 steviger om
ons vaandel binden en bewijzen dat we
machtiger als ooit strijden voor Gods
dienst, Vrijheid, Vaderland en
voor 't algemeen welzijn J. X.
Gezondheidstoestand der huisdie
ren gedurende de eerste helft van
November. Snotziekte werd vastge
steld op 4 paarden wolke op bevel der
overheid geslacht werden. Onder de paar
den afgemaakt voor de beenhouwerij wcr-
deu er 8 snotzick erkend, waarouder 7
direct uit Engeland ingevoerd.
Het mond- en klauwzeer heeft hevig
gowned in de provinciën Brabant, Luik
en Limburg, minder maar toch nog hevig
in de provinciën Henegouwen, Namen en
Antwerpen. In Oost-Vlaanderen werden
21 gemeenten door de ziekte bezocht, 7 in
West-Vlaanderen en 12 in Luxemburg.
Koolziekto met doodelijken afloop onder
bacteriaanscben vorm werd geconstateerd
26 runderen en onder bacteridiaan-
schen vorm op 23 runderen.
De veekwestie in Holland.— Men
leest in het Amsterd. Handelsblad
Het centraal bestuur van den Neder-
landschen Boerenbond, zeer betreurende
de beperkende voorwaarden, waarouder
de Belgische regeering het Nederlandsch
vee wil toelaten, voorwaarden, die zijn
inziens voor den Nederlandschen veehou
der te bezwarend zijn, heeft zich tot de
commissiën van aankoop en tot de afdee-
lingen van genoemden Bond gewond met
Omdat de meeBter u bang voor hem ge
mankt heeft Ik vrees den meester meer dan
den roode. Ja, dat doe ik de roode is soo
erg niet. hij heeft een zuiver geweten I
Heeft nw meester het niet? vraagde
Dora bevreemd.
Dat seg ik niet. Ik heb ook oogen en
ooren, en in dit hnis heb ik veelgesien, wat
ij niet beviel. De meester is ook niet goed
voor n.
- Zeg dat niet, dat hij het hoort waar
schuwde de jonge vrouw misnoegd hij is soo
als hij is, mijn man blijft hij, en er kleeft
schuld aan hem. Of de roode Hans dat
ook van zieh kan zeggen, dat weet ik niet,
doch ik twijfel er aan.
Brigitte gaf hierop geen antwoord zij nam
den ketel van het vuur en braoht het voer
naar den stal.
Dora zag haar hoofdsohnddend na het
waa daar klaar dat zij hier geen bijstand
▼ond.
De bemerking van de oude, dat «jj mesr
den meester vreesde dan de roode, die een
zuiver geweten had, hield haar lang besig
zij herinnerde zieh niet, dat Hagen ooit twist
met de meid gehad had, derhalve kon Brigitte
hem daarvoor geen kwaad hart toedragen.
Nochtans moest zij hem om een of andere
reden niet genegen zijn zij had dit te duide
lijk laten blijken.
Dora stond lang voor dan haard in diep
verzoek geen aankoopen van veevoeder,
meststoffen, granen, steenkolen, enz. in
België te doen, tenzij de prijzen belang
rijk met die van andere landen zouden
verschillen, zoolang de Belgische regee-
riDg da grenzen niet ruimer openstelt voor
't Nederlandsch vee.
En verder
De Staatscourant meldt dat de tijde
lijke sluiting van Esschen voor den iuvoer
van Nederlandsch melkvee het gevolg is
van het ontdekken van drie gevallen van
mond- en klauwzeer bij uit Nederland
aangevoerd vee in de quarantaine inrich
ting te Esscben.
Iutnsscben schijnt verwaebt te mogen
worden dat de sluiting spoedig zal wor
den opgeheven en dat de kantoreu te
Esschen wellicht reeds voor den invoer
op 15 december aanstaande weder zullen
geopend wordeu.
Mond- en klauwzeer in Duitsch-
land. Volgens eene mededeeling van
het Keizerlijk gezondheidsambt te Berlijn
waren, op 15 November, 1252 gemeenten
(5,665 stallen) met mond- en klauwzeer
besmet, tegen 1123 gemeenten (6608 stal
len) op 31 October.
Ik heb u over verscheidene weken ge
meld, dat er in het ministerie groote
besluiteloosheid heerscht over de veran
deringen, die zouden moeten toegebracht
worden aau de wet op de "wetgevende kie
zingen.
Zal men voor de kiezingen van 1900 de
stemming por arrondissement behouden,
in de voorwaardou waarin zij tot hiertoe
werkte Zal men op die kiezingen een
stelsel van Evenredige Vertegenwoordi
ging toepassen, gelijk aan dat, ingevoerd
voor de gemeentekiezingen, en 't welk ons
de gemengde gemeenteraden heeft be
zorgd, die thans in de groote steden
zetelen
Of zal men, om te vermijden dat een
Brussclsch kiezer in eens zoo maar twin
tig volksvertegenwoordigers en tien sena
tors zal te benoemen hebben,besluiten de
kieskaart van bet land te hervormen En
zal men in dit geval evenveel kiesom
schrijvingen maken als er volksvertegen
woordigers te kiezen zijn, ofwel zal meu
er zich loe bepalen de groote arrondisse
menten in twee of drie stukken te ver
deden
Als die stelsels zijn bestudeerd en bc-
iproken geweost, zoodat de zaak zooala
men iu rechterlijke taal zegtin beraad
slaging blijft.
Een enkel punt schijnt, tusachou al die
verschillende zienswijzen, elks bijtreding
nadenken verzonken, bemerkte sij niet, dat
de avond sterk begon to vallen.
Plotseling schrikte sy uit hare peinsingen
op sij verbeeldde sich in den molen in een
verdaoht gedruisch gehoord te hebben. Was
de knecht teruggekeerd, of...
Zij ontstelde hevig het voorgevoel dat zoo
eensklaps in hare siel opdook, dead haar als
verstijven.
Brigitte had hare verwondering te kannen
gegeven, dat de roode soo heimelijk wegge
gaan was, en in deze verwondering lag het
vermoeden opgesloten, dat hy zich nog in een
r gebouwen verborgen hield. Was dat on-
igelijk In het geheel niet in den molen
kon hij eene verborgen sohnilplaats gevonden
hebbensonder dat de mulder het vermoedde;
het wae mogelijk dat Brigitte het wist en hem
iu het geheim voedsel bracht, ala hij sieh niet
te voren met mondverraad voor verscheidene
dagen voorsien had.
Wellicht smeedde hy in sijn sehuilhoek
wraaksuchtige ontwerpen, voor welker uit
voering hij langer tyd noodig had misschien
vertoonde zich wéér eensklaps de roode baan
op het dak van den molen en in de verwar
ring, welke hiervan het gevolg waa, vond de
misdadiger gelegenheid sieh nit de voeten te
maken.
Al deze gedachten doorkruisten met blik
semsnelheid do ziel der jonge vrouw het
kwant er op aan den misdadiger op heeter-
te hebben ontmoet namelijk dat er iets
te doen is en het niet aangaat de zonder
linge schikkingen van het tegenwoordig
stelsel voordurend te laten bestaan.
Er is overigens niets dringends, en niets
verplicht die kwesties op te lossen tijdens
den tegenwoordigen zittijd.
Het zal tijd genoeg zijn zoo men iets
beters vindt.dan het tegenwoordige stelsel,
de hervorming to doen in den zittijd, die
onmiddelijk de kiezingen van 1000 vooraf
gaat.
Voor dien tijd zal het ministerie er
kunnen over beraadslagen met de rech
terzijde eu wio weet of deze onderhande
lingen, dio reeds begonnen zijn en zullen
voortgezet worden, niet tot eene over
gangsoplossing zullen leiden
Dat die afwachtonde houding van het
gouvernement niet behaagt aan de libe
rale minderheid, is niet te verwonderen.
De doctrinairen vooral zijn zeer onge
duldig om do tegenwoordige wetgeving te
zien veranderen, omdat zij zich beschou
wen als slachtoffers en zich verbeelden
dat elke verandering, welke ook, ze iu
't bezit zal stellen van een gedeelte der
parlementaire zetels, die zy verloren
hebben.
Wat hen vooral vernedert, is van ver
vangen te worden door de socialisten, in
de arrondissementen, die als Bergen,
Charleroi en Luik eertijds sterkteu waren
van het liberalism.
Zij weten wel dat zij er niet meer onver
deeld meester zullen worden, maar zij
zouden ten minste een gedeelte van de
verloren zetels willen terugwinnen. En
't is uitsluitelijk daarvoor alleen, dat die
goede doctrinairen zich bekeerd hebben
tot het princiep der E. V., waarvan zij
vóór de herziening niets hadden willen
hooren.
Dit middel schijnt hun voordeeliger dan
de verdeeling der arrondissementen en
aangezien meu geneigd is te hopen wat
mon vurig verlangt, gelooven de liberalen
dat de aanstaande kieshervorming zal ge
beuren in den zin dor E. V.
Deze begoocheling heerscht vooral
onder de kopstukken der Ligue libérale
eu draagt niet weinig bij om ben vau eene
verbintenis met de socialisten af te
houden.
Zij berekenen inderdaad, dat zij met de
E. V. geen enkel verbond zouden noodig
hebben, om een gedeelte der zetels te
herwinnen, toegekend aan hot arrondis
sement Brussel.
Indien zij aldus redeneerden uit een
gevoel van eerlijkheid, dan zou men hun
daarover prijzen. Maar het is vau hun
nentwege onkel eene berekening van
eigenbelang. En 't bewijs is, dat diezelfde
liberalen openlijk bcginuen te zeggen dat,
z®o hunne verwachtingen teleurgesteld
worden, zy met de socialisten zullen
stemmen.
Van hunnentwege is het nog slechts
eene bedreiging maar heeft men M.Buls
niet reeds voor de socialistische candi-
daten zien stemmen by de balloteeriug
Hierover heerscht bij de liberalen te
Brussel groote verwarring en gij hebt
kunnen zien, door de incidenten op de
laatste algemsene vergadering der Asso
ciation libérale, dat de radikalen niet
welvarender zijn dan de doetrinairen.Van
weerskanten is de ontreddering volledig
en dunuen de rangen, de leiders trekken
zich achteruit eu het bevelhebberschap
komt iu handeu van ondergeschikten en
middelmatigheden. (Handelsblad.)
daad te betrappen, hem aan het gerecht over
te leveren en door sijne vereordeeling een
onschuldige te bevryden.
Dora was altijd eene moedige, snel besloten
vrouw geweest eu sy hehoefde ook thaas geen
langdurig overlegwat hier gedaan moest
worden, moest spoedig gsbeureu.
Zy stak een lantaarn aan en giDg den alen-
van den molen halen, die altyd op de huis
kamer aan eenen afsonderlijken nagel hing.
Het verwonderde haar den sleutel daar niet
te vinden waarschijnlijk had haar man hem
meegenomen. Maar sy herinnerde sich dat in
de slaapkamer nog een tweeden alcatel hing,
die nog niet gebruikt was geworden. Hagen
had haar dien kort na hun huwelijk geweseu
en daarbij gesegd, dat hjj daar hing om in
geval van nood, wanneer soms midden in den
naehtsijne tegenwoordigheid door eenig on
voorzien toeval in den molen gevorderd werd,
te dienen.
Zy vond den slentel en spoedde sioh naar
den melen. Zij ging alle afdeelingen door, en
bleef nu eu dan staau om te luisteren sij
vernam niets, rondom haar was het stil,
sleshts bij tussohenpoesen werd die stilte
even verbroken door het ritselen der muieen.
De jonge vrouw wilde wéér heengaan,
maar de inwendige onrust, die sy uiet over
meesteren kou, dreef haar met onweerstaan
bare macht naar den trap, die naar den sol
der voerde.
Hoe gaarne schilderen de geuzeaga-
zetten de priesters eu kloosterlingen af
als nuttelooze en onheilstichtende leden
der maatschappij I Daarvoor sparen zij
geene middelen laster on logen zelf
staan hun daarbij ten dienste, 't Is waar
lijk eene uitzondering, wanneer een libe
rale gazetscbrijver het over zijn geuzen-
gemoed krijgen, kan een woord van lof en
waardeeriug voor een geestelijk persoon
neêr te schrijven. Dit is nochtans onlangs
overgekomen aan den opsteller van een
Parijsisch vrijdenkersblad wij willen
zelfs aannemen dat het hem niet by
verrassing en in verstrooidheid gebeurd
is. Ziehier wat hij schreef
Een laud, dat zijne martelaars heeft»
blijft eeu machtig land eu wij hebben
er bij Da drij geteld deze week. Het zijn
arme zendelingen, vertrokken met hun
kruis al eenig wapen, welke voor hun
geloof en hun vaderland de bedwelmende
wellusten hebben willen lijden, waar de
eerste christenen naar smachtten.
- Ik ken geene bewonderensweerdiger
wezens dan deze mannen, die gaan ster
ven, verre van de buuuen, verre van het
vaderland, eu voor welke de marteling
bij het vertrek eene hoop, een verwacht
genot is. God, vaderland, vrnheid, dat
alles dragen zij mede in de plooien van
hun eenig kleed, en zij ondergaan het
martelaarsschap gelijk de hongerigeu de
brokkelingen van een feestmaal ontvan
gen.
Zij zijn de levende en bloedige getui
gen dat boven datgene, wat de mensche-
lijko zedeleer plicht heeft gehecton,
er iets is, wat do goddelijke zedeleer
slachtoffering - heeft betiteld. -
Zoo hot als een wonder mag aanzien
worden, dat een geuzenblad hulde brengt
Daar boven souden de acht duiaend mud
den graan liggen, waarvan Hagen dien dag
■oo herhaaldelijk gesproken had. De deur
was gesloten. Dora soeht eu vond den slentel
die haar opende.
Zy trad binnen soover sy bij het onaekere
schijnsel der lantaarn sien kon, ontdekte zy
niets van hoopen koren, die sy toch dadelyk
had moeten ontwaren.
En wat was dat Achter in eenen hoek,
dicht onder de binten van het dak speurde
sij licht. Hield de roode sich daar schuil Zy
meende de slagen van haar hart ta hooren,
als zy er op afging koortsachtig klopten
hare polsen en de knieën knikten onder haar.
Thaus had sij de plek bereikt haar adem
stokte, met geweld moest zij den gil weer
houden, die haar op de lippeu zweefde.
Voor haar stond eene brandende keers, te
midden van strooi, hooi en andere lieht
brandbare stoffen er was geen twyfel aan,
dat wanneer de keers zoover afgebrand was
dat do vlam deze stoffen deed ontbranden, het
vuur zich wel aau het dak moest mededeclcn,
waarvan de binten, gelijk Dora bemerkte,
met olie gedrenkt waren.
Alles was met duivelachtig overleg bere-
keud de brand moest iu den nacht uitbre
ken en zich door de genomen maatregelen
met razende snelheid voortsettea.
(WORDT VOORTGEZET).