Donderdag lt> December 4898. 5 centiemen per nummer. 549le Jaar 3522.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Wie inschrijft voor 1899
zal Den Denderbode
van heden af tot Nieuw
jaar gratis ontvangen.
Stout gesproken.
VERLOREN EER
FEESTEN,
altijd FEESTEN
Te Mechelen.
DE DENDERBODE.
Dit blad vernchijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwilantiëfi door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. N. 31,
en in alle Postkantoren des band.
Guique auum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnisse cp
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voer de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel*
van dit blad.
Aalst, 14 December 1898.
De doctrinairen ofte oude liberale
pruiken spreken stout en laten zelfs be
dreigingen hooien. Zij moeten bon gré,
mal gré, eene kiesher?orming hebben
dia hun de E. V. meebrengt zoo niet zul
len ze te Brussel en elders met de socia
listen stemmen in de balloteeringen.
Het schijnt aldus in de maconnieke
logie besloten te zijn.
MM. Goblet, Buis en Vanderkinderen
hebben verklaard dat zij en hunne vol
gelingen, dat besluit zullen ten uitvoer
DrengeD. M. Vanderkinderen ging zelfs
zoo verre van te zeggen dat hij zelfs met
den duivel een verbond zou sluiten om
het catholiek ministerie om verre te
werpen.
Maar of het catholiek ministerie zich
erg om die bedreigingen bekommert, ge-
looven wij niet, want op veel steun is er
bij de doctrinairen niet te rekenen om
de aanvallen der socialisten af te weren.
De liberale oude pruiken willen de
E. V. Nu, bij socialisten zullen zij weinig
bijval vinden.
De roode partij ziet klaar en duidelijk
wat de doctrinairen beoogen; wat zij zoe
ken is eenvoudig een deel der zeiels te
heroveren die ze te Bergen, te Charleroi,
te Luik en elders verloren hebben.
En de rooden toonen zich hoogonaamd
niet genegen hunne zetels ter Volkskamer
af te staan aan dezen die zij vervangen
hebben.
Men begrijpt de rooden houden aan
hunne zetels gelijk den duivel aan cene
ziel en zo zoudeu naar alle waarschijne-
lykheid aan de doctrinairs moeten af
staan 8 zetels te Bergen, 4 te Charleroi
en ten minste 3 te Luik en dat zonder
eenige hoop van elders eeuige vergoeding
te vinden.
Dus niet te verwonderen dat de socia
listen zich weinig genegen toonen voor de
E. V. die aan de liberalen een deel hun
ner macht zou terug geveu.
een verhaal naar het hoogduitscb.
33* VKRVOLQ.
Wie had het gedaan Niemand andere dan
de roode Hans, die zich op zijn meester wre
ken wilde. Maar kon hem die miedaad bewe
zen worden Hij had in ieder geval het
tooneel der misdaad verlaten, en niemand
kon hem bewijzen dat hij de brandstichter
was. Daarbij had Dora niet eens getuigen,
die het feit bevestigen konden het was niet
onmogelijk, dat de aanklacht op haar terug
viel, door haar te beschnldigen deze maatre
gelen genomen te hebben om ha
geliefde te bevrijden.
In de eerste opwellling wilde Dora de oude
meid roepen, maar zij wist niet of Brigitte
hare partij opnemen of de zijde van den knecht
kiezen zon. Er bleef niets over, dan het licht
uit te dooven en haren man mot de gedane
ontdekking bekend te maken zij hoopte,
dat hij het geschikte middel vinden zou om
den knecht te overtnigen, en tot eene beken
tenis te dwingen.
Zoo ver was zij in haren gedachtengang
gekomen, toen eene tweede ontdekking haar
Over den hedemlaagschen toestand der
zaak van de E. V. treffen wij in Het
Handelsblad de volgende inlichtingen
aan
Terwijl het ministerie eene afwach
tende, waarnemende houding aanneemt,
blijveu aau de rechterzij de aanhangers
der E. V. niet werkeloos en zij maken
een propagande-veldtocbt gereed doch
met niet veel hoop.
De oude vereeniging, een kwart eeuw
geleden gesticht door mannen van het
rechter en linker centrum, onder andure
M. Jules De Smet cn M. Pirmez, ver
eeniging tot welke later M. Beernaert,
M. Janson en anderen toetradeu, die ver
eeniging, zeg ik, is thaus herrezen. De
overlevenden van het oude comiteit heb
ben elkander teruggevonden en opnieuw
onderhandelingen aangeknoopt.
Er is spraak ouder hen van het bijeen
roepen eenergroote meeting, tot welke al
de aanhangers eeuer hervorming, zonder
onderscheid van partij, zouden uitgenoo-
digd worden.
Men spreekt ook van een manifest dat
aan do natie zou gezonden worden eu
waarouder meu de handteekens zou lezeu
au mannon, die tot de verschillende
denkwijzen behooreu.
Daar wordt veel over gesproken in de
Kamer en in bijzondere gesprekken. De
E. V. telt aau de rechterzij overtuigde
aanhaugers, maar ook hevige tegenstre
vers. Tusscheu beide zijn veel besluite-
loozen, zoodat men niet met zekerheid
zou kuDuen zeggen of het denkbeeld,
voorgestaan door M. Beernaert, terrein
wint of er verliest.
De groote afveerdigingen uit de pro
vincie zijn er in 't algemeen ongunstig
aan; maar de talrijkste afveerdigiüg, die
van Brussel, volgt M. Beernaert, met
uitzoudering van een enkel afgeveerdigde,
M. Mesens, die getrouw blijft aan het
meerderheidstelsel
De afgeveerdigden der kleine arrondis
sementen geven gemakkelijker dan an
dere toe aan de argumenten dor evenre-
digers, omdat men hun do verzekering
geeft «Jat er in hunne arrondissementen
niets zou verandereu.
Eu inderdaad, er zou slechts kwestie
zijn van de toepassing der E. V. in de
arrondissementen, die minstens zes afge
veerdigden kiezen.
't Ware dus eene gedeeltelijke toepas
sing, eene soort van proefneming, gelijk
die, genomen op hot terrein der gemoen-
tekiezingen.
Iets schijnt zeker, namelyk dat er op
het oogenblik geeue meerderheid is aan
de rechterzijde, voor welk nieuw stelsel
ook.
de oplossing van het vreeselijk raadsel gaf.
Zij had het licht uitgedoofd en wilde nn
den terugweg aan nemen, toen haar voet onver
hoeds tegen een voorwerp stootte. In de mee
ning, dat een met meel of koren gevulde zak
voor haar lag, wilde zij er evereen stappen,
maar als nu het licht der lantaarn er op
viel, ontvlood een luide, gillende kreet hare
lippen.
De gebroken ougen wijd geopend, het ge
laat van woede en pijn verwrongen, lag het
lijk van den rooden Hans voor haar. liet
haar niet mogelijk hem nog eenmaal aan
te zien zij had den rooden Hans duidelijk
herkend.
Angst en afschuw bevingen haar. Zoo snel
haro waggelende beenen haar dragen konden,
vloog zij naar den trap. Niet sidderende hand
sloot zij de deur achter zich dicht, dan ijlde
zij verder door den molen en het woonvertrek
naar hare slaapkamer, waar zij,eene onmacht
nabijop den eersten stoel neerzonk.
Het akelige beeld zweefde haar nog altijd
voor de oogen, duidelijk zag zij eiken trek in
het vervrongen gezicht. Het duurde lang
de storm in haar binnenste zoover bedaard
was, dat zij over de gedane ontdekkingen
kan nadenken.
Wie was de moordenaar
Deze vraag drong zich het eerste aan haar
op zij waagde het niet er een antwoord op
Dat is voldoende om de afwachtende
houding van het ministerie te rechtveer-
digen, maar zeer waarschijnlijk is het
ook, dat deze zittijd niet zal voorbijgaan,
zonder dat de kwestie zal opgeworpen
worden en aanleiding geven, zoo niet
tot eeu groot debat, dan ten minste tot
levendige schermutselingen.
En in alle geval dieut er eene oplos
sing gevonden te worden vóór 1900, want
het bijna algemeen gevoelen in de Kamer
is, dat het onvoorzichtig zou zijn nog eeno
kiezing te doen met het tegenwoordig
stelsel.
Uit een weekblad La semaine réli-
gieuse de Cambrai, nemen wij den vol-
geuden artikel over
In geene tijden zijn de zoogezegde
volksfeestenzoo talrijk geweest als
den dag van vandage.
Feesten op wijken en gehuchten,
gymuas- en turnfeesten, velo-wedstrijden,
festivals, enz., feesten van allen aard en
alle slach. Eiken zondag, en somtijds me
nige weekdagen erbij, voornamelijk voor
peerdeloopen, is 't alhier na aldaar eene
feest of vormakelijkhoid. En zij wordt in
de dagbladen aangekondigd, eu plakkaten
hoog op de muren der stad geplakt, moe
ten helpen om het volk tot de feest uit te
lokken.
Hot oogwit iu al die feestelijkheden
is allerloffeiijkst, dat staat op de aankon
diging te lezen het moet dienen om het
volk te verlustigen en te verzetten.
a Maar wat is daarvan het gevolg
Tweederlei
Inderdaad, vragen wij het aan de
herbergiers, doz# zullen ongetwijfeld ant
woorden dat het is geweest een dag
van neering, van verkoop en gewin.
Eu de inrichters van de foest ook
zijn uiterst voldaan, omdat ze zoowel
heeft geluktvolk bij menigte, eu geest
drift en gewoel en gejoel zonder einde.
En als ik nu den werkman onder-
vrage en wil weten wat hij alzoo denkt
over al die vermakelijkheden, welke
«voor» het volk gedurig worden gegeven,
dan is het goed eu geraadzaam hem op
verscbiliige oogen blikken te ondervragen.
Binst de feeste zelve, en onder den
indruk van al dat tuiten en fluiten, van
al dat gerucht eu gewoel, ha, alsdau is
bet al wat wenschelijk is verzet zonder
weêrga eu vermaak ongehoord, fijn eu
lekker bier, geestig gezang en muiiek,
a leve de leute eu 't plezier I
Maar daags ua de feest, dan is bet,
bij velen toch, eeu ander paar mou
wen een auder liedje. Ongetwijfeld, bier
De roode Hans had het vuur niet aange
legd... of had hem op het oogenblik zijner
misdadige handeling de hand Gods geraakt
Had een beroerte een eiude aau zijn leven
gemaakt op het oogenblik, dat hij het tooneel
zijner misdaad verlaten wilde Dora koes
terde te vurig den wensch dit te mogen ge-
looven, dan dat zy zioh niet nit alle macht
aan dozen zwakken stroohalm zou vastge
klampt hebben.
Ja, mogelijk was het wie kan de raads
besluiten der Voorzienigheid naspeuren
Maar er deden zioh omstandigheden op, die
aan de zaak een geheel ander gedaante gaven
lijk in velo dingen, nacht geeft raad
want nu oordeelt do werkman over de
zaken geheel anders als gisteren. Zwaar
hoof I, vermoeid in leên en lenden, on
veeleer genegen om te slapen, bij som
mige om te herbeginnen brassen, dan om
te werken.
i) Ziedaar het gevolg, en is de werkman
eerlijk en treffelijk, hij zal hitterlijk be
klagen en betreuren dat hij hem heeft
laten meêdweefelen en meêslepeu, en
van de feest van daags te vooreu, wat
blijft er hem over IJdele beurzen, en
dikwijls... dulle zionen.
En wat ware 't, moesten wij daarover
de treffelijke huisvrouwen en moeders te
rade gaau, zij die voor het huishouden do
zorg hebben en in alle noodwendigheden
moeteu voorzien Wij weten bij onder
vinding wat zij daarover peizen eu zeggen.
Welke bittere klachten en zuchten, en
traneu ook, over al die zoogenoemde
volksfeesten en vermaken,waarin het dag
loon van acht of veertien dagen, altf'
er nog geen achtersmake van overblijft,
is weggesmolten en verteerd of verbrast 1
Ziedaar de ware uitkomst van al
zulke feesten, en uit don mond der eer
lijke huismoeders is bet te vernemen wat
er over zulke aantrekkelijkheden te deu
ken valt, die gestadig het volk worden
aangeboden, zonder «enig voordeel voor
den algemeeuen welstand of de verzede-
lijkiug.
Het volk heeft hoDger,» roept men
irig, en vooral bij zekere gasten, om
de menschen tegen elkander op te jagen,
en men biedt het volk gestadig en overal
feesten aan, die hem in nutteloos of
schadelijk verzet, den duurgewonnen
stuiver doen verteereu eu verbrassen.
Want op den eind van 't spel, wio is het
die in al zulke feestelijkheden aan kra-
meniers, goochelaars eu allerhande rnen-
schenfoppers, en ook in kroegen en her
bergen hun geld laten Zijn het niet de
werklieden En is het niet do verkeerde
wereld, dat het volk, de werkman, van de
feesten eu vermakelijkheden die zooge-
zeid voor hem en in gijn voordeel gegeven
wordeu, 's anderdaags na de feeste, hy
en zijne vrouw eu zijne kindereu, het
slachtoffer zijn
Zoo is het nogthans, hedendaags dat
er zoovele, zoo onzeggelijk te veel van
ellende en vermaak, van nood en plezier
wordt gesproken. Panem et circcnses
zoo riepen do Romeinen ten tijde van
hun verval, dat is brood en feestelijk
heden Is 't niet ook alzoo, ten onzen
tyde
En ongelukkiglijk, hoeveel jonge
lieden worden als verbijsterd en begoo
cheld en medegesleept door al zulke aan
trekkelijke vermaken 1 Hoevele die,
nauwelijks uit hunne kinderjaren getre
den zijnde, alreeds met de groote meê-
en aan de handen der vertwijfelende den
stroohalm ontrukte. Waarom had de roode
Hans niet in denzelfden nacht, waarin hij
weggezonden werd, den aanslag gepleegd
Waaromhad hij tot heden daarmee gewacht
Hoe was het hem mogelijk geweest binnen
den molen te geraken, terwijl Dora de deuren
gesloten had gevonden Hoe kwam het dat
Dora geen gerucht vernomen had, duar toch
hot vervrongen aangezicht van het lijk be
wees, dat een vreeselijke doodstrijd vooraf
gegaan was
Ja, wie zon haar op al deze vragen een bo-
vredigend antwoord kunnen geven
Er kwamen nog andere vragen op, die nog
moeielijker te beantwoorden waren.
Waarwas hot koren, waarmeê de mulder
dien dag zoo dikwijls gepraald had Waarom
was Hagen eerst tegon den avond naar de
stad gereden om tot den volgenden dag weg
te blijven En om welke reden had hij zoo
bepaald en zeker het vermoeden geuit, dat
zijn knecht destijds den brand aangestoken
had en men vreezen moest dat hij deze wraak
neming zon herhalen
Dora wilde de huiveringwekkende gedach
ten van zich afzetten, die verplettereud voor
haar oprezen, maar zij mocht er niet in ge
lukken de dnistere, onheilspellende wolken
te verdrijven, die zich steeds dichter rondom
haar opeen pakton en haar in een pekdon-
keren nacht hnlden.
Had hu het gedaan
Neen, neen, dat kon niet zijn Zulk een
duivel kon hij niet zijn En toch, de wilde
furiën en demonen, die in duizelingwekkende
rijen voor hare oogen danstau, wezen altijd
grijnslachende op hem en alleeu op hem, als
de schnldige aan die vloekweerdige misdaad.
En als hij het gedaan had, dan zon hij
boeten voor deze duivelachtige boosheid,
dan.... maar hij was haar echtgenoot en al
gloorde er ook in haar hart geen vonk van
liefde voor hem, zij bad voor het annscbiji
Gode beloofd alles met hem te zullen dragen.
Mocht zij hem aan hot gereoht overleveren?
Ja, zy moest het doen, want hy was
doen in gyranasgilden, en turnclubs, en
muzieken, en die de groote nadoen in
alles, en vooral in baldadigheden en over
tolligheid. Wat moet er geworden van
zulke jongelingen, opgroeiende met zulke
gewoontou, vau jongs af aaugenomen en
als ingedronken n
duren voort te Mechelen men scheen
echtor van zin te zijn er een einde aan te
maken.
Het 47* slachtofferwat is het grootsch
zich zóó te wreken op den geringon man,
dien men een stuk brood hoeft laten ver
dienen 1 is eeu policieagont. Hij neemt
zijue toevlucht tot de Kamer, opdat zy
de wettengeefster hom het geld,
in de pensioenkas gestort, zou doen terug
betalen.
De klacht, dio de ongelukkige huisva
der aanheft om geholpen te wordeu, zal
weêrklauk vinden bij ue bevolking.
Men kan niet langer de dwiügelandy,
den willekeur vau het liberalism aauzieu,
zonder to vrageu eu dringend te vragen,
of or dan toch eindelijk geene reddende
hand aau die ongelukkigea zal worden
toegestoken
Mijne afstelling, zegt het laatste slaoht-
offor aan de Kamer, is bijzonder stootend,
zooals blijkt uit miju rapport, aau M. den
minister meêgedeeld.
Ik bithfrtus, Mijuheeren, gebruik te
makon van uw parlementaire initiatief,
om te beletten dat or geen nieuwe slacht
offers meer zullen zyn eu my my a brood
terug te geven.
Genoeg tranen gestort 1
Genoog familiën in de armoede ge
dompeld
Dat de wetgeving in die zaak tus-
schenkome. a
Belasting op het inkomen. Een
lid der middensectie had aan de regeering
gevraagd, of het haar voornemen was
binnen kort een wetsontwerp in te dienen
treffende de roerende weerden.
M. de Smet-de Naeyer antwoordde
Ik h«b roeds in Senaat en Kamer doen
uitschijnen dat de instelling der bolasting
op het iukomeu van roerende weerdea in
verband is met de herziening der person-
neele belasting, der grondbelasting en
der patenten.
Dit heele werk vormt het voorwerp der
studies van 't gouvernement; 't is to groot
om met eenige nauwkeurigheid het tyd-
perk aan te duiden, waarop elk der dee-
len aau de wetgeving zal kunnen ondcr-
worpeu worden.
moordenaar en voor zijne vroegero misdaad
van brandstichting verkwijnde een onschul
dige in de gevangenis. Een onschuldige,dien
zij beminde, aan wien zij door doizende
onbreekbare banden gehecht was, aan wien
zij in waken en droomen dacht en dien zy
nu nog inniger beminde, dewyl hy aan baar
zijn droevig let te danken had.
Wanneer Hagen de schnldige was, dan zou
hij sijne misdaad mondelings of schriftelijk
bekennen, opdat de onschuldige iu vrijheid
kon gesteld worden. Zij wilde hem niet aan
het gerecht overleveren, zij wilde niet eerder
van zijne bekentenis gebruik maken daa
nadat hij het land verlaten had, maar beken
nen zou hij goedschiks of kwaadschiks.
Maar de stem in haar binnenste riep haar
nog altijd toe, dat hij onmogelijk de misdaad
kon gepleegd hebben zy zou het hem vragen
als hij thuis kwam eu hij zou den blik niet
vóórhaar neerslaan,doch baar zeggen dat hy
er nooit aan gedacht had zich ten koste eener
misdaad aan de vervulling zijner verplich
tingen te onttrekken.
Zy sloeg geloof aan dose stem, om baar
eigen echtgenoot niet te moeten afschuwen.
Het was middernacht geworden. Dora zat
nog aangekleed voor haar bed de gedachte
aan een lijk verdreef allen slaap uit hare
oogen.
(Wordt voortgezetj
