Donderdag 14 September 1899 5 centiemen per nummer. 54,le Jaar .>,>99
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Verplichtend
onderwijs.
GELUKKIG SCHOT.
Godloochenaars.
LANDBOUW.
Buurtspoorweg
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kw'lantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men 8chrijftin bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. N. 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
Cuique suum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnisae ep
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen sioh te wenden ten Bureel*
van dit blad
Aalst, 13 September 1899.
Het verplichtend onderwijs wordt door
_jeralen en socialisten en ook door hunne
bondgenooten de groene socialisten voor
gestaan.
Waarom eischen de liberalen en socia
listen het verplichtend onderwijs
De eersten zien er het middel in om
het onzydig of ongodsdienstig onderricht
algemeen te maken, in andere woorden,
om do jeugdige geslachten in godverloo-
cheDing en haat tegen Godsdienst en
Priesters te kunnen opvoeden
De tweedeu willen het om de zelfde
reden als hunne liberale voorvaders, maar
ook nog omdat het de macht en het gezag
Tan den Staat uitbreidt en huu nader
brengt bij hun ideaal de Staat alleen
meester en opvoeder der jeugd.
De catholieken in overgroote meerder
heid verstooten het verplichtend onder
wijs en niet zonder reden. Zij weten im
mers maar al te wel aan welke drijfveer
de blauweD en rooden gehoorzamen als ze
dat stelsel verdedigen dit alleen is reeds
voldoende om ons, catholieken, wantrou
wend en omzichtig te maken 1
Maar er - is meer Wanneer wij het
vraagstuk doorgronden,vinden wij dat het
nutteloos, ondoeltreffend en gevaarlijk
zou zijn, de gedwonge schoolplicht in te
voeren.
Wij zeggen nutteloos het is immers
bewezen dat het getal kinders die de
weldaden van het onderwijs niet genieten
io België zeer gering is en de bevolking
onzer lagore scholen nog altijd aangroeit.
En wat meer is, wij denken dat bet
mogelijk is door min volkstergende mid
delen dan het verplichtend onderwijs, de
nalatige ouders boter huuue plichten te
doen begrijpen en ze te kwijten.
Het verplichtend onderwijs is dus
ondoeltreffend, te meer daar de Belgen
al wal maar dwang is, verafschuwen.
Het verplichtend onderwijs is boven-
en gevaarlijk aangezien de strijd dor
partijen die in ons land zeer hevig is,raaar
teveel op schoolterrein geleverd wordt.
Het is immers zeker dat onze tegen-
itrevcrs eens meester van 't bewind
rorden, 't verplichtend onderwijs zul-
aanwenden om hunne princiepen in
zake van onderwijs en opvoeding aan 't
gansche volk op te dringen. Wij mogen
dus de hand niet leenen om dergelyken
partijaanslag gemakkelijker te kunnen
verwezenlijken.
EEN
30' VERVOLG.
Na drie dagen hield het gebulder der slach
ting op 1 Zege luide de belofte, zege
Julius lag nog immer bewusteloos in Leip
zig. Voor hem knielde eene edele, jeugdige
maagd in «wart fluweel gekleed. Achter haar
stond een statige stafofficier in Russisch uni
form. Zacht sprak hij met Theodoor daarop
zagen beiden geroerd bd zwaarmoedig op de
jonkvrouw neder, die met saamgevouwde
banden, in een stil gebed, God en de gehoele
natuur ter hulp riep.
Toen bewoog zich de gewonde op het bed,
ou sloeg, gelijk uit eenen droom ontwakende,
de oogen op. Olga riep hij, toen zijn blik
het aanschijn der voor hem knielende trof
hy reikte de handen in zalige verrukking
naar haar uit, en zonk dan weder afgemat
op de kussens terug. Geene spier van zijn
lichaam bewoog zich nog. Een onbeschrijfelijk
gelnkkige lach zweefde op zynelippen, en een
licht sidderen zyner gezichtsspieren verried
dat zijn geest in schoone beschouwingen weg
slonken was.
Meer dan ooit verafschuwen wij het
onzydig onderwijs het zij dau nog zoo
onzydig mogelijk toch is het altijd ongods
dienstig. En dat onzijdig of ongodsdien
stig onderwijs kweekt enkel aanhangers
van 't socialism.
Anseele bekende het immers de Gent-
sche onzijdige scholen zijn kweeknesten
voor 't socialism, riep hij uit 1
Wij, catholieken, zijn en blijven dus de
tegenstrevers van 't verplichtend onder
wijs, wij hebben het bewezen en men
weet nu waarom
Een der hatelijkste eu walgelijkste leer
stelsels van het socialism is wel zeker
zijne godloochening.
Wanneer wij de levensgeschiedenissen
der groote mannen doorbladeren, vinden
wij bij hen allen dit onwankelbaar ver
trouwen in een opperwezen die het goede
loont en 't kwado straft.
Ziehier ten andere eenige voorbeelden,
met opzet gekozen uit de lijst der be
strijders van 't Catholicism
1° Victor Hugo, de groote Fransche
schrijver sloot zijn testament met de rege
len Ik geloof in God.
2° Darwin, de Engelsche materialist,
durft iu zijn Descent of Man de God
heid niet loochenen.
3° Lamartine, Rousseau, Voltaire, en
eeno menigte andere vrijdenkers, zij allen
bogen de knieën voor Hem, die was, die
is, en eeuwig wezen zal I
En wat zien wij op onze dagen
Schijn- en halfgeleerdentwistzoekers
oproermakers en af brekers kerels met
meer verwaandheid dan met verstand,
verderfelijke grootsprekers, durven open
lijk de Godheid loochenen, versmaden en
belasteren 1
Wie heeft er God gemaakt Zoo
schreeuwen ze hatelijk
Maar zegt eens, godloochenaars, wie
gaf aan de heerlijkste genieën der aarde
een onwankelbaar betrouwen in God Zij
vroegen niet van wien God voortkwam
zij zagen zijne Almacht, zoowel in 't nede
rig wormpje als in den reusachtigen
leeuw. De schoonheden der natuur, de
zucht naar het onbekende deed hun des
te vaster gelooven, hopen en beminnen,
en dit maakte hen in 't ongeluk zelfs nog
gelukkig.
De natuur is de God der schepping
zeggen de socialisten, maar van waar of
van wat de natuur is voortgekomen, wie
haar leven en kracht geeft, daar antwoor
den zij niet op.
Men ziet uit deze weinige regelen tot
Groote druppelen zweet parelden op zijn
voorhoofd, de geneesheer, die tegenwoordig
was, voelde hem den pola, en zeide verheugd;
dit onverwacht wederzien heeft den hardnek-
kigen schijndood gebroken, het bloed vloeit
wed.r in de aderen, hij is gered.
Gered I o Heer, hoe dank ik u riep
Olga, als door Gods adem bezield.
Al wat zij zoo dikwijls gedacht had sedert
het vertrek, was nu geene valsche inbeelding,
geen bedriegelijk droombeeld. En de woor
den hij is gered, vervulden al hare wen-
schen. Zij hield de brieventasch in de band,
die Julina op de borst droeg toen hij zijn ros
tot het gevecht aanspoorde. De vijandelijke
kogel die het hart zou treifen, had tegen de
gouden plaat, die hare beeltenis versierde,
gestuit. Die gouden plaat bewerkte dus zijne
redding, en Olga, deze genadige schikking
beschouwende, riep vurig aangedaan
Wee degenen, die U, o goede God mis
kennen 1
Zooals by de nadering der lente het leven
zich in de natuur doet gelden, zoo werd het
na den treurigen winter weder lente voor
Olga's droomen, en haar hart, lang door
droefheid omhuld, bloede weder.
Sedert eenige maanden had de dood schie
lijk hare moeder weggerukt, en toen kort
hierop haar broeder den oproep van den czaar
naar Dnitschland volgde, om daar met de
welke verderfelijke leerstelsels de socia
listen hunne toevlucht nemen.
Aan ons, catholieken, aan ons, geloo-
vige christenen, den strijd lo voeren te
gen die godloochenaars om hunne leer
stelsels in den grond te boren
Het Roodvonk bij het Verken.
it
Het roodvonk ook Sint-
Aotoniusvuur gehceten,
is eene ziekte die voor de
verkens allergevaarlijkst
is. In eenige uren kunnen de dieren dood
zijn. Daarbij is zij zeer besmettelijk.
Zij is gekenmerkt door roodachtige
vlekken die later blauw of purperachtig
worden, en wel voornamelijk op die plaat
sen waar het vel het fijnste is.
De ziekte zet voort door aanraking met
zieke dieren. Deze voortzetting geschiedt
bijzonder gemakkelijk bij de hitte van den
zomer of by langdurige vochtigheid ook
in slecht verluchte of slecht gebouwde
stalliug eu door gebrekkige voeding.
Om de ziekte tegen te gaan moet men
vooral deze oorzaken van voortzetting doen
verdwijnen.Ook is het aan te prijzen, de
dieren tegen die ziekte te doen inenten
dit middel heeft de beste uitslagen gege
ven.
Als ecue stalling besmet is, moet men
ze eerst goed kuischen eer men er weder
andere dieren in steekt. De vloeren, de
muren, het dak zelf dient ontsmet te wor
den. Daartoe gebruikt men pheniekzuur
de muren worden daarna met kalk gewit.
De Worm in de Porei.
Porei, die tijdens en Da de planting
ongunstig weder heeft gehad, herneemt
moeilijk, groeit langzaam en wordt, ge
lijk alle kwynende planten, door eeuon
vyand, de worm aangetast. Zoohaast men
ziet dat de bovenste bladeren vernield
zijn,, kan men de verdere vernieling te
keer gaan met de toppen van de porei af
te snijden men zal de wormen of maad-
jes in de bladeren vinden. Zijn de stren-
gels dieper aaugetast, zoo aarzel niet van
de porei tot tegen den grond af te snijden.
Immers zoolang de wortels niet aange
daan zijn, is er een middel strengels te
hekomen, wat eigenlijk betracht wordt.
Mocht het afsnijden u de eerste maal
geen bate geven, snijd ze eene tweede,
ja eene derde maal tot in den groiid af.
Eorst in het najaar zullen ze dan sterk
doorgroeiën en met vloeimest of chimi-
sche mest zal men DOg dikke poreien he
komen. Neem echter zorg de afgesnedene
deelen niet in den mestput te werpen of
Duitsche vorsten Napoleons val to voltrek
ken, volgde zij hem. Alleen dit eenzaam
kasteel bewonen was voor haar te treurig.
Mildere zeden, bloeiender landen deden zich
by deze reic voor hare blikken op. De Duit
sche volksgeest bezielde haar en de wensch in
Dnitschland door te brengen, deed zich immer
vurigeT in hare reine, begeesterde ziel op.
Zoo kwam zij te Leipzig. Onophoudelijk
trokken krijgsbenden onder de vensters van
het huis dat zij bewoonde voorbij. Ook haar
broeder trok ten strijde, en zoo dikwijls do
donder van hek geschut losborst, sidderde zij
voor zyn dierbaar leven. Ook had zy van
Iwan vernomen, dat de beide baronnen van
Waldberg voor Leipzig zich onder het vaan
del van hun vaderland geschaard hadden,
liet wederzien lachte haar tegon wat geluk,
want gelijk zij Julius in haar edel zwijgen
hoogschatte, zoo waardeerde zij ook het edel-
hartig gevoel, dat hem aandreef, zijne gene
genheid op het altaar dee vaderlands ten offer
te brengen.
Zie ik den edelen vriend, dien ik nu zoo
nabij ben, niet weder zeide zij, ou droefheid
knelde haar hart, dan is myn tydelyk geluk
voor altijd verbrijzeld Doch neen, o God
snikte zy, nog is zij niet verdwenen de ster
mijner hoop, en in mijn binnenste klinkt het
luid hij zal terugkeeren.
De hemel, welke zij zoo smeekend aanzag,
op hot land te laten rotten de maden of
wormen kunnen in een volgend saizoen
schadelijk zijn, daar ze iu poppen en later
in vlinders veranderen, die door hunne
eieren en wormen hun vernielingswerk
voortzetten.
Onze peerden in den vreemde.
Naar men ons verzekert zullen de Bel
gische rassen goed vertegenwoordigd zijn
op de internationale tentoonstelling van
kweekhengsten, welke in October te Wee-
nen gehouden wordt.
Tegen mond- en klauwzeer. De
opzieners van den veeartseuijdienst heb
ben in het ministerie van landboow eene
vergadering gehouden om de middelen te
bespreken, ten einde de uitbreiding der
muilplaag te beletten.
Zij verklaren dat de uitbreiding der
kwaal grootendeels toe te schrijven is aan
de landbouwers, die niet bij tijds huuDe
zieke beesten aangeven of het besmet vee
hunner geburen gaan onderzoeken en dan
hunne eigene stallen besmetten. Er werd
eklaagd over het gebrek aan toezicht,
an zekere gemeentebesturen.
Eenige opzieners willen het verbod der
veermarkteu behouden anderen vinden
dit verbod nutteloos, aangezien er ge
heime markten gehouden worden, die dan
aan alle toezicht ontsnappen.
Er werd aanbevolen, zooals in Holland,
waarschuwingsborden te plaatsen op de
besmette stallen. Eiudolyk werd ook de
kwestie der inenting van het vee be
sproken.
Een jongen door
zijnen hond gered.
Vóór eenige maanden, op den middag
tijd, zagen eenige voorbijguugers, op de
kaai van Fragnée te Luik, een roerend
tooneeltje.
Een scholier, wiens ouders niet verre
van daar in de Fragnéestraat woonden,
deed zijnen hond in de Maas baden
't was een groote en schoone Newfound
lander, welke in een onzer laatste honden-
tentoonstellingen geprimeerd was gewor
den.
Op een zeker oogenblik, wilde de kleine
Leo zoo hiet de jongen den hond
helpen om weêr op vasteu grond te ko
men en daarom boog hij zich over het
water. Die beweging deed den knaap in
het water vallen.
Dat bracht eene groote opschudding
onder het volk, dat toezag en de zwem-
toeren van het beest bewonderde.
Eenige toeschouwers liepen naar een
boot en maakten ze los om den oogeluk-
kigen jongen hulp te biedeD, terwijl een
verhoorde haar, maar in welke gesteltenis
moest zy hem terugzien Een schreeuw van
verrassing en schrik ontsnapte haar, want
i, voor wien zij zoo even gebeden had,
werd door Boldaten gedragen, bleek, bloe
dend, schynbaar zonder leven. Zy vloog de
trappen af en bad den gewonde in haar huie
ir te leggen, aangezien hy haar eene het
leven gered had en zij zieh tot den innigsten
dank verplicht gevoelde.
Toen Theodoor, die mot Johan den on
machtige vergezelde, in het bleek aangezicht
der maagd zag, herkende hij haar aanstonds
voor deze welke hem zijn broeder voor don
aanvang van het gevecht getoond had, en aan
zijuen door verbazing half geopenden mond
ontglipte de naam Olga
Deze, verwonderd zich gekend te zien, liet
zich, terwyl do arte de wonde verbond, mat
Theodoor in een gesprek, eu nu vernemende
hoe ernstig en zwaarmoedig de vriend sedert
zijne scheiding van haar, de nren doorge
bracht had, en hoe hy nog voor den slag ge
voelig over haar gesproken had, knielde zij
by zyn leger neder, bevochtigde zyne koude
hand met hare tranen en smeekte den Heeler
alier smart om hulp en genade.
Hij is gered I deze woorden die de doktoor
eindelijk met innige deelneming zeide, ver
vulde haar hart met eene onuitsprekelijke
vreugde.
andere zich gereedmaakte om in bet wa
ter te springen.
Middelerwijl had de Newfoundlander
zijn tijd niet verloren.
Ziende dat zijn jonge meester in de
Maas viel, sprong hij opnieuw iu het wa
ter. Op eeneu afstand van omtrent zes
meters van den oever dook hij onderen
men zag hem weldra boven komen met
den drenkeling, dien hij bij eenen arm
hield; hij zwom, zoosnel net hem zijn
kostbaren last toeliet, naar de kaai, waar
vele helpers hem en den kleinen Leo
naar boven trokken.
Deze was maar bedwelmd de hond
ovorlaadde hem met streelingen en de
jongen kwam snel tot bezinning.
Ik kan goed zwemmen, zegde hij
tot de omstaanders maar ik zou toch
tegen den stroom niet met goed gevolg
kunnen strijden hebben ik mag zeggen
dat mijn brave Capitan mij gereu heeft.
Daarna giog de jongen, gevolgd van
zijnen heldhaftigen gezel, bij eenen zijner
bloedverwanten, welke op de kaai van
Fragnée woonde, ten einde zich een wei
nig te drogen vooraleer naar huis te gaan.
Deze gebeurtenis, welke wij hierboven
verhaald hebben, is een bewijs te meer,
dat de hond een onzer beste vrienden is
en onze achting eu onze liefde verdient.
En zeggen dat er menschen zyn, die
een hond martelen kunnen I
Assche-Oordegem.
Op het Stadssecretariaat liggen ter
inzage van het publiek de veranderde
plans voor het leggen van den buurtspoor
weg van Asscbe naar Oordegem door
Aelst. Volgens do nieuw aangenotne plans
zou do buurtspoorweg, iu plaats vaa over
de Sinte-Anuebrug,langs heneu de kaaien
tot aan de brug van den Zwartenhoek
gelegd worden, waarover hy langs de
Dcnderstraat den eerst aangenomen weg,
Dirk Martensstraat en Koolatraat, zou
vervoegen.
Eens deze plans vastgesteld zal men
weldra beginnen aan de noodigo onteige
ningen alles doet voorzien dat op het
einde van den zomer van het toekomend
jaar de tram zal mogen ingehuldigd
worden.
Vroege en strenge winter P In
de provincie Groningen merken de imkers
op, dat de bijen in de laatste dagen reeds
begounen zijn met het sluiten van de ijl-
of vlieggaten van hunne strooien wonin
gen. Zij voorspellen daaruit een vroeg-
tijdigen en strengen winter.
Ten volle verwezenlijkte zich de uitspraak
is heelmeesters. Julius was en bleef gered
en zijne krachtige natnur deed hem spoedig
genezen.
In Ruslands sneeuwvlakten kad de boom
>n Duitechlands vrijheid de eerste wortelen
geschoten. De milde zon des vrede» deed hem
weldra weelderig bloeien. Op de torens van
Parijs wapperden de zegevierende vanen der
bondgenooten en de hemel dede zich weêr
kelder en blauw zien boven de aarde, die zoo
laDg bloed gedronken had. Zelf de ronw over
de gevalien offers verging in een weemoedevol
geluk want bet was immers bloed voor da
vrijheid vergoten, en de tijd, geschikt om de
smart en de wonden te boelen vloog ving over
deze droevige gebeurtenis heen.
Een jaar later maakten bedry vïge handen
het kerkje aan het Donau-etrand met bloem
tuilen en kransen van eikenloof in foeettooi.
Julius werd met Olga getrouwd.
Eeno gelukkige echtvereeniging van vele
jaren bekroonde dit gelnkkige paar, en Gods
beschermende hand, die Jnlins en Theodoor
zoo menigmaal gered had, liet zich nooit
wachten om alle onheilen van deao deugde
lijke echtvereenigiDg af te weren.
EINDE] -