Donderdag 2 Augusti 1900 5 centiemen per nummer. 548t6 Jaar 5490
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
''111,1 m II SCHOUT
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Een brandend
vraagstuk.
D E
Bedelaars in groote steden.
Hond of Ezel
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiëö door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Lands
Cuique gnum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnisse op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen deD
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad
Aalst, 1 Augusti 1900.
Eene vryheid waaraan de catbolieken
houden, waaraan zij innig verknocht zyn,
is die van het onderwijs.
Daaruit reeds kan men opmaken dat
zy hevig bedreigd is door onze vijanden
waaronder wij, heilaas I ook de zooge
zegde christene democraten rekenen moe
ten.
Terwijl de geuzen en socios de onzij
dige, verplichte school eischen, de school,
waar onder den denkmantel der zooge
zegde wetenschap, den godsdienst wordt
ondermynd en bestreden, zouden de af
scheuringen do vrije keus der school wil
len waarborgen.
Ongelukkiglijk in den huidigen toestand
onzer politieke partyen is dat een droom
beeld en daarom euilen de catholieken
met hand en tand de vrije schoei voor
staan en verdedigen.
Zy willen het goede recht van den
huisvader handhaven in gansch zyne uit
gestrektheid en zullen nooit toelaten dat
aan de vryheid van onderwijs paal en
perk worde gesteld.
Wy hebben reeds te dikwijls bewezen
wat in zake van schoolgebied de geuzerij
in haar schild voert. De goddelooze
school, de opvoeding buiten alle geloofs
begrip, is het doelwit van haar streven
en werking.
Dat heeft zy met het socialism eens.
De socialisten willen onder dat betrek
wat de geuzen betrachten.
Waarom
Omdat de ondervinding hun reeds ge
leerd heeft wat voordeel een onderwijs
zonder God hun aanbrengt. De ervaring
zoowel als het gezond verstand hebben
bewezen dat de goddelooee scholen broei
kassen worden van socialisten.
De zoogezegde christene democraten
hebben als oplossing aan dit brandend
vraagstuk voorgesteld alle scholen op ge
lijken voet te plaatsen en te toelagen te
schenken in verhouding der leerlingen
welke de lessen volgen. Dit zeggeu zij
waarborgt volkomen de vrijheid van den
huisvader eu heeft dit voordeel nog door
al de partyen te zullen aangenomen wor
den I
Dat is een verleidend droombeeld. Zij
slaan volkomen den bal mis wanneer zij
denkeu dat de geuzen en de socios eene
andere oplossing nastreven als de onzij
dige school verplichtend voor iedereen.
P&t£alleen zullen zij aanvaarden en dat
is een onaanneembaar iets voor de catho
liek# party.
E M A R L I T T
(NA VERTELD).
43"* VERYOLG.
De lange de hoeve loopende rijweg liep dood
in het veld of liever ging in een voetpad over,
dat het Gravenhout doorsneed... Dien weg
waa het meisje zeker ingeslagen, nadat zij
met pak en zak de hoeve verlaten had
het boBch, het groene bosch in Had ook
niet de schout van rondtrekken als Zigeu
ners n gesproken Steeg daar niet boven de
boomtoppen een dun kolommeke rook op van
half verdorde takjes, waarboven de ketel van
het zweversvolk hing Bespottelijk De wol
ken kampten met elkaar hier en daar echo-
ten witgrijze nevels als sluiers tegeu de zwarte
onweerswolken op, als een vaste muur ston
den.
Een Ziguenerkamp werd ook niet in het
jachtgebied van zyne Hoogheid gednld. Maar
de rijweg was voor een ieder vry, niemand
Nooit zullen de vijanden van ons ge
loof toelagen schenken aan bel vrij catho
liek onderwijs. Wij hebben om onze mee
ning te staven feiten en geopperde mee
ningen en duidelijke verklaringen.
Laat ons zien.
In 1894 wierd de meerderheid in de
bestendige Afvaardiging van den provin
cialen Raad van Brabant ten voordeele
der catholieken verplaatst.
Deze gouwraad had zoolang de geuzen
er baas waren slechts toelagen geschon
ken aan de Hoogeschool der vrijmetselarij
van Brussel. Met de opkomst der catho
liekeu kreeg Leuven zijn gerechtigd aan
deel. Deze school inderdaad bewees op
zijn minste zooveel dienst aan het land
dan die van Brussel welke uitsluitend tot
dan toe van de gunsten en toelagen had
genoten.
In 1900 worden de geuzen opnieuw
meester. Ook worden de toelagen aan de
Hoogeschool van Leuven geweigerd om
dat zy catholiek was, die van Brussel
wierden vermeerderd en op den hoop toe
kreeg de Zwans-Universiteit een schoon
aandeel van het geld van iedereen.
Is dit bewijs niet sprekend Zouden
wij hierbij nog verklaringen moeten voe
gen afgelegd door de groote chefs die het
catholiek onderwijs onder den hiel willen
houden
Neen niet waar, wij kunnen ons daar
voor tot de socialisten bepalen.
Ziehier wat Demblon in den zittijd van
94-95 heeft gezegd.
Zekere mijner vrienden zouden no
pens dit punt eene overeenkomst willen
sluiten maar het herinrichten door den
Staat van het onderwijs is een socialistisch
grondbegin waarover bet mij moeilijk
schynt toe te geven.
Onze lezers kennen de socialistische
opvatting der opvoeding
Vandervelde, de groote chef was uit
drukkelijker
Gij vraagt ons of wij aannemen kun
nen dat de vrije school door den Staat
ondersteund worde, evenals door de Pro
vincie en Gemeente op denzelfden voet
als de Staatsscholen. Wij zullen u ant
woorden neen omdat wij het vrij onder
wijs, evenals de vrije nijverheid als vol
komen geringer achten dan het openbaar
onderwijs en de openbare nijverheid.
- Wij blijven dus trouw aan ons leid-
schrift als wij de inrichting van openbare
scholen vragen eyi als wij weigeren de
vrije scholen te ondersteunen.
Geene verplichte school dus 1 De vrije
keus der school zal nooit door de geuzen
noeh de socios geëerbiedigd worden.
kon beletten, dat de wagen met de linnenhuif
begeleid door de bruine mannen te peerd, bij
voorkeur in het lommer der beuken reed.
Zulk een tocht gaat langzaam, deze lieden
zonder vaderland reizen con amore, een
vlugge voetganger kon hen best inhalen en
te weten komen, of onder het linnen dak ook
de schoone onbegrijpelijke zat, weer opgeno
men in de maatschappij, die de zich aan geen
wetten storende zwevers vasthoudt. Onzin
zegde de schout altijd en na zegde het ook de
heer Markus, terwijl hij het hoofd schudde
en met den voet een steen wegschopte. On
zin Dit meisje, dat zedig haar gelaat voor
de wereld verborg, maar toch zoo fier en dap
per was, onder de halfnaakte Ziguenerjeugd
onder spitsboeven- en hekeengezichten, de
wereld doortrekkende Hoe was het moge
lijk, dat deze dwaze gedachte telkens weer
kon opkomen in een gezond menBchenver-
stand 1
Met verdubbelden spoed stapte hij verder.
In het boschwachtershuis moest hy ophelde
ring bekomen, en was het meisje weg, weina,
hij zou het stof van zyne voeten schudden en
haar onverwijld nareizen, tot hij haar vond..
De glans der groene beukentoppen was als
weggevaagd, somber en onbeweeglyk stond
het bosch onder de donkere wolken, die al
meer en meer samentrokken het was, alsof
In zijn boek London Labour and the
London Poor »,heefl Mayhew een treurig
tafereel opgehangen van het gebruik dat
in alle groote steden van kinderen ge
maakt wordt.
Te Londen kan ieder, die de goede
kantoren weet, zooveel kleine meisjes en
jongens huren of zelfs koopen als by wil,
om die in de drukste straten der stad op
te stellen eu aalmoezen te vragen aan de
voorbijgangers.
De kindermarkt heeft hare geregelde
prijsbwoteeringen. Voor ongeveer 36 cen
tiemen krijgt men eenjoDgeneen heelen
dag I een meisje kost ten minste 72 cen
tiemen. Een schoon zevenjarig meisje
met lang,goed verzorgd hair,brengt weke
lijks wel 20 tot 25 franks mee voor haro
ouders of eigenaars.Dit kind wordt opzet
telijk goed verzorgd en zuiver gehouden.
Maar de moeste kinderen moeten, om
hunne taak uaar wensch te vervullen,
er zoo ellendig en uitgehongerd mogeljjk
uitzien. Zij krijgen zeer weinig te eten en
moeten in lompen de straat op.
In Italië worden kinderen, die eene
goede stem hebben, door Amerikanen ge
kocht en naar de Vereenigde-Staten van
Amerika gevoerd, waar zij aan muziek en
zangvereenigingen verkocht worden.
Te Stinica, in Croatië, vindt men eene
groote fabriek van bedelaars, waar
oDder ander albino's gereed gemaakt wor
den. De oogen worden kunstmatig rood
gemaakt en het hair blijft wit in de
wasch Hoe het hair zoo wit gemaakt
wordt, is een vakgeheim.
Onmogelijk het aantal bedelaars, in
groote steden ook maar ten naasten by, to
schatten I De Charity Organisation So
ciety te New-York, stelt het daar op
ongeveer 10,000, een schrijver in do
Deutsche Rundschau M. E. Müster-
berg, rekent dat Duitschland ongeveer
200,000 bedelaars en landloopers bezit.
Zeer bekend zyn reeds de ervaringen
van Paulian,schrijver van Het bedelend
Parijs n (- Paris qui mendie »),die zich op
allerlei manieren als bedelaar verkleed,
onder de bedelaars begaf.Hij verhaalt dat
hij op zijne bedelaarstochten iederen dag
heel wat binnenbracht, geld zoowel als
bons voor brood, melk, vlesscb, kleede-
ren, geneesmiddelen, enz. Een voorge
wende lamme noodigde hem eens aan
zijne tafel, die zeer goed en rijk voorzien
was. Wanneer gij eenmaal het vak ver
staat, zegde deze, kunt gy doen zooals
wij vandaag tracteert de blinde, die ons
dagelijks 6 fr. kostgeld betaald. De
vrouw van den lamme bedelde als
werkelooze arbeidster, de dochter haalde
geld op met een geleend kind.
Niet lang geleden berichtte de Figa
ro - den dood eener oude bedelares, die
30,000 fr. in geld en geldsweerden naliet.
alles wat er in leefde angstig den adem in
hield. De verzengende hitte der laatste dagen
was tot in het binnenste doorgedrongen. Het
anders altijd vochtige pad was gelijk asch
verdroogd, ritselend gras stond aan de randen
en de varen hingen slap en van sappen be
roofd er over heen. En het beekje, dat er
dwars doorliep, was bijna opgedroogd het
brugBke, dat er over lag, was eene bespotting.
Markus stapte er over heen. Rechts liep het
dichte geboomte in eene rechte lyn op effen
grond verder, maar links zag men de smalle,
tegen de berghelling liggende grasvlakte,
waarin het boschwaehtershnis lag. Op tame-
melijken afstand liep de rijweg met een zachte
kromming, en verder kwamen de roode bak
steenmuren van het eenzame huis te voor
schijn.
Bij dit gezicht bleef de heer van het Her
ten veld verwonderd staan. Juist vertoonde
zich de nachtelijke ruiter op den dorpel en
besteeg zijn peerd, dat de bosch wachter vast
hield. De deftige, onde heer met zyn zomer-
paletot en gemBleeren handschoenen aan, met
zyn kort gesneden grijs haar zon hartelyk
bedankt hebben voor den Ziguenerhoofdman.
In flinkendraf reed hij weg de dashond liep
vooruit en de beschwachter marcheerde er
naast na weinige oogenblikken waren zy
in het bosch verdwenen.
Belangwekkend is het geval van een
I bedelaar te Londen, die dagelijks van een
koopman in het voorbygaan een stuiver
kreeg. Plotseling liet de koopman deze
Ij gewoonte na. De bedelaar deed navraag
j en vernam,dat de man in geldelijke moei
i lykheden geraakt was.
Hij begaf zich toen naar zynen weldoe
ner eu bood hem 12,000 franks ter leen
en zoo noodig het dubbele.Dit geld stelde
dcu man in staut zyne zaken weder in
orde te brengen.
Te Zurich I was een oude bedelares ge
storven, wier wouiug na haren dood werd
opgeruimd. Drie wagens waren noodig om
al de levensmiddelen, die zij daar in een
soort van hebzuchtwaanzin had opgesta
peld, to vervoeren. Men vond 348 stukken
brood, 293 taarten en stukken taart, 140
worsten, 177 stukken vleesch, tot een ge
zamenlijk gewicht van 50 kilos 10 kilos
rauw fruit, 14 kilos aardappelen, 10 kilos
suiker, 4 kilos rijst, 14 kilos koffie, 7
kiloa kaas, 5 kilos boter, 60 aangespro
ken eu 13 gekurkte flesschen wijn en nog
andere voorraden. Van de kleeren, die in
de woning ontdekt werden, had men een
winkeltje kunnen openen. Aan geld werd
ruim 148 fr. gevonden. En dit alles was
hoofdzakelijk in twee jaren byeenver-
gaard 1
Er is maar één middel om deze erger
lijke toestanden uit de wereld te helpen
het weigeren van geven aan personen
wier omstandigheden men niet kent. Waar
niet gegeven wordt zal ook niet ontvan
gen worden. Maar dan moet ook de arm
verzorging beter geregeld worden dan tot
dusver iu de meeste landen het geval is.
De blauwe taal heeft reeds verschillige
boeken en het huis van uitgave is in
nr 147, avenue Malakoff te Parijs.
De blauwe taal. De blauwe taal,
la langue bleue of Bolack is eene nieuwe
algemeene taal, om den volapuk to ver
vangen. Die nieuwe taal is uitgevonden
door M. Leon Bolack en zeer eigenaardig
en gemakkelijk om aanleeren.
Door een eenvoudig stelsel van spraak
kundige schikking geeft zy de oplossing
van het gewichtig punt der wereldtaal.
De abc telt maar 19 letters, de woord
vorming is uiterst gemakkelijk, er zijn
geene uitzonderingon en aldus beant
woordt de nieuwe taal aan de wenscben
van deze die in hunne wederlandsche
onderhandelingen de hulpe van vertalers
begeeren te missen.
In drie minuten leert men die taal
lezen.
In drie uren kan men ze vertalen.
In drie weken kan men volkomen ge
bruik maken van de Bolacktaal.
Die nieuwe taal wil geene bestaande
wegdrijven, maar eene tweede taal wor
den voor bet mensebdom. De moedertaal
bljjft de hertetaai voor elk volk, de
- zaken taal - worden.
Wat nu Id het eerste oogenblik stormde
M. Markus voorwaarts, de groenrok was de
eenige, die hem inlichting kon geven, maar
langzamerhand vertraagden zyne stappen
hij kon toch onmogelijk, als een etraikroover,
den man, die in blykbare haast het hnis ver-
liet, staande houden en hem op den publieken
:j weg eene verklaring afpersen.
Op dit oogenblik zag hij, hoe eene kat den
dorpel afsloop en dwars over den rijweg in
het dichte geboomte verdween dus de dear
moest open zijn en er waren menschen in
buis....
Hy liep onder de hoekvensters door de
blauwe rolgordijnen hingen nog voor de rui
ten, maar de deur stond op eene spleet en M.
Markus aarzelde niet, ze zacht verder te ope
nen en binnen te treden.
Het voorhuis had geen venster, het was sr
koel en donker, maar aan zyne rechterhand
stond de deur van de eetkamer, waarschijnlijk
voor de koelte, wyd open en een blauwachtig
licht verspreidde zich in de duistere rnimte.
Hy gevoelde zich hier alles behalvs op zyn
gemak, stond hij niet als een dief in het huis,
dat bij hem zeiven zoo slechts was aangeschre
ven Hoe zon hy aan vreemde menschen zyne
aanwezigheid te dezer plaatse behoorlijk doen
kennen Niettemin sloot hy de deur stil
dicht en bleef een oogenblik onbeweeglyk op
't Is niet alleen omdat ik den hond be
schouw als een trouwe vriend, geschapen
om het leven van menigen arme of ryke
te veraangenamen, en zyn verstand en
trouw te betoonen door waakzaamheid en
hulp in nood, dat ik deze regels schryf.
De innige overtuiging, dat men misdryft
wanneer men hem als trekdier bezigt,
brengt er mij toe de vereenigingen van
dierenbescherming te wijzen op het Duit-
sche vertoog, waaruit zonneklaar blijkt,
datuoch lichaamsbouw, noch aard strookt
met hetgeen men van een trekdier ver
wacht.
Het trekdier eischt een vasten, harden
voet, bestand tegen sterken druk en
scherpe oneffenheden van den bodem, die
bovendien nog door beslag kan beschut
worden voor kwetsuren. De voetzolen vau
den hoad zijn voortdurend blootgesteld
aan het treden op scherven, spijkers, ijs-
kanten, en dat zonder de minste bescher
ming, zoodat by krachtsinspanning on
vermijdelijk verwondingen ontstaan, het
geen nog verergerd wordt, doordat de
teenen zich uitspreiden en de zeer dunne
tusschenbuid ten zeerste wordt blootge
steld. Velerlei andere omstandigheden
bevorderen het kreupel worden, zoo byv.
het water waarmede trambanen ontdooid
worden.
Bovendien zijn de beenderen van den
hond betrekkelijk zwak, ingericht voor
springen en rennen in het veld, maar niet
voor trekken, het duidelijkst op te mer
ken bij zijn zwakken, bewegelyken rugge-
graat. Daar komt nog by, dat bij nimmer
rechtuit loopt, zijn gang is steeds een
weinig schuin. Zyn aard is levondig, en
dit verleidt hem tot al te forsch, al te
driftig trekken, om als het ware zyn taak
spoedig af te werken. Bijna ademloos ligt
hy dan te hygon en gaat spoedig te gron
de, want een zesjarige trekhond is een
zeldzaamheid, en hoeveel leed zulk eou
dier dau reeds aan pooten, wonden, ent.
Derhalve geen trekhonden meer, maar
wel ezels, die zijn er geheel voor inge
richt, wat bouw eu aard betreft. Wel
kosten ze wat meer van aanschaffing,
maar niet meer van onderhoud bij goede
voeding (misschien 25 cents) zelfs minder
dan een paar trekhonden. In geheel En
geland en in enkele onzer provinciën ia
derhalve het gebruik van onzen vriende-
lyken huisgenoot als trekdier verboden
waarom niet overal I Zouden onte dieren
beschermers niet in die richting hunne
krachten kunnen aanwenden
J. Kurm, (AndrocUs).
zijne plaats staan, om alles goed op te nemen.
In het geheele hnis heerschte eene doodsche
stilte eerst deed het twijfelende licht alle
voorwerpen voor het oog van den binnenge-
tredene ineenloopen, maar slechts voor een
oogenblik, want eensklaps kwam hy tot de
ontdekking, dat jufvrouw de gouvernante
hier was. Daar op eene tafel, dicht by de deur,
lagen de hoed met grijze sluier en de hand
schoenen, die het vreedzame gemoed van
jufvrouw Griebel in opatand gebracht had
den... Ha, de Togel was gevangen Een soort
van triomf, een wraakzuchtig gevoel vervulde
hem op eens. Nu zon hij het geheimzinnige
beeld den sluier van het aangezicht trekken.
Zy zelve zon en moest hem behulpzaam zyn
in het weervinden van het meisje, dat zy in
kommer en ontbering met óch gesleept had,
om baar daarna zonder erbarmen aan haar
lot over te laten.
Vastberaden trad M. Markus in de open
staande deur, maar verschrikt deinsde hy
nog spoediger terug. In den tegenoverlig-
gendou hoek der kamer, juist daar, van waar
gisteren avond het eentoonige gemompel van
eene mannenstem gekomen was stond een
bed, en in de kossens lag iemaad, die sliep.
(Wordt voertgeaet).