Donderdag 2o Augusti 1900 t> centiemen per nummer. 34sl<i Jaar 3496
Uil m II SCHOBT
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Rond Z A. S.
D E
Een R. K. priester
over de Boeren.
Kunstmatige ledematen.
DEDlNDËRBÖDË
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwilantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. N. 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
Culque su um.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnisse op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, 22 Augusti 1900.
Goede zaken moeten dikwijls her-
haald worden, schrijft onze Zwitser.
Laat ons gedurig, gedurig de redens
aanhalen die voor 't zuiver algemeen
stemrecht strijden.
Welnu, het A. S. is geroepen om de
Broederlijkheid te brengen, naar welke
iedereen vereucht.
Z kg^^ykheid teweeggebracht door
Frankrijk, land van Z. A. S., dreef de
prinsen van koninklijke bloede uit en
voert een stille oorlog tegen den catho-
lieken Godsdienst.
Duitschland, land van Z. A. S. hoeft
den kulturkampf, 't is te zeggen, een ha
telijke kerkvervolging zien woeden I
Die oorlog duurde verscheidene jaren.
Bisschoppen en Priesters wierden in
't gevang gesleurd, anderen gebroodroofd;
de kloosterorden wierden uit het land ge
dreven thans nog hebben de Duitsche
Jezuïten het recht niet in hun vaderland
te wonen.
Kent gij, M. Daens, de geschiedenis van
Duitschland niet van 1870 tot 1880 Gij
wilt nochtans iedereen de les spellen en
als men zoo kras onwetend is zou meer
ootmoed beter passen. Als gij van den
kulturkampf iets gehoord of gelezen hebt
dan hebt gij uwe lezers deerlijk bedrogen
en hun een fameuze koppel ezelsooren
aangenaaid.
Onwetendheid kunnen wij moeilijk aan
nemen, waarom zoo met opzet gelogen
Gy weet immers wel dat A. S. en de ge
droomde broederlijkheid twee verschillige
zaken zijn en de eerste zonder invloed is
op de tweede.
Zwitserland, land van Z. A. S. het ge
droomde Eden van Omen Pie Zwitser
land heeft ook de kerkvervolging gekend
en heeft bloedige tooneelen moeten aan
schouwen. Het giug er zoo ver dat onze
geuzen, die zoo sterk schreeuwen over
hunne liefde voor vrijheid en verdraag
zaamheid, uitriepen - Duitschland en
Zwitserland geven ons een goed voor
beeld wij moeten het navolgen.
Wij vragen het u, M. Daens, indien
A. S. broederlijkheid brengen moet waar
om hoeft A. S. ze niet tot stand gebracht
in die landen of dat land te minste dat gij
zoozeer verheft en ophemelt
Zeg, waarom
Neen, A. S. heeft met broederlijkheid
niets te maken. A. S. brengt geen broe
derlijkheid maar wat broederlykheid
E M A R L I T T.
(NA VERTELD
Toen stonden wij een oogonblik voor het
moeilijk vraagstuk der verantwoordelijkheid,
ging zij met aandoening in hare stem voort.
Wij hadden Otto's terugkomst vooreerst voor
«ïjne ouders geheim moeten honden, maar
toen het eterven dreigde te worden zij
hield in bij de herinnering van het vreeselijke
vraagpunt, waarvoor zy gestaan had en bij
de plotselinge stilte hoorde men in de verte
het rollen van den donder en dikke regen
droppels sloegen tegen de ruiten.
Het onweer komt op en de bosohwach-
ter is op weg naar de apotheek te Tillrode,
wgde zij bezorgd.
En op de hoeve verkeeren twee onde
menschen in angst om eene jonge dame, die
in het bosch bloemen zoekt, Bprak M. Mar
kus.
Zy zag hem onverveerd aan en haalde met
oen bitter glimlachjo de schouders op.
brengt is de bloei van het christen geloof
en godsdienstige gevoelens En wat doet
gij
Gy zyt de bondgenoot van hen die den
Godsdienst den oorlog hebben verklaard
en dus de broederlijkheid onder het volk
onmogelijk maken.
Wij hebben hier in België ook het al
gemeen stemrecht met zekere beperkin
gen.
De dagbladen van gisteren brengen ons
een schoon staalken van roode broeder
lijkheid. Wij geven er u de beschrijving
van gemaakt door deze die gy zoo dikwijls
op 't herte hebt gedrukt als uwen besten
vriend en trouwen bondgenoot.
Wij lezen in Dendergalm 5d,n Augusti
2a# bladz. 3de kol.
De socio's te Charleroi. In den
gemeenteraad van Charleroi zitten ver
scheidene socialisten. Deze week bij de
bespreking van een der punten aan het
orde van den dag waren de roodhaau-
tjes niet 't akkoord.
- Als gemeen straatvolk begonnen ze
elkander te verwijten en het tieren en
schelden werd tot op de straat gehoord.
- Maar dat was niet genoeg, op zeker
oogenblik gingen zy aan 't vechten,
sloegen, sleurden en stampten als echte
wildemans.
Do socialist van Batselaer werd erg
toegetakeld, zijne kleeren waren ge-
scheurd eu zijn gezicht versierd met
builen en blauwe plekken.
Met het Z. A. S. zouden misschien de
zelfde raanDen gekozen zijn. Zeg eens, M.
Daens, wat alsdan zulke walgende toonee
len zou verhinderen Zeg terzelfdertijd
waarom ze in de Fransche Kamer bijna
dagelijksch voorkomen bij zoo verre dat
ze bijna niet meer opgemerkt worden.
Wij besluiten dus dat er hoegenaamd
geen betrekking is tusschen de broeder
lijkheid en het Z. A.S. endatdewaar-
heidminnende Daens zijne lezers met op
zet om den tuin heeft goleid en eens te
meer deerlyk bedrogen.
Droeve man
De politieke baat slaagt vele
liberalen met blindheid. De Etoile Beige
gaf er twee dagen geleden een nieuw be
wijs van.
Bedoeld blauw orgaan deelde eene lijst
meê van belooningen door verscheidene
landen behaald in de Parijssche Tentoon
stelling voor het lager onderwys.
Wat hindert het, dat de lnie dames
handen, die haar geschilderde bloemtuilen
aan een ieder opdringen, eens door eene goede
regenbui worden afgespoeld vroeg *y ter
loops.
De heer van het Hertenveld beet zich op de
lippen en keek naar buiten.
Zoo denk ik er ook over, antwoordde hy
na een oogenblik zwijgens, terwijl hy zich
bedaard omkeerde maar ik zie niet in, hoe
uwe woorden betrekking kunnen hebben op
de handen, door de zon verbrand hij wees
naar de hare, die nog altijd den deurknop
vasthielden.
- Ja, schoon zijn ze niet, zegde zy spot
achtig en bewoog spelend de vingers van hare
rechterhand voor hare oogen. Oom ziet er se
dert Tan middag ook streng op, dat ik my
niet meer zonder haddschoenen aan myn ond
en trouw bosch vertoon.
Hij staat op het uiterlijke, de onde heer
op zijnen naam.
Zy liet een bitteren lach hooren.
Hy weet, noch bedenkt, hoe treurig het
met dien naam staat. De familie Franz heeft
onder hare leden een verongelnkte en eene
gouvernante.
En, wat ik veel erger vind, een wraak
gierig, onverzoenlijk element in haar bloed,
voltooide hij met eene nitbersting van lastig
heid. Hy tastte naar zynen hoed, dien hy op
de naastbijstaande tafel gelegd had.
België kwam op die lijst niet-voor en
dus bestatigdo de Etoile met vreugde dat
België, waar de moordenaars van 't open
baar onderwijs heerschen, geene beloo
ning had behaald.
Arme blinden toch I
Het bestuur van 't Belgische lager on
derwijs heeft den grootsten prijs, do
hoogste onderscheiding bekomen.
En die hoogste beloouing bekwam ons
lager onderwijs ondanks ons land in de
jury niet was vertegenwoordigd wat des
te vleiender is.
Nu dat zal Diet beletten dat de liberale
blauwe en roode papieren tot ouzeu arm-
tierigen Dendergalm toe, op alle toonen
zullen uitbazuinen dat onze catholipko
Bestuurders vau hoog tot laag de moorde
naars zijn van 't openbaar onderwijs in
ons land.
Maar laat zo maar begaan, voor alle
ernstige lieden is het eene overheerlijke
wraak voor die zoogezegde moordenaars
Nu, ook aan de Eerw. Broeders
der christelijke scholen, zoo zeer
door de liberalen belogen, belasterd, on
recht veerdiglijk beschuldigd, is de uit
stekende eer te beurt gevallen van met
een groeten prys bekroond te worden.
Ja, die vereering is een kaakslag voor do
liberale schrijvelaars die hen gedurig de
beleedigiog van onwetende broederkens of
ignorantijnen naar 't hoofd slingeren I...
Veel slechts heb ik vau de Boeren ge
hoord eu gelezen, aldus schryft een
missionnaris in Zuid-Afrika, de eerw.
Pater Haire. Dikwijls heb ik moeten aan-
hooren, dat de Boeren onbeschaafd, fana-
tiok en onverdraaglijk zijn, en daarom
wil ik eens zeggen, hoe ik de Boeren heb
gevonden en hoe ik over hen denk.
Lange jaren heb ik in de missies van
Zuid-Afrika doorgebracht, dagelijks beu
ik in aanraking gekomen met de Boeren,
want op mijne reizen in die groote distric
ten, waar de catholieken weinig talryk
zijn, heb ik dikwijls de gastvrijheid der
Boeren moeten inroepeQ en nooit hebben
zij mij die geweigerd. Nooit heeft een
Boer van mij iets willen aannemen als
betaling voor die gastvrijheid. Ik, zoowel
als mijnen bediende, zijn steeds door hen
met de grootste vriendelijkheid behan
deld en omringd met de teerderste zorgen.
Als ik een kamer noodig had om er de
H. Mis op te dragen, werd die mij steeds
afgestaan. Nog Dimmer ben ik in een
Boerengezin aan tafel gegaan, of zy
Gy wilt in dit weer toch niet weggaan
vroeg zy bedremmeld.
Hé, waarom niet Het kan den rijke,
waarvan wij in den bijbel lezen, niet schaden,
dat hem de regen op den hoed valt. De lucht
hier in huis doet myn bloed gisten. Ik wil
duizend maal liever den strijd met storm en
onweer aanvoerden, dan hier de kleingeestig
heid en verbittering het hoofd bieden. En zijt
gij vergeten dat ik eenig en alleen hier geko
men ben, om myn meisje, pardon, mijne
lieve geneeskundige, wüde ik zeggen te
zoeken Welnu hier is zy niet, de dappere,
grootmoedige, edele, die het niet verdragen
kon, mij smart veroorzaakt te hebben en, zich
verloochenende, tot mij gekomen is.
Zij heeft slechts haren plioht gedaan,
viel zy hem met bevende lippen kortaf en uit
dagend, en daarbij blozend in de rede. Gy
hebt gelijk, het meisje met haren doek om
het hoofd en haar werkpak aan vindt gij hier
niet, gij zult haar ook nergens meer vinden.
Heeft zij u niet gezegd, dat zij met één hart en
éöne ziel was Moet zij dan niet verontweer-
digd zyn gelyk ik, niet met my beseffen, dat
een meisje, die gevoel van eigenweerde heeft,
het niet verkroppen kan, dat zy naar man
nenharten zou hengelen Ik weet bet best,
hoe zy aan den voet van den trap, die tot n
geleidt, met zichzelve gestreden heeft.
Maar, desniettemin is zij naar boven ge
komen en heeft gehandeld, zooals de ware
vroegen mij, die spyzen te zegenen. In
elke Boerenhoeve leest men na het eten
een hoofdstuk uit den Bijbel voor, men
zingt en bidt, en dat niet alleen zondags,
maar eiken dag. De vreemdelingen of de
gasten, die zich in de hoeve bevinden,
rijn tegenwoordig by deze godsdienst
oefeningen.
Zoo de vader des huizes echter slechts
eenigszins bevreesd is, de overtuiging van
zyn gast te kwetsen, vraagt hij hem be
leefd, of hy niet vóór het gebed naar zijn
kamer wil worden gebracht, den Bijbel
voor te lezen of het gebed te verrichten,
wat ik natuurlyk steeds geerne deed.
Alle zondagen gaan de Boeren naar de
kerk, maar als de afstand te groot is,
vereenigen zich eenige gezinnen in een
hoeve waar gemeenschappelijke gebeden
worden verricht. Hoever de afstand ook
moge zyn, ten minste twee- of tweemaal
)er jaar behoort elk gezin zich naar de
cerk te begeven. Zulk eene reis duurt
soms verscheidene dagen, en de Boeren
breDgen soms eene gebeele week op hun
agen en onder de tent door.
De Boeren zijn protestant en ik ben een
catholiek priester, maar ik zeg van de
Boeren wat ik van hen denk.
Ten slotte zou ik slechts één ding
wenschen, namely k aan alle belasteraars
der Boeren een klein gedeelte van de
groote hoedanigheden van dit heldhaftig
volk te kunnen meêdeelen.
Een gevolg der talryke werkstakingen
welke do socialisten in Frankrijk aanleg
gen, wordt door het Fransch gouverne
ment, waar nochtans twee socialisten in
zetelen, gemeld. Uit hoofde van het stil
liggen van menigvuldige fabrieken en
werkwinkels, heeft dit land sedert vijf
maanden uit den vreemde voor 73 miljoen
koopwaren moeten doen komen die an
ders in Frankrijk zouden gekocht zyn en
waar de werklieden een derde, dat is on
geveer 25 miljoen, aan daghuren zouden
aan verdiend hebben. Dat is 25 miljoen
verloren voor de onnoozele werklieden.
Maar wat geeft dat De socialistische
kopstukken zullen er geene flesch min
om kraken.
Een New-Yorksch blad verhaald eene
vermakelijke geschiedenis met betrekking
tot colonel Parker, een der Amorikaan-
sche helden, uit den Spaansch Ameri-
kaanschen oorlog.
Terwijl hy ongeschonden, uit één stuk,
teo stryde was getogen, kwam de colonel
kort geleden in zyne woonplaats te Mas-
sashusets terug, beroofd vau eenen arm
en een been. Maar ieder spoor van afzet
ting was reeds verdwenen. Aan den arm-
stomp is een kunstarm, die afgelegd en
gebogen kan worden, terwijl een bewon-
dereaswoerdig goed nagemaakt been, dat
loopt als een echt been, het andere ver
loren lid vervangt.
De colonel nam dezer dagen, toen hy
door New-York reisde, zynen intrek in
een groot hotel in Broadway. Zijn kamer
dienaar was daar, een kleine neger van
een jaar of veertien, 's Avonds, op het
oogenblik, dat hy zich te bed zou bege
ven, belde de colonel zijnen negerjongen.
Schroef mynen rechterarm los, gebood
hy hem.
Stom van verbazing naderde de neger
en greep den kunstpols van den colonel.
Kom, vooruit, draai naar links, ezel, en
schroef los I
Toen deze operatie was afgeloopen,
ging de held zitten en bevool ernstig
Schroef myn linkerbeen los 1
De negerjongen zweette groote drop
pels van angst tegenover dien reiziger-
iu-stukken, wiens ledematen afgenomen
konden worden. Was dat witte of zwarte
kunst
Schoon zoo I Zet het been tegen dien
stoel, zegde vervolgens de colonel, die
zonder een spier van zyn gelaat te ver
trekken er bijvoegde
En schroef nu mijn hoofd los, maar....
voorzichtig, hoor 1
De arme negerjongen werd wit van
schrik. Hij zag met staroogen de kamer
rond, deed drie stappen achteruit, opende
de deur en ging, nadat hy een laatsten
blik vol angst op den wonderman gewor
pen had, op den loop.
vrouw behoort te handelen, met het meêly-
dende hart, en niet met het eigenbaatznehtige
verstand dat zegt Tand om tand Aan
dit hart te twijfelen, ware eene zonde, die ik
my niet zon kunnen vergeven en daarom zeg
ik al verloochent gy ook binnen deze vier
voor mij de liefderijke, onbaatzuchtige
zij zal weêr komen, omdat haar plicht als
barmhartige samaritaanscha haar nog één
maal tot mij brengen moet hy wees op
zyne verbonden hand.
Gy zult n herinneren, dat ik my heb
aangeboden.
En gy weet dat ik deze hulp onvoor
waardelijk afwees... Ik zal wachten, geduldig
wachten, tot myne lieve geneeskundige zich
haar patiënt herinnert... En nu zal ik in
Gods naam gaan, wie weet of ik daar buiten,
het bosch, niet eerder haar spoor vind.
Gy kunt nu onmogelyk het huis verlaten.
Ba, wegenB het onweer Zie eens naar
buiten. Op het oogenblik valt er geen drop-
~}1 meer.
Het geraas van den kletterenden regen had
inderdaad eensklaps opgehouden, maar het
was eene poos zooals een wandelaar zich gunt
die uit eene diepe, langzame ademhaling
nieuwe kracht put. Het werd op eens zoo
donker in de kamer, alsof de nacht inviel,
het zwarte wolksgevaarte daalde zoo laag,
alBof het dak van het huis en de kruinen
der boomen wilde platdrukken.
Landbouwonderwijs. By mi
nisterieel besluit van 12 Augusti 1900,
wordt voor drie maauden, eeue tijdelijke
school van melkbereiding, voor meisjes
geopend te Lootenhulle (Oost-Vlaande-
ren).
Het bijwonen der leergangen is koste
loos.
De leerlingen moeten ten minste 15
jaar oud zijn, een goed lager onderwijs
gevolgd hebbeu en de noodige lichaams
kracht bezitten om de werken in de school
tc kunnen verrichten.
De opening der school zal plaats hob-
ben in den loop der maand Augusti 1900.
De vragen tot inschrijving moeten ge
stuurd worden aau M. Decaluwe, land
bouwkundige van den Staat, te Gent.
De heer van het Hertenveld boog even met
een sprekenden blik op de hand aan den
deurknop, maar ze liet dien niet los.
Ga niet sprak de jonge dame. Dat
klonk even zacht en hartelijk als gisteren de
aansporing Wees niet boos 1
Zyne oogen Btraalden.
Ik blijf indien gjj het beveelt, hervatte
hy niettemin koel en afgemeten. Ik begryp,
dat gij zoo alleen hier, bang zyt voor het on
weer.
Zoo hang ben ik niet, antwoordde ay
geraakt. Ik heb van kindsbeen af het onwsêr
eer bemind dau gevreesd.
Dan is my uw wensch een raadsel. Had
de liefdezuster dien uitgesproken, dan wistik
dat het uit bezorgdheid om mij geschiedde,
gelyk zij gisteren ook om mijnentwille tot my
gekomen is.
Gy vergist n. Zy heeft u uitdrukkelijk
verklaard, dat zy den ongehoorden stap nit
gewetenswroeging, met het oog op de verval
ling van den plicht der algemoene menschen-
liefde gedaan heeft, zegde zij bjjna driftig en
hief met een onbeschrijflijk fier uitdagend ge
baar het hoofd op.
O, is dat zoo ernstig gemeend En gy
hebt inderdaad het hart, my omdat ik
lichtzinnig en oppervlakkig geoordeeld helt
over een beroep en degenen, die het vervullen
mijne zoete begoochelingen te ontrooven
(Wordt voortgent).