Donderdag 19 September 1901 5 centiemen per nummer 5,1se Jaar 5607
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
lis MOORDENAARS
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, taal, vrijheid.
iode tuimelperten.
Calholieli Onderwijs.
Het arm Italië.
blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onde
lekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
uien; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
gt met 31 December. De onkosten der kwitanties door de Post ont-
en zijn ten laste van den schuldenaar
n schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens. Korte Zoutstraat, N. 31,
alle Postkantoren des Lands
Cuicfu^ Aiuim.
Her drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnisse ep
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
aecoord, - Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Deeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureeie
van dit blad
Aalst, 18 September 1901.
men de socialisten ik wil zeggen
oote bazen hoort redeneeren, dan
ij heel sterk om af te breken. Wan-
ly aan gang zijn vóór eenvoudige lie-
die zij ten gUDSte der partij ten
te vóór de stembus willen winnen,
lij zij niet in te houden zij zijn zoo
ldig dat van bet maatschappelijk ge-
geen enkele steen op zijne plaats
Zij bulderen, o iu grove woordeu I
de kapitalisten in het algemeen, die
bloed van den armen werkman uit-
I
er bier of daar een mensch is die
echt en rede mag gegeeseld worden,
it zal niemand betwisten, want de
id is verre van volmaakt te zijn.
lar als een mensch met gezond ver-
aan die felle afbrokers dan eens
t, wat zij zoo al in de plaats willen
d van een toch zoo slecht ding als het
alism en hoe de samenleving er
itzien, moesten zij, felle klageis en
pe afbrekers, de wereld eens naar
goesting kunnen doen draaien, zie
iju zij zoo sterk niet meer. Het komt
perend uit, zelfs in de groote lijnen
et wordt een volkomen stilzwijgen in
rangen, zoodra meu in bijzooderhe-
reedt.
a dat een wachtwoord zijn dat zoo
erend rondloopt ouder die goede sol
van het omwentelingsleger
denken dat niet en hier is in twee
den den waarom. De socialisten moe-
e menscheu bedodden, want voor de
len der partij is daar nog al veel pro-
ijwetgever zijn is een vet postje en
op zijn er nog velen onder hen ver-
erd.
oesten de socialisten eens in al hare
nderheden de samenleving van mor-
loeu kennen, dau zou die bctooverend
one luchtbal als een lichte zeepbel
springen en dan ware het met de
jes gedaan. Hunne droomerijen hou-
geen oogenblik steek vóór het gezond
and.
anneer ze in 't nauw gebracht zijn,
in zij dat zij uog niet weteu wat er
aren zal en hoe alles in den staat der
omsl zal geschoteld en gelepeld wor-
Dat antwoordde de groote Vander-
aan M. Woeste, toen deze hem voor-
eens zyu collectivism in een wets-
Jrp te vertalen.
Peuple is ook van Uit gedacht en
ude eeus dat het met goeder ooge
too hevig en scherp aangevallen te
DE ZOOM
naar het Engelsch.
38't(> vervolg.
verliot de kamer, vol blijdschap over
goodeu afloop, en giug naar Jos beneden
keuken. De bedienden vernamen spoe-
dat Mary daar zou komen wonen, en een
lakeien begon haar eenige misplaatste
igheden te zeggen. Mary kleurde en Jos
»g onmiddellijk voor haar in de bres, en
laarde, dat hij aan niemand zou toestaan
zuster oneerbiedig te behandelen. De
gaf een onbeschoft antwoord, dreigdt
te slaan en beval hem het huis te verlaten,
vrouwen trokken zijne partij. De huis-
liter kwam middelerwijl beneden, ei
»rd te hebben, wat er gebeurd was, be-
zij den lakei de hofmepster trok partij
hem en or was een luid gekijf on ge
it, toen de bel klonk. De hofmeester ging
boven.
If at beteekent dat leven beneden vroeg
teer des huizes.
Het is een jongen, mynheer, de broeder,
worden. De beknibbelingen van onze
tegenstrevers zegde dit groot orgaan, heb
ben dit voordeeldat zij ons de zwakke
kanten van onze leerstelsels doen kennen
en de gelegenheid geven ze te wijzigen en
te verbeteren.
Dat is zooveel als te zeggen wij weien
niet waarheen. Bebel, die eeDS dacbt
dat het hem toegelaten was te pontifiee-
ren, wilde eens beproeven profeet te spe
len in den rooden wereldmaar zijne
vrienden daden hem inzien dat dit de
taktiek der propagandamakers kon hin
dereu, en de groote man moest eene in
leiding schrijven, waarin hij vertelde dat
de gedachten, in zijn boek blootgelegd,
hem persoonlijk waren en er de partij
niet kon aansprakelijk voor gemaakt wor
den noch er verantwoordelijk voor ge
steld.
En zoo komt het dat hunne meetingge
vers zich onderling tegenspreken. Alles
hangt hiervan af te weten wie de mannen
zijn, die in den zak moeten gestoken wor
den.
Voor wereldhervormers is dat niet
heel sterk of ook niet heel schoon maar
zoo nauw steekt het niet bij mannen voor
wie allo middelen goed zijn en die toch
hongerig halzen naar vetto postjes.
Bij de arme drommels van de stad zul
len zij alles inpalmen zonder een cent
vergoeding daarvoor te betalen. Op den
buiten zullen zij aan de werklieden en
aan de kleine landbouwers hun huisje
en grondstukje laten maar, wee den
rijken I Van den grooteu eigendom zullen
zij gemeentegoed maken en dat voor een
appel en een ei ter beschikking stellen
der iuwoners. En gij moet niet denken
dat dit ijdele beloften zijn, roepen zij fier
uit, ziet wat gezel Denis in de Kamers
heeft gevraagd.
Voor de werklieden die 12, 13 en meer
nog, uren arbeiden, zullen zij de drij
achten invoeren I En dan, o leventje 1
dan zal het er lustig toegaau I
In lmnnc dagbladen en tijdschriften
houden zij staan dat het acbturenwerk een
droombeeld is, een ideaal en wat weet ik
nog Eo toch beloven het de propaganda
makers 1
Wanneer ze tegen de kapitalisten don
deren, is het minimum van loon een uit
muntende zaak, een eerste stap naar do
volksontvoogding, een iets waarvan men
wonderen verwachten mag. En dat zoo
wonder ding passen zij op hunne werklie
den niet toe, voeren zij niet in hunne
samenwerkende maatschappijen. Gewaagt
men er van, dan gaat hetde mededin
ging belet het ons, juist alsof voor ande-
reu de concurrentie niet bestond.
En zoo is het met andere punten nog.
De socialisten zijn niets dan stemmenvan-
gers, met het doel eenige schreeuwende
en hongerige magen te bedwelmen.
Verder strekt hun jakobijnen politiek
niet.
geloof ik, van het meisje, hei welk zoo even
gehuurd is, die twist heeft gezocht.
Zorg dat hij aanstonds vertrekke.
Ja, mjjnheer, antwoordde de hofmeester
en ging naar beneden om het bevel nit te
Weinig kon de heer des huizes, toen hij
dit bevel gaf, vermoeden, dat hij zijn eigen
zoon nit zijn huis verjoegwant die heer
was niemand anders dan M. Austin. Weinig
vermoedde de ontroostbare lady Austin, dat
haar betreurde lieveling op dit oogenblik met
haar onder hetzelfde dak was en door hare
bedienden werd weggejaagd en keerden naai
de dorpsherberg terug.
Wel Mary, zegde Jos hot verheugt mij,
dat ge oenen dieost gevonden hebt.
Mij ook, Jos, antwoordde zij en ik
hoop maar, dat gij bier in den omtrek iets
zult vinden, dan kunnen wij elkander van
tijd tot tijd eens zien.
Neen, Mary, hernam Jos hier in den
omtrek ga ik geenen dienst zoeken de eenige
reden, welke ik had om dit te doen, was na
melijk om u van tijd tot tijd eeus te zien en
dit is nu voortaan onmogelijk.
Waarom dan
Denkt ge dat ik nog ooit eenen voet in
dat huis wil zetten na de wijze, waarop men
mij vandaag behandeld heeft
Ik was er bang voor, antwoordde Mary
treirig.
Het feit dat de catholieken, over 't al
gemeen, het verplichtend onderwijs wan
trouwen, aangezien het door liberalen en
socialisten, maar geëischt wordt als een
eerste stap naar het verplichtend wereld
lijk onderwijs, geeft aan de liberale druk
pers een voorwendsel om aan de catbo
lieke Kerk te verwijten dat zij de onwe
tendheid begunstigt, om er baar voordeel
mede te doen. E->n liberaal blad schrijft
De catholieken hebben er te veel belang bij
de vrijheid der onwetendheid te handhaven,
opdat men zou mogen hopen dat zij eindelijk
de stem der waarheid en van het gezond ver
stand zullen aanhooren.
De Journal de Bruxellesdaarop ant
woordende, vraagt of hel is om de vrijheid
der onwetendheid te handhaven dat de
catholieken zooveel scholen ü9bben ge
sticht, welke zij zoo moedig met hun eigen
geld onderhouden.
Hebben de liberalen, vraagt onze con
frater, zij die de partyganners van het
licht zijn, sedert 1884, voor het onderwijs
dor kinderen het tiende of zelfs het hon-
derste deel uitgegeven van hetgeen de
catholieken, die zoogezegde ondersteuners
der onwetendheid, iü één enkel jaar van
den scbooloorlog hebben uitgegeven
Dat zij met hunne cijfers voor den dag
komen cn men zal zien.
Het liberaal blad laat, overigens, alras
don aap uit de mouw komen en bewijst
alzoo dat de catholieken gelijk hebben
het verplichtend onderwijs te wantrouwen.
Het zegt namelijk
In afwachting dat eene nieuwe wet, vrucht
van eenen omkeer in de kiezingen, ons al de
kinderen, zonder uitzondering, aanbrenge,
houden wij ons bezig met degene welke mij
hebben.
Verleden jaar heeft men eene ed Imoedgie
poging gedaan en het getal kinderen die van
de godsdienstles ontslagen teerden was aan-
Doch, men mag niet in slaap vallen in de
voldoening van den verkregen uitslag ieder
jaar komt eene nieuwe schoolbevolking in de
openbare scholen en ieder jaar ook moeten de
bijzondere comiteiten, welke daarvoor inge
steld zijn, als wakende schildwachten, de kin
deren op de dorpel der school aanspreken en
mallen dat hun onderwijs niet besmeurd worde
met de onUedelijksnde leugens der kerkmannen.
De propagande moet ook verder uitgebreid
worden evenals te Brussel moeten er verde-
digingscomiteiten ingericht worden in al de
steden en gemeenten waar de strijd mogelijk
Neen, Mary. Ik ben bly, dat gij bezorgd
zijt, want ik kan mijn eigen fortuin zoekeu,
en ik zal u schrijven en u laten weten wat ik
doe en gij znlt mij ook schrijven, niet waar
Mary
Het zal mij een groot genoegen zijn;
Jos, want ik bemin u als myn eigen broeder.
Den volgenden dag namen zij afscheid van
elkander. Jos weigerde meer geld te nemen
dan hij in bezit had, maar beloofde, in geval
van nood, zich tot Mary te zullen wenden,
welke zijde dat zij alles voor hem zou bewa
ren. Na Mary tot aan het kasteel vergezeld
te hebben, bleef Jus tot den volgenden mor
gen nog in do horberg en begon toen opnieuw
zijne omzwervingen.
Bij het aanbreken van den dag had hij zich
reeds op weg begeven, en was omstreeks zes
mijlen van Manstone verwijderd, toen hij
twee maunen zag aankomen. Zij waren aller-
armoedigst gekleed hadden kousen noch
schoenen en hunne afgedragen matrozen-
kleeding hing bij stukken aan hnn lijf. Zij
zagen er uit als een paar zeelieden, welke aan
eene schipbreuk ontkomen waren, maar
hunne echte boevengezichten kwamen met
hunne kleeding niet overeen.
Beiden waren luid aan het klappen en
lachten terwijl zij naderkwamen. Toen zij
dicht bij Jos waren, zagen zij ham scherp aan
en bleven op het voetpad staan om hem den
weg te versperren.
is onze iever en onze volharding moeten de
inrichting beletten van de godsdienstige school
welke men ons heeft willen opdringen.
Een klaarder bewijs is er wel niet noo-
dig van betgeen de liberalen en socialisten
beoogen met verplichtend onderwijs. Wat
de liberale of liever de vrijdenkerspropa-
gande betreft, welke verleden jaar te
Brussel is gemaakt, de Journal de Bru
xelles stelt ze ons voor als volgt
Men deelde briefkons uit welke men de
ouders herhaaldelijk en met aandringen ver
zocht te onderteekenen. Men gebruikte aller
hande bewijsredenen, de slechtste niet uitge
zonderd. Men zag er niet tegen op de gewe
tens geweld aan te doen en dc huisvaders te
bedreigen met uithongering.
Dikwijls bood men het brief ken aan als de
natuurlijkste zaak ter wereld en de mannen
van het licht lieten niet na misbruik te ma
ken van de onwetendheid hunner slachtoffers.
Men verwittigt ons dat men gaat herbegin
nen. Dat onze vrienden oppassen en zorgvul
dig de vrijmetselaarspropagande bewaken.
Zij zullen wel doen er zonder uitstel aan te
denken 't is een plicht waaraan zij niet
mogen te kort blijven.
Wat de Journal de Bruxelles zegt voor
Brussel is, met eenige wijzigiog, geldig
voor al de steden en dorpen waar libera
len aan 't hoofd zijn. De waarborg eener
waarlijk godsdieuxtige opvoeding vindt
men daar slechts in de catholieke scholen
«Heen, boe schijnheilig de verdedigers van
het officieel onderwijs zich ook mogen
aanstellen.
Men vergete ook niet dat de partijgan
gers van het verplichtend onderwijs, over
't algemeen, vijandig zijn aan bet vrij
onderwijs omdat zij de onverzoenlijke
vijanden zijn van den catholieken Gods
dienst.
Over Honger en de oorzaken daarvan
in Italië n, onthult M. Edward C. Strutl
in de Moutbly Review vreeselijke din
gen. In Sardinië hebben in 12 jaar
niet miuder d m 52,060 gerechtelijke ver
koopen van huizr-> en l»nd plaats gehad,
wegens het niet betalen van belastingen.
Dus werd 1 uit elke 14 inwoners door de
regeering van zijn eigendom ontzet.
Van 445 dergelijke verkoopen in de
eerste week van dit jaar waren er 85%,
die minder dan 1 lire opbrachten Soms
wordt het heele krot verkocht voor 10
centen.
Apulië behoort tot de zwaarst getroffen
provinciën. Het zou moeilijk vallen, zegt
de schrijver, een volk te vinden, spaarza
mer of spoediger tevreden dan de boeren
dier provincie. Ziekte derolijfboomen, op
stand en wreede onderdrukking hebben
er hongerdood gebracht. De gevangenis
Zeg, matrooske, waarheen zet ge koers?
sprak een hunner tot Jos, welke zijn gewoon
matrozenpak aanhad.
En wat hebt in dien bundel voegde
de ander er bij hebt ge niets voor uwe me
debroeders Kom, voel eens in uwe zakken,
of moet ik het doen
Jos vond dit begin niet aanmoedigend hij
antwoordde, terwijl hij terzelfdertijd midden
op den weg stapte ik heb geen geld, en in
den bundel zitten mijne kleedereu.
Kom, kom, zegde de eerste, zoo raakt
ge niet van ons af. Zoo ge niet wilt dat ik u
de hersens insla, geef dau dien bundel hier
om eens na te zien. Zoo sprekend kwam de
man op Jos af, welke naar de andere zijde
achteruitging.
Aan dien kant was geen voetpad, maar
een dichte doornen haag, veel te dicht dan
dat er iemand kon doorkruipen. Jos bemerkte
dit, en toen de man den bundel wilde komen
grijpen, slingerde hij hij zijn pak over de
haag het veld in. Woedend hierover, stormde
de vent op Jos aan, maar deze sprong ter
zijde en liep den weg op, waar hij een kassei
oppakte om zich te verdedigen, en daar bleef
staan om zoo mogelijk zijnen bundel niet te
Hond hem vast, Piet, terwijl ik een»
naar den bundel ga zoekeu, sprak de man.
welke hem had willen aangrijpen, en ging
terstond zien of er geen toegang of opening in
schijnt een paradijs in vergelijking met
hongerlijden en waar misdaad eertijds
onbekeod was, worden thans tallooze mis
daden gepleegd om er in te komen.
Het volgende verhaal is welsprekend.
Drie jonge vrouwen van Allisto werden
voor den praetor van Ugento gebracht,
beschuldigd van het stelen van olijven op
gemeentegrond. Do vermagerde en uitge
hongerde trekken der gedaagden, haar
havelooze plunje en wanhopige gelaats
uitdrukking, toch met een straal van
hoop, wekten de belangstelling en het
medelijden van den goedbertigen, rechter
die, ofschoon niet bevoegd haar te ont
slaan, ze tot de geringste straf veroor
deelde, namelijk 3 dagen.
Toen had een treurig schouwspel plaats.
De jonge vrouwen (de oudste was ternau
wernood 25 jaar) barstten in tranen uit,
wierpen zicb aan de voeten van den rech
ter, smeekten hem, ten minste haar voor
drie maanden onder dak te geven in de
gevangenis. Zij vertelden onnoozel weg,
dat de diefstal eene vooraf opgezette zaak
was geweest, waarmeê zij trachtten te
ontkomen aan de verschrikkingon van den
winter, die dit jaar al bijzonder streng
was. Zy hadden een advocaat geraad
pleegd en deze had het heele plan voor
haar opgemaakt, terwijl hij haar had ver
zekerd, dat zij volgens het strafwetboek
ten minste driejaar zouden krijgeD.
En nu zagen de arme kinderen hun
droom van het gevangenisparadijs met
bed en dekens, dagelijks soep en brood en
tweemaal vleesch in de week, een vorste
lijke spijslijst, vervliegen als een scha
duwbeeld, op het oogenblik, dat zy ge
hoopt hadden de poort van dat paradijs
binnen te gaan. Snikkend en schreiend
werden de gevangenen weggeleid.
De honger, die thans in dit district
heerscht, zegt de schrijver, oefent een
zeer demoraliseerenden invloed op de
boeren. Om verbetering te verkrygen
moet, naar zijn meeDiog, de regeeriog
zorgen voor besproeiïogswerkec den
wijnbouw tegengaan en den graanbouw
bevorderen woeker verbieden laudver-
huizing tegengaan en een eind maken aan
den sleur der ambtenaren.
Vrijdenkers 1 Ziedaar de vruchten van
uw goddeloos bestuur.
De Gentsche socialisten, hadden
Zoudag eene groote meeting belegd om de
crisis in de nijverheid en bijzonderlijk de
crisi3 in de textielnijverheid te besproken.
Er was bijna geen volk aanwezig en in
den stoet waren geen 300 man.
Over 't algemeen is er veel verslapping
n de socialistische orgauisatie te Geut.
de haag was. terwijl de andere Jos nazette.
Deze liep weg zoo hard hij kon de man ver
volgde hem, maar kon hem niet inhalen, wijl
de weg juist met grint was bestrooid en hij
blootsvoets was. Jos bemerkte dit, liep zaoh-
en toen de man dicht bij hem was,
draaide hij zich op eens om en wierp hem den
steen met zooveel geweld tegen het hoofd, dat
hij bewusteloos voorover viel.
Intus8chan was de andere schnrk langs de
haag gegaan om by den ingang te komen, en
Jos, nu van zijnen aanvaller bevrijd, be
merkte dicht bij zich een gat, groot genoeg
om er door te kruipen. Hij deed dit zonder
dralen en snelde naar zijn pak. De andere,
welke aan den ingang door dikke doorntak-
ken was tegengehouden, was er juist in gelakt
er over te klimmen, toen Jos zijn pak op
raapte. Hij liep zoo snel hij kon naar het gat
terwijl de man nog een honderd ellen van
hem af was. Eenmaal op den weg, liep hij
voort zoo hard mogelijk, en na eenigen tijd
omziende om te weten of hij vervolgd werd,
zag hij den eenen struikroover over zijnen
makker gebogen, die nogaltyd roerloos op
den grond lag. Overtuigd dat hij nu in veilig
heid was, stapte hy wat bedaarder voort,
alhoewel hij uit voorzichtigheid telkens om
keek ma. r de beide schurken hadden hunne
vervolging opgegeven en schenen zich niet
meer om hem te bekommeren.
(Wordt voortgezet.)
