Zondag 29 December 1901 5 centiemen per nummer 56sle Jaar 5656 De kleine burgerij. HET SPOOK M. Woeste GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. w W VERWITTIGD. Dit blad verschijnl den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onde dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving aindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens. Korte Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des Lands Cuique nuiim. Per drukregel. Gewone 15 centiemen Keklamen fr. 1,00; Vonnisse op V bladzijde 50 centiemen Dikwijls te herbalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiteriijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureelt van dit blad Aalst, 28 December 1901. LaDgzaam maar tocb zeker wordt de strijd gevoerd ten voordeele van de kleine burgerij, de kleine neringdoeners, dit, bij uitstek, nuttige en onmisbaar deel der bevolking. Drij punten staan voor het oogenblik aan het orde van den dag 1* De vereeniging. 2° De inrichting van eeu credielkas. 3° De onmiddelijke betaling der gele verde voorwerpen. De vereeniging. Het ware wcn- schelijk de kleine neeringdoeners zich te zien vereenigeu iu eenen grooten bond, geschoeid op den leest van den machtigen boerenbond. Die vereeniging beeft vele voerdeelen aaD zich waarvan het bijzon derste zijn zou bet aankoopen der groud- sfoffen. Betere hoedanigheid, mindere prijs en grootere waarborg zouden er bet onmiddelijk gevolg van zijn. De vereeni ging zou ook kunnen bijdragen tot bet verminderen, zelfs verdwijnen, der oneer lijke mededinging. Men zal dit alles misschien als lapmid delen mispiijzcnd bestempelen. Zij die er lust toe gevoelen mogen niet vergeleu dat een maatschappelijke toestand, uitvloeid sel van vele oorzaken ook door verschil lende middels moet verholpen worden. Een doorslaande ingrijp er op zou ont goocheling meêbrengen en verkeerde uit slagen gewoonlijk opleveren. Men hoopt zoo gaarne op eene door- grypende wet maar samenleven is eeDe dooreenwcmelen van verschillende be- langeD. Zulk eene wet zou het effekt heb ben van een storm in do natuur die alles in opschudding brengt en puinen en ver val veroorzaakt. De wet om degelyko gevolgen te heb ben moet geboren worden uit de noodwen digheden der toestanden zy moet die toestanden erkennen of wijzigen of rich ten, en niet ze scheppen. Men vergete dat nooit. De persoonlijke initiatief levert dikwijls uitmuntende uitslagen op, juist omdat zij met de toestanden moet afrekenen en er zich naar richten. Velen hebben misschien een hekel aan die veretDigingen. Dat de ondervinding hun leere in de geschiedenis der boeren bonden. Zonder twijfel is er niemand meer bewarend, meer achterdochtig dan de landbouwer. Hij heeft zyn karakter weten te ovei winnen bij heeft de haud gelegd in die van zijnen gebuur en zie wat daaruit is geboren Een machtige vereeniging sterk in bet verdedigen harer belangen. Heeft de landbouw zooveel gevergd vau onze wet- goving VAK Chetwynd'Park. 52* vervolg. x Waarheen, mijnheer n vroeg deze. u Eigenlyk nergens, hernam Bisset vrien delijk. x Ik wilde de vrijheid nemen u iets te vreten. Gisteren morgen is een dame met sneli-reiu alleen naar Londen gereisd, ik een weiuig ongerust over haar om u de waarheid te zeggen, is zij in 't geheim wegge- loopen. Vertrok zij van hier Het was een jonge sohoone dame vun ongeveer achtien jaar, met groote, vurige oogen. De chef dacht een oogenblik en antwoordde u Gisteren was zulk een jonge dame hier zij was de ecnige, die aan deze statie instapte. Haar gezicht kon ik niet zien, want het wus achter een sluier verborgen zij droeg een gryzen reismantel. Zij scheen erg vermoeid en reisde in een dames-rijtuig eerste klasse naar Londen. Is zij ontvlucht, mijnheer 't n Zoo iets vau dien uard, zei Bisset. Ik dank u vriendelijk. Hij besteeg zijn paard en reed naar Cbet- wynd-Park terug. Zeker niet; liet is de persoonlijke initia tief die zulke wonderen heeft gesticht. Oredietkas. Evenals bij den land bouw zou zulk eene inrichting ook in den kleinhandel, in de kleiunijverheid vele vruchten dragen. Wat heeft men er tegen eene kas te stichten geschO'-id op deu leest der Riif- feisenkassen Dezelfde toestanden komen onder «le kleine huigerij voor die wij aantri ffen onder de landbouweis. Dezelfde middelen zullen er ouk diezelfde heerlijke gevolgen dragen. Een trekbrief valt te betalen op vastge- stelden datum. Een deel der peuningen ontbreken. Nu is het de schande en de vernedering of bet schrikbeeld te vallen in de handen vau een woekeraar mis schien. Een credielkas bestaat en men ho&ft zich Diet te folteren. Mou kan gerust zijn daar bet werk van moigen het outbreken- de vau heden aanbrengen moet. Men is gerust, men arbeidt te vreden en bet leven wordt aangenamer in den dage lij kscben strijd om bet bestaan. Dreigt soms een gevaarvol oogenblik op, men heeft immer do star der boop voor oogeu. Do credietkas is er als bulpo in den nood. Comptant betalen. Denderbode heeft dit punt reeds behandeld. Sedert heeft bij bet genoegen gehad het ontstaan van eeu verbond voor bet comptant beta- leu te mogen begroeten. De groote burgerij, de rijke menscheu moeten hunne mindere broeders helpen in de maat van bet mogelijke. En dit kun nen zij zoo gemakkelijk, met eene kleine moeite, als zij hunne notas alle maanden, bij voorbeeld, doen betalen. Wat al bange zorgen, wat al bekom mernissen en zuchten zullen zij alzoo wegnemen. Dagelijks doet bet zich voor dat een kleine leverancier niet in ongemak zou zijn; kon Lij maar zijne begoedingen doen inkomen, betaalde men hem zijne gele verde waren. Eens sprak een beroemde pater, P. Du Lac, geloof ik, iu eene vergadering van damen, over den toestand der modisten. Hij bad huu in levendige kleuren het lijden afgeschilderd dier vrouwen, buune zorgen en bekommernisseu als de dagen waarop de trekbrieveu te betalen zijn. Gij kuot, zegde hij totdiedameu, gij kunt dieu toestand doen ophouden met uwe notas regelmatig te betalen gij zult het omdat gij goed en monscblievend zijt en bet gevoel van rechtvaardigheid bezit. Zoo sprak P. Du Lac. Zijne woorden riebteu wij tot do huisvrouwen in 't bij zonder maar ook tot de rijken in het alge meen. Gij kunt vele tranen doen opdrogen, u Mijne zaken vlotten beter dan ik meen de, n dacht hij. x Voor liet eten ben ik weer terug mijn uitstapje is niet vrachteloos ge weest. Het x spook n ging dus naar Londen in oen rijtuig eerste klasse. Blijkbaar dus eene fijne dame. In een dames-coupé Dus ook zeer bescheiden. Het u spook n heeft dns zijn schuilhoek iu Londen en waant zich nu daar volkomen veilig. Hot moet echter ook in Chetwynd-Park goed bekend ziju om zoo maar overal tot zelfs in de kamers van deu markies te verschijnen. n Omstreeks vier uur kwam hij weer te Chet wynd-Park. Toen hij van het paard gestegen was en eenen knecht do teugels toegeworpen had, ging hij duor de breede beukenlaan naar het slot. Aan het einde gekomen, bemerkte hij juffrouw Monk die volgens hare dagelijk- sche gewoonte over het marmeren terras wan delde. Bisset begreep dadelijk, wie zy was hij week terug in de schaduw van oeu boom en bleef «taan om haar gade te slaan. XI EEN VERHOOR. Niet vermoedend, dat de scherpziende oogen van den politieagent op haar rustten, ging juffrouw Monk voort .net wandelen. Zij wiet, dat Bei nice leefde en kon niet vutten, waarom zij zich niet kenbaar maakte eu veel zorg en kommer verwijderen met uwe notas comptant te betalen. Het is voor u een kleine moeite die rijk zal beloond worden door de dankbaarheid der kleine burgery. Onze Staatsminister wordt, hevig aan gevallen om e<ja dagorde in de Volkska mer voorgesteld. Dat is weêrom maar intrest, een ge- wensebt voorwendsel om de menschen te bedliegen. Er heerscht overal eene groote gene- genhei l voor bet manhaftig volk van Zuid-Afrika, de Boeren, dat tegen bet machtige Engeland stiijdt om het behoud van 2ijne onafhankelijkheid. Dio strijd van wege Engeland is on- rechtveerdiü eu de oorlog in Zui 1 Afrika is een rooverstocht. De middelen door onze overzeesche geburen gebruikt zyn wreedaardig, onvroerdig van de bescha ving. Van daar die algemeene toogene- beid van h<-t volk voor de lijdende Boeren in Zuid-Afiika. Wat doen onze groenen Zij nemen die sympathie voor de Trans- valers te baat om bet volk tegen onzen Volksvertegenwoordiger op te winden. Gij zult u wellicht afvrageu hoe is dat mogelijk Wij zullen kras antwoordeneenvoudige vraag als het ome groenen betreftzij zijn tot alles in staat zelfs histories van een wijf uit te vinden, zelfs rond te strooien dat er een complot, een samen zwering was gesmeed tegen M. De Backer om hem in 't geheim op te lichten mis schien en naar Siberië te sturen. De meest uiteeuloopende dingon bren gen zij saam, overal weten zij munt uit te slaan en waar absoluut geen verband is daar toch vinden zij er een uit. Zij redeneeren aldus. M. Woeste is tegen de Boeren Gij zijt boeren en zijt voor de boeren. Dus is M. Woeste tegen eD.... Scheldwoorden, als 't u belieft, met de vleet 1 Ziehier de zaak. Socio Vandervelde interpelleerde in de Kamers over de folterkampen in Zuid- Afiika waar de vrouwen en de kinderen van de Boeren wreed doodgemarteld wor den. Zijn besluit was. - België moet Enge land lol het besef Mijner plichten terug roepen Wij kunnen dat niet wij zijn onmach tig tegenover zulk groot Kijk en boven dien wij ziju onzijdig. Eogelaud zou zulk verzet Diet aauveerden. En bet gevolg Oorlog tusschen Engeland en België. En wat vermogen wij wel te doen haren man zij dacht, dat Bernice een gepas- ten tijd afwachtte om den dader te ontmaske ren. Maar waarom hield zij haar leveu ver borgen x Ik begrijp het niet, n lispelde Sylvia, x daar zit een geheim achter. Gilbert be- heerscht Bernice en werkt mij tegen maar wat is zijn doel Nadat de ageDt de dame genoegzaam be schouwd hadt, kwam hij achter den boom te voorschijn. Langzaam wandelde hij naar het terras, in de eene hand het üjne wandelstokje zwaaieud, terwijl de andere de puntjes van zijn kleinen knevel krulde. Ilij had weder de houding en maniereu aangenomen van een zeer iugebeeld persoon. Toen juffrouw Monk hem gewaar werd, vermoedde zij dadelijk wie hij was eu om hare lippen speelde een verachtelijk lachje. x Dat zou een agent van politie ziju, n dacht zij in zich zelve, u hij is een mode pop, die op zich zelf verliefd is. Een kind kan hem te slim zijn. n De heer Bisset ging op haar toe en bleef met eene buiging staan. x Ik geloof, dat ik het genoegen en de eer heb mejuffrouw Monk te spreken n zei hij op beleefden en zeer geinaakten toon. Juffrouw Monk zag hem met trotscbe blik ken aan. x Ik ben juffrouw Monk, n zeide zy koel. x Ik weet echter niet wie gij zijt. n De heer Bisset liet zich door het minder Dat is het misschien wat de socios wil len en met hen M. De Backer die danst lijk Vandervelde eu Anseele schuifelen. Die mannen zijn waarlijk aan 't gek worden. Niet eene groote mogendheid durft het spel aanvangen met Engeland cn wij, kleine Belgen, zeker van den on dergang, wij zouden het moeten doen. Wat meer is de Boeren van Zuid-Afrika zouden er niets bij winnen. Hoe groot onzo genegenheid ook zij voor de maohaftige mannen vaD Zuid- Afiika wij kunnen niets doen met de wa- p"ns in de vuist wij zijn onmachtig. Alles wat wij vermogen is onze peuuiug te storten om het lijden der ongelukkige vrouwen en kinderen te verzachten. De interpellatie van socio Vandervelde is een echt comediespel en het was aan dien ellendigen politieker niet in die zaak het woord te voeren en te spreken over meDschlievendheid en beschaving. Ziehier waarom. Eens hadden de mijnwerkers het schoo- ne ontwerp gemaakt een beroep te doen op de edele gevoelens hunner Ëngelsche broeders. Zij stelden voor op die wijze in Engeland zelf een beweging op touw te stellen tegen de moorderijen in Zuid- Afrika. De socios conuresseerden en het ontwerp wierd goed onthaald. Maar daar verscheen de roode come- din .t, chef Vandervelde, en bij deed alles mislukken. De socialisten mochten bij hunne Eu- gelsche handlangers geen stappen aan wenden. Dat was gevaarlijk want in En geland is het volk den oorlog sterk gene gen. Moesten nu de Belgische socios bij de Ëngelsche rooden aanlanden en hun vra gen de wreedheden vau den oorlog te doen ophoudeD, zij zoudeD eeD blauwe scheen loopen eD de genegenheid der Ëngelsche socialisten verliezen. En bet ontwerp wierd van de baud ge wezen. Na dit schoon werk bedreven te hebben durft die kluchtspeler in de Kamer voor stellen ons land die stappen te doen aan wenden die hij voor zijne partij duchtte. En hij weet wel dat er geen uitkomen aan is en het gevolg onvermijdelijk zijn moet een wreede oorlog te verwekken tusscben België en Engelaud met den ondergang van ons duurbaar vaderland als noodlottig gevolg. Verdienen zulke ellendige kluchtspe lers niet uitgefloten te worden M. Woeste deed die gevolgen inzieu, wees op bet dreigend gevaar voor onze onafhankelijkheid, bewees het onmoge lijke eener tusscben komst. Hy handelde als een echte, doorziende Staatsman handelen moest. En hij wordt door roode en groene penneslaveu uitge kreten. beleefd antwoord niet afschrikken en ant woordde. x Ik ben Bisset, de gast van lord Chet- wyud, juffrouw Monk. n De geheime agent van politie, zei juf frouw Monk, x Niemand zou u voor een poli tieagent houden, mijnheer Bisset, voegde zij een weinig vriendelijker er bij. Gij ziet er uit gelijk eeu gentleman. n x Die ben ik ook door geboorte en opvoe ding, maar rijkdom gaat niet altijd gepaard nau eene goede afkomst. Ik moest voor mijn onderhoud zorgen on koos dit beroep uit lief de, want het nasporen van menechehjke daden en karakters heeft voor mij eene zekere aan trekkelijkheid. Ik vind mij gelukkig in mijn staat. n x Toch zal u niet alles gelukken, n zei Sylvia vriendelijk, ofschoon de agent haar zeer verwaand scheen. u Ik geloof, mijnheer Bisset, dat gij nog nooit een geval gehad hebt gelyk dit Tot eergister-avoud beschouwden wij lord Chetwynd als het slachtoffer van ge zichtsbegoocheling. Doch nu weten wij, dat er eene slechte vrouw in het spel is dit be wijst het stukje kant. n x Zeker, n zei de heer Bisset, x Maar dat alles is zoo geheimnisvol. zuchtte juffrouw Monk, x en het is akelig te midden van zulk een geheim te moeten leven. Outiaadsel ons die zaak, mijnheer Bisset, en ik zal u een dubbel zoo groote belooning ge ven. als lord Chetwynd. n Tot die persridders zult gij met ons roepen, niet waar lezers? Gij wilt België doeü tusschen komeD tegen Engeland gij weet dat onvermijdelijk op zulke handeling een wreede oorlog met dit machtig Rijk volgen moet - gij weet dat die oorlog aan ons veel bloed zou kosten, en het einde er van zou zijn het verlies van onze onafhankelijk heid gij weet dat die tusschen komst de zaak der Boeren niet helpen zou. gij weet dit alles en tocb maant gij het goevernement aan om noodlottige stappen aan te wendeD. Gij zijt slechte vaderlanders Gij wilt ons volk ongelukkig maken en hel tot dwaasheden vervoeren. Gij sijt tegen het geluk van ons volk." Die zienswijze belet ons Diet, genegen heid en opoffering voor de Boeren te heb ben. Wij bewonderen ze en spreken dage lijks den wensen uit het goede recht ïd Zui-I-Afrika te zien zegevieren. Dat zijn de gevoelens ook van M. Woeste als mensch ii hij voor de Transvalers, als Staatsman moet hij voorzichtig zijn. En dat is hij gewec-st en wie de toe stand inziet lijk hij is zal daarmeê 't ak koord zijn. Wij hebben het dikwijls gezegd en zul len het bij iedere gelegenheid herhaleD, de socios aanzien Z. A S. als het geschikt middel om eerst de republiek in te voeren en daarna hunnen toekomststaat in te richten. Zij hebben het nu in volle Kamers be kend in zitting van Vrijdag 20 december 1.1. Ziehier hoe Anseele zich uitdrukte: M. Huysmans heeft gezegd dat het land verwittigd was, dat met het Z. A. S. wij naar de republiek gaan. Dat is waar. Wij hébben het nooit verdoken. Welke zouden de gevolgen ervan zijn Het liberale - Journal de Liegtschetst ze in de volgende woorden. De zienswijze der overgrootemeerder- beid der burgers stemt overeeD met het - gedacht van den heer Huysmans het behoud van het grondwettelijk KoDing- dom is eng verbonden aan het behoud van onze onaf bankelijkheid. Indien wij morgen Z. A. S. hebben en indien Z. A. S. ons naar de socialistische iepu- - bliek voert, zal het noodlottiger wijze voerentotdetusschenkomst der Mogendheden Op dien dag n zou België zijne nationaliteit ver- liezen. Nu dat het doelwit van de be- weging voor de herziening duidelijk bepaald wordt, weten de Kouingsgeiiu- den liberalen wat zij te doen hebbea. Laat ons hopen dat die woorden vaD het Journal de Liège de oogen van vele liberalen zal openen eu hun het gevaar, Bisset boog en drukte-zijnen dauk uit. x Ik sta tot lord Chetwynd in eene bijzon dere verhouding, n begon juffrouw Monk schijnbaar openhartig. a Daar gij bet toch van anderen vernemen zult, kan ik u wel zeggen, dat de lord mijn verloofde is. En daarom ergert mij die verschijning des te meer, omdat die met de overleden lady eene wonderbare gelijkeuis heeft, n x Kunt gij u niet denken, wie of die vrouwspersoon zijn kan x Ik denk, dat het eene der dienstmeisjes is, welke zich vermomt. Lord Chetwynd was hijzonder verwonderd over de oogen zij waren groot en bruin. Groote bruiue oogen zijn e" ter niets buitengewoons. Ik houd het ervoor, dat eene vrouwspersoon, door hare opvallende gelijkenis met Chetwynd's eerste gemalin, zijne tweede hoopt to worden zij begint met zijne opmerkzaamheid op haar te vestigxn. In elk geval heeft zij zich opzette lijk bij haar mouw laten vatten, een volgen den keer laat zij zich in zijne armen drukken. De menschen hebben soms zonderlinge plan nen. En Chetwynd-Park is een heerlijke prijs om er voor te strijden, n Bij deze woorden dwaalden hare blikken over het prachtige slot en het park, dat voor haar lag. x Inderdaad eeu kostbare prijs, herhaal de Bisset, maar zijn oog rustte op juffrouw Monk hij seheen haar gelaat te bestu. deeren, doch zij bemerkte er niets, van. doen inzien eener roekelooze bewegiag voor Z. A. S. Een ander liberaal M. Fettweis heft in een onzijdig blad een alarmkreet aan en wijst op den ondergang der liberale partij zooZ. A S. wordt ingevoerJ. Wie aan de vrede houdt, wie zijn land bemint, wie niet zoekt uit woeliug en on rust voordeel te trekken zullen Z. A. S. bevechten en zich scharen rond de catho- lieke vlag. Het koningdom is niet alleen voor ons de waarborg van het behou I onzer vrijheid en onafhankelijkheid, het draagt ouuiadig toe bij, onrechtstreeks door do vrede die het heerschen doet, maar rechtstreeks door eene volksgezinde handeling. Terwijl d<* socios tegen Kouiog en Koniugdom bulderden kouden wij het vol gende iu de dagbladen lezen. De Koning en de Belgische nijverheid. In zijue hoedanigheid van bijzonderste actional is van den ijzerenweg van Han- kow-Cmton heeft Z. M. de Koning den wensch geuit twee Belgen, MM. De Volder en Tbys in den beheeiraa i te zien zete len. De Koning heeft verder gevraagd dat de helft ten minste der leveringen sou besteld worden aan de Belgische nijver heid. Dat is zoo maar een kleintje van 400 tot 500 millioen. Die vraag is toe gestaan. Schoone koek voor de nijverheid van België waai in de werklieden hun aandeel hebben Wij vrageu het u, lezers, kou Onze Vorst zich edelmoediger wreken over de wal gende aanvallen der roode socialisten waaraaD, helaas ook de groene wereldher- voimer DoBackor deel nam Doodgeboren kinderen. Volgens de Vérité Frangaise maakt de Parijsche dokter Laborde, die de uitvinder is van een bepaalde methode het trekken aan de tong om het loven terug te schenken aan drenkelingen en andere door verstik king om het leven gekomen personen, den uitslag bekend van een in deze rich ting met goed gevolg aangewende poging bij twee officieel als dood-geboren aange ven kinderen. Bij een dezer kleinen deed de dokter 15 a 20 trekjes aan de tong per minuut, met het gevolg dat, na verloop vau een kwar tier een zucht, na verloop van t en half uur een kloppen van het hart, na ecu uur een kreet en een beweging volgden. Wat het tweede reeds koude lichaampje betreft daarïan bewogen zich, na een langdurige beweging der tong, de oogjes. Laborde heeft du ter toepassing van zijn stelsel mecanieke toestellen vervaardigd, die op ecnigc tentoonstellingen den groo ten prijs hebben verkregen. Deze ontdekking, toont aan, zegt de Vérité, dat men niet moet aarzelen het Doopsel onder voorwaarde toe te dienen aan kin ieren, die zoogenaamd dood gebo ren zyn. x Daar gij zooveel belang in de ontdekking van het vermeende spook stelt, zult gij my zeker wel behulpzaam willen zijn, n begon de ageut x Kunt gij mij eene nauwkeurige be schrijving van hare gestalte en kleederen geven x Ik moet u om opheldering omtrent dit punt naar lord Chetwynd verwijzen, mijn heer. Ik heb de persoon nooit gezien, n zei juffrouw Monk, niet denkende dat haar broe der het tegenoverstelde verklaard had. De oogen van Bisset bleven op de jonge dame gevestigd. x Vergeef mij, juffrouw, n zei hij, n hebt gij het spook deu eersten en laataten avond zijner verschijning niet gezien s Miss Monk wenkte ontkennend, x Maar lord Chetwynd verklaarde, dat gij juist in die richting keekt, juffrouw. Hoe is het dan mogelijk, dat gij de gestalte niet zoudt gezien hebben x Ik houd niet van die vitterijen, mijnheer Bisset, n hernam Sylvia trotsch, u en ik wil geen verhoor ondergaan. Is het niet genoeg als ik zeg, dat ik de vrouwspersoon niet ge zien heb (Wordt voortgezet.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1901 | | pagina 1