Woensdag I Januari 1902 5 centiemen per nummer 56ste Jaar 5057
1)18 MOORDENAARS
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, BUISGEZIN, EIGENDOM.
VAOEKLAND, TAAL, VRIJHEID.
Nieuwjaarwensch.
Voor den Paus.
O Gaus!
DE ZONDAGRUST.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt, den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onde'
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. N. 31,
•n in alle Postkantoren des bands
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Keklamen tr. 1,U0; Vonnisse p
3* bladzijde 50 centiemen Dikwijls te herhalen bekendmakingen
accoord, Niet opgenomen handschriften worci-m met teruggestuurd
HeereD notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiteriijk legen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te «enden ten Bureel®
van dit blad
▲alet, 31 December 1901.
Lieve vrienden en vriendiunen,
Eer wij 'tjaar twee beginnen,
Wensch ik u altegaar,
Eenzalig Nieuwejaar 1
Aan de vrienden van te lande
Wensch ik welvaart en voor-
[spoed,
Geluk en vreugd allerhande
Vrede, weelde en overvloed.
Aan de vrienden van den stede
Handelsmans en Nijveraars,
Werklieden ook wensch ik vrede
Vooruitgang in 't nieuwejaar.
En dat nu al mijne wenschen
Opwaarts stijgen tot den Heer;
In zijn goedheid al de menschen
Altijd zeegne meer en meer 1
Het bureel van den Bond der Catholie
ke Dcgbladschrrjvet 9 -sAu-w-oac~ jnel_
verzoek van opname, den volgenden om
zendbrief
Voor de vierde maal opent heden,
onder de hooge bescherming vau Zijne
Eminentie de Cardiuaal-Aartsbisschop
van Mechelen en van Hunne Hoogwaar
digheden de Bisschoppen, de Bond der
Catholieke Dagbladschrijvers zijne jaar-
lijksche inschrijving voor de nieuwjaars
giften aan den Paus.
De onvergelijkbare geestdrift, waarmeê
het eerste gedacht van dit werk van kin
derlijke liefde werd onthaald, is met de
jaren niet verzwakt. De omstandigheden
die, van wege de verkleefde zonen vau den
H. Stoel, die toemaat van opoffering en
edelmoedigheid vereischten, zijn, helaas 1
niet verdwenen en zoo de zending van het
Pausdom in de wereld met een steeds toe-
nemenden luister verheerlykt wordt, zij
drukt op de schouders van den edelen
ouderling van het Valikaau een steeds
zwaren last, dien onze vijanden nog
trachten te verzwaren.
't Is eene eer voor de Belgische Catho-
Heken, den plicht begrepen te hebben die
deze moeilyke aangelegenheden de ver
kleefde kinderen tier Kerk teekomt
hunne verkleefdheid aan den H. Stoel
anders te betuigen dan door woorden.
Hoe kunnen zij die beter betoonen dan
met, door hunne edelmoedige opofferiu-
§on, de hulpmiddelea te vermeerderen,
ie de Stedehouder van Jezus-Christus
D E ZOO IV
naar het Engelsch.
noodig heeftom hetonmeetelyk werk van
zijn apostelschap in stand te houden In
de verst algelegen streken der wereld
hebben de zendelingen het Kruis geplant,
zy hebben het dikwijls met hun bloed be
zegeld, en wij, wij zouden aarzelen om
het luttel gouds te geven dat zij noodig
hebben om de kerk en de school te bou
wen, 'lie in de toekomst do vruchten hun
ner vreedzame verovering zullen verzeke
ren I Elders, onder de vervolging gebukt,
keeren onze geloofsbroeders, in bunnen
nood, zich tot Hem die hier opgaande de
Man is van alle rechlveerdigheid en alle
liefdadigheid, en wij, gelukkig te leveu in
een voorspoedigen vrede, wij zouden on
zen Vader onmachtig laten om die ellende
te verzachten Het is waarlijk een plicht
voor alle christenen, waardig vau uien
naam, zijn deel in dien last te dragen en
in de mate zijner krachten het zware juk
dat den Opperherder opgelegd is, te hel
pen verlichten.
Aan dien plicht, wij hebben het gezegd,
ziju de Belgische Catholieken niet te kort
gebleven. De Paus heeft zich gewaardigd
hunneu ie ver te prijzen en er hun Zijne
dankbaarheid voor te betuigen in Zijnen
brief van 3 December aan den Bond der
Catholieke Dagbladschrijvers.
Er zal dit jaar voor ons een gansch bij
zondere reden bestaan om ons dubbel
I X'_U .i:L -1 n
3 Maart aanstaande het XXV® jaar van
zyn Pausdom intreden. Gansch de we
reld maakt zich gereed om met vreugde
dien roemrijken verjaardag te vieren.
Reeds ten all( n kanten maken de geloo-
vigen toebereidselen om naar Rome te
trekken en aan de voeten van den Opper
priester deu tol hunner eerbiedige liefde
neer te leggen. Wanneer wij, in den naam
onzer inschryvers en begeleid misschien
van duizende Belgen, op onze beurt voor
den H. Vader gaan neêiknieleD, moeten
wij Hem van wego dat Catholiek België,
aan hetwelk bij in alle gelegenheden eeue
byzorgdbeid betuigt, eene nog schoonere
en rijkeie gift dan de andere jaren kun-
To dien einde richten wij tot onze vrien
den een warmen oproep, en wij vragen
hun allen, in de maten hunner middelen,
hunnen penning in de algemeene bijdrage
te storten. De geringste giften zullen met
de zelfde erkentelijkheid ontvangen wor
den als do hoogste sommen elk huisge
zin moet cr aau houden vermeld te wor
den in het album waarin de namen vau
al de inschrijvers zullen geschreven zijn
Dat zal hot tastbaar bewijs ziju vau de
eenparigheid der gevoelens, die de groote
familie der Belgische catholieken met den
H. Stoel, en in het bijzonder met den
roemvol heerschendcn Paus, Zijne Hei
ligheid Leo XIII, verbinden.
De inschrijving is van heden af open.
55,u vervolg.
Hoe hebt gij boo iets kunnen beloven
riep M. Small, zoodra de admiraal met zijn
gevolg weg was.
Omdat ik het doen kan, mijnheer, ant
woordde Jos. Ik heb koeien en schapen voor
de Zenubia en de Orestrs en het voeder is ook
gereed. Wij kunnen morgen andere krijgen.
Dat is gelukkig, maar er is geen tyd te
verliezen.
Met «ijne gewone stiptheid en bedrijvigheid
hield Jos zyn woord, en het was inderdaad
gelnkkig, gelijk M. Small gezegd had, want
door zyn agentschap op den behaalden buit
bekwam hij eenige maanden later eene zui
vere winst van 5000 pond sterliBg.
Men moet niet denken dat Jos zijne brief
wisseling verwaarloosde met Mary of Spike
man, alhoewel zij met dezen laatste zoo druk
niet was. Mary schreef hem iedere maand zij
had nochtans niet veel onderwerpen te be
spreken, antwoordde gewoonlijk op de mede-
De inschrijvingslijst zal terzeifdertyd
afgekondigd worden door al de catholieke
bladen van het land.
De namen der inschrijvers zullen opge
schreven worden in een album, dat den
II. Vader zal aangeboden worden met de
opbrengst der inschrijving.
Het bureel van den Bond der Catholieke
Dagbladschrijvers
De Ondervoorzitters, De Voorzitter
Victor JOURDAIN Jah HUYGHE.
Gustaaf SOMVILLE.
De PenningmeesterDe Schrijver,
Frans DE CUKSTEE. Leo MALLIK.
Men gelieve de inschrijvingen te zenden
aau 't bureel van het blad of aan M. Leo
Mallié, Bergstraat, 51, Brussel.
De Denderbode sluit zich aan bij boven-
staanden oproep, en zal, evenals de vori
ge jaren, zich volgaa ne gelasten met het
ontvangen der giften zyner lezers, welke
aan het bureel van deu Bond der Catho
lieke Dagbladschrijvers zullen gezonden
worden en zullen vt schijnen in de alge
meene lijst welke al de catholieke dagbla
den zulleu afkondigen.
'K#ü"TTisulpel Fvcrgamcni cn van
onzen po veren artist, scb rijft in het dag
blad, waarin Priester Daens nog al dikwijls
zeever in pakskens verkoopt, een artikel
waarin bij de Zwitsersche geuzen aanzet
deFransche bannelingen weer uit te drij
ven.
Die geus moet toch ook eens toonen dat
bij verdraagzaam is, want hoe zou men
het anders weten
Hij is hoogst in zijn schik omdat in hun
VaderlandFranscheburgers vervolgd wor
den die zicb plichtig durven maken niet
te denken lijk de geuzen en socios, zieken
durven verzorgen en de jeugd onderwy-
zen
Dat zijn immers groote schelmstukken
die niet anders dan door verbanning kun
nen gestraft worden
Die geus is gelukkighij schept ge
noegen in de verbanning der Klooster
lingen. Zijn vaderland verlatenzijne
onroerende goederende middelen van
zijn bestaan verliezen, zie dat is niets als
die bannelingen catholieken zijn. Die mo
gen honger lyden.
Pergameni heeft weerdige discipels I
Hij schrijft Die vervolgingen
zijn ten anderen zoo schrikkelijk
niet, vermits die martelaars de grens
overtrekken, met hen medenemend niet
hunne onroereude goederen maar ten
miuste genoegzame impedimeuto. (vracht
goed)
Vergetende dat in Zwitserland veel
catholieken wonen, dat er zelfs «treken
zijn waar zy de meerderheid vormen,geeft
bij de reden op waarom die arme verstoo-
leliogen eene herbergzaamheid niet mogen
hopen waarvan do grootste anarchist in
dit land geniet Hunne geloofsbegrip
pen zijn verschillend met die der bewo
ners f De geest die zij meebrengen is
gansch verschillend met dien van die
demokratische republiek.
Hy trekt de wappns, die edelmoedige
geus, tegen vrouwen, want het zijn
yrootendecls vrouwenkloosters welke zich
in Zwitserland willen vestigen.
De weinige paters die ook een schuil
plaats in deZwiterscheRepubliek zoekeu,
hebben zich nooit in hun Vaderland met
de politiek bemoeid
O Geus I
Hij durft schrijven geven wij zijne
eigene woorden
Een maatregel van uitdrijving wordt
noodzakelijk want die orden kunnen in
Zwitserland maar geloofsbegrippen en
gedachten brengen zeer verschillend met
den demokratischen geest van die kleine
Republiek. En bet onderwijs dat die broe
ders en zusters zouden kunnen geven zal
niet alleen ver onder dat staan de open
bare scholen van een land dat er fier op
is het verplicht onderwijs te bezitten,
maar bet zal een wezenlijk gevaar
opleveren want het strekt tot niets anders
dan om den geest van voorhandneming te
ondermijnen en de wilskracht in te
sluimeren om al dc menschen onder een
enkel juk te doen buigen dat van
Rome.
Immer dezelfde ezelarij, weerdig van
Dender galm.
Wij behandelen dat punt afzonderlijk
deelingen van Jos en verblijdde aich over zijn
gelnk. Want nu onze vriend bijna vier jaar
bij M. Small had doorgebracht, was hij goed
vooruit gekomen en kou men zeggen dat hij
zicb reed» een onafhankelijk bestaan verze
kerd had.
Zijn kapitaal, hetwelk aanmerkelijk was
toegenomen, was in de zaak gestoken en hij
was nu deelgenoot in plaats van klerk. Sedert
lang had bij bet volle vertrouwen gewonnen
van zijuen patroon en van M. Sleek, welke
bijna alles aan bem overlieten. Iu een woord,
Jos was goed op weg naar rykdom en aan
zien,
Gedurende de vier jaren waren de gevoe
lens van Jos en Emma tot elkander veel in
niger geworden. De dankbaarheid van zijnen
kant, de vriendelijke welwillendheid van
haren kant waren langzamerhand en onge-
voeliglijk overgegaan in eene oprechte, vurige
liefde. Nu beschouwde Jos niet langer een
huwelijk met Emma als eene onmogelijkheid,
maar toch waagde hij het nog niet daarover
te spreken.
Bfiden beseften hoe levendig en hevig
hunno gevoelens waren, maar deden zich
geweld aan om die te verbergen. Hunne ge
sprekken werden meer gedwongen, hunne
woorden meer uitgezocht; zy werden inge
togen eu hielden zich meer op een afstand
van elkander.
Maar juist deze pogingen om hnnne ware
gevoelenB voor zich zeiven te verbergen,
maakten deze kenbaar aau hunne omgeving.
Mevrouw Philips zoowel als M. Small hadden
s lang bemerkt hoe de zaken stonden, en
hadden zij er iets op tegen gehad, dan zouden
zy terstond een einde aan hunnen vertrou-
welijken omgang gemaakt hebben. Maar zij
zagen het gaarne, want Jos had reeds lang
het hart van moeder en oom gewonnen eu
beiden wachtten rnstig het oogenblik af,
waarop de jongelieden hunne wederzydsche
liefde voor elkander niet meer zouden ver-
Omtrent dezen tijd had er een voorval
plaats, dat al 't geluk van Jos verbitterde.
Hy wandelde in de Hoogstraat, toen hij een
troep zeesoldaten zag aankomen, welke twee
mannen geboeid in hun midden hadden,
klaarblijkelijk deserteurs. Jos ontstelde een
baug voorgevoel bewoog hem om eenen win
kel binnen te gaan en daar to blyven staan,
zoodat bij de deserteurs zien kon, als zij
voorbij kwamenzonder zelf gezien te wor
den. Ziju voorgevoel wordt bewaarheid,: een
der twee was zijn oude vijand en vervolger,
Furuess de schoolmeester.
Zoo men hem eenen dolk in het lijf had
stoken, zou de smart niet grooter zyn ge
weest als die, welke hy gevoelde, toen hij
aich opnieuw in de nabijheid bevond vau
Het vraagstuk der invoering van de
wettelijke zondagrust werd onlangs door
den Hoogeren Arbeidsraad behandeld.
De uitslag is gansch voordeelig geweest
aan deze hervorming. De ondersteuning
aan dit denkbeeld door den heer Ad.
Prins, leeraar aan de vrijdenkers-hoog-
scbool te Brussel, verleend, werd bijzon
derlijk opgemerkt.
De heer Prins, een geleerde die voor
zeker niet als catholiek en zelf niet als
christen kan doorgaan, deed ten klaarste
en duidelijkste uitschijnen dat men wel
teu onrechte het invoeren der zondagrust
als eene scbendiug onzer Grondwet voor
stelt. Er is geen spraak, zegde hij, van
aan andersdenkenden het onderhouden
op te driDgen van den rustdag eener be
paalde geloofsbelijdenis, maar wel van te
beletten dat zij, die des zondags willen
rusten, gedwongen kunnen worden te
arbeiden.
Hoewel er ouder dat opzicht, voegde
hij er bij, dezer laatste jaren merkelijke
verbeteringen zijn ingevoerd geworden,
treft men nog werklieden aan die ondor
de verdrukking zuchten.
Is het niet de vrijheid dienen als men
er naar streeft hun een vrijen rustdag te
bezorgen
Nog slechts eene tegenwerping is mo
gelijk om het ontwerp vau wet op de
invoering der zondagrust te bestrijden en
deze is de rede waarom de liberalen vau
geene zondagrust willen hooren.
Die tegenwerping die zy verzwijgen uit
vrees vau te zeer uitgefloten te worden, is
geene audore dan deze dat het vieren van
een goJsdienstigen rustdag er onrecht
streeks zou door begunstigd worden.
Maar hoe kleingeestig toch Hoe
onverdraagzaam toch 1... Al de zedelijke
en stoffelijke voordeelen die de zondag
rust aau de werklieden verschaffen zal,
worden door de liberalen, over 't hoofd
gezien om hunnen onverbiddelijken gods
diensthaat te kunnen botvieren... Maar
wat wil men Het liberaal wachtwoord
is immers Liever lurksch dan paaptch
De rechtveerdigheid schlijft ons voor te
bekennen dat de roode socialisten in deze
zaak blijk geven van meer vrijheidszin,
meer verdraagzaamheid, meer volksliefde
dan de liberalen. Terwyi de logiegasten
geene tegenstribbeling hoe dwaas en hoe
ongerijmd ook, onbeproefd laten om te
beletleu dat de zondagrust wettelijk wor
de erkend, zien wij de roode sociaHsteu
de pogingen der Catholieken krachtdadig
ondersteunen om eene hervorming te doen
geboren worden die de heilzaamste gevol
gen zal hebben voor den zedelyken en
stoffdijken gezondheidstoestand der wer
kersstanden.
Maar het volk zal het zich op tyd en
stond herinneren en het in de kiezingen
den liberalen betaald zetten die onver
draagzaam en vrijheidhatend genoeg zyn
om zijne opperste belangeu aau hunnen
godsdiensthaat te slachtofferen I
Werkmansabonnementen. Het
spooi wegbestuur heeft oen goeden maat
regel genomeu ten voordeelc der geabon
neerde werklieden.
De statieoversten zullen voortaan, op
eigeu verantwoordelijkheid, aan de be
langhebbenden, in afwachting der reeks
vereischte stukken, een weekbiljet afle
veren.
Moet de werkman des Zondags werken
zal de statieoverste een weekbullotyn voor
zeven reizen kunnen geven.
zijnen zoo gevreesdon aanklager. Voor eenige
oogeublikken stond hij zoo versuft, dat de
vrouw uit dsn winkel vroeg of zy hem een
w .as water zon brengen. Deze vraag bracht
hem tot bezinning, en over pijn in de zijde
klagende, giDg hij zitten «n dronk bet water
dat zij hem hracht maar hij ging vol wan
hoop naar buis, zonder nog te denken aan de
zaak, waarvoor hij wae uitgegaan en begaf
zich onmiddelijk naar zijne kamer, om te
trachten zijne gedachten te verzamelen.
Wat stond hem nn te doen Deze man was
toruggebracht naar de kazerne hy zou ver
oordeeld worden en zijne straf ondergaan
daarna zou hij vry wezen. Hoe was het mo
gelijk, dat hij hem altijd zou kunnen ver
mijden of eene herkenning ontgaan Hoe
weinig kans om aan het loerend oog van Fur-
nes te outsnappen Zou hij hem kunneu om-
koopen Ja, voor het oogeublik. Hij was
rijk genoeg, maar deed hij dit. dan zou hij
ieder oogenblik terug kooien en steeds drei
gen hem aan te klagen zoo hy weigerde.
Vluchten scheen zijn eenige uitkomst, maar
zyn tegenwoordigen stand in deu stsek laten
Emma verlaten, dat was onmogelijk.
Jos bleef het overige van don dag op zijne
kamer en ging vroeg naar bed om rustig te
kunnen nadenken, want slapen kou hy toch
niet. Na een ellendigen nacht doorgebrucht te
hebben, waarvan de sporen maar al te duide
lijk op zyn gelaat zichtbaar waren, besloot
Jos dea volgenden morgen te onderzoeken hoe
bet wel met Furness zou kunnen afloopen, en
eens zijn plan gevormd hebbende, sprak hy
een sergeant der zeesoldaten aan, dien hij van
aanzien kende en welken hij op straat ont.
moette.
Hij vertelde hem, dat bij eenige deserteurs
bad zien opbrengen en vroeg van welk schip
zij weggeloopen wareu, of wel uit de kazerne-
De sergeant antwoordde, dat zy gedeserteerd
waren van bet fregat Niobk, en voor hnnne
desertie een diefstal gepleegd hadden zij
zonden in de gevangenis blijveu tot de Niobk
was aangekomen dan zouden zij voor den
krijgsraad verschijnen en voor bun dobbel
misdrijf waarschynlijk gekielhaald worden,
Jos wonsehte den sergant goeden morgen
en keerde Daar hnis terng. Zijn veranderd
gezicht had niet alleen de aandacht getrokken
van zijne deelgenooten, maar ook van me
vrouw Philips en haar veel ournst veroor
zaakt. Onze vriend bleef don geheelen dag op
het bareel, in schijn druk bezig met werken,
maar iu werkelijkheid alles nog eens goed
overwegend,
Eindelijk kwam hij tot het beslnit, dat by
den uitslag van den krijgsraad zou afwach
ten, alvorens iets bepaalds te doen wat dan
begiuueu wist hy eigenlijk zelf nog niet.
(Wordt voortgeeet.)
