Zondag 12 Januari 1902 5 centiemen per nummer 56ste Jaar 5640 Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADEHLAND, TAAI-, VRIJHEID. Goed te weten W HET SPOOK Onderwij s. Twee vergelijkingen. Nieuwjaarsgiften Zondagru.it. DE DENDERBODE. Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onde dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat. N. 31. en in alle Postkantoren des Lands. Culc)u«9 Muum. Hei drukregel. Mewone 15 centiemen Keklamen fr. 1,00 Vonnisse op 3* bladzijde 50 centiemen Dikwijls te herhalen bekendmakingen bn accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertenliën uit vreemde landen sicb te wenden ten Bureele van dit blad Aalst, 12 Januari 1902. Wekelijks wordt Dendobode laf aan gevallen door de groenen omdat wij ge zegd liebben dat bet volk wat op den drank kon sparen en dat dit gespaarde geld voldoende zou zijn om het in zijnen ouden dag te vrijwaren tegen alle armoe de en gebrek. Het volk kan niet sparen snauwt men ons wekelijks een tiental keeren toe. Op onze aanhalingen,op hunne geschrif ten welke kostelijke bekentenissen in hielden, hebben zij altoos vergeten te antwoorden. Wij hebben ook de ziens wijze doen kennen van Mgr. Ireland, wiens gezag onze groene demagogen zoo graag inroepen. Volgens dien verheven prelaat bestond gansch de maatschappe lijke kwestie in het drankmisbruik en hij noodigde al de vrienden van het werk volk uit met hem te strijden tegen den maatschappelijken vijand. Die oorlogskreet moet Klokke Roeland getroffen hebben want dit blad durft nu ook een artikeltje schrijven om die pest te bekampen. Volgens gewoonte wordt gift met ge neesmiddel gemengd. Zij schrijft Wij hebben schoon het siaatsmunopool van den alcool te vra genten einde het kwaad aan den wor- tel te treffen, de regeering zal niet hooren, want moest zij 't genevergeld missen, zij zou de grooten moeten - belasten en daar wil zij niet van weten. - Men mag dus zeggen dat het mi- nisterie den drankduivel in de hand werkt en plichtig is aan de - ellende van duizende huishou- dens (sic). Ret feit is erg maar onloochenbaar. - Genoeg dus, met dn theoretischen a strijd tegen t alcoolmisbruik die op niets uitloopt. Hoe zal dat veranderen Door het algemeen stemrechtB a Klokke Roeland 22 December 1901). Stellen wij eerst en voeral vast dat Klokke Roeland den monopool van 't voortbrtngen van den genever aan den Staat wil toekennen. De genever zou alsdan even duur zijn lijk al de geneesmiddelen die bij den apotheker worden verkocht, want zonder twijfel zou deze ook met den verkoop worden gelast. Dat is goed te welen en wij nemen daar akts van. Laat de Roclanders nu nog op hunne meetingen, lijk het geval was in 1898, nog spreken van 't vrij druppelken van den werkman dat niet, hoegenaamd niet, zou mpgen belast worden, dan zullen onze propagandisten daarop wel weten te antwoorden. Ons pijpken en ons druppelken vrij dat was de kreet die op alle mee tingen weerklonk, en nu vragen zij het staatsmonopolie, in ander woorden, zij willen het druppelken afschaffen Het was in 1896eenigen lijd vóór de kie zen dat ons Catholiek Ministerie poogde den ongelukkigen invloed van den drank duivel te keer te gaan. Er gebeuren door den jenever zooveel ongelukken en misdaden, er wordt daar door zooveel armoede en ellende geleden, zoovele tranen gestort dat alle volks vrienden de hand ineen zouden moeten slaan om de jeneverkwaal te bevechten. Het ministerie deed een stap en ver hoogde de lasten. En aanstonds ging er in de rangen der geuzen, der socios, zoo groene als roode: een jubelkreet op en zij verklaarden luid dat zij geen rust zouden hebben voor aleer die lasten waren verdwenen. O die roekelooze Catholieken die het druppel ken van den werkman hadden durven belasten Men zou het hun eens toonen. Hier en daar gelukte de ellendige kies- truk onder andere te Virton wierd, dank aan dit schoon kiesmidddel M. Lorand herkozen En nu, om op de catholieke regeeringte kunnen losgaan, roepen zij op de staats monopolie Jaren vervliegen. M. De Backer zetelt in de Kamer. Zijn eerste werk is een voorstel om de lasten op den genever te verminderen. Dacht hij misschien dat men te weinig genever dronk Men zou het denken. Want als hij ernstig het drankmisbruik wil be vechten dan moet hij alle middelen goed keuren welke bijdragen om hei genever- drinken te verminderen. Dat ten minste zou een logiek man doen. den jenever zijn verslaafd, er toe komen I die plaag al te schaffen. Door Z. A. S. j geeft gij grooiere macht aan dejenever- S slaven. En op die wijze zult gij den draukduivel l te niet doen Dat is te gek. 1 Wij beweren integendeelMet Z. A. S. zal er geen middel meer zijn om het drankmisbruik te bevechten, i Aan de brave menschen tussclien ons en Klokke Roeland te oordeelen. VAK Ulietvvynd-Purk. 64* Tirtolg. XLI. VREDE OF OORLOG. Juffrouw Monk bad, op bare kamer geko men, haar geel zydeu kleed verwisseld voor een donker, toen er zachtjes op hare deur geklopt werd. Dat is Gilbert, zei juffrouw MoDk, ik ken zyn kloppen. Laat hem binnen Ragen n Nadat Monk binnengetreden was, sloot de oude de deur. Dat is een onverwacht genoegen, Gil bert, n zei Sylvia spottend. Gij zyt in den laatsten tijd niet erg broederlijk geweestmij docht zelfs, dat gij iny ontwijken wildot; Wilt gij niet gaan zitten Ik dank n, zei Monk en liet zich toon in een stoel vallen. Ik bemerkte dat gij mij spreken wildet, overigens heb ik u iets bijzon ders te zeggen. Waar is Ragen Hij keek rond en zag de oude in een boek op een bankje zitten, zjj wierp hem een drei genden blik toe. Wat ik n te zeggen bob, raakt n alleen, zei Gilbert zend do oude Ragen weg. Nu het staart jen. Z. A. S. zal vrede en vriendschap bren gen, zal overal overvloed doen hecrschen heeft de weerdige confrater van M. De Backer gezegd. Dus, en dat is natuurlijk, zal hij ons verlossen van liet drankmisbruik. Zoo wauwelt de groote socioloog van Klokke Roeland. Dat is loutere spotternij Zijn de groote geneverdrinkers nu te vinden onder de drij stemmers Het is belachelijk zoo iets te zeggen want het tegenovergestelde is duidelijk. Nu. hoe zal men door het verminderen van den invloed van hen die het minst aan Gij knnt niets zeggen wat zij niet hooren mag, hernam juffrouw Monk koeltjes u Ragen bezit mijn volle vertrouwen, zy blijft hier. Ik twijfel niet of zij uw vertrouwen be zit, zeide Gilbert, u en ik kan evengoed voor haar spreken. Slechts eenige woorden heb ik u te zeggen. Het spook van Chetwynd- Park blijkt een levend vrouwspersoon te zijn, en hieruit volgt, dut gij haar tweemaal moet gezien hebben. Daar dit het geval is, was ik genoodzaakt den Lord te zeggen, dat gij den geest gezien hadt, maar dit ontkend hebt, uit vrees van hem nog meer op (e winden. Ik had u dit vroeger moeten zeggen, doch ik hoop, dat de geheime politieagent u nog niet alleen geeproken heeftzoodoende is er niets ver zuimd. Dit is alles wat ik u zeggen wilde en nu ga ik weêr. Juffrouw Monk'a oogeu schoten vuur. x Een oogenblik, riep zij waarom hebt gij Max gezegd, dat ik bel spook gezien had ?n Omdat hy het mij vraagde. Hy bewees dat het spook een levend wezeu was daarom maakte ik van deu nood eene dengd en zei de waarheid. Ik heb u nog bytyds gewaarschuwd en ga heen. Hij stond op. De oude Hagen was ook opge staan en alB een pantor nuar de deur geslopeu. Op eeuen wenk barer meesteres sloot zy de deur en trok dsn sleutel af. Nu zult gij mij de opheldering geven, die ik verlang, zei Sylvia koel. Ik heb u veel te zeggen, ga nog eens zitten. In de Fransche Kamer zitten mannen die de vrijheid verstaan lijk onze fameuze Pergameni en zijn weerdige Dendergalnt. Wij hebben de triestige helden bezig gezien in hun werk tegen de kloosters. Bidden is een groote misdaad die door verbanning moet gestraft worden terwijl de vrijdenkers en godshaters vrijen teugel aan hunnen haat mogen geven. De kloosters wierden bijzonder getrof fen omdat velen zich aan het onderwijs toewijden. Alles is nog niet gedaan. Er blijven nog andere vrije gestichten die moeten ver dwijnen. M. Beraud heeft op de bureelen van het Fransche Senaat een wetsontwerp neèrgelegd welk Woensdag 4 December aan de leden der Hooge Kamer is uitge deeld. Dit wetsontwerp heeft voor doelwit de vrijheid van onderwijs te vragen en Frankrijk terug te voeren tot de dwinge landij van het monopool van het Staats onderwijs. Hier is de woordluid van het ontwerp. Art. i. Het eerste kapittel van het 3de hoofdstuk van de wet van 15 Maart 1850 over het (vrijonderwijs is afgeschaft. Art. 2. Geen eukeel privaat onderwijs gesticht van middelharen graad zal ge sticht mogen worden tenzij krachtens eene wet. Die wet natuurlijk zou door de Fran sche Kamer verworpen worden. Dat is dus slechts een grove list Art. 3. Een verordeniug van openbaar bestuur zal de voorwaarden van ouder dom, bekwaamheid, stage en andere be palen welke het onderwijzend personeel (bestuurder, leeraars en bewakers, uit sluitend Fransmans) zal moeten vervul len. Dat zijn vooruitstrevers lijk Dcnde.r- galrn die andersdenkenden niet verdragen kan cn wenscht ze aan de grenzen te kunnen werpen. Hóe breed en verdraagzaam Art. 4. Geen leerling van een privaat onderwijsgesticht zal eene nieuwe in schrijving kunnen nemen in eene facul teit van den Slaat met het oogwit een diploma te bekomen vereischt voor het vervullen van een ambt, noch voor de scholen van het goevernement kunnen Monk schikte zich in zijn lot en nam weer bezit van zijn stoel. Nn, sprak hij onverschillig, wat wilt gij nog vertellen Vooreerst, oei Sylvia toornig, dat uwe waarschuwing te laat komt. Te laat Ja, te laat ik had reeds een gesprek met den politieagent. Hij verzocht mij hst bezoek van het spook te beschrijven. Voor Lord Ghetwynd heb ik altijd geloochend het gesien te hebben, ik moest dus volharden en het ook tegenover Bisset loochenen. Hij vertelde mij, dat gij hem het tegenovergestelde gezegd had; wat zal hij van my denken Hoe durft gij u ia mijne zaken mengen en beweren, dat ik het spook gezien heb Ik kon niet anders men had my in de engte gedreven. Het is zoo erg niet, want die agent is eenvoudig eea botte kerel. Wel is hy van nette familie en door voorspraak aan die betrekking gekomen. Hij sal hier niets uit richten. B Miss Monk glimlachte verachtelijk. u Zijt gij zoo oppervlakkig, als nwe woor den bewijsen riep zy. Zijt gij zoo blind, zoo eenvoudig, zoo dom Deze Bisset is een der scherpzinnigste agenten, waarover de po- licie beschikt, liij stelt zich alleen aoo dwaas aan om zijne hoedanigheid ts verbergen. Hij zou eon botterik zijn 1 Nooit in uw leven hebt gy u zoo vergist alB thans die man kan ge vaarlijk worden. a mededingen indien hij de laatste jaren van zijn studiën niet gedaan heeft in een lyceum of een staatscöllegie. Die wet gaat dus het monopolie van staatsonderwijs invoeren. Is dat de vooruitgang Niet eene gelegenheid laten de geuzen voorbijgaan om uit te roepen dat zi j voor de vrijheid, voor den vooruitgang zijn Het vrij onderwijs verwurgen, dat is hunne vrijheid, lijk die van Dendergahn is de priesters te verbannen en de gods dienstoorlog in ons land in te voeren. Frankrijk is een land van Z. A. S. Dat zijn de vruchten die Z. A. S. af werpt. Moet het dan verwonderen dat zulke vruchten ons niet bevallen en dat wij de oorzaak, Z. A. S., verwerpen Laat u niet vangen, menschen, door al de dwaze voordeden welke in troebel - water - visschersu voorspiegelen. Van al die voordeelen is geen woord Waar. Wij, vrye Belgen, zouden de Fransehe toestanden niet verdragen. Z. A. S. de dwaze overheersching van het getal, het is het rijk der ellendige pblitiekers die het volk ophitsen en in Minne garens lokken. I Lezers, werpt een oogslag op Frankrijk eü vergeet niet dat daar Z. A. S. in zwang Jlndiefl Z. A. S. ons land gelukkig aet maken waarom is Frankrijk liet Daarop antwoorden de persridders van Z. A. S. niet. .Anne lezers. M. Dacns haalt graag de woorden aan waarhij wij beves tigden dat de crisis zoo hevig niet was als men het zich wel voorstelde en dat een matige werkman, die zich aan den drank niet overlevert, het nog aldoor de wereld kon krijgen: Dat was te veel voor M. Daens. En hij herhaalt het regelmatig in ieder nummer, natuurlijk altijd met de noodige eommen- taars om de arme menschen tegen ons op te jagen. Wij misprijzen zulke handelwijze, ver mits de heer Daens ons deu steen werpt vragen wij zijn oordeel over de volgende woorden van de Chronique. - Wat zeker is, is dees dat er nooit een tijdstip geweest is vergelijkbaar met het onze, van eenen zoo merkelijken als alqemeenen voorspoed Chronique 5-12- 1901). Wat belieft er u, M. Daens Ernst mogen wij van M. Daens niet verwachten, Hij is op hol zoodra hij een catholieke ziet hij scheldt en scheldt en tiert... hij schuimbekt van woede. Wij hebben er waarlijk medelijden mee. In zulk eenen toestand houdt men het niet lang uit. Arme man Wij beklagen bijzonder zijne lezers Monk luchto spottend. u Wees op uwe hoede, Gilbert, B waar schuwde Sylvia, hij zal u achter uw geheim komen. Toen ik heden op het terras wandelde, zocht Ragen een voorwendsel om hij mij Ie komen en my te waarschuwen. Ragen sprak ludisch met mij en toen sij weg was, zei bij mij lachend, dut hij in Indië geboren was en zeer goed die taal verstond. n Vervloekt I Hoeveel of hoe weinig hij weet, kan ik niet radeu, doch hij weet meer dau gij denkt. Ook zeide hy mij, dat hij de Indische zeden on gebruiken bestudeerd had en eene zekere uitdrukking in zyne woorden en blikken deed my gelooven, dat hij daurmeê iets bijzonders bedoelde. Wellicht vermoedt hij wat hier voorgevallen is. Ik ge"f toe, dat Bisset een scherpzinnig (j man is, b zei Monk nadenkend hy is toch j maar een mensch. Zoo diep kan hij toch in de -1 zaken niet doordringen, - Meent gij Hy heeft sijn beroep nit liefde gekozen en zich bijzonder toegelegd op het onthullen van geheime zaken. Hy is gelyk een houd, wiens reukorga&u de hoogste ont wikkeling bereikt heeft. Indien er in dit huis een geheim schuilt, zal hy bet aan den dag brengen. Gij zyt in gevaar even goed als ik. Ik kan niet in het oogeluk gestort wor den zonder u mee te sleepen. Sedert een jaar hebt gij my tegeugewerkt, docb ik zeg n, gij had beter gedaan mij te helpen. n Dc twee groote landen welke aan het kleine België grenzen, Frankrijk en Duitsehland (tusschen haakjes gezegd twee landen van algemeen stemrecht) bevinden zich in een geldelijken toestand, die alles behalve schitterend is. De Duitsche begrooting van 1902 zal sluiten, met een te kort van 12 miljoen mark. De zegel- en tolrechten alleen heb ben 30 i miljoen mark minder opge bracht dan het vorigjaar. Het te kort der Fransche begrooting is nog aanzienlijker. Volgens de gunstgiste vooruitzichten zal het ongeveer het vierde van een milliard, dat is 250 miljoen frank bedragen. Anderen beweren, met zeer geloofbare bewijsredenen, dat men, om de waarheid nabij te komen, bovengemeld cijfer moet verdubbelen. De Belgische begrooting, daarentegen, laat een overschot voorzien, zooals zulks jaarlijks het geval is sedert 1885, 't is te zeggen sedert dat deCatholieken aan 't be wind zijn. (Zooals men weet sloot de be- grooting van het laatste liberaal minis terie ook gewoonlijk met een te kort). Die goede uitslag is in België verkregen ondanks aanzienlijke buitengewone uit gaven en op eenvolgcnde belangrijke ver meerderingen der gewone uitgaven name lijk, tengevolge der wet op de ouder domspensioenen^ lis miljoen: en van de vergelding der militiaiif:: (9 uiljcer). den afgrond van het bankr fe - n, hetgeen overigens, volgen.- h i n wonder is, aangezien een Catholiek >ur het feit alleen dat hij Catb- >•-.be kwaam is om een land te- i stu ren. 1-Iet monopooi der kunst-e. staats kas in de krot te brengen n be lastingen noodzakelijk te nul - :i behoort aan de liberalen en socialist ei:. Wij laten het hun gaarne o er aan Z.H. LeoXIII, Paus en K niug. Vorige lijst fr. 5,00 Mr M' Ach Eeman en hun: o Zonen, Aalst, Mej. JeannetteHaegeman,.v :si i r G. D. C. Machelen, c-o,oo A. D. G. Eecke, 50. L. D. C. Aalst, 50,(Xi M. D. C. id. Eene tweede vergelijking betreffende do uitwerksels der tegenwoordige nij verheidscrisis, tusschen België, van den eenen, Frankrijk en Duitsehland, van den anderen kant, valt ook heel en al te onze voordeele uit. Alhoewel do uitbreiding van handel en nijverheid, sedert 18 jaren, in België, buitengewoon groot is geweest en, in evenredigheid der bevolking, die van alle andere landen heeft overtroffen, doende gevolgen der crisis zich in België veel minder gevoelen dau in de overige deelcn van Europa. In Duitsehland zijn er meer dan 500,000 werklieden zonder werk, alleen in dc groote nijverheidscentrums. In Frankrijk bewijst de aanzienlijke vermindering van al de inkomsten der schatkist dat de crisis er even drukkend is. In België, daarentegen, bewijzen de statistieken onzer handelsbetrekkingen met het buitenland en van al onze bin- nenlandsche werkingen (vervoer, spaar kassen, ontvangsten der schatkist, enz.) dat onze economische bedrijvigheid min der lijdt onder de algemeene verslapping, welke in geheel Europa wordt vastge steld. Dat belet echter niet dat de liberale en socialistische bladen, groene en roode zullen voortgaan met hunne goedgcloo- vige lezers wijs te maken, dat het Catho liek Ministerie bezig is met het land naai zij spruk op woesteu, dreigenden toon Monk deed alsof hij haar niet begreep. Iloe heb ik u tegengewerkt n vroeg hij. Juffrouw Monk boog zich een weinig voor over eu vroeg nog woester Waar is B«rnice Clietwynd n Monk schrok en veranderde van kleur. Deze vraag had hy lang verwacht doch hy was er niet op voorbereid, toen zij hem gesteld werd. u Is zij niet i<i de kist 'i vroeg hij daarna. Meent gij mij nog te kunnen bedriegen? a hernam Sylvia met een verachtelijk gebaar. "Ik ken u, Gilbert, en ik weet, dat Bernice leeft. Waar ie zij, vraag ik u n Gilberts verlegenheid duurde maar weinig seconden. Hij zag in, dat hy eerder in bare macht was, dan zy in de zyne; daarom besloot hij van de verlossing van Bernice geen geheim meer te maken. Lndy Gtietwynd moet nu in Londeu zyn,a antwoordde hy. Waar is zij iu Londeu vroeg Sylvia hartstochtelijk. De onde Ragen spitste de Dat kau ik u niet zeggen, n hernam Monk koeltjes. De oude Indische balde hare bruine vuisten en hare oogen schoten vlammen. u lk gelooi, dat ge Bernice voor zestien maanden uit haar graf bevrijd hebt, Gilbert», zei juffrouw Monk. x Ja n. hernam hij, eu verleide tccu al 't gebeurde. RaIah^ Onzedema uo4onJb. gaarne uit ,j.(t c.,,.;.,, rijke menschen meervoudige runers zijnen dat de werklieden sh-cUts •.■•n- enkele stem bezitten. Bijgevolg, zeggen zij, worden zy verdrukt. Dat is eene erge «waling. Ziehier wat een liberaal M. Wilmotte over dat punt inde -Revue u He'/iqu- van 1898 t. III, hl. 89 schudt Ik aanzie de gevolgen - 7. b zonder geestdrift of zonder schnk. Maar het is eene fopper te gelooven dat het aanzien der dingen verand'ren zal bij ons en dat het, zoo'.el als dat, dedemokratische uitbreiding bevoer deeligen zal. Ik heb gtdu; nd>- ver- - scheidenc maanden zonde I nge vast- stellingen gedaan, in don loop .ai. -•> ne reeks voordrachten die mij in- vrienden - van Henegouwen mij gevra \gd hadden. Ik heb vernomen dat het ncialisli^ch beheer in twintig gemeenten var, die - provincie zijnen oorsprong vond in het meervoudig stemrecht, de srcialislische werklieden hadden er alleti of bijna al ten, - twee "f zelfs drij stemmen 1. ge it meenten eischten eenparig <le hif rah n. door het getal der proletarische s' m- men overvleugeld, het Z. A. S. lijk de Joden het heinelsch mana vroegen. - Zal daarmee de legende gefnuikt ijn dat de rijke menschen alleen drij stemmen hebben i Van 's middags tot middernacht: dienstdoende Apotheker, op Zondag 12 Januari 1002, M. Ghysselinokx, Molenstraat. x Voor welk doel deedt ge dat x Dat is mijn geheim, n zei Monk lachende, x Het moet ook 't mijne zyn al moest ik 't u ontrukkeu, riep Sylvia. Uy wilt u ten koste van my verrijken eu op myn Imwelyks- dag aan Lord Ghotwynd verklaren, dat Ber nice leeft, ten einde eene vorstelijke belooning te krijgen. x Gy vergist u zeer dut is myue bedoeling nooit geweest. Indien ik 't vei hinderen kan, zal Lord Ghetwynd nooit vernemen, dat Ber- nico Keft. Indien gy Lady Ghetwynd wordt, zal ik van neen flink jaargeld krijgen, x En nog meer als Beruic» dood is. Neen, ik wil haar laten leven. Gy kunt met Ghetwynd trouwen; ik sai zien o: ik 't hart van Bernice kan winnen door Karea schyndood en hare begrafenis waant zy den baDd van 't huwelijk verbroken. Ik zal haar beloven oen eenwig stilzwijgen over baar ver leden te bewarou. Indien ik baar kan trou wen, ga ik naar Dnitscblsud en wanneer gij my een goede rente geeft, ben ik lorred» Juffrouw Monk zag haar broeder uitvor- schend aan en bemerkte, dat hy de waarheid sprak toch was ze niet tevreden (Wordt voortgeeet).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1902 | | pagina 1