ÜM ZES M1LLI0EN Zondag 8 Juni 5 centiemen per nummer 56ste Jaar 5682 Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM VADERLAND, TAAL, VRIJHEID Aangename tijding. Land- en Tuinbouw. -1- Werkstakingen in April. DE DENDER BODE. Dit Mad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee- kemng van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-23 voor zes maanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in hü C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31, en in alle Postkantoren des Lands. CUIQL'E Sl'UM. Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op 3" bladzijde 50 centiemen. - Dikwijls te herhalen bekendmakingen bü accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den djjnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad. Aalst, 7 Juni 1902. Door de ruitenbrekerijen der socios, gesteund door de liberalen van allen dee- sem is het belangrijk wetsontwerp op de werkongevallen in den afgeloopen zittijd niet gestemd geraakt. Socios en geuzen nochtans verklaren om ter meest dat zij de geijkte vrienden der werklieden zijn, bij uitzondering van alle anderen. Men moet bekennen dat zij in die hoe danigheid op zonderlinge wijze te werk gaan. Het volk heeft het begrepen en het zal dan ook niemand verwonderen dat zij op klinkende manier in de kiezingen van a5 11. zijn veroordeeld. wordt beloond. De anderen hebben alles, GIJ KRIJGT NIETS. De catholieken gaan anders te werk. Reeds brengen ons de dagbladen de aangename tijding dat verscheidene leden der Rechterzij bij de Regeering zullen aandringen opdat het wetsontwerp op de werkongevallen zoodra mogelijk op de dagorde der Kamer worde gebracht. Men kent de inzichten van ons catho- liek Bestuur. Het vraagt niets beters dan goed werk te kunnen verrichten. De vrienden der werklieden mogen dus de vaste hoop koesteren dat de leemte in onze arbeiderswetgeving haast zal aange vuld zijn en dat wij onze nabuien onder dat oogpunt niets meer zullen te benijden hebben. De voorafgaande studiën zijn geëin digd. Het magistraal verslag van M. Van Cleemputte van Gent beeft zijne volle werkelijkheid behouden. De bespreking zal dan ook haast kunnen beginnen. Wij zeggen die afgevaardigden hertelijk dank en het arbeidende volk zal hun stre ven warm toejuichen. Denderbode heeft vroeger de belang rijkheid der kwestie doen uitschijnen. Wij behoeven er niet op terug te komen en kunnen ons bepalen tot de beknibbe lingen die in dagbladen en op de meetings der kiezingsperiode zijn gedaan geweest. Alles wel overwogen kunnen zij tot twee punten teruggebracht worden. Men heeft het ontwerp der regeering onvolle dig gevonden, omdat het niet heel en gansch toepasselijk is op de landbouwnij verheid. Men zal zich herinneren dat de onge vallen bijgebracht door werktuigen met den stoom bewogen onder het bereik val len der toepassingen van het wetsontwerp van ons catholiek Ministerie. Zoudt gij het ooit gelooven, men heeft dit punt uitgebuit tegen de Regeering en tot onze buitenlieden geroepen Gij zijt vergeten geweest bij het uitdeelen van gunsten 1 Gij, gij zijt de beste vrienden van de Catholieken, en ziet hoe gij er voor Die beknibbeling is niet eerlijk. Maar in kiezingstijd moogt gij wel eerlijkheid verwachten van geuzen, socios en hunne handlangers, de democraten Eene eer lijke daad van hunnentwege zou ons ver wonderen. De Regeering heeft beloofd een bijzon der wetsontwerp op de ongevallen in den landbouw néér te leggen. Moderne machiennijverheid en land bouwonderneming hebben weinige ver gelijkingspunten. De gevaren zijn niet groot en het getal ongelukken onbeduidend. Men kon dus op hun dezelfde princiepen niet toepassen welke in rekening gebracht worden voor de machienen en werktuigen met stoom bewogen. De grondslagen der verzeke ring kunnen, om wille der rechtveerdig- heid, dan dezelfde niet zijn. Er dient verder in overweging geno men te worden dat gewoonlijk de werk lieden niet het hecle jaar op de hoeve bedrijvig zijn. De werktijd is bepaald tot zekere tijdstippen van het jaar. In de eigenlijke moderne nijverheid zijn de zaken anders gesteld. De gevaren zijn veel grooter, de ongevallen veel talrijker en de werklieden hebben vast werk. Vandaar de noodzakelijkheid die twee ondernemingen op verschillenden voet te behandelen. Men zegt tot de landbouwwerklieden Gij hebt niets 1 Wij hebben vroeger reeds doen bemer ken, in een antwoord op de beweering van M. De Backer, dat die fel is overdre ven. Wij hebben dien heer advocaat ver zonden naar zekere artikels van het bur gerlijk wetboek en naar de uitlegging van den heer Beltjens. Wij mogen ons dus met een schouder ophalen vergenoegen wij zijn overtuigd dat het volk dit punt heeft begrepen. 5® Vervolg. Kent gij een M. Sorandal vroeg de maire. Ja, een gewezen officier, die bij be schikking van den krijgsraad vervallen verklaard werd van den militairen stand en die, nu drie jaar geleden, eenigzins betrokken was in de zaak van het Du- rance-kanaal. Daar herinner ik mij ook iets van, zegde de onder-prefect, dat moet eene leelijke zaak zijn geweest. Ja, maar er waren geen termen, om dien mijnheer Sorandal te vervolgen. Ik heb hem destijds eenige keeren gezien en het signalement, dat dit meisje heeft gegeven, stemt zeer wel met hem overeen Groot en sterk, dat was hij ook, zwart haar en knevel, veertig jaar ongeveer. Opnieuw wendde hij zich tot het meisje. En wat hebben zij verdertegen elkaar gezegd r vrotg hij. De mijnheer... mijnheer Sorandal heeft gezegd Vaarwel, toen riep mijnheer de baron Ik wil u nooit Weerzien of iets van dien aard en daarop is de mijnheer heengegaan. En gebeurde dit omstreeks vijf ure 's namiddags J»- Maar hoe kan het, dat M. Sorandal Een tweede kritiek wordt nog gemaakt. Wij hebben ze gevonden in brochuren over de werkongevallen, zelfs in Le Peuple, in een schrijven van den heer Destrée. In het wetsontwerp wordt het bedrag der schadevergoeding bepaald op den helft van het loon. Dat is te weinig roept men uit. Wij zeggen daar ligt het peerd niet gebonden gij moet bewijzen dat het onrechtveerdig is. Dat is de kwestie. De mannen die uit zijn op ongezonde populariteit roepen aanstonds dat is te weinig, en natuurlijk zij worden toege juicht. Dat spel is eenvoudig belachelijk. Laat ons de dingen onderzoeken. Hoe heeft de catholieke Regeering gerede neerd De veiligheid verzekeren op den arbeid dat kan noch de werkbaas noch de werk man alleen. Laat ons alles in der minne schikken en elkander geen verwijt toestu ren. Bij een ongeval zijn twee slachtoffers, de getroffene werkman en de patroon. Ieder van hen zal de helft dragen der verantwoordelijkheid. Daarom is de schadevergoeding de helft van het loon. De werkman verliest dus dc helft. Hij krijgt vijftig per hon- derd van zijn vroeger loon als aandeel van den baas. Merk wel op dat die vergoeding toege staan wordt zonder dat er een centiem wordt afgehouden op de daghuur van den werkman. Wie iets zou afhouden zal door de wet gestraft worden. De werkelijkheid toont de juistheid dier redeneering en de rechtveerdigheid van het princiep. Inderdaad. Eene statistiek in 1889 de Duit sche Regeering aan den Rijksdag aange boden, bewijst dat er op 100 erge voor vallen 47 hun oorzaak vinden in het toeval 20 in de schuld van den baas 25 in de fout van den arbeider 8 in de fout van beiden of van derde personen. Een werk van M. Harsé, gewezen be stuurder der koolmijnen, levert dezelfde uitslagen. Wie zal voor het toeval moeten instaan? Is het rechtveerdig het op een van beiden te leggen als niet een van beiden er recht streeks schuld aan heeft Daarom voor gelijk gedeelte dragen BEIDEN DE DROEVE Ge VOLGEN VAN EEN NIET TE VERHELPEN TOESTAND. Verders zijn de ongevallen te wijten aan de schuld van den baas nog geringer dan die waarvan de werkman de volle verantwoordelijkheid zou moeten dragen. De helft dus van het loon is eene recht- veerdige schatting. Muilplaag. Het Staatsblad bevat hel' verslag der bijzondere Commissie door de ^Regeering gelast uitspraak te doen in detf prijskamp voor de ontdekking van een behoedmiddel tegen de muilplaag. Del Regeering had daarvoor een prijs van 10/000 fr. uitgeloofd. Er zijn 203 brieven, memories en ge tuigschriften ingezonden, geweest door 119 mededingers, waaronder 94 Belgen, 24 Hollanders en 1 Franschman. De Commissie is van oordeel dat geen der voorgestelde behoedmiddels eene voldoen de ^vaarde heeft om er bijzondere proef nemingen mee te doen. Pe prijs wordt dus niet toegekend. Appelen in Limburg. Het zuiden der provincie Limburg is, zooals men weet, de appelstreek. Verleden jaar was er zeer weinig fruit en-de prijzen bereikten eene nog nooit bereikte hoogte. Dit jaar waren de vooruitzichten heer lijk, maar de schielijke warmte, na een tijdperk van groote koude, heeft de bloe sems van de appelaars gedood. Vooral de zoogenaamde schaapmuil welke de appel van het land van Looz is, heeft veel geleden. Eenige andere soorten zullen misschien eene goede opbrengst opleveren. fc? peren zullen ook slechts een geringe opbrengst geven. De pruimen hebben ten gevolge van den laten vorst erg geleden. De kerselaars, welke later bloeien, heb ben weinig geleden en beloven veel. De verliezen van het land van Looz zijn overgroot. niet toegelaten worden. Van een anderen kant, daar wij geen onderstand verleenen aan de werklieden, die in staat van dron kenschap gekwetst worden, staan deze laatsten niet in onze statistiek. De ver meerdering van 44 t. h. betreft dus enkel de werklieden, die, alhoewel zij niet be dronken zijn, nochtans des maandags, ten gevolge van hunne onmatigheid, min goed te been of min helder van geest zijn.» richt en bevolen, geene de minste schade of ongemak heeft veroorzaakt. 't Is weer de oude geschiedenis van de leiders die hunne volgelingen honger en dorst doen lijden, niet voor de rechtvaar digheid, maar voor de bevrediging hun ner politieke heerschzucht. door het park gekomen en weer heenge gaan is, zonder dat iemand hem zag O wat dat aangaat, mijnheer de rechter, zegde hovenier hierop, dat is volstrekt zoo'n wonder niet. Over dag is het hekken altijd open ik ben tevens portier en gisteren, op het uur dat het meisje opgegeven heeft, was ik achter in den moestuin bezig. Wie weet, zegde de onderprefect met de handen op den rug en het hoofd in den nek, een man die een avontuurlijk leven geleid heeft, die op gespannen voet stond met zijne familie, onterfd was door zijnen miljoenrijken oom. Wie weet of hij M. den baron d'Amfreville dien dolk steek niet in het hart heeft toegebracht, om toch nog in het bezit van de erfenis te geraken. Ik denk aan... Lordonneau vroeg snel Waaraan Aan hetgeen mijnheer hier onder het spreken wees de ondcrprcfekt naar den inspecteur Flick ons zooeven ge zegd heeft, dat de moordenaar misschien in die opengebroken kas en die leegge schudde laden geen geld gezocht heeft. aar een papier, een document... Een testament! riep Lordonneau uit. De onderprefect knikte toestemmend met 't hoofd. Eensklaps zette M. Curtelin zich aan de tafel waar zijn griffier reeds had plaats genomen en na vlug eenige regels op een blad papier geschreven te hebben, riep hij Het wetsontwerp der Regeering is een groote stap vooruit. Als de ondervinding gesproken heeft, is het gemakkelijk de noodige wijzigingen aan de wet te bren- gen. Dat is de wet gevolgd door onze catho lieke Regeering. Die weg is de goede. Goed gekozen. Le Peuple kondigt de verschijning aan van een nieuw blad voor de vrijdenkers, en dat hij natuurlijk ten zeerste aanbeveelt. Dat blad zal hee- tcn Le Baudet (de ezel). De titel is waarlijk goed gekozen om de soort van lezers te doen kennen, voor welke het blad bestemd is. Flick 1 De inspecteur der geheime policie deed een stap naar voren. Gij hebt gehoord wat dat meisje ge zegd heeft Er is mij geen woord van ontgaan, mijnheer, En het signalement dat zij heeft opgegeven En het signalement van dien M. Sorandal Staat hier genoteerd. En Flick tikte tegen zijn voorhoofd. Goed, neem dit, het is een bevel tot aanhouding. Uwe tegenwoordigheid is hier niet langer noodig. Ga heen, telegra feer aan de politie te Havre, te Bordeaux, doe alles wat er vereischt wordt, haal dien M. Sorandal cn neem hem gevangen. Uitmuntend, M. de onderzoeks rechter. De agent vouwde het papier, dat de overheidspersoon hem gegeven had, in vieren, slak het in zijnen zak, zette zijnen hoed op en ging heen. Welnu, mijnheer, vioeg de hove nier, heb ik er goed aan gedaan, toen ik dit meisje hier bracht Gij hebt der justitie een grooten dienst bewezen, vriend, antwoordde Lor donneau op een toon van gewicht, dank aan u, zal misschien deze afschuwelijke misdaad, die onze gemeente met schrik en ontsteltenis vervuld heeft, niet ongestraft blijven. De alcool en de werkongevallen. In 't jaarlijksch verslag der Onderstands- kas voor de slachtoffers van werkonge vallen, dinsdag in het Staatsblad versche nen, vinden wij de volgende maar al te zeer gegronde opmerking O Onder de inlichtingen, ons door onze statistiek verschaft, is er eene welke bij zonderlijk dient in overweging genomen te worden. Het aantal werkongevallen des maandags in het afgeloopen jaar be droeg 1169, terwijl dit der andere werk dagen gemiddeld slechts 807 bedraagt.|De slachtoffers van den maandag zijn dus talrijker in de verhouding van 44 t. h.; dit is het klaarblijkend gevolg van het bovenmatig drinken des zondags. Hoe bedroevend die waarneming ook zij, zij geeft nog maar een onvolledig gedacht van den rampzaligen invloed van den alcool; men moet inderdaad opmer ken dat de werklieden's maandags zoo talrijk niet aan den arbeid zijn, omdat de verstokte drinkers gewoonlijk dien dag niet komen werken of in de werkplaatsen M. Curtelin stond op. Thans, zegde hij, zullen wij een inventaris opmaken van de papieren, die wij den vermoorde gevonden hebben. Gevolgd door den griffier ging hij de kamer binnen, waar het lijk van den baron d'Amfreville nog steeds op den grond lag. III. Het vertrek van de 0 Bourgogne. Flick, de inspecteur van de eerste bri gade der geheime politie, was een ieverig en slim ambtenaar. Overtuigd van het gewicht der zending, die hem door den rechter was toever trouwd en bij ervaring wetende dat van de snelheid, waarmee zulk een last vol bracht werd, soms veel van het gelukken afhing, liep hij zoo vlug als hij kon den weg af, die het kasteel van Pierrefittc scheidt van de spoorwegstatie, nam daar den eersten trein die voorbijreed en, te Parijs gekomen, sprong hij in een rijtuig en riep den koetsier toe Naar den prefectuur van politie Hij hoopte daar wel het adres van Sorandal te zullen vinden, daar deze be trokken geweest was in eene zaak van oplichting, waarbij een onderzoek tegen hem was geopend. Hij vond zich in zijne verwachting niet bedrogen, Het dossier, dat hij opensloeg, meldde hem het gewenschte adres. liet Arbeidsblad meldt dat, in den loop der maand April, zeven nieuwe werkstakingen hebben plaatsgehad, waar in 873 werkstakers en 88 gedwongene werkloozen betrokken waren. Gedurende dezelfde maand hebben twee andere werkstakingen voortgeduurd, waarin ongeveer 3oo werkstakers betrok ken waren en welke reeds vroeger waren begonnen. Drie dezer werkstakingen troffen de koolmijnnijverheid twee de spinnerijen en weverijen, de twee anderen hadden plaats onder de werklieden der steengroe ven en onder de scheepstimmerlieden. De nieuwe werkstakingen in April hadden tot voorwerp, de volgende eischen Vermeerdering van loon, twee werksta kingen heraanvaarding van weggezon dene werklieden, twee werkstakingen; vermindering van den arbeidsduur, ééne werkstaking weigering van jonge werk lieden, gedurende twee dagen afwezigen te vervangen, ééne werkstaking zonder bepaalde eischen, ééne werkstaking. Zes werkstakingen zijn in April geëin digd. In vijf, betreffende 5n werklieden is de werkstaking mislukt, voor gevolg hebbende de wegzending van 23 werk stakers in twee gevallen, betreffende 219 werklieden, is de werkstaking in •t voordeel der werklieden uitgevallen. De bovengemelde nieuwe werkstakin gen hebben plaats gehad 3 in de provin cie Luik, 1 in iedere der provinciën Ant werpen, West- en Oost-Vlaanderen en Henegouw. Zooals men ziet spreekt het Arbeids blad niet van de politieke, zoogezegd algemeene werkstaking, welke in April heeft plaatsgehad en, tot beschaming der socialistische hoofdmannen, nauwelijks 3 of 4 dagen heeft geduurd. 't Zou ook moeilijk zijn om die belache lijke poging tot schrikaanjaging eene plaats te verleenen in de arbeidsbeweging. Er was hier immers geene spraak van eischen, waaraan de fabrikanten of werk bazen voldoening konden geven, maar wel van eencn politieken eisch, die, enkel door den schrik, van de wettige meerderheid des lands moest verkregen worden. Die werkstaking heeft de goedgeloovige werklieden van eene aanzienlijke som daglooncn beroofd, terwijl zij de socialis tische hoofdmannen, die ze hadden inge- Rue Chaptal, 42. Twintig minuten later was Flick in de rue Chaptal, 42, en vroeg er aan de knor rige portierster naar M. Sorandal. De portierster, niet zeer vriendelijk, zooals portiersters maar al te dikwijls zijn, wilde wel inlichtingen geven tot op dag dat M. Sorandal het laatst gewoond had in het huis, dat onder haar toezicht stond, maar hij was thans vertrokken. Van dezen morgen juist, voegde de portierster er bij. Deze eerste inlichting, welke Flick kreeg, stemde reeds wederkeerig overeen met de verklaring van Mathurine, het meisje van Pierrefite. De inspecteur hield zich echter of hij er zeer verwonderd over was en vroeg Wat nu, verhuisd Ik heb niet gezegd dat hij verhuisd was, maar hij is vertrokken, antwoordde de portierster op haar onvriendelijke 11 loon. Zijne woning staat te huur. zijne meubelen zijn verkocht en als gij hem wilt naloopen, dan moogt gij u wel haas ten, want hij zal op dit oogenblik al ver weg zijn. Wel alle duivels riep de inspec teur van politic uit, terwijl hij zich ernstig teleurgesteld veinsde, ik moest hem toch noodzakelijk spreken. Welnu, neem dan uwe beenen op en loop hem na, M. Sorandal is naar Havre gegaan, waar hij zich vandaag of morgen inscheept naar Amerika. Naar Amerika Zal hij zetelen r2^en deeld dat er ernstige reclamen zijn inge diend tegen de verkiezing van den jajed merteleer Daens, i<>door M. de Cannart d'Hamale zijn medecandidaat, 20 door de catholieke Associatie daar M. Wauwer- mans zou verkozen zijn indien de ver kiezing van den jajed-merteleer verbro ken wordt. M. de Cannart d'Hamale beweert ge fopt te zijn door den jajed-merteleer. Naar men ons verzekert is de akte van voorstelling der groene candidaten niet in regel volgens de wettelijke voorschriften. La Gazette, het liberaal orgaan, be vestigt dat er reclamen zijn tegen de verkiezing van den laied-merteleer en zegt dat het niet schoon is. Zeg eens als er loensche middels in de zaak bestaan waarom zou de jajed-merte- leer ze meer mogen gebruiken dan andere personen Wet moet wet zijn voor ieder een. Le XXe Siècle deelt meê dat de Daen- sisten een rekwest bij den Voorzitter der Volkskamer hebben ingediend door 't welk ze vragen dat eene parlementaire com missie zou overgaan tot het nazicht der stembrieven der kiezing te Brussel. Zij houden het er voor dat dit de ver breking der kiezing zou voor uitslag hebben. Van den anderen kant wordt beweerd dat een nauwkeurig nazicht wel zou kun nen doen bestatigen dat M. Theodor moet verkozen verklaard worden in de plaats van den radikaal, M. Lemonnier. 't Schijnt dat men op Chipka niet al te gerust over den einduitslag. O rechtveerdigheid. Hoe dikwerf hebben wij de E. V. niet hooren bezigen als het nec plus ultra der rechtveerdigheid. De rechtveerdigheid in persoon had er niets aan. Men oordeele over die rechtveerdigheid. Te Brussel behaalden de liberalen 5g 934 stemmen en er zijn hun 6 zetels tegekend 't zij een zetel voor 9888 stem men. De catholieken bekwamen 99.725 stem men en slechts 9 zetels is hun aandeel, 't zij een zetel voor 11,080 stemmen. Ver schil tusschen de catholieke en liberale candidaten 1,192 stemmen. O IE. V. wat zijt ge toch de rechtveer digheid der reebtveerdigheden Ja, hij schijnt daar eene schoone betrekking gekregen te hebben, ik geloof dat hij zich hier verveelde, ten minste, dat heeft hij tegen de meid gezegd. Nu, staat gij daar nog al Wat wilt gij nog meer van mij weten Gij houdt mij maar aan den klap en mijn werk blijft liggen ik heb geen tijd meer. Goeden middag. Terwijl zij sprak, nam zij den inspec teur bij een arm, duwde hem haar loge uit en wierp hem de deur voor den neus dicht. Flick dacht even na. De verklaring van Mathurine was dus in zoovere bevestigdevenals den vorigen dag tegen zijnen oom, den baron d'Am freville, had Sorandal ook hier gezegd dat hij naar Amerika ging. Wel, wel, dacht dc inspecteur, als hij het werkelijk gedaan heeft dan is hij drommels onhandig. Een oogenblik weifelde Flick, hij was besluiteloos wat hij doen zou en maakte cr zich een verwijt van, dat hij de portier ster niet verder ondervraagd had. Was Sorandal den vorigen avond thuis gekomen Had hij in zijne woning geslapen dezen nacht Flick had er veel belang bij, dat te weten (Wordt voortgezet.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1902 | | pagina 1