mn
Donderdag 26 Juni
5 centiemen per nummer 56ste Jaar 5687
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad 8n 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
Lessen en wenken.
HET PORTRET
Keizer Wilhelm
over den Godsdienst.
De kroning uitgesteld.
NDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE SLUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aalst, a5 Juni 1902.
Niettegenstaande de klinkende veroor
deeling door hun kerstekind den 25 Mei
11., opgeloopen, gaan de ridders van
't puur en simpel met de dolle verwaand
heid van hun voorzaat, Don Quichotte,
voort de deugden van hunnen bescher
meling op te hemelen. Thans nog durven
zij houden staan dat Z. A. S. de sleutel
is van een aardsch paradijs, de ingang
van een rijk van broederlijke liefde en on
derlinge verdraagzaamheid
Die heeren zijn door niets te stooren in
hunne lofzangen, zelfs niet door de klin
kende logenstraffingen hun in 't aange
zicht geslingerd door die landen waar
Z. A. S. sedert cene halve eeuw bestaat en
waar dus, sedert lang, weelde en over
vloed, vrede, rust en wederzijdsche gene
genheid zouden moeten heerschen
p Wij bedoelen Frankrijk, dat land zoo
rijk gezegend aan natuurrijkdommen en
waar het dus gemakkelijk zou zijn een
Eden in te stellen, indien Z. A. S. in
staat was wezenlijk iets goeds te stichten.
Gaat niet gclooven, lieve lezer, dat dit
het geval is. De dagbladen integendeel
brengen ons andere tijdingen.
De ministers, allen vrijmetselaars van
het zuiverste water, lijk bij ons in 1879,
hebben er raad geschoren en besloten
voortaan geene verhooging meer te schen
ken aan catholieken of aan onafhan
kelijke vrije mannen. Sommige rechters
hebben in zake der nieuwe wet op de
kloosters geen uitspraak gedaan lijk onze
verdraagzame (1 vrijmetselaars het
hadden gehoopt.
Dat moet in de toekomst vermeden
worden en daarom moeten de magistraten
goed uitgekozen worden onder die man
nen welke zich bijzonder onderscheiden
door hunne aanvallen op den godsdienst,
welke zich doen opmerken door hunnen
haat tegen al wat Roomsch Catholiek is.
O wat zijn ze verdraagzaam in het land
vanZ. A. S.
Wanneer een gunst is toe te staan zal
deprefekt van het departement geraad
pleegd worden niet over de bekwaamheid
van den aanvrager maar over zijne poli
tieke houding. Men zal, zegt een om
zendbrief van Combes, er de hand aan
houden dat die beslissing worde uitge
voerd.
De geuzen bij ons, hebben dikwijls het
woord inkwisitie in den mond. Als dat
geene inkwisitie is, en dan nog van
de hatelijkste dan begrijpen wij het
ding niet meer.
DOOR
8TRAWIERO.
Wat gebeurt, integendeel hier te lande
onder een catholiek bestuur
Lees de Chronique zij zal het ons
zeggen.
M. Godenir rechter te Mechelen wordt
substituut te Antwerpen, d'office, 't is te
zeggen, zonder dat hij zich de moeite
moest geven de plaats te vragen
Die heer is een perfekt liberaal.
Een secretaris van eene liberale asso
ciatie wordt rechter benoemd diezelfde
heer had over twee jaar een hevige rede
voering gehouden waarin hij de onver
draagzaamheid der catholieken aan den
schandpaal spijkerde
Ja, zoo iets dat is clerikale onverdraag
zaamheid zij bestaat in het weldoen aan
zijne politieke vijanden
In Frankrijk, land van Z. A. S. is de
vrijheid van onderwijs onder de dwinge
landij versmacht men heeft er de onzij
dige, goddelooze school. De geuzen lief
hebbers van vrijheid vinden dat in regel
De rechten der catholieke huisvaders wor
den er met de voeten getreden
Denderbode heeft dikwijls gewezen op
het gevaar eener goddelooze opvoeding.
Wat moet er van den mensch geworden
als de teugel zijner opbruischende driften
wordt verbroken Waartoe zal de godde
loosheid een volk voeren dat in het ge
dacht der onbeperkte heerschappij voor
zijne neigingen is opgebracht
Aan de vrucht kent men den boom zegt
een spreekwoord. Aan de gevolgen eener
opvoeding kent men hare deugdelijkheid.
De ongodsdienstige opvoeding heeft het
zedelijke peil der bevolking verlaagd en
het getal misdrijven en schanddaden op
groote schaal doen vermeerderen. In het
algemeen verslag van 1899 voor Frankrijk
lezen wij dat de moorden met voorbe
dachtheid van 118 tot 173, de enkele
moorden van 128 tot 141 zijn gestegen.
De misdrijven tegen den eigendom, dief-
ten, misbruik van vertrouwen gaan van
75o tot 85o de brandstichtingen van 168
tot 212. De vervolgingen ingespannen
tegen minderjarigen waren in 1880, i3238
en in 1893, 17217. Die verhoogingen zijn
geenzins in verhouding met de vermeer
dering der bevolking die in Frankrijk on
beduidend is, bij zooverre dat meer dan
een schrijver, meer dan een moralist de
alarmkreet heeft doen hooren.
Dat zijn de vruchten eener goddelooze
opvoe'ding.
Het eerste dat de ridders van 't puur
en simpel hopen van Z. A. S. is dat het
hun de verplichte school met de onzijdige,
goddelooze opvoeding brengen zal. Dat
verklaren zij op ieder hunner meetingen,
in ieder van hunne dagbladen dat heeft
5® vervolg.
DERDE HOOFDSTUK.
Mr de Markies en Mr de Baron.
De zon neigde ten ondergang. Ik stak
de kaarsen aan ter weêrszijden van den
spiegel. Het licht, geworpen op de schil
derij, helderde de verbleekte tinten op en
en deed meer uitkomen het bekoorlijk
gelaat dat door het glas henen scheen te
glimlachen als eene van Greuze's lieve
koppen achter het half geopende gordijn
van een venster. De markies vestigde er
eenoogenblik zijne blikken op en richtte
zich vervolgens tot mij, alshadde hij mijne
heimelijke, maar hevige nieuwsgierigheid
geraden en sprak
Dit is het portret van Freule de
Malpeire, de eenige dochter van Baron
de Malpeire.
Van den laatsten heer riep ik
uit, en woonde zij in het oude kasteel
op den top van den berg 0
Ja, jonge vriend, hernam mijn
heer de Champanbert, en daar grepen de
gebeurtenissen plaats, die ik u ga vertel
len.
zelfs de armtierige ïn bedekte woor
den, in het leidschrift der geuzen afge
kondigd.
Catholieke ouders en kiezers, spiegelt
u aan de gebeurtenissen in Frankrijk.
Leert die gebeurtenissen kennen, over
weegt ze en ge zult met ons zeggen, niet
waar Geen Z. A. S. als dit zonderling
tuig zulke zure en scherpe vruchten geeft.
De «Etoile» over't 18-jarig
catholiek bewind.
De Etoile is natuurlijk 't hart in over
het catholiek bewind, dat volgens de
liberalen in 1884 geen 18 weken ging
duren en nu al 18 jaar bestaat.
De Etoile, de reden daarvan opzoe
kend, zegt tot hare vrienden harde waar
heden en wij deelen die meening van een
liberaal blad meè in haar geheel, omdat
er openhartige bekententenissen worden
in gedaan, die onze partij wreken over
vele schandelijke aanvallen.
Ziehier het artikel der Etoile
n Zij (de clericalen) zijn hun verblijf aan
't bewind verschuldigd, eenerzijds aan de
onzinnige politiek van de socialisten,
anderzijds men moet bekennen om
loyaal te zijn aan de aarzelingen en
onvoorzichtigheden van zekere libera
len.
De liberalen zijn in 1884 gevallen, om
dat de gematigde en vlottende elementen
waarmede men in België meer moet
afrekenen dan elders, waar de stemming
niet verplichtend hun den rug hebben
toegekeerd.
Welnu, sedert 1884 zijn fouten be
gaan. die de gematigde en vlottende
elementen belet hebben, tot het liberalism
terug te keeren.
Wat deze elementen heeft belet zich om
te draaien is, eenérzijds, het betreurens
waardig uitwerksel eener onbezonnen
propagande, door zekere liberalen ge
richt, niet tegen de tusschenkomst der
Kerk in tijdelijke zaken, maar tegen de
Religie zelf.
Zeker, deze gazetten zijn de geringe
minderheid in de liberale pers zeker
de groote meerderheid der liberalen is
trouw gebleven aan de princiepen van het
liberalism, weleer verkondigd door de
Rogier's en de Frère-Orban's maar de
dwaze streken en de overdreven iever
ja de ezelarijen en zottigheden van
eenige onregelmatige strijders waren
voldoende om de clericalen toe te laten,
zich tegelijkertijd aan te stellen als de ver
dedigers der maatschappelijke orde en van
het geloof. Attrappe, Dendergalmers 1
De liberale partij draagt zeer ten
onrechte overigens de schuld der fou-
Meer dan honderd jaar geleden, tij
dens den Piemonteeschen oorlog, bezette
onze legerafdeeling, aangevoerd door
Maarschalck de Fessé, de grenzen. Mijn
bedovergrootvader, Guillaumede Cham
panbert, diende in het regiment van Au-
vergne tegelijk met een jong edelman van
deze streek. Baron de Malpeire. Zij wer
den weldra even trouwe vrienden als
strijdmakkers. Beiden waren in den bloei
des levens en waren gehuwd met jeug
dige vrouwen, die hen hadden vergezeld
naar het oorlogsveldr dat wil zeggen zij
hielden verblijf in het kasteel van Mal
peire, dat als eene onneembare sterkte
werd beschouwd. Verscheidene gevech
ten hadden er plaats gehad tusschen de
Franschen en de Piemonteezen, die het
laagland uitplunderden. In een dier ge
vechten werd Markies de Champanbert
gewond. Zijne vrouw snelde naar het
slagveld, ongeveer twee mijlen van haar
verwijderd, en slaagde erin hem vervoerd
te krijgen naar het kasteel van Malpeire,
waar hij den volgenden dag overleed.
Korten tijd daarna sneuvelde Baron de
Malpeire onder de muren van C. Na deze
dubbele ramp bleven de twee vrouwen te
Malpeire, ingesloten door de sneeuw,
welke, gelijk gij weet, zes maanden van
het jaar op deze bergen blijft liggen. Op
een zelfden dag schonken beide het leven
aan twee zonen, die op denzelfden dag
in de dorpskerk werden gedoopt. Ter
herinnering aan deze gebeurtenis werden
er twee olmen geplant en naar de beide
pas geboren kinderen genoemd. In mijnen
tijd overschaduwden die boomen het ge-
heele plein. Zijn zij er nog
Ja, zij bestaan nog, Monseigneur,
riep ik met drift, en zij heeten nog
Mijnheer de Markies en Mijnheer de Ba
ron maar niemand weet waarom.
Dc weduwen brachten het jaar van
haren rouw te samen door. Daarna wer
den zij genoodzaakt te scheiden, doch
beider ongeluk had tusschen haar een
vriendschapsband gelegd, die zoolang zij
leefden, niet zou worden verscheurd. Zij
zorgden er voor dezelfde gevoelens over
te planten in de harten harer zonen, die
ze op hare beurt op hunne kinderen over
droegen. Reeds lang had men er naar
verlangd, een huwelijksverbintenis tus
schen beide familiên tot stand te brengen
maar de Voorzienigheid scheen besloten
hunne wenschen steeds te leur te stellen.
Sinds drie geslachten was er niet een
enkel meisje in het huis van Champanbert
geboren en de dochters der Heeren van
Malpeire stierven allen in hare kindsheid.
Ik had in mijne jeugd dikwijls hiervan
hooren spreken en wist ook, dat Baron
de Malpeire nu eene dochter bezat onge
veer van mijne jaren. Het verwonderde
mij dusv niet zeer, dat twee jaren, nadat
ik La Chaise Dieu verlaten had, mijn
vader mij op zekeren dag meldde, dat hij
alles voor mijn huwelijk met Freule de
Malpeire had geregeld. Beste Max,
ten begaan door eenige dwaze en
verloren geloopen propagandisten.
Zekere radicalen hebben vergeten dat
de meerderheid des lands vijandig is aan
de overdrijvingen van het revolutionnair
socialism zij hebben ook vergeten dat,
indien het anti-clericaal is België in
zijn geheel genomen, grondig catho
liek is.
't Is in het vergeten dezer omstandighe
den en niet in de kieswet, dat wij de reden
onzer neerlaag moeten zoeken. Het libe
ralism is zoo min de kunst van a papen
te vreten als van de vrienden van Mar
jan te vleien.
De liberalen hebben twee onvrijwillige
en onbewuste vijanden, die veel gevaar
lijker zijn dan de clericalen die door
socialism zijn ingeënt en de onverdraag-
zamen van het slag van M. Homais.
De ware liberalen verloochenen zoowel
de eenen als de anderen.
Met grooten jubel en feestvreugde hield
Donderdag keizer Wilhelm, vergezeld
van de keizerin, den kroonprins en zijne
geheelc hofhouding zijnen intocht in
Aken, de aloude keizerstad.
Wij weerstaan niet aan het verlangen,
van uit de redevoering van keizer Wil
helm de volgende merkwaardige zinsne
den aan te halen, waar hij sprak over den
godsdienst als grondslag van gansch
het menschelijk leven.
De keizer zegde
Hier staat naast mij generaal vrijheer
von Loë, een trouw dienaar zijns heeren
en der Pruisische koningen. Hij werd
door mij gezonden naar Rome, naar het
Jubilée des Heiligen Vaders.
Wanneer hij mijne gelukwenschen en
mijne jubiléegeschenken overhandigde en
in vertrouwelijk gesprek met den H.
Vader vertelde hoe het bij ons in Duitsch-
land stond, heeft Z. H. geantwoord
0 dat het Hem verheugde, te kunnen
verklaren, dat generaal von Loë steeds
den vroomheidszin der Duitschers, en
vooral van het Duitsche leger had hoog ge
houden. Z. H. kon echter nog meer zeg
gen cn verzocht hem, zijnen Keizer meè
meê te deelen het land in Europa,
H sprak de H. Vader, waar nog tucht en
orde heerscht, waar nog eerbied voor
de Kerk bestaat, het land waar ieder
catholiek ongestoord en vrij zijn geloof
kan dienen en zijne geloofsvoorschrif-
ten naleven, dat is alleen in 't Duitsche
Rijk. (Levendigebijval.)
Mijnheeren, deze woorden geven mij
het recht van te zeggen, dat beide eere
diensten in mijn rijk een groot doel voor
oogen moeten houden De vreeze Gods
EN DEN EERBIED VOOR DE KERK TE ONDER
HOUDEN EN TE STERKEN.
it Want, of wij ook moderne menschen
zijn en leven en streven en een doel naja
gen op dezen of genen weg, ieder is ver
loren, DIE NIET ZIJN LEVEN OP EEN GROND
SLAG VAN DEN GODSDIENST STELT.
a Daarom leg ik op dezen dag, in dit
oord dat niet alleen tot spreken, maar ook
tot gelooven stemt, de belofte af, dat ik
HET GANSCHE RIJK, MIJN LEGER, MIJ ZELVEN
EN MIJN HUIS ONDER DE BESCHERMING STEL
VAN H EM VAN WIE GEZEGD WORDT ER IS
GEEN HEIL BUITEN GOD EN DIE ZEGDE
Hemel en aarde zullen vergaan, doch
MIJNE WOORDEN ZULLEN EEUWIG LEVEN.
Opgedragen aan de overweging van
onze liberalen, die zich door de Etoile
hoorden verwijten, dat hunne papenvre-
terij eene der oorzaken is van den val
van het liberalism.
zoo waren zijne woorden, a ik denk, dat
dit huwelijk alles in zich sluit, wat wij
mogen begeeren. Ik kende den Baron
reeds, toen hij, ongeveer vijf en twintig
jaren geleden, naar Panjs kwam om te
trouwen met Freule d'Herbelay, een der
bekoorlijkste wezens der wereld. Hij is
een edelman van het oude ras, een weinig
kleingeestig en onwetend, maar vol groot
moedige en edele gevoelens. De bruid
schat der jonge dame is meer dan vol
doende en, wat den naam Malpeire be
treft, deze pleit voor zich zeiven hij is
een der oudste in Provence. Ik heb geene
bijzondere inlichtingen gevraagd aan
gaande de schoonheid uwer toekomstige
bruid gij zult spoedig in staat zijn daar
over zelf een oordeel te vellen ik weet
alleen dat zij in baar twintigste jaar is.
Vader zeide dit glimlachend, hetgeen mij
deed besluiten, dat eene aangename ver
rassing mij wachtte cn Freule de Mal
peire zeer schoon was. Gij ziet op deze
schilderij, dat ik in verwachting niet be
drogen werd.
it Ja, zij moet een schoon meisje
geweest zijn, zei mijn oom, zijne wenk
brauwen optrekkend, met een blik als van
een ongeletterd landmand, die geroepen
wordt om eene oude munt of een in eene
doode taal geschreven manuscript te be
wonderen.
a Ik kwam hier aan, zooals ik straks
zeide, tegen het einde van Augustus, >1
vervolgde mijnheer de Champanbert. Ik
0 De kroning van koning Edward van
Engeland is tot een lateren datum ver-
1 schoven, wegens de ziekte van den ko-
1 ning.»
U it dit telegram moet men het gevolg
trekken, dat de ziekte des konings veel
erger is dan men tot hiertoe heeft durven
bekennen.
Men heeft tot het laatste oogenblik ge
wacht, en zelfs al de vorstelijke personen
te Londen laten aankomen, in de hoop
wellicht dat de toestand van Z. M. zou
verbeteren.
Het uitstellen der kroning is van dien
aard dat men over de gezondheid van
koning Edward de somberste veronder
stellingen mag maken.
Men had reeds maandag algemeen be
merkt dat de koning, bij zijne intrede te
Londen, ondanks de hitte in eenen zwa-
ren winterfrak was gehuld.
Het is totaal onmogelijk te becijferen
welk verlies deze verschuiving van de
kroningsfeesten voor de stad Londen be-
teekent.
Wanneer men spreekt van honderden
millioenen schade zal men niet overdrij
ven.
Op de Beurs te Brussel en te Antwer
pen heeft het nieuws van de onbepaalde
verdaging der kroningsfeesten eenen door
slechten indruk gemaakt. Alle comparti
menten zijn in daling.
Men kan hieruit zich een een gedacht
vormen, wat het op de Londener Beurs
moet zijn.
had acht dagen gereisd langs stoffige we
gen in eenen ongemakkelijken postwa
gen en herinner mij nog zeer goed de
verrukking, die zich van mij meester
maakte bij het gezicht dezer bergen en
groene valleien en welk een genot het
was het geklater te hooren van het water,
dat naar alle - zij den overstroomde. De
tegenwoordige weg bestond nog nieter
was slechts een pad voor paarden en
muilezels. Ik bereed een ezel en een drij
ver volgde met mijn goed. Deze man had
blijkbaar een weinig gereisd en schoon
in deze streek geboren, sprak hij goed
Fransch en noemde mij de namen der
verschillende gezichten, die wij in de
verte zagen en had hij van elk dezer eene
geschiedenis te verhalen. Als wij bij den
ingang kwamen van den doortocht, ge
woonlijk Pas van Malpeire genoemd,
wees hij mij een platten steen aan, welke
buiten de rots uitstak en een soort van
zetel vormde een weinig beneden den
weg. Hebt gij dien ooit opgemerkt?
Zeker, antwoordde mijn oom.
Daar rust mijne oude dienstbode Ma
rian uit, als wij naar de Mis gaan.
Ik verwachtte de een of andere
dievenhistorie te vernemen, voorgevallen
op deze plaats, die er uitzag als een roo-
vershol, doch mijn gids zeide slechts
0 Het was op deze plek, mijnheer
dat dc dochter van Baron de Malpeire
begon te herleven.
(Wordt voortgezet).
