m
Donderdag 3 Juli 11102 5 centiemen per nummer o6sle Jaar 3689
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
Vrijdenkerij.
HET PORTRET
Cijfers.
Koffie van Vijgen.
Provinciale wedstrijd
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
iden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 3i,
en in alle Postkantoren des Lands.
CU1QUE 8LI.M.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen by accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aalst, 2 Juli 1902.
Een ongodsdienstige wind blaast op
't oogen blik over de zoogezegde liberale
partij.
Zij heeft haar schijnheilig masker afge
worpen en vertoont zich in hare wezenlij
ke gedaante van godverloochening, gods
diensthaat en papenvreterij.
Gansch de liberale drukpers, van hoog
tot laag zonder onzen armtierigen Den-
dergalm terzijde te laten, hebbc-n eenen
onverbiddelijken oorlog verklaard aan de
R. C. Kerk, aan 't H. Geloof onzer voor
vaderen
Welk doel willen de godverloochenaars
bereiken
Weten zij waar zij 't Belgisch volk zul
len heen voeren, moesten zij de overhand
behalen
Indien zij het niet weten dat ze hunne
blikken naar 't zuiden wenden, naar
Frankiijk waar de vrijdenkerij sedert een
vierde eeuw meester is en wat zullen ze
bestatigen
De bevolking van Frankrijk vermindert
van jaar tot jaar. Over dertig jaar was zij
zoo groot dan deze van Duitschland en
grooter dan deze van Engeland. Heden is
de bevolking er min talrijk dan deze dezer
twee mogendheden. De inwijking van
vreemde natiën belet alleen de verminde
ring der bevolking te bestatigen.
En wat zal hiervan 't natuurlijk gevolg
rijn Onbetwistbaar dat het ware Fran
sche volk eindelijk zal verdwijnen.
Onder opzicht van wetenschappen en
nijverheid moet Frankrijk heden onder
doen voor Duitschland.
Onder politiek opzicht heeft Frankrijk
de vaan moeten strijken voor England in
de zaak van Fashoda.
Vroeger was Frankrijk de beschermer
der verdrukten, de steun der zwakken en
onlangs liet het de Armenianen zonder
protest vermoorden door de Turken en de
trouwen en kinders der Transvaalsche
Boeren in de folterkampen van gebrek
verkwijnen.
De godsdienstige vrijheid is bijna eene
doode letter in Frankrijk doch de politieke
vrijheid zal weldra volgen.
Reeds is het er nimmer toegelaten te
bestatigen dat een minister de volksgunst
heeft verloren, immers de Meier van Rés-
hel is om dit gedaan te hebben afgesteld
geworden.
Het Voltairianism der XIIIe eeuw
DOOR
S T It A IV I E R O
6® vervolg.
Welke dochter, vroeg ik.
Wel dezelfde die nu nog vol leven
en gezondheid is.Toen zij pas zeven jaren
oud was, werd zij ziek en stierf gelijk al
hare broeders en zusters, die nu reeds
lang in den Hemel zijn. Zij was zoo we
zenlijk en waarachtig dood, dat men haar
in eene kist lei met een wit kransje op
bet hoofd en een kruisbeeld in de handen
en men uit het kasteel trok om haar neder
te leggen in den grafkelder der oude
kapel, die, gelegen aan den voet des heu
vels, de begraafplaats is der kasteelhee-
ren. Als de jonge meisjes, die het lijk
droegen, gekomen waren aan deze plek,
waren zij vermoeid. Zij plaatsten de kist
op die steenen bank en rustten een weinig
uit. Mijnheer Pastoor had opgehouden
met het zingen der Libera. Niemand
sprak een woord en geen geluid werd er
vernomen, behalve het gemurmel van
den stroom, die door het ravijn vloeide.
Op eenmaal kwam er een zwak stemmetje
uit de kist. Het kind zat rechtop, keek
rond, als zocht het naar 't water en zeide:
Ik heb zoo'n dorst, Alle aanwezigen
verschrokken, toen zij het doodskleed
zagen bewegen maar Mijnheer Pastoor
nam haar op en bracht haar levend en
I wel naar hare moeder terug.
baarde de bloedige revolutie van de jaren
1790 de vrijdenkerij voerde naar de
akelige commune van 1871.
Altijd hebben de oorzaken de zelfde
uitwerkselen en aan Frankrijk staan er
dagen te wachten nog bloediger nog ake
liger dan in 1793-94, dan in 1870-71.
In België gelukkiglijk is 't volk nog aan
zijn voorvaderlijk H. Geloof, aan zijne
vrijheid gehecht. De Belgen verlangen
alleen vrede, rust en vrijheid in alles om
dat ze weten dat er dan alleen, voorspoed,
algemeen welzijn en volksgeluk kunnen
heerschen
Voorkomen is beter dan genezen
Dronkaards tot geheel-onthouders her
scheppen is, op 100 misschien 1 maal
mogelijk edoch van dronkaards matige
drinkers maken is onmogelijk.
Wat gemakkelijker gaat, is beletten,
dat men dronkaard worde.
En dit is eene der schoonste taken der
wereld immers men sluit 5o der hos
pitalen, der gevangenissen en der ga
leien.
Dr Masoin der Alma Mater heeft opzoe
kingen gedaan nopens de bevolking van
de middengevangenis van Leuven in be
trekking tot het alcoolismus.
Zij strekken zich uit over 23 jaren van
1872 tot i8g5.
Hij vond dat op 100 misdadigers door
een er 44 dronkaards waren
Op 100 veroordeelden tot eeuwigdu-
renden dwangarbeid trof hij er 55.
En op 100 ter dood verwezenen 60.
Zijn dat geene verschrikkelijke cijfers
440 millioenen verteert België jaarlijks
in alkoolische dranken waarvan mins
tens 125 millioen alleen aan genever En
wat groot nut brengt dit verteer aan de
samenleving
Dat er op de 100 kinderen van alcool-
drinkers 65 idioten zijn en de rest kandi
daten voor de zinneloosheid, de vallende
ziekte, de schurftigheid en de gevan
genis
Dronkaards waarom blijft gij niet onge
trouwd waarom moeten zooveel onnoo-
zele schepseltjes voor uwe dierlijke en
gulzige drinkzucht boeten
Pater Mathen een groote matigheids
man zegt
De sterke drank vermoordt de ziel,
hij is het kort begrip van alle schurken-
Dit verhaal deed mij sidderen, ik kan
moeilijk zeggen waarom. Ik had geduren
de mijne reis onophoudelijk gedachten
gehad over toekomstig geluk. Ik beefde
bij de gedachte op het punt te zijn ge
weest, mijne bruid te verliezen.
Toen ik aankwam, was de zon juist
aan 't ondergaan. Ik steeg bij de brug af
en mijn gids den toom van mijn rijdier
toewerpend, liep ik verder, rondziende
naar iemand, wien ik kon aanspreken.
Na een overwelfde gang te zijn doorge
gaan, kwam ik op een groot plein om
ringd door oude gebouwen, welker ra
men allen waren dichtgesloten. Er ver
scheen niemand en zoo diep was de
stilte, dat men het kasteel voor onbewoond
zou kunnen houden. Nadat ik het plein
was overgestoken, waagde ik het eene
deur, die op een kier stond, te openen en
ik zag de eerste treden van een wenteltrap
voor mij en in den muur eene nis met
een beeld der H. Maagd omgeven van
bloemruikers. Ik ging al tastende naar
boven en bij de laatste trede bevond ik
mij aan den ingang eener ruime en hooge
kamer. Eene enkele lamp brandde er op
den hoek der tafel. Bij haar licht kon ik
de behangen wanden onderscheiden, de
stoelen met hooge ruggen, den grooten
koperen kroonkandelaar en den zwaren
schoorsteenmantel, die boven den haard
uitstak als een steenen troonhemel. Ik
leidde hieruit af, dat deze kamer of liever
deze hal toegang moest verleenen aan een
ander vertrek, waar ik het scherpe, schrille
streken, de vader aller afschuwelijkheden
en misdaden, de beste vriend van den
duivel en de grootste vijand van den
mensch.
J.-F. Vlekke schrijft In alle landen
waar veel sterke dranken gedronken wor
den, is er veel longteering.
Wat bevond de heer Ferdinand Thiry
voor Luik in 1895-96
In i8g5 waren er in September 168 ge
vangenen 76 waren dronken toen zij de
misdaad bedreven 33 dier 76 waren
echte dronkaards.
Op 100 misdrijven waren dus de helft
bijna aan den drank toe te schrijven,
aldus verdeeld
Doodslag, vorwondingin op honderd 66
Aanslagen op de zeden 61
Diefstallen, bedrog, enz. 34
Geweldig verzet tegen politie 42
Een rechter zegde dat hij i 1 een jaar
op 100 veroordeelingen doi r hem en
zijne twee ambtgenooten geda in er 90
toe te schrijven waren aan d. nkmis-
bruik.
In Frankrijk telde men" in i8g5 op 100
gevangenen voor doodslag 53 drinkers.
Op 100 vrijwillige brandstichters, 57
kortnatters.
Op 100 veroordeelden voor zedenaan-
slagen 53 roodneuzen.
Op too veroordeelden voor landlooperij
en bedelarij maar 70 snapsmannen.
Op 100 vechters 90 vuurwaterdrin
kers.
In Duitschland en Oostenrijk zijn van
de 100 zielen er 14 gealcoliseerd en van
de 100 misdaden heeft de drank er 60 op
zijne rekening.
In tien jaren zegde de Ameri-
caansche Minister, gaven wij in America
5 milliarden aan alcoolische dranken uit
en welke vruchten oogsten wij er voor
1. Hij doodde 3oo,ooo menschen
2. Hij zond 100,000 kinderen naar de
liefdadigheidsgestichten
3. Hij wierp i5o,ooo veroordeelden in
de gevangenissen.
4. Hij stak 10,000 zinneloozen in de
gestichten.
5. Hij deed t,5oo moorden plegen.
6. Alsmede 2,000 zelfmoorden.
7. En maakte 200,000 vrouwen tot
weduwen.
8. En 1 millioen kinderen tot weezen.
Daarvoor betaalden vrij 5 milliarden
gekef kon hooren van een schoothondje,
dat verwoedt blafte, -zonder twijfel bij het
geluid van een vreemden voetstap. Ik
klopte aan om mijne aanwezigheid te doen
blijken, en eene gezette dienstmaagd, ge
kleed in groene baai, vertoonde zich
maar zonder mij tijd te geven mij bekend
te maken, liep zij naar de deur aan het
andere einde met den uitroep
Juffrouw Boinet, Juffrouw Boi-
net
Eene vrouw van middelbaren leeftijd
met het uiterlijk en de manieren eener
vertrouwelijke gezellin in eene deftige
familie, trad op mij toe en maakte eene
lichte buiging. Als ik mijnen naam noem
de, kwam er een lichte glimlach op haar
gelaat, die scheen te moeten beduiden,
dat zij kennis droeg van de reden mijner
komst en met een echt Parijschen tong
val, zeide zij
Mijnheer, uwe onderdanigste diena
res. Ik zal aanstonds Mevrouw de Baro
nes van uwe aankomst verwittigen.
Een oogenblik daarna werden de vleu
geldeuren geopend en kwam Mevrouw de
Barones zelve binnen met de woorden
Mijnheer de Champanbert, ik
vraag u duizendmaal om verschooning.
Ik hen er meer over uit dan ik kan uit
drukken, dat gij beneden niemand gevon
den hebt om u den weg te wijzen. De
reden daarvan is, dat wij u eerst morgen
hier verwachtten.
Ik verontschuldigde mij wegens mijne
onverwachte aankomst en Mevrouw de
Dat is toch heel zeker eene farce welke
men ons wil vertellen, zullen de lezers
zeker zeggen als zij die hoofding zullen
lezen. Eliwel neen, 't en is geene klucht,
Men heeft reeds gehoord van allerhande
vervalschingen met den koffie en voorna
melijk van het gereed doen van eikels, in
vorm van koffieboonen. Dat gebeurt veel,
maar laat nu gaan en houden wij ons
bezig met de vijgen koffie.
Zooals men weet is de handel van de
chicorei in ons land, een der meest ge
kende landelijke produkten. Reeds zegden
wij vroeger welk gevaar de kweek van die
plant liep, ten gevolge van de onderaard-
sche insektcn, die van de chicoreiwortel
hun geliefkoosd voedsel maken maar dat
gevaar is nog niets bij dat van eene nieu
we plaag.
De chicoreiwortel, gebrand en gema
len, geeft een bruin poeder, die gemengd
en gekookt met de poeder van koffieboo
nen, eene zwarte of donkerbruine kleur
aan het koffiesap geeft.
Volgens de officieële statistieken, be
slaat de kweek van de chicorei in België,
18 ten honderd van de algeheele uitge
strektheid van den grond die gebruikt
wordt voor het kweeken der nijverheids-
planten, 't zij ongeveer i2,i36 hectaren.
Het handwerk voor het kweeken der chi
corei wordt gerekend op 3oo fr, per hec-
taar, 't geen voor de werklieden zoo wat
drie millioen en half frank uitmaakt.
Het droogen van de wortels wordt ge
daan in ongeveer 2000 plaatsen, jaarlijks
gewarmd door 5o millioen kilos coke,
voor dewelke aan den Staat, voor het ver
voer, eene somme van ongeveer 200,000
fr. betaald wordt.
Daarbij nog, wordt een gedeelte van
onze jaarlijksche voortbrengst.'eene weer
de vertegenwoordigende van 7,500,000
fr., naar den vreemde verzonden. Zooals
men dus ziet, is de kweek van de chicorei
eene groote bron van welvaart voor het
land, en het gevaar waarmeè zij bedreigd
wordt, houdt de aandacht stil.
Welk is nu dit gevaar Niet anders dan
de vijg.
Volgens de geneesheeren is de vijg een
gezond en kloek voedsel wanneer ze ge
brand en gemalen wordt geeft zij een poe
der, net dezelfde kleur dan deze van de
chicorei, met dat verschil dat zij gesui
kerd is. Die poeder, gekend onder den
naam van vijgen koffie, wordt reeds veel
gebruikt in Duitschland en in Oostenrijk,
waar de chicorei van kante gezet wordt.
Algerië waar de vijgen meest gekweekt
worden, ziet zulks natuurlijk met blij ge-
Malpeire noodigde mij binnen en ik bood
haar de hand om haar naar hare kamer
terug te leiden. Toen ik den drempel
overschreed, stond ik zoo verbaasd, dat
ik niet kon nalaten uit te roepen
Dit is verwonderlijk, Mevrouw
de Barones Gij hebt het salon van een
der prachtigste verblijven van den Fou-
bourg St-Germain of van Versailles weg
genomen en op den top van dezen berg
geplaatst
0 Nu, i) antwoordde zij lachend,
Ik heb getracht een hoekje van dit
oude kasteel zoo in tc richten, dat het
bewoonbaar is. Wanneer de gordijnen
neergelaten en de kaarsen ontstoken zijn,
kan ik mij bijna verbeelden in Parijs te
zijn. Maar helaas, als ik naar buiten zie,
is de illusie verdwenen. I11 plaats van de
tuinen van het Luxembourg, aanschouw
ik uit mijne vensters niets dan de daken
van het dorp en aan alle zijden rotsen,
wouden en bergen. Waarlijk, ik ben dik
wijls bekoord geworden te zeggen, wat
mijne schoonmoeder, kort na haar huwe
lijk van hier uit aan haar oom, den Kar
dinaal, schreef Hier ben ik gehuisvest
in de wolken, met de arenden beneden
mij en dicht genoeg bij de maan, om ze
met de hand te raken. Zij lachte nog
maals en na mij te hebben uitgenoodigd
plaats te nemen en het hondje, dat nog
soTTO voce tegen mij gromde, op hare
knieën te hebben genomen, zonk zij ach
terover in haren zetel in eene bevallige,
vadsige houding.
moed, want daar verkoopt men nu de
vijg'n van 12 a i5 fr. de 100 kilos.
Frankrijk, heeft het gezegd, onder
steunt uit al zijne macht de pogingen
van zijne kolonie en de nijverheid van de
vijg. Een verslag van den gouverneur
van Algerië, tot de Fransche regeering
gericht, raadt zelf aan de 3o millioen
kilos chicorei, jaarlijks in Frankrijk ge
bracht door België en Duitschland, te
vervangen door poeder van vijgen.
De uitvoer van 26 millioen kilos chico
rei, die België alleen jaarlijks naar Frank
rijk stuurt, loopt dus groot gevaar zoo
men ziet, van gedurig te verminderen.
De eenige hoop welke men nog aan de
chicoreikweeker kan geven, is hem te
zeggen dat de prijs van het vijgenpoeder
nog betrekkelijk hoog is en betaald wordt
aan fr. 1,40 ct. de kilo.
De toestand is onrustwekkend het is
noodig dat onze wetgevers er zich meê
onledig houden, tijdens de vernieuwing
der handelsverdragen, want zeker is het
dat de Fransche landbouwers bescher
mingsmaatregelen zullen vragen ten voor-
deele van de vijgenpoeder, die in hun
gedacht de chicoreipoeder moet dooden.
(Burgerwelzijn).
M. Woeste en de schoolkwestie.
De Courrier de Bruxelles deelt eenen
open brief meê van M. Woeste, waarin de
groote Staatsman het ontwerp- Verhaegen,
tot regeling der schoolkwestie, formeel
verwerpt.
M. Woeste wil niet hooren van eene
oplossing in dien aard van het voorstel
Lorand-de Harlez.
voor Merriën te Gent.
Op Maandag 7 Juli zal te Gent
op de Nieuwe Beestenmarkt een groote
wedstrijd van kweekmerriën en merrie
veulens plaats hebben, die zeer schitte
rend zal zijn. De Provinciale Landbouw-
commissie van Oost-Vlaanderen heeft
niet minder dan 4000 fr. bestemd om als
prijzen onder de mededingers uitgedeeld
te worden. Meer dan 160 van de beste
merriën en merrieveulens onzer provincie
zije ingeschreven. Vooral de wedstrijd
voor groepen van 6 merriën zal uiterst
belangrijk zijn i5 groepen zullen onder
elkander de prijzen te betwisten hebben.
Alwiein den paardenkweek eenig be
lang stelt, zal ongetwijfeld op 7 Juli naar
Gent komen. De wedstrijd zal open zijn
voor het publiek van 9 tot 16 uren.
Baronnes de Malpaire was eene magere
vrouw, klein van gestalte en zag er op het
eerste gezicht veel jonger uit dan zij was.
Ilare kleeding was eenigszins ouder-
wetsch, doch kwam overeen met haar
fraai postuur en coquette manieren. Met
eenig blanketsel en poeder vertoonde
haar gelaat de eigenaardige bekoorlijk
heid van een schoon familieportret.
Ik was te veel met mijne eigen gedach
ten vervuld, al te gejaagd om veel acht te
slaan op iets anders dan op die eene zaak,
aan welke ik al mijne aandacht wijdde.
Elk geluid deed mij opschrikken en ik
hield het oog gevestigd op de deur, ieder
oogenblik in de hoop Freule de Malpeire
te zien verschijnen, schoon ik den moed
niet bad naar haar te vragen of zelfs haar
naam uit te spreken.
«De Baron is volgens gewoonte op
jacht, i) zeide Mevrouw de Malpeire
c evenwel zal 't niet lang duren vooraleer
hij thuis komt. Intusschen zal ik 11 hier
eenige ververschingen laten brengen, n
Ik dankte, doch op haar aanhouden,
liet ik mij eindelijk overhalen een tas
koffie met haar te gebruiken.
Toen deze gered was, goot Mevrouw
de Malpeire ze in de beide kopjes, die
daar nog staan, gaf mij er een van en
zeide, teiwijl zij het andere zelf nam
a Juffrouw Boinet, wilt gij mijne
dochter eens laten weten, dat ik haar hier
verwacht. Geen woord meer, als 't u be
lieft.
(Wordt voortgezet).