ZondagTDecembor 1909
,%slc Jaar 5755
5 uentiemen per nummer.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST HUISGEZIN. EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL. VRIJHEID.
Al wie zich voor een jaar
DUN DIN 1)1 II ROD li
tot Nieuwjaar GRATIS
ontvangen. Men kan ons
blad vragen ii, het post
kantoor waardoor nien
bediend wordt, aan den
briefdrager, of ook met
naar ons bureel te ko
men of te schrijven.
En nu Catholieken
op uwe beurt,
Attentie
Staatsbegrotingen.
Het EeschcrmiEgscainiteit
der Werkmanswoningen
en Ouderlingen bijstand
Zondagrust.
OPGEPAST
De schilderij van Sint Rochus.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor drg maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE HL'UM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d* bladzijde 50 centiemen Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aalst, 6 December xgoa.
aan
abonneert, zal ze van nu
Nu dat de roode kasteelheer Vander-
velde de buitenlieden zoo lasterlijk had
afgeschetst, mocht jated Daens, alhoewel
ziekskes, toch niet nalaten ook eens zijn
oordeel te strijken over de catholieken
van stad en buiten.
Ziehier hoe de afgestrafte priester Daens
de catholieke Vlamingen afschildert
Zie rondom u. Wat is die groote
massa van catholieke menschen, die
stemmen voor de catholieke behouders
i.Eene groote massa, dood onwe-
tend, die stemt voor de catholieken
omdat zij of land of werk hebben van
catholieken of het zoo gewend zijn.
2. Het hoopjen tijken of halve rijken
uit belang om VAN DEN BUIT TE
DEELEN.
3. Eindelijk een zeer klein getal ont-
wikkelde brave menschen, die inder-
daad het gedacht of de overtuiging
hebben dat de catholieke partij de ware
goede partij is.
Doch verre het grootste gedeelte,
misschien wel negen op tien der catho-
i) lieke behoudsgezinde kuzers, behooren
tot de twee eerste kategoriën, zijn in
een woord kiezers zonder EIGEN-
LIJKE ZEDELIJKE waarde.
Dus al zij die naar de pijpen der groene
chefs raied Daens, A. De Backer, Pie
Daens, Leeuwke Plancquaert en andere
rare groene vogels niet dansen willen, zijn
dood onwetend, domkoppen, dus half
houten, slaven, in een woord mannen
zonder eigenlijke zedelijke waarde.
En daarbij zijn er ook nog dieven die
de menschen bestelen om den buit te
deelen.
De kiezers zullen die lasterende belee-
digingen uit't geheugen niet verliezen en
ook ten andere wij zuilen ze hun bij tijde
weten te herinneren.
De groene chefs spreken van deelen
van den buit...
Indien het aan iemand hoegenaamd
niet past hier van te gewagen dan is 'i wel
aan de groene chefs... Wie weet er niet
dat het doel van al hun doen en laten
alleen de verovering is v«n een wmstg-
vend politiek mandaat
't Gold de 4000 patotteikes, schreef Pie
Daens, in 1894, vóór de herstemming.
De e> mge lens der groene chefs is
u Alles voor 'toordje
Natuuilijk zijn die lasterende bebedi-
gingen door xajed Daens naar 't hoofd det
catholi' ke Vlamingen geslingerd door den
rooden Vooruit van Gent gretig overge
nomen geworden zonder er eene lettei
bij te voegen.
Bravo I riep Voouit, de groene chefs
toe... En Vooruit mag bravo roepen,
want hij kan de catholieke Vlamingen
niet schandaliger uitschelden en beletdt-
gen dan de groene chefs het bijna wtke-
lijks doen.
De groene chefs hebben dus aan de
roode chefs niets meer te benijden z- lfs
gaan ze soms verder in hunne lasteringen
en beleedtgingen tegen Paus, Bisschop
pen, Priesters, Kloosterlingen en voor
name Catholieken.
Er bestaat nogthans een verschil in
hunne wederzijdsche handelwijze, terwijl
de roode socialisten zonder omweg- n voor
hunne princiepen vooruitkomen, zijn d
groene chefs onbeschaamd genot g om
door een schijnheilig christen uithang
bord, de lichtgeloovige liedtn te misleidt n
en te foppen.... De benaming van Volks-
foppers past hun wonder wel
Terwijl de economische toestand der
andere Europeesche landen verre is van
bevredigend te zijn, mogen wij, Belgen,
hem schitterend heeten.
Het verslag dat M. Dallemagne, over
de begtooiing van inkomsten en middelen
ten bureele der Volkskamer komt neêr te
leggen, bevat onder dces opzicht wetens
waardige cijfers.
Volgens de vooruitzichten, zal, in Hol
land, het te kort tot meer dan 14 millioen
363,185,22 guldens beloopen.
In 't groot hertogdom Luxemburg voor
ziet men op eene begrooting van nauwe
lijks 12 millioen, een te kort van 2,404 000
franks.
In Zwitserland rekent men op eene
bigrooting van 100 millioen een tekort
van 5,88o.ooo fr.
In Frankrijk voorziet men een te kort
van 146 miiliotn 742,683 fr.
H< t zou dus ook niet te verwonderen
vallen, gezi' n dezen toestand v*n elders,
dat er 111 België ook een te kort zou voor
zien zijn gtwotden. De crisis heerscht
hier immers gelijk bij onze naburen.
Doch dank aan 't zuinig en wijs b leid
onzer catholieke Regeering mag men er
zich in verheugen dat, voor 1902, op 1
October 11., <ie ontvangsten m< er dan 5
mnlioen de schattingen overtroffen.
Men mag dus met zekerheid vaststellen
dat hetdnnsijaar 1902 met een aanzit n-
1 ijkt: boni zal sluiten, g- lijk 1901 een batig
siot liet van 3.225,000 fr. en 1900 van
i5 i/a millioen fr.
Ondanks onze begrooting in de laatste
twee jaren in een jaarlijkache last van 12
millioen had te voorzien voor de ouder
domspensioenen, sloot zij met boni.
Te rechte mag dus M. Dallemagne in
zijn verslag op dezen zoo gunstigen toe
stand wijzen en zeggen
Wij mogen dus daaruit besluiten dat
onzr bt giootingsschattingenop een vastt n
grondslag berusien en dat wij met ver
trouwen mogen opzien tegen de ekono-
mische krisis, welka sedert omtrent twe-
jaren op de geld- en nijverheidswereld
drukt en nog niet spoedig schijnt te zullen
eindigen.
Het laatste tienjarig tijdvak mag w 1
het schitterendste genoemd woiden in de-
geschiedenis van onzen geldelijkcn toe
stand.
Wij hopen dat het tienjarig tijdvak,
in 1901 begonnen, indien het niet de
,-chitteiende uitslagen geeft der verloopen
jaren, niet minder merkwaardig zal wezen
en de kracht van verzet des lands zal
toonen tegenover eene crisis, die de finan
ciën der naburige landm verpletterde.
Het zal ook van's lands levens-en arbi ids-
kracht, alsook van de goede politiek der
regeering getuigen.
i) Even als de vorige jaren mogen wij
dus onzen Minister van geldwezen geluk
wenschen over de vcikregene uitslagen
en over het vertrouwen in de toekomst dat
zij inboezemen.
Men bemerke wel dat zoo de vooruit
zichten voor igo3 maar een overschot van
188,892 fr. voorzien, de uitgaven voor
de ouderdomspensioenen met verschei
dene millioenen zijn vermeerderd gewor
den en daaibij ook dat de schattingen van
inkomsten op zijn minst genomen om bij
den eindelijken uitslag geene misrtktnin-
gen te betreuren te hebben.
Laten wij dus de liberalen, de roode en
groene socialisten den financieelen onder
gang des lands maar altijd aan voorspel
len, 't is hunne jaarlijksche gewoonte
sedert lang, doch dat zd niet bele.tten dat
België hete» nige Europescheland is waar
men een batig slot der landsbegrooting
kan vaststrlli n.
En aan wie hebben wij het danken
Aan onze catholieke Regeering
't Geld van de ouderlingen. Een
brief, in den Patriots openbaar gemaakt,
geeft melding van een schandaal, dat
aantoont hoeveel menschelijk gevoel men
bij <le socialisten moet vei wachten.
Het godshuis St-Elisabeth te Ensival
herbergt op dit oogmbhk acht oudetlin-
gen, die recht hebben op het pensioen
van 65 franken.
Welnu de sommen, aan de ouderlingen
uitbetaald, worden door het socialistisch
bestuur van dit gesticht, ondanks de wet
die dit formeel verbiedt, opgestreken
en in de gemeenekas gestort.
En zeggen dat dit gesticht door catho
lieken tot stand gebracht werd
Men hoopt dat aan dit schandaal een
einde zal worden gesteld en dat de wet
niet langer door die ni< uwmodische men-
schenvrienden verkracht zal worden.
van het Arrondissement Aalst
komt den volgenden omzendbrief aan
de Geestelijke en Wereldlijke Overbed- n
en ook aan zijne Correspondenten toe te
sturen.
Aalst, den 4 Dec. 1902.
Geachte Heer,
Wij hebben de eer uwe aandacht te
vtstigen op liet art. 9 alinea 2 «ier wet van
10 Mei 1900, nopens de oudeidomspen-
sioi nen, dat luidt zooals volgt
0 Naarmate zij den oudirdom van 65
jaar bereiken, kunnen de werklieden,
die ten minste 55 jaar oud zijn op 1
11 Januari 1901, dezelfde toelagen genie-
ten, (65 fiank), onder dezelfde voor-
waarden (Belg zijn, verblijfplaats in
Belgiëhebb n,werkman ofoudwerkman
zijn, in nood verkeeren) echter worden
de he'angh- bbenden. die op dezen laat-
sten datum den ouderdom van 58 jaar
11 niet bereikt hebben, van het voordeel
der toelage uitgesloten, indien zij niet,
gedurende een tijdperk van ten minste
drie jaar, in de Algemeene Lijfrentkas
stortingen hebben gedaan tot een bedrag
van ten minste 3 frank 's jaars, in 'tge-
- heel 18 frank uitmakende.
Dusvolgens, legt bovengemeld artikel,
aan al de werklieden, in de jaren 1843,
1844, 1845 geboren, de verplichting op,
eene storting van ten minste drie frank
's jaars te doen, willen zij, op den ouder
dom van 65 jaar, hun recht tot het pen
sioen van 65 frank, doen gelden.
Die stortingen mogen geschieden't zij
met voorbehouden, 't zij met afgestaan
kapitaal zij geven recht op de aanmoe-
digingspretniën van den Staatdoch, daar
zij persoonlijk moeten zijn, komen noch
die aanmoedigingspremiën, noch de toe
lagen, die door Gemeente- of Armbesturen
zouden geschonken worden, in rekening
om het minimum van t8 frank te vormen.
Deze regel lijdt eene uitsondering voor
hetgene de bijzondere premie van 2 fr.
betreft die, door den Staat, aa.r eene
erkende Lijfrentkas gegeven wordt, voor
ieder lid, dat in het verloopen jaar eene
storting van ten minste 3fr. gedaan heeft.
Dize premie mag in rekening der 18 fr.
gebracht worden.
Daaruit volgt dat een werkman zich
met de volgende stortingen zou kunnen
vergenoegen.
ie jaar, persoonlijke storting, 3 fr.
2e x sub.a fr.
5e
sub.a fr.
sub.a fr.
13 -j- 6= x8 fr.
Doch, daar de renten voortskomende
van de stortingen en van de verworven
premiën gevoegd zullen worden aan het
pensioen van 65 fr. voor het te vermeer
deren, is het te wenschen.dat ieder werk
man eene persoonlijke storting van ten
minste 18 fr. met afgestaan kapitaal zou
trachten te doen.
Wij koesteren de hoop, Geachte Heir,
dat UEd. alle pogingen zal willen aan
wenden om de aansluiting aan eene Lijf
rentkas te bekomen van al de personen
uwer Gemeenten, die in de vereischte
voorwaarden verkeeren. Desnoods, zou
UEd aan uw Gemeentebestuur de lijst
kunnen vragen van al de personen die in
de jaren 1843, 1844 en 1845 geboren wer
den. Wij twijfelen geenszins dat deze
viaag onmiddelijk een gunstig gevolg zou
bekomen.
Aanvaard. Geachte Heer, de verzeke
ring van onze bijzondere achting.
De Schrijver, De Voorzitter,
R. MOYERSOEN Fr. MONFILS.
Van 's middags tot middernacht dienst
doende Apotheker, op Zondag 7 Decem
ber 1902, M. Valckeneer, Esplanade.
De middensektie. gelast met het onder
zoek over de landbouwbegrooting ver
gaderde woensdag middag.
Men heeft er veel op aangedrongen dat
de regeering tusschen kome in het onder
houd van buurtwegen, die op spoorweg
staties uitloopen.
Verslaggever M. Raemdonck.
Tombola van den
Cath. Werkmanskring.
De trekking zal plaats lubben
op Zondag 21 December.
Gaat zien naar de prachtige
tentoonstelling der prijzen in
het lokaalder KoiteZoutstraat.
VRIJE INGANG.
ie prijs: een lot van 100 fr. op
de stad Brussel. Verscheidene
prijzen van 3o, 40, 5o fr. Koopt loten.
Het lot kost maar 10 centiemen, met 10
centiemen kunt gij too fr. winnen.
Groot - Brussel. Maandag had te
Brussel eene bijeenkomst plaats van voor
standers der vereeniging van Brussel met
de voorsteden.
Eene belangrijke gedachtenwisseling
had plaats over het doel en over de mid
delen om het doel te bereiken.
Uit de bespreking, waaraan belang^
hebbende inwoners van Brussel en ver-s
schillige voorsteden deelnamen, bleek het
dat de bevolking der hoofdstad en der
voorgeborchten de versmelting wil,hoofd
zakelijk wat den dienst aangaat van wege
nis, openbare liefdadigheid, openbare
werken, brandweer, openbare gezond
heid, verlichting en schoone kunsten.
Onder de middelen om het doel te be
reiken. is liet referendum best geschikt,
dat natuurlijk kosten zal vergen. Die kos
ten zullen bestreden worden door de bij-
tredingsgelden aan 2 fr. minimum per
lid.
Het bleek ook dat de inwoners van
Elsene, St-Gillis, Laken of Molenbeek,
die thans bij Brussel ingelijfd zijn, zeer
tevreden zijn over hun lot, dat zij niet
meer zouden willen verwisselen.
De dienst der politie, wegenis, verlich
ting en openbare gezondheid der hoofd
stad schatten zij hoog, zelfs indien zij een
beetje hooger belastingen zouden moeten
betalen.
Zonder vereeniging kan de hoofdstad
nooit de groote moderne stad worden die
men droomt en die men ook in de andere
landen ziet.
Er werd besloten eene nieuwe vergade
ring binnen de acht of veertien dagen te
beleggen, aan welke een programma van
werkzaamheden zal voorgelegd worden.
TWEEDE VERVOLG EN SLOT.
VU- O c
Gand le 2 Juin 1816.
Au Conseilde la fabrique de l'Église paroissiale d A lost.
MESSIEURS.
J'ai recue de Monsieur le Gouverneur de la Flandre Onen
Ule, une lettre en date du 24 Mai dernier dans laquelle il me
prévient, que par une désision supérieur vous êtes taxe Messteu
de payer une somme de cent cinquante francs pour transpor e
objets darts de Bruxelles A Gand n'ayant point doccasion de
faire recevoir cette somme A voire ville. je vous pnrai Mess e
de me l'envoyer par le Chartier Jean Van Gucht de votre vil Ie
A qui je donnerai quitance en düe forme en atten an e
nouvelles.
J'ai l'honneur de vous saluer,
C. F. GENIETS.
Adres Au Conseil de la fabrique de l'Église Paroissiale a Alost.
Stempel GEND.
VIII.
Dolt le Conseil de la fabrique de fÉglise paroissiale dAlost,
pour transport des objets d Art de Bruxelles Gand la
cent cinquante francs d'apiCS la lettre que j al eu 1honneur de recevol
de Monsieur le Gouverneur de la Flandre Oriëntale en date du 34 Mat
dernier sous le n® 1269, d'apres une desition supérieure.
Gand le 6 Juin 1816.
POUR ACQUIT
Fr. i5o-d Frans TULPINCK.
A recevoir par
Messieurs Desmet Frtre et Sceurs,
chez Monsieur
F. M. Van der Belen, A Alost.
IX
MANDAAT VAN BETALING DER
N° 36 Debet de Kerk van den H. Martini* tot Aekt,
fr. 1S0.00. een d'heer Tulpiuck, schipper, over-het deelTen
ten laste van dese stad vastgestelt by den heere
Gouverneur, in de oncosten van den transport
van Brussel tot Ghendt der schilderyen dezer pro-
vintie wederbekomen van Vrankryk, volgens brief
van den heer Meyer deser stad van 4 Juni 1816,
gevolgt op di. n van den heere Sous rntendent van
24 Mey lestleden, betatlbaer door de fabriek dt set
kcik. tot de somme van honderd vyftig francs.
Fiat betaling der voorenstaende somme,
Aelst den 12 Oost 1816,
D. VAN DE VOORDE, dec. p.
Uittreksel der Kerkrekening van 1816.
1816. 12 Juillet. Au Sieur Tulpinck,
batelier A Gand pour la part de cette fabrique pour le trans
port du tableau de S' Roch, selon ordre de M. le Gouverneur.
Fr. i5o,oo
GOUVERNEUR
DE la
Flandre Oriëntale.
Gand le 6 Juillet 1816.
DIVISION
Indr N°
On est prié de rappeler dans la
réponse la date et le N® ci-dessus.
Messieurs, les rapports et procés verbaux que j'ai re^us an consé-
quence de mon arrêté du 2 May dernier relatent la restitution A votre
Eglise des objets d'art recupérés sur la France et je vois avec intérêt
que la remise de ces tableaux s'est tffectuée avec soin et succés.
Cette opération étant consommée, je dois, Messieurs, dans l'intérêl
de l'att et de 1 instruction vous engager A accorder aux artist' s qui h
désirent un libre tt facile accès dans les Chapelles oü les tableaux sont
déja ou seront bientót places, afin qu ils puissent examiner de piés les
procédés par lesquels le peintre qu'ils se projrosent d- prendu- pour
modéle est parvenu A obtenir les eilets qu'il chetche a produirc et A
imiter.
Je vous invite, Messieurs, A faire construire et A tenir en réserve
un echaffaudage roulant adopté par ses dimensions aux
autels qui sont décorés de ces monuments.
Jaime A croire que vous saurez apprécier l'utilité de
Cette construction peu dispendieuse et que vous saisirez
avec empressement ce moyen de iépondre au bienfait que
vous avez obtenu de S. M*.
Recevez, Messieurs, l'assurance de ma considération
distinguée.
Le Conseiller d'État,
Gouverneur de la Flandre Oriëntale,
(Handteckeni De C(?j
A Messieurs les Maryuilders de CÉyhse paroissiale
d'A lost.
Het zelfde jaar 1816 nog, voldeed de Kerkraad gewil
lig aan hit verzoek van den Gouverneur, en gelaste Wil
lem Van Buscom, steenkapper, beeldhouwer en bouw
meester te Aalst dezelfde die in 1806 den tegenwoordigen
predikstoel beitelde met het opmaken der gevraagde
stelling
door G. Van Buscom vöor de schildery van
Rubbens eene stelling en eenen stoel geconstrueert om de
schildery oogh en leeg te stellen en naer eys te laten co-
pieren... (Rekening van 1816).
Ten jare 1847 maakte de schilder Parfonry gebruik
van die stelling om het doek des Vlaamschen Meesters te
copieeren
Den Heer President bringt ter kennis van den raed
dat den Heer Parfonry, jongen schilder, belast van wegens
het Gouvernement om de schildery van Rubens te copie-
ren, reclameert tegen het vei bod van by middel van hoo-
gen stellinck voorden autaar van den H. Rochus voort te
gaen met zyn begonst werk, en naer gedaene lezinge van
de aniwooid van onzen raed gedaen op den bri- f van den
H t r Gia<f di- Beaufoit aei g tende h-. t Vt:rrn> ld verbod
at n den jongen schilder van voort te wede n, is er beslo
ten dat hy zyn werk mag vooits zetten by middel van lage
stellinck van tlf tot vier uren naartniddug. 11
I Regis er van Resolution der leden van het Bestuur
der Kerk van den II. Martinus. 1786-1850. Zitting
van 10 October 1847),
Tot verder bewijs nog dat Rubens' schilderij na de
teruggaaf altoos als de eigendom van S' Martenskerk aan-
zi' n is geweest, voegen wij erbij dat de Kerkraad ten jare
r85odezeop zijne kosten deed herstellen, luidensde hitr-
volgende uittreksels van hetzelfde Resolutieboek.
Vergadering van 17 November 1845.
tt Den Heer President geeft te kennen dat hy ontvan
gen heeft eenen brief van het Collegie van Burgemeester
en Schepenen dezer stad in date 6 dezer mae»d Nr i388o,
aengaende de restauratie die er te doen is aen de schilde
ryen van Rubens en Craycr welke zich bevinden in de
kerk en van welke de noodzakelykheyd der erstellingswer-
ken is bewezen by een rapport aen den Minister van Jus
titie door de koninklyke commissie van kunststukken.
Den raed bemerkende dat deze crstellingswerken be-
staen in het doen kuysschen, repareren en vernissen eenig-
lyk voor de dry schilderyen van P.P. Rubens, te weten
de groote schildery verbeeldende S' Rochus en de twee
kleyne, heeft geresolveert dezelve te doen doen door M.
Etienne Leroy voor de idemniteit van fr. 35o bewezen
bij het voornoemd rapport.
Vergadering van 12 Januari 1847.
11 Den raed gezien de noodzakelykheid van te doen
erstcllen de schilaeryen van P.P. Rubens en de Craeyer,
en bemerkende het rapport dienaengaende gedaen door de
koninklyke commissie van kunststukken in date 21 Octo
ber 1845 aan den Heer Minister van Justicie, waer by de
onkosten geschat zyn op de somme van fr. 785, en over
wegend'- dat de fondsen van het Fabriek der kerk niet
vergenoegende zyn, heeft geresolveert van in die erstel-
lingswerken te komen voor een derde deel en het Plaetse-
lyk bestuur dezer stad te verzoeken van ook daer in te
willen contribueren benevens de Provintie voor het ander
derdedeel.
Eindelijk herstelde de Heer Leroy den tableau van
den H. Rochus in het jaar 1849-50. gezamenlijk met die
van De Craeyer, van Thys de II. Catharina, van Jan
Van Cleef den H. Cornelius, en den H. Autbertus, van
Jaak Van Helmont: denH. Antonius abt, en den zooge
zegden Otto Va^nius, alle de onbetwiste eigendom van
Sl Martinuskerk. J. R
EINDE.