Donderdag
30 April 1903 3 centiemen per nummer S6,e Jaar 3800
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN. EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
In Frankrijk.
Maria Van Brabant
w
Dom of schijnheilig.
De Belgische bei7aart
bij den Paus-
vioeioare lucnt.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere "week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschryving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE SLUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
34e bladzijde 50 centiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrydag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aalst, ag April igo3.
De godsdienstoorlog woedt op 't oogen-
blik hevig in Frankrijk. De vrijmetselarij,
aangeblazen door de helsehe machten,
wil met geweld de.i godsdienstzin uit het
hart van 't Fransche volk verdrijven. Zij
wil Frankiijk naar de barbaarsche tijden
van 't heidendom terugvoeren.
Niet alleen de onderwijzende klooster
lingen maar ook degenen welke alleenlijk
of hoofdzakelijk 't woord Gods verkondi
gen zijn tot ontbinding en verbanning
veroordeeld.
En hoe werden zij veroordeeld
In alle beschaafde landen, wanneer
iemand van eene misdaad wordt beschul
digd, zelfs als hij op heeter daad wordt
betrapt, dan wordt hem het middel voor
behouden zich te veidedigen voor de
Rechtbank. Zelfs aan mannen die oude
kennissen zijn van 't Gerecht en als ge
vaarlijke kerels aangeteekend staan, wordt
dit voorrecht toegestaan,
j In Frankrijk hebben de vrijmetselaars
anders gehandeld ten opzichte der kloos-
terlingen voor hen werd het heilig recht
van verrechtveerdiging huichelend afge
schaft.
Eene wet werd gestemd die toeliet aan
de kloostergemeenten voor te schrijven
dat ze aan de regeering toelating moesten
vragen om te mogen voortbestaan.
Op 9 Juli 1901 werden de klooster-
oversten verzocht om eene aanvraag in
te dienen en er alle lijsten, staten en stuk
ken bij te voegen opdat de wetgevende
Kamers mei kennis van zaken in 't geding
zouden kunnen oordeelen. Bij gebrek
aan aanvraag moesten de kloosters bin
nen de drij maanden gesloten of zouden
de kloosterlingen er met geweld uitge
dreven worden.
Vele kloosteroversten zonden op tijd
eene aanvraag met bijvoeging der noodige
stukken, denkende dat ze volle vertreu-
wen mochten stellen in de beloften door
apostaat Combes, het hoofd van 't minis
terie, gedaan.
Maar 't was maconnieke huichelarij,
't waren niets dan helsehe streken.
De aanvragen kwamen voor de wetge
vende Kamer en allen zonder onderscheid
werden in bloc verworpen zonder kennis
te nemen noch van de ingeleverde stukken,
noch van de adviesen der gemeentelijke
en departementeele raden welke in meer-
I derheid den kloosterlingen gunstig waren.
Alleenlijk gaf men lezing van hier of daar
uittreksels van verslagen der departe-
Histonek-Dramatiek verhaal.
20* vervolg.
Jonker, sprak de grijsaard, ik heb
een zoon gehad, schoon en kloek gelijk
gij... In zijnen naam ben ik goed voor u...
Maar wat zou het u gebaat h< bben mij ie
binden of mij te vermoorden Daarboven
op den trap staan twee wilde negers, t n
dienste uws vaders zij zijn stom-doof
ze zouden u niet verstaan hebben. Hun
eenigste bevel is den hals om te wringen
van al wie naar boven komt... Verstaat ge
nu waar ge zijt Ik zou u raden gerust te
blijven gij hebt alles ingespannen om die
vrouw te redden. Het kan niet zijn...
Welnu
En weggaande trok de ouderling zijne
schouders op.
Nu viel jonkheer Adenez in diepe over
weging er staat geschreven De we
reld is ongelukkig omditer niet genoeg
overwogen wordt. In moeilijke en
zware omstandigheden dient er kalm en
ernstig overwogen te worden.
Weldra had de jongeling een kloek be
sluit genomen. Jegens den ouden Bertus
toonde hij zich zacht en vriendelijk hij
scheen verduldig in zijn lot Bertus kwam
dikwijls met hem klappen en vertelde
mentsprefecten, vijandig aan de klooster
lingen. En die verslagen werden noch
aan de kloosterlingoversten, noch aan
hunne verdedigers ter inzage meêgedeeld.
En wanneer de catholieke en gematigde
liberalen, in naam van recht en vrijheid,
de kloostergemeenten verdedigden wer
den zij door de maconnieke meerderheid
zoodanig overschreeuwd dat ze hunne
redevoeringen moesten staken.
De afgeveerdigde Ménard bewees met
onomstootclijke bewijsvoeringen dat de
handelwijze der meerderheid eene schen
ding der wettelijkheid daarstelde, en men
riep hem toe Wij spotten met uwe
wettelijkheid I...
En inderdaad zoo is 't geweest de ma-
Connitke meerderheid heeft gespot:
Zij heeft gespot met recht en wet
Zij heeft gespot met alle eerlijkheid en
waardigheid
Zij heeft gespot met vrijheid en gelijk
heid
Wij kunnen er niet genoeg de aandacht
op inroepen onzer medeburgers dat de
liberale organen, of liever, gazetten bijna
dagelijks hun spijt uitdrukken dat ze, hier
in België, de zelfde vervolgingen tegen
de Kloosterlingen niet kunnen inspannen
Ja, waren, liberalen en socialisten nier
meester weldra zouden de kloostergestich
ten, waar de kinders der werklieden en
geringe burgers opvoeding en onderwijs
genieten, gesloten worden en vervangen
door onzijdige, of beter gezegd, godde-
looze scholen. Weezenhuizen waar talrijke
verlatene kinders worden opgevoed oud
mannenhuizen waar duizenden afgesloofde
ouderlingen in rust en kommerloos eene
schuilplaats vinden hospitalen en toe
vluchtsoorden waar nonnen, engelen van
naastenliefde, hare gezondheid opofferen
en haar leven wagen om 't lijdende mesch-
dom te verplegen en bij te staan, zouden
hier, even als in Frankrijk, gesloten en
de kloosterlingen uitgedreven worden.
Zij die dat regiem van haat en vervol
ging goedkeuren heulen dus maar met de
liberalen en socialisten. Maar wij hebben
de overtuiging dat onze landgenooten in
overgroote meerderheid dat regiem verstoo-
ten zullen en weten te zorgen dat het hier
in België nooit kan worden ingevoerd....
Onlangs schreef de Chronique het
volgende De liberalen die 't Roomsch
geloof willen aankleven, zijn ofwel dom
merikken, ofwel schijnheiligaards I
Des imbeciles ou des hypocrites
hem talrijke schrikkelijke gebeurtenissen
uit dit gevang tevens nam hij zijne
voorzorgen als de jongeling at, bleef hij
er bij, en nam dan mes en vork meé.
Maar het besluit van den jongeling
stond vast. Hij zou ontvluchten kost wat
kost... Langs het venster met een der
arduinsteenen los te krijgen Onmogelijk
Bertus zou het bemerkt hebben.... De
jongeling onderzocht zijne cel hij vond
een ouden verroesten sleutel. Hij verschoof
zijn bed. Het was een arduinen muur
ten minste drie voet dik. Toch wan
hoopte hij niet. Amor vincit De liefde
overwint alles, Bertus kwam slechts twee
maal daags, op regelmatig uur in de cel
de andere uren was Adené vrij hij
schreef aan eene tafel het verhaal zijner
lotgevallen aan Blanka maar het mee-
rendeel van den tijd was hij aan 't werk
zijn bed wegschuiven met den sleutel en
met zijn nagels den ciment uitkrabben
een bres maken in den muur 't ging
langzaam, langzaam maar langzaam
vordert toch het duurde veertien dagen
vooraleer de jongeling den steen kon be
wegen en uitnem n dan ging hij moe
dig voort, voorzichtig en aanhoudend.
Dikwijls sliep hij als de cipier inkwam,
en die schoone felle jonkheid daar ziende,
dan dacht de oude Bertus Is mijn oud
hoofd wel dit jong leven waard Ik moest
hem geholpen hebben... Hij ziet zooveel
af hij vermager, met den dag. Hem
helpen en de wraak van den baron 1...
Dat zegt eene liberale gazet, die gele
zen wordt door liberalen, die nog ter
kerk gaan. Gij zijt liberaal, gij spreekt
liberaal, gij stemt liberaal; welnu, indien
gij naar de Kerk gaat, de Mis bijwoont,
uwe christene plichten kwijt, de Chroni
que zegt dat gij dat doet uit schijnhei.
ligheid, dat gij niet rechtzinnig; zijt, en,
indien gij rechtzinnig zijt, dan zijt gij een
dommerik, die geen verstand genoeg hebt
om te zien dat het liberalismus de gezwo
ren vijand is van den godsdienst
Een braaf buitenmensch, die sterker
is in landbouw dan in politiek, zegde mij
onlangs dat hij niet verstaan kon hoe men
van zulke en zulke liberalen zegde dat zij
tegen de religie zijn, terwijl zij den zon
dag naar de Mis gaan, hunnen Paschen
houden ja dat hunne vrouwen dikwijls
naar de kerk gaan en hunne kinders ook!
En ik moest antwoorden aan dien
mensch dat men geene kerk kon bouwen
op vrouwen die dikwijls in de kerk zitten
en zich liberaal noemen en kaarsen doen
branden voor eenen heilige, opdat de li
beralen in de kiezing zouden winnen.
Maar voor hetgeen de manspersonen
aangaat! Ja vriend, zij gaan naar de Mis,
die liberalen maar zijn zij niet geabon
neerd aan gazetten, waarin de catholieke
godsdienst dagelijks op de schandelijkste
'waar ofniet'waar',(laTdfe liberalen deze
goddelooze gazetten lezen, ze ondersteu
nen, ze verspreiden, en dat zij in hun
eigen hart het geloof trachten uit te doo-
ven, zoowel als in 't hart van deze aan
wie zij die gazetten voortgeven
Is het waar of niet waar, man, dat uwe
godvruchtige liberalen stemmen en wer
ken voor kandidaten, die niet alleen geen
geloof meer bezitten, maar op alle wijzen
trachten kwaad te doen aan den gods
dienst
Vriend, laat u niet bedriegen door die
godvruchtige liberalen de Chronique
zegt dat het bedriegers zijn of domme
rikken
Jamaar, zei een ander, een liberaal
die meende slim te zijn Ik wil niet dat
men de religie aanrande ik ben maar
tegen het clericalismus, tegen de over-
heersching der priesters
Die man, verstaat zeker niet hetgeen
hij leest. Immers in een liberaal blad
stond er nog onlangs dat het geloof ein
digt waar de wetenschap begint. Is
dat clericalism of is dat den godsdienst
aanranden
In een ander nummer werd er op de
gemeenste wijze gespot met den Paus en
met de kloosters Is dat ook cleri
calism
En de beschimpingen tegen O.-L.-V.
Na drie weken was de tweede arduin
steen los in 't midden van den nacht
duwde de jongeling hem weg hij viel
in een water... in 't water der wallen.
Een straal van hoop luisterde 't wezen
van den jongeling op in de wallen
juist gepast De volgende nacht kruip
ik door de opening, ik zal vrij zijn en
naar Parijs snellen. Het is nog tijd.... De
koningin is nog in haar gevang. Nog
eenige uren Och God, help mij, sta
mij bij
XVI. De gekwetste ruiter.
Middernacht is geslagen.
Alles is in rust.
Geen ander gerucht dan 't gedruisch
van den wind in de boomen.
De gevangene hofjonker is niet slapen
gegaan hij moet denken, denken, bera
men en zijne toebereidselen maken.
Zijne beddelakens en zijne sargiën
scheurt hij in banden, die banden vlecht
hij als eene koord als dit gedaan is,
hecht hij die lange koord vast aan de
ijzere staven der vensters hij schuift zijn
bed weg daar is de opening, groot ge
noeg om htm toe te laten er door te krui
pen, hij hecht eenen steen aan het ander
uiteinde der koord. In de stilte van den
nacht, als alles in diepe rust verslonden
is, als de schildwachten op de wallen en
in de gangen langzaam over en weer mar-
cheeren, dan komt hij en werpt dien
steen naar beneden hij hoort hem in
van Lourdes en de domme en even eer-
looze praat betrekkelijk den Paus en dat
is zeker ook allemaal clericalism
Wat er ook van zij, de Chronique
moet hare vrienden het best kennen, wij
laten haar de verantwoordelijkheid van
haar gezegde.
Men seint ons uit Rome, 27 April
De H. Vader, die de beste gezondheid
geniet, heeft heden te r 1 uren de afveer-
diging ontvangen van den Bond der cat
holieke Dagbladschrijvers, die hem de
opbrengst kwam brengen van de jaarlijk-
sche inschrijving.
Z. H. dankte de Belgen voor de schoo
ne gift en zegent de abonnenten der dag
bladen, die de inschrijving openden.
Te half twaalf werd heel de groep der
Belgische beêvaart ontvangen. Geestdrif
tig werd de H. Vader begroet bij zijn
binnentreden en bij zijn heengaan ten
12 uren 4/«- De heele plechtigheid was
diep treffend en roerend als altijd.
Professor Pictet heeft voor genoodigden
in zijn laboratorium proeven met vloei
bare lucht genomen. Zij stelsel onder
scheidt zich van alle andere hierdoor, dat
de lucht bij een zeer geringe drukking
reeds vloeibaar wordt. Dat intusschen
dezelfde uitslag bereikt kan worden bij
gewone dampkringsdrukking, als men de
temperatuur, maar laag genoeg brengt,
toonde Pictet door een belangrijke en ge
heel nieuwe proefneming.
In een koperen buis werd aan den
eenen kant vloeibare lucht gedreven, ter
wijl zij aan den anderen kant weer werd
opgepompt. Bij de snelle verdamping der
vloeibare lucht ontstond een zoo felle
koude, dat de gewone lucht van het ver
trek aan den buitenwand der buis neer
sloeg. Reeds bij het begin der proef was
de neergeslagen waterdamp tot rijp be-
vrozen. Bij verder voortduren der koude
sloeg ook het koolzuur aan, dat tot sneeu-
witte vlokken bevroos. Ten slotte was
de buis bedekt met vocht, dat druppels
gewijze in een daaronder geplaatst glas
liep. Dit was de lucht uit het vertrek,
omgezet in een vloeistof.
Pictet gebruikt de vloeibare lucht voor
namelijk tot het verkrijgen van zuivere
zuurstof. Daar de stikstof eer kookt dan
't water ploffen nu maakt hij een
kruisteeken, doet een kort maar vurig ge
bed 't Is voorde arme koningin, zegt
hij, om eene. afschuwelijke misdaad te
beletten Dan kruipt hij door die ope
ning wat ziet hij daar Een breed
water, een soort van meer, op veel plaat
sen bedekt met hoog gras, met groene
zweerden en hoog lis.
In Gods naam, zegt hij, ik moet het
wagen. Hij neemt de koord vasthij laat
zich neêrglijden een oogenblik wipt zijn
lichaam in de ruimte, weldra komt hij
met zijne voeten in 't ijskoude water.
Er viel niet te dralen.
Hij liet de koord los en begon te zwem
men.
Door 't koude water kreeg hij al zijne
koelbloedigheid terug hij zwom lang
zaam voort, zoo stil mogelijk, van tijd tot
tijd rechts en links omziende.
Het ging hem meê niemand had hem
gehoord nog eenige oogenblikken en hij
was in 't vrije veld vooraleer het dag
was, kon hij reeds verre, z«er verre zijn,
nabij het slot van Vincennes, in 't welk de
ongelukkige Maria van Brabant was op
gesloten.
Maar al denkend en dubbend had hij
niet bemerkt dat hij tusschen het hooge
lis voortzwom weldra werd hij door
geheel zijn lichaam een pijn gewaarmen
zou gezegd hebben honderde messen
die hem doorkerven.
Hij kon niet meer voort en moest stil
de zuurstof, stijgen uit de vloeistof eerst
de stikstofdampen op, terwijl de zuurstof
achter blijft. Te Manchester is reeds een
machien, volgens opgave van Pictet in
gebruik genomen, die met 3o paarden
krachten 100 kubieke meters zuurstof per
uur levert.
Goedkoopere zuurstof echter zou een
ware revolutie in de nijverheid veroor
zaken. Met zuurstof kan men, zooals be
wezen is, eêne hitte ontwikkelen, onder
welke ijzeren platen onmiddellijk aan
elkander gesmolten worden. Goud, nikkel
en andere metalen kan men, door ze
enkel te smelten, uit hun ertsen af
scheiden.
In de verlichting komt men tot fabel
achtige uitslagen. Met verbazing zagen
de bezoekers, hoe gasgloeilicht, waaraan
zuurstof werd toegevoegd, de felste elec-
trische vlammen overtrof. Vóór alles
echter zou de zuurstof grooten invloed
hebben op den gezondheidstoestand, als
men haar tot reiniging en verbetering der
dampkringslucht in gesloten ruimten of
zelfs buiten zou kunnen aanwenden.
Te Namen duurt de warboel inden
Twee schepenen hebben als zoou*i..B
hun ontslag gegeven, doch blijven als
raadslid en, daar twee andere raadsleden
hun ontslag zullen geven en alzoo de
meerderheid naar de catholieken over
gaat, zullen zij ook meester worden m
het collegie.
Men weet dat de gramschap der libe
ralen voortkomt uit de weigering van den
minister, eene belasting op het inkomen,
ten bedrage van 3oo,ooo fr. goed te keu
ren.
Die belasting was bestemd om de be
lasting op de speelhuizen te vervangen.
De Naamsche briefwisselaar van het
Handelsblad schrijft Gezien den
ellendigen toestand van de gemeente-fi-
nantiën hebben MM. Procés en Lemaltre
hun ontslag als schepene gegeven. In de
zitting van dijnsdag moeten dus deze
twee plaatsen opnieuw voorzien worden.
Het schijnt dat de liberalen (1 stem meer
derheid) het plan hebben M. Procés, die
in 1904 aftreedt, te benoemen in de plaats
van M. Lemaltre die in 1908 aftreedt. Op
deze wijze zouden de liberalen zeker van
twee schepenen zijn. Is dit feit volbracht
dan zullen nog twee gemeenteraadsheeren
aftreden en de meerderheid zal catholiek
worden. Waarschijnlijk is eene woelige
zitting te wachten.
blijven in 't lis, in 't modder en de slijk
Hij keerde weêr, ging links, rechts,
doch geraakte meer en meer in de strik
ken van de moeras.
Wat gedaan roepen mocht hij niet 1...
Op 't minste geschreeuw, werd hij terug
in zijn gevang gebracht en er geboeid en
gebonden. Dan, geene uitkomst meer 1
Er bleef hem niets meer over dan daar
te sterven het zweet stond dik op zijn
voorhoofd 't was met hem gedaan hij
had den moed niet meer verdere pogin
gen tot zijne redding te doen, toen hij bij
toeval zijne hand uitstekende, op een
hard voorwerp stampte, op een stuk hout,
dat niets anders was dan een oude, ver-
sletene, half rotte boot.
Hij klom op de boot en was nu voor
eenige oogenblikken zonder gevaar.
Nu schoof de maan van tusschen de
wolken en hij zag bij het bleeke licht,
dat hij niet ver meer was van het strand.
Hij trok eene plank uit de boot en ge
bruikte die als steunboom om uit het
moerassig water te geraken.
Het ging noeielijk, 't was pijnlijk
maar toch het ging, en een kwartuur later
was hij op vasten grond.
Het eerste daglicht glom in de verte.
Hij zag in het slot van Luxeuil. de
plaats waar hij zijne gevangenschap had
uitgedaan hij zag in den Toren de ope
ning langs waar hij ontsnapt was.
Hij ijsde van angst.
(Wordt voortgezet).
