31 Mei 1903 36',e Jaar 3809 Zondag 3 centiemen per nummer. Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM cuique bu m. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. Sociale bedenkingen. OM ZES MILLIOEN Liberale yer- Onze maatschappelijke artikelen. LANDBOUW. Stemt voor de liberalen DE DENDERBODE. Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee- kening van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maandenfr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31, en in alle Postkantoren des Lands. Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op 3de bladzijde 50 centiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen by accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad. Aalst, 3o Mei igo3. Wij moeten onze uiteenzetting der prin ciepen welke, volgens ons bescheiden meening, de verzekering in België tegen de arbeidsonbekwaamheid moeten be- heerschen, onderbreken om eenige beden kingen in het midden te brengen over de moeilijkheden die gepaard gaan met eene sociale wetgeving. Vele menschen maken zich daar geen juist gedacht van zij beseffen niet eens welke bezwaarnissen zijn te overwinnen.Er zijn in de samenleving zoovele belangen, in schijn soms heel en gansch tegenstrij dig, waarvan de wetgever moet rekening houden en welke hij trachten moet over een te brengen binnen de palen der recht- veerdigheid. Politiekers, in groot getal, maken degelijk werk nog lastiger dan het reeds is. Zij hebben doorgaans een eenzij dig, uitsluitend stelsel dat zij halsstarrig verdedigen, met alle middelen zonder onderscheid van keus. Hun gedacht is een Revalenta Arabica, dat iedereen te vreden steltde princiepen hunner tegen strevers zijn brodwerk, geknoei en meer anders Dit alles wordt gezegd, herhaald en geschreeuwd met eene zekerheid die menschen met gezond verstand nog op den dwaal zou brengen. Wij begrijpen die handelwijze groot getier sleept de massa meê en dat is het wat die politie kers beoogen. Eigen belang vuurt hen aan. Wij moeten niet zeggen hoe verkeerd het is zoo te handelen en welke jammer lijke misslagen zoo bedreven worden welke vele droeve gevolgen na zich slepen. In zake van sociale wetgeving hoeft men bijzonder kalm te zijn, ernstig na te denken, en grondig te onderzoeken. Theoriën met veel bombast vooruit gezet vallen echter niet altijd in den smaak van het volk. Wij hebben in een voorgaand artikel gezegd dat de wet als uit de gedachten en zeden en gewoonten van het volk moet voortvloeien, zoo niet bestaat er een tegenstrijd die zooveel mo gelijk moet vermeden worden. Laat ons dat door een voorbeeld ophelderen. Zwitserland heeft het eerst eene bijzon dere wetgeving ingevoerd in zake van arbeidsongevallen. De wet dateert van 1881 en is in 1887 herzien. Het voorbeeld van Duitschland willende navolgen, had de Bondsraad noodig geoordeeld die wet nogmaals te verbeteren om met de ver plichte verzekering tegen ziekte een har monisch geheel te vormen. De heer For- rer, afgevaardigde had het op zich geno men de wetsontwerpen op te stellen. 54* Vervolg. Dorgeur was opgestaan, maar hij was zoo ontroerd, dat hij niet spreken kon hij kon slechts krachtig de hand van So- randal drukken. Zeg het, hernam deze, spreek O, mijn God, ik weet wel dat de laster mij niet gespaard heeft, men heeft zelfs ver teld dat ik eertijds mijne vrouw van ver driet heb doen sterven. Helaas mijne arme, beminde Gertrude Ik was arm en de armen hebben geen beschermers. Wat, onlangs nog, heeft men mij niet beschul digd, mij, een oud-officier, mij, die de eer heb gehad, de uniform van het fran- sche leger te dragen, beschuldigd, van eenen moord Spreek dus, M. Dorgeur, ik heb u openhartig mijne gedachten blootgelegd, wat al te openhartig mis schien, doe hetzelfde. Ik ben bereid dit huis te verlaten, waar ik gemeend had ware vrienden te zullen vinden, waar ik gelukkig was, ik wil heengaan, alleen, ver van hier... Wilt gij wel eens zwijgen 1 riep Dorgeur uit. Sorandal, hoe kunt gij aan zoo iets denken I Maar ziet gij dan niet, dat ik zoo aangedaan ben, dat ik, om zoo te zeggen, niet spreken kan O verdui veld, tk was er honderd mijlen van ver wijderd, dat te veronderstellen. In zijne mededeeling van 21 januari 1896 had de Bondsraad aan de Bonds- vereeniging den bepaaldelijk vastgestelden tekst der beide ontwerpen aangeboden. Te zamen met de verzekering der krijgs lieden omvatte het ontwerp 400 artikelen. Wij kunnen ons thans over den inhoud niet uitwijden en moeten het tot later ver schuiven gewis krijgt het zijne beurt want Denderbode heeft zich als doel gesteld aan zijne lezers de sociale wetgeving der vreemde landen grondig te doen kennen. Het wetsontwerp wierd in de Bonds- vereeniging besproken en, op ééne stem na,met eenparigheid aangenomen. Onder dagteekening van 6 October 1899 wierd de wet den 11 October 1899 afgekondigd. De wetten in Zwitserland moeten aan eene volksstemming of referendum onder worpen worden, indien het door 5o,ooo kiezers wordt aangevraagd vóór een zeker bepaalden tijd bij de afkondiging bekend gemaakt. Voor de wet op de verzekering tegen ziekte en arbeidsongevallen was dit tijdstip vastgesteld op 9 januari 1900. Wie zou durven denken dat eene wet met eenparigheid van stemmen aangeno men eenigen tegenstand zou ontmoeten En nochtans dit was zoo. De aanvraag tot referendum wierd gedaan door 125,000 kiezers Slecht voorteeken. Alhoewel het Zwit- sersche volk, even als het Duitsche, de faam heeft zich gemakkelijk naar den dwang in sociale wetgeving te plooien, toch waren de gemoederen in beweging. De 27 mei 1900 had het referendum plaats en de wet wierd verworpen met 340.000 stemmen tegen 145,000 Sociale hervormingen, welke geene tergende toestanden beteugelen, moeten in den geest van het volk voorbereid worden. Men moet de massa inlichten, gewe tensvol, zonder nevenbedoelingen, ernstig; men moet het nut en de noodzakelijkheid der inrichting, hare mogelijkheid maar ook haren last doen uitschijnen. Het is met dat doel dat Denderbode zijne arti kelen schrijft over de arbeidsonbekwaam heid en hare verzekering. Die hervorming zoo nuttig en schoon moet haast hare beurt hebben. Mocht onze wensch vervuld worden. Twee harten. John Firman, een 25jarig bewoner van Paterson, New-Jer sey, heeft twee harten. Deze zonderlinge afwijking is door de geneeskundigen met volkomen zekerheid vastgesteld. De man is volkomen gezond en vermoedelijk de eenige jongman in de wereld die twee harten weg te schenken heeft. Sorandal stond op zijne beurt open vroeg koel Moet ik daaruit begrijpen, dat ik mij in uwe meening omtrent mij, heb ver gist Eigenlijk hebt gij misschien gelijk, mej. Gisèle heeft nooit eenige genegen heid voor mij getoond, niets dan af keer. Ach, spreek daar toch niet van, her nam Dorgeur, gij weet toch wel dat zij niet in staat is, het arme kind, iets hoe genaamd te begrijpen. Luister, Sorandal, de duivel haal mij wanneer ik op dit oogenblik mijne gedachten behoorlijk onder woorden brengen kan. Dus, wan neer gij de echtgenoot van Gisèle, waart, dan zoudt gij ons niet meer veriaten, wij zouden altijd, zoolang ik leef, bij elkaar blijven Zeker. Een lichte blos steeg naar de wangen van Sorandal, toen hij voortging Het spreekt van zelf, niet waar, dat er een contract zou worden opgemaakt, waarbij bepaald werd, dat het geheele vermogen de eigendom van Gisèle blijft. Neen, met uw verlof, ik wil elke verden king vermijden. Maar Dorgeur maakte eene hevige be weging met de schouders, als wilde hij te kennen geven, dat hij in die bijzonder heden weinig belang stelde hij stak de handen uit en zegde met tranen in zijne stem Kom hier, Sorandal, geef my de hand. Nadat hij de beide handen van Soran- d raadzaamheid BetrefFende het congres der liberale werken dat donderdag te Brussel heeft plaats gehad, deelt de XXe Siècle eene bijzonderheid mede. Op dat congres zegde een afgevaardigde uit Eecloo a Ik zou verlangen eenige bijzonder- heden mede te deelen aangaande de b maatschappij van onderlingen bijstand van Eecloo. Deze maatschappij is uit- sluitend, zuiver liberaal. Ook wan- NEER EENE AANGESLOTENE WERKMAN ZIEK WORDT EN VOORALEER HEM EENIGEN ONDERSTAND TE VERLEENEN, GAAT MEN OVER TOT EEN STRENG ONDERZOEK. i) Indien het bewezen is dat hij lid is van de eene of andere catholieke of i) socialistische maatschappij, wordt hem ALLE ONDERSTAND GEWEIGERD. Ik Zal er bijvoegen dat gemeld onderzoek niet gedaan wordt als de werkman vraagt i) om als lid aangenomen te worden, maar alleenlijk in geval van ziekte. 0 Treffend voorbeeld van verdraagzaam heid en eerlijkheid, niet waar Wanneer de werkman zich komt aan bieden om lid te worden van de liberale maatschappij van onderlingen bijstand, dan vraagt men hem niet of hij liberaal is, of hij geen lid is van catholieke of socialistische maatschappijen. Neen, men zou een lid kunnen verliezen, en daarom is, zonder onderzoek, alles wel. De werkman die meent dat hij te gelijk lid mag zijn van eene catholieke of socia listische maatschappij en van den onder- lingenjbijstand der liberalen,stort regel matig zijne bijdragen en helpt alzoo de kas vullen, wel overtuigd'dat hij, in geval van ziekte, recht heeft op den onder stand door de standregels bepaald. Doch, wanneer hij ziek wordt, in plaats van dat recht te erkennen, zooals men, volgens de eerste regels der eerlijk heid, zou moeten doen, spant men een onderzoek in, en bevindt men dat de zieke lid is van eene catholieke of socia listische maatschappij, dan berooft men HEM VAN HET RECHT VAN ONDERSTAND, dat hij door zijne bijdragen heeft verworven. Leelijke, maar leerrijke statistiek. In den Gemeenteraad van Parijs heeft een lid eene ondervraging gedaan over den zedelijken toestand van de Fransche hoofdstad. M. Lépine, prefekt der zedenpolitie, heeft daarop geantwoord Er zijn in Parijs zeventig duizend vrouwen, die geen ander bestaan hebben dan dit van nachtvlinder. Enkel zes dui zend zijn op de registers geschreven 1700 zijn minderjarig 5 ten honderd der ingeschrevenen zijn erg ziek 22 ten honderd der niet ingeschrevenen zijn in hetzelfde geval. Bedenk welk gevaar En dal hartelijk gedrukt had, voegde hij er bij Gij zult haar wel liefhebben, het arme kind, gij zult haar beschermen, haar vriend zijn Sorandal antwoordde ernstig Hetgene ik u vraag is mij te ver gunnen, mijn geheel leven aan haar te wijden. Er heerschte een oogenblik stilzwijgen. Dorgeur zag Sorandal met vochtige oogen aan. Deze zegde eensklaps N11 moeten wij nog weten, hoe me vrouw Dorgeur er over denken zal. Ja, dat is zoo, zegde de oud-zee kapitein. Ga er dan met haar over spreken, zegde Sorandal bijna bevelend, het is wel te verwachten, dat zij zich tegen onze plannen zal verzetten en dan zal ik mij zonder een woord te spreken onderwer pen en mij verwijderen. Ik schik mij bij voorbaat reeds naar hare uitspraak. Ga. Ik ga terstond naar mijne vjouw, riep Dorgeur uit. De penduul op de schouw sloeg elf uren. 't Is al laat, zegde Sorandal, wacht tot morgen. Hij drukte Sorandal nogmaals de hand. Toen verliet hij met haastige schreden het vertrek. Alleen gebleven, glimlachte Sorandal, zoodat zijne witte tanden onder zijnen knevel schitterden. Op het speeltaftje stond eene karaf nochtans, de politie doet jaarlijksch 3o duizend aanhoudingen, 't zij een iootal per dag. Terecht betitelt een liberaal blad die statistiek als verschrikkelijk. Ze is het inderdaad Moet men niet zeggen dat Frankrijk een goed oogenblik heeft gekozen om de kloosterlingen uiteen te drijven De kloosterlingen maken een gevaar uit omdat zij bidden, kinderen onderwij zen en opvoeden en zieken oppassen. Maar die 70 duizend nachtvlinders in Parijs kunnen ongestoord hunne rol spe len Denderbode die voor geen opofferin gen achteruitgaat, als het er op aankomt het blad op de hoogte te houden, heeft zich als taak gesteld de sociale en arbeids wetgeving der vreemde landen aan zijne lezers te doen kennen. Wekelijks dus zullen wij een uitstapje doen in de maatschappelijke wetten van andere landen. Wij zullen beurtelings de inrichtingen doen kennen die in 't leven zijn geroepen om het stoffelijk welzijn der arbeiders te vermeerderen, de wetten ontleden die gemaakt zijn om zijne rech ten te handhaven en hem te beschermen cn rndclijkde instellingen onderzoeken strekkende om de geschillen tusschen kapitaal en arbeid te vereffenen en een einde te brengen aan den rampzaligen strijd waarvan bijzonder de vijanden der samenleving, de socialisten, leven. Om belangstelling te verwekken en eentonigheid te vermijden zullen wij in onze uiteenzettingen afwisselen nu een woord over de verzekering tegen arbeids ongevallen, dan een artikel over de zie kenkassen, gebrekkelijkheid en ouder domspensioenen om dan weder aan de beschermingswetten en aan de verzoe ningswerken de beurt te geven. Wij hebben reeds de verzekering tegen de gebrekkelijkheid aangevat en daar we mochten hoopen dat die artikelen in den smaak onzer lezers vielen en in staat waren er ons nieuwe aan te brengen, wil len wij ons de moeite getroosten en de opofferingen welke dat werk vereischt om op dien weg voort te gaan. Wij meenen op die wijze een plicht te vervullen en het onze bij te dragen om aan ons geliefd vaderland die inrichtingen op sociaal ge bied te bezorgen welke zullen meêhelpen tot zijn geluk en welzijn en tot het in stand brengen van een duurzamen vrede tusschen de verschillende klassen der maatschappij. Dat werk schijnt ons verhevener, edeler dan het ijdele blootleggen van ongelijk heden gewoonlijk met ophitsende woor den en strekkingen vergezeld. Zoo han delen is totaal verkeerd, is in werkelijk- champapnecognac, hij dronk er een glas van en zegde Ik heb rust noodig. Mevr. Dorgeur had de deur van hare slaapkamer afgesloten, zich reeds in nachtgewaad gestoken, maar was in ge dachten verdiept op de sofa blijven zitten, maar zij werd opgeschrikt door een zacht tikken op de deur. Eemgszins verwonderd vroeg zij Wie daar Ik ben het, lieve, antwoordde de stem van haren man. Ongerust sprong zij op en haastte zich open te doen. Mijn God, wat is er Niets, antwoordde Dorgeur, ter wijl hij binnentrad en de deur achter zich sloot, niets, of eigenlijk heel veel, maar niets waarover gij u ongerust behoeft te maken. Ik heb zooeven een ernstig ge sprek met Sorandal gehad. Bij het hooren van dien verfoeiden naam liep mevr. Dorgeur eene rilling door de leden. Haar gelaat werd lijkkleurig en hare knieën knikten, zoodat zij zich aan de sofa, waarop zij zooeven gezeten had, moest vasthouden. Zoo, was alles wat zij kon uit brengen. Ja, hernam Dorgeur, die brandde van ongeduld om haar 't groote nieuws n mee te deelen en daarom maar zonder inleiding begon heid olie op het vuur gieten en dat moet onwil en haat voortbrengen tusschen be- standdeelen door de natuur geroepen om gelijke belangen te hebben, maar die lage volksmenners, die zich graag den schijn van volksvrienden geven, als tegenstrijdig afschilderen met het doel eigen voordeel, eigen grootheid en baat er te zien uit vloeien Dat onze lezers ons steunen en ons volgen zij zullen alzoo leerrijke verge lijkingen kunnen maken tusschen de be staande dingen in den vreemde en de maatschappelijke inrichtingen door onze catholieke Partij tot stand gebracht. Wij wenschen die vergelijkingen omdat zij beter dan iets anders het werk onzer Regeering wreken en in goed daglicht stellen. Aocialialen en Liberalen. Socialisten beschimpen de priesters en spotten met godsdienstige zaken. Liberalen niet min. Socialisten zijn voor de staatsmacht. Liberalen hebben voor afgod den Staat. Socialisten bedriegen het werkvolk. Liberalen de burgerij. Socialisten zijn voor vrije liefde en on afhankelijke zedenleer. Liberalen voor vrijheid van beest van ongedacht. Socialisten hebben kettersche prin ciepen. Liberalen ook. Socialisten lachen met liberalen. Liberalen lachen met socialisten niet. Socialisten hebben liberalen niet noodigi Liberalen hebben socialisten groot noodig. Socialisten hebben liberalen onder hunnen hiel. Liberalen kussen dien hiel met eerbied in tijd van kiezing. Socialisten willen algemeene verdeeling en dus stelen in publiek. Liberalen niet. Socialisten en liberalen zijn twee han den in éénen zak. Zij deugen geen van beiden Zooals d e ouden zongen Zoo piepen de jongen. Liberalen en socialisten zijn vader en kind. Ze zijn geleerd Vooruit erkent dat de Belgische socialisten er niet meer moeten aan denken, revolutie te maken om het algemeen stemrecht te veroveren. Er kan geen spraak zijn van geweld, schrijft hij 't ware al te bespottelijk daar nog van te gewagen, n Inderdaad, indien zij nog revolutie willen maken de roode kopstukken aan 't hoofd moeten staan, en daar zullen zij zich wel voor wachten. Weet gij wat hij mij heeft voorge steld Hij wil de echtgenoot worden van onze Gisèle. Mevr. Dorgeur was op den slag voor bereid. Toch kwam haar een kreet van schrik op de lippen, maar zij had nog de kracht dien terug te houden. De kamer was slechts flauw verlicht door eene kleine lamp, die op het nacht tafeltje stond en bovendien was Dorgeur zelf zoo ontroerd, dat de ontzetting, die op het gelaat zijner vrouw te lezen stond, hem ontging. Hij vervolgde Wat denkt gij daarvan Ik wilde terstond uwe meening weten. Gij begrijpt dat alles van u afhangt. Nooit, dat weet gij wel, heb ik ieis willen doen, wat gij niet goedvindt. Ik wil u niet verbergen, dat ik, wat mij betreft, tegen onzen neef ja gezegd heb, maar dat neemt toch niet weg dat er niets van komt, wanneer gij neen 1» zegt. Nu, hoe denkt gij er over Het voor de ongelukkige vrouw zoo vreeselijk oogenblik was'daar, er moest een offer worden gebracht, alleen was haar de keus gelaten tusschen haar kind en haren man. Dorgeur voegde er nog bij Sorandal heeft zelf gezegd, dat hij zich geheel aan uwe uitspraak onderwerpt en dat ik zoo spoedig mogelijk er met u over moest spreken. Zij begreep maar al te goed, hetgeen Dorgeur niet had kunnen begrijpen, na- Vliegen. Met de aangename (1) zo merwarmte komt helaas ook de grootste plaag voor onze peerden, namelijk de vliegen. Daar het peerd ook des zomers een groot gedeelte van den dag in den stal verblijft en het in deze woning in alle op zichten rust moet vinden, zorge men zoo veel mogelijk, dat de vliegen buiten den stal blijven. Niets is daarvoor zoo goed als tocht. Het schijnt dat de vliegen daar niet goed tegen kunnen. Zeer aan te bevelen is het daarom, om gedurende den tijd dat het paard niet in den stal is, de deuren open te zetten, opdat eene goede lucht stroom door den stal kan gaan. Slaat de zon op de vensters dan houde men deze gesloten, ja zelfs is het donker maken van den stal met groene of roode gordijnen aan te bevelen. Zwaluwen zijn ook beste vliegenvangers en daar waar deze zich bij of in stallen genesteld heb ben. zal men weinig last van vliegen hebben. Daar er ongeveer een 140 soorten van stal- en kamervliegen bestaan, die met groote onbeschaamdheid zich op alle deelen van het paard neêrzetten, en als echte schuimers niet spoedig verdwijnen, is het bepaald noodig dat men alles aan wende om deze plaag te voorkomen. Spoel en -schrob uwe stallen een of meermalen per week met creolinewater uit, breng de mest zoover mogelijk van den stal weg, plant in den omtrek van den stal walno ten boomen. Wasch of besprenkel zeer ge voelige paarden eenige malen daags met creolinewater (2 percent). Hang in den stal stokken besmeerd met vliegenlijm. Beproef niet een middel, maar alle aangegeven middelen tegelijk. De liberalen zijn hier te Aalst zoo schaarsch geworden dat ze bij klaren dage met eene groote lanteern te zoeken zijn. Maar kom, kom, voor welke liberalen moet men nu stemmen Is 't voor de liberale Aalstenaars van geboorte en dezen die hier van hun kindsgebeente verblijven, of Is 't voor de color,ie vreemdelingen die zich hier zijn komen vestigen, omdat ze hier hunne foeffen konden maken, en die overal en in alles de liberale Aalstenaars op 't achterplan dringen Zie dat zou De Dendergalm er moeten bijvoegen als hij met zijn spreek trompet uitroeptStemt voor de libera len Maar 't zal in de woestijn geroepen zijn melijk de verborgen bedreiging tot haar, dien er achter den wensch van Sorandal stak. Ik haren geest zag zij Sorandal reeds voor haar staan, met de brieven in de hand, de brieven waarmee hij dooden kon, even zeker als men met een mes kan dooden. Dorgeur wachtte. Toen stamelde zij Ik denk dat gij goed geantwoord hebt, vriend. Ha, dat is mij een pak van het hart! riep de goede man uit. Zie, ik wil het nu wel bekennen, dat ik bang was, maar gij gedacht zooals ik, zooveel te beter. Hij schoof nu een zetel bij, ging zitten en deelde haar het gesprek mee, dat hij met Sorandal had gevoerd, hij somde alle voordeelen op, die een dergelijke verbintenis had. Meer dood dan levend hoorde mevr. Dorgeur hem aan.'t klamme zweet perclde aan hare slapen en slechts met uiterste krachtinspanning, kon zij nu en dan een enkel woord ten antwoord geven. Eindelijk ging hij heen. Toen de ongelukkige vrouw alleen was, viel zij als machteloos op de knieën, met het hoofd tegen de sofa zij wrong zich de handen in wanhoop en de bede kwam van hare lippen Mijn God, mijn God... heb mede lijden met ons... Mijn God, Gij weet dat ik niet anders kan... Mijn God, vergeef het mij... Wordt voortgezet.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1903 | | pagina 1