Zondag 25 Augusti 1JJU3
5 cenlieiiien per nuimiiei
56s,e Jaar 5852.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND TAAL, VRIJHEID.
Wetgeving
Arbeidsongevallen
OM ZES MILLIOEN
Voor de wegen
op den Buiten.
Wij willen God.
LANDBOUW.
Glucoserij.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschryving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens. Korte Zoutstraat, N' 31.
en in alle Postkantoren des Lands.
CLIQUE SUUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen by aocoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrydag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
AALST, 2a AUGUSTI igo3.
NOPENS
IN ZWITSERLAND.
In de federale wet van 23 maart 1877
nopens het werk in de fabrieken wierd
ook de verantwoordelijkheid bepaald in
zake van arbeidsongevallen, in afwach
ting dat eene bijzondere wet dit eerste
werk kwame volledigen.
Ziehier artikel 5 van genoemde wet
Eene bondswet zal de noodige be
palingen afkondigen nopens de verant
woordelijkheid voortkomende van uitba
ting der fabrieken.
In afwachting zullen de volgende
principen toegepast worden door den
vrederechter welke geroepen is te beslis
sen.
a) de eigenaar der fabriek is verant
woordelijk der veroorzaakte schade, indien
zijn zaakgelastigde, vertegenwoordiger,
bestuurder, of bewaker der fabriek, in de
uitoefening van zijne bediening, door
zijne schuld, lichamelijke kwetsuren of
de dood van een bediende of van eenen
werkman heeft veroorzaakt.
t b), de eigenaar van een fabriek is
insgelijks verantwoordelijk voor de scha
de.. wanneer, zelf» zonder dat er eene
bijzondere ocliulu
zijne zaakgelastigde, vertegenwoor
diger, bestuurder of bewaker, de uit
bating der fabriek kwetsingen of de
dood van een werkman of bediende
heeft veroorzaakt, ten zij hij bewijst dat
het ongeval voortkomt door overmacht
of de schuld is van het slachtoffer
zelf.
tt Indien het ongeval gedeeltelijk te
wijten is aan de fout van het slachtoffer
dan wordt de verantwoordelijkheid van
den fabricant, in zake der schadevergoe
dingen, in eene rechtveerdige verhouding
verminderd.
c). de verhalen voor schadevergoe
ding zijn verjaard bij termijn van 2 jaar
te beginnen van den dag dat het ongeval
is gebeurd.
d). De bondsraad zal verders die
nijverheden aanduiden waarvan de
uitoefening zekere ernstige ziekten
voortbrengt en waarop de verant
woordelijkheid voorzien voor de on
gevallen zich zal uitstrekken.
a Ten andere, tot het in voege treden
der wet betrekkelijk de verantwoordelijk
heid zal de vrederechter in de vraag der
schadevergoeding uitspreken rekening
houdende van de omstandigheden en
volgens zijne vrije waardeering.
Dat artikel is zeer belangrijk.
Het maakt de patroon verantwoordelijk
63e Vervolg
Ge schijnt niet te begrijpen, mijn
heer, hernam Olivier op steeds driftiger
toon, dat ge mij op het oogenblik van
eene laagheid beschuldigt.
Dat wil zeggen
Wanneer ik in staat was misbruik te
maken van den beklagensweerdigen toe
stand, waarin mej. Gisèle verkeert, of
zelfs maar het voornemen daartoe had
opgevat, dan zou ik een ellendeling zijn,
Waarlijk Maar wat verstaat gij on
der misbruik maken van den toestand
van mej. Gisèle
Mijne woorden zijn duidelijk ge
noeg, hernam Olivier, die zich al meer
door zijn toorn liet meesleepen, ik zeg
dat men een man zonder eergevoel zou
moeten zijn, om eenige begeerte te heb
ben naar een meisjes, wier onschuld hei
lig moet zijn voor iedereen.
Maar, met uw verlof, hernam Soran-
dal zonder van zijne bedaardheid te ver
liezen, gij weet misschien niet, dat ik op
hét punt sta met mej. Gisèle Dorgeur in
het huwelijk treden.
Dat wist ik.
In dat geval kunt gij met uwe
woorden alleen de bedoeling gehad heb
ben, mij te beleedigen.
voor al de ongevallen bij uitzondering
van die van overmacht en schuld van het
slachtoffer het is aan den patroon te
bewijzen.
De werkbaas staat dus in voor het toe
val, 't is te zeggen van 48 op 100.
Rekening houdende van eene statistiek
welke onze lezers reeds kennen, zouden
op 100 ernstige gevallen er reeds 68 eene
vergoeding bekomen. Blijven onvergoed
de ongevallen te wijten aan het slachtoffer
en die aan 3d« persoon 't zij respectievelijk
25 en 7,
Sedert is men veel verder gegaan en
uit vele wetgevingen is de schuld van het
slachtoffer geschrapt, maar het quantum
der vergoeding is verminderdslechts
gedeeltelijk is de patroon verantwoorde
lijk. Dat is, wij herhalen het, het gevolg
der oplossing bij overeenkomst.
Artikel 5 bevat in zijn laatste alinea
eene schikking, eene gelukkige schik
king voor het werkvolk, waarbij de
beroepskrankheid als een ongeval
wordt aanzien en recht geeft op her
stelling.
Dat zou overal, in de wetgeving, moe
ten doorgedrongen zijn maar dat is het
geval niet geweest. De beroepskrankheid
valt in den kader der gewone ziekten en
wordt niet op bijzondere wijze vergoed.
Haasten wij ons het te zeggen, art. 5 der
bondswet van 23 Maart 1877 is slechts
van 1 januari 1878 tot 11 October 1881
in voege geweest, doch die laatste bepa-
MmlèltTf{ite"blro*epszieIcftn evenals de
ongevallen vergoed, (art. 3 van de wet
van i88r.)
Daarmede zijn wij tot de eigenlijke
ongevallenwet voor Zwitserland geko
men. Zij behelst 16 artikelen.
Artikel i verklaart den werkbaas ver
antwoordelijk voor alle ongevallen die hij
zelf of zijnen zaakgelastigde, vertegen
woordiger, bestuurder of bewaker ver
oorzaken in de uitoefening van hunne
bediening.
Art. 2 veiklaart hem verantwoordelijk
voor al de ongevallen welke gebeuren in
de lokalen van zijn fabriek of door
zijne uitbating tenzij hij bewijst dat zij
voortspruiten uit overmacht of te wijten
zijn aan schuldige of vergrijpelijke daden
van andere personen dan die hierboven
vermeld, of het feit zij van het slachtoffer
zelf.
Art. 3 verklaart dat beroepsziekten als
ongevallen moeten vergoed worden als zij
als eenige oorzaak de uitbating hebben.
Art. 4 erkent aan den fabrikant het
recht derde personen te vervolgen als zij
door hunne schuld een ongeluk hebben
teweeg gebracht.
Er zijn gevallen waarin de verantwoor
delijkheid van den patroon moet vermin
derd worden
i° indien het ongeval te wijten is aan
het toeval. Voor die ongevallen kan
Ik heb u reeds gezegd dat ik tot
uwe orders ben.
Opnieuw deed Olivier een stap naar
voren en plaatste zich recht tegenover
Sorandal.
De beide mannen maten elkander met
dreigenden blik en Galabrun en Riber-
prey vroegen zich reeds af of het niet
meer dan tijd was tusschen beiden te
komen, toen Jacques, gevolgd door mev.
Dorgeur, op het geluid der stemmen toe
snelde.
V. DE UITDAGING.
Met een oogopslag had Jacques den
toestand overzien hij wendde zich tot
zijnen broeder, met de woorden
Hoe komt gij hier, Olivier, wat is
er gebeurd
Olivier was te zeer ontroerd om een
antwoord te kunnen geven.
Toen Sorandal den oudste der broeders
Fromentel had zien naderen, mompelde
hij
Goed, nu de andere.
Met een gebiedenden wenk bevool nij
Victoire
Breng mej. Gisèle weg, terstond.
De gouvernante greep het meisje op
nieuw bij den arm en trok haar met zich
mee.
Gisèle was op het zien van Sorandal
zoo door vrees verlamd, dat zij er zelfs
niet aan dacht weerstand te bieden of de
bescherming van Olivier in te roepen,
men. rechtzinnig gesproken, noch den
patroon, noch den werkman verantwoor
delijk stellen. Zij moeten dus de verant
woordelijkheid deelen.
Men zal daaruit het besluit trekken
dat het grondbeginsel waarop onze wet
der arbeidsongevallen steunt, heel recht-
veerdig is en dat het weinig eerlijk is
wanneer het wordt aangevallen.
20 indien een deel van de schuld
welke het ongeval heeft bijgébracht
te wijten is aan het slachtoffer in
't bijzonder indien de persoon, slachtoffer
van het ongeval, de voorschriften van het
reglement der fabriek heeft overtreden of
indien hij, als bediende of werkman, in
de inrichtingen gebreken had bestatigd
welke het ongeval veroorzaakten en dat
hij zijne overste er niet van verwittigde
(het geval van groote nalatigheid dus)
tenzij hij bewijst dat de heeren reeds den
gebrekkigen stand van zaken kenden.
3° indien de vorig bekomen wonden of
kwetsingen invloed hebben uitgeoefend
op de laatste kwetsuur en hare gevolgen
of indien de gezondheid door de vorige
uitoefening van zijne bediening verzwakt
was.
Dat is de wetgeving nopens de ver
antwoordelijkheid. Zij is volkomen
als er eenige schuld is van wege den
patroon verminderd bij de toevallige
ongelukken en als er eene kleine font te
gevolgen van het ongeval gedeeltelijk af
hangen van een voorafgaande kwetsing of
ziekte.
De verantwoordelijkheid houdt op
in geval van overmacht, bij plichtige
tusschenkomst van derde personen of in
geval van schuld van wege het slacht
offer.
Thans blijft er ons nog te handelen over
de schadevergoedingen. De wet van 1881
over de burgerlijke verantwoordelijkheid
der werkbazen laat, in het bepalen dier
verantwoordelijkheid, niet eene volkomene
vrijheid meer aan de Vrederechters. Er
worden hun zekere palen aangewezen.
Wij doen ze kennen in het volgend arti
kel, alsmede de uitbreiding der verant
woordelijkheid door de bondswet van 26
April 1887.
M. de Minister van geldwezen en open
bare werken heeft zich, in de beraadsla
ging over de begrooting van buitengewone
ontvangsten en uitgaven, aangesloten bij
de amendementen, voorgesteld door MM.
Maenhaut, Thienpont, de Ghellinck, enz.
voor de verbetering der wegenis op den
buiten.
Deze amendementen behelzen eene
vermeerdering van krediet van
I. Een miljoen voor de buitenge
wone herstelling der buurtwegenis en, in
het bijzonder der gemeentelijke banen
welke op spoorwegstatiën uitkomen, die
zal ingeschreven worden in de landbouw-
begrooting van 1904.
II. Vier miljoen, 't is te zeggen,
het krediet van 6 miljoen, gebracht op
tien miljoen, voor het aanleggen recht
trekken en verbeteren van banen en ver
bindingen op den buiten.
De regeering beschikt dus, voor het
jaar igo3, over
Veertien miljoen voor het aanleggen
en onderhouden van staatsbanen, alsook
voor de herstelling van gemeentebanen
die op spoorwegstatiën uitkomen.
Wij wenschen de regeering daar geluk
over en hopen dat die kredieten thans
nuttig zullen gebruikt worden in onze
buitengemeenten en niet meer uitsluitc-
lijk in en rond zekere steden.
De Volksvertegenwoordigers van den
landbouwgroep zijn ieverig bezig met na
te gaan waar de tusschenkomst van den
Staat en de Provincie het noodigst is voor
zekere gemeentewegen en bruggen die
naar de statiën leiden. Alles doet voorzien
dat er spoedig hand aan het werk zal
worden geslagen.
TT~—r-»T~»-
-c- 01 op dat wij schreven dat wanneer
Groene Pie in Den Werkman de oplos
sing der hopkwestie voorstelt door vrij
handel, geen inkomrechten of gelijke
inkomrechten, hij de grootste stom
miteit voorstaat, die men in die zaak
voorstaan kan.
En inderdaad, waarover klagen onze
hopplanters putten in den grond Is
het niet over den vrijen invoer in ons
land van Duitsche hopsoorten van min
dere kwaliteit die men aan de man brengt
tegen zulke lage prijzen dat er geen con
currentie mogelijk is Die Duitsche hop
soorten komen onze Belgische hop zoo
verdringen dat onze planters ze soms
tegen spotprijzen moeten afzetten.
Hedendaagsch bestaat er vrijhandel
bij den invoer van Duitsche hop in ons
land, en dien schadelijken toestand, waar
over putten in den grond worden ge
klaagd, wil men behouden, is dat geene
stommiteit
Duitschland zal nooit in vrijhandel toe-
semmen en wat wij, Belgen, moeten
tachten te verkrijgen is een invoerrecht
vin a5 of 3o franks voor de vreemde hop,
o ze van Duitschland, van Bohemen,
vm Frankrijk, van Engeland, van Hol-
laid, of 't is gelijk van waar kome.
Bij voorbeeld, wat zou er gebeuren
noesten de Hollanders hier de hop vrij
nogen invoeren
Wel de Duitschers zouden hunne hop
a over Holland in transit naar Belgiè
zinden, en kant zou weêr klaar zijn.
hetgeen zij anders zeker zou gedaan
hebben.
Olivier maakte eene beweging, als
wilde hij haar volgen, maar Jacques hield
hem bij de hand terug.
Toen Gisèle met hare gouvernante de
trap van het terras opgeklommen en het
kasteel binnengegaan was, wendde Soran
dal zich tot de twee broeders.
Gij vraagt wat hier gebeurd is, M.
Fromentel, zegde hij tegen Jacques, het
komt mij veeleer voor dat het aan mij
past, u deze vraag te doen, want uwe
tegenwoordigheid hier, dat verberg ik
niet, verwondert mij.
Met uw verlof, mijnheer, zegde
Jacques op kalmen maar vastberaden toon,
ik was bij mev. Dorgeur.
Goed, sprak Sorandal met een min
achtend hoofdknikje, het is zeer vriende
lijk van u, zooveel belang in Mev. Dor
geur te stellen, maar naar het mij voor
komt, was mijnheer uw broeder niet bij
mev. Dorgeur.
Hier zag Sorandal met een hoonend
lachje naar Olivier, terwijl hij voortging
M. Olivier schijnt het gezelschap van
de dochter meer op prijs te stellen dan dat
van de moeder, nu over den smaak valt
niet te twisten, alleen vind ik het niet in
overeenstemming met de eischen der be
tamelijkheid, dat hij gebruik gemaakt
heeft van eene onachtzaamheid der dienst
meid, om met een zoo onnoozel meisje,
bij avond, de meest afgelegen plaatsen
van het park op te zoeken.
Wat waagt gij te zeggen, mijnheer!
shreeuwde Olivier dol van woede. Die
oitmoeting was heel toevallig.
O daarvan ben in overtuigd, maar
aleen voor zoover het mej. Dorgeur
btreft.
Mijnheer, gij spreekt tot mij op een
ton...
Welnu
Olivier en Sorandal maten elkander
net woedenden blik.
De eerste zou zich,zoo zijn broeder hem
ret hij de hand terug gehouden had,
zker op Sorandal geworpen hebben, die
darentegen zeer kalm en zichzelven
mester bleef.
Jacques zocht te vergeefs een middel
01 een einde aan dit gesprek te maken.
Het is genoeg, zegde Sorandal op
soeven toon, na een dergelijk voorval
zu M. Dorgeur, wanneer hij-thuis was,
izeker duidelijk te kennen geven, dat
we tegenwoordigheid hier zeer misplaatst
i.
En nu hij niet thuis is vroeg
Oivier.
Nu hij niet thuis is, ben ik zoo vrij
It in zijne plaats te doen, voltcoidc
Srandal.
Gij Maar dit is toch ook uw huis
iet, zou ik meen
Dan vergist gij u.
Binnen eenige dagen zou het uw
his zijn. Binnen eenige dagen, ten min-
s wanneer uw huwelijk met mej. Dor-
pir voortgiDg.
Men spreekt van de hopteelt er op te
beuren. Laat ons aannemen dat men er
volkomen in gelukt en zullen de Duit
schers ons dan min concurrentie komen
aandoen als ze al hunne hopsoorten hier
vrij mogen invoeren
Onze hop opbeuren door veredeling
GOED, ZEER WEL, maar daarbij ook
een gematigd inkomrecht, anders zijn
wij 't kind van de rekening ofte deerlijk
gefopt
Onder dezen titel, heeft kanunnik Mo-
reau eene puike poëzie opgesteld, waarvan
wij hieronder de vertaling geven.
Dit schoon dichtstuk is reeds ten platte-
lande zeer verspreid en wordt door talrijke
catholieke maatschappijen gezongen.
De tekst van Wij willen God, met
de muziekbegeleiding, is door het huis
Beyer, Brabantdam, 14, te Gent, ten
prijze van 5o centiemen per 100 exempla
ren uitgegeven.
WIJ WILLEN GOD.
Wij willen God, o Maagd Maria,
Wees gij ons hulp, wees gij ons troost,
Zie neer op ons. Gij onze moeder,
Wij smecken U Aanhoor uw kroost.
Klimme tot U steeds nader,
..it nnn
Wij willen God in ons gezinnen,
Bijonzenheerdnuen voortaan;
Dan zal or,s kroost struisch, vroom en
(bloeiend,
In eer en deugd door 't leven gaan.
Klimme totU, enz.
Wij willen God in onze scholen,
Waar onder 't kruisbeeld Godes leer,
In woord en daad aan onze zonen
In 't hart geprent wordt immermeer,
Klimme tot U, enz.
Wij willen God in de gehoorzaal.
Want hij is waarheid, Hij is recht
Wij willen Hem waar man en vrouwe
Vereenigd worden door den echt,
Klimme tot U, enz.
Wij willen God ook in het leger
Opdat ons mannen in het veld
Met heldenmoed kampen en strijden.
Waar het ons land, ons vrijheid geldt.
Klimme tot U, enz.
Wij willen God dat door de Kerke
Zijn werk en woord alom verspreid,
En viij van band steeds zegevieren
In vrede en liefde en cenigheid.
Klimme tot U, enz.
Wij willen God 1 Wij blijven immer
Gods kinderen, die wij zijn geweest,
Al goldt het zelfs voor haar te strijden,
Zijn wet getrouw met hart en geest.
Klimme tot U, enz.
Ja, gij hebt mij reeds gezegd dat gij
daarvan weet, hernam Sorandal vol onbe
schaamdheid.
Inderdaad, maar gij doet er ver
keerd aan, zoo vast op de voltrekking van
dit huwelijk te rekenen.
Olivier riep Jacques uit op een
waarschuwenden toon.
De jonge schilder luisterde echter niet
naar hem.
Sorandal zegde spottend
Waarlijk
Ja, hernam Olivier met kracht, er
zijn nog wetten, die het huwelijk verbie
den met een meisje dat niet bij haar volle
verstand is... ook al bezit zij een bruid
schat van zes millioen.
Sorandal vertrok geen spier van zijn
gelaat.
Is het uwe bedoeling, twist met mij
te zoeken? vroeg hij onverstoorbaar kalm.
Gij kunt mijne woorden opvatten
zooals gij verkiest riep Olivier buiten
zichzelven uit.
Ik dank u voor de toestemming,
maar ik wil niet te hard oordeelen over
een man, die zelf begeerige blikken op
dezen bruidschat heeft geworpen en die
zich nu in zijne verwachtingen ziet teleur
gesteld.
Mijnheer, gij beleedigt mij,
Vindt gij En hebt gij mij dan niet
retds een kwartier lang beleedigd
De twee vrienden van Sorandal achtten
het nu meer dan tijd om tusschen beiden
te komen.
Eene leerrijke proef. 't Is onbe
twistbaar dat de landbouwer, wil hij
profijt trekken uitzijn bedrijf, naar hooge
opbrengsten moet streven, en zich niet
meer mag te vreden stellen met die ge
ringe opbrengsten uit grootvader's tijd.
Maar daarom mag men niet vergeten
dat de gror.d een zak is die er niet in
steekt, haalt er niet uit. Of in andere
woorden, dat wij hem eerst degelijk
moeten bemesten.
Volgende proef door eenen praktischen
land bou war onzer streek gedaan op rogge,
is er een sprekend bewijs van, en daarom
houden vrij er aan ze aan onze lezers
mede te deelen.
Hij verdeelde een stuk land in drij
perceelen Nummer 1 werd nuchter ge
zaaid en moest als getuige dienen.
Nummer 2 werd bemest met stalmest
tegen 25,000 kgr. per hectare.
Nummer 3 kseeg dezelfde hoeveelheid
stalmest, maar ontving daarenboven 3oo
kgr. Peruguano.
Ziehier nu de uitslagen per hectare be*
rekend
Opbrengt getuige j 6raan 1677 kgr.
6 ftroo 2450
stalmest alleen graan 2346
stroo 3264
Ten einde in eenen oogslag het verschil
te zien, hebben wij de opbrengsten per
honderd berekend.
Perceelen
1
2
3
graan
58
82
100
stroo
52
70
100
In Zitting des
Senaats van 14
Oogst 11. sprak onze achtbare Senateur
ten voordeele der fabrikanten van glucose
in dezer voege
De heer Van Vreckem. De Stad
Aalst bevat de helft der glucose-fabrieken
van het land. De fabrikanten maken zich
eenigzins ongerust over de gevolgen der
wet. Ter Kamer legde de minister ver
klaringen af, die van aard zijn om hun in
zekere mate voldoening te schenken.
Graag mocht ik die verklaringen hooren
bevestigen, dan zijn de glucose-fabrikan-
ten, wier tolk ik ben, min of meer gerust
gesteld.
Graaf de Smet de Naeyer, minister
van financiën en openbare werken.
Met te verklaren, dat ik geen woord heb
af te nemen van, of toe te voegen aan
mijne verklaringen ter Kamer, zooals die
in de handelingen worden opgenomen,
schenk ik den heer Van Vreckem voldoe
ning.
Mijnheeren riep Galabrun uit.
Wat ik u bidden mag, voegde Riber-
prey er bij.
Doet geen moeite,mijnheeren,zegde
Sorandal, ik begrijp zeer goed waar mijn
heer heen wil. De hemel beware mij, dat
ik hem de voldoening zou weigeren, waar
hij op aandringt.
En met een donkeren blik op Olivier
ging hij voort.
Gij begrijpt dat na de door u gespro-
ktn woorden eene ontmoeting onvermijde
lijk is.
Ik ben tot uwen dienst, zegde Oli
vier.
't Is goed mijne vrienden, MM.
Riberprey en Galabrun, zullen met uwe
getuigen de noodige maatregelen bespre
ken. Riberprey, geef M. Fromentel uw
adres.
Riberprey voldeed schoorvoetend aan
dit verzoek en overhandigde Olivier zijn
visietkaartje.
Vervolgens wendde Sorandal zich tot
de bedienden, die op korten afstand den
twist met nieuwsgierigen blik hadden
gaêgeslagen.
Laat die heeren uit, bevool hij.
Olivier wilde nog iets zeggen, maar
Jacques greep hem bij den arm en flui-
terde hem toe
Om Godswil, geene opschudding
meer, geen schandaal, Olivier, ik zal u
straks wel opheldering geven.
Wordt voortgezet.
