Donderdag 28 Januari 1904 5 centiemen per nummer. S0*le Jaar 3607.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Geuzenvrijheid
DeMenschenhater.
Catholieke
helden.
EEN EN ANDElt.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maandenfr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schryft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE SLUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureel® van
dit blad.
AALST, 27 JANUARI 1904.
Edgar Quinet, nog een held der geu
zen, leeraar van het Collége de France,
schreef in i856
u Doodstraf voor degene die de
kerken bezoekt. Bevtl de kerken te
b sluiten, vernietigen, af te breken, de
altaren uit te roeien
Al de bijzondere eigendommen waar
een der oefeningen van den ouden etre-
dienst heeft plaats gegrepen, verbeurd
1 veiklaard 1
Indien ik die doenwijze van naderbij
beschouw, vindt ik haar zoo krachtig,
zoo logitk, zoo vast dat ik twijfel of de
n menschelijke geest ooit iets zekerder
heeft gevonden b
Dendergalm wilde de catholieken en
kel verbennen, Pergameni ze in't gevang
werpen of in de boete slaan. Edgar Qui
net wil ze guillotineeren 1
Alle drij zijn liefhebbers van de geu
zenvrijheid. Wat zijn we gelukkig dat ze
behooren tot de partij van vrijheid en
verdraagzaamheid, want ware het anders,
ik vrage mij af wat zij niet al zouden
uitvinden.
Een andere geuzenheld is F. Laurent,
hoogleeraar aan de Hoogeschóol van
Gent. Die lieve man was ook een ware
liefhebber der vrijheid. Het volgende
moet dat bewijzen.
De Staat mag tot de examen niet
toelaten degenen die hunne studiën
n in een college of aan een catholieke
hoogeschool hebben gedaan.
Het is eene DWAASHEID die-
d genen tot de openbare ambten ontvan-
b kelijk te verklaren die in het ultra-
montaansch catholicismus (lees
b eenvoudige catholiek) zijn opgevoed.
het is meer dan eene dwaasheid HET
IS EEN SCHELMSTUK.
b Dus MOET en mag de wet uit de
b openbare bedieningen uitsluiten al de-
b genen die in de scholen van de
b geestelijkheid zijn opgebracht. Dat
b is een recht en een PLICHT voor
n den Staat.
En niettegenstaar.de al die duidelijke
verklaringen zijn en blijven de geuzen
partijgangers der moderne vrijheden, de
oprechte vrienden van onze grondwet.
Zij maken zich kwaad, zij zijn razend
boos als men er aan twijfelt.
aocaeo
Romantisch verhaal uit het
overgangstijdstip van de Fransche tot
de Hollandsche Regeeringonzes lands
door Cam. De Waegenaere.
O0SQ0D
29® Vervolg.
O, mijn vriend lees ik wel goed op
uw gelaat
Als de jonge lieden elkander be
vallen...
En zich tot zijnen zoon keerend
Wat zegt gij ervan, Hendrik?...
Hebt gij in de verre streken, welke gij
doorreisd hebt, nergens uw hart achterge
laten
Vader, sprak de jongeling weemoe
dig, ik heb vóór Wagram gestaan, ik heb
aan den slag van Austerlitz deelgenomen,
ik heb in Ruslands sneeuwvelden ge
dwaald, maar mijn hart was immer in
België..., in de gevangenis..., bij u
Duurbaar kind weende Hunefried,
zijnen zoon andermaal omhelzend, koste
lijke schat, dien God mij bewaard heeft...
Zeg, Hendrik, zoudt gij de echtgenoot
der dochter van onzen vriend willen wor
den
De jongeling antwoordde niet onmid-
Toch zijn ze waarlijk lief Zij hebben,
voor zooveel ik weet, nog van de guillo-
tien niet gesproken voor degenen die
hunne liefde voor de vrijheid in twijfel
trekken.
Wij zijn er hun hartelijk dankbaar
voor. En is het waarlijk geen blijk van
groote verdraagzaamheid niet te denken
op dat verschrikkelijk mes voor hunne
tegenstrevers die van hunne genegenheid
voor de vrijheid niet zijn overtuigd Is
het niet braaf van hun dat zij ons laten
leven en ons recht op bestaan niet be
twisten lijk de Duitsche geus graaf Udo
von Stolberg het toch heeft gedaan
Onder den titel Melaatschen bevat
de Australische Sidney Press het vol
gende bericht
Nog altijd vindt pater Damiaan navol
gers onder de catholieke missionnarissen.
In een boekje gedrukt te Tokio, en tot
titel voerend Een bezoek aan het me-
laatschenhuis ta Gate&fba wordt dit
heldhaftig liefdewerk van de Fransche
priesters der vreemde missiën beschreven.
De inrichting ligt op eenige mijlen af
stand van Tokio in eene heerlijke streek.
Vijf-en-zeventig ongelukkigen vindan
hier, in uiterst eenvoudige woningen, een
onderkomen. Zij houden zich bezig met
allerlei handenarbeid en zelfs blinden
maken strooien sandalen.
De zieken, wier toestand minder ern
stig is, verplegen de reeds vergevorder
den, zoodat hulp van buiten overbodig is.
Het moge vreemd klinken, maar deze
ongelukkigen weten zich met allerlei
spelen, als schaak en kaarten te verma
ken. Loterijen worden gehouden ja, zelfs
schouwburg voorstellingen gegeven. Mid
den in het kleine dorp ligt de kerk en de
meesten worden christen.
Wat medecijnen betreft, men heeft nog
't meest baat gevonden met Chaulmoo-
graolie, die de pijn lenigt, den voortgang
der ziekte vertraagt en soms geheel op
heft. Treurig dat juist de beste genees
middelen zoo kostbaar zijn.
De inrichting voor melaatschen is ge
sticht door pater Testevulde, overleden in
1892 Pater Vigroux is sedert ook ziek
geworden en thans is pater Bertrand er
reeds 9 jaren Bestuurder.
Deze pater is de hoofdverpleger en
wanneer de ziekte haar laatste stadium in
treedt en de ongelukkige lijder voor
iedereen ongenaakbaar is, neemt hij de
verpleging en verzorging voor zich alleen.
Steeds opgeruimd en vroolijk weet deze
delijk. Onwillekeurig dwaalden zijne
blikken rond de plaats. Iedereen ried wat
er in zijn gemoed omging. Met de oogen
ondervroeg Hunnefried Nestor. Deze
haastte zich te zeggen
Het verwondert u, haar hier niet te
zien, waar hare plaats moest wezenik
wil u dit raadsel ophelderen. Daar ik
verkoos dat mijne onschuldige Albertina
geen getuige was van het toor.eel en de
eerste woordenwisseling onzer ontmoe
ting, vriend Hunefried, heb ik haar voor
eenige dagen bij bloedverwanten doen
verwijderen. Evenwel, in afwachting ha-
rer terugkomst, kan ik u hare beeltenis
laten zien... Ziet daar tusschen de beide
vensters.
Hunnefried leidde zijnen zoon, die erg
verlegen werd, bij de hand in de aange
duide richting. Daar stonden zij voor
een knap geschildert vrouwerportret
De jongeling werd rood tot in den
hals. Zijn vader zag hem glimlachend
aan en vroeg
Hewel, jongen, wat zegt gij er
van
Fiks gewrocht antwoordde Hen
drik.
Hunefried schoot in een luiden lach.
Ik herinner mij, zegde hij, dat gij
als knaap u hard op het tetkenen toeleg-
det, maar het is niet als kunstkenner dat
hier uw oordeel gevraagd wordt, maar
als verloofde der engelachtige schoon
heid die daar afgebeeld hangt.
man van opoffering de ongelukkige lij
ders tot opgewektheid te stemmen.
Men zegt dat er ongeveer 10,000 me
laatschen in Japan zijn.
Volksgebruik. Er bestaat, zoo het
schijnt, een koninklijk besluit van i855,
waarbij de benamingen, elle, pond,
pinte, roede, zak, stuiver, enz. onwettig
verklaard zijn, en in de aankondigingen
van te koop gestelde waren en goederen
moeten vervangen worden door namen
behoorende tot het tientallig stelsel
meter, kilo, lieter, hectolieter, are, frank,
enz.
Ondanks dat besluit, welk binnen kort
zijn vijftigjarig jubelfeest zal mogen
vieren, wordt er nog altijd graan bij den
zak, bier en andere vloeistoffen bij de
pinte, veldvruchten bij de roè, kruide
nierswaren bij 't pond, en vooral kleêr-
stoffen bij d'elle verkocht.
M. de minister van werk en nijverheid,
heeft de burgemeesters en policieambte-
naars aangemaand de overtredingen op
dat punt op te sporen en aan te klagen.
De gewoonte is evenwel zoo ingeworteld,
dat men wellicht nog eene halve eeuw zal
noodig hebben om ze uit te roeien. Dat
ze taai is, bewijst het woord ellegoe-
deren zelf, dat nog niet gemakkelijk door
metergoederen zal vervangen worden.
Tegen die gewoonte opkomen, gaat
zooveel te moeielijker, daar 't verbod
enkel slaat op de aankondigingen van
koopwaren er. goederen, op de openbare
akten, enz. De notarissen zijn verplicht
de oppervlakte der onroerende eigendom
men welke zij verkoopen, in hectaren,
aren en centiaren aan te duiden doch
meer dan eens wordt hun door de belang
hebbenden gevraagd hoeveel gemeten of
roeden dat wel uitmaakt.
De benaming in oude maten, munten
en gewichten, zal nog zoo gauwe niet
verdwijnen.
De verlichte Franschen. Een groot
schip Vienne is zoek geraakt, want zoowe
een schip als een vingerhoed geraakt verl
loren. Natuurlijk dat er achter gezocht
wordt, de een zoekt ze langs de Maro-
kaansclie kust en de andere op de Iersche
Zee. Of een enkel Franschman de tus-
schenkomst van St-Antonius verzocht,
patroon in verloren zaken, weten wij niet;
maar stellig is het dat langs alle kanten
waarzegsters te rade worden gegaan, om
te weten waar ergens de Vienne mag
drijven,
Een blad van Marseille ging ook eene
dier wijven te rade en aan den reporter
Ik vrees maar dat de jufvrouw zelve
weigeren zal, stotterde de jongeling.
Nestor had dit gehoord.
Laat mij u dan als mijn aanstaan
den schoonzoon omhelzen, juichte hij
schier, want ik ken mijn kind te goed,
om niet vooraf te weten, hoe gelukkig
haar de keus maken zal die ik zelf voor
haar gedaan heb. Overigens, vervolgde
hij, Hendrik van het hoofd tot de voeten
beziende, mij dunkt dat zij al heel kies
keurig zou moeten zijn, om in uwe ge
stalte en voorkomen redenen te ontdek
ken tot eene weigering uwer hand...
Hunefried nam de hand zijn zoons en
die van Nestor in de zijne, en sprak
Het verbond zij hiermede gesloten.
Wij zullen alle vier hoort ge, Nestor,
ik tel uwe dochter reeds mede slechts
één hart en ééne ziel uitmaken, ons al te
samen beijveren om onze mcdcmenschen
te troosten en te helpen, en het geluk
smaken dat eene rechtzinnige plichtsbe
trachting iedereen aanbiedt...
Vervolgens rustten zijne oogen eene
wijl op de aanwezige dienaren van den
huize. Deze schenen niet minder geluk
kig als de drie hoofdpersonen van ons
verhaal. De geest van den wonderarts
verdiepte zich blijkbaar in eenige over
weldiging.
Mijn vriend, wendde hij zich ein
delijk tot Nestor, onder andere leerrijke
zedclessen welke onze geschiedenis ople
vert, behoort de volgende niet tot de ge-
vertclde zij, dat het schip op 39,o5 Noor
derbreedte en g,o3 Westerlengte was.
Daarop voortgaande, zouden de opspo
ringen onmiddellijk aanvangen, maar bij
nader bedenken heeft men bevonden dat
dergelijke breedte niet in zee maar te mid
den Spanje gelegen is.
Wie had het daar verwacht I
Schooner schrijven. Algemeen
wordt vastgesteld dat het geschrift veel
verslecht is de jury gelast met het beoor-
deelen der werken voor den algemeenen
wedstrijd van het middelbaar onderwijs,
heeft vastgesteld dat het geschrift van al
de mededingers veel te wenschen laat.
Deze tak van het onderwijs een zeer
groot belang hebbende, is beslist dat de
letterkundige jurys voortaan punten zul
len mogen aftrekken, als het geschrift te
wenschen laat da wetenschappelijke
jurys zullen ook punten mogen aftrekken
als de werken niet in behoorlijken vorm
opgesteld zijn.
Ze zijn tegen den godsdienst niet.
Woensdag avond werd te Brussel eene
meeting van liberale en socialistische
studenten gehouden voor de stichting van
een Bond van jonge godsdiensthaters,
van volgelingen der onafhankelijke zeden
leer en van toekomende kelkvervolgers
De voornaamste redenaar was M. Faust
Vanderkinderen, burgemeester van Uk-
kel en peter tegen zijnen wil, bondge
noot van den duivel en de socialisten de
oude doctrinair, die uit haat tegen den
godsdienst het socialism ondersteunt, ver
klaarde dat men alle middelen moet ge
bruiken om de catholieke Kerk te vernie
tigen de liberale jongelingen moeten
beloven niet voor de Kerk te trouwen,
hunne kinderen niet te laten doopen,
maar integendeel van hunne vrouwen
librepenseuses te maken, en dus onver
mijdelijk libre-viveuses. De opkomende
liberale jeugd zou ons dus een schoon
wereldje bereiden I
De socialistische volksvertegenwoordi
ger, citoyen Furnémont, voelde de be
hoefte om er ook een speech te doen
hij zegde dat men den godsdienst moest
verfoeien en maatregelen nemen om hem
uit te roeiën, gelijk men voor eene vuile
besmettelijke ziekte zou doen I De ge
weztn studentenrevue danseres Furné
mont, die nu op zulke weerdige wijze
de roode partij in de Kamer vertegen
woordigt, heeft dus daar eens te meer een
bewijs geleverd van de manier, waarop
de socialisten den godsdienst eerbiedigen.
Maar dat zullen de roode volksbedriegers
op hunne meetingen op den buiten na
tuurlijk wel verzwijgen.
ringste
Weest goed voor uwe onderhoori-
gen, tracht u door hen te doen bemin
nen I
Inderdaad, bevestigde de zieke, he
den geven Gabriel en Nulf mij honderd
voudig terug, wat ik hen ooit gedaan
heb...
God heeft eens te meer willen too-
nen, hoe aangenaam het Hem is, dat wij
steeds gedenken, dat rijken en armen
broeders zijn, besloot Hunefried.
VII.
Het was 5 ure van den namiddag.
Voor de herberg De Vierschaar b tus
schen de gemeenten Ousselghem en Got-
them, hield, voor de tweede maal reeds
dien dag, een rijtuig stil. Ditmaal rolde
het op vier wielen en was het met twee
paarden bespannen. Zelfs was de waard,
die heel dienstvaardig kwam buitenge-
sprongen, zeer verwonderd, te bemerken,
dat twee der reizigers dezelfde waren, die
dien middag met het andere gespan den
weg opgereden ware, dien zij thans af
kwamen. Het waren Gabriël en Hune
fried.
Thans was nog een derde met hen,
en wel iemand in eene zoo vreemde klee
derdracht, dat de heibergier slechts oogen
voor hem alleen scheen te hebben.
Er werd geen drank besteld. Gabriël
verklaarde, dat zij er te haastig voor wa-
De werkzaamheden der Kamer.
Le Peuple drukt den wensch uit dat de
woorden a de Kamer heeft hare werk
zaamheden hervat n dezen keer geene
spotternij zouden zijn zooais vroeger.
De Journal de Bruxelles is van oor
deel dat die wensch van het socialistisch
blad zelf eene bittere spotternij is. Indien
le Peuple wil dat de werkzaamheden
der Kamer waarlijk nuttig zijn, hij be
ginne dan met zijn roode vrienden te ver
zoeken zich in de Kamt r deftig en ern
stig te houden. Dat zal het beste middel
zijn om de werkzaamheden der Kamer te
verbeteren.
riet honderdjarig bestaan van het
burgerlijk wetboek zal te Brussel gevierd
worden.
De conferencie der jonge balie en de
Bond der advocaten hebben besloten op
dier. dag, 21 Meert, eene academische
zitting te houden, in welke de magistra
tuur zal worden uitgenoodigd.
De zitting zal hoogst waarschijnlijk
plaats hebben in de zaal van het assisen
hof.
Tentoonstelling van pluimgedierte,
duiven,konijnen, enz. De jaarlijksche
internationale tentoonstelling van de Avi-
CULTRURS Belgbs, zal plaats hebben in
het Parc du Cinquantenaire op 20, 21,
22 en 23 Februari aanstaande. Ónze
lezers zullen zich den grooten bijval
herinneren,welke de voorgaande tentoon
stellingen genoten hebben en zij zullen
dit jaar nógmaals de schoone verzame
lingen gaan zien welke door de grootste
kweekers van gansch Europa tentoon
gesteld worden. Deze prijskamp belooft
schitterend te zijn en niets is gespaard
om het de bezoekers aangenaam te ma
ken. Men kan programs bekomen bij M.
J. Lambrechts, schatbewaarder, 24, Ave
nue Rogier, Brussel.
Hollandsch papierengeld. Krach
tens de wet van 3i December 1903 zal er
in Nederland geen papieren munt meer
worden uitgegeven en dié, welke in om
loop is zal worden ingetrokken.
De papieren rnunt zal echter in beta
ling worden aangenomen tot 1 October
igo5 en de verwisseling mag gebeuren
tot 1 April 1909,hetzij tegen specie, hetzij
tegen bai kbiljetten der Nederlansche
Bank. De huidige wet zal van kracht zijn
van af 1 October 1904. Bijgevolg zullen
er in Holland als papieren munt nog
alleen bankbiljetten van de Nederlandsche
Bank bestaan.
ren, maar beloofde den waard eene goede
fooi tegen hunne wederkomst, want zij
wilden verder den tocht te voet voortzet
ten. Eerst na een groot uur zouden zij
terug ziju.
Paarden en rijtuig werden aan de zor
gen van den waard overgelaten, en de
drie mannen richten hunne schreden den
kant op lagswaar de wegwijzer, die juist
aan den hoek der herberg stond, de ge
meente Gotthem aanwees.
Een half uur later kwamen zij aan de
kabaan n. Den derden reiziger schoten
de oogen vol tranen, toen hij de armzalige
stulp bezag.
En hier hebt gij faren alleen ver
bleven, vader 1 kreesch hij opeens, Hune
fried aan den hals vallend.
Het is voorbij, mijn zoon, laten wij
het verledene vergeten om slechts aan de
toekomst te denken. Ik heb veel goed te
manen binst den tijd dien ik nog voor mij
heb... Ook was ik hier niet zoo ongeluk
kig als men wel denken zouik bezat de
middelen om mij alles aan te schaffen
wat ik verlangde. Een soort loopjongen
kwam tweemaal per week mijne orders
ontvangen en diende mij op verrukkelijke
wijze... Thans eerst, voel ik, dat ik hem
liet had... Het was, daar het morgen zijn
boodschapsdag is, dat ik er aan hield,
nog heden hier terug te komen... Ik wil
hem eene verrassing bereiden...
(Wordt voortgezet).
