Donderdag 25 Februari 1904 5 centiemen per nummer. 56sle Jaar 5013.
Klaar en duidelijk.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en t Arrondissement van Aalst
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
HET GEHEIM
Japan.
Een land van vooruitgang.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE 8UUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrydug
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
AALST, 24 FEBRUARI 1904.
Wij, catholieken,alleen niet maar ook on
ze liberale tegenstrevers houden bestendig
onze blikken op Frankrijk gevestigd om
te bestatigen wat aldaar gebeurt onder de
heerschappij van den apostaat Combes
en andere trawanten der vrijmetselarij.
Doch terwijl wij, catholieken, er bewij
zen en getuigenissen van den godsdienst
oorlog en zijner onheilzame gevolgen in
zoeken, sporen onze liberalen er voor
beelden in op, die zij, hier in ons Land,
moesten ze meester worden, zouden na
leven.
En men betwiste het niet I Immers
onze tegenstrevers, of liever, vijanden
hebben ons reeds meer dan eens laten
hooren dat zij branden van ongeduld om
de navolgers van apostaat Combes te
worden.
Onlangs nog stelde l'Indépendance
belge, i) een zoogezegd gematigd liberaal
orgaan, de werking der Fransche logie*
broers voor als iets noodzakelijk tot zede
lijke heropbeuring en drukte den wensch
uit dat die vrijheids-verkrachters hier
weldra navolgers zouden vinden.
Maar wat verstaat het logieorgaan door
zedelijke heropbeuring 1
Het werk, zoo legt l'Indépendance
zelf uit, dat bestaat in 't bestrijden van
den clerikalen invloed op het volk, het
werk, dat hierin bestaat, de gezonde
a rede te doen zegepralen di&r, waar de
godsdienstige leugens alles beheer-
schen het werk eindelijk waardoor
a het groote licht den geesten wordt op-
gedrongen, die heden nog door het
n jammtrlijkste fanatism zijn beneveld a
Het geuzenorgaan blijft hierbij niet
het legt ons verder uit hoe de trawanten
der helsche logie zouden te werk gaan
om hier in België het groot licht de
geuzenzon, te doen schijnen welk de ne
velen zou doen verdrijven die de geesten
in fanatism dompelen.
Men neme aandacht 1
a Veronderstellen wij eens zegt het
geuzenorgaan, dat de vrienden van
a l'Indépendance aan 't bewind zijn ge-
a komen. Hoe zullen zij handelen ten
opzichte der vrijheid van onderwijs
a Die vraag brengt ons geenszins in ver-
tegenheid in de liberale partij zijn
wij voorstanders der vrijheid van on-
derwijs, doch eischen dat het officieel
onderwijs volstrekt onzijdig zij, ont
ij daan van al de noodlottige clerikale
a invloeden, die het thans verderven, en
die voor gevolg hebben het tegenover
het congreganistisch onderwijs in eenen
staat van ondergeschiktheid te stellen.
Wij zullen de clerikalen niet beletten
hunne scholen te onderhouden wan-
neer echter onze vrienden aan het be-
wind zullen komen, zullen wij de
schbiding van Kerk en Staat verwe-
zenlijken wij zullen de doode hand
bewaken wij zullen de kloosters, die
a zich verrijken ten nadeele van allen,
n dwingen afstand te doen, voor zooveel
a de wet er ons toe machtigt.
n En wanneer de catholieken zelf hun-
a ne priesters zullen moeten onderhou-
n den, wanneer zij zelf zullen moeten
zorgen voor 't bestaan hunner paters,
a zullen zij geene millioenen meer te be-
steden hebben aan hunne scholen en
n aan hunne propaganda, en aldus zul-
len wij ook gewerkt hebben aan de
zedelijke gezondmaking des volks. Wij
a zullen niet heelemaal de manier van
a handelen van M. Combes, die met de
in België bestaande toestanden niet
a strookt, toepassen, maar wij zullen in
denzelfden geest handelen, en met
hetzelfde doel als voorwerp onzer
a pogingen, d
Alle commentaar is overbodig 't is
klaar en duidelijk genoeg
Hedendaags is er alle dagen nieuws
van Japan. Daar wordt bijgevolg ook veel
van gesproken maar er zijn er ontelbaar
velen, die er niets anders van weten dan
dat Japan daar ergens niet ver van China
ligt en dat de Japaneezen schuinsche
oogen hebben deze laatste meening is
dan nog onjuist.
't Moet dus belang in boezemen, er iets
meer over te vernemen.
Japan is een Oost-aziatisch keizerrijk,
beslaande uit meer dan 3,800 eilanden die
samen eene oppervlakte beslaan van
417,396 vierkant kilometer (België
heeft er 29,456) en bij de 47 millioen
inwoners.
Westelijk heeft het voor geburen Chi
na, Corea, Russisch Azië, Siberië en het
eiland Sakhalin het is van die buren
afgescheiden door de zeeëngte van For
mosa, de oost Chineesche zee, de zeeëngte
van Corea. de Japansche zee en de engte
van La Pérouse.
Noordelijk is 't van Kamtchatka ge
scheiden door de engte der Kouriia's.
Ten zuiden strekt het zich uit tot tegen de
eilandengroep der Fillippijnen, waarvan
het door de eilandengroep Bachi geschei-
di-n is. Zijne oostelijke grenzen worden
door den Stillen Oceaan bespoeld.
Japan is bijna geheel bergachtig de
waterloopen zijn weinig belangrijk.
Twee uiterste deelen, Liou-Kou en Bo-
nin, hebben bestendig zomer, 't Overige
heeft integendeel maar twee maanden
schoon seizoen per jaar.
De japaneezen zijn in 't algemeen niet
geelhuidig gelijk de Chineezen de meer
derheid is olijfbruin enkelen zijn blank.
Meestendeels zijn zij klein van gestalte
en opmerkelijk is 't dat zoogezegd allen
hagelwitte tanden hebben.
Niettegenstaande de vrouw er tamelijk
geacht is en de opleiding der kinderen
zeer verzorgd wordt, heerscht er ontucht
als eene bijna officieele instelling.
Japan is een grondwettelijk keizerrijk.
Het geslacht van den tegenwoordigen
keizer regeert er sedert meer dan 26
eeuwen.
Er zijn 328 senators van prinselijken
bloede en 3oo gekozen Kamerleden van
minstens 3o jaar oud:
Het keizerrijk telt 85 provinciën, die
ieder haren algemeenen raad hebben. De
hoofdstad van het land is Tokio, in de
provincie Mousasi.
De godsdiensten zijn er Sbïa-to
(dienst der geesten), die als officieele
godsdienst erkend is, en hetBoudhism
of eeredienst van Boudha er zijn slechts
twee catholieke vikariaten.
Japan trekt goud, zilver, koper, kolen,
ijzer, lood, manganees, antimonium,
petrool, zwavel, edelgesteenten en cris-
taal uit zijne mijnen.
Tot vóór weinige jaren was er na de
mijnontginning, geen andere nijverheid
dan de landbouw. In de laatste jaren
hebben handel en nijverheid er evenwel
eene ongelooflijke uitbreiding genomen.
Van 33 millioen in 1872, is de bevol
king geklommen tot bij de 45 millioen in
1900. Thans is zij bij de zeven-en-veertig
millioen.
De uitgaven van den Staat bedroegen
3o,5o5.oo yen in 1867 de ontvangsten
35,087,000 yen. (Een Yen is gelijk aan
ongeveer fr. 2,60.)
In 1877 waren de uitgaven 48,428,000
yen de ontvangsten 52,338,ooo.
Uitgaven 79,453,000 in 1887 ont
vangsten 88,161,000. In 1897 was het
223,679,000 yen uitgaven en 226,390,000
yen ontvangsten.
I.
Op 26 October des jaars 1879, kon men
in schier alle dagbladen van de hoofd
stad en graafschappen van Engeland het
onderstaande bericht lezen op eene in
het oogvallende plaats met groote letters
gedrukt, moest het van zelf de algemeene
aandacht trekken
Geheimzinnige moord in Sandbank.
Gisteren morgen, tusschen 9 en 10
ure, werd te Sandbank eene vreeselijke
a ontdekking gedaan in eene villa, be-
n kend onder den naam van Rob-Roy-
Villa, gelegen aan den straatweg naar
a Hamilton. Het huis wordt bewoond
a door de weduwe Gregory, die er ka
mers verhuurt aan families of dames,
welke gedurende het seizoen in deze
a bekende zeebadplaats rust en verster-
a king komen zoeken.
a Eenige dagen geleden kwam eene
a jonge vrouw bij haar, blijkbaar een
a fransche van geboorte. Haar naam is
a Fore of Fort. Deze dame huurde eene
slaapkamer op de eerste verdieping ach-
n ter in het huis. Gisteren morgen kwam
zij niet naar beneden om te ontbijten,
a zooals anders hare gewoonte was. Juf-
a vrouw Gregory ging naar boven, maar
vond de deur van de slaapkamer afge-
sloten. Op haar herhaald kloppen en
roepen geen antwoord ontvangende,
kreeg zij achterdocht. Zij wachtte ech-
ter nog eenigen tijd vóór zij een smid
liet komen, om het slot open te steken.
n Een afschuwelijk tafereel wachtte de
a binnentredenden. De jonge vrouw lag
met afgesneden hals op het bed 1 De
a vloer van de kamer en de meubels wa-
b ren vol bloed. Alles toonde aan, dat de
n ongelukkige, hoewel haar lijk op het
bed werd gevonden, in wakenden toe-
stand werd overvallen en vermoord,
a De gruwelijke moordenaar had haar
i) eerst, nadat alles was afgeloopen, op
a het bed neêrgelegd.
Het is later gebleken, dat de ver-
moorde den vorigen avond het bezoek
van eene vreemde vrouw ontving, wel-
a ke het huis op geheimzinnige wijze
moet hebben verlaten, terwijl de ove-
n rige bewoners reeds in slaap waren.
Het spreekt van zelf, dat de policie alle
mogelijke middelen in het werk stelt
ti om deze vieemde bezoekster te vin-
a den. n
Ziedaar het eerste bericht, hetwelk het
publiek ontving van eenen moord, zoo
koelbloedig en onmenschelijk volvoerd
als maar zelden kan geschieden, zonder
De Staatsschuld is geklommen van
4,900,000 yen in 1870, tot 659,600,000
yen in igo3.
De rijstvelden hebben eene uitgestrekt
heid van 2,600,392 tan. (Een tan is gelijk
aan 9,92 are. De bouwlanden 2,333,656
tan.
De opbrengst,in 1887,was 39,999,000 ko-
kurijst, i5,852,oookoku gerst, 28,383,000
kwam aardappelen, 5,989,000 kwan tabak
en 7,011,000 kwan thee. (Een koku is
180,39 l'ter een kwan 4 3/4 kilogram).
In 1902 was die opbrengst 46,915,000
koku rijst, 20,640,000 koku gerst,
74,683,000 kwan aardappelen, 8,484,000
kwan tabak en 6,85o,ooo kwan thee.
De mijnopbrengst, in 1886, was 123,888
mom goud, 8,982,577 mom zilver,
16,290,325 kin koper, 3,669,054 kwan
ijzer, 3,944,209 kin antimonium, 669,775
kin manganees, 1,374,209 ton steenkool,
40,113 koku petrool en 10,745,414 kin
zwavel. Een mom is 3,75 gram een kin,
600 gram eene ton, duizend kilo.
In 1901 was de mijnopbrengst 660,153
mom goud, 14,598,749 mom zilver,
45,652,927 kin koper, 18,680,043 kwan
ijzer, 911,462 kin antimonium,27,115,884
kin maganees, 8,945,939 ton steenkool,
983,799 koku petrool en 27,580,487 kin
zwavel.
In 1896 waren er 1967 fabrieken met
mecanische beweegkrachtin 1900 waren
er338i. Deze fabrieken bezigen 282,600
werklieden.
In 1891 verwerkten zij 8.995,293 kwan
katoen, tegen 38.681,886 kwan in 1901
Zij brachten 7,789,938 kwan garens voort
in 1901.
Het getal werkdagen bedroeg 265 in
1891 en 317 in 1901. De werkdag beloopt
negentien uren voor vrouwen en mannen t
Het dagloon (voor 19 uren arbeid) be
droeg o, 177 yen (41 centiemen) voor de
mannen, en 0,083 yen (21 centiemen)
voor de vrouwen, in 1891 in 1901 be
droeg het 8,317 yen (82 centiemen)
voor de mannen en 0,206 yen (53 cen
tiemen) voor de vrouwen.
Ziedaar eenige bijzondere gegevens
over het land, dat nu in oorlog is tegen
den Russischen reus.
Japan beschikt in oorlogstijd, over een
landsleger van 145,000 man voetvolk,
9,000 man ruiterij, iets meer dan 700
stukken veld- en berggeschut en 7,5oo
pionniers.
Zijne vloot bedraagt acht pantsersche
pen, zeven gepantserde kruisers, vijftien
kruisers, tien gepantserde kustwachters,
twaalf tegentorpilleurs, 25 torpilleurs en
28 schoolschepen.
Voor liberalen, socialisten en... zooge
naamde 0 christene demokraten, a is het
eene uitgemaakte zaak, dat België een
der meest verachterde landen van de gan-
sche wereld is, vooral wat het volksonder
wijs betreft.
De oorzaak van dien verachterden toe
stand is dat de catholieken, die sedert
twintig jaren aan 't bewind zijn, weige
ren het verplichtend onderwijs in te voe
ren, iets wat de liberalen zeiven vergeten
hebben te doen bij de afschaffing der wet
van 1842 en hare vervanging door de on
gelukswet van 1879.
Als gij een bloeiend onderwijs wilt
zien, gaat dan naar de landen waar het
verplichtend onderwijs is ingericht, daar
gaan al de kinderen naar de school en
ontvangen er een degelijk onderwijs uit
de handen van goed betaalde onderwij
zers Ziet, bij voorbeeld, Italië, b
Zoo leeren onze tegenstrevers, maar
zij dolen, want de Etoile Belge zelve,
die nochtans geeue gelegenheid verwaar
loost om het ééne, vrije en gelukkige
Italië in een helder daglicht te stellen,
hangt in haar politiek overzicht van Zon
dag laatst een bedroevend tafereel op van
den toestand der volksscholen in 't land...
aar de citroenen bloeien.
In haar nummer van Dijnsdag komt zij
op dat punt terug en deelt de volgende
cijfers mede, getrokken uit het officieel
verslag van den minister van openbaar
onderwijs, dus in 't geheel niet verdacht
van onnauwkeurigheid of overdrijving
Het geldmiddel en dagelijksch loon
van eenen onderwijzer is g5 centesimi
(centiemen) in de streek van Pavia, 94
te Milaan, 64 te Palermo, 58 te Come, 37
te Florencië en- te Perugia, 32 te Mantua,
22 te Aquilea, i3 te Cuneo en eindelijk,
zegge tien centiemen te Terano. Tien
centiemen daags voor eenen onderwijzer,
die waardige Staatsburgers moet vormen I
Ook zijn die ongelukkigen genood
zaakt de zonderlingste ambachten uit te
oefenen, om in hun nederig bestaan te
voorzien. De minister haalt het geval aan
van eenen onderwijzer die brievendrager
is in den omtrek van Rome een andere
is hovenier bij den pastoor, een derde is
rijtuigmaker. Hunne vrouwen zijn dienst
meiden bij burgers en landbouwers, of
oefenen andere broodwinningen uit.
Ziedaar dan het zoo hoog geroemd
stelsel in volle werkingen en dat nog wel
in een land waar de vrijmetselarij, de
grrroote verspreidster van licht en be
schaving, meester is over de Regeering
en over al de hooge staatsambten I Zijn
dat de uitslagen welke de vrienden en be
wonderaars van Combes en O* ons willen
bezorgen Wel bedankt 1
dat de dader op heeterdaad betrapt of
althans onmiddelijk herkend wordt.
De moord van Sandbank a was dan
ook weldra in ieders mond. Het gansche
land stelde belang in de zaak en elke bij
zonderheid, welke de dagbladen konden
meêdeelen, werd des morgends en des
avonds door duizenden nieuwsgierige le
zers gretig verslonden. Verslaggevers van
alle dagbladen werden naar Sandbank
gezonden om eene nauwkeurige beschrij
ving van de plaats des onheils te geven.
De Engelsche pers toonde zich in een
woord, hare roeping waardig en geen
enkele gelegenheid werd verzuimd om
het publiek op de hoogte te houden. Ook
'de illustraties bleven niet achter en prijk
ten weldra met groote en kleine afbeel
dingen van Rob-Roy-Villa en de kamer,
waarin de verschrikkelijke moord had
gehad.
Het a Geillustreerd Policiemeuws
vertoonde op zijne eerste bladzijde een
tafereel, dat niet alleen aan bloederigheid
niets te wenschen overlied, maar daar
enboven met eene uitvoerigheid was ge
schetst, alof de teekenaar door den moor
denaar zelf genoodigd was geweest om
bij de voorstelling tegenwoordig te zijn.
De tijd echter deed ook hier zijn werk.
Toen er eenige weken overheen waren
gegaan en de sluier der geheimzinnig
heid, welke de zaak omhulde, even on
doordringbaar bleef, begon de belang
stelling van het publiek te wijken, om
voor nieuwe indrukken plaats te maken
De dagbladeden lieten de zaak rusten,
er was zooveel ander nieuws een spoor
wegongeluk, een brutale inbraak, een
ontbinding van het Parlement, die nieu
we kiezingen noodzakelijk maakte. Het
is in onzen tijd aan de dagbladen nu een
maal niet vergund lang bij een zelfde
zaak stil te staan.
Het leven gaat zijnen gang een nieuw
tooneelstuk, dat binnen kort zal worden
opgevoerd, een of ander schandaal in
hooger kringen, de herziening van eene
wet dat alles moet besproken of liever
beschreven worden, om aan den geeuw
honger van het lezend publiek te vol
doen, en het duurde dan ook niet lang of
de verschrikkelijke misdaad, welke een
oogenblik de gemoederen zoo algemeen
in beweging had gebracht, geraakte op
den achtergrond en werd, behalve in
Sandbank, door niemand meer herdacht.
Toch was cr een man, die de zaak geen
oogenblik uit het oog verloor. Met onver
droten geduld en hardnekkige vasthou
dendheid had hij zich de oplossing van
dit geheimzinnige raadsel ten taak ge
steld. Hij wilde niet rusten, eer hij licht
had gebracht in deze duisternis en het
onbegrijpelijke had ophelderd.
Op den morgen van den 25 October
den dag vóór dat de zaak door de dag
bladen ter kennis van het publiek werd
gebracht had zich eene menigte
nieuwsgierigen voor de woning verza
meld, welke in Sandbank algemeen on
der den naam van Rob-Roy-Villa bekend
stoi.d.
Rob-Roy-Villa was een eenvoudige
woning, waaraan buiten niets bijzonders
was waar te nemenaan de linkerzijde
was zij met naburige huizen verbonden,
de andere zijde was vrij en gaf uitzicht
op een stuk grond, dat, hoewel voor
bouwgrond bestemd, tot nu toe geen
koopers had kunnen vinden.
De straatweg naar Hamilton, waaraan
de villa geitgen was, liep achter het dorp
om, op ongeveer een kilometer afstand
van de hoofdstraat en vormde als het
ware een overgang tusschen het leven in
de badplaats en het land. Nevens en
tusschen de villa's lagen stukken hof-
grond, die door de groenteboeren, welke
dagelijks met hun waren naar de Londen-
sche markt reden, werden gepacht en aan
het geheel een meer landelijk voorkomen
gaven.
Het grootste gedeelte van het terrein
langs den weg behoorde aan een rijken
beenhouwer, die zijne zaken aan kant
had gedaan. Deze weerdige man was met
zijn tijd meégegaan. Hij meende niet bo
ter te kunnen doen, dan zijn grond voor
bouwgrond in te richten.
Wordt voortgezet.
