Donderdag 17 November 1904 5 centiemen per nummer. 56sle Jaar 3U90.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Hij doet zich kennen.
HET GEHEIM
Bond der catho-
lieke Kringen.
De Denderbode
EEN EN AMBER.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
tening van den volgenden dag. De prijs ervan is .- tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
iangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nf 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CLIQUE 8UUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
3de bladzijde 50 centiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrydcg
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele vac
dit blad.
AALST, 16 NOVEMBER 1904.
In zijn nummer van 3o October kom t
het orgaantje onzer geuzen terug op het
walgend stuk van Ancey, Ces Mes
sieurs. Hij volhardt in zijne boosheid
en zet zijnen lofzang voort op de vuilig
heid die zelfs te Paiijs, in het bandelooze,
in het wulpsche Farijs, is van de hand ge
wezen. Dat vuil stuk is zelfs in de weinig
zedelijke theaters der Fransche hoofdstad
niet mogen gespeeld worden. Dat laat
onze geus aan zijne lezers niet weten
die bijzonderheid verzwijgt hij met zorg,
Hij licht, hij de liefhebber der waarheid,
zijne lezers niet in nopens den fBAftq wel
ken die ellendige comedie in Holland ge
noot, waar ze door drij liberale burge
meesters van drij groote steden, Den Haag,
Amsterdam en Rotterdam is verboden
geworden.
Hij heeft ook zorgvuldig verzwegen
dat de liberale volksvertegenwoordiger
van Audenaerde, M. Liefmans. niet heeft
toegelaten Ces Messieurs op te voe
ren in den liberalen kring der stad.
Als Ces Messieurs zoo een puik
stuk is, waarin geen hatelijke, walgende
dingen voorkomen, waarin niets is over-
oreven, is de houding van M. Liefmans
onuitlegbaar en Dendergalm zal hem op
de vingeren tikken.
M. Liefmans houdt u gereed, want gij
waart vermetel genoeg het opvoeren van
een uitmuntend stuk te doen mislukken
Dendergalm beweert dat in het stuk
Ce» Messieurs NIETS is overdre
ven.
Dat is eenvoudig bespottelijk. Dat is
den draak steken met de goede trouw zij
ner lezers.
In dit schouwspel worden de priesters
door het slijk gesleurd. Sommigen, zegt
het orgaantje der geuzerij. Dat is niet
juist.
Op tien priesters zijn er negen die men
een leven doet leiden welk wij niet schet
sen zullen. De iode is een brave, weldoen
de man, maar die iod8 heeft nu juist
geen geloof meer
Dus het overgroote deel der priesters
leiden een zeer berispelijk leven een
klein gedeelte doet goed maar dat ge
deelte heeft geen geloof meer, heeft het
godsdienstig gevoel verloren 1 Bijgevolg
AL de priesters....
En dat vindt onze held niet overdre-
ven
Wat de eerste categorie aangaat, wij
32e Vervolg.
Zeer goed, ik bedoel ook niet, dat
gij ons eene beschrijving van haar gelaat
zoudt geven ik vraag u alleen Was
het eene vrouw, die gij zaagt, of kwam
de gedachte bij u op dat het een ver-
kleede man kon zijn...
Of ik hem gauw de deur zou uitge
smeten hebben, als ik dat gemerkt had
viel de weerdige juffer den advokaat met
vuur in de rede.
Niet waar, zegde M Ford met een
gestreken gezicht, alsof hij geheel in bare
verontweerdiging deelde. Dat zoudt
gij niet hebben toegestaan. Wij kunnen
dus als bewezen aannemen, dat er bij u
geen schijn van twijfel heeft bestaan of de
bedoelde persoon eene vrouw was. Ver
der hebt gij nog verklaard, niet waar
dat gij in den heer, die daar zit en hij
wees weêr naar zijn cliënt niet de min
ste overeenkomst, geen schijn van gelij
kenis bespeurt met de bezoekster
Geen schijn, mijnheer I dat kan ik
bezweeren 1
misprijzen de lafheid welke haar naar het
hoofd wordt geworpen. De statistieken
van de uitsprauen der rechtbanken zijn
daar om te bewijzen hoe verre de priesters
boven de hatelijke beschuldiging staan
van wege liederlijke ketels, zonder twijfel,
die aan anderen hunne gebreken aan-
kletsen, die meenen dat allen met hun
sop zijn overgoten.
Onze lezers kennen de statistieken
waarop wij zinspelen desnoods zullen
wij ze nog eens herhalen, opgesierd met
de bekentenissen van onbevooroordeelde
schrijvers en criminalisten.
Er is nog eene tweede categorie van
priesters. Hen beschuldigt men geen ge
loof te hebben alhoewel zij rond zich de
weldaden zaaien.
Die beschuldiging is de lafheid zelve,
is de afschuwelijkheid verpersoonlijkt.
Hoe is het aan te nemen dat het leven
dier goede, weldoende priesters eene aan
houdende huichelarij zou zijn Zij ver
vullen al de ceremoniën van den Gods
dienst, zij lezen Mis, zij prediken, enz.,
enz. En zij gelooven niet
Neen, dat is laf gelogen
Maar niet alleen priesters worden in
dit stuk afgebeeld er komen daar ook
geuzen in en zonder twijfel heeft de
schrijver van Dendergalm zich erkend in
M. Pierre, een held der comedie.
Zelfde ziel, zelfde gedachten zelfde
geest
Ook de schrijver van Dendergalm zou
instaat zijn om zijne vrouw te bergen,
aan zijne kinderen te doen roepen, in
koor, Weg met de papen n
Dendergalm ook is zoo verdraagzaam
evenals de held Pierre. Gij vraagt, zegt
deze, waarom ik niet verdraagzaam ben
Verdraagzaam 1 Als men een razenden
hond tegen komt, maakt men hem af 1
De priesters zij zijn voor Pierre ge
vaarlijk als razende honden en... hij
maakt ze af
Neen, Dendergalm maakt zc niet af
hij kent een ander middel hij zal ze ver
bannen
Hoort wat hij in September 1891 zich
voorstelde er mede te doen
Wij ook wij gelooven dat het beter
is dit volksken aan de grenzen van het
land te ZETTEN I)
De onverdraagzame Dendergalm staat
in ae geuzerij alleen niet. Er is daar meer
dan een Pergamer.i. Wij bedoelen den
hoogleeraar van Brussel welke den i5
October 187S schreef:
De BOETEN, HET GEVANG, DE VERBAN-
Dank u gij hebt ons door uwe duide
lijke, oprechte verklaring een grooten
dienst bewezen wij zijn er u zeer voor
verplicht Ik zal u niet verder lastig
vallen.
Aldus eindigde M. Ford het verhoor,
dat zijne stoutste verwachtingen zoo zeer
had overtroffen, dat hij niet kon nalaten
zijne tegenstanders een zegevierenden,
uitdagenden blik toe te werpen.
De volgende getuigen juffrouw Gre
gory's nichtje de heer Parkins, eigenaar
van het Konings- hotel Weels, de smid
de policie-agent, die door Power was
ondervraagd omtrent den weg, dien de
ongelukkige Madeleine had ingeslagen
op den avond voor hare dood, en einde
lijk zelfs de detective Brusel ondergingen
achtereenvolgens een kort verhoor.
De eenige getuige, die door hem werd
lastig gevallen, was doktor Allen. Zijne
veiklaring omtrent den aard der doode-
lijke wonden en de wijze, waarop zij wa
ren toegebracht, deed duidelijk uitkomen,
dat hierbij eerder aan een mannen dan
een vrouwenhand te denken viel. Toen
de advocaat hem echter vroeg, of hij
d .armeé wilde verklaren, dat eene vrouw
onmogelijk dergelijke wonden had kun
nen toebrengen, was hij, gelijk van zelf
spreekt genoodzaakt te erkennen, dat hij
slechts waarschijnlijk en geenszins on
mogelijkheid bedoeld had.
Ook de verklaring van dezen zoo ge-
NING ZIJN WETTELIJKE MIDDELEN, WAAROM
ze niet toepassen ii (op de catholieken,
wel te verstaan).
En onze bewonderaar van Ces Mes
sieurs stond voor die koene, krachtda
dige taal in verbazing en hij riep uit
Goed gesproken, Pergameni letterlijk
Pergameni is er zoozeer niet neven
Als er in het vuil stuk van Ancey niets
is overdreven, en dat bevestigt Dender
galm, dan is de geuzerij in het karak
ter van den held Pierre goed getroffen.
De geuzen zullen do onverdraagzaamheid
zoover drijven de priesters omver te schie
ten Zij zullen zich niet te vreden hou
den met het verbannen van Dendergalm,
met het gevang en de boeten van Perga
meni en vele anderen.
Ons besluit In zijne ophemeling van
een afschuwelijk stuk, heeft Dendergalm
onze priesters willen bevlekken en be
morsen, en ziet zijne vuiligheid is hem
terug in het aangezicht gevallen
In een volgend artikel zullen wij de
schijnheiligheid doen uitschijnen van Den-
dergalms taktiek welke bestaat in het zwij
gen over de Godsdienst en het bevuilen
dezes bedienaars.
Die huichelarij houdt geen steek.
Er hebben vrijdag en zaterdag, onder
voorzitterschap van M. Woeste zittingen
plaats gehad voor de afgeveerdigden.
De wenschelijkheid van het houden
van een catholiek congres werd erkend.
Er is besloten eenen wedstrijd voor pro-
paganda-brochuren, Fransen en Vlaamsch
uit te schrijven, van 5 tot 10 bladzijden
druks, en kunnende aan 5 centiemen ver
kocht worden.
Het onderwerp van de eerste brochuur
is
Het program en de strekkingen der
tegenpartijen doen kennen, alsook de ge
varen, die zij opleveren voor onze vrij
heden, den Godsdienst en de openbare
vrede.
Eene premie van 200 fr. is voor deze
brochuur uitgeloofd.
Handschriften moeten vóór 3i Decem
ber gezonden worden aan de secretarissen
van de federatie
M. Louis Coosemans, 81, Dupontstraat,
of M. Leo Jolly, 56, Brugmanlaan, te
Brussel.
wichtigen getuige, viel ter slot van reke
ning ten nadeele der aanklagers uit. Zij
hadden er althans niet het minste meê
gewonnen. Toch meenden zij nog een
troef te kunnen uitspelen, waarop de
tegenpartij niet gerekend had en dit
leste bleek inderdaad het geval te zijn.
De commissaris riep den getuige Jacob
Carr op.
Op zijne verschijning in de getuigen
bank wierp M. Sint Alba zijn verdediger
een vragenden nieuwsgierigen blik toe,
waarop deze met een schouderophalen
antwoordde, als wist hij er niets van te
zeggen, hetgeen dan ook waarlijk het
geval was.
De zaak zou zich evenewl spoedig op
helderen.
Jacob Carr verklaarde een letterzetter
te zijn op de drukkerij van de wekelijk-
sclie uitkomende Sandbanksche gazette.
Hij woonde le Sint Cubbert en ging na
afloop van zijn werk op de drukkerij, des
avonds laat, ongeveer tegen middernacht
naar huis.
Dit was ook het geval geweest op den
avond van den 24 October. Zijn nachte
lijke wandeling voerde hem langs de
Rob-Roy-Villa op den Hamiltonschen
straatweg, die met een zijpad naar St-
Cubbert voert.
Hebt gij op uwen weg naar huis
dien avond iemand gezien vroeg de
commissaris Grand, nadat de getuige den
i
Wieeen abonnement
nemen aan
voor 't jaar I HOö, ontvan
gen liet blad te beginnen
van beden tot Nieuwjaar
KOttTELOOR.
I»E DE\Dfi ItltODE ver.
Acliijnt den Vl'oeiuulag en
Kalenlag van elke week
en geelt Zondags een boei
end b i v o e g e e I-mengel
werk, welk op het einde
een schoon boekdeel
vormt.
Men kan zich abonneeren
aan DE DENDEItltODE
op ons bureel, bij de brief-
(Iragere en opliet postbu-
reel waardoor men be
diend wordt. Zie voor
waarden aan 't hoofd 011 zes
blads.
De abonnementsprijs
wordt VOOHAF betaald.
FEILEN. Bij misgreep is ons
nummer van zondag 11., onder dagteeke-
ning van 14 November in plaats van i3
verschenen. Ook werd het Te Deum aan
gekondigd als zullen gezongen worden den
Woensdag in plaats van Dijnsdag i5 No
vember. Onze geachte lezers zullen die
feilen uit eigene beweging verbeterd heb
ben.
Zondagrust. Op uitnoodiging van
den minister van arbeid, heeft de Raad
van Nijverheid en Handel de bespreking
begonnen van de kwestie der Zondagrust.
Indien het niet mogelijk is hem de kwestie
te onttrekken, kan de minister toch ver
langen dat hij wat spoed zette bij zijne
beraadslagingen, opdat de besluitselen
neergelegd wezen voor 't begin van het
debat in de Kamer over zelfde ontwerp.
Men denkt niet dat de Kamer deze zaak
zal kunnen beginnen voor Februari maar
wat men kan verzekeren van nu af, dat is
dat men zeker is van eene meerderheid
voor de zaak der Zondagrustde overtui
ging is gevestigd en het advies van den
Nijverheidsraad zal er niets aan verande
ren.
Een staalke van aanklagerij. Wil
men een staalken hebben van de lage
aanklagerij in 't Fransch leger, men luis
tere naar het volgende 't is genomen uit
de parijzer Gaulois
Generaal Tournier was bevelhebber
van het i3" legerkorps. De generaal was
eed afgelegd en de voorloopige vragen
beantwoord waren.
Ik heb iemand in groote haast langs
den weg zien loopen, terwijl hij iets in
zijne hand hield.
En was die iemand een man
Ja zeker, een man.
Daar zijt gij volkomen zeker van
Natuuilijk, mijnheer Anders zou
ik het niet zeggen ik heb duidelijk een
man gezien, 't Was het kruispunt van den
Hamiltonschen weg en den weg naar
Sint-Cubbert. Ik sloeg juist den zijweg in
om naar het dorp terug te keeren, toen
ik hem de laan naar het strand op een
drafje zag inloopen.
En hij hield iets in zijn hand zegt
gij. Hoe zag dat er uit
Ik kon het niet goed onderscheiden,
maar ik weet wel, dat ik het toen voor
een reistasch hield.
Hoe ver is het punt, waar gij dien
man zaagt van de Rob-Roy-Vilia verwij
derd
Ik denk een minuut of vijf gaans,
De voorzitter wenschte den getuige
eneneens eenige vragen te doen.
Hebt gij dien man nauwkeurig kun
nen opnemen Hebt gij bij voorbeeld
zijn gelaat gezien
Neen, antwoordde Carr. Hij was
te ver van mij af en hij sloeg daarenboven
met zooveel haast de zijlaan in, dat ik
hem onmiddelijk uit het oog verloor.
eene der deftigste krijgsmannen van ge
heel het Fransche leger. Maar ziet daar
werd hij aangeklaagd door eenen korpo
raal, die het toezicht over de schoenen
had. Deze korporaal miek deel van de
vrijmetselaarsloge van Clerinont-Ferrant.
Geheime notas gingen over den generaal
naar 't ministerie. En de korporaal, de
ellendige francma^onschen aanklager
werd geloofd. En de militaire loop
baan van generaal Tournier werd ge
broken Kan men iets uitdenken dat
verregaander, dat hatelijker is
Werkstaking. Er is eene werksta
king uitgebroken in de koolmijnen van
Henegouw, en zij dreigt zich uit te brei
den.
't Is merkwaardig dat de beweging ont
stond in de streek die, volgens de liberale
bladen, den 6 November een contingent
van 7000 man naar de betooging van
Brussel heeft gezonden.
M. Warocqué verwachtte zich ongetwij
feld niet aan dergelijk feit na het feest
hij moet nu denken dat het gemakkkelij-
ker is de werkliê te doen reizen, dan te
leeren tevreden zijn met hun lot.
In de weefnijverheid. Het Cen
traal Verbond der Christene Textiel
bewerkers heeft eene belangrijke zitting
gehouden te Gent.
De vergadering, in aanmerking ne
mende dat de toestand der weefnijver
heid wederom gunstiger is geworden, be
sloot deze omstandigheid te benuttigen
om verbeteringen te vragen
i° De vrouwen zullen niet meer dan
twee getouwen mogen bewerken
2° De 4-getouwenwevers zullen geene
getouwen van meer dan 6/4 breedte mo
gen bewerken
3° Geweefsels van meer dan 6/4 breedte
zullen slechts op twee getouwen mogen
geweven worden.
Denzelfden dag maakten de afge
vaardigden van het Centraal Verbond
kennis met een zevental wevers van Rijs-
sel en Armentiéres, die naar Gent geko
men waren om inlichtingen nopens de
voorwaarden in de lijnwaad- en katoen
weverij.
Vastgenageld. De socialistische
woelmakers in de Kamer hebben een
droevig nieuws ontvangen. De kwestuur
heeft de deksels van de lessenaars der
Volksvertegenwoordigers doen vastnage
len, zoodat men ze niet meer met groot
gedruisch zal kunnen toeslaan. Wat zal
er nog gebeuren Er ontbreekt niet an
ders meer aan, dan dat men ook de fluit
jes en trompetjes in den zak der roode
mannen vastlegge.
Gij kunt ons dus zijn voorkomen
niet beschrijven was de schaduw van
een man, die naar het mij voorkwam, eene
reistasch in de hand droeg.
Het is dus geheel onmogelijk den
persoon te herkennen
De getuige heeft ons reeds dadelijk
meêgedeeld, sprak M. Grand, zich tot den
voorzitter wendende, dat hij den man,
dien hij haastig naar het strand zag loo
pen, niet van anderen zou kunnen onder
scheiden. Ware dat niet het geval, dan
had ik reeds het gewone middel, dat in
zulke gevallen gebruikt wordt, beproefd
en den gevangene te midden van eenige
andere personen geplaatst, om hem te
doen aanwijzen, maar de getuige ver
klaarde stellig daartoe niet in staat te zijn.
M. Ford rees van zijne zitplaats op.
Waarlijk, M. Grand sprak hij, het
is mij een raadsel, waarom gij dezen ge
tuige hebt doen voorkomen 1 De man
weet immers niets, dat van eenig belang
is. Of vindt gij er iets bijzonders in, ver
volgde hij spottend, dat er hier in deze
bevolkte streek met zooveel dorpen in
den omtrek, 's avonds werklieden of boe
ren, langs den weg loopen met pakken of
bundels in de hand.
Hoe laat was het, toen gij dien man
zaagt vroeg de commissaris aan den ge
tuige, zonder aan de woorden van den
advocaat de minste aandacht te schenken.
(Wordt voortgezet.]
