Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
Donderdag 50 Maart 100,1 5 centiemen per nummer. ,10ste Jaar 5728
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Er over nadenken
HET GEHEIM
Behoorlijk pensioen.
Verderfelijke invloed
van slechte lezingen.
DE DENDERBODE
Tit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad B frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
BUU1M.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen o;.
3da bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij aceoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen. uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele v0a
dit blad.
AALST. 29 MAART igo5
(VERVOLG).
Wij hebben reeds gezien dat het Z. A.
S. geen natuuriijk recht is, maar een
recht door het positief recht geschapen.
Wij vinden redelijk en van goede poli
tiek dat iedereen stemmen mag. maar dat
ieder moet evenveel tellen, dat schijnt
ons niet heel juist.
Men stemt als burger en in onze sa
menleving zijn alle burgers niet gelijk.
I)e stem van een geleerd man is van gtoo-
tere beteekenis dan die van een onwe
tende. Bij gevolg moet zij in den uitslag
zwaarder wegen. Om dit te begrijpen is
een greintje gezond verstand voldoende.
Slechts degene die ongezonde populari
teitnajagen, kunnen het Z. A. S. verde
digen met de beweegreden die wij in
roode en groene bladen aantreffen.
Wat de liberalen betreft die maken uit
die kwestie een ellendig politiek wapen.
Hun spel is oneerlijk en eens zullen zij
het slachtoffer worden van die oneerlijke
handelwijze. Beklagen zullen wij ze niet:
zij hebben het verdiend.
Wie met vuur speelt, loopt gevaar zijne
vingers te verbranden, en een groote zie
ner behoeft men niet te zijn om te mogen
bevestigen zonder gevaar zich te bedrie
gen dat het Z. A. S. de liberalen tot eene
nietigheid zal doen wegsmelten.
Het volk is een gevaarlijke redeneer-
kundige, zegde Felix Pyat. Het laat nooit
11a te hesluiten en ir. zijne gevolgtrekkin
gen noodlottig juist te zijn. Halverwege
blijft het niet staan. Zoodra het princiep
is aangenomen gaat het onmiddelijk tot
de uiterste afleidingen.
Het arbeidende volk is niet liberaal.
Het is of catholiek of socialist. Zich uit
sluitend ophouden met plagerijen tegen
de Geestelijkheid ligt niet in zijn wezen
papenvreten, de specialiteit der geuzen,
de gansche ziel van de partij, is niet in
zijn aard. Gij, liberalen, ondermijnt den
Godsdienst gij vernietigt het geloof bij
de arbeiders welnu van dat oogenblik af
hebt gij er socialisten van gemaakt. Bij
den eersten storm zult gij het zien.
De feiten bewijzen dat zonneklaar.
Niettegenstaande al de moeite dat zekere
burgers zich geven om, in den schoot der
liberale partij eene liberale werklieden
partij te stichten, is hun werk op een for
midabel fiasco uitgedraaid. Dat pakt niet
en zal nebit tot iets voeren.
Genoeg over dat punt.
Onder de beweegreden welke onze arm-
tierige politiekers doen gelden ten voor-
deele van Z. A. S, hun bijna eenigste
wapen, mogen wij zeggen, is
deze bewe
ring Z. A. S. is de sleutel van alle
sociale hervorming Z. A. S. brengt ons
degelijke werkmanswetten.
Dit argument wordt gekeerd en ge
draaid, vooruitgezet en herhaald, en nog
maals onder alle vormen heropgestoofd en
voortgebracht.
Is het waar, vragen wij aan onze lezers,
dat Z. A. S. eene goede arbeidswetgeving
zal brengen
De feiten bewijzen het niet. Om dit
gezegde te staven, behoeven wij slechts
de politiek van Frankrijk te vergelij
ken met den toestand in België.
In Frankrijk bestaat Z. A. S. reeds
omtrent 60 jaar in België hebben wij
het meervoudig stemrecht sedert een goed
tiental jaren.
Ziet, reeds in onze cijnskamer is er
eene wet gestemd gansch voordeelig aan
de werklieden de wet op de werk
manswoningen. Meent ge, lieve lezer,
dat, zoo bij ons de cijns niet was vervan
gen geworden, zelfs onder dit regiem
onze arbeidswetgeving hare natuurlijke
ontwikkeling niet zou zijn gevolgd
Geen twijfel, zeggen wij, indien decatho-
lieken aan het roer bleven. De catholieke
partij, welke ook het kiesstelsel zij van
het land, is de volksgezinde partij bij
uitmuntendheid. Niet het kiesstelsel
schetst de arbeidswetgeving, maar
de geest en de strekking der overwe
gende partij.
Wij hebben daar zooeven slechts eene
enkele wet genoemd, werk der cijnska
mer wij zouden er andere kunnen bij
voegen, ruim zoo volksgezind als die van
andere landen. Onze lezers vermoeden
dat we wijzen willen op de wet nopen»
betaling der loonen van 16 Oogst 1887
op de wet nopens de vrouwen- en kinder
arbeid van 1889 enz. enz.
Maar wij hebben eene bijzondere mel
ding gemaakt van de wet op de werk
manswoningen, omdat dit werk eener
catholieke cijnskamer jaren later is
overgenomen door een Parlement ge
kozen door Z. A. S. Wij hebben Frank
rijk genoemd.
De socialistische minister van koop
handel heeft zich geweerdigd onze wet
over te r.emen en ze haast letterlijk in het
Fransche parlement voor tc dragen I
Is dat bewijs niet welsprekend
Wij kunnen heden de vergelijking niet
voltrekken wij zetten ze voort in ons
volgend nummer.
Tegen de Tuberculosis. Een tele
gram uit Rome meldt dat professor Levi
van Milaan den koning heeft geschreven
on: hem te melden dat hij een nieuw
middel heeft ontdekt met basis van
iodium, dat op de meest gemakkelijke en
zekere manier de tuberculosis geneest.
Professor Levi vertrekt naar den vreem
de, om er zijne ontdekking bekend te
maken, maar hij wilde er het eerst zijne
landgenooten meê in kennis stellen.
Wij kunnen maar geen antwoord krij
gen van onzen zoo praatzieken tegenstre
ver, dan als het geldt vertelselkens uit te
halen tegen den Godsdienst. Als hij zee
veren kan tegen de H. Kerk, als hij die
besmeuren kan, dan is aan zijn welspre
kendheid geen einde. Hij babbelt tot
vervelens toe.
Doch nu, alhoewel het eene zaak be
treft waarop in de geuzenwereld lang is
nagedacht, is er maar geen bepaling,
geen cijferken uit te krijgen
Zij willen bij de geuzen een 0 behoor
lijk pensioen. Dat is bedrog zoolang
men niet zegt wat behoorlijk zooal
mag beteekenen Is dat een frank per
dag Is dat er twee om geen concurrentie
te doen aan de familie Daens
Altijd mysterie En zeggen dat die
verlichte geuzen bulderen tegen de mys
teries van onzen Godsdienst en dat zij
het maar over hun geuzengemoed niet
krijgen kunnen er aan te gelooven En
nu scheppen zij zelf mysteries
Mannen van 't licht
Er is zegt Dkndergalm lang nagedacht
in de geuzenwereld over die groote kwes
tie. Ehwel, dan moet het geweest zijn
in de krochten der loges, want die vraag
is in de geuzen-gazetten niet besproken.
Wij hebben ook niet gehoord dat er op
vergaderingen of congressen is over ge
handeld.
Wat Dendergalm wauwelt is uit den
duim gezogen. Zijn bewering is bedrog.
Hij wil de eenvoudige menschen op
stoopjes trekken hij wil hunne stem ont
futselen. Daarom heeft hij beloften ge
daan... zoo vaag, zoo algemeen dat in den
grond ze niets beteekenen.
Daarom zal hij nooit zeggen hoeveel
het behoorlijk pensioen bedraagt
dat de geuzen aan de werklieden zullen
geven en waar het geld vandaan mag
komen om de lasten te dekken.
Hij zal ons nooit antwoorden. Doch
met aan te dringen bewijzen wij dat hij
niet rechtzinnig was en dat hij zijne
eenvoudige lezers heeft bedrogen.
Er is slechts in de geuzenpartij over
pensioenkweslie nagedacht om ze in den
grond te booren, om de rustgelden af te
schaffen
Hoort gij dal, zeeveraar over een
behoorlijk pensioen
Van waar komt de influenza
Opeen te Londen gehouden congres van
geneesheeren, werd een debat gehouden
over den oorsprong der influenza.
Dr Chifford Abutt, oud-professor aan
de hoogeschool van Cambridge zegt dat
deze ziekte ons uit het Noorden van
China per expresstrein is toegekomen.
Volgens hem is het aan het leggen van
den Transsiberiaanschcn spoorweg te
wijten dat deze ziekte zich naar Westelijk
Europa heeft kunnen overzetten.
5ie Vervolg.
Daar hebben wij hem riep hij op
recht triomfantelijk uit, een papier uit
den bundel omhoog houdende.
Daar is onze vriend Jacob Stanley,
44 jaar oud. Veroordeeld den 20 Mei
1870, tot zeven jaren dwangarbeid op de
faleien, wegens vrijwilligen manslag op
en persoon van Mark Simmons, hout
vester en jachtopziener, in de uitoefening
van diens beroep. Werd reeds eenmaal
(in 1886) tot gevangenisstraf veroordeeld
wegens diefstal.
De binnenbladen van het stuk, hetwelk
het bovenvermelde tot opschrift droeg,
bevatten eene volledige beschrijving van
Jacob Stanley's loopbaan bt-nevens zijn
photografisch portret, kort vóór zijn ver
trek naar de galeien genomen.
Volgens zijne levensbeschrijving bleek
Stanley van geboorte een Z-geuner te zijn
en behoorde hij tot dien geheimzinmgen
stam, die zich de stam van Roma b
noemt, een afzonderlijk volk onder deze
wonderlijke zwervers, die, zooals men
weet, nog he.len ten dage in alle landen
van Evropa worden aangetroffen, zonder
dat het den geleerden gelukt is hun eigen
lijken oorsprong na te sporen. Ook in
Engeland en Ierland hebben zich deze
Heidenen gelijk men ze ook wel
eens noemt sinds eeuwen opgehou
den, steeds in hun zwervend leven en
hunne eigenaardige gewoonten volhar
dende en zich zelden met de eigenlijke
bevolking mengende. Roma-Zigeuners
hebben den geschiedvorschers veel werk
gegeven door hunne geheel afwijkende
gebruiken en afzonderlijke taal, die hen
van tie andere onderscheidt maar veel
meer dan dat zij oorspronkelijk uit Indië
stammen, weet men tot nu toe van hen
niet.
Door hunnen bijzonderen aanleg tot
handige dieverijen komen zij niet zelden
in aanraking met de politie cn het stuk
dat Brusel in handen had, bevatte dan
ook een register van heldenfeiten, die de
Roma Stanley op het gebied van
zakkenrollen, valsch spelen en dergelijke
had uitgericht. Er was echter bijgevoegd,
dat hij zich, na zijne eerste veroordeehng
voor den tijd van een jaar, gebeterd
scheen te hebben en zich te Woolchester
metterwoon had gevestigd, waar hij eene
betrekking had weten te verkrijgen en als
eerlijk man zijn brood verdiende. Een
Het is al eenige jaren geleden. En
toen werd er in Duitschland door een
hooggeplaatst persoon een boek in 't licht
gegeven dat den titel droeg Carl von
Hohenhausen Untergang eines Jüng-
lines von 18 jaren, zur Beherzigung für
Eltern, Erzieher, Religions lehrer und
Aertze. Dit wil zeggen 0 Karei van
Hohenhausen uiteinde eens jongelings
van 18 jaren, tot overweging voor ouders,
opvoeders, godsdienstleeraars en genees
heeren.
De schrijver, of liever hij die dat boek
in 't licht gaf, was niemand anders dan
de vader zelf van Carl, van den onge-
lukkigen jongeling, die zich op dezen
jeugdigen leeftijd als student der rechten
te Bonn had doodgeschoten.
Toen dit vreeselijk ongeluk had plaats
gegrepen, zocht men te vergeefs naar de
werkelijke oorzaak van dien zelfmoord.
Immers, de positie van den talentvollen
jongeling was de gelukkigste die men
denken kon een heerlijke toekomst
stond voor hem open. Ongeluk of rampen
van buiten waren hem schier onbekend,
't Was een gezond en krachtig jonge
ling met een goed en verdraagzaam
karakter, zoo getuigt zijn bedroefde
vader.
Zijn vreeselijk uiteinde zou derhalve
een onoplosbaar raadsel gebleven zijn,
indiende ongelukkige zelf in zijn dag
boek en nagelaten papieren niet de oor
zaak hadde beschreven, waardoor die
ramp van zijn jeudig leven tot rijpheid
was gekorren.
En welke was die oorzaak Eene van
den beginne af slecht geleide opvoeding
in de lezingen het was zijn leeslust van
slechte, van zede- en goddelooze boeken.
Op zesjarigen leeftijd was hij reeds
vertrouwd met de treurspelen van Heine:
en de drama's van Victor Hugo vulden
later de verbeelding van den knaap met
al hunne wangedrochten.
Toen hij 14 jaren oud was, begon hij
zijn dagboek Je schrijven. Ik zal er u
't een en 't ander van aanhalen.
Daarin klaagt hij over het ijskoude van
zijn hart. De boom mijns levens, n zegt
hij, stond welig in bloesems en in
rozenknoppen te prijken opeens daar
stak de ruwe stormwind op, en hij oat-
roofde den boom zijne bladeren.
Ik ben, zegt hij verder, ik ben een
schip gelijk, dat in den nacht der
stormen, zonder stuurman, zonder anker,
zonder kompas een wisse prooi der
golven wordt. Hoort gij het, lezer, zijn
hart is bedorven slechte boeken zijn
verderfelijk voor uw hart en «oor de zede
lijkheid.
Den Godsdienst, heb ik verloren. Geen
uitzicht op God maar wel op al wat god
deloos is. Nevel achter mij voor mij, nevel
rondom mij.Er is dan geen enkel we
zen in hemel of op aarde, tot wien ik mij
met vertrouwen kan wenden om mijn hart
uit te storten. 1 Hoort gij het lezer, het
geloof is uitgedoofd bij dien jongeling.
Zede- en goddelooze romans zijn niet
alleen verderfelijk voor het hart zij zijn
het ook voor het geloof.
En dan is het ook gedaan met zijn
levensgeluk. Luister Er was een tijd
dat ik in de wetenschap cn in de studie
troost en verzet hoopte te vinden, maar
ook zij schenkt mij geenerlei vertroosting.
Ik ben een lamme zonder kruk, een
blinde zonder geleide, een zieke zonder
geneesheer. Heden heb ik wederom
heete tranen geschreid. Op deze
aarde vind ik geen hoop zal ik ruste
vinden in haren schoot Wie weet het
Hij schrijft het vreeselijk besluit op het
papier dat hij zich dood zal schieten.
Dit is geen plotseling in mij opkomend
besluitreeds dikwijls heb ik er aan ge
dacht een einde te maken aan mijn
ellendig leven... Toen ik over mijn zelf
moord nadacht, had ik het reeds lang
met den godsdienst afgemaakt, alleen bij
de gedachte aan u, ouders, wankelde ik
nog. Doch ervaring, welke ik in
menigte opdeed, gaf mij al mijn moed
terug.
En dan, dan spot hij met de kinder
liefde en werpt den plicht van dankbaar
heid verre van zich af. Wat zou men
zijne ouders dank weten vraagt hij
zich af en geeft daarop een antwoord dat
gruwen doet.
De zelfmoord volgde.
Ongelukkige lee»lust van slechte boe
ken, dat was uw werk.
tijd lang was er dan ook niets op hem te
zeggen geweest. Zijn tweede vonnis, tot
zevenjarigen dwangarbeid, waste wijten
geweest aan zijn onweêrstaanbaren lust
tot stroopen, waarbij de ongelukkige
jachtopziener Mark Simmons hem inden
weg getreden was, en de lestgenoemde
het onderspit had gedolven.
De detective had blad voor blad met de
grootste aandacht gelezen en legde het
stuk neêr om een tijd lang na te denken.
Dat wordt eene ingewikkelde geschie
denis mompelde hij bij zichzelf. Onze
groote mijnheer, de machtige financier,
het aanstaande lid van de Kamer, Sint-
Aiba ging dus om met veroordeelde die
ven Zigeuners nog wel Stanley
was reeds veroordeeld, toen hij in Wool
chester kwam en Sint-Alba moet hem
daar hebben leeren kennen. Dat maak ik
er ten minste van 1... Dat is eene zon
derlinge ontdekking Power wist het
natuurlijk niet, dat die twee elkaar ken
den Maar hoe drommel kan dat
in eikaar zitten Ik begrijp er niets
van Weet gij wat, Tom Brusel, ging
hij tot zich zelf voort, dat is een zaakje
voor den chef, dat is de man, die u hel
pen zal Vooruit I ik ga dadelijk naar
hem toe
Zonder een oogenblik tijd te verliezen,
verliet hy het bureau en zocht zijn chef,
den hoofdinspecteur op.
Mijnheer is reeds een uur geleden
naar huis gegaan, was het antwoord dat
hij ontving, toen hij zich bij den wacht-
hebbenden agent in de spreekkamer aan
meldde.
Dat treft ellendig dacht Brusel. Maar
kom aan nood breekt wet, ik doe het
niet gaarne, maar ik moet hem in zijn
huis opzoeken Die heeren vinden het
niet plezierig om gestoord te worden, als
zij eenmaal van het bureel af zijn, maar
hij zal het mij niet kwalijk nemen....
Vooruit dan maar weêr Wat zal Po
wer nijdig wezen, ging hij bij zich zeiven
vooit. terwijl hij zich met groote schreden
op weg begaf, want Brusel versmaadde
ten eenenmale het gebruik van rijtuigen
en tramwagens en beweerde, dat zijn lan
ge bccnen hem veel eerder op de plaats
i.rachten, waar hij wezen wilde, dan alle
vervoermiddelen, die maar oponthoud
veroorzaakten. Wat zal hij boos wezen,
dat ik hem zoo lang laat wachten Hij
heeft er geen gedachte van, dat ik zoo
het vuur uit mijn sloffen loop voor onze
zaak. In 's hemels naam 1 Daar is r.iets
aan te doen. Power moet maar geduld
hebben Ik moet den hoofdinspecteur
spreken, hij is de eenige, die ons helpen
kan.
XXII.
De overste der afdeeling, waartoe ook
Brusel behoorde en op wien wij gezien
hebben dat hij zijne hoop bouwde, heette
Norfolk. Hoewel tot een aanzienlijk ge
slacht behooreude, had hij zijne hooge
betrekking toch geenszins aan den invloed
zijner familie, maar alleen aan eigen
werkkracht cp buitengewone kunde te
danken.
MNorfolk was betrekkelijk nog jong
en bekleedde zijn post slechts sedert wei
nige jaren, maar toch had hij in dien
korten tijd verscheidene ingrijpende en
doeltreffende veranderingen bij zijne af
deeling ingevoerd, en wat meer zegt,
eenige duistere en schijnbaar onoplosbare
zaken onderzocht en tot een eindbeslis
sing gebracht, hetgeen voor gevolg had,
dat zijne meerderheid in gewichtige ge
vallen door het geheele korps der detec
tives volmondig werd erkend.
Wal zijn ondergeschikten betreft, hij
had de vaste gewoonte aangenomen, nim
mer op rapporten of aanbevelingen van
derden af te gaan, maar steeds uit eigen
oogen te zien. Hij sprak dikwijls met hen
over dc in behandeling zijnde zaken en
vormde zich zoodoende een zelfstandig,
menschkundig oordeel van ieders bijzon
dere gaven en bekwaamheden, eene be
oordeeling. waarin hij zich zelden ver-
giste.
Wordt voortgezet.
