Donderdag 10 Mei 1900 centiemen per nummer, S7sle Jaar 5845
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
ELEONORA.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Ze hebben zich
ontmaskerd.
Nut en wetenschap.
DE DENDERBODE
Tit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
naanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schryft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE SUllM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00 Vonnissen «p
34* bladzijde 50 centiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen by accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlyk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureel* va*
dit blad.
AALST, 9 MEI 1906.
Woensdag der verledene week ving de
groote beraadslaging aan over de alge-
meene politiek van het Ministerie.
M. Hymans, de hoofdman der doctri
nairs ofte oude pruiken, opende het vuur.
Alhoewel zijne redevoering eene dwaze
herhaling was van 't gezeever en nog
steeds gezeever dat, sedert jaren, door
de liberale scribenten zonder ophouden
wordt uitgekraamd, treft men er toch ook
bekentenissen in aan waaruit men aflei
den kan wat wij, catholieken, van de drie
kleurige cartelisten te verwachten hebben
indien zij meester worden.
Schijnheilig weg poogde M. Hymans
vooreerst te bewijzen dat de liberalen te
gen den Godsdienst niet zijn.
Wij eerbiedigen het godsdienstig
1 denkbeeld, riep hij uit, doch wij be-
vechten slechts den priester die zijn
1 priesterskleed in de politieke vergade-
ringen sleurt.
En hij zou er moeten bijvoegen hebben:
behalve priesters Daens en Fonteyne, die
ons diensten bewijzen, want die vereeren
wij.
Immers, zegt 1 La Chronique, gs-
1 lijk hunne voorvaderen, de geuzen, ver-
1 eenigen de Vlaamsche democraten zich
1 onder de leiding van Daens en Fon-
teyne om oorlog te voeren tegen de
1 catholieken.
En cath. Priesters die oorlog voeren
tegen de catholieken zijn goede priesters
en al de overige deugen geen zier volgens
de liberalen.
MHymans sprak onder anderen over
'topenbaar onderwijs. Hij erkende dat,
sedert 1886, het getal der leerlingen van
de officleele scholen slechts 3 ten honderd
aangroeide, terwijl dit der vrije scholen
ai ten honderd vermeerderde.
Maar volgens hem is die vooruitgang
te danken aan <le catholieke propaganda
waaraan het catholiek Ministerie zich
plichtig maakt door de geldelijke hulp die
het aan de vrije scholen verleent.
Ook beweerde hij dat het catholiek on
derwijs zoo goed niet is dan het officieel.
En waaruit besluit hij dat
Uit inlichtingen hem verschaft door
La Ligue de i'Enseignement eene
maconnieke inrichting die beweert dat de
leerlingen der vrije scholen drij jaar ten
achter zijn bij die der officieele
Maar als dit zoo is, waarbij komt het
dat, in de wedstrijden, de leerlingen der
officieele scholen altijd geklopt werden
door dezen der vrije onderwijsgestichten
In zake van onderwijs is het belang
rijkste gedeelte der akte van beschuldi
ging van den leider der oude pruiken,
het volgende betrekkelijk den school
dwang
M. Hymans. Het verplichtend on
derwijs vernietigt geenszins de onderwijs
vrijheid, welke wij eerbiedigen wij wil
len de vrije keus der school door den
huisvader.
M. Bebrnaert. En de toelagen
M. Verhaegen. Gij wilt de vrijheid.,
in princiep maar gij weigert de uitoefe
ning ervan aan de huisvaders.
M. Hymans. Zult gij het verplich
tend onderwijs verwerpen voor eene geld
kwestie
M. Giroul. De vrijheid, ja, maar
geld, neen, neen 1
M. Verhaegen. De toelagen zijn
noodzakelijk, opdat de catholieke vader
vrij de school kunne kiezen voor zijn
kind.
M. Hymans. Maakt gebruik van de
vrijheden, het zij zoo. Maar doet u niet
betalen. Geven wij toelagen aan de dag
bladen omdat de drukpeis vrij is in Bel
gië (Geroep en gelach rechts.) Het is
ongerijmd te willen dat wij toelagen
geven aan de vrije scholen, die con-
currencie doen aan het openbaar on
derwijs.
Ziedaar eer.e onbewimpelde verklaring.
Wij zijn dus gewaarschuwd komen de
driekleurige cartelisten aan 't bewind dan
worden dadelijk de toelagen aan de vrije
aangenomene scholen afgeschaft om ze te
vernietigen, terwijl het godsdienstig on
derwijs uit de officieele scholen zal ver
bannen worden. Aldus zal het aan de
catholieke huisvaders ontzegd zijn hunne
kinders naar de scholen te kunnen zenden
die hun vertrouwen waardig zijn. Zij die
ter stembus moeten gaan dienen het ern
stig te overwegen, want de verantwoorde
lijk is groot
ia* vervolg.
Wat hebt gij vandaag wel gedaan,
om straf te verdienen t En ik, die u kwam
roepen om bij mij den namiddag door te
brengen wij zullen zooveel plezier heb
ben 1 Ivan Renoslaw komt ook en nog
vele van onze andere vriendjes.
Ik houd veel van Ivan, Louis
maar toch nog meer van u... Nu, van
daag zult gij zonder mij moeten spelen,
dat is alles
Gij hebt gelijk, Eleonora, meer van
mij te houden dan van Ivan ik zie u ook
veel liever dan al onze andere vriendjes.
Komaan, zeg mij nu spoedig wat gij hebt
gedaan.
Vlug en levendig verhaalde nu het
kleine meisje nauwkeurig wat er gebeurd
was.
Is het anders niets vroeg Imuis.
Welnu, luister gij moet spoedig aan
Frida verschooning vragen en ik zal
dan zorgen dat het andere gedeelte der
straf u wordt kwijtgescholden.
Neen, Louis, nog liever ben ik ge
straft. Neen, neen, vergiffenis vragen aan
Frida doe ik niet zegde het kind met
kracht.
Welnu, dan houdt gij van mij niet
en het is niet schoon van u, liever in de
De donder en zijne gevaren op den
buiten.
M. Loisel, van het Observatorium van
Juvisy in Frankrijk, schreef dezer dagen
dat de bliksem, in dit land alléén, in den
loop der negentiende eeuw, meer dan
10,000 menschen gedood heeft, 'l is te
zeggen jaarlijks een honderdtal.
Daar de buitenlieden meer dan de an
dere aan de gevai en van donder en blik
sem zijn blootgesteld, zoo kan het van nut
zijn daaromtrent, hier een en ander mede
te deelen.
De meeste slachtoffers van den bliksem
worden gedood of gekwetst
i° Onder de boomen
20 In 't open veld, vooral als men ijze
ren voorwerpen (ploegen, zeissen rieken
enz.) in de hand heeft of paarden leidt.
3° In de afzonderlijk gelegen huizen,
boerderijen of stallen.
40 In de kerken, wanneer men de koord
van de torenklok vasthoudt en bijna zeker
als men bij onweder de klok luidt
50 In de wachthuizen der ijzerenwegen.
De donderslagen zijn over de uitge
strektheden van een land zeer onregel
matig verdeeld. Er zijn streken waar het
zelden of nooit dondert, terwijl, in andere,
de bliksem telken jare slachtoffers maakt.
Natuurlijk worden de bergstreken het
meest beproefd.
De bliksem is de elektrische ontlasting
die, gedurende het onweder, plotseling
ontstaat tusschen twee wolken of tusschen
eene wolk en de aarde de soms verblin
dende lichtvonk die deze ontlasting ver
gezelt heet men den bliksem en het
gerucht, dat veroorzaakt wordt door de
snelle beroering der luchtlagen is de
donder
Bliksem en donder ontstaan dus op
hetzelfde oogenblik, maar wij ontwaren
den donder eerst eenigen tijd na het
hemelvuur, hetgeen toe te schrijven is
aan hst verschil van snelheid waarmede
licht en klank zich bewegen.
Het licht van den bliksem legt den
afstand, die ons van de wolken scheidt,
in een uiterst geringen,bijna niet te schat
ten tijd af, terwijl de klank slechts eene
snelheid van ongeveer 340 meters per
seconde heeft. Daaruit volgt dat men den
bliksem om zoo te zeggen oogenblikkelijk
ontwaart, terwijl de donder eerst één,
twee of drieseconden later gehoord wordt,
indien de wolk, waar de ontlasting plaats
greep, een, twee of driemaal 340 meters
afgelegen is.
Meest altijd worden de onweders door
de luchtstroomingen uit het Zuid-Westen
voortgedreven zij worden verwekt door
de cyclonen die in de tropische landen
ontstaan. Gewoonlijk verliezen zij, onder
weg naar Europa, een deel van hunne
kracht en verdeelen zich voor dat zij het
Westelijk gedeelte van ons werelddeel
bereiken. Andere malen, in onze streken,
ontstaan de onweders ter plaats, gedu
rende de heete zomerdagen. De lucht is
belast met eenen dikken nevel die den
gezichteinder vervultde barometer daalt
stillekens terwijl de thermometer stijgt
de luent is kalm, de hitte stikkend eene
ongewone stilte heerscht in de natuur.
Nu dagen kleine wolkjes op die zich
weldra samentrekken om, ten slotte, eene
dikke sommige sombere wolk, met scha
lie- of koperkleurige tinten, te vormen.
Plotselings, schieten vonken uit deze
wolk vergezeld door het gerucht van den
donder, te gelijker tijd dat regen en hagel
de aarde zweepen het onweder is losge
broken.
Laten wij hier opmerken dat men niet
hoeft het gerucht van den donder te vree
zen, maar wel den bliksemslag. Het gera
tel en het gekraak van den donder boeze
men bijna altijd vrees in, en nochtans op
het oogenblik dat men den donder hoort,
is alle gevaar voorbij het gevaar beslaat
zelfs niet meer voor iemand die den blik
sem gezien heeft, want, ware hij gedood,
hij zou den bliksemslag die hem getroffen
heeft noch gezien, noch gehoord hebben.
Wanneer de bliksem tusschen eene
onweerwolk en de aarde gevormd wordt,
zegt men gewoonlijk dat de donder is
gevallen.
De punten die het meest blootgesteld
zijn aan dc donderslagen zijn dc ijzeren
alsook de verhevene voorwerpen, vooral
deze die op een punt uiteindigen.
De plantenwereld wordt bijzonderlijk
door den donder bezocht, vooral hebben
de bcomen te lijden en van de boomen
zijn de eene veel meer dan de andere
blootgesteld. Zijn meest aan 't gevaar
onderhevig de populier, de olm, de note
laar en vervolgens de den, alhoewel
zekere personen van meening zijn dat de
harsachtige boomen door den donder
nooit of zelden getroffen worden, zooals
dit voor eisen en accacias het geval is.
Deze verschillen kunnen uitgelegd wor
den, door den aard van het hout, de
vochtigheid van den bodem en ook door
de uitgestrektheid van de wortels en de
diepte waarop zij in den grond dringen.
Zoo, bij voorbeeld, onder de boomen
eener zelfde familie, staat de perelaar, die
diepere wortelen schiet, minder aan het
gevaar van bliksem bloot dan de appelaar.
Boomen die alléén of op eene verheven
heid staan zijn blootgesteld en in eene
groep boomen. midden eener vlakte ge
plant, zal dc donder liefst op de hoogste
vallen.
Na de boomen worden de mijten meest
door den donder geslagen, ook de paar
den en, zooals reeds gezegd, de metalen
voorwerpen, zooals ijzeren harnassen,
vorken en landbouwwerktuigen.
De veldarbeiders zijn niet genoeg van
het gevaar bewust waaraan zij zich bloot-
Btraf te blijven, dan te komen spelen met
ons, die zoo verheugd waren, dat gij er
bij zoudt zijn.
-— Ik wil niet dat gij spijt hebt om mij
nentwil, Louis ga, wees zeker, dat ik
veel van u houd, zegde zij, hem omar
mende maar ik kan aan Frida niets
zeggen, mits ik er geen spijt over heb.
Ik kan nog niet gelooven dat gij mij
lief hebt, Eleonora, zegde hij, zacht het
schoone blonde kopje schuddend. Neen,
als gij dat niet kunt om mij genoegen te
doen, dan hebt gij mij niet lief... En het
is den laatsten Donderdag dien wij samen
kunnen doorbrengen, want over acht da
gen keeren wij terug naar Frankrijk...
Dan zult gij mij niet meer zien,
Vertrekt gij Is dat waar Maar
gij zult niet lang weg blijven 1
Wij vertrekken voor altijd, Eleono
ra, antwoordde hij ernstig.
Altijd, dat is zeer lang, Louis Wat
is dat Hoe lang is dat wel vroeg
het meisje, een betraanden blik op den
kleinen vriend vestigend.
Het is beter dat gij dit niet ver
staat, want dit zou u te veel verdriet
doen, mijr.e kleine lieve Ejeonora. Gij
zult dit weten als gij groot zijt...
En haar bij de hand nemend, zegde hij
op streelenden toon
Kom nu aan Frida zeggen, dat gij
tegen haar niet meer onbeleefd zult zijn.
Dat zult g(j mij toch niet meer weigeren,
nu gij weet, dat ik vertrek, voor lang,
heel lang, zonder dat gij mij nog terug
ziet.
Welnu, ik wil wel maar niet voor
haar ik doe het voor moeder en voor u.
Het kind stamelde nu eenige woorden
van verontschuldiging tot de gouvernan
te, en Gaston bekwam nu voor zijne
kleine beschermelinge des de gemakke
lijker vergiffenis, daar de gravin niets
meer verlangde, dan te kunnen toestaan.
Wat afkeer heeft Eleonora toch
tegen hare gouvernante, Irma Ik begryp
dat niet, zegde de markiezin de Haule tot
hare vriendin, toen de kinderen zich ver
wijderd hadden.
O, Louise, ik deel het gevoel van
mijn kind tegenover Frida maar al te
veel Ik bestrijd het, maar tot nu toe
zonder welgelukken.
En gij houdt haar in dienst
Hebt gij dan nog niet sedert lang
geraden, dat zij mij opgedrongen is
Frida is een creatuur van Micheline en
nu ben ik overtuigd, dat zij enkel in mij
nen dienst is gekomen, om mijn huiselijk
leven te bespieden, gelijk hare bescherm
ster zich gelast met het bewaken van mijn
doen en laten buitenshuis.
En dat verdraagt hij, Irma'!... O,
dat is te veel 1...
Lieve Louise, wat kan ik er aan
doen
Weet de graaf dat
Toch niet. En ik zal mij wel wach
ten, hem de oogen te openen. Als Michael
stellen als zij, bij onweder, hunne werk
tuigen met de punten naar omhoog weg
dragen. Ieder jaar, hoort men van onge
vallen spreken die zich in dezelfde om
standigheden voordoen. Het hemelvuur
aangetrokken door de metalen punten,
die als kleine donderschermers dienst
doen, schiet uit de wolken op deze cen
trums van aantrekking en stroomt, door
tusschenkomst van het lichaam van den
mensch, naar den grond weg.
Men kent de vele gevallen van perso
nen die, onder boomen of achter mijten,
schuiling zoekende, door den bliksem
gedood worden. Deze schuilplaatsen bie
den aan den electrischen stroom een
afloop naar den grond aan, die niet snel
genoeg werkt boomen en mijten zijn
slechtere geleiders dan menschen en die
ren, waaruit volgt dat een persoon die
tegen een boom geleund is. den geheelen
electrischen stroom ontvangt.
In plaats van zich onder boomen of
achter mijten te verbergen, zooals men
op den buiten doet, als het onweder plot
selings overkomt, zouden de buitenlieden
als zij geen betere beschutting vinden
veel wijzer handelen naar huis te gaan
en zich te laten nat worden. Van hoevele
ongelukken bleef den buiten gespaard,
indien men de aangehaalde onvoorzich
tigheden niet beging 1 Jos. D.
eens te lijden heeft om mijnent wille,
dan wil ik toch de overtuiging hebben,
het uur der ongenade niet vervroegd te
hebben, dat, dit gevoel ik, vroeg of laat,
boven ons zal uitbersten. Maar verschoon
mij dat ik u over zulke droeve dingen
spreek... Laat ons over u spreken, waarde
Louise. De markies heeft dus naar het
ministerie geschreven zegdet gij
Ja, en ditmaal is gelukkig zijn ont
slag aangenomen. De nieuwe gezant is
reeds benoemd het is geloof ik, graaf
de Pondore.
Ik ken hem niet, zegde Irma on
verschillig. Gij vertrekt 1 wat zal mij dat
vreemd vallen, lieve Louise 1 Wat zal ik
u missen 1 Ook hoe aangenaam dit nieuws
u kunne zijn, ik kan er mij niet over ver
heugen. Neem het mij niet kwalijk.
O neen, daarvoor heb ik u te lief,
Irma. Persoonlijk heb ik niets tegen het
verblijf hier maar 't is mijne ongerust
heid voor de gezondheid van Charles, die
mij zoo vurig doet wenschen Rusland te
te verlaten. Zonder dat, ware ik nog
gaarne eenige jaren hier gebleven..
De markiezin dacht een oogenblik na
en ging toen voort, als wilde zij plotseling
den loop van een droef gepeins onderbre
ken
Vindt gij ook niet dat mijn echtge
noot sedert de laatste maanden schrikke
lijk verouderd is
Irma antwoordde niet, doch zag bare
vriendin veelbeteekenend aan.
Strafvermindering in crimineele za
ken. Naar luid de wet van 1888 mo
gen de veroordeelden tot levenslangen
dwangarbeid voorloopig in vrijheid wor
den gelaten na meer dan 10 jaar opslui
ting of meer dan 14 jaar, wanneer zij in
staat van hervalling verkeeren.
De ter dood veroordeelden, wier straf
reeds in levenslangen dwangarbeid veran
derd werd, zijn van de gunst der voor
waardelijke vrijstelling niet uitgesloten,
mits er echter rekening wordt gehouden
van de zwaarte hunner misdaden en de
noodzakelijkheid hunner verwijdering uit
de samenleving.
Op het einde van April waren er in
onze gevangenissen nog verscheidene ter
dood verdeelden, wier straf in levenslan
gen dwangarbeid was veranderd, zij be
lmoren tot de volgende categories
Mannen Vrouwen
Zijnde min dan 5 jaar op
gesloten 33 4
Van 5 tot 10 jaar i5 I
Van 10 tot 20 jaar 42 5
Van 20 tot 3o jaar a3 1
Van meer dan 3o jaar 3 o
116 11
Ja, niet waar Hij hoest veel ik
vrees voor zijne borst. Daarbij, ik moet
het rechtzinnig bekennen, verlaDg ik
voor Louis eene uitsluitelijke Fratische
opvoeding.
O, maar wat ik u meedeelen wilde,
lieve vriendin Vera heeft mij doen ho
pen, dat zij met haren echtgenoot ook in
Frankrijk zal wonen, eer het jaar ten
einde is. En zult gij er mij ook niet eens
komen bezoeken
Vera is gelukkig, murmelde de
gravin ja zeer gelukkighaar echtgenoot
gaat haar geloof deelen.,. Maar die ge
beurtenis, hoe verheugend ook, maakt
mij toch ongerust. Ik vrees dat zij het
tecken zal wezen voor een nieuwe geheime
vervolging voor de catholieke Russen.
De markiezin lichtte het hoofd op als
vreesde zij de waarheid te raden.
O, het is vooral voor mijne lieve
kleine Eleonora dat il: uw vertrek betreur,
want Louis was haar beschermengsel.
Meer dan eens heb ik bemerkt dat hij
over mijne dochter een gezag heeft, dat
ik tot heden toe zelfs niet kende...
Een traan welde in het oog der gravin
op, terwijl zij voortging
Louise, als ik ooit aan mijne Eleo
nora mocht ontrukt worden, dan zal ik
aan God als uiterste gunst vragen dat Hij
u hare moeder late zijn... dan zal ik ge
rust sterven.
(Wordt voortgezet).
