Donderdag 17 Mei 1906 5 centiemen per nummer. S78te Jaar 3845
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
ELEONORA.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Wat de liberalen willen.
EEN EN ANDER.
DE DENDERBODE
Dit blad verschynt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De pry's ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schryft in by C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE 8UUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen ep
3«® bladzyde 50 oentiemen. Dikwyls te herhalen bekendmakingen by acccord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den djjnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele vo
dit blad.
AALST. 16 MEI 1906.
Om nog eens duidelijk te doen zien
wat de liberalen in hun schild voeren,
deelen wij hier het artikel mede van M.
Paul Janson, in le Ralliement versche
nen, en door M. de Smet de Naeyer in
de Kamerzitting van verleden Dinsdag
aangehaald
1 i° Alle macht in zake onderwijs
zal aan de plaatselijke besturen ont
nomen worden, die van clericalism
verdacht zijn.
1 Eene hervorming, die in de gemeen
ten met eene bevolking van minder dan
een bepaald getal, den Staat alleen de
zending zou opdragen de uitgaven en
inrichting van het openbaar onderwijs
op zich te nemen, ware voorzeker een
maatregel waarvan de ondervinding van
't verleden de noodzakelijkheid en de
wettelijkheid heeft bewezen.
In de belangrijke gemeenten en in de
bijzonderste steden van het land zou de
Staat, benevens het toekennen van toela
gen, er zich bij bepalen, eene zending
van toezicht uit te oefenen.
20 De staat alleen zal onderwij
zers mogen vormen.
De vrijheid van onderwijs beduidt
volstrekt niet dat de onderwijzers of lee
raars, in het vrije onderwijs gevormd,
het personeel zullen kunnen vervangen,
aan welk de Staat, na het in zijn eigen
inrichtingen te hebben aangeworven,
met al de r.oodige waurbgrgen diploma's
van bekwaamheid heeft toegekend.
3° Alle toelage zal aan de vrije
scholen ontnomen worden
1 Vrijheid van onderwijs beduidt even
min dat Staat, Provincie en Gemeente
aan het vrije onderwijs hulpgelden zullen
moeten schenken en aldus mededinging
met het openbaar onderwijs zullen uitlok
ken en bevoordeelen.
1 40 De gewezen leerlingen der vrije
scholen zullen uit de openbare amb
ten en uit al de beroepen uitgesloten
worden waarmeé het openbaar belang
verbonden is onderwijs, balie, ge
neeskunde, enz.
Vrijheid van onderwijs beduidt ook
niet dat vrije onderwijzers, zooals nu
't geval is, diploma's mogen toekennen,
die toegang verleenen tot de openbare
ambten of tot de beroepen, waarvan
degenen, die ze uitoefenen, die in 't be
lang der maatschappij, bewijs moeten
leveren van eene bekwaamheid, waarvan
de Staat den graad moet beoordeelen.
5° Ten einde aan de kloosterorden
het recht te ontnemen scholen te
openen, zal men ze hun goederen
moeten ontnemen, hetzij ze die goe
deren rechtstreeks zonder recht, hetzij
zij ze door een tusschenpersoon be
zitten
Onze huidige wetten kennen aan de
kloostervereenigingen het recht niet toe,
het fortuin harer leden in te palmen en
dezer nalatenschap to erven en in werke
lijkheid, de scholen van de clericalen,
waarop ze roemen, hebben enkel hun
bloei te danken aan onveroorloofde en
bedriegelijke handelingen, die het moge
lijk hebben gemaakt in België een on
wettelijke doode hand tot stand te bren
gen, waarvan de steeds aangroeiende
rijkdom voor oorsprong en oorzaak heeft
de stoutmoedige en stelselmatige overtre
ding der burgerlijke wetten betreffende
de erfenissen.
Als morgen maatregelen genomen
worden om de kloosterorden aan het
gewone recht te onderwerpen, zal het
vrije onderwijs der Kerk den bevoorrech
ten toestand verliezen waarin het thans is,
dank zij de onwettelijke hulpmiddelen
waarover het beschikt.
Ziedaar, klaar en duidelijk, wat de
liberalen willen.
Zelfs zouden zij zoo ver gaan, diplomas
te weigeren aan advocaten en dokters, die
uit scholen komen welke hunne goed
keuring niet wegdragen.
En dan durven die mannen van vrij
heid spreken Waarlijk dit woord moest
hun de lippen branden
Land- en Teinbouw.
HET FRUIT. Schooneren bloeitijd
voor de appelsoorten hebben wij nog
weinig beleefd. De vroege en middelma
tige soorten zijn om ter meest gespeend,
en lange jaren zal het geleden zijn, zoo
veel appelbloem als dees jaar gezien te
hebben.
Het steenfruit is er vroege, middel- en
late kersen zijn rijk gespeend. De per
zikken ontbreken niet, en de pruimen zijn
ten volle gelukt.
Het weder van af 4 Mei heeft ons ten
volle gerust gesteld, de nachten waren
echte Meinachten en bij dage is het zelf-
ineens te warm.
Al de besvruchten zijn om ter best ge
lukt.
De peren, die wij verleden week dan
toch nog niet verloren dachten, zijn wel
gelukt geene boomen zonder fruit en het
gewenschte weder heeft ze fel doen door
zetten. Het jaar 1906 zal het verlies van
voorgaande fruitjaren dubbel herstellen
ia* vervolg.
Louise, als ik ooit aan mijne Eleo-
nora mocht ontrukt worden, dan zal ik
aan God als uiterste gunst vragen, dat
Hij u hare moeder late zijn... dan zal ik
gerust sterven.
Verjaag toch die sombere voorge
voelens Irma... Nu, als dat u kan gerust
stellen, aanvaard ik met veel genoegen
dit geheiligd erfdeel, en eveneens beveel
ik in voorkomend geval Louis in uwe
zorgen, Geloof dat ik altijd uwe kleine
Eleonora moederlijk genegenheid zal
toedragen.
1 Overigens, ging de markiezin glim
lachend voort, met de hand de twee kin
deren aanwijzend, die arm aan arm de
twee moeders naderden, en zoo de toe
komst het tegenwoordige niet verloo
chent, zal die taak ons geen van beide
moeilijk vallen.
God geve dit sprak de gravin. En
neemt gij ook den onderwijzer van Louis
mee
Eilaas, neen tot ons groot leed
wezen en tot spijt van Louis. De keizer
heeft Stephaan niet toegelaten ons naar
Frankrijk te volgen ons aandringen om
hem te behouden, is vruchteloos gewieest
en heeft tot niets gediend, dan om het
verbod nog stelliger te maken, hoewel er
in het antwoord van Zijne Majesteit niets
van welwillendheid lag.
Ware Eleonora een jongen geweest
wat zou ik hem met vreugde aan de zor
gen van Stephaan Orlof hebben toever
trouwd, sprak Irma.
Dat begrijp ik Stephaan is voor
Louis als een oudste broeder wij stellen
in hem alle vertrouwen en wij waren hem
zeer genegen. Hij komt nu als sekretaris
in dienst van uwen oom, prins Dolgou-
rouski.
Moeder, onderbrak nu kleine Eleo
nora de gravin, terwijl zij haar weenend
omarmde, Louis gaat heenen wij zul
len hem niet meer zien... Ik wil ook
vertrekken... Ik wil met Louis naar
Frankrijk
En uwe lieve moeder veerlaten
vroeg de gravin, terwijl zij met vurige
kussen de tranen van het kind afdroogde
O, neen, moeder, ik verlaat u niet.
Maar gij zult ook naar Frankrijk gaan
wij zullen te zamen vertrekken. Ik wil
met Louis gaan herhaalde zij snikkend.
Maar, Lieve Eleonora, troostte
mevrouw de Haule, ween toch zoo niet
Louis keert naar St. Petersburg terug.
Zeker, bevestigde Louis ernstig
Eleonora weet het wel, mits ik haar ge
zegd heb dat ik ook diplomaat wordt.om
naar St Petersburg te kunnen terugkee-
ren.
indien wij maar, God behoede ons er
voor, geene hagelbuien krijgen, die in
eenige oogenblikken alles zouden ver
nielen.
't Is waarlijk een lust, de verschillende
goed onderhouden hoven te bezoeken,
zoowel in stad als dorp. En toch zijn er
alweer uitzonderingen. Wij zien nog
boomen waarop men met een vergroot
glas de peren moet zoeken. De bloemen
zijn er met honderden te gelijk afgevallen.
't Zijn die boomen welke kracht- en
machteloos zijn om hunne bloemen te
doen spenen, omdat hun de voedende
elementen ontbreken (waarop wij zoo dik
wijls zijn teruggekomen).
Soms is het ook wel bij nog merkelijk
jonge boomen, die treuren, en welke
dienen onderzocht te worden, hetzij bij
stam of wortels.
Het zal tevens geraadzaam zijn, de
veeldragende boomen in voedsel te hou
den met toevoeging van vloeimest, waar
voor wij best met water aangelengd dui-
venmest gebruiken. F.L. (Handelsblad).
Xot wat dienen |>aters en
nonnen 3,ooo,ooo kinderen in
Frankrijk werden door hen onderwezen,
zonder kosten voor den Staat I
110,000 zieke menschen, kranke lieden
en ouderlingen, werden door hen bezorgd
zonder kosten van den Staat 1
65,000 ellendige en zedelooze vrouwen
werden door de Zusters van de straat
opgeraapt en in hunne gestichten voor
het kwaad behoed, zonder kosten voor
den Staat
Meer dan 50,000 krankzinnigen wer
den door de kloosterlingen met liefde in
hunne huizen ontvangen, zonder kosten
voor den Staat
En de heeren vrijdenkers en liberalen
van Frankrijk hebben al de kloosters ge
sloten, of de kloosterlingen en de wel
doeners van 't ongelukkig menschdom
uit hunne huizen verbannen 1 Alzoo
zullen zij aan den Franschcn Staat mil-
lioenen en millioenen ieder jaar doen
betalen om al die kinderen te onderwijzen
en de zieken, gebrekkelijken, ouderlingen,
enz. te ondersteunen 1
De Burgemeester op het stadhuis,
de Pastoor in de kerk 1 Ziedaar de
leus van 't liberalism, schrijven de libe
rale huichelaars.
En ze bemoeien zich gedurig met het
geen er in de kerk omgaat.
Ze schilderen de kerk af als eene
merkt of een winkel.
Ja, Louis, maar dat zal nog lang
duren, want dan moet gij reeds heel groot
geworden zijn.
Neen, lieve, dat zal niet lang duren,
hervatte de markiezin Louis zal spoe
dig groot zijn, en gij ook. En wie weet,
als gij braaf zijt, of uw vader u ook niet
naar Frankrijk zal geleiden.
O, dan zal ik altijd braaf, heel braaf
zijn riep het kleine meisje uit. Reeds de
zen avond wil ik dit aan mijn papa vra
gen.
En, door deze dubbele belofte een
weinig getroost, droogde Eleonora hare
tranen af, en list zich door Louis mee-
leiden om het spel voort te zetten.
Lieve vader, vroeg zij denzelfden
avond aan graaf Wladiroff, terwijl hij
haar in de armen hield om het verhaal te
aanhooren van het gebruik, dat zij van
den namiddag gemaakt had, en terwijl
zij haar stemmeken zoo vleiend mogelijk
maakte, wilt gij ook ambassadeur wor
den, gelijk de markies de Haule, en dan
met ons naar Frankrijk vertrekken
Weet mijn lief dochterken dan niet
dat men, om ambassadeur te worden, af
stand moet doen van het officierenkleed
sel, dat Eleonora zoo gaarne ziet vroeg
de graaf glimlachend.
Ik zou naar Frankrijk willen,
drong het kind aan, omdat..., Louis zegt
dat dit zulk een schoon land is, veel
schooner dan St Petersburg, naar, het
schijnt. En ook, voegde zij er geheidzin-
Heeft er eene godsdienstige plechtig
heid plaats, zij drijven er den spot meê.
En in Frankrijk, waar de liberalen
meester zijn, speelt de regeering op ge
duchte wijze baas in de kerk.
De geestelijkheid mag er niet in volle
vrijheid het woord Gods verkondigen
zij mag er geen predikanten aanstellen
naar hare keuze. Het Staatsbestuur legt
niet alleen de hand op de kerken en an
dere gebouwen, voor denr eeredienst be
stemd, zij matigt zich ook het recht aan
te beschikken over de meubelen en be-
noodigheden in de kerk aanwezig zij
doet er den inventaris van opmaken
om ze te gepaster ure te kunnen aan
slaan.
En de pastoor, die zou moeten mees
ter zijn in de kerk, wordt gewapender
hand gedwongen dit alles te laten ge
beuren
Onze liberalen keuren die handelwijze
der Fransche Regeering goed zij ver
dedigen ze en snakken naar 't oogenblik,
waarop zij ze hier zullen kunnen na
volgen.
En toch schrijven die lieden De
Burgemeester op het stadhuis, de Pastoor
in de kerk I
Weg met die laffe huichelaars
Hoe groeien de kinderen. Sinds
een vijftiental jaren heeft men de voor
treffelijke gewoonte genomen aan de
moeders bet gadeslaan der ontwikkeling
hunner kinderen, in gewicht en in ge
stalte, aan te bevelen. Er is inderdaad
geen beter middel om te weten of het
kind vooruitgaat (een geval dat des leef
regel goedkeurt en de laatste moet voort
gezet worden), of het kind niet groeit
(een geval waar de zorgen van een genees
heer noodwendig zijn).
Ziehier, naar aanleiding van dit onder
werp, eenige wenken die door de moeders
zouden moeten bewaard worden
Een kind, by zijne geboorte, weegt
normaal 3 kilogrammen 200 grammen en
is 45 centimeters groot. (Wel te verstaan
halen wij hier enkel de wetenschappelijke
middelmatige cijfers aan). Van af dit
oogenblik moet het volgens een quasi-
onveranderlijken regel groeien. De minste
afwijking stemt met eene min of meer
ernstige verslechting zijner gezondheid
overeen.
Gedurende de eerste maanden is het
gadeslaan des vooruitgangs van het hoog
ste belang. Van de i® tot de 4® maand
moet het gewicht regelmatig met 65o tot
700 grammen en de gestalte met 3 centi
meters voor hetzelfde tijdsverloop toe
nemen. Van de 5® tot de 9® maand zal de
nig bij, heeft Louis gezegd, dat daar
geen Siberië is en men er vrij is te denken
en luidop te spreken.
Louis weet niet wat hij zegt en
gij zijt eene kleine zottin, zegde de graaf
bitzig, het kind ruw op den grond plaat
send.
Daarop wendde hij zich tot de gravin
die verbleekte bij het zien van de plotse
linge verandering, welke het gelaat van
haren man onderging, bij de woorden
van het kind.
Is het van u, dat dit kind zulke ma
nieren van denken heeft geleerd, Irma
vroeg bij streng. Gelief in het vervolg
niet te vergeten dat Eleonora eene Russin
is en dat zij als eene onderdane van den
Keizer van Rusland moet worden opge
voed.
Na dit gezegd, zelfs zonder de gravin
den tijd te geven ztch te herstellen van
de verwondering, welke die hevige woor
den bij haar teweeg brachten, nog veel
minder haar de gelegenheid te geven om
te antwoorden, verliet hij de zaal, de deur
met geweld achter zich toeslaande.
Moeder, is het dan kwaad, Frank
rijk lief te hebben vroeg het kleine meis
je verdrietig. Het is immers toch uw va
derland I
Neen, mijn engel, dat is geen
kwaad integendeel. Het is mijn vader
land, en ik blijf het altijd liefhebben
ook verheug ik mij dat gij het lief hebt...
Maar gij moet daar uw vadertje niet meer
verhooging in gewicht 500 grammen en
die der gestalte 3 centim. per maand zijn.
Van de io® tot de 12* maand zal de
maandelijksche vermeerdering 35o gram
men in gewicht en 2 centimeters in ge
stalte zijn. Na dit tijdstip verliest de
waarneming der ontwikkeling alle be
lang.
Vergenoegen wij ons nog alleenlijk hier
aan te stippen dat, op regelmatige wijze,
een kind op tweejarigen leeftijd ri kilo
grammen 500 gr. moet wegen en 80 cen
timeters groot moet zijn op driejarigen
leeftijd i3 kilogr. en 90 centimeters. Op
zesjarigen leeftijd heeft het zijn gewicht
verdubbeld en groeit nog slechts met een
derde. Er moet een onderscheid gemaakt
worden voor meisjes, die na het eerste
jaar, trager vooruitgaan dan de jongens.
Voor de moeders die hun toezicht ver
der wenschen te drijven, zullen wij voor
't sluiten het middel aanwijzen om het
dagelijks te houden, en op zeer eenvou
dige wijze .- Het kind neemt iederen dag
toe, te weten
De i® maand, 25 grammen de 2® 23 gr.;
de 3® 22 gr. de 4® 20 gr. de 5® 18 gr.
de 6® 17 gr.de 8® i3 gr. de 9® 12 gr.
de ioc 9 gr. de 8 gr. de 12® 6 gr.
Dr. J"....
Zien onder water. Wanneer helm
duikers dikwijls zoo handig onder water
iets kunnen opruimen of herstellen, ge-
schiedt dit allerminst omdat zij onder
water zoo goed kunnen zien.
Meestentijds wordt op het gevoel afge
werkt. Vooral is dit het geval, als zij in
het ruim van een gezonken schip bezig
zijn. Zelfs bij helder daglicht, met onbe-
wolkten hemel, zien de duikers in zulk
een toestand niet veel verder dan hoog
stens 3^5 voet. In binnenwateren is het
Zien onder den waterspiegel veel minder
dan in open zee. Doch ook daar valt het
tegen. Reeds op eene diepte van een
paar meters beneden den zeespiegel zien
de duikers bij het helderste weer, niet
meer dan 8 a 10 voet ver. Hoe dieper
men in de zee afdaalt, boe moeilijker het
valt iets te zien. Als de zonneschijf mid
den op den dag aan het zenith of even
daar beneden staat, levert zij, 8 a 10 voe
ten van onder het zeevlak gezien, precies
een schouwspel op, alsof men van de
aarde af de volle maan aan den hemel
ziet. Het zien onder water is veel verbe
terd voor den helmduiker, sinds men uit
gevonden heeft electrische gloeilampjes
aan de toestellen te bevestigen. Duikers,
van dit hulpmiddel voorzien, zijn veel
beter in staat (e arbeiden, zoowel in diepe
binnenwateren als in zee. Het werk
wordt, door goed te kunnen zien onder
water, niet weinig vergemakkelijkt.
over spreken, dat doet hem verdriet, en
mishaagt hem.
Neen, moeder, ik zal niet meer vra
gen om naar Frankrijk te gaan maar
toch zou ik wel willen zijn waar Louis
is.
De koele afgemeten stem van de gou
vernante, die het kind kwam roepen,
stelde een einde aan de uitstorting dier
zoete gevoelens.
O, mag ik bij u blijven, van avond,
moeder 1 smeekte het kind, de armkens
streelend rond den hals der moeder
slaande.
Gij kunt henen gaan, Frida ik dank
u ik zal zelf dezen avond het kind ter
ruste brengen.
Mevrouw de gravin ontvangt dezen
avond, hernam de gouvernante, het is
reeds meer dan acht ure en mevrouw de
gravin is nog niet gekleed.
Gij hebt nog tijd genoeg, moeder
ken. Ik bid u, verlaat mij niet I Ik ben
zoo gaarne bij u, smeekte het kind, zich
vaster om haren hals klemmende.
Gij kunt gaan, Frida.,. Indien ik u
noodig heb, zal ik bellen, herhaalde de
gravin met gezag.
Langzamerhand hield het gebabbel van
het kind op.
Overwonnen door de vermoeidheid en
de verschillende aandoeningen, werd
het door den slaap bevangen.
(Wordt voortgezet).
