Woensdag 15 August! 1W6 3 centiemen per nummer. 37* Jaar 5870 Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en t Arrondissement van Aalst. Vakverenigingen. ELEONORA. GODSDIENST, huisgezin, eigendom VADERLAND, TAAL. VRIJHEID. Het onderwijs in drij landen De zwarte kunst. Liberalisme en Kazerne. DE DENDERBODE n, blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere treek onder dagtee- Le van den volgenden dag. - De rr«s is tweemaal ter week voor stad frankmet den Post versenden 6 frank 's jaars, fr. 3-2o voor zes „vanden fr. 1-76 voor dry maanden, voorop te betalen. - De mschryvmg „idigt met 31 December. - De onkosten der kwittantien door de Post ont- „igen zijn ten laste van den schuldenaar. MOD schruft in bij O. Van de Putte-Qoossens, Korte Zoutstraat, N' 31. en in alle Postkantoren des Lands. Per drukregel. Qewone 16 centiemen; Reklamen fr. 1-00; Vonnissen op 3" bladzode 60 centiemen. - Dikwijls te herhalen bekendmakingen bU accoord. - Niet opgenomen bandschriften worden niet teruggestuurd. - Heeren Nota rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsd.g en vrydsg in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde laudeu zich te weudeu ten bureele v» dit blad. AALST, 14 AUGUSTI 1906. Het catholieke dagblad La Croix a mi Parijs, klopte bij verscheidene onzer „Iholieke hoofdmannen aan om ïnlicb- tingen in te winnen betrekkelijk de touale werking der Belgische catho- lieken. Beuitelings werden ondervraagd M M. Woeste, Beernaert, Carton de Wiart, Keakin en Arthur Verhaegen, welke aan toonden wat de catholieken reedsi op sociaal gebied deden en wat zij, met Gods hulp, in de toekomst hopen te verwezen- Ijken. Na het onderhoor van M. Arthur Ver haegen wordt de reeks inlichtmgen door 1 La Croix gesloten met de volgende verklaring Wij moesten dit vluchtig onderzoek over de maatschappelijke werking der Belgische catholieken, sluiten met een j interview van Mgr Mercier. Aurtsbls- 1 schop van Mechelen en Primaat van 1 België, over de vakvereenigingen .Up verzoek van den eerbiedwaardigen Pre- laat hebben wij, om reden van tydge- 1 pastheid, de afkondiging van dat interview verdaagd. Het kan, overi gens, samengevat worden in de vol gende formuul Het maatschappelijk werk bij uit- muntendheid is dat der christene vak- vereenigingen. De vraag die thans op- I rijst ia8 niet of er vakvereemgingen zullen beslaan of met, maar of die vakvereenigingen christen of socialis- 1 tisch zullen zijn. Het besluit dat men moet heiden uit de zienswijze van Mgr. Mercier is oubetwistbaar dat de catholieken al hunne krachten moeten ten beste gaven om catholieke vakvereenigingen te stichten. t Is buiten kijf dat de werklieden om je verbetering van hunnen loMttnd te kunnen bewerken, moeten vereentgd zijn. Maat er bestaat een oneindig verschil tusschen zich te „ereemgen om door rreedzame en wettelijke middelen lotsver- betering te bewerken of samenspannen om eene voor alle standen noodlottige sociale revolutie te verwekken. Die waarheid wordt klaar an duidelijk uiteengezet in een werk van Max Tut- monn getiteld Activites sociales. a Gewagende van dè sociale werken op den taken, toont M. Max Turmannhet poot nut aan van de wel begrepene en eerlijke uitoefening der vereemgtng. zon der de welke de landbouwwerklteden, even als de werkersstanden in de ste den en nijverheidscentrums, zich zou den laten inlijven in het eene of andere van die roode en groene syndicaten, zoo- ills men er aan 't werk zag in 't Zuiden van Frankrijk te Poujols en te Béziers. Het vraagstuk van het verlaten van den buiten brengt hem tot het opsommen der werken ingericht ten yoordeele van onze Franschmans die jaarlijks naar Frankrijk uitwijken om er in den oogst en beeten te gaan werken. Hij handelt verder over het werk van den akker, de landelijke leenkasseD, de syndycaten van aankoop, de boerenbon den, de veeverzekering, enz. enz. Het blijkt uit de beschouwingen van M. Max. Turmann dat de christene vak vereenigingen het eerste en noodzake lijkste middel is tot lotsverbetering der werkersstanden en te zelfdertijd een doel treffend behoedmiddel tegen de verlei dingen der roode en groene revolutionaire partijen en tegen de ontchrislemng van de arbeiders. De Belgische catholieken hebben dat begrepen en hunnen iever om gedurig maatschappelijke werken te stichten en te ondersteunen wordt aanhoudend met ae eerlijkste uitslagen bekroond Uit de Vlaamsche Kronijk van Thielt Over eenige dagen viel de Vorwarts, het blad der Duitsche socialisten, tel uit tegen het verplichtend onderwijs in Duitschland. De uitslagen van liet ver plichtend onderwijs, schreef het blad zijn erbarmlijk. De Parijzer Journal des Débats be statigt ook met officieele cijfers, dat het verplichtend onderwijs in Frankrijk lee- lijk schipbreuk heeft geleden. De journal des Débats zegt dat er in Frankrijk, van ro tot 33 ten honderd onwetenden zijn, 'tis te zeggen, dat het zoovele verschi, in de departementen. Dus to ter honderd onwetenden in Frankrijk, in een halve dozijn begun stigde departementen 33 ten honderd in de andere I Ziet we! in dat deze berekening met berust op den tijd sedert het ■tajtenv.n duizenden scholen zl] is gf"Makt op de vroegere jaren. En natuurlijk dat het ge- tal onwetenden, bij het sluiten van zoo veel christene scholen, nog zal toenemen, dit door de foute van het fiancmaconsch gouvernement zelf. De liberale Chronique, van Brussel, bespreekt de opgave van de Journal des Débats, en zij ook vindt dat het ver dichtend onderwijs in Frankrijk, maar lauwe uitslagen oplevert. En in België Wel, wij hebben hier het verplich tend o nderwijs niet met zijnen sleep van miseries. Wij hebben hier de vrije school. Wij hebben vooral de macht van goê catho lieke scholen. In België werkt men, zooveel mogelijk, op de ouders, opdat zij hunne kinders ter schole zouden zenden. Die werking wordt vooral door de geestelijkheid uitgeoefend. En den uitslag daarvan, welke is hij Wel, dat het getal ongeletterden ge- durig vermindert. Dat wij hier, over geheel 't land, min ongeletterden hebben, lis in Frankrijk in de ses zeven beste departementen, 't Is te zeggen, hier geene io ten honderd meer. Waar zijn de liberalen nu, met hun programma waarvan het verplichtend onderwijs 't eerste punt is De aange haalde feiten, in Frankrijk vooral, smijten al hunne berekeningen omver. Maar 't is bij de liberalen al dat niet met hun verplichtend onderwijs. Zij willen geheel wat anders, te weten deze twee dingen Ten eersten, de menschen kunnen duivelen, hoeten en doen in 't kot steken, die hunne kinders naar geene liberale en goddelooze scholen zenden. Ten tweeden, met alle macht, door eindekes wet en door bestuurlijken in vloed, werken aan den val der bestaande vrije catholieke scholen. Te Tubize heeft een werkman, Gnset genaamd, zijne vrouw en zijn kind ver moord en daarna zich zeil gedood een ander werkman, zijn vriend Dzlo"™? genaamd, beroofde zich denzelfden dag door ophanging van het leven. Des avonds te voren waren ze naar eene waarzegster gegaan en deze had hen geopenbaard, dat er tetsi (lees izecr veel) haperde aan dc plichtsbetrachting hunne wederzijdsche vrouwen (wat bestel niet waai was), en dat zij derhalve de ongelukkigste mannen ter wereld waren. Wie becijfert het getal ongelukken ver oorzaakt door de onwetendheid der men schen die waarzegsters of kaartlegsters gaan raadplegen. Ziehier, voor de vuist opgenomen, twee zelfmoorden en twee moorden door eenkele raadpleging veroorzaakt. Maar alle andere schurkerijen, alle an dere niet te noemen misdaden, waartoe de bezoekers leiden bij de beoefenaarsters der zwarte kunst afgelegd. 't Is eene zee van rampen 't Is eene overmaat van ellenden, t Is eene nooit eindigende litanie van voor vallen, die aan vreedzame huishoudens de liefde en eendracht ontrooven De politie uit de groote steden vooral, ofschoon ook van elders, heeft hierom trent merkwaardig materiaal in bezit, dal veel licht zou brengen over sommige tos* standen van onzen hoogst beschaafden, onzen verlichten, moderne tijd. Een bekend politieman zegt letterlijk de kaartlegsters en waarzegsters zijn eene wondeplek in onzen tijd. Overal, overal vindt men de arme argeloozen, die zich de waarheid (I) laten spreken. Maar als de wet wat scherper werd toe gepast, als er werd toegekeken, hoe zij dikwijls andere overtredingen begaan en daarvoor, niet met de laagste maar liever met de hoogste straf bestraft werden, spoe- dig zou er luchtgevcnde opruiming zijn van deze handlangers van den Vorst der Duisternissen. Niet alsof heer Satan haar onder zijn bijzondere protectie neemt of zou mede- deelen van de kennis (b. v. der natuur of anderzins) welke hij als geest, zij het ook als gevallen geest, bezit. Maar omdat zij de menschen, helaas, helpen zondigen tegen het woord van den Sinaï, het eerste der Tien Geboden bende Heer, uw God? Gy zult geen vreemde goden voor mijne oogen hebben. Bijgeloof zondigt daartegen en waar zeggerij is bijgeloof als men het toe komstige of het verborgene wil kennen, als men daarvoor bij waarzegsters om raad vraagt, die uit de lijnen van de hand, uit de kaarten, uit eenen spiegel, uit de sterren, enz. wil kennen, voora. wat af hangt van den vrijen wil der menschen. Zie hoe redelijk het verbod van waar zeggerij is als die middelen noch van God, noch uit eene bijzondere wijding der Kerk noch uit de natuur hunne kracht putten, dan is het zuiver bedrog, tenzij God toelaat dat de Leugenaar van den I beginne af zich er in menge. De mensch, dat is reeds dikwijls ge- zegd heeft steun noodig buiten zich,voor zijn geeetelijk, zijn bovennatuurlijk leven. Als hij den sterken stok van het Geloof wegwerpt, dan meent hij een oogenblik wel, in ongeloof alleen te kunnen^gaan maar spoedig grijpt hij naar t zwakk riet, dat bijgeloof heet. Daarom geen beter middel tegen bijge loof en zwarte kunst dan het gezonde, oprechte, zuivere Geloof, met hart en ziel, met woord en daad beoefend. (Meierijschb Courant). MT Hier te Aalst is ook eene waar zegster werkzaam en haar cabinet wordt nog al druk bezocht door lieden uit al da standen onzer samenleving... Le Ralliement is het orgaan der voor uitstrevende liberalen. Dat blad vraagt in name zijner partij, noch min noch meer dan de afschaffing der loting en den algemeenen dienstplicht met drie jaren diensttijd en tien klassen die kunnen op oorlogsvoet gebracht wor den. In 1904 bedroeg het getal der inge schrevene lotelingen 64.042, waarvan er 1 1i537 vrijgesteld of ontslagen werdei). Veel te veel... maar het stelsel van d$n algemeenen dienstplicht zou bij de lich ting dus 52,5o5 milicianen geleverd heb ben. Iedere klas zou dus ten minste uit 52 500 man bestaan de inlijving van drie klassen zou dus 157,500 man in de kazerne brengen. Thans bestaat het effectief in dadelij- ken dienst uit 44,500 man en de gewone begrooting van oorlog, de gendarmerie niet inbegrepen, bedraagt 5o millioen, nogmaals veel te veel, maar met een effec tiefvan 157,5oo man zouden de jaarhjk- sche uitgaven, in evenredigheid, 198 millieen bedragen Dat ware meer dan veel te veel, dat ware zinneloos I Het is daarbij nog niet alles tien nwU- cieklassen ter beschikking van den mi nister van oorlog te houden al die sol daten moeten daarbij nog uitgerust en gewapend zijn. Nu, de bewapening der 180,000 man die thans het oorlogseffec- tief uitmaken, heeft 65 millioen gekost men zou dus in evenredigheid 170 mil lioen noodig hebben om de tien klassen van den algemeenen dienstplicht te W®P®* nen. Men zou dus voor eene onmiddehjke uitgave staan van ix5 millioen, op de buitengewone begrooting in te schrijven. Eene even groote uitgave zou, ten minste, noodzakelijk zijn om de kazerpen in staat te stellen die ontzaglijke kontm- genten te herbergen, ten ware men de soldaten van het nieuw regiem dwong, ten einde zich te verharden, in tenten ol onder den blooten hemel te slapen. n. a3" Vervolg. Eleonora begon onmiddeUjk in <ie kamer te snuffelen met de vlugheid eener jonge kat, duizend kleine vragen stellend, die zij dan zei! beantwoordde, over dm- ra die zij duizendmaal gezien had, Baarhaar toch altijd nieuwschenen Met liefdevollen blik volgde Irma de bewegingen van het kind, deszelfs sterkte en vroolijkheid bewonderend en God m stilte biddend, het toch tebe schermen, wanneer het geene moeder meer zou hebben. Eleonora, het kwartier ui spanning ia om, lieve, zegde de vriendelijke maar gezaghebbende stem van Wrena. Nog één minuutje, niets meer, smeekte het kind op fluisterenden toom En naar zijne moeder snellende, nam het hare hand, bedekte die met kussen, en zegde, den brief opmerkend Moeder, gij hebt naar papa ge- Ichreven Hebt gij hem gezegd dalI hij ons moet komen afhalen, om naar Sint- Petersburg terug te keeren Daar waart gij nietIk wil er liever terug naartoe! En wilt gij hem ook schrijven, dat ak tegenwoordig heel braaf ben, reeds sedert «ie heele maand... Ja. met waa,r'Wl™a' sedert vier weken dat was toen moe- deiken mij voor 't eerst van mijne Eerate Communie heeft gesproken. Dat zal wel snoedie zijn, niet waar 1 P_ fa ziket, lieve I weldra, zoo g.J voortgaat met braai te zijn, antwoordde de jonge moeder eenige maanden zijn spoedig vcoibij Dat is met te veel, om zich tot zulk een groot geluk voor le be relf! DaMom zou ik willen dat hetreeds ZOO verre was I Men zegt, Wrena, dat de goede God dien dag alles aan de kinde- fen toeslaat, wat wij vragen. Ik zal dan bidden, opdat Hij papa b.J ons doe lerugkomen. Irma glimlcchte tevreden. Wrena is onze goede beschermenge „rak zii gij zult haar altijd lieihebben en gehoorzamenniet waar, .Eleonora1 1 Ho 1 moeder, dat zal met moeilijk ziin zij is zoo goed, sprak Eleonora, Jrst Wrena, en vervolgens de moeder streelend maar toch met gelijk gij. Nie- wand kan ik meer liefhebben dan u... En u, Wrena, heb ik toch ook lief, sprak zii weer alsof zij deze, voor den lof. aan ham moeder gebracht,wilde vergoelijken. aKTrnmeS. veel beter dan d,e leel.jke Frida daar te St-Petersburg, ge weet nog wel, moeder, bij dewelke ik d'£^ a Stout was, toen ik nog een klein meisje was... Maar Frida hield van mij niet en ik ook niet van haar. Men moet alle menschen lief heb ben zoo wil het de goede God. Zelts menschen die ons kwaad doen. Eleonora dacht na. Haar min of meer wraakzuchtige aard kwam op tegm dm stelsel Toch maakte zij geene enkele oumerking meer en nam, op een teeken „Sn Wrena, bare boeken om de opge- ^glngendT'dagenomopheteen. 'Tam 'doch.» aan de Communiebank zien eer zij stierf, was een der grootste betrachtingen van de gravin Dikwijls, wanneer zij in hare siape loozé nachien voor het venster kwam,om eenen blik te laten gaan over het be s'eeïwde landschap, waar dc maan een stroom van licht over goot, scheen aj in I dien diepblauwen hemel eene sombere toekomst voor hare dochter te ^zen. I zij zag hare levensbaan vol hinder- en bad weenejrt ^Vfhaarde zekerheid/dat haar gebed zou verhoord was zii dat zij slechts aan den arm van Wrtna of van hare trouwe Catharine eenige stappen in de kamer kon doen. Haar bleek en zoet gelaat in 't walk meer dan ooit hare schooi» ziel weer spiegelde, had dien weemoedigen glans gekregen, zoo eigen aan elke schoonheid, op dewelke de natuur den stempel van 't aanstaande einde heeft gepnnt. Men gevoelde zich beheerscht door d'en^ra" toch sterken blik, die reeds buiten den wereldschen gezichteinder scheen ordelijk, toegevend aan den drang harer vriendin, had zij er in toegealemd, Michael ten minste iets te laten vermoe den over het erge van haren toestand. En Wrena,die het adres moest schrijven, had het middel gevonden, om, in eenige woorden, don graaf met hare ongerust heid bekend te maken en hem te doen weien dat de dokteis alle hoop hadden zekerheid, dat haar W°De' winter raakte ten einde. De kale hadden hun sneeuwsicraad ver- teen en in hun jong gebladerte huiaden reeds da vogeltjes d,e er.vroolrjk zingend, nesties kwamen bouwen. De ziekte van Irma was, na een paar weken betrekkelijke beterschap. wee schrikbarend verergerd, en deed aanstaande einde voorzien. Zoo zwak Eindelijk kwam de groote dag, op der,welken haar kind voor de eerste maal haren God zou ontvangen. Het altaar was opgericht in de kamer, die Irma sinds lang niet meer verli- Een bidstoel was voor de zieke geplaatst nabij het Mariabeeld, rond hetwelk een krans van malsche theerozen een heer- de ceremo aiie mogelijke plechtigheid ge- taS;, opdat degda^ voSr altijd bij hare lievelinge in de herinnering zou blijven. De zon verlichte helder het zilverwerk en de bloemen die het altaar tooiden, even als het in goud geborduurde gewaad des priesters en het kanten kleed van Eleonora. Diep ontroerd waren de aanwezigen, toen het harmonium onder de vinger» van Wrena zijne tonen met hare stem mengde, wanneer men zong Daal, aangebeden mijns harten, Daal uit den hemel neer. Geef, dat ik, zoo in vreugd als smarten, U minne meer en meer. En die ontroering klom, naarmate het heilig offer vorderde om haar toppunt t« bereiken toen de priester aan den voet van het altaar het lieve kind en vervol gens de moeder en de andere aanwezigen de Hostie overreikte. Nunc domittis. kon Irma nu zeg gen haar wensch, was volbracht. En in dit gelukkig oogenblik had zij een zoo vroot vertrouwen, dat zij reeds de over tuiging had, Michaël eens haar geloof te zien deelen. Ook voor haar, was dit een der geluk kigste dagen des levens, en een bedrieg lijke blos scheen haar zelfs eenige kracht meêgebracht te hebben. Wrena liet zich zelis door dezen blos eeni"szins misleiden en schepte hoop. Doch Irma gevoelde dat nu voor haar eene zware taak begon haar kind op de aanst. scheiding voor te bereiden. (W.v.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1906 | | pagina 1