Donderdag 21 Februari 1907 5 eentiemen per nummer 578le Jaar 5924
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN. EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
KOLOSSALE
FAILLIET
kenmerken van
koudsrazernij.
Romeinsche cijfers.
Werken en Huishouden.
EEN EN Ai\DEH.
Stichtend „7 ?tóatsmiiii«tcr
DE DENDERBODE
Tit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgendon dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frankmet den Post vertonden 6 frank 's ja ars, fr. 3-25 voor zes
maandenfr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
vaigen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nf 81,
en in alle Postkantoren des Lsnds.
CHIQUE SUVJM.
Per drukregel. Gewone 16 centiemenReklamen fr. i-00 Vonnissen op
3** bladzijde 60 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen by acccord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Hoeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlyk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureeie vu
dit blad.
Aalst, SiO Februari 1907.
"Wie, wat
Het geldt hier de schipbreuk eencr
internationale compagnie, die hare ver
takkingen uitbreidt over Europa en
Amerika die in elk land duizende ver
tegenwoordigers telt en wier bijzon
derste fabrikatie was, benevens het zak
ken vullen van leiders en bestuurders,
oorlog te voeren tegen Godsdienst,
Eigendom en Vaderland.
Gy raadt het
't Is de failliet van 't socialism, 't Is
in Duitschland en Engeland, waar de
werklieden het meest en het sterkst
vereeingd zijn, meer dan 1 millioen in
ieder land dat het socialism, de zoo
gezegde tolk van den werkersstand,
eene duchtige schudding bekomen beeft.
In Duitsclil&nd was het nu of nooit,
ter gelegenheid der algemeene verkie
zingen, bet oogenblik oer socialistische
grondbeginselen over vaderland en va
derlandsliefde te doen zegevieren bet
was om zoo te zeggen op dat terrein dat
de kiesstryd gevoerd werd.
De kolossale klopping der socialis
ten, zoo onvoorzien als verpletterend,
levert ons bet bewijs op dat vaderland
en vaderlandsliefde voor een volk eene
noodzakelijkheid zijn en dat een leer
stelsel dat daartegen op wil, zooals het
socialism, op voorband veroordeeld is.
Do verkiezingen van Duitschland mo
gen wij aanzien als de lailliel van het
socialism in zake van vaderland en va
derlandsliefde.
.En Engeland
Dat land, de wereld door gekend om
zijne machtige werklieden-organisatie,
,om de beradenheid van zijnen volks
geest, trok de aandacht op zich van
eenieder die zich den werkerstoestand
ter harte nam.
Onze socialisten wisten op alle tonen
uit te bazuinen dat de toekomst van bet
socialism in de Engelsche werklieden
partij lag.
't Was echter met de grootste aan
dacht dat men in do laatste jaren 't een
en 't audel* onrustbarend verschijnsel
aan te stippen bad.
Tijdens de Engelsche kiezingen van
verleden jaar hadden de socialisten alles
ingespannen om zich meester te maken
der Engelsche vakvereenigingen. In
sommige gedeeltelijke vergaderingen
bad men zich min of meer gunstig ver
klaard aan de socialistische llieoriëu in
zake van eigendom Alle eigendom
aan den Staat en aan anders niemand.
De Engelsche werklieden hebben ein
delijk klaar gezien in den toestand een
gevoel van eigen waarde is in hun ont
staan.
a Altijd werken voor dien onzicht-
baren persoon dien men Staat noemt,
en op denzelfden voet gesteld worden
met de luiaards en ongewiliigen dat
staat tegen het gezond verstand op.
En 't is dat dat de afgevaardigden
van meer dan 1 miljoen werklieden be
vestigd hebben te Belfast, in eene alge
meene vergadering, met de socialistische
stelsels voor goed af te keureu.
Diealkeuring van het Engelsch werk
volk mag men aanzien als de veroor
deeling van het socialistische stelsel
aangaande den eigendom.
Een werkman die naarstig is en zijn
beste doet, wil op het einde der week
een welverdiend loon ontvangen die het
zyne is. En waarover hy in volle vrij
heid mag beschikken, zonder het aan
Mijnheer den Staat te moeten afslaan.
Wij herhalen het 't Is de failliet
van het socialism
De failliet voor de vijanden vau het
vaderland, geteekend door het Duilsehe
volk.
De failliet voor de vyanden van eigen
dom en familieleven,geteekend door het
Engelsch volk.
'tIs ook de failliet voorde vijanden
van den Godsdienst, hel derde punt van
het socialism 't is reeds lang dat deze
failliet verklaard en bevestigd is. Het is
genoeg eenige socialistische meetingen
by te wonen om to zien welk verne
derend uitwerksel de goddelooze ver
klaringen der rood» redenaars teweeg
brengen.
Men moet blind zyn om niet te zien dat
liet volk, niet alleen van den buiten,
maar ook van do groote steden, niet
verdragen kan dat men. in eene rede
voering, lucht heeft aan zyne goddeloos
hoid. Hiervan zou ik menige staaltjes
kunnen aanhalen.
In failliet is het socialism, veroor
deeld amen. Een Vlaming.
Het Dev. Dagbl. haalt aan, wal
Dr. Wirtz, bestuurder der veeartsenij
school te Utrecht, indertijd over de
kenmerken van houdsrazernij heeft
meegedeeld.
Geheel ten onrechte stelt men zich
voor, dat een razende hond bijzonder
woest en wild is. Juist bet tegeudeol is
het geval. Een dier, door razerny aan
getast, wekt in den aanvang, en by vele
bonden gedurende het hoeie ziektever
loop, meer meelijden dau vrees. Het is
een hond, waarvan men kan zeggen dat
hij 't overal zoekt, maai- 't nergens vin
den kan. Hel beest is ongeduldig, zoekt
het nu hier dan daar, is angstig en ge
jaagd, kruipt ergens ouder, maar komt
spoedig weer vuor den dagwoeli in
zijn nest, en geeft allerly teekeuen van
angst en onrust. Die loestaud duurt
urenlang, en kau vooral bij honden, die
niet kwaad zyn, oen dag, soms wel
twee dagen en langer aauhouden. Men
bemoeit zich allichi met zulk een dier,
te meer, omdat het niet alleen niet
kwaadaardig is, maar zelfs uog meer
aanhankelijkheid toont dan anders.
De gejaagdheid gaat eindelijk over iu
nog sterker verschijnselen. Laat men
hot dier aan zichzelve over, dau dommelt
het in, laat het hoofd zakken, zijne
knieën knikken maar op eens richt
het zich weer op, luistert scherp m eene
bepaalde richting, waar mets te hooi en
valt, hapt naar een vlieg, die er niet is
kortom, er openharen zich hallucina
tion, die weer verdwijnen, als de haas
het dier aanspreekt, liet beest wordt
dan schijnbaar weereen volkomen uur-
rnale boud, zoo lang namelijk zijne aan
dacht aldus wordt gaaudo gehouden. In-
tusscheu neemt het dier zijn gewone
voedsel niet meer, maar drinkt nog
altijd, en dal stelt juist de mensclieu
gerust, of maakt beu niet aandachtig op
bet gevaar.
Immers, een hond, die razend is, beeft
watervrees. Zoo meent men maar zoo
is bet niet. Evenmin als zich hy den ra-
zenden houd onmiddellijk de hebzucht
vertoont, eveuzoo heeft het dier niet
alleen geen vrees voor water, maar zeüs
dorst het drinkt veel, en komt liet lyd-
slip in do ziekte, dat liet doorslikken
moeilijk wordt, dan tracht het zijn dorst
zelfs te lesschen door dun kop in 't water
te steken, en er in te happen. Het likt
ook veelal aan koude voorwerpen.
Niet zelden gebeurt liet, dat do razen
de hond, die iu dit tydperk der ziekte
veel aanhankelijkheid voor meester en
bekenden toont, ook veel neiging heeft,
om aan hunne handen en aangezicht te
lekken. Dit likken is al zeer gevaarlyk
omdat nu reeds de kwaal vau het dier,
iu open wondjes gerakende, allicht de
scbromelijkste gevolgen zou hebben. Het
dier begint nu aan allerlei voorwerpen
te krabbelen, te knagen, te rukken en
te trekken, en de deeleu van kleedeu,
pantollëls, enz., worUen doorgeslikt,
zoolang liet slikken nog lameiyk gaat
Alleen den menscii zal hy dau nog niets
doen. Maar nu komt de hond allengs
in het tijdperk, dat liet gebeuren kan,
als iemand hem onverhoeds wat ruw
aanspreekt, vooral als 't een vreemde is,
dat hy plotseling, geheel onverwacht'
een een uitval en eene poging doet om
te bijten. Het meest wordt hy daartoe
opgewekt door het zien van andere hon
den, te meer naarmate hij strijdlustig
van aard is.
Is nu het eerste tijdperk voorbij, dan
treedt eerst de razernij iu, maai' niet
onafgebroken alleen bij vlagen, die
plotseling opkomen en weer bedaren.
Onze lezers zullen misschien niol zon
der belang eenige gegevens lezen over
den oorsprong der Romeinsche cijfers.
Hoe komt 't dat C 100 beteekent en
dat bet getal duizend vertegenwoordigd
is door der woorden centum en mille,
zal uien mij tegenwerpen. Het zij zoo
De aanmerking is zeer logisch, en noch
tans is zij niet aanneembaar, aangezien
hel de eenige vast te stellen sporen zijn
die de Lalijnsche taal aan de Romein
sche cijfers nagelalen heeft. Inderdaad,
hoe zou men het kunnen uitleggen, van
dit punt uitgaande, dat D met oOO, L met
50, X met IU en V met 5 overeenstemt'l
Er moet dus elders gezocht woruen.
Gaan wij in de menschelijke geschie
denis achteruit tol liet tijuslip, wanneer,
om een jaargetal op te teekeuen, onze
voorouders zich bedienden van inker
vingen in liuul wij zullen het overi
gens zeer natuurlijk vinden dat zij hun
ne toevlucht namen tot de eenvoudigste
samenschikkingeu om de eenheden, dio
tien- honderd- en duizendtallen uit te
drukken.
De eeuheid is vertegenwoordigd door
1, twee eenheden door 11 en zoo vervol
gens.
De tientallen zyn gelijk aan twee
inkervingen, kruisgewijze over elkaar
X de honderdtallen door een teeken,
aldus gesneden 1 de duizendtallen
door vier insnijdingen, alzoo geplaatst
Wanneer later de schoonschrijfkunst
enkele letters meer is komen alronden
en aan anderen meer duidelijkheid is
komen verschaliën, is 1 verandert
iu en 1X1 in M.
Dat schijnt de eenvoudigste uitleg te
zijn vau den oorsprong der cijfers, uit
gedrukt door letters. Ten andere, gaan
wij melde afleiding voort en dan zullen
Mij bemerken dat die verklaring uog
meer geslaafd wordt.
Indien wij de hierboven gemelde tee-
kens verdeelen, geraken wij lot den
volgenden uitslagX in twee geeft V
voor 5, de verminking van 1 iaat L
staan voor 50, 1X1 in twee genomen
is 1 voor 500. liet volstaat dat laatste
teeken een weinig af te ronden om de
letter D te verkrijgen. Alhoewel de
Arabische cijfers zicli om hunne kort-
boudigheid om zoo te zeggen opdringen
openbaart onze voorliefue voor de Ro
meinsche cijfers zich toch bij iedere
gelegenheid. Rij het minste leest ziet
men tijdschriften en spreuken ophangen
waar de teekeus, die hel jaartal voor
stellen, in vette lijnen getrokken zijn.
En bijvoorbeeld 1907 schijnt wel
niet zoo goed te betamen bij een stren
gen stijl als MDCCCGVII. D.
Alle jonge meisjes moesten een am
bacht of beroep loeren. Eene vrouw die
aau een gerogelden arbeid gewoon is,
die waakzaam is en vooruitziende, is
honderdmaal beter voorbereid om een
goede echtgonoote en eene goede moe
der te worden, dan zy die bare jeugd te
midden van genoegens en ydelen op
schik heeft doorgebracht.
Zeer dikwijls worden alle offers aan
de kunsten en aan de uiterlijke vorming
gewijd, en zulks op eene wijze, welke
geheel verkeerd werkt op de verbeel
ding, en in dewelke voorde vrouw zoo
veel teleurstelling en lijden liggen op
gesloten. Men offert aau het schoone en
vooral aan het zinnelijk schoone, het
geen bijdraagt aan de ontwikkeling van
overdreven opschik bij de vrouw, uit
hare natuur reeds zoo zeer tot de ij del
heid genegen. Men moet aau het jonge
meisje zijn toekomstig beroep leeren,
dat bestaat niet alleen in een middag
maal te bestellen, in de onderdanen le
besturen, over liet stoffelijk welzijn en
de gezondheid van allen te waken, maar
ook nog in het onderrichten en in hel
opvoeden, hetgeen zij hijgevolg ook moet
kennen.
Men vraagt zich inderdaad af, zegt
Jules Simon, waarom wy zooveel geld
besteden en ons zooveel moeite doen om
onze jongens voor het ^geld-wiunen af
te richten, als wy zoo lichtveerdig te
werk gaan wanneer het er op aankomt,
de dochters de zoo moeielijkc kunst van
uitgeven en sparen aau te leeren. Men
moet met blindheid geslagen zijn, de
liuwelyksgift van een meisje iu goud
stukken te berekenen, en haar niet te
heiekeuen in talenten, iu gezondheid,
in verhevenheid van geest en van ka
rakter.
u Wijl de rijke jonge dochter, echt-
genoote en moeder geworden, heiast is
met verbetereu, met weigeren, met
sparen, iets wat alle vrouwen hatelijk
maakt, moet zij zich beminnelijk M eten
te maken in haar huis, en hoe dat i Door
de lichtzinnigheid en de koppigheid te
vermijden door juiste bevelen te ge
ven door slecnts op te leggen wat kan
uitgevoerd worden door met goedheid
opmerkingen te maken zegt ï'éuélon.
De geschiedschrijver van Karei de
Groote, Eginhard, verhaalt dat de keizer
zyne dochters verplichtte zich met hau-
deuarbeid bezig te houden u opdat zij
zelve in staat zijnde hare kleederen te
maken, aan den lediggang zouden ont
snappen, en zoo de fortuin haar den rug
toekeerde, zij door '1 werk barer han
den haar bestaan zouden kunnen ver
zekeren.
De oude romeinen beschouwden het
ais den grootsten lol wanneer men van
eene adelijke dame kon zeggen zy
bleef in huis om te spinnen en een
Toscaansch spreekM'oord zegtWerk
alsof ge daarvan moest leven bid alsof
ge vandaag moest sterven.
Het slaat dus onbetwistbaar vast, dat
de keuuis van den hierboven besproken
handenarbeid niet alleen voor de doch
ters der armen, maar ook voor dio der
burger en rijkere klasse, zeer voordeelig
en meer dan eens uoodzakelijk is. Men
weet immers nooit hoe het rad der for
tuin kan draaien. Velen Maren over
eenige jaren zeer rijk en zijn vandaag
door eene droevige en onvoorziene wen
ding der fortuin arm en misschien zelfs
bedelarm geworden. Anderen baden
vandaag iu rijkdom en weelde, en God
weet, binnen eenige maanden ligt alles
omver en wat dan aangevangen, als de
echtgeuoote en moeder zeer ervaren is
in de kunst der mode en mets van huis
arbeid kent
Nooit zal 'l een man leed m-orden eene
vrouw te hebben, die iu den huiselijken
arbeid geene vreemde is, ter wijl er velen
verdrietig zyn en scheel kykeu, omdat
hunne Lieve wederhelft noch de kennis,
noch fcde hoedanigheden bezit, welke zy
met recht bij andere vrouwpersonen be-
M-onderen en benyden.
'l U «8 er op Het laatste
vuil Nieuws verhaalt het geweldig loo-
neel dat aan 't hullet der Volkskamer
zou hebben plaats gehad tussclien den
reporter van het catholiek dagblad c Le
Journal de Bruxelles en Groene Pie. De
reporter verM'eet aan Groene Pie een
brief te hebben geschreven M'aarin bet
verhaal van zyn mlervieuM met Pries
ter Daeus gelogenstraft wordt. De repor
ter verweet Groene Pie eeu feilen leu
genaar te zijn en Groene Pie Schoot in
zijn vet en bedreigde de reporter met
kaakslagen ouder uilroepingen van
lafaard en eerlooze kerel
Groene l'ie vechtersbaas Ui Neen zeker
toch want een knipje op zyn carbonkel
ware genoeg om hem gat over holle te
doen tuimelen. Nu, 't is zoo verre oiet
gekomen, want de Voorzitter der Volks
kamer en de syndic der drukperstribuun
kwamen er tusscben en hebben den
reporter den raad .gegeven zijne woor
den iu te trekken. En de reporter beeft
krak geweigerd.... en hij heel'L ge-
lyk...
Maar wie is de logenaar
De reporter van Le Journal de
Bruxelles interviewde den Z. E. Heer
Kanunnik Roelandts, Pastoor-Deken,
en schreef zyne verklaringen over. Nu
't is met aan te nemen dat de Z. E. Deken
aan den reporter vodden heeft wijs ge
maakt. *t Is te dom.
De reporter liet zyn interview met
den Z. E.Deken afkondigen en het moet
getrouw zyn weergegeven want er werd
geen protest tegen aangeteekeud.
De reporter interviewde Priester
Daens, schreef zyne verklaring over en
liet ze afkondigen. Niets doet veronder
stellen dat ze niet getrouw zijn weèrge-
geven.
En Groene pie roept dat al wat het
«Journal de Bruxelles* meedeelde valscb
en leugenachtig is...
Wie heeft er gelogen en wie liegt
lyk een groene duivel V
Die kw;estie zullen wy Zondag aanst.
trachten óp le lossen.
Loten van Brussel 1905. De be
zitters van niet geheel volbetaalde obliga
tion moeten opletten immers, de niet
volgestorte obligation van Brussel 1905,
en waarvan zij de verwisseling zouden ver
zuimd hebben, zullen van af 1 Maart, ver
kocht worden op mico en perikel van de
houders.
Woeste, onze uitste
kende catholieke leider, stelde onlangs
in een klaar daglicht welke de ramp
zalige gevolgen zyn van den oorlog
sedert eenige jaren in Frankryk aan
den Godsdienst verklaard.
Men oordeele
Op 2 miljoen inwoners zyn er tegen
woordig te Parys nog omtrent 100,000
die bunnen Pasclien houden. Op vyf
commuuiecauleu telt men óéuen mans
persoon.
In I860 telde men te Parys alle jaren
ongeveer 2000 burgerlyke begravingen
tegenwoordig 17,000, of ongeveer het
derde der overledenen.
in 1884 werden er voor geheel Frank
ryk 1057 echtscheidingen uitgesproken.
Iu 1902 klom het getal tol 8481.
Parijs scheukt jaarlijks het leven aan
18,000 onwettige geboorten, en de be
waarscholen der hooldstad alleen tellen
30,000 verlaten kinderen.
De slechtste romans worden getrokken
op 150,000 exemplaren. De feiten, ver
volgd als misdaden en schelmstukken,
beliepen voor geheel het land, tot
107,UüO. In 1902 klom het getal tot
700,000. De strafbaarheid by de kin
deren groeit aan op verschrikkelyke
wijze. De jaarlijksche vermeerdering is
van 1800 tot 2000.
7000 personsn zelfmoordden zich in
1884 9000 in 1902 M'aarvan 2000
vrouwspersonen. Voor de kinderen
klimt bet getal van 110 tot" 400 op 10
jaar lijds.
De kinderen inbegrepen, sterven alle
jaren in Frankrijk 100,000 meuschen
van honger en gebrek.
De openbare liefdadigheid van Parijs
moet alle jaren voorzien in het onder
houd van 50,000 kiuderen zij onder
steunt 400,000 armen ten huize en
150,000 iu de hospitalen en andere ge
stichten.
Men telt te Parijs 8U00 meuschen zon
der dak, die den nacht doorbrengen
onder ue bruggen, in de steengroeven
01 iu de nachtverblijven. Van 1887 tot
1891, dus op 4 jaar lijds, vermeerderde
het getal der noodlijdenden met 17 per
honderd.
Eindelijk telt Parijs 25,0000 ontuch
tige vrouM'en.
