Donderdag 5 September 1907 5 centiemen per nummer 61"e Jaar 5979
&Z-.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 'I Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Godsdienst
en zedeleer
Schat van John Cann
door Grant Allkn.
|3E °P sporen i en
FSe"£§e K "an de? jo"ed-
De herinrichting der
Kerk van Frankrijk,
Het congres der
Duitsche catholieken.
DE DENDERBODl
Pit Wad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee- 'I
keoing van den volgenden dag. - De prijs ervan ts tweemaal ter week voor i Si
de Stad 5 (rank; met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-26 voor zes
maanden fr. 1-76 voor drjj maanden, voorop te hetalen. - De inschrijving
eindigt met 31 December. - De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
ra igeD zijn ten laste van den schuldenaar. - -
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31,
en in alle Po6tkauloren des Lands.
CHIQUE SmiM.
Per drukregel. Gewone 16 oentiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen ep
S" bladzijde 60 centiemen. - Dikwijls te herhalen bekendmakingen b« accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuard. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dünsdag en vrijdag
in d«n voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemds landen rich te wenden ten bureele vaa
dit blad.
Aalst, 4 September ÏOOT
De oorlog die de liberalen tegen de
R.C. Kerk voeren is een heilloos werk.
Wat beoogen de liberalen door dien
helschen strijd
Zij willen alle godsdienstige overtui
ging dooden in den geest des volks.
Het liberalism beeldt zich in dat de
mensch die alle bovennatuurlijke gezag
heeft verworpen, uit natuurlijke neiging
en aangespoord door de beschouwingen
die men hem zal voorhouden, zijn leven
regelen zal volgens de eischen van waar
heid, rechtveerdighcid en orde.
Maar hoe deerlyk bedriegt het libera -
usm zich De gezonde reden en de
dagelyksche ondervinding bewijzen liet.
En inderdaad wanneer de mensch
itiö ree'ft heeft zich eene zedeleer naar
Oj zijn eigen zin toe te eigenen en van geen
w »0u8er> alvermogend gezag afhangt,
dan vormt hij zich eene zedeleer die
j overeenstemt met zijne neigingen, zijne
driften en gevoelens.
B daD moed eu kracht cenoea
'Zullen bezitten om zich vrijwillige op-
oneringen en vernederingen op te leg
gen, om afstand te doen van hunne nel-
gingen en gestadig Ie strijden legen de
aanveehtiDg der kwade driften cn ver
leiding zullen altijd eene kleine minder-
heid vormen.
De mcnigte heeft een sterken breidel
noodig die haar helpt enkel en immer
li volgens plicht en eer te handelen on
danks de moeite, de inspanningen er toe
vereisclit, ondanks de bekoringen en in
.^de inspraak van de bedorvene natuur.
- ''beralen, al zeggen zij het niet
openlijk, zyn zoo goed als wij overtuigd
van de noodzakelijkheid van dien brei
del. Ja, ze weten zoo wel dan wij dat er
geen krachtiger middel bestaat om de
massa 0p t spoor van eer en plicht te
^houden dan haar eene levendige gods
dienstige overtuiging in (e boezemen.
■»,oÏ!erfan ?ens is 1 Sel)eurd dat voor
name liberalen in eene vlaag van recht
zinnigheid er hulde aan brachten, ja,
het openlijk bekenden maar de meer-
dw-lieid is te zeer door ongodsdienstige
b!jdweepzucht beheerscht om lucht te ge-
opzicht0 overtui8in£ ouder dit
lei';3/e in deze zaak maar eigene onder-
oordeelen, hoeft enkel zijne
eAoff? tron,de te werpen om de waar-
ie W lti!CCVen, kennen om met kennis
•van zake te kunnen uitspreken kan hij
ie bekentenissen der liberalen missen
)lu
I> E
I.
Tetri^l-sa^Kwd Zat aan een ,essenaar
e j arcil>ef en hield een bevlekt, geha-
end, vergeeld en ouderwetsch blad papier
UltgeSpreid' waarop hij staarde
edruktp P °°gen e" kramPachtig opeen-
S 'r-/' was geen twijfel
a ?f,Vet"Se d°™"""«. dat
iet.m,r, ?n<lei,Jk opgedolven had. was
laktpn a minder dan den verloren ge
te zeenrh S1° J°h" de"
f ra zeeschuimer.
'a".g had Cecil Mi«o'd al
jgjedlgen tijd, dag en naeht, er aan
ezevrnf1".? gekrabbelde handschrift uit
CÏÏii 200 '"S'eloos zoeken ,n zoo
te lohn r™'8"1"6, ,ag de 'lemel tot hel
Iderziin. 118 i.eg'aven schat feitelijk
taHaES" aanteekening las van den
"teecretan, van koning Karei den
La Croix bevatte dezer laatste da
gen een interview met Mgr Schöpfer,
Bisschop van Tarbes, over do herinrich
ting van dc Kerk van Frankrijk. De
.bisschop verklaarde dat de gevolgen der
scheidingswet en der berooving van de
catholieken door de regeering vooral
wreed zijn voor zijn bisdom, een der
armste van Frankrijk. Niettegenstaande
do goede wil der bevolking, vooral die
van het gebergte, zal hij er niet in ge
lukken eene jaarwedde te verzekeren
aan bare priesters. Do Bisschop ziet
slechts éón hulpmiddel, namelijk bet
oprichten van missiecentrums, juist ge
lijk in heidenscho landen. De priesters
zouden rondgaan in de oude parochies,
om er den cathechismus te onderwijzen
en de sacramenten toe te dienen, ten
ware eene centrale en algemeene kas
van den eeredienst de arme bisdommen
ter hulp kwam.
Vandaag bevat zelfde blad een inter
view van Mgr Douais, Bisschop van
Beauvais.
Sedert de scheiding, zegde Mgr Douais,
is er ontegensprekelijk eene verande
ring ontstaan in mijn bisdom. Men ziet
er nog niet veel van, maar het is zeker
dat de volkssympathie en de zedelyke
invloed tot ons terugkeeren. Men be
grijpt dat men ons onrechtvaardig heeft
geplunderd en bewondert het prachtig
gebaar van den Paus, waarmede hij de
millioenen aan de grondbeginselen heeft
opgeofferd. Het gevaarlijkste, moest
verspreidde vooroordeel tegen ons was,
dat wij geldmannen waren. Men meende
dat wy zeer ryk waren, aan onze rijk
dommen verkleefd, hebzuchtig. En zie,
al de Bisschoppen en Geestelijken van
Frankrtfk verlaten eenparig de rijk
dommen.
Bij do onverschilligen is het mistrou
wen vervangen door eene eerbiedige
verbazing. Dat heb ik goed bemerkt op
mijne herderlijke reizen. Nooit ben ik
met zooveel eerbied ontvangen, zelfs
door de maires, vooral door de maires.
Nooit kwam er zooveel volk, luisterde
men zoo aandachtig.
Het gezag van den Bisschop is aange
groeid. Men aanziet hem niet meer als
een purperen prefect, neen, bij wordt
nu beschouwd als de üoogepriester, die
leeraert, beheert, bevelen geelt in naam
der Kerk. Men begint de kerkelijke
wetgeving te begrijpen, er belang in te
stellen, de rechten der Kerk te aanvaar
den.
Van den anderen kant gaan de Pries
ters veel nader om met de geloovigen,
kennen ze beter, houden zich meer be-
Brief in cijferschrift van Jo. Can. den
beruchten zeeschuimer, aan zijnen broeder
William, te Port Royal, op Zijner Majes-
teits bevel onderschept en opgezonden aan
generaal d'Oyley, Zijner Majesteits com
mandant en gouverne .r generaal op het
eiland Jamaica.
Dit was het, zonder de schaduw van een
twijfel en hoewel Cecil Mitford het cijfer
schrift naar John Cann's eigen sleutel op
dit oogenblik nog niet ontraadseld had,
voelde hij zich er reeds volkomen zeker van,
dat het geheim nu eindelijk ontdekt was en
dat de ontelbare duizenden kan des zee-
roovers verborgen schat ï.u reeds zoo goed
als binnen zijn bereik waren.
Hij was slechts klerk aan het departement
van koloniën, met een loon van 180 pond
's jaar6. Maar hij bezat eerzucht en onder
nemingsgeest hij had zijne zinnen er op
gezet. John Cann's begraven schat te ont
dekken. Wat had hij dikwijls van dien
schat gehoord, als knaap, in de pastorij
van zijnen oom, ginds in de bergen van
Dartmoor, want daar lag dien 6chat be
graven, en het bestaan ervan leefde als
overlevering voort in ieders mond in deze
streek.
Eene ontzaglijke som in Mexikaansche
dubloenen en Spaansche matten,moest daar
in eene eiken kist verborgen liggen
de buit, dien de vermetele vrijbuiter
z\ë h,unne geestelijke, zedelyke en
stoffelijke belangen.
De sympathie voor den priester neemt
toe naarmate die voor den onderwijzer
alneerat. waarvan velen hatelijk zyn
geworden. Hunne kuiperijen, het. te
buiten gaan hunner bevoegdheid, hun
gebrek aan iever, de minachtende ont
houding in alles wat de zedelijke opvoe
ding der kinderen betreft, de onrustba
rende voorbeelden van antipatriolism,
hobben vele illusies vernietigd, vele
oogen geopend.
Wil dat zeggen dat ik al dc onderwij
zers bedoel i Neen, er zyn er zeer goede,
die achting en zelfs bewondering verdie
nen, maar zij worden steeds zeldzamer.
Ik ben overtuigd dat do schoolmees
ters weldra onpopulairder zullen zijn in
de minst christelijke streken, dan de
pastoors op het lydstip dal Gambetta
zyn beruchte oorlogskreet slaakte: Het
clerikalism, ziedaar de vyand
En het werk van den cultuspen-
ning. Mgr. gaat het goed Zijn de dio-
cesanen edelmoedig
Zeer edelmoedig. Hunne giften
overtroffen onze verwachtingen en ik
ben zonder groote onrust voor de toe
komst.
Toen gaf Mgr. inlichtingen over de
inrichting van den Denier du Culte, zoo
goed begrepen, dat zij de moeilijksten
moet voldoen.
Uit de verdere inlichtingen die Mgr
gaf blijkt, dat bij vol moed is, dat hij
overal goeden wil ontmoet, dat de aan
werving van jonge geestelijken niet ge-
voelig geleden heeft door de scheiding,
enz.
.Ton slotte drukt hij de overtuiging
uit dat de scheiding, ver van de dood
der Kerk te zyn in Beauvais, zal bijdra
gen tot hare heropbeuring. Dat zal het
antwoord zijn der Voorzienigheid, zoo
wij van onzen kant, groot geloof en
sterken moed bezitten.
Dc 54SI* groote jaarlykscho wapen
schouw van hetCatholieke Duitsche volk
heeft Zondag morgen een aanvang ge
nomen in de bekende Beiersche stad
Wurzburg, die, nu reeds voor de vierde
maal sedert 1848, de eer geniet de dui
zenden deelnemers aan de u general-
versammlung binnon haar muren te
mogen ontvangon. Wel heeft Wurzburg
niet de bekendheid van Straatbur^
waar verleden jaar de Cathol lekendal
gehouden werd, noch de groote nijver
heid van Essen, die aan de vorigen
Catholiekendag een buitengewoon en
alles overtreffend succes gaf, maar het
is een van de meest practische en aan
trekkelijkste steden van 't Duitsche ge
bied, ryk aan historische herinneringen
als de oude residentie van de Prins-
Bisschoppen van 't Frankenland.
In den laatsten tijd is er eenig gehar
rewar ontstaan ouder de Duitsche catho
lieken tengevolge van zekere moderne
strekkingen, waarvan Wurzburg een
soort centrum was.
Sommige pessimisten en zwartkijkers
vreesden dat dit een weerslag ging heb
ben op den Catholiekendag, die volgens
hen liet middenpunt van tweedracht eu
oneenigbeid worden zou.
Het verloop vau den Catholiekendag
zal die zwartkijkers zoo goed als zeker
wei beschamen. De Catholiekendag zal
een nauwer baud worden voor hun
eenheid, zal de deelnemers verslorken
in den geest van geloof, zal hun y ver en
vuur voorde Kerk hooger doen stijgen,
zal den goeden geest in hen versterken.
Zoo zullen de vruchten van dezen
generalversammlung heel wat dieper
en wat grooter wezen dan die van het
internationale socialistisch congres, dat
juist den dag tevoren te Stuttgart ge
sloten is en waar slechts 't zaad werd
uitgestrooid van revolutie en haat. Op
dien toon werden daar de debatten ge
voerd, dat zolfs de leider der Engelscbe
socialisten, Quelch, door de regeering
van Wurtemberg werd uitgebannen,
omdat hy de deelnemers aan de Vredes
conferentie dieven enz. genoemd bad
Te Wurzburg zal het succes wel wat
grooter wezeu en wel zooveel als de
princiepen van liefde en orde grooteren
invloed blykeu te hobben dan die van
opstand en tweedracht en baat.
op zijne rooftochten had bijeengeschraapt.
Het vermoeden was, dat de bergplaats
moest gelegen zijn in een ravijn, dat
uitliep in de groene vallei van Bovey
Tracey.
De legende van John Cann's begraven
schat.had den jongen Mitford reeds als kind
sterk beziggehouden. Toen Cecil na zijns
vaders dood in Londen kwam en het slecht
betaalde postje aan het minis'erie kreeg,
was de zaak van John Cann hem van lie
verlede door het hoofd gegaan. Dor en lus
teloos leefde hij en volbracht zijn eentoonig
dagwerk,waartoe hij niet de minste neiging
gevoelde.
Na verloop va n een paar jaren had een
toevallige vondst bij het snuffelen in de
archieven van het departement, eensklaps
den droom zijner jeugd weer opgewekt.
Er was een brief in handen gekomen
van John Cann zelf aan den Protector Oli
ver Cromwell een brief, houdende eene
mededeeling omtrent het kapen van een
Spaansch goudschip in de West-Indische
wateren en het bij opbod verkoopen vap dit
schip in de haven van Port Royal.
Dit merkweerdig document was voor den
jongen Mitford als eene openbaring. John
Cann was dus geene mythische persoon
lijkheid, geen held van de volksfantaisie,
maar eene echte historische figuur, die om
trent zijne stoute daden in briefwisseling
In den vroegen Zondag morgen
krioelde Wurzburg van catbolieken uit
alle streken des lauds toegestroomd.
Om 12 uro 20 had op de Hofprome-
nade de gewone optocht der vakvereni
gingen plaats. Het muziek van 't voet
volk opende den stoet en nog 18 andere
muzieken tusschen de 10,000 congres
leden stappend, gaven een oprecht
leestelijk uitzicht aau die betoogiug en
zaaiden langs de openbare wegenis
welgezindheid en geestdrift.
Niet min dan 300 bonden en kringen
waren hier vertegenwoordigd. Toen da
stoet het bisschoppelijk paleis voorbij
kwam werd Mgr van Sclür eene luid
ruchtige betuigenis van genogen beid
gebracht.
In de zaal waar de stoet voor zooveel
zy bet volk slikken kon, binnenliep
bevonden zich minima 5000 personen.
De vergadering werd door fabrikant
Brandts voorgezeten. Nadat hy de oüi-
was geweest met niemand anders dan Oli
ver Cromwell zelf.
Van dat oogenblik af wijdde Cecil Mitford
zich geheel aan verdere nasporingen betref
fende den ouden zeeschuimer. Hij snuffelde
in de archieven die in zijn bereik waren,
raadpleegde oude boeken, liet zich omtrent
duistere punten door collega's inlichten, en
stelde zich zoodoende tot in de kleinste
bijzonderheden op de hoogte van wat hij
noodig had te weten.
Zoo was hij er ook achter gekomen, hoe
John Cann, na veertig jaar lang de rol van
kaper te hebben gespeeld en eindelijk tot
gewonen zeeroof vervallen, door de regee
ring van koning Karei vogelvrij te zijn ver
klaard, in het laatst van zijn leven een
heimelijk bezoek aan England had gebracht,
en hoe hij bij deze gelegenheid den gan-
schen berg van zijne door zeerooverij ver
worven rijkdommen ergens in zijne geboor
testreek, Dartmoor, had begraven. En ver
der, hoe dc piraat omstreeks dezen zelfden
tijd eenen brief geschreven had aan zijnen
broeder William, te Tavisstock. Cecil Mit
ford was zoo gelukkig geweest, den sleutel
tot dezen in cijferschrift opgestelden brief
reeds te ontdekken. Maar de brief zelf, dien
naar hij geloofde, eene besliste aanduiding
omtrent de bergplaats van den schat be
vatten moest, was tot dusver aan al zijne
nasporingen ontsnapt. En nu zie nu
cieele opening had gedaan, verscheen
ook Mgr op het spreekgestoelte eu werd
geestdriftig toegejuicht. Spreker drukte
bet belang uit dat men in den welstand
der werkende klas stelt, en opperde de
hartelijkste wenscben tot bet verbeteren
van 's arbeiderslot.
Mgr hoopte dat bet christelyk oog-
pupt nooit uit bet oog zal verloren wor
den, als er kwestie is de betrekkingen
tusschen verschillige standen te regelen.
De openiugszitting die volgde was
alleriudrukwekkendst meer dan 5000
personen vervulden de zaal drie kwaart
voor 't opgegeven uur.
Aan 't bureel zetelden drie Bisschop
pen, vele vertegenwoordigers der hooge
Geestelijkheid, van den adeldom, bene
vens vele catbolieke afgeveerdigden van
buitenlandsche kringen.
Heer Thaler, magistraat, beklom dit
maal de eerste het gestoelte.
Geloofd zy J. C.. dat was zijn aan-
vangingswoord. Deze christen groet,
zoo drukte hij zich uit, behelst een
antwoord op de steeds gestelde vraag,
waarom die jaarlyksche catbolieke
Landsdagen. Hy vervolgde
In Christus naam komen wij bijeen,
ten einde in zijnen geest,in de gevoelens
van liefde, vrede en geduld, liet middel
te vinden, waarmede ons verstand dient
verrijkt en onze opvatting. Hier komen
wy onzen moed en onzen iever verstalen,
onze hoop in de verbetering onzer toe
komst scherpen, immer toch houden
wij als 't voornaamste voor oogen, het
volbrengen van Godes onwrikbare ge
boden. Gij draagt geene wapens van
baat on veote gij beoogt niet het ver
gallen, maar het genezen der maalschap-
pelyke wonde, en bet goed verstaan
tusschen lieden die aan verschillige
zienswyzen beliooren. Gy iovert voor
t behoud der vrijheid en de overheid
der Kerk, voor den eerbied en de ge
hoorzaamheid tegenover de rots van
Petrus. Gij behartigt nog het grooter
goed der natie, als het zekerste pand
van welvaart voor den heerd. (Toej.)
- Op deze basis hebben onze landdagen
altijd gewerkt en op practische wijze in
alle domeinen van het christelijk, zede
lijk en economisch leven.
Na deze redevoering werd de Kai-
serhymne aangeheven en voerde men
verscheidene eerekoren uit.
Heer Pestalozzi, in naam der Zwitser-
sclie catholieken heer Brighton in
naam der catbolieke Amerikanen heer
Von Ziegla, in naam der catholieke
Luxemburgers graaf Galen, in naam
der Oostenrijksche heer Baclimann, in
naam der catholieke Elzassers richtten
hartelijke woorden tot de volksmassa,
die ze telkens met haar goedkeurend
applaus beaamde.
had een tweede gelukkig toeval zijne vol
harding betoond.
Tusschen een bundel andere oude pa
perassen, die op eene geheel andere zaak
betrekking hadden, was de bewuste brief
van John aan William Cann hem in handen
gekomen. Hoe dit stuk daar verzeild was
geraakt dit was een raadsel. Maar Cecil
Mitford wachtte zich wel, van dit raadsel
eene oplossing tc vragen. Van deze vondst,
zoo min als van de vroegere,repte hij tegen
geen sterveling een woord. In stilte had hij
gezocht in stilte had hij gevonden.
En terwijl hij daar nu trillend zat te sta
ren op het kostbare document, door de
plompe schooljongenshand van den ouden
zeerchuimer geschreven, kon hij eenen
triomfkreet nauwelijks inhouden. Visioenen
en grenzeloozcn rijkdom zweefde hem voor
oogen. Nu zou hij Ethel kunnen trouwen
Ja, hij zou haar kunnen laten rijden in eene
koets met vier paarden O, hoe geerne
zou hij het eens hebben uitgeschreeuwd van
vreugde
Doch straks, kalmer geworden, begon hij
het gekrabbelde schrift te ontcijferen —iets
waartoe hij,door voortdurende oefening,ook
reeds zonder behulp van den sleutel zich
had bekwaamd. En wat hij op deze wijze
las, was het volgende
(Wordt voortgezet.)
