m Zondag 22 September 1907 5 centiemen per nummer. 62s,e Jaar 5984 Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst. GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. Stad van Aelst Catholieke Antisocialistische KIEZERSBOND, «Onze scholen» gered! Belgische Boerenbond. De verbetering van de Wegenis in Aan deD ouden liberaal van de Volksgazet. Aalst-Mijlbeke. Nog de Gaskwestie. DITJES en DATJES. DE DENDERBODE r>it blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee- feening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden fr. 1-76 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zootetraat, N* 31, en in alle Postkantoren des Lands. CLIQUE SLUM Per drukregel. Gewone 16 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op 3" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in dan voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad. Aalst, ai Septenal*. 1907. Candidaten voor de Kiezing »0 October 1907. Bauwens Isidoor, Geneesheer, De Clercq Leo, Geneesheer, De Gheest Victor, Notaris, De Somer Jan, Meester-Schrijuwerker De Wolf Desideer, Nijveraar, Eeman Achilles, Nijveraar, Geeroms Leo, Fabriekbestuurder, Moyersoen Romaan, Advocaat, VanGhyseghemPolydoor, Nijveraar Bedden wij onze scholen zie daar den alarmkreet dien Le Peuple het Brusselsche hoofdorgaan der socia listen slaakt... Eene gewettigde beweging is, sedert eenigen tijd ontstaan bij de catholieken ten einde wijzigingen der schoolwet te verkrijgen in den zin der volkonene of algeheele vrijheid van onderwijs, 't gene De Denderbode van over meer dan 50 jaren heeft voorgestaan. Die wijzigingen zouden bepalen ten eerste dat de vrije scholen op gelijken voet zouden behandeld worden met de offlcieele ten tweede dat bet aan de liberale en socialistische Gemeentebe sturen zou onmogelijk gemaakt worden de offlcieele lagere scholen, betaald of onderhouden met het geld van allen, ontoegankelijk te maken voor de kin deren van catholieken. Le Peuple verzet zich natuurlijk met uiterste krachten tegen de herziening der schoolwet. Geen wonder toch het noemt de offlcieele scholen onze scho len 't is te zeggen, de scholen van hen socialisten en zie daar mag noch hand noch vinger aan gestoken worden. Maar wat noemen ze hunne scholen Het zijn de lagere offlcieele scholen waar den luchtkring gansch doordron gen is van uiterste vijandschap tegen den Godsdienstwaar de catechismusles slecht gedoogd wordt om der wille van 't smeer, hola der staatstoelagen, ter wijl het gansche onderwijs de leering van den catechismns niet alleen tegen spreekt maar meestal vernietigd door vuige spotternijen, enz. 'tZyn die scholen die, volgens, het roode orgaan, moeten gered worden. Lt Peuple aanschouwt die voorge stelde wijzigingen als eene bemachti ging door de Geestelijkheid van de ziel der opkomende geslachten. Nu daarte gen tracht het roode orgaan, zyne par- tijgenooten in opstand te brengen en schrijft Indien zij (de catholieken) toeko- mend jaar niet omvergeworpen wor- den, zullen zij in 1909 straffeloos de vijf en twintigste verjaring hunner aankomst aan bet bewind kunnen vie- ren en zij zullen ze kenmerken de beweging die thans begint laat daar- omtrent geenen twijfel over door eene beslissende wet die zich niet zal bepalen met de groote Belgische libe- raal-socialistische gemeenten te be lt rooven van hare onafhankelykhoid en van haar geld, maar welke, zoo niet naar de letter, ten minste in feite het nationaal onderwys onder het ge- zag zal stellen van de geestelijke over- heid, en de gemeenten zal verplichten baar geld te besteden aan de catho- i lieke scholen, vooral bestemd om op- gericht te worden op de puinen der openbare scholen. Hoe schrikverwekkend toch, 't is om er van te huiveren Zij, de mannen die altijd het opperge zag van den Staat over 't onderwys voorstonden en waarmeê de catholieke besturen van.steden en gemeenten zoo zeer gejudast^wierden ja, die mannen eiachen nu de onafhankelijkheid van die stedelyke besturen waar liberalen en socialisten troonen. En waarom zou die onafhankelijkheid hun moeten gegund worden Om aan de catholieken, in zake van onderwijs, alle rechten te kunnen ontkennen, be halve dat van in de onkosten te helpen voorzien... De gewettigde eischen der catholie ken, zegt het roode orgaan, moeten de anti-catholieken aansporen om de aan staande gemeentekiezingen op een uit sluitend politiek terrein le plaatsen. In 1857, herinnert het, moest het catholiek Ministerie aftreden ten gevolge van den uitslag der gemeentekiezingen in de groote steden en de revolutionnaire uit spattingen aldaar door de liberalen ver wekt... En wat toen mogelijk was, kan heden ook gebeuren. Maar het socialistische blad verliest uit 't oog dat er sedertdien veel water naar de zee is geloopen en dat de heden- daagscbe catholieken zoo vreesachtig niet meer zyn dan hunne voorgangers, 't Liedje is uit van te wijken voor het straatgewoel en revolutionnaire betoo gingen van het opgeruide blauwe en roode grauw der groote steden die in 't overige des lands geen anderen weêr- klank vinden dan algemeene afkeuring. Le Peuple eindigt met zijne partijge noten aan te manen tot onophoudende propaganda, tot onverpoosde werking en gedurenden strijd en roept hun toe Redt de scholen en de ziel van utce i) dochters en uwe zonen Bedt de ziel van uwe dochters en li uwe zonenIs het niet om te bersten van lachen Wij zyn verzekerd dat tal van socialisten die redeneren dit lachen zullen deelen.... Hunne ziel redden Maar leeren de liberalen en socialisten dan niet dat de menschen geen ziel hebben... Er bestaat geene ziel en ze zouden dus iets moeten redden dat volgens de schry velaars van O Le Peuple niet bestaat Houden ze dan den spot met hunne partijgenooten Wy catholieken, welen dat de mensch eene ziel bezit en kennen ook hare waarde en wy zullen er ons dan ook uit al onze krachten tegen verzetten dat de blauw-roode vrijdenkerij de ziel onzer kinderen door haar goddeloos onderwijs ooit kunne rooven De Vacantieleergangen. De sociale week van den Boerenbond heeft plaats gehad te Leuven van Maan dag 9 tot Vrijdag 13 September. Er waren 115 regelmatige inschrij vingen. Daarenboven zijn nog ongeveer een twintigtal toehoorders aanwezig geweest, hetzij op de lessen van eenen dag hetzij op eene reeks lessen. Het was een plezier om zien met wel ken vlijt iedereen de lessen bijwoonde. Bijna allen zyn gebleven tot het laatste oogenblik en zijn met een of meer schrijf boeken vol aanteekeningen huiswaarts Z. E. H. Luytgaerens heeft gespro ken over het wezen en het doel der Boerengilde en van al de Landbouwin richtingen ook over Vee-, Paarden- en Verkensverzekeringen. Prof. Vliebergh heeft de voornaam ste wettelijke bepalingen aangewezen die de Bestuurleden van Maatschappe lijke Werken te lande moeten kennen hij heeft ook de Onderlinge Brandver zekeringen behandeld. M. Van Grunderbeek, opziener der Middencredietkas van Leuven, heeft in eene reeks van 5 lessen do boekhouding der Spaar- en Leengildcn uiteen gezet, en M. Hermans, bestuurder der Aan- en Verkoopgenootschap,heeft nuttige raad gevingen meegedeeld aan de zaakvoer ders der Aankoopafdeelingen of Ver- hruikgenootscliappen. Prof. Frateur heeft gehandeld over de Veebonden E. H. Van Damme over de Boerinnengilden en M. Fr. Smeyers over Melkerij. Uit de opgave der behandelde onder werpen blijkt dat de Vacantieleergangen van den Boerenbond voornamelijk voor doel hebben praktisch nut aan te bren gen aan degenen die de Maatschappe lijke Werken ten lande besturen of er zich toe voorbereiden. Maar de beschou wingen van hoogeren aard en die kun nen bijdragen tot meerdere ontwikke ling van ons buitenvolk worden ook niet verwaarloosd. Verscheidene lessen hadden zelfs meer dit laatste voor doel evenzoo do voordrachten die 's avonds gegeven werden, voornamelijk deze van Prof. Vliebergh over Volksontwikke ling en deze van Jee Van den Eynde over de merkwaardigste Gebouwen van ons Vlaamsche land. Deze laatste voor dracht zoowel als verscheidene der ge geven lessen heeft hoogere wenken aan de toehoorders gegeven, ook op Vlaamsch gebied. Buiten deze voor drachten was or nog een liederavond en Donderdags hebben de aanwezigen toevallig de gelegenheid gehad een schoon beiaardconcert van M. Denyn te kunnen bijwonen met uitvoering van Vlaamsche gezangen van op St-Pieters toren. Mijlbeek en Schaarbeek. De oude bewoners van de buitenwy- ken der stad herinneren zich heel goed hoe zy stiefmoederlyk behandeld wer- ten tijde van het liberaal bestuur. Een der eerste werken waarvoor er bijzonder is gezorgd geweest na de kie zingen van 1872, was 't kasseien van de belangrijkste wegen in de beide gehuch ten. In eene tijdruimte van twee jaren werd alsdan eene som van 40,000 fran - ken besteed aan kasseiwerken op de buitenkanten. Sedert geruimen tyd is er door den Gemeenteraad beslist de voornaamste landbouwwegen te besteenigen, en onder andere in Mijlbeek den Boschveldweg, den weg van de Breedestraat naar de Hammestraat door het Wijngaardveld, de Paardekensstraat of verbinding van de Moorselbaan met de Botermelkstraat de Bergekouterbaan of verbinding van de Langestraat mot dc Bergestraat, in Schaarbeek, den wag van den Padden- hoek, den weg op den Siesegemkouter, van de Meirestraat naar Nieuwerker- ken, Maal. Behalve de Paardekensstraat die eene voldoende breedte heeft en de Berge kouterbaan wier verbreeding thans ver wezenlijkt is, zijn voor al de andere wegen de plans der verbreeding opge maakt en aan het onderzoek en de goed keuring der hoogere besturen moeten onderworpen worden. Van daar tijdver loop. Van eenen anderen kant, het is voor niemand een geheim dat in deze twee laatste jaron het beheer der ijzeren wegen, bij gebrek aan vervoerwagens, het kosteloos overbrengen van maka- damsteen heeft opgeschorst. Dit is de doodeenvoudige reden waarom de be slissingen van den Gemeenteraad tot nu toe in uitvoering niet zyn kunnen ge bracht worden. Tot bewijs van de goede inzichten van liet catholiek Stadsbestuur mogen wij bevestigen dat sedert Juni 1906 in eene steengroeve 200 wagons steen zyn besteld, te leveren zoohaast het kosteloos vervoer door het Staatsbe stuur zal worden toegestaan. Liberale alweters loopen nu rond in Mijlbeek on Schaarbeek om de menschen wys te maken dat al wat hen is beloofd geweest, nooit zal verwezenlijkt wor den. Wij roepen er de aandacht op in van onze vrienden dier wyken dat die opmakerij slechts een kwaadwillig kies bedrog is. Met vergezochte bewondering her denkt gij de liberale Administratie van 1848 tot 1866, de roem en de steun onzer stad, de liberale hoofdmannen die gedurende achttien jaren Aalst met zorg en bekwaamheid bestuurden, de werken die zij deden uitvoeren. Ge maakte verontwaardiging deed u in deftige taal en prikkelende uitdrukkin gen waaronder er veel van mossels en zwijnen en nog andero beestjes voor komen, met hartpijn beklagen dat de nagedachtenis der helden van dien tijd niet in eere wordt behouden en huDne vrome inzichten miskend zijn geweest. Maar man lief, wie heeft Hieraan de grootste schuld f Hoe kunt gij uwe tegenstrevers een sympatisch of eerbie dig gevoelen afdwingen wanneer uw beste vritnd daar, M. Gustaaf Leveau, met al de hem toegekende autoriteit en de gewone rechtvaardigheid die zijne beoordeelingen doorstraalt, in publieke Zitting des Gemeenteraads,ten aanschijn van het portret van Burgemeester De Gheest, uitroept dat die deftige, eer lijke, milddadige burgers, waarvan gij er enkelen noemt, allen mazetten en oude pruiken waren. Neen, zie, aan die eerenamen, hadden wij bokkenrijders, om de stadsregeor- ders der jaren 1860 le bevechten, niet gedachter moest veertig jaren later een volbloedig liberaal, en niet een der geringste gevonden worden om in eene vlaag van rechtzinnigheid het bestuur van dien tijd zyn waar karakter te geven. Verders haalt gij de grootsche werken aan van die uitmuntende bestuurders, en aan het hoofd van den lijst dier met zorg en bekwaamheid uitgevoerde ondernemingen stelt gij, met volle recht, het slachthuis, waarvan de onkost niet 57,000 maar wel 71,227,89 fr. be droeg (zie stadsverslag 1905 bladz. 118). Was dat geen Kemel Dat de vleesch- houwers der stad antwoorden In al de straten onderaardsche goten gelegd inderdaad de riolen van dien tijd even als de huidige liggen boven den grond nietmaar of 't nu juist volgens een wel beredeneerd plan was dat de onder aardsche goten dan zyn gemaakt Was het nogmaals geen kemel groote al ver zamelende goten le doen uitspuwen on der de Zeebergsche brug of onder de statie van den yzerenweg om in den ganschen doortocht der stad de waters van den Dender te bevuilen En ja, is aan de Kattestraatpoort thans geene genoegzame val aan de goten te geven, aan wien de schuld, tenzij aan het voorgaand liberaal bestuur dat, zon der eenig overlegd ontwerp of zonder besef van de toekomst der stad, het net der onderaardsche leidingen derwyze heeft geschikt dat slechts met groote uitgaven er eenige verbetering aan te brengen is. Wat nog de prachtigste gedenkenis blijft van de mazetten van dien tijd (volgens 't woord van M. Leveau), dit is de onvergeeflijke onvoorzienigheid of de ellendige onbezorgdheid waarmede zij in 1859, dan dat de afschaffing der octrooirechten als eene nakende gebeur tenis te verwachten was, de stadsbelas tingen op het bier en den genever ver meerderden met natuurlyk gevolg dat, binnen het eerste jaar der toepassing van het verhoogd tarief, de opbrengst der octrooirechten merkelijk vermin derden immers brouwers en stokers hadden den tyd hunne voorzorgen te nemen en de kelders van herbergiers en drankslijters voor maanden te gerieven. Het voorhandig wetsvoorstel van mi nister Frère-Orban werd gestemd, de som van de ontvangst in het laatste jaar diende gedurende 12 jaren tot grondslag van de verdeeling van het nieuw inge richt gemeentefonds en de stad onder ging een verlieB van meer dan 200,000 fr., veroorzaakt door het ge brek aan vooruitzicht en de onbehen dige handelwijze van het liberaal be stuur. Best schijnt het, niet waar, dit dier baar verleden onaangeroerd te laten. Uit de nevels der herinneringen de na men van deftige burgers trekken tot steun (zoo meent gij hot toch) van uwe huidige noodlottige politiek, die zij van de eersten zouden bestrijden, waren zij er nog, omdat zij berust op schooloorlog en papenvreterij, bewyst nogmaals dat de huichelende liberalen van nu hun programma van vooruitstrevende en godsdiensthalende gedachten moeten wegduiken achter kleingeestige en lage persoonlijkheden. Bokkenrijder. Nog een woord. Die oude liberaal houdt zich ook onledig met persoonlijk heden. Wij zullen hem op dit terrein niet volgen alhoewel wy dubbel en dik mot de zelfde munt zouden kunnen betalen. Zondag ag September aanst., prachtig Concert in de schoone zaal der Jongens- patronagie. Men zal opvoeren Zinne loos n en De Veldwachter van Zou- tenaey, wonderschoon kluchtspel. Wij hebben in ons vorig Zondagnum mer de onnoembare dwaasheid doen uitschijnen vaD het ontwerp onzer libe rale controleurs, namelijk, van het thans bestaande gasfabriek en afhan gendheden aan te koopen mits de som van 250,000 franks. Nu heden willen wij het liberaal ont werp onder andere opzichten bespre ken Het thans bestaande gasfabriek, ge bouwen, met het materiaal, de gas- klokken, buisleidingen, zou men aan- koopen tegen 100 duizend franks en 150,000 franks zouden bestemd worden voor de verbetering en uitbreiding van het buizennet. De gebouwen, het eigenlijke gasfa briek, hier moet men de vragen stellen Zijn die gebouwen groot genoeg Zijn de ovens, toestellen groot genoeg om de noodige gas te bezorgen tot in de buiten wyken Deze beide vragen moeten met neen beantwoord worden. En aangenomen dat de bestaande ovens en toestellen groot genoeg zouden wezen, beantwoorden zij dan aan de vereiscliten der laatste nieuwe wijze om gas voort te brengen en ze te zuiveren Wij gelooven het niet, Dus de gebou wen zouden moeten vergroot, toestellen vernieuwd of vermeerderd worden, enz. 't gene voorzeker minimum 100 duizend franks zou kosten, dus 200 duizend franks in plaats van 100 duizend. En nu het buizennet en de straat- lanteemen. Het thans bestaande buizennet heeft eéne lengte van IS duizend meters. De eerste vraag is In welken toestand be vindt het zich Laat ons antwoorden dat het, om zoo te zeggen, gansch in slechten toestand ja, in uitersten slechten toestand ver keert. Overigens men heeft er kunnen over oordeelen in welken slechten staat de buizen en buisjes zich bevinden toen men, pas 2 jaren geleden, de leiding in de Lange- en Korte Zoutstraten heeft vernieuwd. De huizen waren bijna gansch door 't roest verteerd en dit bij zoo verre dat de kooplieden in oude metalen er niet van wilden. Maar geen wonder die buizen zijn meer dan vijftig jaren in den grond bedolven gebleven ze zijn zoo ver door 't roest verteerd dat ze vol gaten zijn langs waar heden meer dan 30 o/0 gas in don grond verloren gaat. Het is onbetwistbaar dat de bestaande buisleiding gansch moet vernieuwd wor den en dat er dus een buizennet van 36 duizend meters zal moeten gelegd worden. En de liberale contróleurs spreken maar van 4 duizend meters nieuwe buizen. Dus 36 duizend meters nieuwe buizen zouden er noodig zijn. Wat zou dat kosten Laat ons aannemen dat ze maar 12 Cr. don meter zouden kosten, dus maar do bagatel van 432 duizend franks. En dit ware uiterst goedkoop Straatlanteernen zijn er ook noo dig men zal voor 550 nieuwe moe ten zorgen als men al de volkswijken wil verlichten. Die 550 lanteernen zul len gemiddeld 75 fr. 't stuk kosten, 't zij eene som van 41,250 frank zonder de steertjes. Sommen wy nu op Aankoop van het bestaande gasfabriek met al wat er van afhangt en dc buis leiding fr. 250,000 Vergrooting gebouwen en vernieuwing toestellen. 100,000 Nieuwo buizcnleiding 432,000 Straatlanteernen 550 41,250 't Zy te samen fr. 823,250 Hierbij nog te voegen het opbreken en herleggen der straatsteenen, het uit graven van den grond voor 't plaatsen der buizen, enz. En daarmeê heeft men nog geen gas. Om gas te fabriceeren zijn er grond stoffen noodig en om ze zich te verschaffen is er geld noodig. Daarbij zal men aan de gasverbruikers toch eenig crediet moeten verleenen men kan toch wekelijks met geene reke ning zenden. Ook nog men zal zijne voorzorgen moe ten nemen dat men niet in gebrek valle Yan grond stoffen, dat men de noodige houillekolen voor 3 en 6 maanden inslaagt enz. Eh- wel eene som van fr, 100,000 zal noodzakelyk zijn. Dus te samen fr. 923,250 zonder de geblesseerden... Lapt ze me daar Eon millioon dus En onze liberale controleurs zouden dat alles mot 250 duizend frank gedaan hebben.... Hoe dwaas toch j.... De Stad zou voorzeker eeno leening bobben moeten aangaan iets wat natuur lijk de betaling van intresten en uitdel- ging zou vereiscben. Op deze kwestie komen wij terug in een volgend nummer alsook over 't bewijs dat de controleurs onmogelijk eene zuivere winst van 100 duizend frank voor de stadskas kun nen verwezenlyken. Wat mogen wy ons, Aalstenaars, ge lukkig achten dat we niet bestuurd wor den door feniksen lyk die liberale con troleurs die ons reeds meer dan eens 't bewijs hebben geleverd van hunne bekrompenheid van verstand in be stuurzaken en bijgevolg onbekwaam om, met eenige vrucht, onze Aalstersche stadsbelangen te beredderen, Onzes dunkens zyn de liberale candi daten van don zelfden deesem neen, ae schijnen mij de kerels niet te zyn van wie men meer zou mogen verwachten dan van de huidige contróleurs... En wat meer is ze strijden zonder vast of wel bepaald programma... Hierover meer bij naaste. En 't is in naam dier verwaande con troleurs, dier liberrle candidaten, zonder programma bij foute van kunde, dat de schrijvelaars van 't orgaan der firma Vijf Ezels en C°, naar 't hoofd onzer catholieke Burgemeester, Schepenen en Gemeenteraadsleden durven slingeren dat Aalst vertegenwoordigd is door een tal onkundigen, kortxichtigen die noch hun rechten noch hun plichten hennen. Kijkt in den spiegel, gij, liberale hee ren, onder de welke er feniksen worden aangetroffen te dom om poutrels uit balken te onderscheiden Wat is oncediert V Onze geachte lezers weten dat er onlangs ge leden te Diest eene liberale betooging plaats had en dat de betoogors er aan hunnen helschen adam lucht gaven. Zy huilden langs de straten van 't ongediert der papen en 't versmadend refrein tegen de H. Moeder Gods Te Lourdes op de bergen, Verscheen in eene grot Te lui om te werken De Moeder van God. DeZ. E. H. Pastoor-Deken der Sint- Sulpitiaskerk te Diest hield over deze helsche uitspattingen eene aanspraak, waaruit wij 't volgende knippen Geen priester meer Geen priester meer noch bij 't begin, noch in den loop, noch op 't einde van 't leven Van 't ongediert der papen verlost ons vaderland Ik zou die gefazandeerde heeren wel eens willen hooren uitlegden waarom wij (priesters) ongediert zjn. Ongediert, wilt gij eens hooren wat ongediert is i) Ongediert, het is die jonkheid die rot is van ontucht. Ongediert, het is die gevorderde ouderdom die gewetenloos de wetten van *t huwelijk verkracht. Ongediert, het zijn die heeren en damen die hot men-doe-al-wat-men-wil tot grondregel van 't leren schry ven. Ongediert, het is dat moordenaars ras. dat aan het pas ontloken leven geen recht toekent. Ongediert, het zijn die dieven die vrij, ja, schitteren in 't zonnelicht, maar wier plaats in het diepste der gevange nissen zijn moest. Neen, wij, wy zijn geen ongediert maar dat, dat is ongediert Dat is het ongediert, dat het lichaam der samen leving bevuilt en er de levenskrachten uitbijt. Als zij het woord ongediert werpen naar hen die het niet verdienen, dan mogen wij het wol toeslingeren naar hen wie het toekomt Hoevele liberalen en socialisten treffen hierin hun portret aan

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1907 | | pagina 1