s
Zondag 29 Maart 1908
5 centiemen per nummer
62"e Jaar J038
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Slad en 'I Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Arrondissement
van Aalst.
Cath. Vereeniging.
Redevoering
Redevoering
DE DENDERBODE.
i he
d et
Ait blad verschuilt den Woensdag en Zaterdag van Iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prtfs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad B frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-26 vcor zes
maanden fr. i-76 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 3i December. - De onkoBten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQKJR ISUUM.
Per drukregel. Qewone 16 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
3** bladzijde 60 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemds landen zich te wenden ten bureele va
dit blad.
Aalst, 2» Maart lOOg.
Algemeene Vergadering der
Heeren Afgeveerdigden
op Zondag 22 Maart 11.
Zondag 11. word alhier ten lokale van
den Cath. Werkmanskring, de Alge
meene Vergadering gehouden der hee
ren Afgeveerdigden van de verschillige
Cantons ten einde over te gaan tot de
aanduiding der definitieve Candidaten
voor de Senaat- en Kamerkiezingen
op 24 Mei aanst.
De opkomst was buitengewoon talrijk,
geene enkele Gemeente welke niet ver
tegenwoordigd was.
Van de 825 afgeveerdigden waren geen
60 afwezig verder waren er ook talrij
ke vrienden van Aalst en omliggende
Gemeenten opgekomen om de zitting bij
te wonen. De zoo ruime zaal van onzen
Cath. Werkmanskring was gansch vol
zet en meer dan 200 aanhoorders moes
ten aan de ingangdeuren plaats nemen.
Die talrijke opkomst is het ontegenspre
kelijke bewijs der eensgezindheid welke
onder do Catholieken van ons Arron
dissement voortdurend heerscht en geeft
ons de verzekering dat wij, den 24 Mei
een nieuwe schilterendo zegepraal, de
i verkiezing van een vierden Catholieken
Candidaat, zullen mogen vieren.
Do vergadering was voorgezeten door
den heer M.-L. GHEERAERDTS, Bur
gemeester der Stad van Aalst, Onder
voorzitter. Op 't verhoog ba lden aan
zijne zijde plaats genomen MM. C. Van
Vreckem, Raopsaet, Baron E. de Iverc-
hove, Senateurs, De Sadeleer, Pieraerl,
Volksvertegenwoordigers, Moyersoen,
Baron de Bethune L. en E Van der
Taelen.
De heer Voorzitter gaf lezing van de
lijst der Candidaten zoo als zy door het
Midden-Comiteit wordt voorgesteld,
namelijk
SENAAT.
Werkelijke Candidaten.
Voor den Senaat zijn do Arrondisse
menten Audcnaarde en Aalst samenge
voegd en vólgens accoord met de vrien
den zal de lijst der definitieve Candida
ten aldus opgesteld worden
1. MM. Van Vreckem.
2. Audenaarde.
3. Baron Eug. de Kerchove.
4. Audenaerde.
Plaatsvervangende Candidaten
1. MM. Baron Eug. de Kerchove.
2. Audenaarde.
8. M.-L. Gheeraerdts.
4. Audenaarde.
Aangezien te Audenaarde de candida
ten maar 6 weken vóór de kiezing aan
gesteld worden, is 't onmogelijk namen
op te geven.
VOLKSKAMER.
Werkelijke Candidaten
1. MM. Karei Woeste.
2. L. De Sadeleer.
8. P Pieraert.
4. R. Moyersoen.
6. Baron L. de Bethune.
Plaatsvervangende Candidaten
1. MM. R. Moyersoen,
2. Baron L de Bethune.
3. A. Van der Linden, Gocf-
ferdinge.
4. E. Van der Taelen, Ide-
gem.
M Gheeraerdts deelt verder meè dat
hij een telegram kwam te omvangen
van M. Woeste welke verzoekt hem te
verontschuldigen daar hy door onge
steldheid belet is tegenwoordig te zijn.
Spreker denkt den tolk te zijn van den
wensch der gansche vergadering, dat
onze zoo verdienstrüke hoer Woeste
spoedig moge hersteld wezen opdat hij
nog vele jaren onze belangen ter Volks
kamer moge verdedigen en aan de Cath.
zaak meer cn meer diensten zou kunnen
bewijzen.
De heer Van der Linden insgelijks
belet verzoekt hem te willen veront
schuldigen.
Eene verklaring vooraf. Men
gelieve te bemerken dat wij slechts zeer
vluchtige notas der redevoeringen van
heeren PieraertBauwens Is., Van Vree-
hem, Raptaet en J. F. Claus, geneesheer
hebbei genomen.
Vluchtige notas zijn meestal van aard
om do uitgedrukte gedachten't zij on
volledig, 't zy min of meer verdraaid
weer te geven en daarom willen wij ons
bepalen enkel die redevoeringen te laten
volgen die ons in hun geheel schrifte
lijk werden ter hand gesteld.
Overigens wat onze zoo verdienstrijke
Senateurs Van Vreckem en Raepsaet en
onze achtbare Volksvertegenwoordiger
Pieraert betreft, hunne belanglooze toe
wijding aan onze zedelijke en stoftelijke
belangen, aan de belangen van burger,
landbouwer en werkman zyn genoeg
zaam gekend. Hun verledeneis de waar
borg voor de toekomst en zoo hebben wij
de verzekering dat ze gelyk voorheen,
onvermoeibare verdedigers zullen we
zen van nijverheid, handel, kleine bur
gerij, landbouwer en werkersstanden
De heeren Bauwens en Claus welke
optraden ter verdediging onzer Vlaam-
sche rechten hebben verklaringen uitge
lokt welke ons verzekeren mogen dat
we in onze candidaten ware Vlamingen
hebben aangetroffen bereid om ouzo
hiliyke eischen te helpen verwezenlij
ken.
van M. Baron E. de Kerchove.
Mijnheeren en Vrienden
Voor de vierde maal ben ik vereerd met
liet aanbod van eene candidatuur voor den
Senaat. Woorden komen mij te kort oin u
mijne dankbaarheid uit tc drukken voor
dit nieuw bewys van genegenheid en ver
trouwen. Een politiek man moet niet wer
ken om eene bolooning, enkel moet hij
rekenen op zijn geweten welk hem over
tuigt indien hij zich van zijne plichten ge
kweten heeft, jegens God, jegens zyn
evenmenscli, jegens zichzelven. Maar toen
hy gelyk heden zich bevindt voor zulke
talryku vergadering, toen hij ziet op de
aangezichten eene algemeene genegenheid,
toen blijken van vertrouwen door alge
meene toejuichingen gegeven worden, toen
gevoelt hij eene groote vreugde en zyne bo
looning is waarlijk te groot voor do dien
sten die hij bewezen heeft.
Wy kennen malkander sedert ver
scheidene jaren; gij weet wio uwe candi
daten zyn, wat zij willen, wat zy niet
willen. Onnoodig dus een gansch program
ma uit te leggen. Nochtans is het nu sedert
24 jaren dat de catholieke Partij het be
stuur houdt van ons land. Het is eon lang
tijdstip. Velen van onze oude strijders die
ons hielpen om het liberaal juk af te schud
den, velen zyn van dezen wereld niet
meer. Zy zijn vervangen geweest door
eene nieuwe nakomelingschap. Goede en
ieverige catholieken zyn zy gelijk hunne
voorgangers, maar laat mij toe te bemer
ken dat zy de vervolgingen van de libe
ralen niet gekend hebben zij moesten niet
lijden, gelyk wy, van de verdrukking op
ons geleid door onze gewezeno meesters.
Dus is het misschien nuttig eenige punten
te herhalen van het werk uitgevoerd door
de catholieke Regeering.
Nopens de zedelijke belangen, twee woor
den zullen aantooncn hoe de catholieken
toen stonden: geplaagd en vervolgd overal.
Geene toelagen voor kerken, voor pasto
ryen, voor gestichten bestuurd door gees
telijken. Scholen, onzijdige genaamd maar
wezenlijk scholen zonder God. Die scholen
opgelegd aan al degenen die meer of min
van den Staat afhingen, en wat hatelijker
nog is aan dc armen opgedrongen door
Stadsbesturen die niet beschaamd waren die
armen in den staat te stellen van te moeten
kiezen tusschen het bevel van hun geweten
en liet brood van hunne kinderen. Die
hatelijke wet is uit ons wetboek ge-
schrabt in 1884, dank aan onze catholieke
Vlaamsche bevolking. Nu hebben wy scho
len met God, nu heeft elke huisvader het
recht van aan zyne kinderen christ'elyk
onderwijs, christelyke opvoeding te ver
zekeren. Ja, wy willen echte en ware
vryheid van lager onderwys, niet enkel
het recht van te leven voor onze scholen,
de grondwet geeft ons dat recht, maar
gelykheid van behandeling met de oflicieele
scholen, recht op de toelagen van den
Staat, volgens de schoolbevolking en op
zekere voorwaarden van programma en
opziening. Dc wet van 1895 heeft ons nog
geene geheelo voldoening gegeven en wy
zullen trachten voor alle goed ingerichte
scholen de gelykheid te verkrijgen voor
de toelagen van Staat, Provincie en Ge
meente. Sprekende van het onderwys, laat
my too te herhalen dat in 1908, 3 inil-
lioenen meer *als in 1905 in de Staatsbe
groting geschreven zyn. Nochtans roepen
onze tegenstrevers dat de Catholieke Partij
de bevolking onwetende wilt houden, dat
de Catholieke Party tegen den vooruitgang
van onderwijs is.
Maar de Catholieken hebben niet enkel
voor het onderwys gezorgd. Echte zonen
van de Catholieke Kerk en van onzen Hei
ligen Vader den Paus, zijn zy gehoorzaam
geweest aan de zedelijke leering van de
Kerk. De vryzinnige en verhevene gedach
ten van den grooten Paus Leo XIII, ten
voordeele van de arbeidersklassen, begon
nen zy te verwezenlijken door eene milda-
diger, rechtvaardiger, christelijker wet
geving nopens de betrekkingen tusschen
kapitaal en arbeid. Onlangs, in liet Senaat,
de lieer Picard, een tegenstrever, een
socialist, verklaarde het, en zulke bekente
nis is van gewicht, komende van eenen
tegenstrever, de heer Picard verklaarde dat,
sedert 1884, de catholieken 24 sociale wet
ten gestemd hadden, terwijl de liberalen,
slechts eene enkele sociale wet gemaakt
hadden Die wetten hebben voor doel den
geest van voorzienigheid aan te moedigen
en te verspreiden middels to verschaffen
tegen de ongelukkige gevolgen van ziekte,
werkstilstand en ouderdom. Gemakkelijker
te maken voor den werkman het aankoo-
pen van zynen eigen haard en dus door van
den werkman eenen eigenaar te maken,
hem beter te bewapenen voor den strijd
tegen het leerstelsel van socialismus, tegen
den omwentelingsgeest die do arbeiders tot
ellende en ondergang zouden voeren.
Ziehier do verscheidene wetten onder
catholiek Bestuur gestemd
Den 28 April 1884 wet over de mijn-
politic den 16 Augustus 1887 stichting
van nijverheid- en arbeidsraad zelfden
datum wet over de betaling der dag-
loonen den 5 Mei 1888 wet betrekkelijk
het arbeidstoezicht den 28 Mei 1888 en
13 December 1889 bescherming van den
arbeid van kinderen en vrouwen den
31 Juli 1889 (gewyzigd door dc wet van
8 Januari 1897) goedemannenraad den
9 Aug. 1889 werkmanswoningen den
7 Sept. 1893 algemeen stemrecht, ver
zacht door het meervoudstelsel den 11
April 1895 stemrecht voor de gemeente
den 22 Aug. 1898 stemrecht voor de
provincie den 29 Dec. 1899 wet over de
evenredige vertegenwoordiging den 23
Juni 1894 wet betrekkelijk do maat
schappijen van onderlingen hijstand den
25 Mei 1895 inrichting van hot minis
terie van nyverheid en arbeid den 15
Juni 1896 verordeningen op de werk
huizen don 31 Maart 1898 beroepsver-
eenigingen den 24 Mei 1898 politie en
toezicht over de mijngroeven den 2 Juli
1899 voorzorgsmaatregelen tegen de ar
beidsongevallen den 10 Febr. 1900 wet
over liet sparen van gehuwde vrouwen en
minderjarige kinderen; den 10 Maart 1900:
arbeidscontraktden 10 Mei 1900 ouder
domspensioenen den 24 Dec. 1903 scha
devergoedingen om arbeidsongevallen den
17 Juli 1905 zondagrust.
Aan die 24 wetten moeten bygevoegd
worden vele koninklijke hesluiten om die
wetten in te richten en volledig te maken.
Het voorbeeld door de wetgevende
Kamers gegeven is nagevolgd door tal
rijke catholieke bijzondere personen die
gebruik maakten van hunnen tijd, van hun
talont, van hun invloed, om 'hot lot van
den minderen man te verbeteren, door
verscheidene inrichtingen tot zijn voor
deel.
Menigvuldig zijn de werkmanskringen
waar de arbeiders zich kunnen vermaken
en terzelfder tiid raad komen vragen. Me
nigvuldig zyn de vakvereenigingen inge
richt waar de belangen van den werkman
besproken en verdedigd zyn in geval van
twist tusschen patronen en werklieden.
Menigvuldig zyn de bonden, samenwer
kende maatschappyen, ziekebeurzen, pen
sioenkassen ingericht, die voordeclig zyn
aan werkman en landbouwer en terzelfder
tijd eenen geest van christene broederlijk-
doen aanwakkeren.
Ik hen gelukkig de gelegenheid te heb
ben hier eene openbare hulde te kunnen
brengen aan de verknochte personen die
zich opgeofferd hebben om alle die goede
werken in te richten, maar laat ons ook
niet ondankbaar zijn jegens de Regeering
die door toelagen die werken kwam aan
moedigen. Dus nopens het maatschappelijk
vraagstuk zyn dc catholieken niet lui ge
bleven. Maar veel blijft nog tc doen, die
inrichtingen moeten nog uitgebreid wor
den, bijzonderlyk aan eene klasse van per
sonen wiens belangen ons dierbaar zyn. Ik
wil spreken ran do kleine burgery die
tegenwoordig veel lijdt. Een onderzoek is
gedaan geweest en heeft getoond op welke
wjjze^ de kleine burgers best kunnen door
den Staat geholpen en verdedigd worden.
Reeds verscheidene middels waren geno
men. In het Ministerie van Nijverheid en
Arbeid is een nieuw bureel ingoricht welk
enkel voor doel heeft de belangen van de
kleine burgerij te verdedigen, bijzonderlijk
van de patronen der kleine nyverheid
en van den kleinhandel. Dit bureel zal zich
meest bezig houden met de marskramerij,
met de openbare verkooping, met de syn
dicaten voor aankoop van grondstoffen,met
de syndicaten van verkoop, met het klein
crediet, met aanmoedigingen te geven voor
het klein gereedschap, met vollediger
inrichting van het vakonderwijs.
Het is een nieuw bewijs hoe genegen de
catholieke Regeering is nopens den staat
van de kleine burgers.
Voor wat de stoffelyke belangen aangaat,
iedereen ziet en weet hoe wel België vaart
onder hot catholiek Bestuur.
Sedert f5 jaren is onze handelsbeweging
meer als verdubbeld, onze nyverheid is
gedurig groeiende, de begrooting van 1908
zal met een overschot sluiten. Indien liet
overschot niet grooter is, de oorzaak is eone
buitengewone uitgave van 16 millioenen
voor overneming, verbetering van spoor
banen, statiën, rollende materiaal, enz. Die
uitgaven moeten niet aanzien worden als
een verlies, maar wel als eene vermeerde
ring van kapitaal. Onze tegenstreyers
zelveri hebben het bekend in de Kamer.
Men moet. ook bekennen dat de belan
gen van de landbouwers niet vergeten
zyn. Door boeken, conferentiën, tentoon
stellingen, door de inrichting van een korps
van landbouwkundigen is de landbouw
wetenschap bevorderd en het landbouw-
ondcrwys overal verspreid. De schadever
goeding voor het vee geslacht om rede van
besmettelijke ziekten, zijn gedurig ver
hoogd. De landbouwersbonden, syndicaten
en andere vereenigingen zyn door hulp
gelden aangemoedigd en beschermd.
I)e buurtwegen zyn geheel het land door
verbeterd en toelagen zyn zelfs verleend
voor het onderhoud van gemeentelijko wo
gen van groot verkeer. Eene wet nopens de
herinrichting van de landelyke policic is
neergelegd die ook zeer voordeelig voor
den landbouw zal zijn door de openbare
veiligheid to versterken.
Ik heb altijd de persoonlyke belangen
van iedereen ter harte genomen. Alle om
standigheden nam ik te baat om in betrek
king te zyn mot de kiezers van het Arron
dissement. Maar laat my toe het te ver
klaren. Een groot spjjt voor een politiek
man is dat hij iedereen niet kan voldoen.
Als eene plaats open valt, groot is het ge
tal candidaten die de plaats vragen, noch
tans kan slechts een genoemd worden, met
gevolg van dikwijls eonen ondankbare en
vele misnoegden te maken. Maar indien ik
aan degenen die zich tot my wenden, geene
voldoening kan beloven, zal ik toch altijd
een vriendelyk onthaal geven en mijn best
doen om hunne vragen te doen lukken.
Voor wat de algemeene belangen aan
gaat groote werken zyn uitgevoerd gc
weest door hot Catholiek Gouvernement,
aan zeehaven, vaarten, waterloopen, spoor
banen, enz. Die uitgaven zijn niet vruchte
loos, inderdaad zy verbeteren en volledigen
het gereedschap van handel en ny verheid
en hijgevolg zyn voordeelig voor heel
het land.
tjredui'ig hebben uwe vertegenwoordigers
do aandacht van de Regeering geroepen op
de byzondcre belangen van het Arrondis
sement Aalst. De werken van de statie
van Aalst zyn nu in goeden gang, en wij
mogen hopen dat den gevaarlyke toestand
binnen korten tyd zal vcrdwynen. De twee
nieuwe buurtspoorwegen van Herzole-
Geeraardsbergen en van Sottcgem-Ninove
zijn nu besloten, wij zullen ons beste doon
om het leggen van die twee lynon te be
spoedigen. Die buurtlyn van Aalst Dender-
hautem-Ninove is nog altyd ter studie. Wy
zullen hij den Minister on den Directeur
van de Nationale Maatschappij van Buurt
spoorwegen aandringen om aan de belang
hebbende gemeenten voldoening te doen
bekomen. Vele andere vragen, zoo wol
voor de gemeente als voor de personen
hebben wij gezonden en ondersteund bij de
Ministers. Maar traag is dc gang der be
sturen. In de bureelen zyn zy zeer beleefd,
maar zitten vol met slenters Bovenal
het getal van vragen is zoo groot dat het
belemmeren van Uo zaken kan slecht ver
meden worden, ii: de verscheidene Minis
eriën, zelfs als do Ministers catholieken
zyn, is het niet altyd gelyk in het Evan
gelie... klopt en er zal u open gedaan wor
den, vraagt en gij zult verkrijgen... Noch
tans zullen wy kloppen en vragen en toch
iets zullen wy krijgen.
De catholieken zyn ook altyd de verde
digers geweest van onze Vlaamsche taal.
Waar is de tijd dat een liberale Burge
meester van Gent durfde verklaren dat de
Vlaamsche taal moest verdwynen I.. In
dien tijd hebben wy gezien in 't Vlaamsche
land, rechters, advocaten, zelfs gendarmen
die de Vlaamsche taal noch spreken, noch
verstaan konden. Nu is het veranderd. De
Vlamingen zijn verwittigd, verdedigd, ge
vonnist in hunne eigene taal. Onlangs is
nog eene wet gestemd om de taalgelykheid
vollediger te maken in de Rechtbanken
van Brabant. Zelf de liberale bladen heb
ben hulde geschonken aan Minister Renkin
voor zijne talentvolle verdediging van taal
gelykheid. De belangrijkheid der kiezing
is groot voor de Catholieke Partij, groot
voor het welzijn van ons Vaderland. Twee
legers staan tegenover elkander. Van eenen
kant de Catholieken, trouw aan de grond
wet, aan onze vrijheden, aan onze nationale
instellingen, eerbiedigers van iedereens
rechten. Gedurende 24 jaren van bestuur
hebben zij getoond dat zij de zedelyke en
stoffelyke belangen van het land kunnen
verdedigen, Van den anderen kant, de libe
ralen sluiten verbonden met de socialisten
bijna overal, hetzij openlyk, hetzij in het
geheim. Zij laten hunne grondbeginsels
varen en hebben maar een enkel doel, de
catholieken in minderheid te brengen en
dus de Catholieken uit het bestuur van het
land te jagen. De socialisten zijn genoeg
gekend, zij dragen het vaandel vau wan
orde, van onwenteling, toch dit vaandel
zouden de liberalen moeten volgen, moes
ten zij lukken in hun monsterverbond
Voor wat de gevolgen zijn, moesten
onze tegenstrevers onze meesters worden,
moeten wy maar aanschouwen wat gebeurt
in Frankrijk door de uitvoering van die
grondbeginsels. Hoe staat daar dc kerke
lijke vrijheid, de maatschappelijke verbroe
dering, het openbaai- geldwezen Veel
erger zou het nog zyn. En inderdaad onze
tegenstrevers hebben het dikwijls ver
klaard, moesten zij aan het bewind geraken,
alle hunne grondbeginselen zouden zij ver
wezenlijken.
Ons land geniet voorspoed, daarom is
vrede noodig. Wie kan die vrede verschaf
fen Het Catholiek Bestuur. Wio zou die
vrede vernietigen Onze tegenstrevers door
hunne verbonden. Dus tegen het verbond
van wanorde liet verbond van orde, tegen
het verbond van volksbedriegers liet ver
bond van echte volksvrienden, togen het
verbond van godsliaters laat ons het ver
bond van godskindcren maken.
Wij mogen vertrouuwen dat de uitslag
van den stryd goed zal zyn. De voortreffe
lijkheid van onze zaak, onze zegepralen in
hot verledenc, de verstandigheid van ons
Vlaamsch volk, de kloekmoedigheid van
onze vrienden, zyn goede reden om ons te
laten hopen dat wy gelyk te voren bovon
zullen blijven. Maar daarom moeten wy
eene nauwe eendracht behouden. Meer dan
ooit is eendracht noodig met de evenredige
vertegenwoordiging. Inderdaad weinig
stemmen kunnen het verschil maken tus
schen liet winnen of het verliezen van onze
vierde zetel in de Kamers.
Gij zijt allen trouw aan onzo catholieke
partij, aan onze nationale instellingen,
maar een geloof zonder werken is een dood
geloof Dus iedereen aan 't werk. Bewerkt
uwe huisgezinnen, uwe vrienden, uwe ge-
buren. Moedigt de onverschilligen aan, de
nalat igen. Toen wij bedreigd zijn m6t eene
overstrooming is het de plicht van iedereen
aan den dijk to werken. Eh wel, wij zyn
bedreigd met een vloed van omwenteling,
van wanorde, van Goddeloosheid. Aan
't werk, en denkt alleenlyk aan den inzet
van den strijd aan de groote grondbeginsels
door de Catholieke Party verdedigd. Het is
het Geloof, de Godsdienst, ons Vaderland
die in 't spel zijn. Beschouw de personen
niet, opent uwe oogen, opent uwe harten
Indien iedereen zyne plicht vervult, dan
is de zegepraal aan ons. Dan, zal op 24en
van Mei, door gansch het Arrondissement,
door gansch België een zegepralende
kreet opgaan, dan zal de goede tijding zich
verspreiden dat de Catholieken niet alleenlyk
hunne meerderheid bewaard hebben maar
dat zy in de Kamers versterkt zyn, dat ons
Arrondissement een zetel meer geeft aan
do Catholieke Partij. Zoo zullen de Catho
lieken waardig zijn van hunue voorouders,
van die dappere Vlamingen die, onze ge
schiedenis door, hunne vryheid verdedigd
hebben, die telkenmale als hun Geloof en
Vaderland bedreigd waren, opstonden en
loonden dat zy stryden en stenen kondon
voor Geloof en Vaderland!
Onze geachte Volksvertegenwoordi
ger de heer L. De Sadeleer, had de
taak op zich genomen ons inlichtingen
te verschaften over 't zoo belangrijk
vraagstuk der naasting van Cougoland.
Wij laten hier dus de redevoeringen
volgen waarvan 't handschrift ons werd
behandigd.
van M. DE SADELEER,
Mijne Heeren,
Mijn eerste woord tot dezo prachtige
vergadering, samengesteld uit de hoofd
mannen onzer party, moet een woord
van diepe dankbaarheid wezen voor het
steeds onophoudend vertrouwen dat gij
in mij hebt gesteld sedert 25 jaar.
Indien ik met een nieuw mandaat
vereerd wordt, zal ik blijven strijden
met al mijne krachten, voor de verdedi
ging onzer zedelijke en stoftelijke be
langen, die, wy mogen het met fier
heid zeggen gepaard gaau met de
belangen van het Belgische volk.
Inderdaad, Belgie heeft bij iedere kie
zing sedert 24 jaar. hulde gebracht aan
het programma der Catholieken. En
alles doot ons voorspellen dat de kiezing
van den *24 Mei aanstaande wederom
eene schitterende zegepraal zal zyn voor
onze denkwijze en voor het Catholiek
Ministerie. (Toejuichingen).
Mijne achtbare Collega's en talrijke
vrienden hebben mij gevraagd eenige
uitleggingen te geven over zekero pun
ten van het grootste belang voor den
aanstaanden kiesstrijd. Hun verzoek is
een bevel. Ik moet gehoorzamen.
I>E CONGO.
Een eerste punt is de overname van
den Congo. Vele verkeerde en onnauw
keurige inlichtingen werden over den
Congo rondgestrooid. Ik wil de zaak
onpartijdig behandelen. Zie hier de staat
der kwestie zoo zy den dag van heden in
de Kamer voorkomt.
Twee wetsontwerpen werden neerge
legd het eerste bevattende de wot die
de nieuwe colonio moet boheerscheii
het tweede inhoudende den afstand der
colonie aan België.
Eene commissie van 17 leden werd
ingesteld om dc beide wetsontwerpon te
onderzoeken. Gij hebt hare werking
gevolgd.
Gedurende maanden heeA zij overal
de bepalingen der twee wetten met de
grootste bezorgdheid beraadslaagd, met
het oog bijzonder gericht op de belangon
van België.
Twee hoofdgrieven werden vooruit-
gezet tegen de eerste voorstellen 1° De
meerderheid der commissie was van ge
dacht dat zekere bepalingen onder andere
die rakende de inrichting van het kroon
domein, alhoewel men ze met goede
rod ene n kan verdedigen, tegenstrijdig
waren met onze nationale instellingen;
2° dat voor het beheerdercolonie, België
zelf aan het hoofd moet staan; dat name
lijk de begrooting van uitgaven en ont
vangsten jaarlijksch door Kamer en
Senaat moest gestemd worden dat er
een nauwkeurig on een openbaar toe
zicht moet zijn over alles wat er gebeurt
in de colonie dat een minister verant
woordelijk moest wezen voor al de te
nemen maatregelon. zooals het geschiedt
in België zelf. (Zeer wel I)
Die eischen der commissie gesteund
op de openbare meening, werden door
het Belgisch Gouvernement beteekend
aan het Bestuur van den Congostaat.
Hier moeten wij hulde brengen aan do
wijsheid van de Catholieke Begeering.
L)ie grieven werden door haar onder
steund zij werden aanhoord. In het
nieuw tractaat aan de commissie voor.
gelogd zijn de voorstellen wegens het
kroondomein weggelaten
Een gansch nieuw wetsontwerp op
liet beheer der colonialc bezittingen werd
voorgedragen. Het geeft volle voldoe
ning aan de ingediende klachten. Hot
stelt dit groot grondbeginsel daar dat
het 'l Belgisch Parlement is dat over
alles toezicht zal hebben, 't is te zeggen,
de wettige orgaan van liet volk, van U
allen, de uitgaven en inkomsten zal
onderzoekeu, de jaarlijksche begrooting
stemmen. Geen lasten zullen mogen ge
steld worden zonder de toestemming der
wetgevende Kamers. Toejuichingen