Donderdag 2 April 1908 5 centiemen per nummer 62"e Jaar 4039
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 'I Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Het vak- of
beroepsonderwijs.
Heldin van het kwaad
Aan onze Hoveniers.
EEN EN AKDEIS.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post vertonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen tijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij O. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N' 31,
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQIJK MUUM.
Per drukregel. Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1-00Vonnissen op
34* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele va
dit blad.
Aalst, 1 April 1908.
Een der voornaamste bekommernis
sen der openbare besturen en van al
dezen welke zich met beschaving en
vooruitgang onledig houden, is onbe
twistbaar de verspreiding overal van 't
onderwijs.
Het lager volksonderwijs heeft tot
heden toe de voorkeur genotenmen
wilt vooral dat geen enkel kind er zou
van verstoken blijven, ja, dat alle kin-
ders die maar willen kunnen onderwe
zen worden.
Inderdaad het valt niet te betwisten
dat kunnen lezen, schrijven en rekenen
allernuttigst is om in de wereld vooruit
te komen en fortuin te maken.
Ze zijn zoo schaars als witte raven de
ongeleerden die door wilskracht en
werkzaamheid alleen hunnen maat-
schappelijken toestand verbeteren, die
eenige sporten hooger klimmen in onze
samenleving.
Geleerdheid, 't is te zeggen, lezen,
schrijven, rekenen, is onmisbaar, maar
op onze dagen is dit niet meer voldoen
dewie wilt vooruitgaan, moet zich in
zijn ambacht, stiel of bedrijf bekwamen
of er in ervaren worden.
Nevens het lager onderwijs moet men
bet vak- of beroepsonderwijs aantreffen
dat de ambachtsman volgen moet indien
hij het verder brengen wil dan een
slaafsche handwerker.
Nu dit onderwijs is hoogst noodza
kelijk om onze nijverheid in staat te
stellen het hoofd te kunnen bieden aan
de mede'dinging van vreemde landen.
De ontdekking der rijke koolmijnen
in Limburg gaat aan die Provincie eene
nieuwe en groote toekomst verzekeren
en dit is wat men daar goed heeft begre
pen... Handel en nijverheid gaan er
eene groote ontwik kelinar of uitbreiding
te gemoet. Nu. in dit vooruitzicht, heeft
men er eene Commissie van studie aan
gesteld, gelast met het nagaan der beste
middels tot de inrichting van het vak-
of beroepsonderwijs.
Tot hiertoe bestaat er nergens eene
normaalschool in welke zulke onder-
wyzors kunnen gevormd worden.
Om hierin te voorzien, heeft de Com
missie besloten van te Hasselt eene
noormaalschool in te richten tot het
vormen van leeraars voor 't vak- of
beroepsonderwijs.
Alle onderwijzers en ook andere per
sonen welke, door een voorafgaandelijk
exaam zullen bewijzen de noodige kun
digheden te bezitten om de lessen met
vrucht te volgen, zouden toegelaten
worden.
De lessen zouden gegeven worden den
Zondag en Donderdag namiddag en ook
tydens de verlofdagen.
Bij 't eindigen van de leergangen zou
een exaam plaats hebben en zij die 't be-
wys leveren van bekwaamheid, zouden
een diploma verwerven.
Eens de leeraars voorhanden zou men
in de voornaamste gemeenten leergan
gen van vak- of beroepsonderwijs stich
ten.
Dit zoo voordeelig besluit, diene tot
voorbeeld aan andere Provinciën.
In Limburg bereidt men zich voor de
toekomst en dit is wijs gehandeld. In de
beide Vlaanderen is de nyverheid ver
spreid in alle gemeenten van eenigen
rang en 't vak- of beroepsonderwijs is er
zoo goed als nul... En de oorzaak hier
van Gebrek aan onderwijzers voor dit
onderwijs geschikt.
Waarom zou onze Provincie Oost-
Vlaanderen het voorbeeld van Limburg
niet kunnen naleven
Onze lagere onderwijzers zullen voor
zeker de gelegenheid niet laten ontsnap
pen... Niemand" is beter geschikt dan
zij, maar ze hoeven een algemeen pro
gramma en bepaaldo opleiding om zich
op dit ambt met vrucht te kunnen toe-
leggon.
Nu, ter gelegenheid der aanstaande
Provinciale Kiezingen zou er met de
Candidaten kunnen over gehandeld wor
den en wij zijn overtuigd dat zij het
ontwerp zullen bijtreden 't welk niets
anders kan dan den vooruitgang en het
algemeen welzijn verzekeren
DOOR ËUG. LEËN.
igdeVERVOLG.
Wel ik vraag het u, mejuffer ik
sliep toen ge binnen zijt gekomen, en dit
alles schijnt me een droom.
-- Wat spreekt ge van droom, als ge
ziet, dat mijn oom niet meer in zijn bed is.
En de deur was gesloten, toen ik hier bin
nenkwam.
Kom, maak u niet ten onrechte be
vreesd, hernam Mevrouw d'Aulneux kalm,
M. de graaf kan niet op bovennatuurlijke
wijze verdwenen zijn, terwijl ik toegaf aan
den slaap. Hij moet uit zijn bed gestapt
zijn, in een oogenblik dat zijne zenuwach
tige opgewektheid hem de noodige krachten
zal hebben geschonken.
Gij stelt me gerust... Ja, gij hebt
gelijk, zoo moet het zijn.
O gevloekte slaap, vervolgde de
weduwe zuchtend en met het hoofd tus-
schen de handen wat er ook gebeure, ik
zal het mij nooit vergeven.
Ga de dienstboden roepen, zeide
Laura dat men het gansche slot afzoeke
ik ga mijne moeder in tusschen verwittigen.
Wees kalm, mejuffer, wij zullen hem
terugvinden, 't kan niet anders.
Ja, wellicht dood in den eenen of
Het is een algemeen gekend feit dat
de groentenkweek sedert eenigen tijd
in ons land eene groote uitbreiding
heeft genomen, en wij deelen de ziens
wijze van den heer Albert Henry die
onlangs aan de leden der centrale land-
bouwmaatschappij verklaarde dat de
Belgen er alle belang bij hebben deze
teelt nog meer uit te breiden.
In sommige streken heeft men reeds
begrepen dat het mogelijk is, door de
oordeelkundige groenselkweek, de in
komsten merkelijk te vermeerderen.
In het arrondissement Mechelen wor
den er ongeveer 1000 hectaren groenten
van alle slach geteeld welnu, eene
statistiek aangaande de verzendingen
gedaan van Mei tot September 1906. in
eenen omtrek van 10 kilometers dezer
stad, heeft bewezen dat er gedurende
anderen verlaten hoek
antwoord.
XVII
s meisjes droevig
dat tijdstip voor 3,214,537 franken
groensels waren verzonden, wat over
eenkomt met eene opbrengst van meer
dan 3000 fr. per hectare.
In 1907 hebben de hoveniers van
Aarschot die zich toeleggen op het
kweeken van vroege erwten, per hectaar
5500 fr. bekomen.
Deze cijfers toonen genoegzaam dat
de groentenkweek zeer winstgevend is.
Men mag nochtans niet vergeten dat
de bemesting hier ook eene groote rol
speelt. Uit de proefnemingen, van den
heer Saunen, hovenier te Aarschot is
het gebleken dat het toedienen eener
volledige bemesting altoos de grootste
opbrengsten en de hoogste winsten ver
zekert.
Ziehier eenige uitslagen zijner proe
ven
AARDBEZIËN.
Zwavelzure Super- Zwavelzure opbrengst
ammoniak fosfaat potasch per are
I. 1 kgr. 3 kgr. 3 kgr.
II. 1 kgr. 3 kgr.
III.
I.
II. 4 kgr.
III. -
WORTELS.
163,8 kgr.
122,1 kgr.
81,9 kgr.
325 kgr.
450 kgr.
375 kgr.
6 kgr. 2 kgr.
6 kgr. 2 kgr.
Wij zouden de uitslagen van andere
proeven kunnen aanhalen, maar wij
denken dat deze voldoende zijn om de
landbouwers te overtuigen dat zij er
groot belang bij hebnen een regelmatig
en oordeelkundig gebruik te maken van
scheikundige meststoffen, bij de teelt
van allerlei groensels. J. Aidit.
Een kwart uurs later, was iedereen op
Elsegem ontwaakt.
Mevrouw d'Aulneux deed iedereen de
onuitlegbare verdwijning kennen van den
meester des huizes, en gaf aanwijzingen om
hem op te zoeken.
Laura was, meer dood dan levend, in
het vertrek harer moeder gebleven, waar
deze haar poogde te troosten met haar te
doen verstaan, dat hij onfeilbaar moest
teruggevonden worden.
Er verliep een smartelijk half uur voor
de twee vrouwen, die eindelijk als versteend
waren van onrust en verbazing.
Eindelijk verscheen de kamerdienaar.
Zijne houding toonde klaarblijkend, dat hij
geen goed nieuws aanbracht.
Inderdaad nergens, zeide hij, was er
een spoor van den ouden graaf te ontdekken.
En men heeft overal goed gezocht
Overal, mevrouw, van in de kelders
tot op de zolders.
De geheele namiddag ging in opzoekingen
voorbij, doch alles was nutteloos. De zoe
kers kwamen, de eenen voor, de anderen
na, met hetzelfde antwoord terug en ech
ter waren de kleederen van den graaf in
zijne kamer gebleven, niemand had in den
nacht eenig gerucht vernomen, en de uit-
Valsche bankbrieven van 1000
frank. Men komt dezer dagen te
ontdekken dat er valsche Belgische
bankbrieven van 1000 frank sedert een
14tal dagen zijn in omloop gebracht.
Dit veroorzaakte eene licht te begrijpen
ontreddering daar de nationale Bank
oumiddelijk de uitgifte dezer bankbrie
ven overal deed staken.
Dynsdag 11. had men in de bureelen
der Nationale Bank te Brussel reeds
28 valsche biljetten ontvangen.
Het is jaren geleden, namelijk in
1874, dat de bankbrieven van 1000 frank
gemaakt werden en het is aangekondigd
geweest dat er nieuwe bankbrieven van
1000 frank gingen gedrukt worden. Nu
hiervan hebben de vervalschers gebruik
gemaakt. Al de bankbrieven van 1000
frank die in omloop zijn, worden inge
roepen.
De valsche bankbrieven te Brussel in
gekomen zijn bevuild en zien er uit of
ze al eenigen tyd in omloop zouden zyn
gangsdeur was zorgvuldig gesleten bevon
den geworden.
Men deed den ganschen omtrek van het
slot doorzoekenmen ging zelfs zoo ver
gansch Rakelvee en zijn omstreken af te
doen zien
Het gerecht werd van het gebeurde onder
richt, en op zijne beurt spande het een
onderzoek in bosschen en waterloopen
werden daarbij nog onderzocht.
Vruchtelooze moeite het lichaam van
den graaf van Borluit bleef onvindbaar.
XVIII
Verplaatsen wij on6 in gedachte opnieuw
te Rijsel, in dien zelfden schouwburg, waar
wij den jongen Frederik van Borluit voor
de eerste maal aantroffen.
Daar ontmoeten wij toevallig met eenige
officieren en burgers heer van Eezaat en
Fried Starkels.
Het eerste bedrijf van een hedendaagsche
drama is op het punt te eindigen en de
hartroerende klacht eener jonge tooneel-
6peel8ter heeft haar langdurige toejuichin
gen verworven.
Die beginnelinge speelt niet slecht.
Hoe, beginnelinge onderbrak een
majoor. Gij meent dus dat zij nog jong is
Wel ja twintig jaar ten hoogste.
Kom, kom, gij houdt geene rekening
van het voetlicht voeg er nog zooveel
jaren bij, en dan zult ge omtrent haren
ouderdom kennen.
en vertoonen dat ze met spelden zyn
aaneengehecht geweest. Nu dit kan ook
't werk zijn der vervalschers om de uit
gifte te vergemakkelijken.
■k
Nen haasDe liberale Volksver
tegenwoordiger voor S' Nicolaas. heer
schap Persoons van Lokeren, vroeg
over eenige dagen ter Volkskamer aan
den heer Minister van openbare werken
Hoever staat het met de studie over de
velobaan van Temsche naar Cruybeke
en wanneer schikt men er aan te begin
nen
En de heer Minister antwoordde
De gevraagde velo-baan van Tem-
sche naar Cruybeke bestaat en bewijst
zeer goede diensten.
En of de Lokersche held stond te kij
ken lijk 'nen uil op 'nen kluit I.. Nu
onze liberale Volksvertegenwoordiger,
M. Rens is van den zelfden caliber.
In België en in Italië. In
besteedt de Staat 18,889,166,55 fr. aan
het lager onderwijs, gemeenten en
provinciën leggen daar nog zoowat
28 millioen bij.
Italië heeft eene bevolking van om
trent 30 millioen inwoners, dus ruim
viermaal zooveel als in België.
Het gouvernement van dat land zou,
om gelijk te staan met België, viermaal
zooveel aan zijn lager onderwijs moeten
besteden, dus omtrent 75millioen.
Over eenige dagen heoft men een nieu
we wet op het lager onderwijs in Italië
beginnen te besproken weet ge voor
hoeveel bet Italiaansch Gouvernement
voorstelt tusschen te komen
Voor twintig millioen
Dat is 1/4 van hetgeen het Belgisch
Staatsbestuur doet in verhouding met
de bevolking.
Maar in Italië is alles opperbest, vol
gens onze geuzenbladen immers liet
onderwijs is daar verplichtend.
In God vertrouwen wij. Dat is
de leus die op den rand der munten van
de Vereenigde Staten staat.
Die leus heeft dezelfde beteekenis als
deze welke op het Belgisch geld staat
Ood bescherme België. Dieu protégé la
Belgique.
Er was gezegd geweest dat de Ver
eenigde Staten die leus zouden weglaten
op de nieuwe muntstukken.
De Kamers daarover geraadpleegd,
hebben beslist met 355 steramen tegen 5
dat de leus In God toe trust. In God
vertrouwen wijop de muntstukken zal
behouden blijven.
Terwijl deze woorden gewisseld werden,
had van Eezaat een programma ingezien.
Geertje, zeide hij, Geertje... juist, ik
ken ze heel goed En gij, Fried
Ik herinner mij niet haar ooit gezien
te hebben.
Gij hebt toch den dag wel onthouden,
waarop wij in de Warande te Brussel dien
ongelukkigen Frederik tegenkwamen en
Nelly Thuriot herkenden. Wel.de vriendin,
waarmede het ellendige wijf aan 't kouten
was, is de tooneelspeelster, welke gij hebt
toegejucht Doch, van Frederik gesproken,
hebt gij geen nieuws ontvangen van Rakel
vee, gedurende mijne afwezigheid
Alles wat ikweet ia dat de oude
graaf terug op Elsegem is gaan wonen en
hij over vijf, zes da^en zijnen zoon nog
verwachtte, wien hij vergiffenis schijnt te
hebben geschonken.
Dat is onuitlegbaar, zoo Frederik
waarachtig terug in Nederland is en hij
kennis heeft van zijns vaders besluit
Mejuffer de Dak heeft hem geschre
ven en schijnt z lfs twee brieven van hem
te hebben ontvangen
Heer van Eezaat schudde 't hoofd en zeide:
Daar zit weer eenig geheim onder,
waar men wellicht de hand kan vinden
van die duivelin, wier spoor wij sedert
eenige jaren hebben verloren.
De officier die zich reeds in het gesprek
gemengd had, richtte zich tot van Eezaat
en zeide
OpgepastVreemde kerels doen
in den omtrek van Antwerpen hun. best
om kruisen aan den man te brengen, ter
gelegenheid van het gouden priester
jubileum van Z. H. Paus Pius X. Vol
gens hunne prospectussen, is aan 't dra
gen dier kruisen een bijzondere zegen
verbonden.
Uit goede bron vernemen wy dat daar
niets van waar is.
Wij maken dat over aan het publiek,
opdat het op zijne hoede weze, want
heel waarschijnlijk zullen die kerels ook
wel naar onze streken afzakken.
Kankerziekten. Het g
bestuur van Elsene heeft het initiatief
genomen om bij de andere gemeenten
der Brusselsche omgeving aan te drin
gen, ten einde eon wensch aan den Pro
vincieraad te zenden, strekkend tot
bouw van een provinciaal gesticht voor
ongeneesbare kankerlijders.
Onze eierhandel. Men heeft in
1907 in België 219 miljoen eiers inge
voerd. Het grootste aantal eiers kwam
ons toe uit Italië, doch de invoer uit dit
land vermindert van jaar tot jaar. In
derdaad, gedurende de twee eersto
maanden van 1906 werden 6,060,000
eieren ingevoerd uit Italië, in 1907
slechts 4,144,000 en in 1908 zakte het
aantal op 3,890,000.
Duitschland scheen op den tweedon
rang van invoer te komen in 1906 en
1907, doch in 1908 neemt Holland do
tweede plaats in met 2,174,746 eieren,
tegen 1,984,000 in 1906.
Gedurende de maand Februari kwa
men niet minder dan 1,685,000 eiers
uil Holland en slechts 205 eieren
uit Duitschland, uit Italië 1,702,000
eiers.
De andere landen die eieren naar Bel
gië zenden zijn Rusland, Oostenrijk-
Hongarië en Bulgarië. De invoer van
dit laatste land is geklommen sedert
1907.
Onze inlandsche eieren worden groo-
tendeels naar Frankrijk en Engeland
gezonden.
Het totaal cijfer van uitvoer onzer
inlandsche eieren bedroeg in 1907 niet
minder dan 129,296,000 eieren. Gedu
rende de twee eerste maanden verzon
den wij 1,315,600 eiers naar Frankrijk
en 5,152,000 naar Engeland.
Stellig is het dat de Belgische land
bouwers door belere verzorging hunner
neerhoven, meer eieren zouden kunnen
uitvoeren en dat er minder eieren zou
den moeten ingevoerd worden.
Zoo heeft dan graaf Frederik van
Borluit Oost-Indië toch verlaten Ik had
nogtans hooren zeggen, dat de Atchineezen
hem gevangen hadden genomen en men
niet wist wat er van hem geworden was.
Gij hebt Godfried gehoord ik weet
er niet meer van dan hij ons verteld heeft.
De laatste brief, welken ik van Frederik
heb ontvangen, dagteekent van over acht
maanden en 't is slechtB onrechtstreeks dat
men over eenige weken nieuws van hem
ontvangen, dagteekent van over acht maan
den en 't is slechts onrechtstreeks dat men
over eenige weken nieuws van hem ontvan
gen heeft.
Gij hieldt dan briefwisseling met hem?
vroeg de officier.
In de laatste jaren niet regelmatig
meer. doch in 't begin van zijn verblijf in
Amerika schreef hij me nog al dikwijls.
Indien hij ooit zijne gedenkenissen
schrijft, sprak de majoor lachend, zal hij
iets oprecht belangwekkends kunnen te
voorschijn brengen.
Dat is waar, antwoordde de grondbe
zitter, maar ik ben overtuigd dat hij zulks
niet doen zal, want in zake van schrijven is
hij altijd een groote luiaard geweest. Ik ben
zelfs gestoord op hem geweest, omdat hij
me de avonturen, waarin hem de tooneel
speelster sleepte die haar slachtoffer in
Amerika was gevolgd, zoo oppervlakkig
deed kennen.
Wordt voortgezet.