Vlaamsche Kermis, 2e\ 3en, 9en en 10en Augustus.
Zondag 19 Juli 1908
5 centiemen per nummer
623te Jaar 1009
Hospitalen.
Verwereldlijking.
De SchooL
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST. HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID
STAD AALST
STANHOPE
Tuin- en Landbouw.
De Belgische
Spaar- en Lijfrentkas.
DITJES en DATJES.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder
kening van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men Schryft in bij C. Van de Putte-GooMena, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
CLIQUE «LLM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. i-00 Vonnissen op
3d" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureole van
dit blad.
Aelsl, IS Juli 190*.
Het is onbetwistbaar dat in die steden
en gemeenten, waar liberalen en socia
listen volkomen meester zijn, zij weldra
tot de verwereldlijking der hospitalen
besluiten.
Handelen zy uit spaarzaamheid
Neen, neen zy handelen alleen om hun
nen duivelschen haat tegen God, tegen
den R. G. Godsdienst bot te vieren.
Wat raakt hun de spaarzaamheid
het mag kosten wat het wil en kan
als hunne helsche maconnieke plannen
maar ten uitvoer worden gebracht.
De liberalen en socialisten die in de
Fransche stad Dijon het hooge woord
voeren hebben er het hospitaal ver we
roldlijkt, in andere woorden, zjj hebben
de gasthuisnonnen afgedankt en vervan
gen door wereldlijke ziekenoppassers.
Die wereldlyke ziekenoppassers kwe
ten zich zoo zorgeloos van hunne taak
dat men er weldra de slechte gevolgen
van gewaar wierd, zoo het blykt uit een
verslag aan de socialistischen stedelijken
Raad van Dijon voorgedragen.
Dit verslag bestatigt dat de uitgaven
in groote mate klimmen, terwijl het ge
tal der zieken in verpleging afnam.
In 1902, wanneer de gasthuisnonnen
nog het hospitaal bestierden, telde men
175,520 dagen verpleging in 1907, toen
de verwereldlijking ingevoerd was telde
men er slechts 152,898, 't is te zeggen,
dat de zieken al to samen genomen
22,622 dagen minder in 't hospitaal had
den verbleven.
Wanneer do gasthuisnonnen het hos
pitaal bedienden beliep de begrooting
tot 275,000 fr.
Nu heden dat hel hospitaal verwereld
lijkt is en er min zieken zijn, beloopt de
begrooting tot 400,000 frank.
Nu, dit is nog al niot men heeft pa
pierwaarden en eigendommen voor een
hoog bedrag moeten verkoopen. Men
spreekt van 600,000 fr.
En men denke niot dat de zieken beter
verzorgd worden. Neen, 't is slechter
zoo wordt algemeen bekend.
Hoeveel roodjes hebben er aan dien
honingpot meêgelekt
de Amerikaansche detective.
to*
24* Vervolg.
Neen, antwoordde vrouw Lenz, dat
is ze niet maar een ware plaag is zij voor
mij. Nancy, laat de dame los en ga uit mijn
oogen 1 gebood zij het ongelukkig schepsel
dat zich schuw en vreesachtig aan de zus
ter vastklemde, die beschermend den arm
rond haar sloeg.
Men heeft mij verteld, vervolgde de
zuster, dat de ongelukkige door drankzucht
in dezen toestand is geraakt en dat ge niets
deedt om haar dat te beletten. Daar zij uwe
dochter niet is, was het misschien het beste
dat ik haar meenam naar het gasthuis.
De laatste woorden brachten vrouw Lenz
tot woede. Zij rukte Nancy van de zuster
af en slingerde haar tot op den naasten
strooizak.
Dat komt er van, als ge op de straat
rondslentert siste zij haar toe. En tot de
zuster sprak zij ruw Ik kan zelf wel voor
de meid zorgen. Uw hospitaal gezaag heb
ik niet noodig.
Terwijl zij zoo raasde, was de oude Lenz
tot achter haar geslopen. Ëarsch beet bij
haar toe
Houd uw mond, dom schepsel 1...
En met kruipende onderdanigheid tot de
Ten gevolge van dit alles heeft de pre-
fekt of gouverneur de leden der Com
missie afgesteld en een enkwest is geo
pend...
Wat den uitslag van dit enkwest we
zen moge, eeD feit staat vast't is dat
de inwoners van Dijon het dubbel en
dik zullen betalen van zoo onbezonnen
de socialisten aan 't Bestuur hunner stad
te bobben gesteld
Landgenooten Medeburgers dat is
een spiegel voor ons...
Nu, ge weet het, wie zich aan ande
ren spiegelt, spiegelt zich zacht
Niets ligt de geuzen van allen deesem
zoo zeer op de maag dan onze catholieke
schoolinrichting.
't Onderwys zou moeten verwereld
lijkt worden, i. a. w., 't zou moeten on
godsdienstig of liever goddeloos wezen.
Van God en van de christelijke leering
zou er daar geen spraak mogen zyn
intogendeel men zou er God mogen las
teren en verloochenen, den Godsdienst
en zyne bedienaars, de priesters, bespot
ten.
Een protestantsche dominé, een der
opstellers van het Fransche dagblad
Le Siècle drukt over de verwereld
lijking zijn gedacht uit als volgt
De gevaren welke de verwereld
lijkte school loopt, indien hare aankle-
vers voortgaan met haar de huidige
leerlijke rol te doen spelen, zijn groot.
In de schoolboeken heeft men tot den
naam van God doen verdwijnen, en al
dus is men langzamerhand en eenvou
dig gekomen tot de afschaffing van de
plichten jegens de menschen. Men vindt
thans onderwijzers der verwereldlijkte
scholen die bewerendat er geen zedelijk
onderwijs meer noodig is, en dat alle po
gingenaangewend om aan de kinderen
hunne plichten en hunne rechten te leeren,
slechts 11 zottigheden zijn I
En zoo allengskeus, van val tot val,
komen wij tot dit besluitEr zijn geene
plichten aan de kinderen te leeren allo
zedelijke opvoeding is eene onmoge
lijke, verdrukkende en willekeurige on
derneming, eene dwingelandij
Waarlijk, voegt hy er bij, men zou
zeggen, dat zij, die onze jonkheid moe
ten opvoeden, behagen scheppen in hun-
zuster Ziet ge, mevrouw, dat arme ding
is een nicht van mijne vrouw en heeft een
aangeboren neiging tot drinken. Wij doen
alle moeite voor haar, maar haar in een
hospitaal stoppen, neen, dat doen wij niet
Ook FranB was opgestaan, en na eenige
blijkbaar vergeefsche pogingen om recht op
zijn beenen te staan, leunde hij tegen de
tafel.
Wat is er aan de hand stotterde hij.
Werk voor mij
Neen, neen, jongen haastte de moe
der zich te antwoorden het was enkel om
Nancy... En denkend aan de vermaning
van haar man, voegde «ij er huichelachtig
bijDie goede dame wilde ons meisje meê-
□emen.
Ja, ja, zoo is het, bevestigde Lenz;
maar wij kunnen Nancy niet missen.
Niet missen riep Frans, met een
vijandigen blik naar de op den grond lig
gende. Wat moet ge met haar
Het meiBje heeft goede verzorging
noodig, zegde de zuster ernstig. Het arme
schepsel i6 geheel verwaarloosd en kan niet
hier blijven. Ik zal de zaak niet laten rus
ten, en aUhet blijkt, dat ge geen wettige
rechten hebt dan...
Scheer u weg viel Sibylle haar woe
dend in de rede. Wat bemoeit ge u met
andere menschen
Zwijg, oude Ditmaal was het Frans,
die haar terecht wees, de hand op haren
mond leggend. Als mevrouw het meisje wil
hebben, kan zc het krijgen.
ne rol te verkleinen en aan de tegenstre
vers der verwereldlijkte scholen wapens
te geven om ze te bestrijden
Dus volgens de bekentenis van dezen
protestantschen dominé is het verwe
reldlijkt onderwijs goddeloos en zede
loos.
Wy, die de overtuiging hebben dat
het onderwijs godsdienstig zijn moet,
zijn dus verplicht het goddeloos onder
wijs uit alle onze krachten te bevechten.
Brokoliekool, Winterbloem
kool. Door haren naam toont deze
kool ons. dat zy haar produkt geeft 11a
den winter doorgebracht te hebben.
Men zaait de brokoliekool begin Juli
en zoodra zij 5 a 6 bladeren ontwikkeld
heeft plant men ze ter plaats op afstand
vaa 60-70 c.
Alhoewel deze kool voor hare bloem
gekweekt wordt vraagt zy veel stikstof-
mesten, want zy ontwikkelt talrijke
bladeren, en hoe krachtiger deze laatste
zullen worden, hoe meer zal het produkt
groot en winstgevend zyn.
Al spittende geven wij behalve ver
teerd mest, 3 k. zwavelzure ammoniak
per are, het is bekend dat de zwavelzure
ammoniak de beste stikstofmest is voor
de koolgewassen de potasch heeft ook
grooten invloed op het ontwikkelen
dezer planten zyne werkiDg, gevoegd
by die van de zwavelzure ammoniak,
zal ons produkten van eerste hoedanig
heid en van groote opbrengst leveren,
bijgevolg strooien wy per are 4 k.
kloorpotaschen, om een volledig mest
toe te dienen, voegen wy er bij 5 k.
superfosfaat.
De brokoliekooien moeten vanNovem-
ber af beschut worden men buigt ze
eerst langs den noorderkant, de stam zal
goed aangeaard worden en, als het
vriest, dekt men de planten met lang
mest, bladeren, enz. men ontdekt ze by
goed weder en, einde Februari moeten
zij heel en gansch ontdekt worden om
toe te laten den grond om te spitten.
Als beste variëteiten bevelen wy aan
Brokoliokool vroege van Paschen en de
Mammouth de tweede is later dan de
vorige.
G. Impatient,
Leeraar Tuinbouwschool
Vilvoorde.
Doch de zuster, die wel inzag, dat dit
niet zonder heftige tooneelen zou gaan,
achtte het geraden, zich voorloopig alleen
terug te trekken.
Ik zal het arme schepsel niet verge
ten, maar terugkomen.
Toen zij de kamer verlaten had, heersch-
te er een poos drukkend zwijgen. Lenz had
de verschijning der liefdezuster uit zijn
evenwicht gebracht hij hield er niet
van, dat vreemden hem kwamen storen
en zijne vrouw was niet minder verdrietig
over de inmenging van een derden persoon
in hare aangelegenheden.
Alleen Frans scheen de zaak niet ernstig
op te nemen hij geeuwde en rekte zich
uit, en waggelde eindelijk naar den twee
den strooizak, wierp zich daarop neer,
mompelde eenige onverstaanbare woorden
en zonk toen in een diepen slaap.
Sibylle luisterde een poos naar zijn zware
ademhaling.
Kom eens naderbij fluisterde zij
Lenz toe. Wij zitten daar leelijk in de
klem hoor
Ach ja I knikte de man verstrooid.
Die jongen mag niet te veel weten.
Verstaan Hij heeft den duivel in zijn lijf
als wij niet oppassen, krijgt hij ons er on
der.
Hm Hm I
Van nut zal hij ons wel zijn maar
hij is te wild, te onvoorzichtig hij kan ons
licht in ongelegenheid brengen, als we hem
alles zeggen
Het verslag der Spaar-en Lyfrentkas
voor 1907 is verschenen. Dat verslag
geeft nuttige inlichtingen en bewijst dat
er veel vooruitgang is. Vandaag geven
wij eenige cijfers nopens de Spaarkas.
Op 31 December 1907 waren er in
België twee millioen, vijf honderd acht en
twintig duizendtwee honderd en zeven
spaarboekjes, bijgevolg iets meer dan
een spaarboekje op 3 inwoners.
Op de zelfde dagteekening was het
bedrag van die spaarboekjes een milli
ard twee honderd twee en tachtig millioen
frank.
In 1907, zijn er honderd en acht duizend
spaarboekjes bijeengekomenen de som op
de spaarboekjes gestort, is vermeerderd
van zeven en zeventig millioen vijfhonderd
duizend frank.
Het sparen,zooals uit die cijfers blykt,
neemt veel toe in België.
Die vooruitgang springt nog meer in
de oogen, als men den tegenwoordigen
toestand vergelijkt met dezen van over
10 jaar. Van 1897 tot 1907 is het getal
spaarboekjes bijna verdubbeld.
De Belgische Spaarkas, op aanvraag
der spaarders, doet het geld in België
gestort, overschrijven op de Fransche
en Hollandsche spaarkas. Het geld op
de Fransche en Hollandsche spaarkas
gestort, is uitbetaalbaar in de Belgische
postbureelen en wederzijds hot geld in
de Belgische postbureelen gestort, is
uitbetaalbaar in de Fransche en Hol
landsche postbureelen. In 1907 zijn er
reeds verschillige duizenden zulke uit
betalingen en overschrijvingen gedaan,
voor verschillige honderd duizenden
franks.
Wy roepen op die wederlandsche
schikkingen der Spaarkas by zonder de
aandacht onzer Franschmans Die
overeenkomst tusschen do Belgische en
Fransche Spaarkas levert hun oen vier
dubbel nut op
1°) Het gestort geld wint intrest.
2°) Zij moeten voor het gestort geld
niet zorgen en zyn in geen gevaar het te
verliezen.
3°) hun geld zal niet gestolen worden,
iets waarvan men alle jaren hoort. j
4°) Als het in de spaarkas zit, zy
zullen min bekoord zijn het te verdrin
ken.
Weer knikte Lenz toestemmend.
Vóór alle dingen wat beginnen we
nu met die meid daar In het gasthuis mag
zij niet.
Neen.
En wij kunnen haar ook niet meer
hier houden het is te gewaagd, te meer,
nu Frans terug is.
De jongen zal echter willen weten,
wat er met haar aan de hand is, meende
Lenz.
Laten wij het hem liever zeggen hij
kan ons wel een handje helpen met de
zaak.
Dat is waar gaf Sibylle toe. Toen
luiBterde zij naar een gedruisch bij de deur.
Daar is alweer iemand.
Een nieuwe verrassing de bezoeker was
ditmaal een neger. Hij boog voor het oude
wijf of zij een hertogin was.
Neem mij niet kwalijk dat ik u stoor,
maar de boodschap, waarmeê mijn meester
mij hierheen stuurde, is van belang.
Uw meester? vroeg Lenz, den zwarte
wantrouwend aanblikkend.
Ja, hier is een brief van hem. Ik moet
op antwoord wachten.
Lenz nam het briefje en las den inhoud,
die vreemd klonk.
Noem uw prijs, maar zorg dat de poli-
cie met uw verblijf ontdekt Als men u
vraagt mijne identiteit te bewijzen, zeg dan
dat ge mij niet kent.
Van wie komt dit vroeg Lenz ver
baasd
Wij kunneu de werklieden niet genoeg
aanraden spaarzaam te zijn dat is de
beste, de afdoenste en om zoo te zeggen
de eenigste wijze om hun lot duurzaam
te verbeteren.
Om de Spaarkas aantrekkelijker te
maken en meer byval te doen genieten,
ware het goed onze Spaargilden in te
richten niet alleen met een algemeen,
maar met een bijzonder, bepaald doel,
bijvoorbeeld De arme kinders van
jongs af leeren sparen in de school om
kleederen te koopen voor hunne Eersto
Communie, zou eene groote hulp zyn
voor vele arme ouders, die er nu moei
lijk aangeraken. De jongelingen en
jonge dochters leeren sparen om meu
belen en allerhande huisgerief te koopen
als zij het huwelijk aangaan, om een
ambacht of handel te ondernemen, om
eigenaar te worden van een huis of een
stuk land, om een boerderijtje te kun
nen aangaan, enz. De werklieden leeren
sparen om-geld te hebben om het vol
gende jaar naar Frankrijk te gaan
waar nu velen maar slecht aangeraken;
sparen om de huishuur en landpacht te
betalen, om 's winters kolen en kleeren
te koopen en voor menigvuldige andere
noodwendigheden.
Gezondheidsleer. Ziehier
eenige nuttige raadgevingen door dokter
J.-K. Beving
Geef den zuigeling geen suiker
Geef hem het eerste jaar niets dan
moedermelk of afgeroomde koemelk
Schud en wieg hem nietlaat hem
liggen zelfs al schreit hy en geef hem
eten nooit meer dan om de twee uren.
Geef hem alle dagen een bad
Voor 7 of 8 jaar laat uw kind niet
leeren. 't Is overigens moeite verloren
Een jongeling mag geen koud water
sparen
Zwemmen is een der gezondste oefe
ningen
Eet zoo weinig mogelijk aardappelen;
Schoon zuiver tarwebrood is de ge
zondste kost die er bestaat
Beafstuk en roastbeaf is het vleesch
dat het lichtst verteert
Knabbel goed uw eten
Doet in alles veel zout
Drink weinig of nooit buiten uwe
maaltijden
Van M. Alan Burton.
Dien naam heb ik nooit gehoord,
mompelde Lenz, terwijl zijne vrouw hem
het papier uit de hand trok om het even
eens te kunnen bestudeeren.
Zij kwam er echter niet toe, want op dit
oogenblik roerde zich de slapende Frans,
mompelde een paar woorden in de dieven
taal en richtte zich slaapdronken overeind.
Wie is dat vroeg de neger.
Een arme drommel met zijn zuster,
antwoordde Sibylle snel zij ging zoo staan
dat ze Frans verborg. Hun huisbaas heeft
zè op straat gezet en nu hebben wij ze voor
dezen nacht opgenomen.
Deze uitlegging scheen de zwarte niet
geheel te vreden te 9tellen, want hij zag
scherp naar Frans. Om goede redenen had
hij gehoopt het echtpaar alleen te treffen
op een derden of vierden persoon was hij
niet voorbereid. Hunne aanwezigheid kon
licht zijne plannen in de war brengen of de
taak, welke hij zich had gesteld, bemoeilij
ken. De neger was namelijk niemand an
ders dan de aldus vermomde Vernet.
In zijn ijver, verdere ontdekkingen te
doen, die wellicht konden leiden tot opspo
ring van den moordenaar, had hij het mid
del gekozen om zich met de Lenzen in
verbinding te stellen.
Hij had namelijk aldus geredeneerd als
Alan Burton en de voortvluchtige matroos
een en dezelfde persoon waren, zou de des
's morgends aan de villa door de bedelwij-
afgegeven boodschap waarschijnlijk voor
Bier is sterker dan wijn Rhynsche
en Moselwijn is gezonder dan andere
Kernemei k is heel gezond
Drooge erwten, spek, bokking en
haring zijn uitnemend krachtvolle spij
zen
Suiker is een gezonde spijs voor groote
menschen
Eet liever dikwyls woinig dan veel
ineens
Slapen na het eten is doorgaans heel
goed, maar ondor zekere voorwaarden
Houd zooveel mogelijk uwe vensters
open
Eene vrouw die in zekere oogenblik-
ken des levens zich laat wijsmaken dat
ze geen zuiver linnen mag aandoen, stelt
haar leven in gevaar
Doe veel turnoefeningen maar vermijd
zorgvuldig de overdroveno krachtin
spanning zoo gij geene hartziekte wilt
hebben. Dat uw hoed altijd zoo licht en
zoo malsch mogelyk weze
Vermoeid de kleine horsenen van
uwe kinderen niet met nuttelooze ver
telsels van buiten te doen leeren
Neem nooit een geneesmiddel in dat u
aanbovolen wordt'door iemand die niet
doktoor is of door eenen geneesheor die
u niet onderzocht heeft
Geef aan een zieke te drinken zoo veel
als hjj wil, hoe meer hoe liever, als de
voornaamste kilte uit den drank is kan
het nooit geen kwaadovervloedig drin
ken is zelfs daD gewoonlijk goed
Stoffige lucht doet meer vallingen
krygen dan windtochten, en leidt vooral
zekerder tot tering.
Of ze wachten P Als gebrui
kelijk is de wetgevende zittijd in Frank-
ryk gesloten daags vóór den nationalen
feestdag van 14 Juli.
Twee voornaamste punten van 't pro
gramma der Fransche Ministers zijn
naar den aanst. zittijd verzonden, name
lijk
Het wetsontwerp betrekkelijk de be
lasting op 't inkomen
Het wetsontwerp op de ouderdoms
pensioenen, daar de Senaat er zich niet
kon meê onledig houden..., omdat er
geen zout in 't bakske is...
En de Fransche werklieden, ouder
lingen van 70 jaren, die in nood verkee-
ren, mogen nog altijd voort naar hun
pensioen wachten. Dat zullen de blau
we, roode en groene schry velaars wel
weten te verzwijgen.
Het jubelfeest der conserva
tieve Regeering. Er is spraak van
in October de voornaamste leiders der
Catholieke Partij byeen te roepen in de
groote Steden en Arrondissementshoofd
plaatsen, ten einde maatregelen te no
men tot viering van bet 25jarig jubel
feest der conservatieve Regcering.
In den geest der inrichters zou dit
feest niet in de hoofdstad alleen worden
gevierd, maar ook in alle centrums van
eenig belang en de feesten zouden duren
van Juni tot September.
hem bestemd ge weest zijn. Wat die bood
schap was, viel moeilijk uit te visschen
wel echter loonde het de moeite, door het
echtpaar Lenz trachten gewaar te worden,
in welke betrekking de aristocraat tot het
beruchte dievenhol stond. Hij meende dit
best ten uitvoer te kunnen brengen door
zich voor te doen als den knecht van Alan
Burton. Als neger vermomd, zou hij min
der snel herkend worden en ook minder
gewantrouwd.
XVII
Waarschijnlijk door 't praten wakker ge
werden, had Frans zich opgericht en zag
met zijne slaperige oogen in het rond. Toen
den vreemde ontdekte, kwam eene uitdruk
king van schrik op zijn gezicht. Hij schud
de den slaap van zich af, stond op en wan
kelde brommend naar de deur. Vernet wilde
op zij gaan, om hem door te laten, doch op
hetzelfde oogenblik ook, struikelde Frans
en bonsde zoo hevig tegen hem aan, dat
beiden vielen.
Eer de verraste detective, die onderlag,
zich kon oprichten, zag hij het vertrokken
gelaat van den beschonkene over zich ge
bogen en een scherp mes in diens hand De
aanval geschiedde zoo plotseling, dat de
beide oude menschen w> Ike de ongegronde
vijandigheid van hun zoon niet begrijpen
konden, verbluft toezagen.
Nu keerde Frans zich tot hen.
(Wordt voortgezet).
