Donderdag 12 November 1908 5 centiemen per nummer OS"4® Jaar 4102
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 1 Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
vaderland, taal, vrijheid.
WIE ZICH
eldin van het kwaad
De Belgische
spoorwegen.
OP REIS.
Onzijdig. Onderwijs.
Zondagrust.
DE DENDERBODE.
Dit j)lad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
ening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
aanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
ndigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
mgen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in by C. Van de Putte-GooHHens, Korte Zoutstraat, Nr 31
in alle Postkantoren des Lands.
CU1QUK 8UIJM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d8 bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendiagen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aelst, 11 November ll)OH
urn anderen spiegelt, spiegelt zich zacht,
egt de spreuk.
Voor ons, Belgen, is Frankrijk de
piegel waarin wij ons zacht spiegelen
innen.
Fransche ministerie van justicie
naakt alle vijfjaren eene statistiek op
an de misdaden en wanbedrijven over
relke de rechtbanken te vonnissen heb-
gehad.
Die statistiek leert ons dat er in, 't tijd-
erk van 1900 tot 1905, 50 duizend mis-
aden en wanbedrijven meer zijn ge
leegd dan in het tijdperk 1895-1900.
is vooral de jeugd die er zich
eefl aan plichtig gemaakt.
In 1830 telde men 6,999 minderjarigen
16 tot 21 jaar, welke misdrijven
gden waardoor zij met het Gerecht
adden af te rekenen in 1850, 13,910
I 1870, 19,661 in 1880. 23,110 in
890, 27,309 in 1900, 30.485einde-
ijk in 1905 het ijzingwekkend getal
an 31,441.
Op 274 moorden waarover in 1905
at Fransche Gerecht te vonnissen had
aren er 65 bedreven door minderjarigen
an 15 tót 21 jaar op 168 sluipmoor-
ea 38 op 12 vadermoorden 5.
cijfers zijn ontleend aan het libe-
aal orgaan De Vlaamsche Gazet die
voorzeker niet zal vergroot hebben.
Maar waaraan schrijft bedoeld libe-
lial orgaan dit steeds klimmende getal
e der misdaden en wanbedrijven door
i jeugd gepleegd
Wat nu als hoofdoorzaken wordt
opgegeven, zegt het liberaal blad,
daaronder vermeldt men vooral lui
aardij en genotlust, alkoolism en ge
brek aan familieleven. In vele groote
steden, maar vooral in deze van
Frankrijk, bestaat dit (het familie
leven) niet meer.
Het huiselijk leven ligt aldaar heele-
maal uiteengeschopt.
i Men wil genieten kost wat kost,
geld verkrijgen door alle middelen,
op de ruïne van anderen en door de
misdaad, ouden zoowel als jongeren.
Geen banden meer die de vrouw aan
DOOR Ecg. 1.EËA.
48eVERVOLG.
Ik stel me voor, antwoordde de offi-
er, u alles wat mij in Amerika en Oost
die overkomen is. in 't lange te vertellen.
daar zal ik nog al werk meê hebben
Is daarbij altemaal aangeteekend en zal
lirschijnlijk eens gedrukt worden. Voor
t oogenblik zal ik mij er toe bepalen met
de uitlegging te geven welke gij vraagt,
i ge zult zien dat het mijne schuld niet
zoo ik de vergiffenis niet heb komen ont
ogen welke mijn vader me wilde ver
men...
Door de Atchineezen gevangen gemaakt,
ik langen tijd tusschen hen gebleven,
ndat terzelfder tijd een hunner oversten
de handen der Hollanders was gevallen
i zij wachtten op heigeen met hem zou
sbeuren om over mijn lot te beslissen,
indelijk werd er eene ruiling gedaan en
kon mijn vendel vervoegen. Ik vernam
tusschen op onrechtstreeksche wijze dat
ijn vader, na een lang verblijf in Duitsch-
nd en Italië, terug naar Vlaanderen was
keerd. Ik stelde mij voor dat de kleine
sura een groot meisje moest geworden
n, en ik nam het besluit haar de vriend-
hap van vroeger te komen herinneren
ellicht kon zij het verbindingsteeken zijn
ttchen den verbolgen vader en den be-
nwhebbenden zoon.
Ik vroeg dus een tamelijk lang verlof,
it ik gemakkelijk verkreeg, dank aan mijne
vangenschap en mijne wonden, waarvan
laatste, op mijn aangezicht gelijk ge
int zien, nauwelijks genezen was. In
sta via gekomen deelde mij een bevriend
d den man en dezen (laatste) aan de
vrouw, het kind aan de ouders en de
ouders aan het kind hechten, zoomin
als jongeling en jonge vrouw en zelf-
achting en plicht.
Ziedaar de volkomene waarheid 1
Maar de oorzaken daar zwijgt het
liberaal orgaan over...
Waarom heorscht in Frankrijk lui
aardij en genotlust
Waarom is het familieleven uiteenge
schopt
Waarom zijn de banden verbroken
die de man aan de vrouw, de ouders aan
't kind verbinden en wederkeering
De liberale Vlaamsche Gazet zwijgt er
zeker liever over daar, indien zij recht
zinnig zijn wil, zou moeten bekennen,
dat de eerste en grootste oorzaak ge
legen is. in de vernietiging van de gods
dienstige leerstelsels, vervat in de tien
geboden Gods.
Men heeft aan *t volk voorgehouden
dat er geen God, belooner van 'tgoed en
straffer van 't kwade bestaat, dat na de
dood alles dood is...
Dus indien er geen God bestaat en na
de dood alles dood is dan is 't nutteloos
zijne driften te beteugelen en moet men
in dit leven maar trachten te genieten
zooveel mogelijk...
Ziedaar de ware oorzaken.
België heeft het dichtste spoorwegnet
der wereld en dat verre uit.
Wij hebben 7500 kilometers spoor
wegen. Frankrijk heeft er zesmaal zoo
veel als wij, maar zijn grondgebied is
15maa1 zoo groot.
Engeland heeft er Smaal zooveel als
wij, maar het is tienmaal zoo groot.
Holland is merkelijk grooter dan
België, maar het heeft enkel 3000 kilo
meters spoorwegen, dus nog niet half
zooveel als België.
Zwitserland is 2/5 meer uitgestrekt
dan België, omtrent 50,000 vierkante
kilometers tegen nagenoeg 30,000, het
heeft geene 4000 kilometers spoorwegen
en, het zou er 12,500 moeten hebben om
met België gelijk te slaan.
officier mede, dat hij aldaar de gevangenis
bezocht had en er een misdadiger aange
troffen die buitengewoon fel op mij geleek.
Ik werd nieuwsgierig om hem te zien en ik
ondervond waarlijk dat mijn vriend zich
niet bedrogen had. De man geleek me, zoo
voor het gelaat als voor de houding, en
door een zonderling toeval had hij bijna
dezelfde wonde als ik aan het hoofd, 's An
derendaags werd ik ziek, en de dokter die
mij bezocht, verklaarde dat ik door eene
slijmkoorts overvallen was. Die kwaal hield
me meer dan eene maand te bed.
Toen ik hersteld was en mijn bed
verlaten kon, vernam ik dat mijn dubbel
ganger uit de gevangenis ontsnapt was. en
iemand zegde mij over hetzelfde onderwerp
al lachend, dat hij in piijne plaats zeer ver
legen zou zijn. De bemerking was juist en
kwelde mijnen geest. Verscheidene gebeur
tenissen, waarover ik niet uitweiden zal,
deden mij die zonderlinge en overstaanbare
gelijkenis verwenschen 't Was aldus dat
ik op eene wandeling aangehouden werd en
mijne eenzelvigheid slecht kon bewijzen,
naeenen nacht in den kerker te hebben
doorgebracht.
Twee dagen later, vertrok ik met de
6toomboot naar Amsterdam, waar ik na
eene voorspoedige reis aankwam, en mij
een paar kennissen vertelden dat men mij
in de familie voor dood hield. Ik spoedde
mij met den eersten spoortrein naar Brussel
en vandaar naar Audenaarde, bij mijnheer
van Eezaat van wien ik de schrikkelijke
gebeurtenis, welke op Elsegem had plaats
gehad, vernam alsook de samenzwering
welke er op touw werd gezet. De aanwe
zigheid van de vrouw, die zich mevrouw
d'Aulneux deed noemen, sterkte mij in
mijn eerste besluit, van Blechts van verre
Duitschland is 22maal zoo groot als
België, maar beeft enkel Smaal zooveel
spoorwegen.
In verhouding volgens zyne uitge
strektheid heeft België dus 2 '/e maal
zooveel spoorwegen als Frankrijk en
Holland, 2maal zooveel als Engeland en
Zwitserland, 3maal zooveel als Duitsch
land.
Het liberale blad La Gazettewelk dat
aanhaalt, voegt erbij dat een zoo dicht
spoorwegnet als het Belgische, zeer
moeilijk is om te besturen, en om de
treinen regelmatig te doen loopen.
We mogen dus niet al te hevig zijn
in onze beknibbelingen.
Er is nog eene andere opmerking of
twee te maken.
Als België aan het hoofd staat van
gansch de wereld met zijne spoorwegen,
dan is dat wel een bewijs dat het katho
liek gouvernement, dat sedert 25 jaar
het bestuur in handen heeft,de belangen
van het land wel heeft behartigd
Dan is dat nog een bewijs dat de Bel
gen juist die onwetenden en achterlijken
niet zijn, voor welke zij door de liberale
pors gedurig worden uitgescholden
Over eenige dagen deden wij, per
ijzeren weg, de reis van Brussel naar
Gent, en wij hadden de gelegenheid het
volgende gesprek, tusschen twee land-
houwers, te hooren
Pier. Dag Pol, wat geluk van u
hier te ontmoeten Waar gaat gij naar
toe
Pol. Ah, vriend Pier... Ik ga naar
huis.
Pier. Hoe En zoo vroeg
Pol. Ja... ik ben naar Brussel ge
weest ik ben dezen morgend met den
trein van 4,10 uren vertrokken, en zoo
dra myne zaken afgehandeld waren,
heb ik den eersten den besten trein geno
men om weêr te keeren. 't Komt er op
aan van vroeg te been te zijn.
Pier. Maar jongen, bij uwe aan
komst moest geheel de hoofstad nog te
bed zyn
Pol. - 't Is te zeggen de fruitmar-
jphands zijn altijd op hunnen post.
Pier. 'k Heb liet weg ge komt
van de markt 1
alles aan te zien, derwijze dat men niets
merken kon... Het vervullen dier rol was
voor niemand nadeelig en niemand liep er
gevaar mede. Mijn plan was daarbij nauw
keurig afgeteekend het was nagemaakt op
hetgene men tegen mij gesmeed had, en ik
werkte bijna dag en nacht aan zijne uitvoe
ring
Nu begrijp ik alles riep de openhar
tige Roel Joris Zoetberg was uw helper...
Een slimme kerel, dat verzeker ik u...
Maar hoe komt het, dat ge hem niet met u
mede hebt gevoerd Dat vraag ik mij sedert
uwe aankomst gedurig af... We zouden
dien vriendelijken en geleerden man wel
willen terugzien.
Joris Zoetberg bestaat niet meer, ant
woordde de kapitein langzaam en met een
zonderling gebaar.
XXX
Joris Zoetberg bestaat niet meer her
haalde Roel de Dak getroffen. Wat wil dat
zeggen Ge spreekt toch niet ernstig, neef.
Van Eezaat keek Frederik nu lachend
aan
Waarachtig zeide hij, ik geloofde
niet dat de begoocheling zoover zou kunnen
gedreven worden... Weihoe, bij niemand
de minste verdenking I
De toehoorders der drie aangekomenen
keken elkander vragend en met verwonde
ring aan.
Zoodus, hernam de grondbezitter,
niets heeft in den schilder Joris Zoetberg
graaf Frederik van Borluit verraden die
hier tegenwoordig is
Bij deze woorden, galmden er tegelijk
vijf uitroepingen door de kamer.
Zou dat mogelijk wezen, riep Laura...
Pol, Inderdaad... Ik heb dezen
morgend eene tamelijke boeveelheid
druiven verkocht, en dat aan eenen
schoonen prijs maar ik moet er bij
voegen dat ze uitermate goed zyn.
Pier. Parbleu, en ik heb er om
zoo te zeggen geen. 't Is mij onmogelijk
iets te verkoopen daarbij ze zijn zeer
klein, en ze rijpen niet.
Pol. Ik heb er dezen morgend
verkocht aan 2 fr. en 2,25 fr. de kgr.
Pier. 't Is te zeggen dat ge een
schoon sommeken ontvangen hebtge
maakt mij waarlijk jaloersch te meer
dat ik nooit goluk bij de druivenkweek.
Pol. Dal is zeker en vast een beetje
uwe schuld, vriend Pier ge moogt niet
vergeten dat de w ijngaard goed moet
verzorgd worden. Na het iuoogsten der
vruchten zyn alle planten verzwakt.
Dusvolgens is het hoogst noodzakelijk
hunne kracht te herstellen door eene
doelmatige bemesting. Ook verwaarloos
ik nooit, te beginueu van October tot in
de lente doch niet als het vriest
mijne wijngaarden om de veertien dagen
of drie weken te begieten met eene op
lossing per hectoliter water de volgende
meststoffen inhoudende
40 grammen zwavelzuur ammoniak,
50 grammen superfosfaat,
25 grammen zwavelzure potasch.
Deze oplossing is voldoende voor tien
planten. Indien gij op die manier wilt
te werk gaan, hen ik verzekerd dat gy
betere uitslagen zult bekomen.
Pier. Dat is eeu goed gedacht, Pol
van de naaste week ga ik de proef on
dernemen, en ik zal er voor zorgen u
goed op de hoogte der zaak te houden.
Pol. Wel bedankt Pier... Hola, ik
ben er, ik moet afstappen jongen. Al-
lons, tot wederzieus, Pier, goede reis.
J. Aidit.
De Petit Marseillais, is een Fransch
blad dat volstrekt niet katholiek is Het
blad klaagt over de verregaande dom
migheid van het onzijdig onderwijs.
Krachtens de onzijdigheidmag eene
straat, al ware 't eene historische straat
in eene groote stad, niet meer vermeld
zouden wij dan blind geweest zijn
Schertst gij dan niet, mijnheer van Eezaat
O 1 mijne lieve nicht, hernam Frede
rik, beschuldig u niet van gebrek aan door
zicht alles hielp mede om u in de dwaling
staande te houden de elf jaren afwezig
heid, het verblijf van den ongelukkige die
zijnen rol met het leven betaald heeft, de
verwoestingen door den tijd teweegge
bracht, de vermomming, mijn beroep...
En uwe behendigheid, onderbrak Fried
Starkels, want die moet ge bijzonder veel
gebruikt heben.
Ja, ja, zeide Roel, wij moesten er ons
allen in bedriegen.. Maar gij hebt u vroeger
toch nooit met schilderen bezig gehouden.
Neen, 't is maar in Amerika dat ik
kennis heb gemaakt met eenen Brugschen
schilder, die mij lessen heeft gegeven, en
ik heb mij geoefend.
Alles wordt nu duidelijk en ge zijt nu
toch eindelijk gerust sprak mevrouw de
Dak.
Gij bedriegt u, waarde nicht, ant
woordde Frederik somber er blijft voor
mij nog eene laatste en zeer groote kwestie,
namelijk de vrouw die zich mevr. d'Aulneux
doet noemen en nogtans niemand anders
is dan...
Laura had hem zeker reeds verstaan,
want zij werd bleek als linnden en kon zich
nauwelijks meer recht houden op haren
stoel.
't Was van Eezaat die den begonnen zin
voltooide, want zijn vriend scheen zoo aan
gedaan dat hij daartoe niet in staat was
Die nogtans niemand anders is, sprak
hij, dan Tinah Mylio, de tooneelspeelster.
n nog wat ergers, dat het gerecht onge
lukkiglijk zeker wel ontdekken zal... Moor
denares van haren eersten echtgenoot Paul
worden, als zy den naam draagt van
eenen heilige....
Krachtens de onzijdigheid, mag men
aan de kinders eene stadsplaats niet
meer noemen, wiens naam klerikaal
is. Place de l'Evêché, Bisdomplaats, dat
mag niet meer men moet wat anders
zoeken
Krachtens de onzijdigheidmogen de
schoolkinderen niet meer vernemen dat
er te Reims eene hoofdkerk is wonder
door bouwtrant en ryk aan historische
herinneringen, waar weleer de Fran
sche koningen plechtig werden ge
kroond.
Krachtens de onzijdigheidmag men
aan de scholieren dit groot stuk Fran
sche historie niet meer uiteen doen van
Jeanne d'Arc, de heldin die haar vader
land redde. Oh neen, doordien, zij was
eene heilige vrouw.
En zoo maar voort, zoodanig dat men
den grootsten onzin uitmeet, de grootste
ezelarije begaat dat men de geschiode-
nis vervalscht en verzwijgt, en het kind
juist averechts leert, van hetgene waar-
lyk is geschied.
Iemand zou naar Roomen gaan, en
zeggen Jamaar, ik ben liberaal
'k moet wel zien dat ik naar 't Vati-
kaan niet kijke, naar St-Pieterskerk
niet, naar geene andere kerken J..„
Wat zou men zeggen, bijaldien een
onderwijzer, de geschiedenis van Frank
rijk uiteen doende, aan de leerlingen
zou vertellen Kinders, over dry
duizend jaar zat uw land in de mane
't is er stuk voor stuk uitgevallen. Al
die stukkeD zyn aan malkaar ge-
groeid, en alzoo is Frankryk ont-
staan.
Ehwel, zoo'n onderwijzer, dat ware
een farceur of een zot. Nu zoo, 't is nog
veel zotter, de geschiedenis van Frank
rijk te willen aanleeren, en er alle din
gen uit te laten welke met den Gods
dienst betrek hebben.
Van 's middags tot middernacht, eenige
dienstdoende Apotheker, op Zondag 15
November 1908, M. Bonner, Bisschop
straat.
Thuriot, moeder van een kind dat zij ver
laten heetf... Kortom, een afgrond van
gruwelen...
Terwijl van Eezaat alzoo sprak, zat de
oude baron van Sange op zijnen stoel te
schudden van afgrijzen en 't was pijnlijk
hem aan te zien.
Mevrouw de Dak bief met samengevou
wen handen de oogen ten hemel Roel en
Gondis schenen, ondanks hunne lichtzin
nigheid, in eene diepe verbazing gedom
peld. En Laura was het te moede alsof
eene ijzeren hand hare keel toeneep en de
ademing trachtte te beletten
Na eene lange poos stilzwijgendheid,
hernam Frederik van Borluit
Mijne goede vrienden, ge verstaat,
dat ik mij niet geheel kan terughouden bij
hetgeen er plaats moet grijpen. Mijn naam
zal voorzeker in dat verschrikkelijk rechts
geding gemengd wordenik ben daar reeds
op voorbereid, maar er is eene tusschen-
komst, waarvan ik in zeker opzicht veel
goeds verhoop. De rampzalige heeft eene
zuster, eene heilige maagd die ik bij toeval
in Üost-Indië ontmoet heb, waar zij met
andere kloosterzusters van het vasteland
naartoe getrokken was om de gekwetsten
te verplegen. Die kloosterlinge is thans naar
België verplaatst, en wel in Audenaarde.
Zij moet dezen morgen de gevangene
bezocht hebben met het doel haar tot inkeer
te brengen. Ik ben ongeduldig den uitslag
harer samenkomst te kennen, en moet u
dus verlaten om naar Audenaarde te rijden.
En wanneer komt ge terug vroeg
Roel.
Morgen in den voormiddag, denk ik.
Wordt voortgezet.
