)onderdag 18 Maart 1909
5 centiemen per nummer 05,le Jaar 4158
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en t Arrondissement van Aalst.
Godsdiensthaat.
MOEDERHART!
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
In België en in Frankrijk.
Na 25 jaren bestuur.
DE DIEREN.
EEN EN ANDEH.
DENDERBODE
olad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
d 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
q jjjjn ten laste van den schuldenaar.
Schrijft in bij C. Vau de Putte-Goouena, Korte Zoutstraat, Nr 31
alle Postkantoren des Lands.
CL'IQL'Ü NUKJU.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen ep
3** bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele va*
dit blad.
eist, II Maart 1909.
et valt niet te loochenen dat het
adiensthaat en niet anders dan gods-
niBthaat is dat de liberalen in alles
•drijft.
!n vooral zijn ze gebeten op den
astor tegen den welken zij eenen hel
en oorlog voeren en dit meestal met
e verregaande schijnheiligheid,
üiln ten bewijze willen wij hier de
vdacht inroepen op de schijnheilige
itregelen genomen door 't Bestuur
i de burgerlijke Godshuizen der stad
i Bergen.
■Iet; reglement bepaalt dat de pries-
'i de zieken zullen mog°n bezoeken
^yk andere burgers op die dagen en
tjn daartoe gestold.
)e priester mag dus zijne zieken niet
er bezoeken zoo als hij het noodig
o•deelt voor de zielsbelangen van den
5 Ier.
3et is du» aan den priester verboden
zijn apostolaat uit te oefenen om,
i)r onafgebroken bezoeken, een afge
daalde tot inkeer te brengen en hem
jt zynen God te verzoenen.
Bedoeld reglement bepaalt verder dat
Sdra een zieke in stervensnood ver-
ïrt, hy, zieke, den Bestuurder moet
rzoeken een priester te ontbieden.
Maar hoe dikwerf gebeurt het niet
l de zieke Dimmer in staat is den
msch uit te drukken een priester te
reken t
Hoe dikwerf gebeurt het niet dat de
ike van zijn toestand onbewust is en
rdeelt dat hij niet ziek genoeg is om
fecht te worden f
Hoe dikwerf zal het niet gebeuren
t de zieke het zich zal ontzien den
iester des nachts of by outijd te doen
epen
Hoe dikwerf zal de zieke uit mensche-
k opzicht, wetende dat de Bestuurder
ius is tot in 't merg der beenderen,
i geen prieater vragen t
Begrijpt gij, geachte lezers, dat schijn-
illig logie-spel
De wel hegrepene vrijheid wil dat de
■iesters hun ambt naar goeddunken
unnen uitoefenen dat hen door God is
Jgelegd.
Een Bestuur der Godshuizen, van
hospitaal enz. enz. die er van afhan-
en heeft ten plichte de godsdienstige
ryheid van de zieken te eerbiedigen,
laar de liberale of geusche Besturen
bekommeren zich bitter weinig met de
godsdienstige vrijheid, integendeel zij
weten door onderduimsche werking te
beletten dat een priester zich aan de
sponde van een stervende zou komen
nederzetten... Is het schandalig genoeg
Dit godsdiensthalend reglement is
goedgekeurd geworden door de geusche
Bestendige Deputatie van Henegauw,
doch de heer Gouverneur der Provincie
is er tegen in beroep gegaan en laat ons
hopen dat het ministerie het zal verbre
ken tot meerdere bekrachtiging der
godsdienstige vryheid
De Fransche briefdragers strijden ook
om verbetering in hunnen toestand en
in een vlugschrift, uitgegeven om hunne
grieven te doen kennen, hebben zij de
tien geboden van den briefdrager ge-
lascht.
Uit die tien geboden leeren wy dat
de Fransche briefdragers eiken dag om
ure 's morgens moeten op 't appel zijn
- dat zij slechts duizend franks win
nen dat zij maar twee verlofdagen
's jaars hebben en eindelijk dat zij
wel recht hebben op een pensioen, maar
dat zulks eene bedriegli jke hoop is, daar
zij onder den last bezwijken en sterven,
eer zij tot de jaren van pensioen geko
men zijn.
Ziedaar hoe het met de briefdragers
jesteld is in Frankrijk, waar de beste
vrienden van onze liberalen en socia
listen aan het hoofd zijn.
Vergelijk daarmede de toestand van
onze briefdragers, die nochtans geen
leven hebben van prinsenkinderen of
renteniers, en ge zult moeten vaststel
len dat zij onder alle opzichten, beter
behandeld worden dan hunne Fransche
ambtgenooten.
't Is hier niet om 5 ure op pest Ie
ijn wel voor eenigen maar niet
voor de algemeenheid.
Hot loon is veel hooger dan dat d. r
Fransche briefdragers Maar waar het
verschil bijzonderlijk uitkomt is in de
verlofdagen.
In Frankrijk ticee verlofdagen per
jaar hier in België alle Zondagen
vrij. behalve in uitzonderlijke omstan
digheden, zooals met Nieuwjaar, en
dan nog verlofdagen buiten de ZoDda-
gen.
Dat is wat anders dan in Frankrijk
Nochtans België wordt bestuurd door
een Katholiek Ministerie, dat volgens
socialisten en liberalen, achteruitkrui
pend en volkshatend is, terwijl 't Fran-
—(O).-
16e Vervolg.
En Jeanne, door deze laatste woorden
ipgewonden. riep uit
O, moest ik vaststellen dat gij haar
ie veel hoedanigheden toeschreeft, ik ware
>ekwaam u do oogen uit het hoofd te
ïalen ik alleen heb recht op uwe gene
genheid.
Had het gesprek van dit paar niet veel
gelijken ia met dit van kinderen
Terwijl deze woorden werden uitge
iproken, begaf Eva zich terug naar de
kamer waar zij hare leerlingen had ge
laten
Zegevierend had zij eene driedubbele
proef doorstaan in tegenwoordigheid van
haren man, van hare kinderen en van hare
trouwe Dolores zij had hare rol gespoèld
zonder zich te verraden niemand had haar
herkend zij gevoelde er zekere fierheid
•n ook droefheid over.
Hoe moest zij veranderd wezen Bij de
meest verouderde lieden treft men eenige
trekken aan van vervlogene schoonheid,
maar bij haar 1... Niets was er van over
gebleven ginder in dat vreesclyk gevang,
had zij alles gelaten
Tstn d« Merinvills haar had aanschouwd
sche Staatsbestuur verlicht is en volks
gezind.
Geuzen aller kleur verlangen naar
den tijd dat zij hier in België zullen kun
nen doen gelijk in Frankrijk, 't is te
zeggen den Godsdienst vervolgen.
't Is echter te vreezen dat het volk,
de kleinen ook, de kosten van dien oor
log zouden moeten betalen.
Ze meenden in Frankrijk ook rijk te
worden met de kloosters in te palmen,
en het zijn enkel eeuige schacheraars
die hunne zakken gevuld hebben
Na 25 jaren katholiek bestuur kan en
mag België in 1909 met fierheid uitroe
pen
1° De werklieden hebben 1 milliard
360 millioen spaargeld op de Pensioen
kas.
Men telt in ons land 2,600.000 spaar
boekjes, ook nog ongeveer 115,000 rou
teboekjes, het algemeen bedrag dezer
honderd dui :enden spaar en renteboek
jes bereikt 1,630 millioen franks.
Er zijn omtrent 1 millioen verstandige
menschen in België, welke voor hun
nen ouden dag zorgen en geld storten in
de lijfrenttfilden. ten einde zich een pen
sioen te verzekeren op-55, 60 of 65 jaren.
2° Ik heb een arbeidsveld, 80 maal
zoo groot als mijn oorspronkelijk grond
gebied, g-'opend en ter beschikking ge
steld van mijne arbeiders.
3° Ieder Belg drijft een jaarlykschen
handel ter waarde van 715 frank de
Engelschman van 512 frank de Duit
seller van 263 frank.
Geen grooter handelaar in de wereld
dan de Belg
4° Ik verleen een pensioen aan de
ouderlingen van beide geslachten.
De gelden door deze vooruitziend'1
personen tot het bekomen van huo
ouderdomspensioen in de Lijfrentkas
gestort, bedragen reeds de ontzaggelijke
som 130 millioen frank
De vooruitgang is hier eveneens aan
zienlijk. Een millioen leden aangesloten
bij de lijfrentgilden en 180 millioen reeds
gestort om in weelde en gemak zijnen
ouden dag te slyten.
5° Ik heb verboden de werklieden in
de winkels der werkbazen uit te beta-
leu ik heb alle afhouding op hun werk
verboden. Ik heb ze tegen ongevallen
verzekerd en het werk der kinderen
belet aan 't Zondagswerk een einde
gesteld.
6° Door de wet op de werkmanswo
ningen hebben meer dan honderd dui
zend werklieden een eigen woning ge
kregen. De contracten van verzekering
grootendeels aangegeven voor het bou
wen en aankoopen van werkmanswo
ningen, zijD 35,000 in getal de premiën
gestort in de verzekeringskas bedragen
10 miljoen frank.
7* Meer dan 3000 kilometers buurt
spoorwegen doorkruisen onze dorpen.
8' Onze soldaten ontvangen 1 frank
9° De veehandel bloeit, onze land
bouw voortbrengselen vinden veel af
trek dank aan de maatregelen aan de
grenzen, eveDals aau de talrijke proef
velden, melkerijen en markten.
't Is goed dat de Katholieken aan
't bewind zyn en zullen blijven in
België.
Dank aan hun behendig, vooruitstre
vend en vredelievend bestuur staat ons
land op 't gebied van handel en nijver
heid, onder oogpunt van rijkdom en
weelde aan 't hoofd der volkeren.
Onder dezen eenvoudigen titel, schrijft
M. Abel Bonnard in de Figaro een
artikel waaraan wij 't volgende ontlee-
nen
De dieren zijn onze beschermelingen;
zij vragen slechts om ons te beminnen.
Zij die de dieren mishandelen, zijn niet
alleen verachtelijk, zjj zijn dwaas. Zij
verkrijgen minder door woede dan zij
door vriendschap zouden bekomen. De
mensch is altijd de opvolger vaD den
alouden Adam. In zijn oog bezit hij wat
noodig is om alle wezens te bedwingen.
Zijn blik is als de degen zijner ziel en
de bliksemschicht van zijnen geest. Uit
hem wasemt eene gebiedende overheer-
sching. Hij bezit een gezag dat hij door
het geweld vernietigt. Door zich van
de zweep te bedienen, vernietigt hij de
menschelijke bevalligheid, die zijn wer
kelijk wapen is Hij zou zich doen ge
hoorzamen, enkel door zijne stem. Met
het dier te slaan, vernietigt hij het too-
verachtig oppergezag, welk hij uitoe
fende hy verl agl zich tot den gelijke
van het dier te meer, door deze grove
middelen te gebruiken is hij niet altijd
zeker te bekomen wat gij verlangt, on
geen harder slag te ontvangen dan hij
geeft. De mishandelde dieren verbergen
hunne smart, zij trachten te veinzen en
te bedriegen het zijn geene rechtzin
nige helpers meer het zijn veinzende
slaven. Wij binden hen door den dwang,
terwijl zij wilden geketend worden door
de liefde. Wij misleiden hen. Er was in
hen eene soort van nederige weerdig-
heid, tot dewelke wij niet hebben kun
nen spreken. Wij onteeren hen, in plaats
van hen te veredelen.
Men moet gediend worden, zonder
zich te doen haten. De ware manier om
zich te doen dienen is zich te doen hel
pen, en die helpt bemint. De dienst van
den mensch voor de dieren moet iets
schoons zijn, en als men zoo zou mogen
spreken, iets achtbaars, gelijk de dienst
van zekere groote prinsen voor den
mensch, Het is verheugend te zien hoe
de dieren seffens menschelijk worden,
zoohaast wij niet meer brutaal zijn.
't Is dat wat men moet leeren aan
allen die met hen leven de minste
voerman, moet weten dat hij de Koning
zijner paarden is en dat hij er niet de
dwingeland mag van zijn. Men moet
zijneu stiel in zijne eigene oogen verhef
fen, men moet hem leeren dat hij er
edelmoedige hoedanigheden kan tooneo;
hij zou moeten weten dat zijn stiel, die
hij misschien zelfs veracht, verheven is.
Want het niet voldoende te zeggen dat
eene verstandige goedheid jegens de
dieren voldoende is om alles van hen te
verkrijgen. Ze mishandelen, is ons zelf
afstellen. Het is opmerkelijk dal bijna
al de prinsen, die hun volk door hunne
wreedheid verdelgd hebben, in hunne
jeugd begonnen hebbeu hunne boosheid
op de huisdieren uit te oefenen. De laf
heid is verbonden aan de wreedheid, ge
lijk de goedheid aan den moed. En er is
niet veel te verwachten van een kind
dat zich vermaakt met vogelen te doo-
den.
Officier van 't Leopoldsorde.
La Dernière Heure het Brusselsche
maconniek orgaan, deelt in zyn n' van
Zaterdag 13 Maart 11. meé dat Groene
Pie te Brussel werd ontmoet met de
rozet van Officier van 't Leopoldsorde
in 't knopsgat van zijne overjas.
Toen iemand het hem deed opmerken
beweerde Groene Pie dat men hem eene
grap had gespeeld; dat een lid derVolka-
kamer de rozet van den overjas van een
ander lid zal genomen hebben en in zyn
knopsgat gestoken.
Wie dat gelooven wil kan wy in
alle geval niet, daar wy den onafmetely-
ken hoogmoed kennen van dien groenen
suffer... Er krawietelt iets in de boven
kamer
Tot Zondag, Groentje.
had hij eene beweging van onvrij willigen
afkeer gemaakt,zij had hot wel opgemerkt;
hij vond ze leelijk
Leelijk was zij, die Eva, aan wiens voe
ten hij zich destijds met eerbiedige bewon
dering had neergeworpen
Hij moest dus dit portret hetwelk daar
aan den muur hing daar uit gewoonte of-
w el uit nalatigheid behouden hij liet er
zich thans bitter weinig aan gelegen
Terwijl deze Jeanne op zulken misprij
zende» toon over de twee arme meisjes
sprak, zweeg hij, en in plaats van hare
verdediging op te nemen, bezag hij zijne
vrouw op de teederste wyze. scheen hij
hare hatelijke woorden by te treden.
Voorzeker, de Amerikaansche verstootte
de kinderen van degene, die vóór haar in
de gunst van haren echtgenoot had gestaan.
Door jaloerschheid gedreven, behandelde
zij ruwweg de kleinen.
En Eva zag reeds het oogenblik aanbre
ken,dat in de huishoudens als eene geluk
kige verwachting wordt betiteld. Wat
zou er alsdan van hare kinderen geworden
Zij ^as, gelukkiglijk, daar voor het
welzijn barer lievelingen zou zij blijven,
trots alles, al moest haar hart op do pijn
lijkste wijze getroffen worden, zij zou alles
verdragen...
Als zij binnentrad, verdrongen do drie
kinderen zich bibberend rond de kachel
welke bijna uitgedoofd was. De zolder
kamer was niet genoegzaam tegen de kou
beschermd, getuigen daarvan het venster
zat niet goed sloot en de deuren waarin
groote spleten waren.
Kon het anders of bij zulken winterdag
dochten de kinderen zich te verwarmen
- Lieve kinderen, zegde de onderwij
zeres, het vriest hier waarom hebt gij
geen hout op het vuur gelegd
Omdat men het ons verbiedt, ant
woordde Paquita eiken morgen ontsteekt
men de stoof, maar wij mogen er geen hout
bijvoegen. Onder voorwendsel dat wy het
vuur aan het huis zouden steken verbiedt
men ons aan deze stoof to raken. Zooveel
te slechter voor ons, als zy uitgedoofd is.
Stampen met do voeten en blazen in onze
hadden, dat is hetgeen Mad. de Merinvilie
ons toelaat.
Eva zweeg.
Paquita scheen genoegzaam tegen hare
stiefmoeder opgewonden, zonder dat het
noodig was haar meer aan te hitsen.
Het moederhart bloedde Middelerwijl
de kinderen in deze naakte kamer van kou
rilden, wandelde de ongevoelige Jeanne
in hare vertrekken, waar alles van weelde
getuigde, waar men kolen naar hartelust
stookte
Mej Brown wij zullen zo voortaan
zoo noemen trok zachtjes aan eene bel
koord.
Gelief hout in de stoof te leggen, zeg
de zij tot den knecht, die twee minuten
nadien verscheen.
Mad. de gravin heeft geen bevel ge-
I geven, antwoordde deze.
Maar ik geef het u. Wees gerust, ik
zal aan uwe meesteres den noodigen uitleg
geven
De knecht gehoorzaamde en het vuur
knetterde opnieuw. Paquita en Carmen be
keken elkander verwonderd een goed
punt voor de onderwijzeres.
Zij was niet zooala de anderen, zij had
den moed ten hunnen voordeele op te tre
den... Wat Hendrik betreft, hij ging met
verheugd gemoed zijn spraakleerboek op
de tafel nemen.
Ik heb mijne les geleerd, wilt gij ze
mij doen opzeggen, madame?
En wat Mad. Jeanne er mochte over
ziggen. de kleine wilde herhaalde zijne
les zonder een woord te falen.
Ik ben over u tevreden, Hendrik
sprak Eva.
En ik ben verheugd u aangenaam te
wezen 't Is zonderling ik ken u nauwe
lijks een paar uren en ik heb u reeds lief.
Wilt gij niij ook beminnen
In ruiling, beloof ik u zeer gehoorzaam
te wezen en al mijne plichten trouw te
kwijten. Hier berispt men mij onophoude
lijk en ik heb niemand die my gaarne ziet
mijne arme moeder is dood, papa heeft bij
na geenen tijd om zich met mij bezig te
houden, en mijne stiefmoeder herhaalt mij
den ganschen dag Silly stupide créu
ture (Dwaas schepsel/. Moeder zou mij
zoo niet aangesproken hebben, niet waar
O neen, lieve kleine, de moeders ver-
ontmosdigen nooit hunne kinderen als zij
goeden wil betoonen, en ik zal trachten u
te behandelen zooals uwe moeder zou heb
ben gedaan, leefde zij nog.
- Maar zie eens, fluisterde Paquita aan
het oor harer zuster, hoe gevoelig die
vrouw is De Engelsche kan hare tranen
niet weerhouden.
Houd op van schertsen, zegde Car
men. Deze vrouw schynt my braaf en my
dunkt dat ik my aan haar zal gewennen.
Wij mogen haar niet te veel last verwek
ken overigen», wat zouden wy by eene
verandering winnen
Voor dien wijzen raad oordeelde Paquita
zelf het raadzaam zich te onderwerpen.
Men werkte zonder klacht te uiten of
lawaai te maken, hetgeen niet dikwyls
voorviel, en 's avonds, nadat mej. Brown
alleen met hare leerlingen had geëten, wist
deze zo zoo wel te vermaken, dat Dolorèa
verplicht was ze het uur te herinneren om
slapen te gaan... De tijd was reeds over
schreden.
Hendrik poogde verzet aan te teekenen
de onderwijzeres berispte hem met een
oogslag.
Over deze plotselinge verandering itond
de negerin stom. Wat I deze stouto jongen,
welke men had mogen slaan, was radikaal
veranderd, hij geleek een lam Was deze
dame eene soort van waarzegster gelyk
moeder Esperance, van St.-Domingo
Wordt voortgezet.
