Donderdag 24 Juni 1909 5 centiemen per nummer 63s,e Jaar 4166
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en Arrondissement van Aalst.
MOEDERHART!
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
In Frankrijk.
Kerkvervolging.
Het XIII* Vlaanjsc^ Natuur-
De Kooien.
EEN EN ANDER.
DE DENDERBODE
Dit nlad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
tangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Putte-Goowens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUE MUUM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d® bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aelst, 23 Juni 1909.
Z. E. Kardinaal Andrieux, Aartsbis
schop van Bordeaux, wordt rechterlijk
yervolgd om in een mandement de vrij
heid van geweten te hebben verdedigd.
't Zijn de volgende verklaringen die
hem voor den rechter brengen
Welk antwoord zullen wy geven
aan het cesarism Geen ander dan dat
der apostelen Non possumus Uwe
vetten zijn slecht. Welnu, de slechte
vetten verplichten niet in geweten en
aangezien de wetten die gij afkondigt
do heiligste rechten der Kerk en der
familie schenden, hebben wij niet alleen
het recht, maar den plicht er ongehoor
zaam aan te zijn.
Ook de Aartspriester welke het man
dement voorlas, wordt als medeplichtige
vervolgd.
Toen de Kardinaal zich ten paleize
van justicie, bij den onderzoeksrechter
begaf, was hij vergezeld van zijne ad-
vokatenMr Sège, oudstokhouder en Mr
Galtier, van zijnen Vicaris-Generaal, en
een Kanunnik.
Honderden personen bevonden zich in
en rond het paleis van justicie en juich
ten den Kardinaal toe.
Voor den Onderzoeksrechter legde de
Kardinaal de volgende verklaring af:
Gij hebt mij uitgenoodigd, M. de
rechter, om in uw kabinet te komen en
ik heb daaraan gevolg gegeven, uit eer
bied voor het gerecht, maar aangezien
de overtreding te mijnen laste de uitoe
fening van mijn ambt betreft, moet ik u
verklaren dat ik aan geen menschelijk
gerecht het recht toeken het onderricht
dat ik aan mijn diocesanen geef, en dat
het onderricht van de Kerk zelf is, te
kontroleeren en vooral te censureeren.
Op dat punt hang ik alleen van den
Paus en van God af.
Overigens, de theorie der Kerk over
de ongehoorzaamheid, aan de onrecht
vaardige wetten is geschreven in de
Verklaring der Rechten van den mensch,
welke de groote voorvaderen hebben
opgesteld en in al de leergangen van
gezonde wijsbegeerte. Ziedaar waarom
een wijsgeer-afgevaardigde, die geen
klerikaal was, maar die verontwaardigd
was over de dwingelandij, op zekeren
dag in volle Kamer den beroemden eed
(O).-
30e Vbrvolg.
Zij behoefde niet te beven, zij kon hem
op haar gemak onderzoeken.... De kreool
had andere zaken af te handelen dan zich
met zulk weinig belangryk personaadje als
de onderwyzeres bezig te houden. Ha had
de ellendelingkunnen raden wie deze vrouw
was, aan wie hij zoo weinig aandacht
leende 1 Maar hy dacht zich vrij gevochten,
hij bezat de stoutmoedigheid van alle mis
dadigers die gelooven dat hunne schelm
stukken met den tijd en de dood verzwin
den... Pablo was overtuigd dat Eva voor
eouwig in eenen hoek van het kerkhof
rustte.
Wat is Normandië een schoon land
riep hij op overtuigden toon uit, hoe wei
nig gelijkt het aan Qnze door de zon ver
woeste velden. Waarlyk, lieve graaf, ik
ben over deze landstreek verrukt.
Ach don Pablo, zegde de gravin, is
er wel eene vergelijking mogelyk tusschen
deze twee prachtige streken welke door
menige pen zoo treffend zyn beschreven
Welke prachthoeven, veldenDaarin
ligt niets dichterlijks.
Mistrouw dichters en schrijvers, me
vrouw zij willen alles verschoonen. Indien
gy, zooals ik, leefdet, aan den voet van
aflegde: Indien gij deze wet stemt,
zweer ik dat ik ze overtreden zal
Ik houd er aan te verklaren dat ik
aan het Fransche gerecht niet het recht
toeken my te vervolgen, krachtens welk
artikel ook van de scheidingswet. Die
wel bestaat niet voor de katholieken,
van 't oogenblik dat hun opperhoofd ze
heeft veroordeeld, herhaaldelijk zelfs,
als zynde in strijd met den eigendom,
het gezag en de vrijheid der Kerk.
i) En dit drievoudig karakter van die
wet kan men niet loochenen, wanneer
men denkt aan de confiskatie, die zij
inricht aan de straflen, die zij uitvaar
digt en die ik, wat mij betreft, niet zal
ondergaan, tenzij door geweldpleging.
Wanneer ik u deze kreet van mijn
bisschoppelijk geweten laat hooren,
braveer ik uwe uitspraken niet, maar
ik kan ze ook niet vreezen, wetende dat
de zegepralen van het geweld voorbij
gaande zijn, en dat het recht altijd zijne
weerwraak neomt voor de rechtbank
van Hem, die dit gerecht oordeelt zon
der beroep.
Ik verzoek u dus, mijnheer de
rechter, aan te teekenen dat, zoo er
vervolgingen tegen mij worden inge
spannen voor de leeringovertreding,
waarvan men mij beschuldigt, ik de eer
zal hebben verstek te maken voor de
rechtbank, welke ik als onbevoegd aan
zie, wegens mijnen persoon, bekleed
mot een gewijd karakter, en wegens
de repressieve macht, die zich niet kan
uitstrekken tot toepassing der straffen,
bepaald door eene wet, klaarblijkelijk
in strijd met de rechten der Kerk en van
het christelijk geweten.
Bij 't verlaten van 't paleis van justi
cie werd de Kardinaal nog door eene
talrijkere menigte toegejuicht.
Moeilijk kon hy er doordringen allen
wilden zijn ring kussen.
Eindelijk bereikte hij zijn rijtuig.
Nog andere Bisschoppen en Priesters
worden vervolgd om het stelen der
kerkelyko goederen van op den predik
stoel te hebben afgekeurd.
Een dertigtal katholieken van Gray
werden tot boeten van 1 tot 15 franks
veroordeeld om hunne huizen bevlagd
te hebben bij de kroningsfeesten van
O. L. Vrouw van Gray.
En dit zijn de voorbeelden die volgens
de liberalen en socialisten, hier zouden
moeten nagevold worden on die zy zul
len navolgen indien zij hier meester
geraken. Katholieken overweegt het
eenen borg, in een oud kasteel, gij zoudt u
zoo geestdriftig over ons land niet uit
drukken.
Een kasteel zooals er spraak is in
Don Quichotte vroeg Hendrik. Zijn er
torentjes aan, ophaalbruggen, onderaard-
sche gangen kozijn Pablo
Of er zijn, vriend Onderaardsche
kelders, ware vergeethollen, die zich tot
aan den hof uitstrekken. Daar bracht men
eertijds de gevangenen over, daar liet men
hen den hongerdood sterven.
O, die slechte lieden 1 Maar op onze
dagen dienon die vergeethollen tot niets
meer, denk ik Men brengt er niemand
meer in
De Spanjaard lachte.
Dit is natuurlijk, vriend reeds vele
jaren vinden er enkel de ratten nachtver
blijf.
Mej. Brown gevoelde dat eene rilling al
hare ledematen doortrok. Welke leuge
naar Zyne stoutmoedigheid kende geene
palen meer.
Dit kind is onverdraaglijk met zijne
aanhoudende vragen, gelief het te ver
schoonen, don Pablo, sprak Jeanne.
O, die verschooning geef ik gaarne
aan mijnen jongen neef. Als hy verlangt
deze plaatsen van dichtbij te zien, dan zal
ik ze hem geheel aantoonen als hy met
zijnen vader naar St-Domingo zal komen.
Belofte is bijgevolg schuld. Ik haast mij er
bij te voegen dat ik in de stad een veel
aangenamer verblyf heb, waar ik het
en Geneeskundig Congres.
In 1897 had het eerste Congres van
dien aard te Gent plaats, dank aan den
iever van Prof. J. Mac Leod, van de
Gentsche Hoogeschool, en vereenigde
bij de 100 toetreders. Sedertdien heeft
zich de slichting van Mac Leod dapper
ontwikkeld, onze "Vlaamsche Natuur-
en Geneeskundigen hebben zich tot een
blyvende Vereeniging ingericht, en
hunne jaarlijksche bijeenkomsten zijn
steeds in ledental toegenomen.
Het aanstaande Congres zal te Brussel
op 18, 19 en 20 September aanst. plaats
hebben en van nu af zyn er 460 toetre
ders ingeschreven, waaronder een zes
tigtal nieuwe In zulke voorwaarden is
de bijval verzekerd.
Naar gewoonte zal het Congres in
4 afdeelingen geplitst zijnI. Wis,
Natuur-en Plantenkunde II. Biologie
(Dier- en Plantenkunde); III. Inwendige
Geneeskunde IV. Uitwendige Genees
kunde.
Gelyk verleden jaar de kanker, zal
dit jaar de Syphilis het voorwerp van
eene grondige bespreking uitmaken,
waarvoor de twee geneeskundige af
deelingen zullen vereenigd worden.
Voorbereidende verslagen zullen op
voorhand aan alle deelnemers gezon
den worden zy zijn het werk van
Prof. Bayet, van de Hoogeschool te
Brussel, en van DrTh. Behaghel, dienst-
overste in één der groote hospitalen van
de hoofdstad.
De gebruikelijke openbare voordracht
zal gehouden worden door Dr Wybauw
docent aan de Brusselsche Hoogeschool.
Op de tweede algemeene vergadering
zal de gevierde Prof. H. Burger, van
Amsterdam het woord voeren.
Het secretariaat van de Inrichtings
commissie wordt waargenomen door
Dr H. Terlinck (IJzerkruisstraat, 92,
Brussel), die de gewenschte inlichtingen
over de plaatselijke inrichting (huisves
ting, feesten enz.) verstrekt en de aan
meldingvan nieuwe toetreders ontvangt.
Reeds is die commissie er in geslaagd,
de medewerking te verwerven van den
beroemden Hollandschen tooneelspeler
Willem Royaards en zyn theatergezel
schap. Zij zullen opvoerenuElckerhjck
een middeleeuwsche Moraliteit, die in
Holland op grooten by val onthaald
werd.
Alle Vlaamsche vakmannen worden
uitgenoodigd om hunne medewerking
te verleenen, hetzy door een voordracht
over de uitslagen van persoonlyk on
derzoek, of door het behandelen, naar
grootste deel van mynen tyd doorbreng.
Anders zou men my waarlyk reeds in
mijn oud kasteel doodgevonden hebben.
Carmen die nevens de onderwyzeres zat,
boog zich met onrust naar deze laatste
Zyt gij ziek, MejufFer Men zou zeg
gen dat gij het bewustzijn gaat verliezen
Inderdaad, niettegenstaande hare held
haftige pogingen om zich goed te houden,
scheen Mej. Brown al hare krachten te
verhezen haar hoofd helde van rechts
naar links, zy gevoelde zich zoo ongesteld
dat zij vreesde eiken stond ten gronde te
vallen.
Zij had echter nog den moed te ant
woorden
't Is niets, Carmen die vreeselijke
hoofdpyn plaagt mij opnieuw, ik zal aan
uwe stiefmoeder vragen my te mogen ver
wijderen
Men stond van tafel op. De twee mannen
waren naar de rookkamer gegaan, welke
aan het salon paalde.
De onderwyzeres naderde om hare vraag
tot madame te richten, toen deze, haar
onderbrekende, sprak
Wat zoudt gij mij aangenaam wezen,
lieve dame, indien gy u zooals gewoonlyk
als geene vreemdelinge wildot beschouwen
en een uur met ons in familie doorbrengen
ik zou wenschen dat deze heeren de uitvoe
ring hoorden van dit gewrocht van Haydn.
dat gij mot Paquita zoo meesterlyk op
I het klavier speelt gij zult my ver-
i de thee op te dienen
eigen ervaring of studie, van een weten
schappelijk onderwerp, of eenvoudig
door deelneming aan de hooger genoem
de bespreking.
Alle mededeelingen dienaangaande
moeten gezonden warden aan den heer
Dr C. De Bruyker, secretaris van de
Vereeniging Het Vlaamsch Natuur- en
Geneeskundig Congres Groot-Kanon
plaats, 6, Gent. Aan het hoofd van het
bestuur bevinden zich verder de heeren
Dr E. Gallemaerts, professor aan de
Universiteit te Brussel, (voorzitter), en
G. E. vasteels, docent aan de Hooge
school te Gent.
De cotisatie is, als vroeger 5 frank.
Warm aanbevolen
De koolsoorten worden in België
overal gekweekt en zelfs op groote
schaal in de omstreken van sommige
steden en groote dorpen. Zulks is even
wel niet te verwonderen, aangezien zij
door iedereen verbruikt worden gedu
rende den zomer en tijdens een groot
deel van den winter.
Wij hebben dus de gedachte opgevat,
heden aan onze lezers de beste doenwijze
bekend te maken om winstgevende uit
slagen té bekomen.
Men gelieve niet uit het oog te verlie
zen dat wy van de koolsoorten in 't alge
meen spreken.
Al deze planten groeien gemakkelijk
in goeden vruchtbaren, wel bewerkten
en frisschen grond. In droge bodems
moet men gedurig zyne toevlucht nemen
tot hesproeien, anders bekomt men
kleine opbrengsten.
In tegenstelling met hetgeen wy dik
wijls bij andere planten bestatigen, mag
men hier gebruik maken van verschen
stalmest. Vloeimesten toedienen is ins
gelijks aan te prijzenmen geve deze
twee of drie maal tydens den zomer.
Om de eenvoudige reden dat de hove
niers altoos stalmest te kort hebben, en
dat deze veelal te arm is in voedende
bestanddeelen, raden wij aan gebruik te
maken van scheikundige meststoffen.
't Zyn vooral de minerale bestanddee
len die in te geringe hoeveelheid toege
diend worden ofschoon deze meest wer
ken op de hoedanigheid en de hoeveel
heid.
De potasch is teenemaal onmisbaar
aan deze planten. Ritzema Bos is van
gevoelen dat de kooien niet kroppen
wanneer dit element in den grond ont
breekt.
tot op dit oogenblik houd ik u gevangen.
Jeanne legde het zóó aan boord,gebruikte
zulke minzame manieren en wist de gepaste
woorden te vinden, dat weigeren niet mo
gelyk was.
Voor deze maal, onderwierp Mej. Brown
zich opdieuw Zij kon niet aandringen om
te vertrekken, dit zou te zonderling voor
komen als vreemdelingen een bezoek op
het kasteel aflegden....
Zij nam haar breiwerk en zette zich in
eenen hoek om dit voort te zetten.
Die neef is een flinke gast, een aan
vallig persoon, merkte mevrouw de Sapin-
court op. Wat zegt gy er van, Paquita
Behaagt hy u
Mej. Brown angstig, doch geen woord
willende verliezen, richtte het hoofd op.
Het jonge meisje glimlachte en werd
rood, doch ontwoordde niet. Dit stilzwygen
gold eene bevestiging.
Hij staat mij geenszins aan, fluisterde
Carmen aan het oor harer onderwyzeres.
Hebt gij bemerkt, lieve dame, hoe valsch
zijn oogslag is, hoe hij als een verrader in
een tooneelstuk voorkomt? Ik gelukkiglijk,
zal, hem niet huwen.
En wie zal dan met hem trouwen
vroeg Mej. Brown op denzelfden toon.
Hoe weet gy dat niet Ik dacht dat
vader er u reeds een woord over gezegd
gezegd had.
Er is spraak van eene echtverbintenis
tusschen neef Pablo en nicht Paquita
maar8sss... spreek er niemand over,'t is
Ten einde den snellen en regelmatigen
groei der planten te verzekeren moet
men ook zwavelzuren ammoniak aan
wenden, waarvan de stikstof trapsge
wijze werkt.
De uitslagen van talryke proeven be
wijzen dat het gebruik vau scheikun
dige meststoffen by de teelt der kool
soorten hoogst aanbevelenswaardig is.
Wil men dus hooge en loonende op
brengsten bekomen dan geve men per
are
2 tot 2 1/2 kgr. zwavelzuren ammoniak;
1 1/2 tot 2 1/2 kgr. chloorpotasch
3 tot 4 kgr. superfosfaat. J. Aidit.
Militaire postduiven. Er wordt
verzekerd dat het Duitsch leger binnen
kort duivenoplatingen in België zal
doen. De duiven zouden per spoorweg
uitStuttgard opgezonden, en den 3 Juli
te Brussel en den 16 Juli te Oostende
opgelaten worden.
Veeplaag. Het mond- en klauw
zeer dat zich over eeDige weken in het
noorden van ons land vertoond had,
tengevolge van den invoer van ziek vee
uit Holland, is thans volkomen ver
dwenen, dank aan de krachtdadige
maatregelen door het departement van
den landbouw genomen om de besmet
ting te bestrijden.
Een venijnige vogel. De Zwitser-
sche geneesheer, Di- David, die eene
lange omreis in Nieuw Guinea onder
nam, vermeldt het bestaan van een tot
heden onbekenden vogel, door de inboor
lingen genoemdden vogel des doods.
Hy is omtrent zoo groot als eene duif,
vliegt echter met veel moeite en de
inboorlingen maken er dan ook groote
jacht op zoodat hy eerlang zal uitgeroeid
zyn.
Niemand zal de verdwijning ervan
betreuren, want de kerel gelijkt waar
lijk aan een gevleugeld serpent. De men-
schen door den vogel gebeten, voelen
dadelijk eene hevige py'n, de giftstof
mengt zich in het bloed, de oogen begin
nen te zwellen, blindheid volgt en de
dood laat niet lang op zich wachten.
Als men eenen pik of eene schram ont
vangt van den venynigen bek, is men
verloren zelfs dadelyke afzetting van
het gewond lichaamsdeel helpt niet om
den lijder te redden.
nog een geheim. Jeanne kwam er juist
tusschen en zich tot de onderwyzeres rich
tende, zegde zy
Lieve dame, laat dit breiwerk rusten
en geef ons eenige lieve deuntjes ten beste.
Op die wijze zult gy die ondankbaren terug
brengen, welke ons voor het verzet eener
sigaret hebben verlaten.
Eva nam plaats aan het klavier en liet
eenige toonen hooren.
Zooals do gravin voorzien had, kwamen
de heeren aanstonds by. Beiden luisterden,
de vader was er over verrukt en Pablo had
den schijn hot te wezen. Als het stuk ge
daan was, naderde de kreool het klavier
om de uitvoerster geluk te wenschen. Zon
der te wachten, verschool Eva zich achter
het tafeltje, waarop de moor thee stond,
welke Jeanne zorgvuldig bereidde. De
onderwyzeres nam reeds een tas om ze aan
mevrouw de Sapincourt te dragen.
Neen, riep de gravin uit, onze tante
verkiest meer gesuikerde thee gelief don
Pablo eene tas aan te bieden.
Om zich voor dien man te buigen, hare
handen te bewegen om deze tas aan te bie
den, behoefde wilskracht en moed
Eva nam echter een vast besluit.Zy stapte
naar 't klavier, waar zich do kreool bevond
en met de twee zusterB in gesprek was.
Ik verdien zooveel lof niet, kozyn,
stamelde Paquita; de uitvoering van 't stuk
lukte dezen avond niet naar wensch. Ik
weet waarlyk niet wat cr onze onderwy
zeres deerde. (Wordt voortgezet.}
