Ponderdag II November Ï909 5 centiemen per nummer 64s,e Jaar 4205
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
Overheersching.
MOEDERHART
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Trouw dan
uit liefde.
STORMLOOP.
EEN EN ANDEIi.
VDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank s jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
▼iingen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in by C. Vau de Putte-GooMens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
CUIQUB aUUM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3** bladzijde 60 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen Lij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
Aelat, ÏO Nov. 1909.
Als ge de slechte gazetten moest ge-
looven, dan zoekt de Kerk, dan zoeken
de pastoors maar éène zaak alles te
overheerschen.
Is dat wel waar
Waar heeft de Kerk ooit geleerd,
waar hebben de pastoors ooit voorge
houden, dat de tijdelijke macht moet
staan onder de Kerk, onder de pastoors
Nergens
Integendeel, de Kerk en de pastoors
leeren, dat de Staat op politiek en tijde
lijk terrein geheel onafhankelijk is
dat de Staat den vorm van regeering
met het volk regelt naar beliefte dat
het de Kerk niet raakt of een keizer,
een koning of een president aan 't hoofd
van het land staat
Dat de Staat naar zijn goeddunken de
openbare diensten regelt, de manier van
de belastingen te bepalen en te doen in
komen
Dat de Staat de handels- en nijver-
heidswetten bepaalt
Dat de Staat do begrootiug regelt van
inkomen en uitgaven
Enz., enz.
De Kerk houdt zich daar buiten, en
de pastoor kan daar maar alleen als
burger tusschenkomen, en gewoonlijk
laat de pastoor de anderen daarmede
geworden.
Meer nog de Kerk en de pastoors
hebben immer en altijd geleerd en voor
gehouden, wat de Goddelijke Stichter
der Kerk voorhield Geeft Cesar
dat is de Staat wat Cesar toekomt
en de leer verdedigd, welke Paulus
verdedigde Alle macht komt van
God, dus ook de wereldlijke macht.
En al gebeurt het soms dat personen,
die met macht bekleed zyn, als perso
nen minder eerbiedwaardig zijn, toch
houdt de Kerk, en met haar de priester,
staande, dat in die personen de macht
moet geëerbiedigd worden.
De Kerk en met haar de priester,
gaat nog verder daar waar zij de we
reldlijke macht kan behulpzaam wezen
voor het goed der burgerlijke maat
schappij, daar zal zij hare tusschen-
komst niet weigeren, maar met de we
reldlijke macht medewerken tot het
goed van het menschdom.
Maar....
Dat alles wil niet zeggen dat de Kerk
(o)
49* vervolg.
Wilt gij dat ik mij tot haar bogeve
stelde Pablo voor.
Gij hoeft u niet te storen, scnor ant
woordde spoedig Dolorès een knecht zal
tot aan de kerk loopen en tusschen dit en
«en halt uur, zullen wij weten waaraan ons
te houden.
Terecht mistrouwde de negerin den
kreool.
Terwijl men trachtte zoo goed mogelijk
te eten, verschoen de knecht welke uitge
zonden Was, in de eetzaal en zegde Mej.
Brown niet gevonden te hebben, doch vader
Panglos, de hovenier, die rond acht ure en
half van het dorp terugkeerde, had een
rijtuig bemerkt, hetwelk aan den muur van
het kerkhof stilhield.
De Engelsche dame had de kerk verlaten
•en was in het rijtuig gestapt dat in volle
vlucht de baan van Fécamp was opgereden.
Is zij er vrijwillig ingestapt vroeg
Dolorès, die den knecht in de eetzaal had
gevolgd werd zij daartoe niet gedwongen?
Panglos heeft niets dergelijks gezegd.
't Is oprecht zonderling murmelde
de negerin ik versta er geen dem van.
Pablo keerde zich naar zijne verloofde
Dit verwondert my geenszins, sprak
van hare rechten afstand doeten dat
zij indien de burgerlijke macht inbreuk
wil makeD op de rechten en de onaf
hankelykheid der geestelijke mach'., ie:
Kerk, in andere woorden, dat zij dan
zal buigen voor de wereldlijke macht en
lijdelijk onrecht zal laten geschieden en
hare onafhankelykheid zal laten kren
ken.
Neen, dat niet
De Kerk moet zoo vrij zijn in hare
sfeer, als de Staat in de zijne.
De Kerk heeft eene zending te ver
vullen zij moet de noodige vrijheid
hebben om die te vervullen, en de Staat
mag haar niet beletten, dien last te
vervullen,
De Kerk moet onderwijzen en bestie
ren in geestelijke zaken de Staat mag
geen beletsel stellen aan dat onderwijs
en dat bestier.
En dat vergeet de Staat somsof lie
ver dat vergeten zij, die de zending der
Kerk niet aannemeD, de goddelijke in
stelling der Kerk weigeren te erkennen,
met den last der Kerk den spot dryven.
En als dan de Kerk hare rechten ver
dedigt, hare onafhankelykheid eischt,
dan schreeuwen die mannen: Overheer
sching Overheersching 1
Er is geen spraak van overheer
sching, o als iemand zijDe rechten ver
dedigt en eischt.
Maar de vijanden der Kerk hebben
dat woord uitgevonden, om huune plan
nen te verbergen en hunne onrechtvaar
dige manier van handelen te doen door
gaan als rechtmatige manier van ban
delen.
Het is noodig die princiepen, die waar
heden van tijd tot tijd te herinneren
het volk laat zich te licht verleiden door
woorden. D. O.
Wanneer ik zoo alleen in mijn
kabinet mijn pijpje zit te rooken en
mijn geest teugeloos door heen de
wereld dwaalt, dan vliegen mij aller
hande gedachten door het hoofd.
Nu deuk ik aan de wondervolle na
tuur. dan peins ik aan de vergankelijk
heid des levens heden overschouw ik
de geheele samenleving morgen mis
schien zal ik mij ophouden met de
duizende verschillige standen of betrek
kingen, die haar samenstellen, en zoo
gaat het maar altijd toe want het ge
dacht rust nooit, vooral als wanneer
men in de eenzaamheid zit te mymeren
hy. Ik heb u gezegd dat deze bespiedster
niet veel waard was.
Zy is eene schijnheilige, zegde de
markiezin op hare beurt dat zij ga waar
zy wil, ik zal om haar geen traan laten. Ik
zal Edmond morgen de verdwijning dezer
vrouw berichten en, voegde zij erbij, ter-
wijl zij Pablo bezag, ik zal hem eene drin
gende boodschap afleggen.
De kinderen, getroffen door de verdwij
ning hunner onderwijzeres, diorven hare
verdediging niet meer nemen.
Alles komt op ons neer, riep Carmen
uit, toen zy zich met Paquita alleen in hare
kamer bevond waarlijk, boven dit huis
loeit er een ongelukswind.
Dien nacht kon niemand op het kasteel
IV
HET WAS TIJD.
Mercutio was een behendig man en had
alle stoutmoedigheid aan den dag gelegd
om het ontworpen plan te doen gelukken.
Eene oude boerin hield de wacht onder
het portaal der kerk, een telegram in de
hand.
Mej. Brown had langen tyd gebeden en
toen zij opstond om buiten te gaan, was het
op 't kerkhof zeer donker geworden.
De boerin aan wie Mercutio de les had
voorgespeld, naderde de onderwijzeres.
- Hier heb ik voor Mejuffrouw een zeer
dringend snelschrift, vermits men mij hier
heenzendt om het u te bestellen
en men, verwijderd van alle gezelschap,
in de onmogelijkheid is zijne overwe
gingen en indrukken aan anderen mede
Zoo overliep ik onlangs in mijnen
geest den toestand van eenige huwe
lijken en stelde mij na lang wikken en
wegen deze vraag Zouden deze huwe
lijken wel waarlijk gelukkig zyn
Hebben al die echtelingen dien roos
rijken tuin, dit aardsche paradijs, dien
oceaan van wellusten wel gevonden, die
het bestendig voorwerp waren hunner
verwachting, alvorens zij, aan den voet
des altaars gezeten, malkaar met tril
lend hart en bevende stem het jawoord
gaven
Lastig viel het mij, zoo niet onmoge
lijk, een bepaald antwoord op die vraag
te vinden.
De eenen schijnen tevreden en bijge
volg gelukkig, de anderen, ontevreden
en dus ongelukking doch of zij het
wezenlijk zijn, weetik niet.
Voor sommigen onder hen echter,
hoe zeer zij den waren toestand door
alle soorten van oogverblindende mid
dels trachten to verborgen, bestaat er
voor mij geen twijfel.
En welke zijn «leze Het zijn de huwe
lijken welke mot tusschenkomst van
derde personen .makelaars genaamd wer
den tot stand gebracht. Huwelijken
waar de zucht naar fortuin de hoofdrol
had gespeeld en waar de verloofden in
den echt zijn getreden, niet zooals de
wetten der natuur het vragen,uit liefde,
maar uit spekulatie, uit berekening
Hoe kau, vroeg ik mij af, de vrede,
de eendracht, wederzijdsche verkleefd
heid, in een woord, hoe kan daar hot
geluk heerschen Ja, als welopgevoede
lieden verdragen zy elkaar zooveel als
het raenschelijk opzicht hen er toe ver
plicht doch geen enkel wolkje mag er
aan den gezichteinder van het huisge
zin opdagen of onweer breekt los. Im
mers, er bestaat geone verdraagzaam
heid, geene toegeving. In plaats van
naar elkander te verlangen, malkaar
bij te staan en het leven te veraange
namen, zoekt men zijne genoegens
elder», waar men vollen toom geeft aan
zijne natuurlijke neigingen tot de ver
maken...
Anders is het gesteld, dacht ik met
de jongelieden dieuitsluitelijk getrouwd
zijn, omdat zij elkander geerne zien on
samen hun lief en leed willen deelen.
Treffen zy het kansje door het huwelijk
eenig geld of wat welstand op te doeu,
des te beter, doch zij hebben niet gespe-
huleerd. De liefde die hen beiden stren
gelt is hun schat, hunne kracht, het
Do lantaarnen van het rijtuig kwamen
juist van pas, opdat Eva den inhoud kon
lezen
Verwacht u te Fécamp, moet u vol
strekt spreken, kom spoedig ik zend u een
rijtuig. Guadamina.
Er lag niets buitengewoons in het feit
dat Concha verlangde hare vriendin te
zien. Zekerlyk had zy haar iets belangrijks
te zeggen cn zij dierf naar liet kasteel niet
komen, wetende dat Pablo er was. En
toch, in de huidige omstandigheid kon dit
plotseling vertrek buitengewoon schynen
en do gasten van het kasteel ergerenEva
aarzelde een oogenblik, vooraleer in het
rijtuig te stappen maar Fécamp was niet
ver, enkel vier mijlen dienden afgelegd.
Zy kon binnen de drie uren terug wezen
en zij zou een uitvluchtsel zoeken om haar
gedrag te verrechtvaardigen. Overigens,
zy dacht niet dat de toestand van Jeanne
zoo wanhopend was.
Mej. Brown nam eindelyk een besluit en
zooals Panglos het gezegd had, reed het
rijtuig in volle vaart weg.
Goede Concha Hoe 2011 zij gelukk'g
wezen haar eenige oogenblikken te zien en
bij die trouwe en goede vriendin haar
gemoed te ontlasten
Eva was er reeds over verheugd de af
te leggen weg scheen haar lang 1 Het
rijtuig was den weg ingeslagen, welke naar
deze stad leidt eenige lichten flikkerden
in de verte, welhaast zou men er aankomen.
Eens de brug overschreden welke naar
veiligheidsanker in de barenvolle zee
des levens en welke stormen zich ook
mogon opdoen, zij blijven pal, versterkt
door de edelste der gevoelens, en vol
vertrouwen wachten zij de gebeurte
nissen af.
Zoo zeer ik hen beklaag, die tot den
echt besluiten uit geldzucht, uit bereke
ning, zoo zeer acht ik diegenen geluk
kig, welke het huwelyksbootjo uit
loutere liefde intreden.
Geene achterdocht, geene vrees, geene
onrust teistert hen de eene maakt het
geluk uit van den andero Eene zoele
zuiderwind drij ft hun dobberend schuitje
voort op den stillen oceaan van 't lustig
echteloveo.
Men weet reeds wat het Fransche
radiko-socialistisch gouvernement ge
daan heeft om den Godsdienst te ver
dringen Katholieke scholen sluiten,
kloosterlingen verjagen, de kloosters
inpalmen, de priesters hunne jaar
wedden ontrek keu,de fondatiën aan
slaan, 6DZ.
Doch dat schijnt nog Diet voldoende.
De Fransche Bisschoppen hebben er
de aandacht der ouders op ingeroepen
dat men in sommige officiëele scholen
niet enkel onzydige, maar vlakaf god-
deloozo boeken in de handen der kin
deren geeft.
Zij hebben aan de ouders herinnert
dat het hun plicht is te weigeren hunne
kinderen naar dergelijke scholen te zen
den, on dat zij het recht hebben, tegen
goddelooze boeken verzet aan te teeke
nen. en zich ook te verzetten tegen de
anti-godsdienstige propaganda welke
door do onderwyzers zou kunnen ge
pleegd worden.
De Fransche geuzen willen het verzot
der katholieken beteugelen.
Daartoe heeft het Kamerlid Doumer-
gue een wetsvoorstel neergelegd, waar-
by het aan de ouders verboden wordt
verzet aan te teekenen tegen het ge
bruik van zulke boeken. Het wordt ook
aan de ouders verboden hunne kinderen
uit de school te houden omdat er godde
looze boeken gebezigd worden, en de
Bisschoppen zullen ook de ouders uiet
meer mogen verwittigen tegen het ge
vaar der troddelooze scholen.
Doen zij het, zij zullen eenvoudig
voor de rechtbank gedaagd en in het
gevang geworpen worden.
Het voorstel van den heer Doumergue
de statie leidt, zou do koetsier, in plaats
van zijne paarden in te toornen, deze nog
meer spoed byzetten. Het was ongeveer
tien ure en half, uur waarop de groote
meerderheid der bewoners de nachtrust
hadden gezocht. Geen het minst hotel trof
men aan. Het rijtuig bereikte het uiteinde
der groote straat van Fécamp. Eva vroeg
zich af of de geleider van het gespan zich
niet van weg vergist had
De onderwijzeres, een weinig ongerust,
klopte op de ruit om te vragen of hij
dwaalde, maar do man scheen niet te hoo-
ren en legde steeds de zweep op do paarden.
Het gespan sloeg eene tegenovergestelde
richtin? in, zy bemerkte geene woningen
meer, alles was volkomen eenzaam.
Ditmaal gevoelde Eva erge onrust.
Zou men zich van den naam van Concha
bediend hebben om haar in eenen valstrik
te lokken Had Pablo haar onder de zoo
goede vermomming der engelsche onder
wijzeres, als zijn slachtoffer herkend Zy
verdubbelde hare hulpkreten, toen zy eens
klaps voor de ruiten van het portel een
houten paneel zag schuiven en vervolgens
als het gekras van eenen sleutel op de
deuren van het rijtuig hoorde. Men sloot
haar dus op, men kende haar.... Er bestond
geen twyfel meer. Zy herkende voortaan
de hand van hem die voor geen enkele
misdaad week. Het is op list van Pablo dat
men haai' had weggevoerd. O, dacht zy, ik
ben dwaas geweest my zoo te hebben laten
vangen Zij trachtte vruchteloos het portel
zal binnen kort besproken en onge
twijfeld gestemd worden.
Het godsdienstig onderwijs zal om
zoo te zeggen onmogelyk gemaakt wor
den.
Het inrichten van scholen voor de
kinderen welke vroeger door de kloos
terlingen onderwezen werdon, zal meer
dan 400 millioen frank aan de Staatskas
kosten.
Maar wat geeft dat aan de geuzen,
als zij maar hunne ontwerpen van ont-
kristening kunnen doordrijven
Een aardige wereld. De wereld
is toch een aardige parochie, zei Boerke
Klaas, en de menschen zyn vol gebre
ken Ge vindt er die
Zoo valsch zijn als een kat.
Zoo nijdig als een hond,
Zoo dwaas als oen kieken,
Zoo dom als een kalf,
Zoo koppig als een ezel,
Zoo lekker als een geit,
Zoo hoovaardig als een pauw,
Zoo klapziek als een spreeuw,
Zoo gulzig als eeu zwyn,
Zoo wreed als een tijger,
Zoo roofzuchtig als een gier,
Zoo venijnig als een slang,
Zeo ruw als een beer,
Zoo leelijk als een duivel.
En nochtans, antwoordde zyne vrouw,
vindt men ook menschen die
Zoo voorzichtig zyn als een serpent,
Zoo eenvoudig als een duif,
Zoo moedig als een leeuw,
Zoo snel als een haas,
Zoo beleefd als een hondeken,
Zoo neerstig als een bietje,
Zoo slim als een vos,
Zoo zuiver als een zwaan,
Zoo zacht als een lam,
Zoo schoon als een engel
DAT MEN TE BRUSSEL geen honger
of dorst hoeft te lydeo als men maar
centen op zak heeft, is bewezen, immers
men vindt te Brussel 68 hotels, 163 re
staurants of spijshuizen, 99 cafés, 223
logementhuizen, 2520 herbergen tauher-
ges), samen 3068 huizen waar men
drank verkoopt, waarvan 2060 waar
men alKolische dranken kan bekomen
on 288 waar men er geen verkoopt. Er
is te B^u^ol dus kans genoeg om ge-
spysd of gelrifd te worden. Als men
naar de hoofdstad gaat moet men voor
zyn knapzak niet bezorgd zijn, maar
wel voor zyn geldbeugeltje.
te openen, dit geval was voorzien, het hout
bood weerstand on Mej. Brown bleef in de
diepste duisternis opgesloten.
Nog altyd rolde het rytuig voort. Waar
voerde men Eva O, zeker zou men het
met haar zoo gemakkelijk niet hebben als
eertijds te St Domingo. Zjj bevond zich in
Frankryk, zy zou zich verdedigen.
Twee uren had men Fécamp verlaten,
als de paarden plotseling stilhielden aan den
inkom van een klein dorp op den weg van
Havre het portel word geopend en een
man bood beleefd de hand aan de reizigster
om haar te helpen afstappen.
Die man was niemand anders dan
Mercutio.
Eva herkende hem en slaakte een gil.
Vrees niet, myne lieve dame, zegde,
hij, op zachten toon ik koester niet het
minste slecht inzicht jegens uwen persoon,
Wy zijn ie St-Martin-du bois, by een oud
scheepskapitein, een braven man, een
mijner goede kennissen wy zullen er op
ons gemak over de kleine zaak kunneD
spreken, waarvoor ik zoovry geweest ben
u hier te brengen.
Ellendeling Wat wilt gy van mij
Wat kan men van u en uwen meester ver
wachten, dien man goed om vrouwen op te
sluiten, met het duel hunne goederen te
bemachtigen
Aïe dacht Mercutio, de kleme Hen
drik heeft dit afgeluisterd en overgebriefd.
Wordt voortgezet.