Zondag 26 December 1909 5 centiemen per nummer 048,e Jaar 4217 Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van do Stad an 't Arrondissement van Aalst. vaderland, taal, vrijheid. KERSTMIS. GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. STAD AALST. Opvoeringen der PASSIESPELEN gedurende den aanstaanden Vasten, op Zondagen 6, 13, 20 en 27 Maart en Maandagen 7, 14, 21, en 28 Maart 1910. CLAUDE MICHON Kerstlied. V rij e tribuun. Monseigneur Keesen in den Senaat. Leest en verspreidt De Denderbode. Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee- fconing van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden fr. i-75 voor drg maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men Schrijft in bij C. Van de Putte-GooMens, Korte Zoutstraat, N' 31 en in alle Postkantoren des Lands. Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. i-00 Vonnissen op 3** bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen Lij accoord. Niet opgem.men handschriften worden niet teruggostuurd. Heeren Nota rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad. CUIQUB HMJM. Aelat, 2ti Dec. 1909. Heden viert de Katholieke Kerk den 1909n verjaardag van de geboorteliaars stichters, Jezus-Christus. Weinig in getal waren zijne aanbid ders in het stalleken van Rethleëm Maria. Jozef, de Herders en de Drie Koningen. Bij millioenen telt men de geloovigen, die thans zijnen lof zingen en aldus de voorzegging van Isaïas bewaarheden De volkeren zullen Hem hunne gebeden offeren. Op alle punten van den aardbodem, uit de torens van kerken en kapellen, weergalmt thans de bronzen stem der klokken, herhalende den zang der En gelen in den Kerstnacht Glorie aan God in den hooge en op aarde, vrede den menschen, die van goeden wil zijn Helaas 1 waarom zijn er hedendaags zoovelen die naar deze stem niet meer luisteren Waarom zijn er zoovelen die den heilzamen invloed der Christi-leer loochenen; «lie trachten hem te vernie tigen Meêgesleept als zij zijn door de aardsche bekommeringen verblind door hunnen trots of verslaafd door hunne driften, trachten zij het bestaan der goddelijke wet te ontkennen, alsof zij waanden, de dwazen, aldus aan hare verplichtingen te ontsnappen. De maat schappij willen zij veredelen en ont- slaven zoo beweren zij, en ze zien niet, de kortzichtigen dat zij ze zouden terugvoeren tot den toestand van alga- meene vernedering, ellende en verval, waaruil de leering des Verlossers haar heeft komen opbeuren. Laten wü, rechtzinnige christenen, tot het stalleken van Bethleëm gaar laten wij hulde bewijzen aan het God delijk Kind, dat den vrede op aarde is komen brengen laten wij de lessm van nederigheid, ootmoed en ontheet- tino- der aardsche goederen, die het ons van uit zijn kribbeken geert, met een volgzaam hart aanhoorenlaten wij bidden voor de verdwaalden, die dé zaligmakende leer niet alleen verstoo- ten maar ook bekampen Aldus moge het Kertsfeest voor ons en voor velen, wien de Heer in zijne bermhertige goedheid, den blinddoek, voordeoogen wegnemen zal, een feest, van heropbeuring, van heropstanding, van bevestiging in 't geloof wezen. Episode uit de Fransche <Revolutie 36e vervolg. De alarmklokken werden geluid. Hen- riot .ond n.aralle gevangediaen »an Pa rtis soldaten om de directeurs op doodstraf le re,bieden, .en der gevangenen op te „.men. TegeUjksrUjd gaf hu bevel, de ge- vangenen op to sporen en hen in triomf naar bet stadhui, te geleiden. Na een half uur verscheen Lebas. Hem volgden weldra Couthon St-Just, Augus- tin Robespierre, en ten laatste ook onder luid getier en geschreeuw der begeleiders Robespierre zelf Tegen 9 uren waren allen weer vry, en sterker dan ooit in het midden der Pary- zer troepen. gr moet aanstonds eene proclamatie uitgeveerdigd worden aan het leger, en eene aan het volk. De conventie moet ver nietigd worden, sprak Robespierre, en men zette zich onmiddelyk aan 't werk dit bevel uit te voeren. Doch da conventie zat ook met stil. 'x Is Kerbtdag. 'tls Kerstdag! Neon,'ten kraakt geen sneê 't en rymt, 't en vriest, 't en ijzelt toch lyden de arme menschen weê en wordt hun hert verbrijzeld Ze willen werken, maar 'ten valt geen werk, geen loon, geen eten Wiens hert, van ijs of ijzer, zal 't nu 't Kerstdag is, vergeten Geeft milde, geeft, die hebt en houdt van God zoo milde gaven 't Wordt anders, al uw geld en goud, naast u in 't graf begraven. Geeft milde, gij die kristen zyt en Kerstdag komt te vieren Geeft milde, alzoo m' in vroeger tijd gaf milde aan monsche en dieren En Hij die mensch en dier bemiDt, die u, o mensch, verheven, Vergodlijkt heeft, Hij zal 't zijn kind. o mensch, eens wedergeven Güido Gezelle. IN 'T STALLEKEN. Mannen, treedt nu, al te Jublend nader, Met geloof en vreugd bezield Juicht, wen Jozef, diep gebogen, Ingetogen, Zynen God aanbiddend, knielt. Refrein. U glorie in den Hoogen O God, die met meêdoogeu VaD op Uw glorietroon, Als boeter voor de zonden Aan 't menschdom hebt gezonden Uw Eeuwigen Zoon Vrouwen, komt en paart uw zangen, Onbevangen, Met het forsche mannenlied Wen Maria, 't Kind aanschouwend, Handen vouwend, Haren Schepper hulde biedt. U glorie enz. Kinderen, juicht en jubelt mede Heil en vrede Brengt Hij u in dezen nacht, Die, gedauwd uit 's Hemels wolken, Hier de volken Uit zijn kribje tegenlacht. U glorie enz. Englen zingt uw hemelkoren By het gloren Van het oogvorblindend licht, Dat omglanst de dierenwoniug Waar Uw Koning Op wat stroo te rusten ligt. U glorie enz. Hemel, Aarde. Volkren allen, Laat nu schallen 't Vreugelied in koor herhaald Hij die aan de zielen 't leven Weer komt geven Is als kind op aard gedaald U glorie, enz. A. V. Bültynck Men had zich permambnt verklaard en was bereid liever te sterven dan een enkelen stap terug te treden. Men zond haastig geheime boden naar de stadskwartieren, liet de troepen opnieuw den eed aan de conventie zweren en beval hun de goede orde in de conventie tegen verraders en oproerlingen te verdediged. Tegen midder nacht trokken de nationale garden zicli samen by de Tuilorieën, om de conventie te beschermen. Weer stonden in de onge lukkige stad de burgers tegenover elkan- ger, weer vlood op straten en pleinen kost baar bloed. Niemand sliep dien nacht in Parijs. In de straten hoorde men aanhoudend schie ten. Het middenpunt van den strijd was het stadhuis. De sansculotten on de troe pen van Hen riot waren echtor niet gewoon tegen een vastberaden goed gewaponden vijand te strijden. Honderden trokken zich torug en gingen naar huis. In de zalen van het stadhuis werd het al stiller en stiller. In een der pronkkamers zaten de vyf eed- genooten onvermoeid te arbeiden. De eene proclamatie na de andere werd opgesteld, om alle met het aanbreken van den vol genden dag aan het volk te worden bekond gemaakt. Voor de eendracht. Wat men er ook over denke, ja, eendracht, volkomene eendracht is er volstrekt noodig in onze Partij. De katholieke blok tot hiertoe zoo eensgezind, zoo schoon verbonden en, van dan af, zoo machtig werd deze laatste tijden gevaarlijk geschokt. De gebeurtenissen ter Kamer hebben, men moet liet bekennen, eene bedroe vende wonding genomen, vooral omdat zij eeDe scheuring veroorzaakten in onze rangen, omdat zo bij velen ontmoe diging verwekten. Het katholiek Ministerie heeft de hulp ingeroepen van onze van ouds doodvijanden om met hen eene hervor ming tot stand te brengen aan de welke de meerderheid der Rechterzijde vijan dig was. Dit is een allerspijtigste zaak en die hoogst te betreuren valt. Maar wij vragen ons af of wy hierom de handen ten hemel moeten slaan en bljjven slaan Moeten wij altijd en overal over de daken uitbazuinen Dit is de val van 't katholiek Ministerie Men verliezo uit 't oog niet dat de tweedracht het begin van 't einde is Neen,de verdeeldheid in de katholieke rangen in zake der krygshervorming maggeeue algemeene verdeeldheid wor den. De legerwet gaat iu uitvoering ko men en laat ons afwachten wat hare uitslagen zyn zullen. Wanneer het hier kiezing zal wezeD, zullen Senators en Volksvertegnnwoor- digers verantwoordelijk zijn voor hunne houding en de Poll zal met kennis van zaken uitspraak doen. Zy, die gedurig de tweedracht aan vuren beseffen zy dan toch niet welke onheilvolle gevolgen hunne handelwyze hebben kan Liberalen en socialisten roode en groene, nemen alle gelegenheid te baat om de kloof nog breeder te graven tus- schen de twee katholieke fracties die in het militaire vraagstuk tegenover elk ander staan. Tegenover hunne werking is het zondig van wege katholieken, zelf die oneeuigheid nog aan te vuren. Ja, men vergete niet dat grooter en heiliger belangon voor ons op 't spel staan. Moeten wij ze hier aanhalen Ouze tegenstrevers verduiken hunne inzichten niet Frankrijk heeft hun voorbeelden gegeven die hier dienen na gevolgd te worden. Dus EendrachtEendracht kost wat kost Eendracht en dan zullen wij onover- winbaar zijn In het verleden Zondagnummer van Denderbode n, hebben wij een kort en getrouw verslag gegeven der rede voering van Mgr Keesen, overdenieuwe militiowet. Dit verslag bewees ten volle Zij merkten niet eens, dat de ratten het zinkende schip dingen verlaten. Het schie ten werd langzamerhand minder. Om twee uren in den morgend, stormden een aantal soldaten der nationale garde ademloos de marmeren trappen van het stadhuis op. Op hetzelfde oogenblik werd de deur der kamer waarin de bondgenooten verzameld waren, met geweerkolven ingeslagen en onder don uitroep Leve de nationale Conventie Weg mot de boosdoeners I stormden de soldaten binnen. Nu eerst merkte Robespierre, dat alles verloren was. Bliksemsnel nam hy zijn pistool, om zich to dooden. Hij trof echter slecht, en verbrijzelde alleen zyne onder kaak. Lebas trof beter. Hy schoot af en was op den slag dood. Woedend pakte St.-Just den dronken Henriot, dien hij de gansche schuld van hun ongeluk gaf, by den kraag en wierp hem door het venster buiten in den tuin, waar hy met gebroken heenen eerst den volgenden morgend gevonden en gevangen genomen werd. Robespierre lag onbeweeglijk op den grond. Hy lag in onmacht. Men legde hem op eane draagbaar en droeg hem in triomf dat de achtbare Senator van Limburg de nieuwe wet niet stemde als priester en als christen, omdat ze eene volksxcet is hij stemde ze uit zwakheid en uit gela tenheid. Volgens Mgr Keesen is de persoon lijke dienstplicht, of afschaffing der plaatsvervanging, het eenig vraagstuk door de nieuwe militiewet opgelost. Het spriogt in het oog dat zulks een grondig valsch denkbeeld is. Van veel meer belang is het verdubbelen der gedwongen ■soldaten waar er vroeger 100 soldaten waren, hebben wij er nu omtrent 200 Elk zal dit ondervinden in zijne ge meente en nochtans Mgr. Keesen rept daar geen enkel woordje van Van veel meer belang nog is het verkrachten der grondwetdoor liet afstaan aan den Ko ning, van het jaarlijks bepalen van het soldatencijfer, iets wat vroeger een grondwettig en kostbaar voorrecht der Kamer was. Mgr Keeson rept daar ook geen woordje van. Onbegrijpelijk is het dat Mgr Keesen twee zoo hoofdzakelijke punten uit het debat liet, en dan nog grooten indruk zou gemaakt hebben op al de leden van den Senaat, wanneer hij bij voorkeur zich met zaken van veel minder belang onledig hield Nochtans was zijne uiterste toege vendheid aan de regeeriug niet voldoende om geheel en gansch te ontsnappen aan hel aanraken van alle verwijten, die het katholiek volk, met volle recht en rede, aan de heeren Schollaert, Helleputteen Ronkin mocht toebrengen. Hij moest bekennen dat die verwyton alleszins bitter en gegrond waren en dat ze hem langen tijd diep ontsteld hebben. Die verwijten zijn driederlei 1° Ons Katholiek Ministerie heeft een verhoud gesloten met de liberalen en de socia listen 2° het heeft ons oud en tradi- tionneel programma verscheurd en 3* het heeft de priesterlijke vrijstellingen iu gevaar gebracht door het afschaffen der plaatsvervanging Hoezeer ook Mgr Keesen die fouten betreurt, beschouwt hij liever de poli- liek alt philosoofm trekt dadelijk zijne breedste mouwen aan om er gemakke lijk volle absolutie voor hot ministerie uit te trekken Het ministerie kou, och arme niet anders doen dan tot de liberalen en de socialisten overloopen, daar het langs den katholieken kant geene meerder heid vinden kon om de slechte wet er door te drijven. En wat kan msu anders, dan tot de vijanden gaan, als de vrien den niet meê willen Het is waar, Mi nister Schollaert was het land door, gaan jubelfeest viereu, en onder het drinken van Champagnewijn had hy gezworen de legerkwestie op te lossen uitsluitelijk met de gansche katholioke partij. Wanneer de eerste valstrik hem werd gelegd door de antiklerikalen in den Senaat, had hy uitgeroepen v Blauwe en roode vosseti gij zult mij niet vangen En ziet een tweede val strik wordt gespannen door den Koning en door de logic M. Schollaert wordt er in gestooten door zijn medeministers Helleputte en Renkin, en hij is gevan gen naar de Conventie. Hot was vyf ure toen hy daar aankwam. Tallien trad met de woorden Victo rie De schurken zyn gevangen geno men in de zaal. De afgeveerdigden begaven zich naar do vergaderzaal van het comité du salul pu blic, waarheen men het lichaam van Robes pierre gebracht had, om het te verbinden. Op dezelfde plaats, waar hij vroeger onbe perkt gebieder geweest was, werd hy nu op eene tafel gelegd, en, zoo goed en kwaad het ging, verbonden. Do afgeveerdigden kwamen en gingen en riepen hem scheldwoorden toe als bloedhond, huichelaar, tiran, dictator. Nu en dan zuchtte hij pijnlijk, doch bleef ove rigens tamelijk gevoelloos. Toen echter Tallien met zijne schoone vrouw nader trad en honend sprak Daar ligt hy nu, do groote man sidderde en gloeide geheel zijn lichaam. Hij balde krampachtig de vuisten, en in zyne oogen was diepe haat cn wilde vertwijfeling te lezen. Nu eerst begreep Robespierre, dat hij het offer was geworden eencr sluw over legde intrigue. Kort voor zijne dood zag hy den men8chelijken hartsstocht in al zijn geweld, en in zyne ijzingwekkende diepte. a In extremis extrema tentanda als men voor de valle staat, moet men erin springen Zoo leeit de politieke philosophie van Mgr. Keesen, want ik zie waarlijk niet, zegt hij, op welke manier hot ministerie den rood-blauwe valstrik zou kunnen ontsnappen hebben Zoudt ge daar geen hoorns van kry- gen beste lezer, een Priester-Senator, zoo te vinden redeneeren in volle aan gezicht van 't Katholiek België De regoering hoeft verder het oud Katholiek programma met de voeten getreden, door hel afschaffen der plaats vervanging. Doch men moet weten dat de gedachten toch zoo zeer veranderd zijn door het inbrengen van hot alge meen stemrecht c-n het opkoraon der democratie. Wij betwisten geenzins dat nieuwe strekkingen kunnen verschijnon, maar wat wy betwisten is het recht van een ministerie het oud programma te ver scheuren op enkel eigen frezag en dit niettegenstaande de uitdrukkelijke wensch der katholioke Kies vereen i gin gen. Indien het waar is doch het is niet waar - dat do strekkingen nopens de plaatsvervanging algemeen veran derd zijn, dan moest men eerst het pro gramma op dit punt wijzigen en nooit mocht het ministerie op o"ii nieuw ter rein vooruitgaan zonder de vooraf gaande wijzigingen van '1 programma. Dien grondregel van poltieke tucht kan noch het algemeen stemrecht nocli de democratie verbreken. Ook verzetten wij ons geenzins tegen veranderingen aan 't programma indien ze hun oorsprong vinden en gesteund zijn op eene nieuwe richting door de meerderheid, zoo niet door de algemeen heid, der partijgenooten goedgekeurd maar ten stelligste komen wij op tegen het roekeloos miskennen der bestaande en ongewijzigde voorschriften, die tot hiertoo blijven bestaan zoowel in volks gezinde als in bewa rendeVeroenigingen, wat men er ook van zegge. Eindelijk het derde verwijt, dat wyst op het gevaar aan hetwelk de priester lijke vrijstellingen voortaan zijn bloot gesteld, door het afschaften der plaats vervanging, kon Mgr Keesen i ogal ge makkelijk vergeven aangezien het mi nisterie van de antiklerikalen bekomon heeft, dat ze ditmaal de priesterlijke vrijstellingen in de wel laten schrijven, zelfs voor de kloosterlingen, 'i Is waar, eertyds konden de priesters zich vrjj- koopen door de plaatsvervanging. Maar wat kunnen wij er aandoen. Moesten de antiklerikalen meester worden ze zou den toch alles afschaffen, al ware hel maar om aan het proletariaat te be hagen. Doch nu hebben wy een accoord met onze tegenstrevers.door hetwelk de vrijstellingen der priesters blijven be staan,en zouden de liberalen of de socia listen dat accoord,zoo plechtig gesloten, eens durven verloochen Mgr Keesen steil volle vertrouwen in de politieke eerlijkheid onzer tegenstrevers, want, zegt hij, moesten zij allen die plechtige verbintenis verbreken, dan moet men de armen laten vallen, voor altijd van het menschdom wanhopen en zeggen met een lid der Fransche academie hoe meer ik Hij zag den strik, dien men hem in koele berekening gespannen had, en waaarin hy vallen moest. Na een kort oponthoud werd Robespierre naar de Concicrgeric gebraclii. Zijn proces was spoedig afgeloopen. Men stelde zijne indentiteit vast cn veroordeelde hem ter dood. Den volgenden middag verdrong zich in de straten, die van de Conciergerio naar liet Revolutieplein voerden, eene ontzag lijke menigte, die zien wilde, hoe do hel den der revolutie, eens zoo verafgood, naar liet schavot gevoerd worden. Bijna allo troepen waren op de boen, cm de orde te handhaven, en de vensters op liet Rovolutieplein waren tegen hooge pry- zen verhuurd, alsof het eene tooneelvoor- stelling gold. Eindelijk hoorde men het be kende ratelen der noodige kar, waarop St- Just, Couthon. Henriot, Robespierre on zyn broeder stonden. Robespierre was slecht verbonden. Ieder oogenblik moest hij het verband goedschik ken. Het volk in de straten riep hem scheldwoorden toe, wierp van vreugde de mutsen in de hoogte en riep «.Leve de vrijheid Weg met Robespierre Weg met den dictator v Waar is de schurk, waar is hy, die de menschen leer hennen, hoe meer ik de honden leer hoogschatten.* Mgr Keesen is waarlyk te veel naïefop politiek terrein hebben onze tegenstrevers van alle kleur met do getrouwheid van den hond voor zijn meester niets gemeens, en de ondervinding loert ons dat, indien de hond tot eenigo vergelijkenis mag dienen in do politiek onzer tegenstre vers, dan is het enkel en alleen wegens de schaamtelooze zwierigheid met de wel ke de hond den achterpoot opheft tegen zaken die hem niet moer dienen kunnen! Mgr. Keesen was eertijds Pastoor in de Kempen. De 18 jaren die hij daar doorbracht lieten hem bestatigen hoe antimilitarist die bevolking was, des te meer de nabijheid van het Kamp van Beverloode deugden van 't soldatenleven aan de Kempischè bevolking, door on dervinding deed waardeeron. Sedert jaren, nu dat hij zetelt in den Senaat, en te Brussel woont, had hij de grondige gesteltenis der Kempenaren uit het oog verloren en nu moet hij uitroepen a Wat is er. helaas geworden van dit Kempenland van voorheendat Kempen- land dat ik steeds gekend heb zoo xceder- spannig aan het militarismusWare mijn zxcart priesterkleed niet reeds lang genoeg, ik kocht mij dadelijk een kleed van rouwom den val te bexoeenen van zoovele oude denkbeelden die mij eens duurbaar xcaren En de Senaat lachte dat het schokten Waarom lachte de Senaat Omdat do goede Mgr Keesen, zoo zeer ter goeder trouw, was om den tuin geleid door eene politieke streek, die Minister Helleputte had op touw gezet, en die Mgr Keesen deed golooven dat de oude goede Kempen nu al met eens volbloed militarist geworden waren. En inderdaad wat was er gebeurd. De sluwe Minister Helleputte, ging op 27 November laatst, eene statie inhuldigen te Wyckmael, hij liet daar eenige pro vincieraadsleden ontbieden, en dadelijk werd er een dagorde opgesteld als volgt: u Overwegende dat het militair wets- ontwerp door de bevolking algemeen met goedkeuring wordt onthaald verontwaardigd wegens de aanvallen waarvan de regeering het voorwerp is, bieden de provincioleden van Mae- soyck, aan het Ministerie, en byzon- derlyk aan M. Schollaert, die waar- i) dige Kabinetsoverste, alsook aan M. Helleputte, vertegenwoordiger van het arrondissement Maosoyck, de her- nieuwde getuigenis aan van hun ii vertrouwen en huuno verkleefdheid.» Dit dagorde, tolk van zulke verande ring, deed Mgr Keesen nadenken en sloeg hem volkomen uit zijn lood. Ea daarom stemde hy de wet. Monseigneur Keesen is zeker een eerbiedwaardige en welsprekende Pries ter. Doch als men zijne redevoering in de annalen leest, is het niet le begrijpen hoe zy in deu Senaat dun diepen indruk kon maken, welke sommige ministers- vrienden er aan leenen. Voor ons was die redevoering een puik stuk litteratuur dal door de slechtheid der zaaknoodza kelijk ijdel teas aan grondige reden. Ons allen vermoorden wildo klonk het herhaaldelijk uit liet volk, en de gendar men, die de kar begeleiden, wezen met de ponten hunner sabels op Robespierre, die somber voor zich uitstaarde. Was dit alles wel werkelijkheid, was het mogelijk vroeg hij zich af. Had hij niet vele jaren lang gezorgd cn gearbeid onkel en alleen voor dit volk. I)ag en nacht had hy geworkt, geen rust gekend, hy had zijne gezondheid verwoest om dit volk gelukkig te maken, ditzelfde volk, dat hem nu als ocno branding omgaf, en zijne dood eisolite. Was dan de theorie, waarop hy het geluk van het volk had willen grond vesten, eene dwaasheid geweest? Alles wat hij bezat op den dag, dat hij gevangen ge nomen werd, was vijftig frank in assig naten. Was dit nu den dank voor zyne eerlijk heid, zyne zelfopoffering. Hij had ech'er niet veel tyd meer om hierover na te denken. Akelig snel kwam de kar op het Revolutieplein aan, waar de guillotine stond. Koelbloedig bijna nieuws gierig aanschouwde hy die h'elsehe ma- chien. Nog nooit had hy 'mar in werking gezien. (Wordt voortgezet)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1909 | | pagina 1