Donderdag 30 December 1909 5 centiemen per nummer 04s{e Jaar 4218
Vrij onafhankeiij: volksgezind orgaan
van do Stad en 't Arrondissement van Aalst.
De Kerk en onze tijd
MOEDERHART!
GODSDIENST, HUSGEZIN, EIGENDOM.
SStoasp
vaderland, taal, vrijheid
STAD AALST Opvoeringen der PASSIESPELEN gedurende den aanstaanden Vasten,
op Zondagex 6, 13, 20 en 27 Maart en Maandagen 7, 14, 21, en 28 Maart 1910.
Belangrijke
samenspraak.
Nieuwe uitvindingen.
EEN EN. ANDER.
Dit blad verschijnt den Woensdag eiZaterdag van iedere week onder dagtee-
Kening van den volgenden dag. D prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzoden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor drij maande, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onbsten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldeaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Pute-Goo»«enB, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d« bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
COIQIJK «UUM.
Adat, »9 Dec. 1U09.
De liberalen buldoren toch zoo geerni
tegen inkwisitie en doode hand, en a
de ijselijkheden der middeleeuwen.
Het medelijden doet hun tranen stor
ten, de verontwoerdiging jaagt hunm
haren ten berge, en zij vloeken bij ge
mis aan huidige gruwelen, deze die
volgons zij beweren, honderden jarei
geleden gepleegd zijn.
Wat over vele eeuwen gebeurde
laten wij voor het oogenblik onverlet
Alle tijden zijn het tooneol geweest vai
betreurensweerdige zaken. Geen tijdstij
of de akkers werden met onschuldij
bloed geverfd, en droegen oogsten vai
wraak en onrecht. Hebben wij de zo
geroemde beschaving niet zien aanvan
gen met bet schrikbewind T Heeft d
Communie van Parijs de wereld nie
doen ijzen, en zijn do gruwelen vai
Constantinopel eu Siberië minder er
dan deze, welke de middeleeuwen heb
ben aanschouwd En nochtans was d
Kerk hier teenemaal vreemd aan, zot-
don wij gelooven.
Spreken wij liever van den huidige
dag. Zien wij hoe de Kerk zich nü aai
stelt, hoe zij thans hare maatschapp-
lijke taak vervult.
Indien ze zoo slecht, zoo wreed, zo
onmenscholijk ware geweest vroege
hoe kan het dan zijn dat zy nu zoo ed«,
zoo groot, zoo verheven zij
WaDt dat is ze, in betrachting
daad, in leer en doel.
Hare scholen staan aan het hoofd d'
wetenschap. Hare liefdadigheid troa
alle smert, verlicht alle lijden, steui
alle zwakheid. Het is de Kerk die dei
keurbenden van liefde heeft opgeroepe,
die weezen, misdeelden, kraukeu, ge
vallenen, armen en ouderlingen opne
men en verzorgen, gelijk de goede her
der het gekwetst schaap. De Kerk is de
groote vredepreekster aan de gemoe
deren en aan do polentaten. Zij komt oj
tegen alle gestort bloed, en dit zot
machtig lichaam heeft een gevangei
opperhoofd, maar rekent op geen enkoJ
Ion degen lot verweer.
het alom barbaarschheid en on weten
heid, dweepzuchten achteruitgang. Het
is de Kerk die het hoogst, zooniet alleen
de fakkel der beschaving draagt en de
heidensche landen wint voor mensche-
lijkheid en vooruitgang.
Dat zijn feiten. Dat is het uitzicht der
Kerk nu, in de twintigste eeuw, te mid
den het bederf en het verval, te midden
het vergaan en verzinken van al hetgeen
heur haat en vervolgt, te midden van
woede der hellepoorten, die nu, zoomin
als vroeger, iets tegen haar vermogen.
Pier. In de landbouwlessen heb ik
al hooren zeggen dat de planten uit een
tiental bestanddeelen bestaan, en wan
neer men met de studie der oordeelkun
dige bemesting aanvangt, gewaag! men
maar van vier elementen.
Pol. Inderdaad, men zegt dat men
slechts stikstof, fosfoorzuur, potasch en
kalk moet gebruiken, om de eenvoudige
reden, dat de overige voedende bestand
deelen in genoegzame hoeveelheid in de
lucht eu in den grond aanwezig zyu. De
landbouwer moot dus enkel de stoffen,
die wij-komen op te sommen, onder
vorm van meHstoffen aan den grond
terug geven.
Pier. - Dat is allemaal wel maar ik
moet bekennen dat ik de werking der
scheikundige meststoffen op de planten
niet begrijp.
Pol. Ik btn gelukkig u deze zaak
te mogen uitlejgen. Luister en onthoud
goed hel volgende stikstof is aanwezig
in den zwavelzuren ammoniak fosfoor
zuur in de superfosfaten, potasch in
chloorpotasch «n kalk in de ijzerslakken
of scories.
Pier. - Et welk is de invloed der
voedende stoffen op de planten? Is hunne
werking verschillend
Pol. Voo'zeker vriend maar al
deze elementen hebben invloed op elkan
der, zoodanig dat, bij volledig gebrek
aan stikstof, en dus aan zwavelzuren
ammoniak, al de andere voedende stof
fen werkeloos blijven, en de planten in
hunnen groei gestuit worden.
De stikstof bevoordeeligt den groei.
PolVolstrekt niet Zij vertoont
zich onder drie verschillende vormen
de nitrischen, de ammoniakale en de
organische stikstof, en 't is onder den
nitrischen en ammoniakalen vorm dat
de plant dit voedend bestanddeel op
neemt.
De organische stikstof, moet, voor
aleer kunnen opgenomen te worden,
onder ammoniakalen en nitrischen vorm
overgaan.
Pier. Volgens u is dus de ammo-
niakalo stikstof zooveel waard als de
nitrische.
Pol. Ja Pier, do zwavelzure am
moniak heeft, als meststof, dezelfde
waarde als het sodanitraat, dat de stik
stof onder nitrischen vorm bovat.
Pier. En meent gij dat men op dit
oogenblik de zwavelzuren ammoniak
nog voordeelig kan gebruiken.
Pol. Voorzeker, vriend na het
inoogsten, van beetwortelen, wortels en
bloemkoolen, kan men nog tarwe zaaien
en in dit geval zal het geraadzaam zijn
per hectare 100 kgr. zwavelzuren am
moniak te gebruiken, 1000 kgr. ijzer
slakken en 125 kgr. chloorpotasch.
In de lente zal men nog 100 tot 150
kgr. zwavelzuren ammoniak aanwen
den.
Pier. Hartelijk dank Pol, voor
uwen goeden raad en tot wederziens.
J. Aidit.
A olo„nt on overturning1 en werkt dus rooral op de ontwikkeling
Haar invloed 3teu pbjistand gGofs'der groene deelen van de plant, zij is
eu hare wapens ZU is'haar erootc onmisbaar tothet vormen der verschil-
en de rede. Het gew fmntt 1< ude organen. Van de andere voedende
Xdr'ztSraied0"nóo,e Tga ^ad&e.e, *u...n wij au zwijgen
ïerSgenloerde deugd, door de ge
iMrdSeid, door Hel aanzien Uarer kir
deren Hare zedenleer ls de redding, d
Si," de leidsman der volkeren. D
faniien die ze in <le wind slaan, versUl*
,a„ heerlijkheid en ontuch
Zonder den invloed' van het kruis, j zelfden opneembaren toestand
ten einde alle verwarring te vermijden
Wij zullen die zaak in de volgende sa
menkomst bespreken.
Pier. Goed maar laat mij toe u
nog eene vraag te stellen. Is de stikstof
in dn verschillende meststoffen in den-
56« vervolg.
Maak dit de ganzen wijs, senor
l.nnea elkander al tc lang om mg dc
J.ie selioone woorden te aten paaien
„ij ginder koog zullen wezen, zal 1
T. werk wezen indien het in uwe ma<
°w« mij onder voorwendsel van pog,
r, diefstal te doen aanhouden. Wg zul]
a Ik opslaande,! voet afhandelen,
ik herhaal u, dwing mg met tot gew,
°'1prnkTgij dat ik mg zoo goedmoi
„lórergeven, zonder mg te verdedige
nii vergeet dus dat ik sterker ben dan
Schelm OS «'erven, SÜ SÜ 1,111
De uitvindingen van steenen schepen
mogen eene nieuwe overwinning zijn
van de moderne techniek toch wil <le
overlevering, dat reeds eenige vroome
broeders voor eeuwen en eeuwen uit
Schotland den Oceaan overstaken in
bakken van steen, om Amerika te
Evangeliseeren.
Het modern steenen schip zal te dan
ken zijn aan de uitvinding van den
Italiaansche ingenieur Gabellini, die op
dit eigenaardig onderdeel der scheeps-
bouwtechniek reeds lang proefnemingen
deed.
Zijn stelsel is de zuivere toepassing
van het beton. Hij vervaardigde voor
zijn proefscbip een geraamte van ijzer,
en spande daarvoor een roosterwerk
van gevlochten ijzerdraad. Evenals dit
geschiedt bij het leggen van betonvloe-
ren, verspreidde de bouwmeester over
deze laag zijn beton.
De romp van zijn schip was daarmede
klaar.
Heel dik behoeft deze romp niet te
zijn, wat aan het gewicht ten goede
komt. De afwerking is betrekkelijk
eenvoudig, aangezien men de betonlaag
ovorpleisteren en zoo glad poleisten kau
als marmer. Dit heeft weer het voordeel
dat geen schelpen en andere zeedieren
zich aan den scheepswand hechten
Het dek en de bruggen zijn volgens
dezelfde methode gebouwd.
Zoo heeft de ingenieur Gabellini een
proefscbip verkregen, dat tal van voor-
deelen opleverthet is brandvrij, zijn
geheel inwendige ruimte is vrij voor
kajuiten, ruimen de machienafdeeling,
zonder dat or eenige dient opgeofferd te
worden aan constructive doeleinden.
Kans op lek stooten is uitgesloten door
de hardheid van het beton trouwens,
ten overvloede is de inwendige ruimte
door cimeutwandeu afgescheiden.
De uitvinder heeft reeds eene maat
schappij tot stand gebracht, welk een
aantal pontons van betons gebouwd
heeft voor een overvaardienst op de
rivieren de Po en de Tiber. Doch hierna
gaat de maatschappij eenige steenkolen
transportschepen op stapel zetten voor de
Italiaansche regeering.
Zonder dat het schip in beton in een
slag eene hervorming teweeg zal bren
gen in do scheepsbouwnijverheid, om
er het hout en staal te vervangen, schijnt
deze nieuwe toepassing van het gewa
pend beton eene belangryke technische
toepassing.
Te lezen en te herlezen. Dage
lijks lozen wij in de dagbladen het ver
haal van allerlei ongelukken die min of
meer aan de onvoorzichtigheid zijn toe
te schrijven Vele dier ongevallen laten
levenslange knaging en rouw na, en
konden, met oplettendheid of vooruit
zicht, vermeden worden. Daarom gun
nen wij gaarne een plaatsken aan on
derstaande rijmpjes die de tien geboden
der huismoeders kunnen dienen. Zij
moeten gelezen, herlezen en overwogen
worden
1. Laat in uw woning, groot of kleen,
de kinderen spelend nooit alleen.
2. Pas op dat lucifertjes nooit
voor 't grijpen liggen rondgestrooid.
3. Zet om uw kachel, vuur of haard
een hek, dat 't kind voor brand be-
waart
4. Laat kookend water nergens staan
waar bij geval het wicht mocht gaan
5. Voor ge ze vult, blaas uit uw lamp.
aldus voorkomt ge groote ramp.
0. Hitst met petrool het vuur nooit aan
de vlam mocht in 't gezicht u slian.
7. Sluit heengaand' steeds uw put met zorg,
Dit blijft u voor gerustheid borg.
8. In 't koper worde uw spijs nooit koud,
wee, wie dit niet voor oogen houdt.
9. Is in uw spijs azyn vervat,
bewaart ze nooit in zinken vat.
10. Tot mijding van een treurig lot
houdt doodend gift steeds achter slot.
En Pablo greep Mercutio op zijne be
«at doch deze laatste welke eerst aanv
3'het voordeel. Pablo verdedigde z
krachtdadig cn de strijd scheen teer
twist. De worsteling duurde lang en i
eaêlijk, de een trachtte den anden
ifln «to-ond te werpen de armen, de b
nea de nagels, de tanden alles werd a-
gewond, alles speelde oen wanhopigen rol
in dien wilden strijd mon zou gezegd heb
ben dat twee serpenten olkandor zochten te
stikken
Eensklaps verschoven beiden en rolden
op den nauwen weg de ontknooping na
derde geen van de twee wilde loslaten
samen vielen zij in den afgrond en de wa
terspiegel bedekte de lijken van twee der
grootste schurken die ooit hebben bestaan.
Een dagblad van Lucerne kondigde eeni-
gen tijd nadien het volgende nieuws af.
Wij hebben wederom een ongeluk te
melden, in het gebergte voorgevallen
Twee Spanjaards, welke des morgens van
Lucerne waren vertrokken om op den
Righi te gaan slapen, zijn van eene hoogte
van duizend voet in het meer Immensee
gevallen. Men heeft de lijken opgevischt,
zij haddon elkander omklemd. De weg
langs waar zij gegaan zijn, is nochtans van
do gevaarlijkste niet. De reizigers trekken
er dagelijks te voet of te paard voorby,
zonder dat er een ongeval wordt aange
stipt.
Men vraagt zich af of er een ongeluk,
misdaad of zelfmoord in het spel is Daar
geen enkele getuige voorbanden is, zal
men dit geheim nooit opklaren.
De plotselinge terugkeer van Mej. Brown
verwekte geen algemeene vreugde op het
kasteel. Paquita ontving hare onderwij
zeres zeer slecht.
Dc markiezin, van haren kant, verklaar
de dat zij denzelfden avond naar Parijs
vertrok. Zij had hare plichten als bloed
verwante gewetensvol gekweten, meer kon
men van haar niet vragen.
Het behaagde haar voortaan niet meer
bij de onderwijzeres te vertoeven welke by
haren neef de voorkeur had.
Concha had haren tijd niet verloren. Zij
was dadelijk bij graaf de Merinville toege
laten geweest en had hem voldoende inge
licht opdat hij liet vertrek van Pablo niet
zou betreuren. Eindelijk had zij met inzicht
zekere bijzonderheden weggelaten.
De graaf mocht nog niet weten dat zijne
vrouw aan zoo veel lijden had weerstaan.
Eva moest dit geheim verraden wanneer de
bestgeschikte omstandigheid zich aanbood
en inderdaad, deze gelegenheid brak wel
haast aan.
Hot was eene schoone avond in Juni.
Edmond bad voor de eerste maal sedert het
overlijden van Jeanne, zijne kamer ver
laten eu aan het familieeetmaal deel ge
nomen.
Terwijl de kinderen in den hof speelden,
bleven de vader en de onderwyzeres alleen
en zaten stilzwijgend in 't groot salon, dat
reeds duister was geworden.
Bekentenis. Het socialistenblad
Le Peuple, dat de feestelijkheden der
eedaflegging van nabij gezien heeft,
zegt dat er nog veel werk op de plank
is voor de socialisten om de Belgen tot
republikeinen te maken.
Wij ook zijn ditmaal volkomen t' ak
koord met het hoofdorgaan der socia
listen.
Er zal nog veel water door de zee
loopen eer de Belgen den eenen of ande
ren Van der Velde of Demblon zullen
inhalen.
De 23 Docember is bepaald een slechte
dag geweest voor de roodjes en ook de
groentjes 1
Duurte der Schoenen. Ten gevolge
der aanhoudende duurte der vellen is de
prijs van het leder zoodanig gestegen,
dat de schoenen wederom zullen opslaan.
Wij vernemen dat de vereeniging der
Schoenfabrikanten van Iseghem in hare
laatste vergadering den netelachtigen
toestand der schoenmakerij onderzocht
heeft eu bestatigt dat, aangezien de
steeds hooger wordende prijzen van hot
leder de schoenmakers, willen zij nog
eer doen aan hunne zaken, verplicht zijn
eene nieuwe en algemeene verhoogiug
toe te passen op al de verschillige soor
ten van Schoenen.
In audere lauden, zooals Frankrijk,
Duitschland, Amerika, is dezen opslag
reeds sedert maanden in toepassing.
Spelden. De eerste spelden beston
den uit de doornen van zekere boomen
en uit vischgraten.
Deze laatsten getuigden reeds van
zekere weelde, 't wareu maar de ryken
van dien tijd welke zich vischgraten als
spelden konden aanschaffen
Later maakte men er van brons, zilver
en goud natuurlijk voor de meer
begoede standen.
In 1292 waren er fabrikanten van
spelden te Parijs, deze waren vereenigd
in eene konfrerie gesyndikeerd
enkel de familieleden der bazen konden
als leden aangenomen worden, zoodat
deze nijverheid een monopool bleef.
In 1690 begon men spelden te makon
in blik do verkoop ervan werd gedur
rende eenigen tyd verboden, onder voor
wendsel dat ze gevaarlijk waren.
Nu tiomen er dagelijks 37 miljoen
spelden uitde fabrieken van Birmingham
in Engelaud en uit de andere Engelsche
fabrieken 15 tot 16 miljoen. In Frank
rijk maakt men er 12 miljoen, maar
men heelt er 30 miljoen noodig.
Frankrijk voert de groote hooden-
spelden uit met geëmailjeerde koppen
welke te Lyon en te Laigle gemaakt
worden.
De andere Europeesche landen leveren
eene voortbrengst van 12 miljoen daags.
Naar het schijnt, krijgt hot gehoor, als
men zich in eene sombere plaats bevindt,
meer gevoeligheid. Wat het ook zij, Mej.
Brown die nog al verre van den graaf zat,
hoorde een verstikten snik. Zij sprong
naar den zetel van Edmond zij, gevoelde
zich stouter...
Welaan, gy weent sprak zy. Zult
gij u dan nooit troosten
Eilaas 1 Ik beproef het uit al mijne
krachten, maar ik gevoel dat het onmo
gelijk is. Verre van te verminderen, ver
meerdert mijne droefheid. Dit zal mijn
leven verkorten. Zie, mej. Brown, als ik
er niet meer wezen zal dan laat ik u de zorg
om over mijne kinderen te waken ik ben
overtuigd dat het vertrouwen dat ik in u
stel, volkomen gewettigd is.
De hand van Eva zocht die van den graaf
en drukte die warm
Ik beloof het u, maar ik hoop wel
dat dit niet noodig wezen zal. Gij zult wel
haast die neerslachtigheid het hoofd bicdon.
Men geneest van alle pijn. Als gij de dood
uwer eerste vrouw vernomen hebt, zyt gy
insgelijks niet zoo wanhopig geweest, als
voor deze welke gij thans hebt verloren
Als Eva deze laatsten zin uitsprak, sid
derde zij eonigzins.
De graaf riep uit
Ik ben insgelijks zoo wanhopig ge
weest, zegt gy Ha, gij bedriegt u, ik heb
honderdmaal meer geleden. Denk eens Zij
was do eerste vrouw, het wezen dat ik uit
ganscherharte beminde, de gozellin van
mijn bestaan, de uitverkorene myner ge
dachten, in staat mij raad te geven, mij
desnoods te geleiden, zij was de moeder
mijner kinderen en haar verliezen... Ach I..
Als ik overdenk dat zij verre van mij,
verre van onze kinderen, verre van ons
allen die haar liefhebben, is gestorven, en...
voegde hij er met zwakkere stem by, als
men weet dat deze dood het gevolg is ge
weest van dc wreedste martelingen, dat de
laatste snik een langzamon doodstrijd is
voorafgegaan... Men heeft ongelijk gehad
mij soortgelijke dingen te veropenbaren..,
ik dacht dat ik zinneloos werd van gram
schap en droefheid. Hadde de ziekte my
aan het bed niet gekluisterd, ik zou don
slochterik Pablo, achtervolgd hebben, ik
zou hem gedwongen hebben zijne misdaden
te bekennen, ik zou hem vervolgens... ja,
ik zou dit monster gedood hebbenzonder
hem den tijd te gunnen zijne ziel aan God
aan te bevelen... En toch, waar hij zich ook
verberge, ik zal hem ontdekken, hij zal
zijne kastijding niet ontsnappen.
(Wordt voortgezet).
