Donderdag 27 Januari 1910 5 centiemen per nummer 64ste Jaar 4226
Vrijheid-Vervolging
Booze Geest.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
STAD AALST. Opvoeringen der PASSIESPELEN gedurende den aanstaanden Vasten,
op Zondagen 6, 13, 20 en 27 Maart en Maandagen 7, 14, 21, en 28 Maart 1910.
DE GODSDIENST.
Stichting van den tratbotiiken
Vlaamschen Bond voor hel
Katholieke Vlaamsche
DE
Zondagrust.
EEN EN ANDER.
NDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
Loning van den volgenden dag. De prys ervan is tweemaal ter week voor
Ie Stad 5 frank met den Post verzonden frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
naanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
sindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
nmgen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31
»n in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
34# bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
CU1QUE auuM.
Aelsl, Jan. ÏÖIO.
Zij dieden loop der zaken in Frank
rijk wat hebben nagegaan, moeten tot
dit besluit zijn gekomen 't is de herha
ling van wat vroeger gebeurde in den
Jacobijnentijd.
Vele katholieken helaas! waren
om zoo te zeggen blij over het nieuwe
regiem dat de Republiek had ingebracht
tusschen Kerk en Staat; het oud regiem,
het regiem van het Concordaat van 1801
duurde tot 1906 en die kortzichtige
katholieken hadden dikwijls gezegd
Waarom dat soort van verdrag tusschen
Kerk en Staat? Ware het niet veel beter
dat de Kerk losgerukt werde uit den
baud die haar aan den Staat vastknoopt?
Vrijheid, vrijheid'! Etfwat in Amerika
gebeurde zal hier gebeuren de Kerk
zal bloeien in vrijheid.
Waar zijn de Fransche katholieken
die nog niet ontgoocheld zijn Ja, de
Staat heeft de Kerk van zich gescheiden
en de scheiding is zoo volledig mogelijk,
daar de Paus de Cultüeele Associaties
verstooten heeft en om goede redenen;
en den penning weigerde dien de hui
chelaars hem in de hand wilden stoppen
om beter de Kerk te verdrukken. Vrij
heid is het nu zooals de kortzichtigen
het wenschten maar heeft de Staat
ooit meer onverdraagzaamheid aan dun
dag gelegd Werden er ooit meer pla
gerijen tegen de Kerk uilgevonden Is
hel niet de vervolging nu die legen de
Kerk woedt Overal worden Bisschop
pen en Priesters voor do rechtbauk ge
daagd omdat zij de wetten der Kerk
den geloovigen voorhouden overal
worden zij naar het tribunaal gesleurd,
omdat zij hun plicht vervullen met de
ouders het gevaar le doen inzien dat
onzijdige en anarchistische scholen op-
levereu. Dat alles, zegt de Staat, is tegen
de Wet die verbiedt iemand tot onge
hoorzaamheid tegei. de Wet aan te zet-
tên
De Kerk in Frankrijk heeft men be
roofd van wat zij bezat, en zij is ge
noodzaakt bij de geloovigen te bedelen
om de kosten der kerkelijke behoeften
te dekken. Zij beeft den Penning voor
de Kerk ingesteld, en de geloovigen
die geloof hebben betalen dien gaarne.
Maar er komen soms kerels af die niets
willtn betalen en tochschoone diensten
willen hebben, en al» de pastoor dan
den schooneu dienst wil doen betalen,
weigeren zij en trekken den pastoor voor
de rechtbank omdat hij tegen de wet
in iemand wil dwingen voor de uit
oefening van den eeredienst te betalen.»
Het tribunaal sprak den pastoor vrij
maar... de Staat heeft nu een onderzoek
doen instellen over het gedrag van
eenen Bisschop die den Penning voor
de Kerk den geloovigen dorst aanbe
velen.
't Is dus de vervolging t'allen kant.
Zij begon met de katholieke burgers
buiten alle ambten te sluiten dat was
het eerste bedrijf. Toen joeg men de
kloosters uiteen,men palmde hunnegoe
deren binnen, en men schafte het Con
cordaat af en palmde de goederen en
renten binnen van de kerkfabrieken
dat was het tweede bedrijf. Nu begint
het derde men randt de Kerk aan in
de uitoefening van hare geestelijke
zending, daar waar zij hare leer aan het
volk verkondigt en Gods eeuwige wet
voorhoudt in woord en toepassing. En
de Staat beweert nu dat de Kerk alle
wetten moet aannemen en aan alle wet
ten zich moet onderwerpen, welke die
wetten ook wezen, zelfs indien deze
wetten de uitoefening der hoogste ker
kelijke wet wilde belemmeren.
Zoo ver staat het in Frankrijk na pas
vier jaren dat men Vrijheid Vrijheid
zong, zoowel in de bureelen van den
Staat als bij sommige kortzichtige ka
tholieken.
De Kerk wil vrijheid, moet vrijheid
hebben; en um zich in hare vrijheid
te bewegen, hoeft zij eigenlijk geen
onderstand van den Staat. Maar zij die
deuken dat de Kerk hare vrijheid moet
gehuldigd worden door deü Staat die
zijn ordewoord krijgt van de vrijmet
selarij, zij zijn ver mis die blinden zien
nu in Frankrijk.
En 't is eene les voor zekere kortzich
tigen en zekere blinden die ook hier in
België te vinden zijn.
Hoe de liberalen over de godsdienst
vrijheid denken, is een wonder.
Zij hebben het onlangs nog openbaar
lijk getoond Ter gelegenheid van de
troonbeklimming van Koning Albert
werd er door de Kamers een heilwensch
voorgedragen en daarin stond een vol
zin, sprekende over God en de Godde
lijke Voorzienigheid. De liberalen von
den dat overdreven, in een openbaar
stuk den naam van God te gebruiken.
Zij zouden willen dat wij, katholieken,
in 't openbaar leven afstand deden van
ons geloof, dat wij, katholieken, zouden
gebaren of wij niet aan God geloofden.
De vrijheid bestaat juist hierin, dat wij
onzen Godsdienst mogen belijden waar
en hoe w ij het verkiezen moesten de
katholieken, om aan de liberalen te
behagen, hunDe geloofsbelijdenis ver
duiken, dan waren de katholieken geene
vrije lieden meer, maar de slaven van
het liberalism, de nederige onderdanen
van de liberalen.
De onzijdigheid is ongeloof, noch min
noch meer Voor een tijd, in 'l open
baar leven, gebaren dat men geen God
erkent, is voor een tijd uw geloof ver
loochenen. En dat durven de liberalen
eischen van de katholieken, als zij
overal hunne beruchte onzijdigheid aan
prediken willen zij onzijdig blyven,
dat zijn hunne zaken, maar zij mogen
ons niet dwingen deze onzijdigheid te
deelen. De katholieken kunnen den
ongeloovigen niet spelen, noch in huis,
noch op straat, noch in do school, noch
in het parlement. De liberalen zeggen
dat men van den godsdienst niet mag
gewagen, omdat zij er geenen hebben
't is al profijt voor hen, maar dat heet
geen vrijheid
Het volgende kwam ons te laat in de
hand om nog zondag 11., te kunnen meê-
gedeeld worden
Arrondissement Aalst.
Op Zondag 16 Januari, te 3 uur na
middag, heeft de stichting plaats gehad
van den Katholieken Vlaamschen Bond
van het Arrondissement Aalst, in de
zaal van het Laudbouwcomice te Aalst.
Meer dan 50 voormannen der Vlaam-
sche Beweging, uit gansch het arron
dissement, waren opgekomen om hunne
medewerking en ondersteuning te ver-
1 eenen. Verschillende Vlamingen, o.
m. de Heer R. Moyersoen, bijgevoegd
Volksvertegenwoordiger, hadden zich
laten verontschuldigen en hunne toetre
ding aangekondigd.
De vergadering wierd voorgezeten
door Dr Is. Bauweus, voorzitter van deu
Katholieken Vlaamschen Oud-Hoogslu-
dentenbond van Oost-Vlaanderen, Baron
Lod. de Bethune, d.d. voorzitter, bij
gevoegd Volksvertegenwoordiger, en
adv. Lod. Dosfel, uit Dendermonde, d.d.
secretaris.
De heer DOSFEL, in eene kranige
redevoering, zette het doel van den Bond
uiteen. Zijn aanspraak wierd herhaal
delijk door toejuichingen onderbroken.
De geestdrift, waarmede de vergadering
de gedachten en voorstellen van den
weisprekenden redenaar begroette, was
het bewijs dat de stichting van den Bond
beantwoordde aan het verlangen van
geheel het Arrondissement.
Er werd overgegaan tot het bespre
ken der standregelen eene lange woor
denwisseling ontstond tusschen de H.H.
L. Dosfel Dr Bauweus, Baron Lod. de
Bethuue. Adv. Eug. Bosteels, P. Van
Schuylenbergh en N. Heynderickx van
AalstAdvokaten L. De Cooman en De
Clercq. Dr Van der Haegen, van Ninove;
Dr Rubbens, van Lede E. H. De Wolf.
van Denderleeuw Hoogleeraar van
Hecke, van Sottegem Vine. Van Bos-
suyt en Jules Pieraert, van Geeraards-
burgen; Dr Jacobs, van Nieuwerkerken;
Hugo Van Wilder, van Denderwindeke;
Th. Sonck, Gemeentesecretaris, Dender-
hautem en anderen.
Het voorloopig Bestuur wierd volgen
derwij ze samengesteld Eerevoorzitter,
Dr Is. Bauwens Voorzitter, Baron de
Bethune Schrijvers Adv. Bosteels en
N. Heyndrickx.
Verders wierden als afgevaardigden
bij het voorloopig bestuur aangeduid de
H H. ür Van der Haegen, voor het Kan
ton NinoveVincent Uierickx, Oud-
Volksvertegenwoordiger, voor het Kan
ton Geeraardsbergen Iogenieur Albert
van Hecke, Hoogleeraar, voor het Kan
ton Sottegem Van uriesscne, voorzit
ter, van 't Davidsfonds te Herzele, voor
het Kanton Herzele.
Het Hoofdbestuur is gevestigd te Aalst
De hierboven aangeduide afgevaardig
den hebben op zich genomen, elk in hun
Kanton te zorgen voor de werking
van den Bond en het aanwerven van
leden en maatschappijen.
Een tweede algemeene vergadering
zal plaats hebben einde April.
De vergadering wierd rond zes ure,
onder deu grootsten geestdrift, met een
kernachtige Vlaamsche redevoering van
den Heer Baron Lod. de Bethune. ge
sloten.
En wij, we dragen de overtuiging
weg, dat de Bond zal zijn een degelijk
iets, dat zal willen wat is recht, en
winuen wat het wil.
Aalst, 17 Januari 1910.
LANDSBOND.
Katholiek Vlaamsch Secretariaat,
Koningstraat, 101, Antwerpen.
Antwerpen, 18 Januari 1910.
Geachte heer,
Op Woensdag 2 Februari aanst., hou
den de Katholieke Vlaamsche Oudhoog-
studentenbonden eene Algemeene Ver
gadering te Leuven.
De zitting zal ten 5 1/2 ure (half zes)
's namiddags aanvaDg nemen.
DAGORDE
1. De Vlamingen tegenover de politiek.
2. Algemeene belangen.
De zaal wordt in eene volgende mee-
deeling aangeduid.
Te dezer gelegenheid zal er 's avonds,
ten 8 ure, een Kunstfeest plaats hebben.
PROGRAM
1. Voordracht over den Poolschen
Taalstrijd door Advocaat J. Muls,
die tweemaal eene reis naar Polen
deed om den taaltoestand in te stu-
deeren.
2. Uitvoering van Poolsche Muziek en
Volksliederen door kwartet en
kuDstzangers.
Wij hebben de eer UEd. te verzoeken
in vcrti&d^vins en od dit kunstfeest
aanwezig te willen zijn.
De Studenten der Hoogeschool zyn
daar ook op uitgenoodigdhet zal eene
goede gelegenheid zijn om nader in ken
nis te komen met deze jonge strijdge-
nooten, die jaarlijks onze rangen moe
ten komen versterken.
Met oprechte hoogachting.
De Voorzitter,
A. J. Hendrix.
2' vervolg.
Ellendige jongen riep zij. Weet ge
wat ik zou willen Ik zou u um uwe o >r«n
willen slaan, rechts en links Dat zoudt
gij verdienen I Dat verbeeldt zich een man
te zijn Zoo'n hoopje ongeluk Daar zit hy
maar en antwoordt niet, en ik zou moeten
aanzien, omdat ik maar eene vrouw ben,
dat ons goed in vreemde handen komt...
Ons oude, lieve \Vaekerode,het oude park,
waar iedere boom, iedere struik, als goede
vrienden van my zyn, de vijver, ons ge
zellig huis, zoo vol herinneringen uit onze
kinderjaren, het huis, waar papa gewoond
heeft en grootpapa, en al de anderen van
ons... tweehonderd jaar lang. het draagt
toch onzen naam... wij en het goed bo-
hooren bij elkander Maar neen, mynheer
trekt naar Berlijn en gooit zijne bezitting
weg als oud vuil Antwoord dan toch Zij
pakte plotseling met hare stevige blanke
handen de smalle, afhangende schouders
van haren broeder en trok hem overeind.
Zie mij aan en antwoord mij Hoeveel
hebt gij al verspeeld In hoeverre is het
goed nog het onze
Benno von Wackerode rukte zich driftig
los. Zijne waterige, door den hartstocht
van het spel glansloos geworden oogen
keken langs de vertoornde blondine heen
naar dc deur, die zacht geopend werd. Hoe
wel inwendig nog bevend, wist hij eene
correcte houding aan te nemen en zegde
op slaperigen toon, eigen aan do leden van
zijne club
Goeden avond, Henning. Mag ik
mijne zuster voorstellen, mijnheer Horst
von Henning
Anne Mario wendde met eene schielijke
beweging het hoofd om, en voor haar zag
zij een beer, die in lengte goed op haar
paste. Hij was nog wel een half hoofd
grooter dan zij, daarbij recht, welgemaakt
en breedgeschouderd. Op zijn open, manne
lijk ge/.ioht, dat een paar litteekens, waar
schijnlijk uit zynen studententijd, niet al tc
zeer ontsierden, vertoonde zich een goed
aardige, ietwat spottende glimlach.
Eigenlijk zag hij er heel anders uit dan
Anne-ftlarie zich zoo'n hyena van de groene
tafel had voorgesteld. Niet afgeleefd, of
oud voor zijnen tijd. Geen kaal hoofd, geen
stekenden blik. Op liet eerste gezicht zou
men gezegd hebben een solied buitenman,
die zich door een eersten Berlynschen kleer
maker iu een Engclsch pak heeft laten
steken, zonder nochtans de voorname
stijfheid met de wereldsche kleeding in
overeenkomst te kunnen brengen.
Hij boog en zegde toen heel onbe
vangen
Ik vraag excuus dat ik hier zoo
onverhoeds sta. Maar de knecht deed zon
der mij iets te zeggen, de deuren voor mij
open... Is de freule vandaag pas te Berlijn
aangekomen
Ja. Haar hart bonsde. Zy was geheel
verbluft door de plotselinge verschijning
van den booze geest.
En denkt u hier een poosje te blijven?
Neen.
Zoo Jammer Nu, hoe heeft de
freule haar broer gevonden
Freule von Wackenrode was eigen
lijk van plan niet te antwoorden, maar
schier zonder het te weten, stiet zij uit
Ik heb hem gevonden, zooals ik
vreesde in slecht gezelschap.
Daarbij zag zy hare tegenpartij strak in
het gelaat. Dat gelaat verande echter niet.
Hoogstens werd de glimlach nog iets spot
tender en kwam er een nauwelijks merk
bare trek van vermoeidheid om de mond
hoeken. M. von Henning wendde zich van
haar af en zegde luchtig tot Benno
Nu, ik wil u niet verder storen,
alleen wat betreft onze zakon hebt ge
onze aangelegenheid van gisterenavond ge
regeld
De bleeke surnumerair knikte en wees
naar zijne schrijftafel. Daarop lag een dik
envelop, waarop iets geschreven stond. M.
von Henning nam het met een vluchtig
hoofdknikje ter hand, maar eer hy het iu
den zak kon stuken, had Anne-Marie, zon
der aan beleefdheid of goeden toon te den-
Van's midii igstot middernacht, eenige
dienstdoende Aputiio^er, op Zondag 30
Januari 1910, M. Meirschaüt, Korte
Zoutstraat.
ken, over zyn schouder er een blik op
geworpen. Een luide kreet ontsnapte haar.
Negentien duizend en vyf honderk
mark, stond daar in letters geschreven. Zy
had het duidelijk gezien. De getallen dans
ten haar nog voor de oogen. Zij schoot op
haren-broeder toe, die onwillekeurig voor
haar terugweek.
Benno! hijgde zij, dat alles hebt ge
verspeeld In één enkelen nacht! In éénen
nacht negentien duizend mark En zoo
gaat het avond aan avond I Groote God 1
Groote God I Maar sta daar dan toch niet
als een hout Geef ten minste antwoord I
O bet is eene schande Het is eene
laagheid
Daarbij duwde zij den ongelukkigen
kleinen man voor zich uit alsof zij zich aan
hem vergrijpen wou. In de en^tegedro-
ven, vatte hy eindelijk moed.
Ach, houd toch uw mond, mompelde
hy, lieesch van kwaadaardigheid. Maar zij
luisterde niet naar hem.
Het is eene schande 1 Thuis sparen
wy wat wy kunnen uitgekookt soep-
vleesch eten wij 's middags al de room
van de melk verkoopen wij in de stad
de jonge hoenders alles als de boeren
loven wy ik werk als eene dienstmeid
om maar een beetje te sparen, omdat
Bellermann iedere» dag herhaalt De jon
ge heer heeft geld noodig I En intus-
schen zit hier zoo'n deugniet en schudt de
kaarten en verspeelt alles wat we heb
ben....
Een levende barometer. Zet eene
echel (bloedzuiger of lakeu) iu eene
halve liter fleschdoe de drij vierden
ervan vol met'water. Indien de echel
op den grond onbeweeglijk blyft lig
gen, isditeea teeken van schoon weder.
Trekt zij naar boven regen. Schijnt ze
ongerust te zyn wind. Is zy zeer onge
rust en houdt zy haar van boven, buiten
het water onweder. Blijft zij in den
winter op den bodem koudekruipt
zij tot in den hals der flesch sneeuw.
Zulke barometer is hoegenaamd niet
.lOiya..
En gy, dus wendde zy zich tot von
Henning, ge neemt dat met een dank u
aan. Gy neemt dat op zonder er naar te
vragen of ge eene weduwe en weezen onge
lukkig maakt Gy zuigt mijn onnoozelen
broeder uit als een vampier gij...
Anne-Marie bleef steken, want Henning
was naar het portaal gegaan en had zijnen
overfrak van het tot kapstok dienende
hertengewei genomen.
Goeden avond, freule 1 zegde hy kalm
en toen iets luider naar de kamer toe
goeden avond, vriend I
Maar reeds was Benno hem ter zyde.
Wacht eveD, ik gameè 1 Ik... ik heb
genoeg van de geschiedenis 1 Maak scènes
zooveel ge wilt, Anna Marie mijne
kamers zyn tot uwe beschikking maar
ik ga heen 1
Eer zij er aan dacht was hy de kamer
uit en de trappen af, langzaam gevolgd
door M. von Henning. Haar roepen
Benno ge moet hier blyven werd
niet meer door hem gehoord. Wel zette zy
in vliegende haast haren hoed op, stak de
speld door haar blonde haar en knoopte
met sidderende vingers den sluier voor het
gezicht, zocht moffel cn mantel maar
toch was er een minuut verstreken eer zy
ademloos beneden voor de huisdeur op
straat stond. Juist reed een rijtuig weg en
sloeg in scherpen draf den hoek om naar
de Thiergartenstraat. En geen tweede ry-
tuig was in velde of wegen te zien.
(Wordt voortgezet.)