|j|
DIRKA
Zondag 18 September 1910
5 centiemen per nummer
64ste Jaar 4294
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
Opvoeding en
Onderwijs.
Plechtige inhaling
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
-
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Zondagrust.
WATER.
Ajuin van Mulhouze.
DITJES en DATJES.
Spaansche Oproerlingen van 1576 te Aalst
DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
sening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt mot 31 December. De onkosten dor kwittantiën door do Post ont
vangen zijn ton laste van den schuldenaar.
Mon Schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in allo Postkantoren des Lands.
fe*--
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen hij accoord.
Niet opgencmon handschriften worden met teruggestuurd. Hoeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in don voormiddag
Voor de advertentiën uit
dit blad.
vreemde landen zich te wenden ton bureele van
CUIQIJE auuii.
AuUt, 17 Septemb. 1910.
Het godsdienstig gedacht in de opvoe
ding en 't onderwijs, is de eenige waar
borg voor den persoon en ook het eenig
heil der landen.
De opvoeding en 't onderwijs door
drongen van den Godsdienst levert goe
de burgers op, mannen die tot eer strek
ken hunner ouders.
Nu de opvoeding en 't onderwijs
kunnen alleen zulke heilzame uitslagen
opleveren, als zij toevertrouwd worden
aan godsdienstige leermeesters.
Zou het dus geene dwaasheid zijn
voor die ouders welke niet zouden wil
len dat hunne kinders buiten den gods
dienst opgebracht worden en dio ze dan
toch nog zouden toevertrouwen aan
meesters zonder geloof, zonder gods
vrucht en onbekwaam christenen te
vormen.
Inderdaad, het is niet voldoende dage
lijks gedurende eene halve uur eenige
teksten uit den catechismus in de ooren
der leerlingen te blazen, om er goede
christenen van te maken. De Godsdienst
moet gestadig in het hart van 't kind
geprent worden, wil men dat de christe-
ne leeriüg er cenen onuitwischbaren
indruk inlatede godsdienstzin, de
deugdzaamheid van den leermeester,
moeten onafgebroken in 't hart van liet
kind overgaan.
Nu, zoo iets kan men maar verwach
ten van de zorgen der lessen en van het
voorbeeld van ware godsdienstige onder
wijzers en men zal het ook slechts
vinden in scholen waar de wet Gods
wordt nageleefd.
Een kind opbrengen, 't is het vormen
door lessen en voorbeelden 't is het de
deugd doen beminnen en de voorschrif
ten ervan in zijn hart, in zijnen geest
prenten.
Ehwel,onderwijzers, die onverschillig
of vijandig zijn aan den Godsdienst, zijn
daartoe totaal onbekwaam.
Welken iever kunnen zij bezitten om
den Godsdienst in 't hart der kinderen
te griffen, als zij zelf er niet van door
drongen zyn
Wat belaüg zullen zij er bij vinden
om anderen te doen gelooven wat zij
zelve verloochenen
Men jspreekt maar met overtuiging
van 't gene men gelooft, met liefde van
't gene men bemint, met gloedt van 't
gene wat men gevoelt en wat kan
Iemand ten voordeele van den Gods
dienst zeggen als men er zelve niet aan
gelooft
Elko meester, die onverschillig is
voor do godsdienstzaken, is onbekwaam
behoorlijk onderwijs van Godsdienst te
geven, de Godsdienst welke de kunst is
van te leven als mensch er. de grond
steen van alle de wetenschappen, 't is te
zeggen, welke aan het kind leert wat
het is, van waar hel komt en waar het
naartoe gaat, waarom het op do wereld
is en wat het er te doen heeft, in een
woord zijnen oorsprong en zijn einde.
Dit wil juist niet zeggen dat de open
bare opvoeding zich uitsluitend in de
handen moet bevindeu van kloosterlin
gen en priesters; maar wat wij beweren
willen is dat de onderwijzers, om to
beantwoorden aan de wenschen van
katholieke of godsdienstige ouders, een
oprechten en overtuigden christen moet
zijn.
Met veel reden kan er tegen een ongo-
loovigen leermeester worden gezegd
Gij leert ons dat er een God is,
welke loont en straft, wees hem zelf
gehoorzaam en vrees hem, alvorens
ons de les te willen spellen.
Gij leert ons dat wij ons moeten
onderwerpen aan de Geboden Gods en
der H. Kerk, ehwel geeft 't voorbeeld,
a wees er eerst zelf de getrouwe onder-
houder van en wy zullen u volgen.
Woorden wekken, voorbeelden trek
ken.
Dus ouders
Ja, vaders Moeders verkiest voor
uwe kinders christelijke leermeesters,
christelijke scholen waar Godswetten
on deze zijner Kerk worden nageleefd.
Een slechte boom kan geene goede
vruchten voortbrengen en meesters, die
onverschillig zijn in zake van Gods
dienst, zullen nooit van uwe kinderen,
ware christenen vormen.
Een kind zal nooit de vreugde, de
troost en de eer zijner ouders zijn, ten zij
het van zijne prilste jeugd af in den
Godsdienst wordt opgevoed.
Gelukkig de vader welke zeggen
mag v Niet een mijner kinderen heeft
k mijnen naam on teerd en is te kort ge-
komen aan zijne plichten van Christen
t en eerlijk man, dank zy de christe-
lijke opvoeding welke ik hun be
zorgd heb.
Van 'smiddags tot middernacht, eenige
dienstdoende Apotheker, op Zondag 18
Sopt. 1910, M. Van Caelenberg, Leo-
poldstraat.
Al degenen die een weing kennis
hebben van de geschiedenis, hebben bij
zich zei ven de vraag gesteld hoe het
komt, dat grooto streken die over twee
en drie duizend jaren vruchtbaar waren
en het middenpunt van rijkdom en be
schaving, nu veranderd zyn in uitge
strekte woestijnen.
Kanaan, het Land van Belofte, vloei
de over van melk en honing Mesopo
tamia, Syrië, Assyrië, het Perzië van
dien tijd, in Egypte het land van Ges
sen, waren vruchtbare en bevolkte
streken. Nu kunnen ze nog enkel eeDO
arme bevolking onderhouden.
Waaraan is die overgroote verande
ring toe te schrijven
De nieuwere studiën der geleerden
beginnen nieuw licht te werpen op dat
vraagstuk dat ook gewichtig is voor
onze streken wie weet of niet eens de
dag komen zal dat West-Europa zijne
vruchtbaarheid verliezen zal
Zijn er middelen om die ongusligo
herschepping tegen te gaan
Ziehier nu wat de geleerden vaststel
len Sedert vele jaren reeds geven de
bronnen op verre na zooveel water niet
meer als voorheen.
In Luik heeft men waargenomen dat
de bronnen van Haspengouw zooveel
water niet meer verschaffen als voor
heen.
Voor de kom der Somme, in Frank
rijk, is de gemiddelde wateraanvoer te
Abbeville gevallen van 35 tot 27 vier
kante meters per seconde. Dus ver
mindering van een vierde, dat
is zeer veel.
Waaruit komt nu do verwarming
der waterbronnen voort
M. Houillier, conducteur van Brug
gen en Wegen, zegt in eene mededee-
ling, gedaan aan do akademie van
wetenschappen, dat die verwarming
niet voorkomt uit het gebrek aan regen
noch noch uit de uitroeiing der bos
scliou, noch uit doorzijpeliog in den
grond, maar uit de verbetering van de
landbouwuitbating van den grond, die
eene belangrijke vermeedering mede
brengt der uitwasemingen van water
door de planten.
Vooreerst er liggen bijna geene lan
den meer braak alle stukjes land wor
den bezaait of beplanten al die plan
ten die groeien waar vroeger weinig of
niets stond, zuigen water uit den grond
om zich te ontwikkelen.
Ten tweede de planten vruchten
worden veel beter verzorgd zij worden
opgejaagd bij middel van meststoffon
ze zijn grooter en bijgevolg zuigen ze
meer water uit den grond, dan vroeger
de vruchleu deden die kleiner waren.
Proeven werden daaromtrent geno
men.
Do heer Houillier bevond dat de ha
ver die 45 centimeters hoog was, drie
maal zooveel water uitwasemde als
vroeger de planten van het braaklig
gende land.
Uit de proefnemingen van Hellriegel
blijkt dat er 350 kilos water moet ver
dampt worden om eenen kilo vaste stof
in de plant te vormen.
De noodige hoeveelheid water voor
eene hectare verschilt volgens de plan
ten van 1500 tot 5000 ton water, of
1,500,000 tot 5,000,000 liters.
Een sterke eik, met groot bladerge
stel, wasemt alle jaren meer dan 100.000
liters water uit.
Men berekene dus wat eene hoeveel
heid water door een bosch verbrand
wordt.
Een bosch werkt als eon fontein, het
zuigt het onderaardsch water op en het
bevordert de vorming van de wolken.
Het water dal het verdampt, valt onder
den vorm van regen weer op de grond.
Keeren wij tot den landbouw terug.
Uit het bovenstaande zal het gemak
kelijk af te leiden zijn dat er meer
water uit den grond getrokken wordt,
naarmate de planten meer bladerrijk
zjjn. Indien de landbouw nu een derde
moer ••pbrengt dan vroeger, dan trek
ken de planten ook een derde meer wa
ter uit den grond, en dat water komt
niet terecht in onze waterloopen, wel
ke liet overal rondvoeren ten gebruike
der nijverheid en ook niet in de fontei
nen welke de waterbeddingen spijzen
die de steden van water voorzien.
En walor moet men nochtans hebben.
Hoe zal men het water vergoeden dat
de planten ons onttrekken
Gewichtig vraagstuk
Zoo heeft de vooruitgang zijne keer"
zijde. F.
Gedurende gansck het jaar mag de
ajuin in de keuken niet ontbreken hy
wordt er op veelerlei wijze benuttigd in
soepen, gekruide vleeschgerechten en
ook opgelegd in azijn.
Van af de maand April is de voorraad
ajuin verdwenen of als er nog eenige
knollen van overblijven, zijn ze van
weiDige waarde bovendien zullen er,
in den hof, geen ajuinen te oogsten zyn
vóór einde Juni.
De ajuin van Mulhouze komt juist
pas om deze leemte aan te vullen men
kan hem aan redelijken prijs verkrijgen
bij alle zaadhandelaars; het zyn klein
bolletjes oven dik als hazelnoten.
Deze ajuintjes worden in October ge
plant in eenen grond van verteerd mest
of mestaarde voorzien, het ware beter
deze mestaarde na liet spitten te strooien
en ze met do bovenste laag te mengen,
vooraleer zulks te doen, zal men goed
handelen met er. per are, bij te voegen,
4 kgr. superfosfaat, 4 kgr. kloorpotas-
sium en 3 kgr. zwavelzuren ammoniak;
deze laatste 1/2 voor en 1/2 na den
winter.
Het bijvoegen der hulpmesten zal ons
dikke bollen verschaffen van voortreffe-
lijken smaak en ons toelaten de bolletjes
op korten afstand te planten en bijge
volg eene grootere opbrengst verkrij
gen.
Zij worden geplant op rij met eenen
afstand van 10-12 cm. tusschen de rijen
en 5 cm in de rijen. De plant is zeer
winterhard, dus is er geen schutsel
noodig.
In de Lente zoodra hel weder het toe
laat hakken wij eens goed, om den
zwavelzuren ammoniak onder te krij
gen en om den grond te verluchten cd
te verwarmen en desnoods zullen wij
gieten.
Met er een deel op zonuebarm te plan
ten, zal men ze wel vroeger oogsten.
Indien wij zeiven die ajuintjes willen
aank weeken, zaaien wij ze in Mei-Juni
zeer dicht (allo variëteiten kunnen daar
voor dienen); laat gezaaid en zeer dicht
bij malkaar staande, blijven doze bollen
klein, ze rijpen in Augustus, men trekt
ze dan uit en bewaart ze droog tot
October.
G. Impatient,
Leeraar-Tuiubouwschool,
Vilvoorden.
Gent.
Internationale
tentoonstelling
van vogelteelt.
Het Bestuur
der Vogel teelt
Maatschappij
«Het Neerhof»
komtzijnenjaar-
lijkschen oproep te vernieuwen om de
medehui]) te verwerven van de lief
hebbers en de kweekers tot het welge-
lukken der 9e groote Internationale
Tentoonstelling welke het in de ruime
lokalen van het Casino, op 26, 27 en 28
November aanstaande inricht.
Deze lokalen de wereld door bekent,
zijn bijzonderlijk geschikt voor zulke
inrichtingen zij tellen niet min dan
2500 vierkante meters oppervlakte.
OF DE
DOOR
Petrus VAN INiUFFEE.
24e vervolg.
Des torenwachters telg was rechtgesprongen en stond,den
Jonkelenden blik naar de binnentredende perionen gericht bereid
hare beulen toe te snellen. Zij zag den oletto, daarna Jcroom,
en een schreeuw, zoo snijdend en scherp, ontvloog h
dat beide mannen ervan rilden. Zjj /wijjneideendmgflo
bewusteloos neer te zijgen. Jan ijlde tot Dn ka, st vwam
uit om haar te ondersteunen, wanneer zy tot bczinm g
en, een nieuwen angstgil slakend, den Spanjaard met kracht
van zich wegstootte. Daarna richtte zij hare groot
gevulde oogen naar den sergeant, ging handenwrmg
"eroom, Jeroom 1 In naam uwer zatige moed.er. redred
mij uit de klauwen van dit monster Heb medeMen met myue
zwakheid, deernis met mijne onschuld lZy sloeg
rond den hals des jongelings en sloot hem aan llaa J>
hart. - Denk aan vader, bad zij erltarra u over hem.
Bescherm my, en tot in der eeuwigheid zal J1 A™!?1'® j
beminnen zooals nooit een wezen u op aarde J*
den Heer voor u bidden tot op mijn sterfbed ui eene lroa
levensgezellin zijn, eene ootmoedige slavin blyven tot myn
laatsten ademtochtHoernia en
Innige smart bekroop Reygermaneen traan vandeern
jammer ontvloeide zijn oog en hij wide an^oo toostan(]
een duw van den opperste hem tot liet besef van j
"Laatdunkend, gelijk bij immer wasen b°e™ va" hlV'en
eigen, had de Castiliaan het zwaard uit de sclieede geha
floot hij Jeroom sarrend toe
Zij herkent u nog Zooveel te beter Haast u Herhaal
wat ik u voorzeg De elelto, keurling en vaandrig bij het
Spaansch leger, Jan van Navarese, is op de Vlaamsche tot zot
wordens toe verslingerd geraakthij zweert haar eeuwige
liefde, onverbreekbare trouwdeswege bid hij om hare hand,
drukt het verlangen uit, met haar door den huwelijksband
vereenigd te worden.
Dirka, begon Jeroom in de gewestspraak - beur het
hoofd op, lieveblik vrij de toekomst in uwe verlossing is
nabij; ik bleef mijn eerewoord gestand. Uw schaker, gij zult
het allicht beseft hebben, vleit zich met de hoop dat gij erin
toestemmen zult zijne vrouw te worden. De maatstaf zijner
rechtzinnigheid bleek in zijn vroegeren omgang met Yolanda,
die hij liet vaderland ontvoerde en hier ter plaats lafhertig
vermoordde. Zoo heeft de vreemdeling het met u ook voor...
De deerne blikte misprijzend op haren beul neer.
Ik, ik zijne vrouw kreet zij ik stierve liever
duizend malen den dood, ware zulks mogelijk, dan de bruid
van dit wanschepsel te worden, liever dan dien duivel éen enkel
vriendschapsbetuig te gunnen
Jan voelde zich diep gekrenkt onder den verachtenden oog
opslag van Dirka en do uitgalming barer woorden deden hem
beseffen hoe hevig zij hem haatte en verafschuwde.
Wat heeft zij geantwoord vroeg hij norscli.
Zij weigert.
VlakafDat is eenvoudig, maar zoo zijn wre niet effen
raasde de Spanjaard.
Zij zal eerder sterven dan uw verzoek inwilligen.
Dit afgezaagd deuntje ken ik. Houd haar eens even de
uitgestrektheid mijner macht voor oogengeef haar nieuws over
datgene wat daar buiten omgaatschets liet stervensuur barer
vriendinnen, de laatste oogenblikken van naastbestaanden en
kennissen. -
Hoe droevig I klaagde de vertolker tot zijne bescherme
linge Ik sla hier ontwapend, krachteloos tegenover een
sterken vijand heneden wemelt liet van soldaten, die bij het
minste gerucht zullen toesnellen.....
De signor, in zijn ongeduld geprikkeld, barstte andermaal in
eenen vloed van bewoordingen uit
Verzeker haar, dat ik van stonden aan het krijgsleyon
vaarwel zeg, om gansch mijne genegenheid op haar te vestigen,
haar mijne bestendige zorgen toe te wijden. Spreek haar van
Gilbert, die voortaan, kommerloos en onbezorgd, in ons midden
den avond zijns levens zou slijten... O, Jeronimo, zie mij
aan de vrees eener beslissende weigering doet mij bezwijken
de gedachte van zonder haar te leven, vergalt mij de toekomst
Dring aan, smeek, en moet het zijn, welaan 1 ik zelf zal haar
door mijne tranen pogen te vermurwen.
Gij hoort, vriendin, zei de soldaat, zich gewikst van slag
trekkende hoe zeer de wreedaard er op aandringt u het
jawoord te ontprangen nog éen oogenblik en hij ligt geknield
aan uwe voeten. Onnoodig u zijne woorden over te brengen
de valschheid straalt u van zijn gelaat tegen, het sluwe zijner
inborst, de laagheid zijner ziel flikkert u uit zijne verraders-
oogen toe. Houden wij onze verstandhouding goed gedoken en
blijven we kalm. Ik heb u ook verheugend nieuws mede te
deeleu uw vader is buiten gevaarik bewaak hem van
nabij. -
Vader jubelde de geschaakte. Bedriogt ge mij niet,
Jeroom -
Dirka -
Vergiffenis, vergiffenis Het hooren dezer tijding doet mij
dwalen, u van leugen verdenken Verdwenen is thans myne
onrustlieden, Jeroom, is geene wereldsche macht nog bekwaam
mij van u te scheiden met hart en ziel hoor ik u toe
Zie, signor, hoezeer zij haren vader bemintmurmelde
Reygerman, geweld doende om zijne ontroering te overmeeste
ren. Alleen het uitspreken van zijnen naam volstaat om haar
het gemis der vrijheid te doen vergeten, den frisschen maag
denblos op hare koonen weer te tooveren, haar met levenslust
te bezielen. -
Jan van Navarese aanstaarde in verrukking de herlevende
maagd cn mompelde tot zich zeiven
Wat is zij goddelijk schoon cn aanbiddelijk
En de Castiliaan verdwaalde in zijne mijmering.
Gij zult de gansche toedracht der zaak ontsluierd hebben,
hoop ik, Dirka Ge zult het pijnlijke van mijne rol verstaan,
en vermoeden hoe zwaar het mij valt ten voordeele van onzen
Yijand uwe liefde te komen afhodelen
Vbbbomin nadruk. (Wordt voortgezet).
De dieren vinden er hun gemak en
zijn in hun geheel gerangschikt, dat zij
de bewondering uitlokken der bezoe
kers Niet min dan 4000 dieren hebben
er verleden jaar plaats gevonden, 't Is
eene van do bijzonderste en do merk
waardig sle internationale tentoonstel
lingen van Europa. De liefhebbers kun
nen er dus niet alleenlijk de kwaliteit
maar ook hot getal hunner voortbreng
selen zenden.
Het Komiteit heeft reeds al de noodige
schikkingen genomen ten einde de
moeilijksten te bevredigen.
Bijzondere kommissarissen zullen ge
last zijn, per sektie, de dieren uit en in
te pakken.
De dieren zullen gevoeierd worden
door het huis O. Sparenberg-Van den
Heuvel van Brussel.
Do Giften en Eere-prijzen zullen door
den algemoenen schrijver den heer
Ach. Heyndrickx te Gendbrugge ont
vangen worden.
Het Reglement programma zal den
15 October verschijnen.
De liefhebbers die zich vóór dezen
datum als lid opgeven zullen van de
voordeelen, aan de leden verleend ge
nieten.
De Koning en de bestuurbare
ballon. Koning Albert komt aan den
minister van oorlog te schrijven dat hij
den bestuurbaren ballon La Belgique III,
ter beschikking stelt van het leger.
Men weet dat deze ballon volledig is
afgewerkt, volgens de laatste volmakin
gen, en dat hij de vrucht is van de
opofferingen en de wetenschappelijke
opzoekingen van MM. Solvay en Gold-
smidt die uit vaderlandsliefde, den balloo
aan den koning hebben geschonkon.
Zoodat thans ook ons leger eenen be
stuurbaren ballon bezit en dat onze
werkzame en wetenschappelijke officie
ren groot nut zullen kunnen trekken uit
deze prachtige gift.
Luitenant-generaal Hellebaut hoeft
dan ook zijne levendigste dankbetuigin
gen gestuurd aan Z. M.
De ouderdomspensioenen. De
wet van 31 December 1908, heeft eenen
nieuwen uitstel aan de ouderlingen ge-
horen in 1843, 1844 en 1845, voor het
samenstellen eener storting van te min
sten 18 fr., tot het bekomen eener toe
lage van 65 fr. De wetsbepaling laat toe
aan de algemeene lijfrentkas te stortin
gen te aanveerden tot in 1911.
Tot op heden moesten de belangheb
benden, om het pensioen te kunnen
bekomen in 1912, eene eerste storting
van minstens 3 fr. gedaan hebben, vóór
31 December laatst.
De algemeene lijfrentkas mag nu,
door bijzondere bemachtiging van den
minister, de stortingen die verricht
werden in 1910, aanzien als gedaan in
1909.
Indien er dus menschen zijn dio nog
niets gestort hebben, ze kunnen zich in
regel stellen, met tweemaal te storten
in den loop van dit jaar, en eene derde
maal in 1911. Zij kunnen dan hunno
aanvraag voor het ouderdomspensioen
indienen in December 1911.
GEMEENTE OORDEGEM.
Yan don heer Notaris Schelfhout cn zyne
Dame by hunne terugkomst in Oordegem,
van hunne huwelijksreis,
op Zondag 18 September aanstaande.
De Commissie heeft de eer UEd. vrion-
dolyk uit te noodigen om aan den stoet
met paard, rytuig of versierden velo deel te
nemen, welke zal gevormd worden om
2 3/4 ure nanoen aan De Vijf Huizen
te Èrpe, Gontschensteenweg, om zich van
daar stootsgewijze naar Oordegem te bege
ven.
Er zullen prijzen uitgedeeld worden, aan
de schoonst versierde velos.
Eeno prachtigo verlichting zal 's avonds
om 7 ure plaats hebben, langsheen den
Gentechen8teenweg.
De Commissie neemt geene verantwoor
delijkheid op zich voor de ongevallen die
de deelnemers aan don stoet zouden kunnen
veroorzaken.
Namens de Commissie der gebaren.
