Donderdag 29 September 1910 5 centiemen per nummer 64,le Jaar 4297
ff Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
Vijanden van
't onderwijs.
Kongres van
den Huisarbeid.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
HOENDERPEST.
En waar zijn...
EEN EN ANDEii.
DE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
Bning van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
Je Stad 5 frank met den Post verzonden e frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
naanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De inschry'ving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
ningen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in by C. Van de Putte-GoosHene, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
DERBODE.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
34# bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen by accoord.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele tan
dit blad.
cuiqujb
jlaNl,S8 Septemb. lOIO.
Geene week bijna verloopt of de libe
rale schrijvelaars varen tegen ons, ka
tholieken, uit, ons beschuldigende van
vijanden te zijn van 't onderwijs. Wij
zijn dompers, wij vreezen het licht, wij
zijn aclileruitkruipers en wat weet ik
nogal. Maar laat ons eens onderzoeken
of wij, Katholieken, ten achter zijn ge
bleven om het onderwijs le verspreiden
en of de liberalen wel het recht hebben
ons, Katholieken, te dezen opzichte
eonig verwijt naar 't hoofd te slingeren.
Ter zake dus
In 1884 werd de liberale meerderheid,
om reden van den hatelijken schooloor-
log, afgedankt.
Laai ons zien wat er sedert den val
der liberalen, dank aan de katholieken,
is gebeurd
Sedert 1884
Is het aantal lagere scholen geklom
men met 2,625 't zij 54,57 per honderd
Is het aantal klassen vermeerderd
met 11,495, 't zij 132,36 p. h.
Is het aantal leerlingen met 610,054
vermeerderd, 'tzij 187,78 p. h.
In 1908 waren er 1,250.582 kinderen
in jaren om ter schole te gaan. Daarvan
waren er slechts 41,831 die niet ter
schole gingen.
Men merke op dat in Duitschland,
waar het verplichtend onderwijs in
voege is, er niet min thuisblijvers zijn.
Wat nu de scholen voor volwassenen
en bewaarscholen betreft, de verhouding
is dezelfde.
De uitgaven voor het onderwijs, die
in 1884, 84 millioen bedroegen, bereiken
nu het dubbel.
Thans zijn er 18,713 onderwijzers en
onderwijzeressen meer dan in 1883.
In 1884 waren er 85 onderwijzers op
honderd gediplomeerde thans telt men
er87 op honderd.
En wat kosten de scholen aan de
schatkist De gemeentescholen fr. 67,98
per leerlingde aangenomene maar
21,11 per leerling, en de gesubsidieerde
scholen 13,75 frank per leerling.
Moesten de 226,568 leerlingen onzer
vrye aangenomene scholen gedwongen
worden het onzijdig onderwijs van den
Staat te volgen, dit zou een jaarlyksche
20e Vervolg.
Hij had met een bepaald doel zyne krachten
ingespannen, en toon hij haar verlaten had
voelde Mevrouw Nethercombe zich voor
het eerste sinds vele weken weer verlucht.
Met lord Crowley was alles in orde. Hy
had haar geholpen, zooals 't een gentleman
betaamde meer niet. Zij was eigonlyk
dwaas geweest bang voor hem te zijn.
De deur ging open, en lord Nethercombe
trad binnen. Zyn bleek gelaat zag er bij
het reeds afnemende daglicht een weinig
streng uit, en mevrouw Nethercombe
wierp vlug een verschrikten blik op haar
openstaande bureau. Doch de wissel was
niet te zien
Hy doorkruiste hot vertrek.
Agnes, zei hy, ik vergiste me natuur
lijk, doch toen ik daareven hierheen kwam
meende ik lord Crowley uit ons huis te
«en komen. Daarin vergiste ik my, niet
waar
Zijne oogen waren strak op haar gericht.
Zy trad met do hand aan hare keel een
weinig terug. Achter haar stond het thee
blad met twee gebruikte kopjes.
vermeerdering van uitgaven van den
Staat bybrengen van 10 millioen 334
duizend fr.
Moesten de 174,303 leerlingen der ge
subsidieerde vrije scholen aan 't onzij
dig onderwijs overgeleverd worden, dat
zou eene nieuwe vermeerdering van 11
millioen uitgaven aan 't land kosten.
Dus, dank aan de opofferingen der
katholieken voor de aangenomene en
aanneembare scholen, doet liet land
jaarlijks een besparing van 21 millioen
en half fr.
Besluit Den dag dat de liberalen 21
millioen tor ontlasting van den Slaat
uit hunnen eigen zak zullen besteden
voor het onderwijs der volkskinderen,
gelijk de katholieken, die dag zullen zij
recht hebben van spreelcon.
Maar zo willen do ziel van onze kinde
ren, en zo zyn te gierig om er van hun-
i.e eigene centen aan te besteden ze
willen zaaien met het zaad van den Staat
en ze willen kost wat kost de ziel onzer
kinderen hebben.
Zouden wij dus niet zieneloos zijn van
het verplichtend onderwys te aanvaar
den zooals zij het voordragen
Nu dat er zooveel gedaan wordt tot
verbetering van den toestand der werk
lieden, hebben ook de arbeiders welke
te huis hun brood verdienen, de aan
dacht getrokken.
Verleden week, is te Brussel een
kongres gehouden dat zich heeft bezig
gehouden met den huisarbeid en de
huisarbeiders.
Op dat kongres was er geen enkele
huisarbeider, maar daar waren wel
katholieke en socialistische geleerde
menschen die zich met de werkersbe-
langen bezighouden. Of er ook libera
len waren, weteD we niet.
De huisarbeiders zooals naaisters,
kantwerksters, zeeldraaiers, haarsnij
ders, winnen gewoonlijk zeer kleine
loonen, daar die menschen alleen staan
en in vele gevallen elkander de konku-
rencie aandoen.
Het kongres heeft talrijke kwesties,
betrekkelijk den huisarbeid besproken,
maar daarna heeft het iets anders ge
daan dat meer praktisch is.
Ge vergist u, fluisterde zo schor. Ja
natuurlijk ge vergi3tet u
Lord Nethercombo keek haar nog een
oogenblik aan, totdat zy zich omkeerde.
Zyt ge daar zeker van vroeg hy
weer. Ik veronderstel, dat ge het weten
zoudt indien hy hier geweest was indien
hy by voorbeeld Alice een bezoek was
komen brengen
Ja, ja, zei Mevrouw Nethercombe
haastig natuurlijk zou ik dat weten. Hy
is niet hier geweest. Zy herwon hare zelf-
beheersching, en keek hem onderzoekend
aan. Hy zal hier naast zijn goweest, voeg-
do ze er bij. Ik geloof, dat hy nu en dan
bij de Stuarts komt.
Lord Nothorcombe gaf niet dadelijk
antwoord doch stond peinzend in het vuur
te kijken. Er was een rimpel tusschen zyne
wenkbrauwen zichtbaar, maar'deze word
niet veroorzaakt door wantrouwen in de
woorden zyner vrouw. Er was nog niets
van hare speelwoede uitgelekt. Het viel
niet gemakkelijk, lord Nethercombe iets te
vertellen, en zelfs indien haar hartstocht
tot het spel een publiek geheim was ge
weest, had het een moedig man moeten
zyn, die tegenover hem daaromtrent toe
spelingen had durven maken.
Doch do rimpelen tusschen zyne wenk
brauwen was nog dieper geworden.
Ik veronderstel, zei hij langzaam, dat
het niet waar is, wat men op den club be
weert. Hot kan natuurlijk geen waarheid
bevatten anders zoudt gij het my verteld
Hot heeft namelijk een bezoek ge
bracht aan do tehuiswerkende touwsla
gers van Hamme en haarsnijders van
Zele.
Do leden van het kongres zijn getui
gen geweest van hartverscheurende
toestanden en een kreet van medelijden
en afgrijzen is uit hunne harten opge
gaan.
Zij hebben vastgesteld dat de loonen
dier tehuis werkers zeer klein zijn, veel
te klein.
Uit de kleine loonen spruit natuurlijk
voort dat die werklieden, kleine, ar
moedige, ongezonde woningen betrok
ken.
Zij kuDnen niet veel aan huishuur
besteden 't kan er niet af.
De touwslagers werken in open lucht
dat is ten minste gezond, als het
weer goed is maar bij slecht weer,
regen en vorst, hoe is het dan
Zij zijn onvoldoende beschut door
hunne slechte kleeren, en het slecht
weer verhinderd hen door te werken
om wat te verdienen.
Gewoonlijk moeten de kinderen
vader helpen ze moeten aan het wiel
draaien en kunnen dus naar school niot
gaan. Over het algemeen zijn de kinde-
rou der touwslagers niet geleerd deze
der haarsnijders evenmin.
De haarsnijders moeten binnen wer
ken hun werk verspreidt veel stof
het werk wordt dikwijls in de keuken
gedaan en dat stof verspreidt zich op
meubels en vermengt zich met het
voedsel.
De haarsny'ders lijden dan ook, na
eenen zekeren tijd hunnen stiel uitge
oefend te hebben, aan eene byzondere
aandoening op de borst.
Hunne werkplaatsen zouden moeten
zeer openluchtig zyn maar zulke kun
nen die arme lieden zich niet aanschaf
fen.
Het kongres heeft die middelen be
sproken om in dien toestand te verhel
pen de wet zou moeten lusschenkomen,
doch de kwestie is zeer moeilyk.
Een aantal wenschen zijn voorgesteld
en gestemd, vragende dat zekere arbeid
zou verboden worden aan kinderen
beneden de 14 jaar en dat maatregelen
zouden genomen worden om liet wer
ken in ongezonde werkplaatsen te ver
bieden.
De patroons zouden verplicht zijn
boek to houden van de loonen aan te
huiswerkers betaald, gelyk zy hoek
houden van de loonen betaald aan de
werklieden die in hunne werkhuizen
arbeiden.
Komiteiten zouden dienen gesticht te
worden in de gemeenten welke zouden
opgeven welk het gemiddeld vereischt
loon is voorde huisarbeiders in hunne
gemeente.
Dat alles zijn maar wenschen, doch
de indruk door het kongres gemaakt is
zoo groot dat er ongetwijfeld wettelijke
maal regelen zullen genomen worden.
Het ware te wenschen dat menig
ander kongres ook onderzoeken instel- j
de ter plaats, ze zouden dan wellicht
meer vruchten afwerpen.
het veeartsenykundig staatstoezicht op
genomen en gelden als voor de besmet
telijke ziekte van vee en paarden.
hebben. Men zegt ik hoorde ten minste
twee mannen een gesprek voeren en die
brachten don naam van Alice in verband
met dien van lord Crowley. Ze zeiden dat
zy, juist toen iedereen verwachtte dat er
iels gebeuren zou, genoeg vau hem kroeg.
Ik vrees dat ik zeer onverstandig beD,
niet te weten of dat waar was. Maar
natuurlijk was het niet waar, Agnes
Mevrouw Nethercombe trok de schou
ders op.
Ge loopt altyd met dichte oogen rond,
verklaarde ze en ge weet niets van hetgeen
er rondom u plaats grijpt. Ja, het is in
zeker opzicht waar. Alice flirtte met hem,
doch go kent haar. Ik wou, dat ge haar
een paar weken wildet trachten te chape-
ronneeron. Zy doet precies wat zo wil, en
niets is in staat haar tegen te houden.
Lord Nethercombe's gelaat stond strak.
Maar Croweley, zei hy. Het is een
man, dien ik verafschuw. Eu ik ver
bood hem het huis.
Hy is niet hier geweest, haastte
mevrouw Nethercombo zich te verklaren.
Alice flirten met hem duurde niet lang, en
hy ontmoette haar met hier.
Wel maar Lord Nethercombe
streed met een gevoel van misnoegdheid.
Gij had daar toch zeker wel een stokje
voor kunnen stoken. Go woet dat ik een
hekel aan hem heb.
Gij hebt my nooit gezegd, waarom,
riep Mevrouw Nethercombe uit. Do eene
man veroordeeld den andere zoo dikwyls
De hoeuderpost is eene besmettelijke
ziekte der hoenders, die in haar verloop
op de cholera gelijkt, maar door een
flltreerbare smetstof veroorzaakt wordt.
In 1878 werd zij het eerst in Italië be
schreven, vandaar kwam zij naar Zuid-
Duitschland, in 1901 brak zij plotseling
uit op eene tentoonstelling te Brunswyk
en verspreidde zich snel over Noord -
Duitschland, België en Frankrijk. In
Holland komt zy tot nu toe niet voor.
De smetstof bevindt zich in de neus-
slijm, bloed, mest, organen van zieke
vogels. Alleen hoenders zijn er gevoelig
voor, watervogels en zoogdieren niet.
De besmetting geschiedt door aanra
king van besmette stoffen zeer gemakke
lijk. De ziekte toont zich door sufheid,
slaperigheid, verlammingen kam en
lellen der aangetaste vogels worden
zwartrood. in neus en keel hoopt zich
veel slijm op. Na 2 a 4 dagen treedt de
dood in, onder verlammingsverschijn
selen
Bij opening ziet men in zeer snel ver-
loopene gevallen vaak niets. Bij het ge
wone verloop vindt men vochtophoopin-
gen in borst en buikholte, hartezakje,
onder de huid van kop on hals. De lon
gen zyn zeer bloedrijk, in de luchtpijp
bevindt zich veel slijm. Aan het darm
kanaal is meestal weinig te zien.
Door haar snelle verloop en besmette
lijk karakter gelijkt de ziekte op chole
ra. Ook kan men duiven door inenting
met het bloed van gestorven vogels niet
ziek maken.
Van behandeling is niets te verwach
ten. Door strenge afzondering en onmid-
delijk dooden en verbranden van alle
zieke en van besmetting verdachte vo
gels moet de ziekte bestreden worden.
Ook is de hoendorpest in Duitschland,
Oosteuryk en Hongarye, in do wet op
Hij die gelyk 'nen torenhaan,
Naar alle winden zich kan draaien
Die katholiek en logebroer
Met complimenten weet te paaien
Krijgt duiten...
Hij, die geen masker dragen kan,
Zijne overtuiging steeds laat blijken
Die noch om 't smeer, noch om den lof,
Geen zolen likt noch mouw wil stryken
Krijgt stampen...
Hij die, gelyk van waar het komt,
Voor 't onrecht de oogen weet te sluiten
En die, gelijk den slaafschen laat,
Steeds danst lyk 't elk belieft te fluiten
Krygt kluiten..-
Maar wie voor 't recht en 't welzijn strijdt
En altijd recht door zee wil varen
Wie 't konkelfoes metvingren wijst
Luidop de waarheid durft verklaren
Krijgt stampen...
Wie met de wolven huilt in 't bosch
Bij d'herders 't wolfsgebroed komt laken
Zyn leden plooit naar elks livrei
Voor elk den knieval weet te maken
Krijgt duiten...
En toch...
Nog blijft het 't beste deel
Spijts alles 't Ware na te streven
Wie steeds den rechten wandel ging
Mag eiken ezel weder geven
Zyn stampen
(De Klaroen.) Jef Dürms.
zonder reden, en waarom had ik mij met
Alico moeten bemoeien Ik vertelde haar
dat gy beweerdet dat hy een schurk was,
uiaar dat was juist iets voor haar. Zy ver
klaarde terstond, dat zij veel van schurken
hield, en dat zc hem wilde gebruiken. Ze
lachte, toen ik het haar vertelde en zei,
dat ze nog nooit een werkelijke schelm
ontmoet had, dan op het tooneel. Ze vroeg
of ik dacht, dat hy haar vergiftigen zou,
en zei dat ze hare oogen góod open zou
houden. Doch zo nam verder geen notitie
van myne woorden. Het kon haar niet
schelen, of hy al of niet een schurk was
of gij met hem ingenomen waart of niet.
Dat zou voor Alice nooit eonig verschil
uitmaken.
Lord Nethercombe zweeg en stond met
gebogen hoofd voor den haard. Hy had er
oen vaag vermoeden van, dat Agnes geen
goede chaperonc voor Alice geweest was,
doch jonge meisjes hadden hare eigenaar
digheden, en geen enkel vermoeden rees
by hem op, dat mevrouw Nethercombe het
veel te druk met andere dingen had ge
had.
Maar in alle geval alles is nu voorby,
liet mevrouw Nethercombe erop volgen.
Alico kreeg weldra genoegen van hem,
en nu is of was het Jack Arlington.
Een paar avonden geleden was liet lord
Croft. Ze zweeg, aarzelde en wierp toen
den last van zich af, die haar drukte.
Ik zal blij zyn, als ze getrouwd is,
John, zei ze. Men weet nooit, hoe mon
Voor de afgestorvene leden der
Koninklijke familie. Do lijkdienst,
jaarlijks den 18 October opgedragen in
de kerk van Laken, voor de zielorust
van de twee eerste koniuginnen van
België, is afgeschaft. De koning heeft
besloten die plechtigheid te vervangen
door een offlcieelen plechtigen lijk
dienst, welke voortaan den 17 Decem
ber sterfdag van koning Leopold II
zal plaats hebben ter nagedachtenis
van al de afgestorvene leden der konink
lyke familie.
De jaarlyksche ceremoniën ter nage
dachtenis der overledenen blijven be
houden, maar zullen een streng intiem
karakter behouden.
het heeft met Alice. Zy ze werkt op de
zenuwen.
Alice heeft haar vaders bloed in de
aderen, zei hij langzaam, na een oogenblik
van stilte.
En dat barer moeder ook, voegde
Mevrouw Nethercombe er by. Men weet
nooit wat er nog achter haar steekt. Oh,
soms ben ik werkelijk bang voor Alice.
Lord Nethercombe staarde nog altyd in
het vuur. Het viel hem plotseling op, hoe
weinig hy wist van hetgeen er in zijn
huis gebeurdo. Hy hield niet van vermaken
en had zich daarom zooveel mogelijk aan
het gezelschapsleven onttrokken. Zijne da
gen werden doorgebracht in zijn club, zijne
avonden soms in het Heerenhuis, soms to
midden zijner boeken, soms in zyn club
waar hy zicli meer thuis gevoelde dan in
zijn eigen huis. Hoe was dit alles toch
eigenlyk gekomen.
Den avond toen Margaretka voor bet
eerst in de wereld verschijnen zou, was
deze onnatuurlijke staat van zaken het
eerst tot hom doorgedrongen en had hy
getracht de laatste twintig jaren syns le
vens uit te wisschen, doch was er niet in
geslaagd. Hy begreep nu, dat de keton van
jarenlange gewoonte oveh moeilyk te
verbreken was als do muren eener gevan
genis. Hij voelde plotseling, dat zyn leven
verloren genoemd kon worden.
Wordt voortgezet
