D1RKA
Zondag 27 November 1910
5 centiemen per nummer
6öiUs Jaar 4514
tfrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
Landbouw.
■ïY>
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
0 neei] ze zijn tegen
den Godsdienst niet
Onze jonge militianen.
DITJES en DATJES.
Spaansclie Oproerlingen van 1576 te Aalst
NDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere weekronder 'dagtee-
ïening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
Je Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop te betalen. De Inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont«
vungen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in by C. Van de Putte-Goomens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkanturen des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3U bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen bij accoord
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heereu Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsJag e i vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
CUIQUB »UUM
\el«f, 26 IDIO.
Alwie eon «abonnement
neemt op K)E DuixntcitBODic
voor liet j««r 191 I. ont
vangt liet bl:t«l van lieden
at tot J%ie(iYvj.tar koste
loos.
Hoort ze eens de liberale schrijve-
laars, bezonderlijk ten tijde van kiezing;
wie zeggen durft dat de liberalen en
socialisten vijanden zijn van den R. K.
Godsdienst liegt wetens en willens.
Maar spijtig is 't voor die sclirijve
laars dat er van tijd "t eene of't andere
blauw of rood orgaan hun komt logen
straffen, i. a. w. hun komt toeroepen
dat ze slechts ellendige schijnheilige
volksfoppers zijn, geluk het roode or
gaan a Journal de Charleroi het weer
eens doet.
Bedoeld roode orgaan stelt voor zoo
maar zonder verdere complimenten God
af te schaffen, omdat dan alleen de
menschen volkomen gelukkig kunnen
zijn.
Het Waalsche roode blad schrijft
Och ja, indien deze, de menschen,
ophielden tegelooven, zou er een groote
ommekeer uit voortspruiten, maar de
gevolgen zouden niet anders dan ge
lukkig kunnen zyn, want eens dat liet
overtuigd zoude zijn dat het geen ander
geluk te verwachten heeft dan op deze
aarde, zou het volk het wel kunnen aan
boord leggen om zijn aandeel van geluk
te veroveren.
Ziedaar waarom wij denken dat
men Diet alleenlyk aan anti-klerikaiism
moet doen, dat men niet enkel de ge
openbaarde godsdiensten moet aanval
len, maar dat men openlijk de godloo
chening moet prediken.
Voor degenen die de jaarboeken der
menscliheid doorbladeren is het niet
twijfelachtig dat de grootste bron van
hare ellende buiten de onheilen voort
komende uit de naluurwetten het
geloof in Goden of in eenen God ge
weest is en nog is wat aan Proud lion
met volle recht heeft doen zeggen God
is het kwaad
Waarde lezers, wij vragen u ver
schooning dat wij die godslasterendo
taal onder uwe oogen brengen.
Maar hoe anders kunnen wij op on
tegensprekelijke wijze aantoonen dat
liberalen en socialisten godverlooclie-
naars, de gezwoorne vijanden van den
Godsdienst zijn
Ja, hoe anders kunnen wij bewijzen
dat de liberale schrijvlasrs maar ellen
dige schijnheilige volksbedriegers zijn
als zij beweren dat blauwen en rooden
geene vijanden zijn van den R. K. Gods
dienst?
Nog een bewijs dat de liberale schrij-
velaars godshaters zijn, vinden wij in 't
feit, dat geen enkel blauw of rood or
gaan protest heeft aangeteokend tegen
liet goddeloos schrijven van Le Jour
nal do Charleroi ze keuren hel dan
goed
Velen zijn geene voorstaanders der
nieuwe militiewet.
Zij moeten, ze dus gedoogen, er is
niets anders aan te doen dan er trachten
zooveel voordeelen uit te trekken dan
mogelijk is.
Deze wet bepaalt onder anderen, dat
de militianen die de twee derden
van hunnen diensttijd hebben vol-
trokken en een exaain gelijk aan
dat van korporaal of brigadier kun-
nen afleggen in onbepaald verlof
kunnen gezonden worden, n
Onze militianen moeien trachten uit
deze b -paliug zoo vt el voordeel mogelijk
te trekken. Nu, h-t beste raiddel om
dit exaain zoo gauw mogelijk en zonder
moeite bijna te kunnen afleggen, 't is
den wapenhandel en de oefeningen
aan te leeren voor men naar 't leger
optrekken moet.
Nu dat men weet dat hot de oudste
zoon is, die soldaat moet worden, kan
dit gebeuren-
In tal van sleden en gemeenten heb
ben de Katholieken, leergangen van
militaire oefeningen, het hanteeren
der wapens en het schieten ingericht.
Z. E. Mgr. Mercier, Cardinaal-Aarts-
bisschop van Mechelen heeft te dien
einde openbaarlijk de Geestelijkheid aan
zocht de militianen van langzamerhand
tot do vervulling van hunne soldaten-
plichten te bereiden, en schreef 't vol
gende voor
1. Id iedere stad en volkrijke gemeen
te worde een bond van toekomstige
militianen ingericht.
2. Die bond heeft voor doel aan die
jongelingen eene lichamelijke on weten
schappelijke, docli vooral eene gods
dienstige en zedelijke opleiding te be
zorgen.
3. Zullen lot leden van dien hond aan
genomen worden de jongelingen, die
binnen de twee jaar tot den soldaten
dienst worden geroepen, en zij die het
inzicht hebben als vrijwilligers in het
leger dienst te nemen.
4. De bond wordt bestierd door een
comiteit, dat samengesteld is uit eenen
priester. daartoe door de geestelijke
overheid benoemd, en uit led>-n benoemd
onder de ieveraars der Katholieke Wer
ken.
5. Om het aanwerven van leden in
den bond te verzekeren, zullen de voor
zitter en de leden van het besüercomiteit
in bestendige betrekking staan met de
school hoofden en de bestierders van
parochiale patronaten en katholieke
maatschappijen.
6. De oefeningen op die bondsverga
deringen en de leiding ervan worden
door den hestierraad bepaald en gere
geld met het oog op de bijzondere plich
ten en behoeften der toekomstige mili
tianen.
7. Het voorname doel van die verga
deringen is gelegen in eene grondige
godsdienstige en zedelijke opvoeding
aan de jongelingen le verschaffen en
hun karakter- ter dege te versterken in
bende gevet-lens van eer en plicht op
te wekken. De hestierraad zal telken
jare een voorzichtig n en bevoegden
geneesheer verzoeken, dat hy de jonge
lingen in een of meer b .izondere voor
drachten bekend make met de gevaren,
die hunne zedelijkheid kunnen bedrie
gen en met de zware lichamelijke
kwalen waar zy zich aan blootstellen,
indien zij de wilskracht niet hebben
hunnedriften te bedwingen.
Het is de opperste plicht der Katho-
lieke ouders te zorgen dat wanneer
hunne zonen naar de kazernen moeten
trekken, zij er uil terugkeeren gelijk zij
er heen gingen.
Wat ons, in deze zaak, vooral nood
zakelijk schijnt, T is dat men overal het
zelfde programma van onderricht zou
volgen. Er moet eeu algemeen leerplan
worden opgemaakt door bevoegde man
nen sroedgi keurd, anders ware liet spel
verbrod.!
Het droogen der Aardappelen.
Deze laatste jaren is erin Duitschland
eene nieuwe alsook eene gewichtige
nijverheid ontslaan het droogen der
aardappelen met het doeleinde over een
altijd terhandzynde veevoeder te be
schikken, dat op alle tijdstippen des
jaars aanwerfbaar is op de markten.
Gezegde nijverheid is er in geslaagd de
aardappelen, die, 't zy door ziekte aan
getast. 'I zij vervroozeu, te benuttigen,
-li dat op de winstgevendste wijze.
Duitschland heeft die nijverheid, voor
zooveele het in hare macht was, bevoor
deeld, zoowel om de aardappelenprijs
opdeduitsche markten te doen dalen
als om den landbouw, ouder opzicht van
veevoeder, aan allen vreemden invloed
te onttrekken.
Die methode zou men eveneens in
Nederland willen invoeren. Ziehier in
wat zo bestaat
1. De aardappel wordt zorgzaam ge
spoeld, in schijven of in" stukken
gesneden, in eenen trommel geworpen,
welke van 'nen warmen tochtlucht
doorvaren is, en poeder-droog uit den
trommel gehaald.
2 De aardappel, van te voren gewas-
schen, wedt in 'nen ketel gegooid en
op 't vuur gezet waar zij behandeld
wordt met denstoom tot zy bijna
gebakken is.
De alzoo bekomen brij werpe men
vervolgens tussclien twee cylinders, die
in hun binnenste verwarmd zijn en
tegen elkander opdraaien. De aardap-
pi-ldrijf tussclien de cylinders platge
drukt, kle ft er zich in dunne lagen
aaii vast, droogt na 'nen halven toer op
en wordt alsdan door mossen, die den
cylinder scheren, weggenomen. Het zoo
hekomen produkt heet meD - Kartoflel-
flucken (aardappel vlokken). Gomeeu-
lyk wordt het in meel herschapeu.
Volgens eene m^dedeeling der u Verein
Deutscher Kartoffeltrocknor (vereeni-
ging der duitsche nijverheidsgestichten
voor het droogen der aardappelen) wareu
er on 't einde van het jaar 1909 iu
Duitschlaud niet min dan 275 dier ge
slichten.
Het meeste deel der fabrieken zijn bij
machte 5 a 20 ton binnen do 24 uren te
verwerken, ja, er zijn er dio 60 ton
verbruiken nog meer, zooals b. v. een
fabriek iu de provincie Brandenburg
dat er dagelijks 120 verwerkt.
Eerst waren die nijverheidsgestichten
de eigendommen van de groote, schat
rijke grondeigenaars, tctdat in de
laatste jaren samenwerkende maat
schappijen van kleine boerkens er op
hunne beurt inrichtten.
Aan de groote fabrieken kost dit
knoesten-droogen 37 a 50 centiemen,
voor de kleinere worden de onkosten
op 50 a 62 centiemen per 50 kilogram
men geschat.
De a Verein Deutscher Ka rtuffel 1 roe-
kner stelt de dooreeugeuomeue schei
kundige samenstelling der gedroogde
aardappelen vast:
Water13,67 0/0
Eiwitachtige ruwe stof 5.84 0/0
Vette stoffen 0,40 0/0
Ruwe cellulose - 1.95 0/0
Assche 3,37 0/0
I_.'iitr«kkenrie «tof,vrij van stikstof, 75,1, 4 o°
De vereenigiDg der Ruitschenijver-
heidsgestichten is ontegeusprekelyk
eene groote propagande om 't gebruik
van gedroogde aardappelen als veevoe
der algemeen te maken,
In 1909 gaf zij 25000 frank aan
reklaam uit maar daar men onder
vond dat dit produkt uiterst voedzaam
bleek en dat het vee erop verlekkerd
was, geraak to liet weldra op de Duit
sche markt bekend als een uitstekend
veevoeder.
De kwestie is nu of de Duitsche
nijverheid, in do jaren dat de aardappel
oogst mislukt, dit produkt aan minderen
prijs zal kunnen leveren dan gelyk
welk ander voedsel Wat er ook van
zy. Duitschland telt ten huidigen dage
16 fabrieken die zich uitsluitelijk bezig
houden met het materiaal dat tot het
droogen der aardappelen noodig is, te
bereiden.
Wie wil naar Kongo gaan
Het beheer der Belgische spoorwegen
zal binnen kort aan do wegwerkers,
ploegbazen en chefs-poseurs, van zyn
departement de volgende nota, betrek
kelijk den dienst der Kolonie, doen
overhandigen
De baanwerkers zyn in hoedanigheid
van aan leggers van spoorbanen in den
kolonialen dienst, aanvaard, aan het
global traktement van 6,500 fr. De duur-
tyd van den dienst in de kolonie is
10 jaar; na eiken term van 2 jaar in
Kongo, hebben zij recht op een verlof
van zes maand (de reizen erin begrepen)
in Europa door te brengen, en genieten
•in dien verloftijd een traktement dat 1/4
kleiner is dan het werkelijk traktement.
Do reiskosten gaan en keeren, in de
gevallen door de reglementen voorzien,
en in de kolonie de kosten van loge
ment, geneeskundige zorgen en genees
middelen zijn ten koste van de kolonie.
Moet, door de omstandigheden, do
regeering zelf in het ouderhoud van
haar personeel voorzien, dan wordt
daarvoor 4000 fr. afgehouden van het
traktement van den bediende.
Eindelijk, na 10 jaar werkelijken
dienst in de kolonie, hebben de bedien
den recht op een levenslang jaarlijksch
pensioen, overeenkomstig het dekreet
van 2 Mei 1910.
Verder verwittigt daarenboven do om-
zendbiief de wegwerkers dat de spoor
wegmaatschappij van Katanga, weg
werkers zoekt, die reeds de noodige
kennissen hebben om den dienst van
ploegbaas waar te nemen, en die geneigd
zouden zijn iu Katanga te gaan werken
nagenoeg aan de voorwaarden als hier
boven *-
OF DE
DOOR
PuTitLis "VAIV NUFFEL.
34c vervolg.
Komt de lawaaitmaker daar ook weer tusschen
Hij is de aanstoker en bewerker van dien onweltigen
staatsaa islag. nieuwsgierigheid om verdere bijzonderheden
te hooren.
van Hoorn, des Zwijgers doopzoon, beveelt over de
Brabantsclie voetknechten alle middelen w erden door hem te
baat genomen om den Baad van Staten tot het veroteien der
Nederlandsclie onafhankelijkheid te bewegen.
J ainmer'ijitAi zijne pogingen leden ^''P^/iiS.eiden
zonk hem den moed niet. V at hij niet met zac
geslepene schijnheiligheid wist aan te pralen, zo Jh
ruw geweld te overmeesteren. Vijfhonderd zijner 1
vielen den Raad ten halze en namen het Magistraat gevangen, iu
Zoo dat de Staten thans baas spelen
-En reeds aan 't werk z«n, vriend. Zij hebben brieven
geschreven om de Algemeene Staten bijeen te p .]i|(
einde een stevig legerkorps op oorlogsvoet te
den Spanjaard het land moet uitdmvn - en terzel'der t«d
eene verzoening le bewerken tusschen Ilol la 1
Belgische gewesten.
(1) Waaronder de graven van Mansfeit
ville en Sasbout, dc eckcinisckrijvers Beity
(1) Waaronder de graven vau _phjiipiiDevesuy.it!
ville en Sasbout, dc geheimschrijvers Berty e c fbV,jK jal hij eenen
dien Raad den 5 Maart 1576 m het bewind, m afwachting J
P»M00n van koninklijken bloede kon aanstellen.
Berlaymont, de heeren d'Asson-
- - Philip 11 bevestigde
Hoe hebben hst de vrijwilligers voor
Overtuigd van het rechtvaardige hunner zaak, zien zij vol
betrouwen de toekomst in.
Zegt men niet, dat ze gisteren, op den Hoogdag van
H. Kruisverheffing, eene gevoelige nederlaag ondergingen in den
omtrek der stad Leuven -
Ware het zóo, moet ons zulks verbazen Wijkt de zwakke
niet gemeenlijk vóór den sterken
In dergelijke termen redekavelden de gezworen kamaraden
altijd voort, en gewis zouden wij nog langer blijven toeluisteren,
indien de loop der gebeurtenissen ons niet naar de Iloose riep.
Daar, in die prachtige voorzaal, lag van Navarcsc, de Spaan
sclie vrouwen voor gezelschap, omgeven van zijnen staf, in
halfverhevene houding op mollige, donzen kussens, die voor
maals, bij groote feestdagen, in de St. Martenskerk pronkten
en op dewélke eene gehcele bevolking haren praal stelde. Dit
maal waren het geene aanbelangendo nieuwstijdingen, geene
ingewikkelde Staatszaken, welke do officieren vergaderd hielden.
Sommigen doodden den lijd met dobbelen voor grof geld
anderen brachten nu eens den bokaal met malvezij, dan eene
schaal met schuimenden claret aan den mond eenigen waren
ingedommeld; de bevelhebber trachtte zijne verveling te bannen
in liet plagen der signoras, die wedijverden om, door verleidende
lonkjes en vleiende benamingen, des Casliliaans behaagzucht le
veroveren en derwijze een of ander kleinood te bemachtigen.
Maar ook die uitspanning begon den Spanjaard ten slotte tegen
te steken geeuwend rekte hij de leden uit, kwam overeind en
joeg korzelig de signoras aan de deur.
Caramba De eletto schijnt niet wel in zijnen schik
Kan het anders, Pedro green Jan. Waar zou men
liier uilspanning zoeken
En de kleine, lieve gevangene
Het koppig ding blijft even wars en stijfhoofdig als over
eene maand.
Koin, kom, het ineisken is schuchter, anders niets dit
vreemd hok... -
Laat me maar betijen, Pedro ik zal haar wel temmen in
't kort zingt zij beur liedje wat lager.
Gy verwacht dus veel van den tavernier uit do Kattestraat
Affes. Alle dagen kan hij hier met den torenwachter intre
den. Hij is een man van zijn woord.
Uw besluit blijft derhalve onveranderlijk.
Hoe durft ge mij zoo iets vragen Dirka Jooris zal
buigen of barsten, mijn eega worden of sterven.
I)e raadsheer kon geen ongcloovig voorhoofdfronsen we-
derbouden en grolde
Hoe eerder uit dit nest hoe liever. -
Niets dat aandringt, sarde de overste.
Pedro achtte zwijgen goud waard.
Den hooveelsten dag der maand zijn we, signor sprak de
eletto van her.
I)en vijftienden.
Nog werd gij geenen bode gewaar
Neen.
Kwaamt gij niets te weten
Neen... Ja toch, iets...
Spreek op.
Dat de bezetting zich erg verveelt en schrikkelijk onge
duldig wordt... 't Geraakt hoog tijd, dat wy hier opkramen,
willen wij eenen opstand voorkomen.
Wat hapert er
Het krijgsvolk is gram en ontevreden lijzig en preutelend,
met onverholen tegenzin, zie ik de bevelen uitgevoerd. Zóo kan
het niet blijven duren... Heel de omtrek is uitgeblaakt en alles
te velde verwoest, de hongersnood staat als een dreigend spook
voor de poorten van Aalst... Wat meer is, verscheidene kerels
plunderen voor eigene rekening, hetgeen afgunst eu misnoegen
teelt en vaak eene bloedige kloppartij ten gevolge heeft. Ziedaar
onmiskenbare voorboden eener broeiende muiterij. -
Maar hoe haar te keer gegaan
Geef het sein om voetstaans te vertrekken.
Onmogelijk I -
Zóo klinkt het eeuwig en onveranderlijk. Wee ons, moesten
de Staatschen hier inkomen
Achttienhonderd soldeniers zouden ze verleeren, deze wallen
op een uur afsiands te naderen.
Verboden nadruk.
(Wordt voortgezet).
Dat de voorstaanders van 't
verplichtend onderwas dit wel over
leggen. Uit een officieel document
door den minister van Binnenlandsche
zaken, uitgegeven, volgt er dat sedert
1880 't getal ongeletterde milivianen
niet heeft opgehouden te verminderen.
Op dit tydstip was het getal ongeletter-
den, tusschen de jongelingen, welke
aan de loting deelnamen 21.66 per hon
derd. Tion jaar later was dit getal
slechts nog 15.92 om in 1900 op 12.01
en eindelijk in 1909 op 7.03 to vallen.
De provincie waar 't getal ongelet-
terden om zoo te zeggen nul is, is
Luxemburg op 100 jongelingen zijn er
maar 1.72 p h. ongeleenden. Die waar
het hoogste cijfer werd bestatigd is
Henegouw 10.81 per honderd.
In 1880, kwam Oost-Vlaanderen aan
't hoofd, het cijfer der ongeleerden was
immers 33.95. Heden is zij op 10 75 ge
vallen.
In 1909, telde België slechts 4.515
ongeletterden op 7.000.000 inwoners
tegen 10.500 in 1880 wanneer ons land
maar 6 millioen inwoners telde.
Sedert 1900 voornamelijk heeft het
getal ongeletterden schrikkelijk afge
nomen in België.
Bemerken we terloops dat Henegouw
waar de meerderheid der gemeenten
door verlichte geesten, voorstaauders
van gedwongen goddeloos onderwijs
het grootste getal niotawetendeoplevert.
Dus katholieken een oog in 't zeil,
laten wy ons niet verleiden door ijdele
woorden. En Frankrijk tot voorbeeld
dit land is reeds lang met verplichtend
onderwijs begiftigd eu daar komt het
getal ongeletterden bijna op de helft.
Zorgen wy du3 dat ons land niet over
geleverd worde aan diegenen die ons
met verplichtend goddeloos onderwijs
zouden begiftigen en ons diprbaar Bel
gië in een tweede Frankryk zouden
herschapen en schoone vruchten afwer
pen zooals Apachen en andere diergely-
ke vogels welke voor de guillotien niet
verschrikken, en voor do welke, bijna
de meerderheid vau de Rechters der
Parysche Rechtbanken, het gouverne-
mont aanmanen lijfstraffeu in bet straf
wetboek neer te schryven. De kat met
negen steerten is dan het heilzkam
middel om de vruchten van 't goddeloos
ondorwys te beloonen.
Leest en oordeeltEen
Franscliman, M. A. Gervais, die in den
Senaat deelmaakt van de liberale meer
derheid, zegt het volgende
België besteedt jaarlijks aan maat
schappelijke werken teu gunste der
arbeiders en van den kleinen man acht
en twintig millioen franken, dat maakt
8,70 fr. der algemeene uitgaven
volgens 's lands begrooting.
In Franrijk in het door en door
rijke Frankryk besteedt men aan
hetzelfde voorwerp honderd twintig mil
lioen frank, dat geeft slechts 3 fr. 0/o der
algemeene uitgaven volgens 's lands
begrooting
Dus besteedt België, door katholieken
bestuurd, bijna 3 maal zooveel als
Frankryk door vrijmetselaars en socia
listen geregeerd, aan werken van alge
meen uu voor den kleinen man
Wat zegt ge daarvan, beste lezer
I" hei leger. In de ka
zernen wordt thans een proef gedaan op
de slaapzalen met de afscheiding der
bedden van de soldaten door schutsels,
zonder daarom het toezicht te hinderen
en daar zal niemand kwaad om zyn.
Gelukt deze proef, dan zal deze maat
regel in al de kazernen worden toege
past.
Volgens het zeggen van hooggeplaat
ste militaire overheden, zou de dienst
tijd der milicianen vau 1910 niet meer
dan 15 maanden bedragen, daar bet
contingent, dat voorzien was, ver werd
overtroffen, zelfs zoodanig, dat men
geen kans ziet al die minschappen
fatsoenlijk slapen te geven. Zelfs zou
de jaarlijksche begrooting moeten ver-
hoogen, indien men de jongens de twee
eersle jaren 24 maanden den kost moest
geven.
Wie heeft er dan toch die schoone
berekening gemaakt, dat er de twee
eerste jaren zooveel duizend man to
kort zouden zijn Of was hot soms eenq
moedwillige vergissing f