Donderdag 9 Februari 1911
5 centiemen per nummer
65ïle Jaar 4355
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van do Stad en Arrondissement van Aalst.
Dl LIEFDE Dli OVERWON.
De Steenkolen.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Hoe zij de
onzijdigheid verstaan.
EEN EN ANDEIi.
Uit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere vreekVonder dagtee-
ening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
e Stad 5 frank met den Post verxonden C frank 's jaars, fr. 3-26 voor zes
taanden fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
lüdigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont-
tingen sjjn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Putte-Goomn», Korte Zoutstraat, N' 31
a in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3** bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen l.ij accoord
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heerec ota
rissen moeten liunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsiag e i vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde
dit blad.
landen zich te wenden ten bureele van
CCJ1QUB •LIJM.
Aelut, 8 Februari lil 11.
Wij hebben in ons nr van Zondag 11.
aangetoond hoe de socialisten de onzij
digheid in zake van onderwijs verstaan.
Gezel Troclet verklaarde in den stede
lijke Raad van Luik dat de lagere scho
len niet onzijdig genoeg waren.
Nu, naar 't schijnt wordt in de Luik-
sche lagere scholen nog aan de leerliu-
Sjn voorgehouden dat men Z. M. den
oning en de Koninklijke Familie moet
eerbiedigen en hoogachten.
En dit strijdt tegen de onzijdigheid
volgens Gezel Troclet en zijne roode
makkers...
Nu, de liberalen zijn in overgroote
meerderheid hierover 't accoord met de
socialisten. En tot bewijs willen wij
hier de redevoeriug laten volgen die
B.\ Sluys, gewezen bestierder der nor
maalschool van de stad Brussel, over
ouderwijs uitsprak.
B.". Sluys deelt 't gedacht van M. Os-
ssndorp, den Voorzitter der offleieelo
onderwijzers in Holland.
Volgens die heeren beteekent onzij
digheid noch godsdienstige, noch poli
tieke begrippen vooruilzetleri in de school.
Dus de vrijmetselaar ofliberaal Sluys
cijfert het begrip van de Belgische
Nationaliteit, van Belgisch Konings
huis, van Koningsdom ook a eg
Luistert
Ieder menschelyk wezen mag zich
i z\jo God kiezen en zijnen Credo den
i uitleg van het bestaau van de wereld,
den uitleg van godsdienstige begrippen
i zoeken waar het dat goedvindt; uie-
mand kan dat wezen verplichten deel
te nemen aan bepaalde godsdienst-
oefeningen.
Nu, dit betreft de godsdienstige be-
cgrippen en zoo verandert de onzijdige
school in eene school gansch tegen den
R. K. Godsdienst gerichtimmers zij
neemt geene veropeubaring aan, gaene
leering van God en van den Zaligmaker,
geen Geboden Gods, geen Kerk, geen
Sacramenten, geen godsdienstige Cere
moniën, enz.
Ja, zulk onzijdig onderwijs zou mea
aan ons,Katholieken,voor onze kinderen
willen opdringen.
En nu in zake van politieke begrip
pen, zegde hij
39* Vervolg.
En zoo min als de school de plaats
is waar over godsdienstige of wys-
geurige begrippen mag besproken
worden, zoo min raag daar gesproken
van welke politieke begrippeu ook
u alle kinderen moeten de klassen kun-
nen by wonen zonder gekwetst te
worden in huone overtuiging.
Wat belachelijk gezeerer Weet een
kind wat overtuiging is
Nu, in alle geval, volgens B.'. Sluys,
mag er dus nimmer gesproken worden
Van verkleefdheid aan 't Belgisch
Vaderland, van onze Onafhankelijkheid
als volk
Van onze gehechtheid aau ons Vor
stenhuis
Geen vaderlandslied meer, neen, geen
Brabangonne meer te zingen.
Ziedaar hoe de vrijmetselaars de on
zijdigheid verstaan
Nu, wij vragen ons af hoe de liberalen
dit alles aaneenknoopen met de vader
landsliefde waarvan zij, zoo ze beweren,
bet monopolium bezitten
Ik bsn een dwaas, verzekerde hy zich
zelf, zooala hy reeds meerdere malen opge
merkt had, ik moet my vergist hebben. Het
kan onmogelijk Lord Croft zijn geweest.
Toch voelde hy eene sterke begeerte bij
zich opkomen om tot Lord Nethercombe in
het boudoir zyner vrouw te gaan en hem
alles te vertellen, en sleehts de aanblik van
Mevrouw Nethercombe verhinderde hem,
dit voornemen ten uitvoer te brengen.
Zy was hem uit Margaretha's kamer ge
volgd, en stond nu by de half geopende
deur van haar boudoir naar binnen te
kyken.
Slechts twee dingen sag ze daar, hoewel
Jack het niet wist twee dingen, in de
eerste plaats haar geopend bureau, waarvan
de dikke enveloppe met bankpapier ver
dwenen was en ten tweede het strenge,
bleeke gelaat van haar man, die by den
schoorsteenmantel stond.
Zij trad op hem toe, alsof hy haar tegen
haar wil naar sich toe trok. AU door een
voorgevoel wist ze, dat hy de bankbiljetten
genomen had. Zy had ze op haar bureau
achter gelaten. Niemand anders zou ze
aanraken er was niemand anders iu de
Als buiten de wiüd huilt en de
sneeuwvlokken dansen, dan is 't in huis
oprecht goed. Daar knettert het lustig
in de stoof daar gloeien en branden de
steenkolen en geven ons deugddoende
warmte. 't Is daarom dat we dank
baar op die zwarte brokken neerzien en
we droomen van dien verren tijd van
dien voortyd, waar duizenden jaren
overgevlogen zijn.
Dan was hetgeen van ons vandaag als
zwarte steen voorkomt, een woud van
sparrebosscben, omringd vau wild on
struikgewas en planten, die al lang ver
dwenen zyn, om stillekens aan een
harde massa of steenkolen te worden.
*t Is duizende jaren geleden en aard
en steenlagen kwamen erboven liggen.
Aardbevingen hebben de lage grond
steen opgeheven,zonder dat de kolen-
aders doorbroken en verschoven werden
en men, om er aan te geraken, mijnen
en mijnenuitgangen heeft moeten del
ven.
Aan Engeland komt de eer toe eerst
do kolen uit hunne stille gerustheid
getrokken te hebben. De geweldige
machtnood leerde aan de menschen
de kolen uitmynen cn benuttigen, en
ofschoon in het eerste hetEngelsch par
lement het verbruik van kolen verbood,
de nieuwe brandstof kreeg weldra zoo
veel waarde, dat het verbod moest inge
trokken worden.
kamer geweest, die ze weg had kunnen
nemen.
Met eene krachtige poging begaf zij zich
naar de schrijftafel en doorzocht haastig
hare papieren.
Hare ademhaling kwam en ging gejaagd.
Ik ik liet hier een tydje geleden
eene enveloppe achter, zei ze eindelijk,
eene enveloppe met bankbiljetten
Lord Nethercombe keerde zich plotseling
om. Hij sag haar gelaat doodsbleek, hare
oogen swart omkringd, dof, angstig, en
plotseling kwam er een vaag vermoeden by
hem op, dat er iets niet in den haak was,
iets dat met Margaretha niets te maken
had.
Hij stak de hand in zijnen borstzak, en
hot was deze gedachte, en deze gedachte
alleen, die hem aarzelen deed. Gedijrende
de laatste weken had hij opgemerkt, dat
Agnea niet geheel zichzelf geweest was, en
eens of tweemaal gedacht, dat ze er slecht
uit zag. Wat beteekenden nu deze vreemde,
starende uitdrukking in hare oogen, en die
harde trek om haar mond
Langzaam haalde hy de enveloppe to
voorschijn.
Hier is ze, zei hij Ik nam haar toeval
lig op, en toen ik zag wat het was, behield
ik haar. Ik dacht wel dat ge haar missen
zoudt. Het is veel geld, om onbeheerd te
laten liggen.
Mevrouw Nethercombe rukte de enve
loppe byna uit zijne hand, legde haar in bet
bureau eu deed de klep op slot.
Heden nog zyn do Engelsche kool
mijnen de grootste der wereld. Die van
New-Castle gaan tot onder dezeebodem.
De kolen geven werk en brood aan
houderd duizende werkers. Zij verzeke
ren hun onderhoud, maar kosten hun
soms ook de dood, want 't is niet gewil
lig eu ongestraft dat de aarde schatten
iaat rooven.
De delvers bedreigt zij met grauw
vuur waterdoorbraak, instortingen en
tuynbraud.
Niettegenstaande de uitvindingen als
behoedig voorde mijnwerkers, aan den
dag gebracht, alhoewel den geest der
menschen in de zaken eenen stoutmoe-
digen triomf geroepen heeft, de groote
getallen van dezen die in de myneu
begraven worden, spreken hoog genoeg
om den gevaarlijken kant van dat don
ker werk te toonen.
Niettemin gaan voortdurend menschen
in de putten, die misschien hun graf
zullen zijn, en dat meteenen heldenmoed
die den koolzoeker geen gevaar doet
vreezen als 't er op aankomt zich zeiven
en zijne vrouw en kinderen brood te
verschaffen.
Met den roep Goeden dag zinkt hij
in den kuil waar nooit de zon haar
stralen schiet.
De wereld heeft aan de k olen te dan
ken die reusachtige ontwikkeling van
verkeer en handel. Met de steenkolen
krijgt men gemakkelijker dan vroeger
het ijzer en de andere metalen uit de
ertsen. Zonder haar zouden we dat
schrikkelijk net van ijzeren wegen roud
de aarde niet zien woven, die het ver
keer van menschen en den haudel in
alle waren met eene snelheid en juist
heid, die vroeger niemand had durven
droomen, mogelijk gemaakt hebben.
Zeegolven en winden moeten voor de
kolen onderdoen, want de stoute stoom
schepen, spijts storm en wind,verbinden
alle aarde. Iedereen weet dat de gewel
dige krachten der machienen, die in de
nyverheden gebruikt worden, uit de
kolen ontstaan. Overal waar de schou
wen de lucht doorboren, worden steen
kolen gebezigd om vuur te maken.
Gas komt van de kolen, waaruit men
zelfstandigheden trekt, die huis en
straat verlichten. Zelfs voor de ver
lichting met elektriek zijn steenkolen
noodig als er geen water voorhanden is.
Welke onliepaalde rol de steenkool in
het hedendaagsche leven speelt kan men
best begrijpen in de veronderstelling,
dat opeens de wereld voor acht dagen
zonder kolen zou vallen.
HOOFDSTUK XXI.
De vrouw op straat.
Lord Croft liep in de ruime bibliotheek
op en neer. Alice zat in de vensterbank. Zy
had haar hoed afgezet en op eene tafel
dicht by haar neergeworpen en keek naar
Lord Croft, de handen om hare knie vou
wend en het hoofd achterover werpend.
Haar gelaat straalde zegevierend. De door
het venster schyneude lentezon streelde
haar met gele vingers. Zij had er nooit
lieftalliger uitgezien, en er was van baar
gelaat en van hare stem nooit meer beko
ring uitgegaan dan dezen middag, de middag
van haren eersten triomf
Een zwakke blus kleurde hare bleeke
wangen. Zy voelde een verlangen in zich
om te lachen, te dansen. Zy verlangde naar
boven te snellen en Margaretha op te zoe
ken, en haar het nieuws barer verloving
mede te deelen, doch zij zou daarmede moe
ten wachten totdat Lord Croft been gegaan
was.
Zy verlangde er naar, dat hy nu maar
vortrekken zou. Waarom bleef hy nog
toeven en naar haar kyken, alsof hy plan
had, haar gezicht uit het hoofd te gaan
teekenen? Dat was zeker de gewone manier,
besloot ze, maar toch verschilde Lord Croft
zooveel van de andere mannen, die haar ten
huwelijk gevraagd hadden, dat zy zicli voor
dezen keer byna het zwijgen opgelegd
voslds.
Wat verschil geen treinen of stoom
schepen zouden dienst doen huizen en
straten in vele steden zonder licht
stilstand in de fabrieken, en alzoo rail-
lioenen menschen zonder brood. En
moest zulks in den winter gebeuren, de
brandstoffen die men vroeger gebruikte
zou men niet genoegzaam voor handen
hebben en we zouden aan de strengste
koude blootgesteld zijn.— In een woord,
wat onze tijd dat machtig leven geeft,
zou gansch lam liggen.
De altoos scheppende menschengeest
heeft de kolen uog voor andere dingen
nuttig gemaakt. De teer, afval van gas-
bereidtng heeft eene groote waarde
voor de nyverheid genomen. Wie zou
gelooven dat uit de zwarte stof iets
getrokken wordt, waaruit sneeuwwitte
kaarsen bereid worden, die wel de plaats
van bougie innemen Het overblijfsel
van het steenkoolcoken, de coks geeft
meer warmte dan de kolen zelve.
Maar waar veel licht is, is ook veel
schaduw. Het gebruik der kolen is
niet zonder gevaar voor de menschen.
Kolen die branden zonder luchttrek,
geven een gas, die den onvoorzichtige
in slaap wiegi, uit welken niemand zal
ontwaken. Ook de luchtgas vermengeld
met lucht, maakt een mengsel dat, als
het met vuur in aanraking komt, gelyk
schietpoeder ontvlamt, en al het omlig
gende in stukken slaat.
Wie denkt er weieens, als hij bij de
ronkende stof zit. aan die menigvuldige
schatten, die misschien nog hoopen
samengeperste planten bevatten, en aan
het Dut dat de scheikundige er wellicht
eerstdaags zal uit trekken Kan de
steenkool dan nog onbeduid heeteu
Zooals we zien, blinkend, zwart,
schitterend, is zij de zuster van den dia
mant, die straalt in de kronen der
machtigen en in wiens naam zij al en
schoon, heerlijk en kostelyk beteeke-
neu. Maar kostelijker en heerlijker
straalt in de kroon der menschheid do
zwarte diamant, de steeukool
De moeder der Koningin, Hertogin
Karl Theodoor, is Zondag morgend te
half 'J uit Munchen te Brussel in de sta
tie Leopoldswijk aangekomen.
Zy werd afgewacht door den Koning,
die zijne schoonmoeder welke nog in
zwaren rouw is over het afsterven van
haren gemaal ontroerd omhelsde.
De Hertogin is eene vrouw vau merk
waardige schoonheid gebleven.
De Koning en zyne schoonmoeder
Ze schudde deze gewaarwording echter
van zich af en lachte, toen hy plotseling
voor haar bleef staan.
Ik wilde den knecht juist om een
stukje eten voor u gaan vragen, verklaarde
ze. Ge zyt juist een hongerige leeuw uit
den Dierentuin.
Lachend stond ze op.
Het schynt haast te mooi, om waar te
kunnen zijn, Alice, zei hij. Ik kan myu
groot geluk nog niet begrijpen. Het is juist,
alsof het pas gisteren was, dat ik in Afrika
ais een slaaf werkte, alsof ik ieder oogen-
blik zou kunnen ontwaken, om tot de
overtuiging te komen...
Hy zweeg. Alice was op hem toegetreden
en stak hem de hand toe.
Neen, zei ze. Voel my, knijp my, en
hoor of in niet piep. Of zal ik u knypen?
Hy trok haar naar zich toe.
Goddank, Goddank ja 1 riep hy schor
uit. En ge hebt mij lief? Alice, zeg het nog
eens Ge hebt my lief ter wille van mijzelf,
zooals ik nu ben, onverschillig wat ik ge
weest moge zyn Zeg 't Alice,
Zij keek op, en een krachtig gevoel van
trots doortrilde haar. Hy zag er goed uit,
en was knap en ryk en voorspoedig Het
viel niet moeielyk, te zeggen dat zy hem
lief had
Zy verborg haar gelaat tegen zynen
schouder, en hy sloeg de armen om tiaar,
heen, terwijl zyne lippen hare donkere
lokken kusten.
En ge zult mijne vrouw worden hoe
namen plaats in eenen auto die hen naar
Laeken voerde, waar de Koningin, in
gezelschap harer kinderen, hare moeder
afwachtte. Het weerzien na de gevaar
lijke ziekte der Koningin, was diep hart
roerend.
Hertogin Karl Theodoor zal verschei
dene dagen bij hare dochter blyveü.
Onze haringvangers. Gedurende
de maand Januari werd ter visehmyn
van Oostende voor fr. 142.654.51 baring
verkocht, dat is fr. 97.482 96 meer dan
iD Januari 1910. Het aandeel der ver-
schillige visschefshaven was als volgt
De Panne Fr. 83.409,12
Oostende 32,454,70
Nieuwpoort 22,606,07
Coxyde 2,822,90
H'-yst1,110.50
Oostduinkerke n 251,22
Anti-Vrijmetselaarsbond. Het
onthaal welk onze oproep genoten heeft
beantwoordde volstrekt aau onze hoop,
die uitslag loopt zelfs alle verwachting
te boven.
Het eerste nummer van bet a Anti-
Vrijmetselaars Tijdschrift zal in de
eerste dageo verschijnen.
Wy verzoeken de personen die wen-
schen het tijdschrift te ontvangen, zon
der uitstel in te schrijven, om toe
te laten het getal exemplaren vast te
stellen.
Om de bijtreding aan den t Antivrij
metselaars Bond te vergemakkelijken,
deelen de dagbladen eenen inschrijvings-
brief mede, welke uitgeknipt en behoor
lijk ingevuld, moet gezonden worden,
Gipresstraat, 2, te Brussel.
De geringste bijdrage Werd bepaald
op ééa frank per jaar.
Alle deelnemende leden ontvangen
jaarlyks een verslag over de werkzaam
heden van den Bond.
De leden die 2,50 fr. per jaar storten,
ontvangen daarenboven het t Antivrij-
metselaars Tijdschrift
De leden die teu minste 10 fr. per jaar
inschryven of in eens 100 fr. storten,
hebben recht op al de uitgaven van den
Bond.
Een schandaal. Te Antwerpen is
een gemeentelijke ambtenaar, wegens
misbruik van vertrouwen, verwezen
geworden tot zes maanden gevang.
De zaak is voor het Beroepshof en het
Verbrekingshof gekomen.
De veroordeeling is dus bepaald, on
spoedig Alice, ik zal niet gelooven dat het
waar is, voordat ik u in veiligheid heb,
lieveling.
Alice had wel kunnen lachen. Het was
hetgeen zij gehoopt had. nog voordat ze
hem ooit had ontmoet, het was hetgeen zy
zich had voorgenomen, nog voordat ze hem
ooit had gezien. Welnu, ze had overwonnen,
ze had getriomfeerd. Zij zou Mevrouw Croft
worden.
De deur ging open, en snel trad zij met
schitterende oogen en blozende wangen^en
weinig terug.
Lord Nethercombe trad, door Jack ge
volgd, binnen, en by den aanblik van zijn
verbonden hoofd slaakte Alice een lichte
kreet.
Oh Jack, wat is er met u gebeurd
riep ze uit. Hebt ge een ongeluk gekregen
Hebt ge werkelyk een ongeluk gekre
gen Oh, 't is een juist roman Waarom
was ik niet by u? Ik zou het heerlyk vinden,
de heldin in een roman te zijn, vooruit
vastgesteld, natuurlijk, dat ik niet werkelijk
gekvvetat werd.
Hare vroolijke, onverschillige woorden,
terwijl zy en Jack zich naar het venster
begaven, deden Lord Croft een weinig
terugdeinzen. De middag was voor hem zoo
beteckenisvol geweest, dat hij slechts met
inspanning woorden vond, toen Lord Nether
combe hem de hand toe stak. Toch lachte
Alice by bet venster schril.
Wordt voortgeset.