J
D 111 K A
Zondag 26 Februari <91!
5 centiemen per nummer
65 e Jaar 4310
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van ds Stad an 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
OUDERSBOND
Arrondissement Aalst
Slad Aalst.-Werkbeurs
Boeren- en Landbouwverzekering
DITJES en DATJES.
Spaansche Oproerlingen van 1576 te Aalst
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
sening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
Je Stad 5 trank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. V»o de Dutio-Goosnens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamon fr. 1-00 Vonnissen op
3d® bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen l.ij accoord
Niet opgenomen bandschriften worden met teruggestuurd. Heeroa ota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag öt vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
CH1QUK HUUH.
AelHi, 2t> Februari 1911
tot uitbreiding en verbetering van het
VLAAMSCH KATHOLIEK ONDERWIJS.
Oproep non cle Ouders.
De belangstelling der ouders in het
onderwijs vau hun kinderen bepaalt
zich veelal tot het uitkiezen van een
school, gunstig bekend en goedgele
gen, en tot het nagaan van de vorderin
gen hunner schoolgaanden op de weke
lijkscho puntenlijsten en bij den uitslag
der prijskampen.
Hoe het staat met de toepassing der
echte opvo°dingsleer in 't onderwijs
onzer kinderen, met do best mogelijke
benuttiging der schooljaren tot het vor
men van mannen en vrouwen, kranig
op hun plaats in de Maatschappij hoe
veel ouders denken er om
Of het onderwijs methodisch wordt
gegeven, of leerstoffen en voertaal be
antwoorden aan de hoofdzakelijke pae-
dagogische eischen, hoeveel ouders be
kommeren zich om dezen bun hoogen
plicht?
En toch zijn do ouders voor de wet
Gods, voor do wet der natuur en voor
alle goede monschen wellen de opvoer-
ders hunner kinderen. Onderwijzers en
onderwijzeressen oefenen hun beroep
ten slotte slechts uit in den naam der
ouders en onder hun toezicht.
Zeker, alle ouders kunnen geen des
kundigen zijn in de opvoedingsleer.
Maar alle ouders moeten toch beschik
ken over ecnige gezonde grondbegrip
pen wat de opvoeding der kinderen
betreft, verstandelijke en zedelijke zoo
wel als lichamelijke ze moeten hun
belangstelling in dezen hun eersten
plicht werkdadig laten blijken.
Hier zooals elders is 't natuurlijke
middel om tot een uitslag to komen de
o VereenigingAlle ouders, die belang
stellen in 't vraagstuk van het onder
wijs, in 't hoofdvraagstuk van 's lands
toekomst, worden dringend verzocht
hun wil en hun krachten te voegen bij
de onze.
Wat willen wij, waarheen streven
wij naar onderwijs en opvoeding,
Katholiek on Vlaamsch, in alle graden,
in alle vakken, over heel Vlaamsch-
België.
Men zal toegeven dat er in dien zin
overal hervormingen noodig zijn men
zal ook toegeven dat de hervormingen
moeten beginnen van de meet af, van af
het eerste jaar lager onderwijs.
De lagere school is de grondvest van
't huis der opvoeding. Nochtans in de
betalende lagere scholen van onze
Vlaamsche Steden, en bepaaldelijk in
onze Vlaamsche hoofdstad Antwerpen,
woekeren de dwaalbegrippen.
De lagere school moet heel en gansch
een Vlaamsche school zijn, willen we
er voor zorgen dat onze kinderen later
goed Fransch kennen, zoowel als goed
Vlaamsch.
Hel gezond verstand en de ondervin
ding van alle tijden en landen leert ons
dat het kind eerst zijn moedertaal goed
moet kennen. En kent het eens naar
beliooren die taal, dan kan het met een
tweede beginnen. Even duidelijk is het
dat de moedertaal van 't kind de voer
taal van het onderwijs moet blijven dat
het onderwijs geen onderwijs is als het
niet wordt gegeven in do taal van het
volk, waarvan het kind een telg is,
waaronder het kind leeft, groeit, denkt,
werkt.
Een praktijk die tegen bovenstaanden
levensregel indruischt heeft ons Vlaan
deren thans lang genoeg verknoeid De
meeste Vlamingen, dank zij een vor-
franscht lager onderwijs, kennen noch
Vlaamsch noch Fransch. Oorspronkelijk
Vlaamsche begrippen liggen in hun
hoofd met Fransche bi namingen over-
sausd, en aan begrippen hebben ze trou
wens maar halven voorraad, gezien ze
hun eersU i. leertijd hebben besteed aan
'i aanleereo van pen dubbel woord voor
elk begrip dubbele woordenschat die
ze door mekaar haspelen met een half-
Fransche uitspraak voor hun Vlaamsch
en een half-V laamsche voor hun
Frausch.
Wij willen in dit opzicht eenige prak
tische regels aanduiden, die steunen op
zuiver gezond verstamii-li jken grond en
die we onze Antwerpsche, evenals alle
andere vlaamsche ouders aanbevelen.
1. Onze Vlaamsche moedertaal moet
do taal zijn der eerste opvoeding
2. Het Fransch mag eerst aangevat
worden na het vierde leerjaar dus niet
voor den ouderdom van tien jaar
3. De onderwijzer of de onderwijzeres
moet de Vlaamsche taal flink beheer-
schen. Het Fransch moet zuiver en zorg
vuldig aangeleerd worden daartoe be
hoeven we bijzondere leerkrachten, tot
die taak onderlegd.
4. Het onderwys door het Vlaamsch
moet voortgezet worden in al de klassen
van het lager ouderwijs en in alle vak
keu, behalve het vak der Fransche taal.
5. Het schoolprogramma voor de eer
ste drie jaren mag niet overlast worden,
maar moet zich bepalen tot de hoofd
vakken moedertaal, lezen, schryven,
rekenen, godsdienst, beginselen van ge
schiedenis en aardrijkskunde.
Aan die hoofdvereischteu voldoet on
gelukkig geen enkel betalende school in
Antwerpen. Enkele benaderen ze.
Opdat de ouders met meer kracht en
klim hun wenschen zouden kunnen
laten vernemen worden alle Moeders en
Vaders verzucht zich aan te sluiten bij
den Oudersbond. De bond zal op tijd en
stond al de weiischelijko hervormingen
verder bespreken.
Ook de opvoedkundigen worden ver
zocht zicli bij ons aan te sluiten, 't Is
immers duidelijk dat zi) met raad en
daad ons kunnen van dieust zijn. Zij zul
len een afdeeling vormen.
De jaarlijksche bijdrage, bepaald op
één frank voor drukkosten, enz., werd
zoo laag mogelijk gesteld om alle wel-
meenende ouders in te lijven.
De zetel van den Oudersbond is ge
vestigd in het K. VI. Secretariaat, Ko
ningstraat, 6, Antwerpen. Aldaar kan
men zicli laten inschrijven, hetzij per
soonlijk, hetzij per brief, en verdere
wensclielijke inlichtingen bekomen
Het voorluopig Comiteit.
Congres van Katholieke Werken
voor het
op 17 en 18 April 1911
X K AALST.
Wij hebben het genoegen aan onze
achtbare lezers rao !e te deelen, dat Z.
H. Mgr Stillemans, Bisschop van Gent,
en de Weledele heer baron de Kerck-
hove d'Exaarde, Gouverneur der Pro
vincie Oosi-Vlaanderen, beiden de hooge
bescherming van hel Congres hebben
aanvaard, en de werkzaamheden met de
meeste belangstelling opvolgen zij heb
ben beloofd het Congres zelve, met
hunne tegewoordigheid te zullen ver
eeren dit, is eene nieuwstijding die al
de medewerkers en deelnemers aan het
Congres, ten hoogst zal verblijden.
De Vrouweuafdeeling van het Congres
beloofi schitterend te zijn, en alle ver
wachtingen te overtreffen,
Ziehier een voorloopig programma
der werkzaamheden vau de vrouwenaf-
deeling, en van de punten die op de
dagorde staan
A. Godsdienstige Werhen .-
1. Genootschap der H. Familie.
2. Genootschap der Derde Orde.
3. Congregatiën voor Vrouwen.
4. Congivgatiëu voor Meisjes. Genoot
schappen der H. Agnes. 5. Patroon
schappen. 6. Werk der H. Kindsheid.
7. Werk der gedurige aanbidding.—
8. De christene huismoeders. 9. Ge
nootschap van hei H Hart van Jezu3,
van St. Franciscus van Sales, van den
wekelijkschen kruisweg, van den H.
Rozenkrans, enz. 10. Werk der ge-
loovigo zielen. 11. Werk der retretten
voor volksmeisjes, enz., euz.
B. Werhen van Liefdadigheid en
verzedelijhing
1. Werk der arme kerken. 2.Werk
der H. Elisabeth. 3. Genootschap dei-
vrouwen van Barmhartigheid 4.
Weezenhuizen. 5. Werk der arme
vrouwen. 6. Werk der voedingsmelk
voor kleine kinderen.— 7. Bescherming
der meisjes in fabrieken en werkhuizen.
8. Werk van het moederschap (raa-
terniteit). 9. Werk der H. Francisca-
Romaua, plaatsing van dienstmeiden,
enz., enz.
C. Maatschappelijke Werken, Onderwijs,
enz., enz.
1. Onderlingen Bijstand, de vroed-
kunst in de Onderlinge Bijstand.
2. Ziekenfondsen, werkbeurzen. 3.
Pensioenkassen. 4. Spaarkassen.
5. Boerinneubonden, het Christelijk Gil-
deleven. 6. Vakscholen, huishoud
kundige scholen, kookscholen, corset-
tenscholen, handscho^nenscholen, kant-
scholen, horduurscholen, breischoleu,
enz - 7. Zondagscholen, scholen voor
volwassenen. 8. Vakvereenigingen
stekskensmaaksters, sigaronmaaksters,
twijnsters, stoelenvlechtsters, enz.
9 Bonden voor 't aankoopen van ka
toen. 10. Üe vrouw en de drankbe
strijding, enz., enz.
In de hoofdplaatsen van de vijf Can
tons van het arrondissement, zijn er
voorloopige vergaderingen gehouden
geweest van al de vrouwen die zich
bezig houden met Katholieke Werken.
Die vergjderingen zijn uitstekend
gelukt door de buitengewone talrijkheid
der aanwezigen lop sommige vergade
ringen waren er 100 opgekomen, reeds
genoeg om een gansch Congres te hou
den), door den ernst der besprekingen,
en door den geestdrift en den iever die
vertoond wierden. Waarlijk het beste
mag verhoopt worden
Ter herinnering 1. Beschermend lid,
10 fr. 2. Inschrijving aan 3 fr., d< ze
inschrijvers zullen de gausehe verzame
ling der verslagen en besprekingen
ontvangen. 3. Inschrijving aan 1 fr.,
deze inschrijvers zullen een beknopt
algemeen verslag ontvangen.
Op de Congresdagen zal er te Aolst
een gezamenlijk middagmaal ingericht
worden, aan 2 fr., alles inbegrepen.
Worden gevraagd door de Patroons
1 Schrijnwerker, kennende een weinig
Fransch, wordt gevraagd als meestergast
van een werkhuis.
1 Kuiper halve gast.
1 Voerman.
Vragen der Werklieden
4 Schrijnwerkers.
Werklieden van allen aard.
Onderlinge Belgische
De algemeene vergadering dezer
maatschappijen zal gehouden worden op
Donderdag 2 Maart 1911, om 10 uren
voormiddag, in den maatschappelijken
zetel, Mindorbroedfcrsstraat24, Leuven.
DAGORDE
1. Verslag der werzaamheden van het
dienstjaar 1910
2. Verslag der kommissarissen
3. Goedkeuring van de balans en van
de rekening Winsten en Verliezen.
4. Kiezing van twee leden van het be
stuur
5. Kiezing van eenen kommissaris
6. Verscheidene.
Al de v-Tzekerden en de agenten wor
den verzocht de vergadering bij te
wonen. Wie de ontwerpen van balans
en winst- en verliesrek®ning verlangt,
schrijve naar den maatschappelijken
zetel.
Telegrammen met gewone post
zegels gefrankeerd. Ter keunis van
het publiek wordt gebracht, dat, te
rekenen van 1 Maart eerstkomende,
enkel postzegels geldig zijn voor het
frankeeren van telegrammen van allen
aard.
Te rekenen van voormolden datum
worden de tolegraafzegels buiten ge
bruik gesteld. De personen, die zulke
waarden bezitten, mogen deze uitwisse
len tegen postzegels, toten met 31 Au£.
1911, aan de winketten van het Rijk,
doch niet in de hulpkantoren.
Bij deze gelegenheid herinnert het
beheer eraan, dat men de behoorlijk met
zegels gefrankeerde telegrammen koste
loos ten kantore van verzending mag
laten geworden door een van riavermel-
de vervoermiddelen
A. Steken in de daartoe bestemd bus
sen, bevestigd aan de tramrijtuigen der
groote steden
B. Steken in de brievenbussen, be
vestigd aan sommige treinen der buurt
spoorwegen
C. Afgeven aan de op gang zijnde
telegrambestellers of aan de op ronde
zijnde landelijke brievenbestellers.
De aldus verzonden telegrammen
moeten steken in een gesloten omslag,
met in zeer duidelijke letters, liet op
schrift a Over te seinen telegram
Met het oog op de mededeelingen die
liet telegraafkantoor soms zou kunnen
te doen hebben aan den afzender ken
nisgevingen vau niet bestelling, bijvoor-
beeld is het geraadzaam steeds het
j adres van den afzender te vermelden
I onderaan het telegram, bij de niet over
geseinde aan wijzigingen.
De bepalingen van het reglement en
I de prijzen van de telegrammen zijn op-
I genomen in den Guide de la corres-
poudance lélégraphiquo te koop in de
bijzonderste telegraafkantoren,
j De prijzen voor het binnenland, als
mede de prijzon voor de Europeesche
landen, zijn oolc opgegeven ln het Offi
cieel treinboek. Monitedr.
Zure melk als geneesmiddel
I Onlangs deelde de Engelsche dokter
Cattle als zijne meeniog mede, dat meer
dan de helft van de gemiddelde en hoo-
gere klassen der bevolking hun 2e en
i hun laatste 3e deel van hun leven ver
bitterden, door fouten ia de voeding.
De gegoede klassen graven zich hun
graf met de tanden zegt do dokter.
Hij beveelt aan het gebrek aan eiwit te
herstellon meer door het gebruik van
melk en de daaruit gemaakte produk-
ten, dan door vleesch.
Daar het zwakke punt van molkge-
bruik is, de mogelijkheid zich ziekten
op den hals te halen door eventueele
ziektekiemen, die daarin bevat zijn, is
het boter de melk zuur tq gebruiken. De
ontwikkeling der melkzuurbacteriën
geschiedt ten koste van vele raicro-orga-
nistnen, en is alzoo in staat de bacillen
in den dikken darm te dooden, een ont
smettingsmiddel dus.
De rottingsprocessen iu den dikken
darm, wanneer zij een zekere grens te
buiten gaan, oorzaak van velo ziekten
en verkorting van het leven kunnen
zijn, heeft reeds Metschnikoff bewezen.
De zure melk wordt met zeer veel
voordeel aangewend bij veel darmsto
ringen en ontstekingen. Gevoelige per
sonen doen goed voor het gebruik de
zure melk te filtreeron, om de stremsel»
tegen te houden of alleen de wei to
drinken, die toch nog de suiker en de
melkzuurbacillen bevat.
(Molk. u Kas Zeit.)
Miiilplnog. I)cze gevreesde
en hoogst besmettelijke ziekte heerscht
in het westelijk gedeelte van Duitsch-
land, palende aan de Oostergrens van
België, namelijk, in de omstreken van
Aken en Keulen.
Twee gevallen hebben zich ook voor-
j gedaan in Holiandsch-Limburg, te Horn
on te Emmen, gemeenten gelegen in do
I nabijheid van Sittard, eene gemeente
van Holiandsch-Limburg die in Vlaan-
I deren nog al wel gekend is.
De aangetaste dieren zijn onmiddellijk
j afgemaakt en alle mogelijke maatrege-
leu zijn genomen om de verspreiding
der ziekte te voorkomen.
OF DE
DOOR
Pbthus VAPM NUFFEL.
47* vervolg.
Wee Weg stotterde de soldaat en hij woelde in
ziinen laatsten strijd - de dood,.. Weg Vergiffe nis...-
Laat ons bidden, murmelde Jooris, daar hij godvruchtig
d6Een "nauwlijk's hoorbaar .gereutel steeg uit Reygermans gorgel,
en dan niets meer
Jeroom is in den Hemel snikte de grijsaard.
Dirka stortte als zielloos naast liet lijk.
Dien -verschrikkelijken nacht kon men, op den weg naar
Brussel, bij het droomerig maanlicht, drie vluchtelingen hespeu
ren. Het waren Gilbert, Dirka en Bartel.
Wat bewoog er de muitors eindelijk toe, de stad Aalst te
ontzetten l ötrada antwoordt Gebrek aan mskrmt P -
der;, andere gesclnedvorscliers noemen Sd«ehod A .ha o
den bewerker van het ontzet de ellendige
zich stad 611 omtrek bevonden, zal zekei niet de gerings
drijfveer tot des vreemdeling» vertrek geweestJ-'J",
Gedurende gansch den dag, waarop men November scl reei
iud bet kanon der citadel van Antwerpen gedommeld, en tegen
den avond verdubbelden de slagen. Renboden hadden dit. nieuws
aangebracht en tevens de soldaten opgewekt om naar de
Handelsmetropool te trekken. Hunne woorden ontvingen een
gunstig onthaal. Heel de legerbende stropte op de Groote Markt
saam en ook de eletto, gezeten op een hoogstaltig ros, kwam
tusschen de kavelende krijgslieden. De overheerlijke dos, waarin
hij was getooid, en de lange watergroene voder, die hem van
den stormhoed op den rug wiegelde, stak alle wapenknechten
de oogen uit en voorspelde hun, dat iets gewichtigs nakend
was. En, metterdaad, Jan van Navarese deed teeken met de
hand, dat hij spreken wilde. Midden der eerbiedigste stilte
verhief de Castiliaan zijne stem en sprak
Wapenmakkers
Gij hebt dit vreeslijk kanongebulder gehoord, dat u de
aanstaande verdelging der burchten van Gent en Antwerpen
voorspelt Zullen we lijden, dat de Vlamingen zich
dezer zóo belangrijke sterkten meesier maken En bijaldien
wij hun den tijd laten, de handen ineen te slaan, zullen zij
ons hier niet gewapenderhand uitdrijven? Mogen wij in derge
lijke omstandigheden werkeloos blijven O neen, het ware
lafheid Wal toch wonnen wij er tot hiertoe bij met onze
broeders alle hulp te weigeren Werden wij betaald Hebt
gij g- en redenen om te vreezen, dat, in plaats van de achterstallige
soldij te ontvangen, de burgers hunne schuld in ons bloed
zullen uitwisschen Volgt mijnen raad, dappere kamaraden
Rukken wij naar Antwerpen verdedigen wij de citadel
Gemakkelijk valt het ons, de stad te overrompelen de slag
wordt geleverd tegen burgers, die, onthutst door den zóo
hevigen als onverwachten aanval, voor onze scharen zullen
wijken en in hunne woningen, in het diepste der stapelhuizen,
eene schuilplaats zoeke Baden wij ons alsdan in hun bloed stelen
wij hunne schatten 't zijn deze van heel het Noorden 1 Dat de
plundering van éene stad, de overvloed van verscheidene Natiën,
ons verrijke Maar, moedige gezellen, alleen de vlugheid der
uitvoering zal de belooning, welke ik u voorspel, verwerven.
Wachtten we langer, moest de belegering zoo ver zijn gevor
derd, dat we onoverkomelijke hinderpalen ontmoeten, tot wat
zou het ons gediend hebben deze sterkte te ontruimen (1)
Verder kon de redenaar niet spreken. In geestvervoering
ontvlammende, zwaaiden de soldaten en het grauw de armen
in de lucht, wijl hunne kreten - Te wapen Te wapen
met deze van - Naar Antwerpen Vooruit in het gedruisch
samensmolten. Daarna vloden de muiters naar hun logist,
gespten het zwaard in de lenden.
De zon was reeds lang ten Westen gezonken, wanneer de
moordzuchtige bent langs de Molenstraatpoort de vesting verliet.
I)e keurling rende vooropzijn helm was van loovergroen
omslingerd en aan eene lans, die hij naast zich droeg, hong
een banier geregen met het kruisbeeld en de 11. Maagd benaaid.
Kort achter hom rolde eeno kar. waarmede de deftigste inge
zetenen der stad als gijzelaars naar hel looneei eener onmen-
schelijke slachting werden heengevoerd. (2)
Aalst ademde vrij Denzelfden nacht nog liepen de burgers
elkander vinden en troosten brandende pektonnen, op do
muren gebracht, verkondden in den omtrek de herwonnen
vrijheid adieudichtcn, op toenmalige in zwang zijnde wijzen
gezongen, deden het doorstane leed vergeten. (3)
Rond den middag van 4 November kwamen tie muiters tot
Antwerpen toe. Onderwege werden zij door het volk van Romero
en Vargas versterkt. Samen dus trokken de rebellen in vol
maakte orde Sancho's kasteel binnen, niet zonder ghewis
- betrouwen, dat zy aldaer van Godt Almaghtigheyt wrgaederl
- waeren, om het recht des Koninghs, hetwelck van den Raedt
(2) Het waren Adri;
tie Pape, Morten 't Seivl,
de overgaaf der stad Anr
listonvs des Guerres d# Flandre, IX4 boek, bi. J46, 147
an de Bosch, Antoon van Schoonvelt, Pinter en Geeraard
s. Adriaan de Pape, Pinter Walter en meer anderen. Na
ei pen, werd het hun vergund naar hunne haardsteden weer
!e keeren.
(3) Toen de Spanjaards, in 1577, Maastricht ontruimden, schroei er de bevolking
:et volgende vers
Buitica gene Abiït Cur ploras Belgica dicam
A quod in O non est litcra versa, queror.
De Spaujaarts zyn nu dooK Wat schreit ghy, N'eérlandsch zaai.
Ik kerm, om dat, in stee van d'R, de T niet staat.
van State veriaeten was, le houden
- staen 1 (1) d'Aviella heette zijno
handlangers hartelijk welkom en ver
langde, dat zij, alvorens zich in de
rangen des yijands te werpen, cenig
versterkend voedsel zouden nemen.
Maar op dit aanbod sprongen een aantal
muiters vooruit, die zegden
Nergens dan in de overwonnen
slad zullen wij ons ten avonddisch
neerzetten Gebied den aanval -
Do cletlo genoot de eer, aan het
hoofd van zes duizend Spanjaards,
stadswaarts te rukken.
Zeven duizend monschen meestal
burgers ondergingen eeu ijselijken
doodde zegevierende vreemdeling
miste slechts tweehonderd man, waar
onder van Navarese's verminkt lijk
aangetroffen werd. (2)
Hier eindigt mijn verhaal. Mochle
de dochter van mijn .zwak vernuft de
liefde tot .den .^boortegrond in alle
harten J —lammen
(1) Johs. Van Vloten. Nedcr^nd's opstand
tegen Spanje.
(2) Kardinaal Bontivoglio.
Verboden nadruk.
EINDE
