Zondag 9 April 1911
5 centiemen per nummer
65'* Jaar 4532
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
De Vlaamsche Hoogeschool.
Wetsontwerp tot vervlaamsdjlng
van de Gentsche Hoogeschool
De Schoolwet
sectiën der Volkskamer.
DITJES en DATJES.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
tening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
ie Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zyn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N* 31
8n in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen bij accoord
Niet opgenomen handschriften worden met teruggestuurd. Heereu ota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dinsdag e vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen aich te wenden ten bureele van
dit blad.
CHIQUE suua
Aelsl,8 April 1911.
Ii.
Hoe bekomen wij een
VlHHmsche Hoog«*BCh«ol?
In het eerste hoofdstuk toonden wij
aan, waarom op den Slaat de plicht be
rust hoog er Vlaamsch onderwijs in te
richten.
Dit moet geschieden op de eenvoudig
ste, goedkoopste wijze, zonder onnut
tige vermenigvuldiging van niet streng-
noodige inrichtingen, zonder krenking
van iemands recht. Geene inrichting
bijgevolg van eene nieuwe Staatshooge-
school, daar de uitgaven voor het
Hooger Onderwijs reeds zoo aanzienlijk
zijn, dat gemiddeld ieder student vau
eene, Staatshoog'-school reeds 1400 fr.
kost aan den Staat.
Ook eene blijvende verdubbeling van
de leergangen zou ongerechtvaardigde
onkosten medesleepen. Zoodra ieder
gelegenheid heeft hoogere studiën te
doen naar keuze, in het Vlaamsch of in
hel Fransen, heeft de Staat zijn plicht
gedaan. Niemand heeft een onbetwist-
baar recht om aan beide Hoogescholen
te kiezentusschen Fransch en Vlaamsch.
De Vlamingen vragen geene verdubbe
ling der leergangen te Luik, al zouden
veel Limburgers en ook Brabanders
gemakkelijker te Luik dan te Gent
studeeren. Het is redelijk ook, dat de
Vlamingen die verfranscht onderwijs
verkiezen of de Walen die liever naar
Gent zouden gaan, verzaken aan het
Fransch te Gent.Zij zullen nog Fransch
onderwijs bekomen, maar elders dan te
Gent.
Waarom de Vlamingen op eigen
hand geen Hoogeschool inrichten moet
niet lang bewezen worden. Zij hebben
dit niet te doen. Ze zijn Staatsburgers,
De Staat moet het doen voor hen.
Anders zouden ze tweemaal moeten be
talen. Hunne belastingen voor de
Fransche Hoogescholen, hunne giften
voor de Vlaamsche. Daarbij zou men
bij de oprichting daarvan vele moei
lijkheden aantreffen wat betreft de
inrichtingzoogezegd onzijdig of
katholiek, of vrijzinnig. Eene katholie
ke hoogeschool, tegen die van Leuven,
zonder den steun der Geestelijkheid zou
weinig bijval hebben Katholieken en
vrijzinnigen werken best op huuue be
staande Hoogescholen, ten einde aldaar
Vlaamsche leergangen naast de Fran
sche te bekomen, de eerste te Leuven,
de tweede te Brussel.
De eenige practische oplossing is de
verandering der Fransche Hoogeschool
te Gent in eeDe Vlaamsche. Het beste
stelsel is wel dat der tweede Hooge-
schoolcommissie, datwijthaüs zullen
trachten samen te vatten.
le stelling. De gansche Hooge
school wordt vervlaamscht, niet al
leen de vier faculteiten (Geneeskunde,
Rechten, Wijsbegeerte en Letteren,
Wetenschappen) (de le commissie
stelde zich voorloopig met de vervlaam-
sching daarvan tevreden).— maar alle
leergangen, de technische scholen, de
leergangen in handelswetenschappen,
in maatschappelijke wetenschappen enz.
enz., hetzij ze ja dan neen voorbe
reiden tot wettelyke graden met alle
practische oefeningen,
Verre van die technische scholen niet
te vervlaamschen, is die vervlaam-
■ching het meest dringend om de rol
der ingeneurs, om het getal Vlaamsche
studenten, het is gansch verkeerd
te beweren dat aan de technische
scholen bynaalle studenten Walen of
vreemdelingen zyn Iu 1902 1903 b.v.
zijn er 246 Vlamingen op 414 studenten]
en omdat de vervlaamsching der
faculteiten onmogelijk is, indien men
aan do technische studenten het gebruik
der Vlaamsche taal laat. Een zeer groot
getal leergangen is gemeenschappelijk.
[Zie de lijst in de Raet's boek over
Vlaamsche Volkskracht, bl. 141.]
Uitzonderingen. 1. Leergangen
in de Fransche letterkunde en iu de
Romaamsclie taalkunde worden door
het Fransch onderwezen. Gormaanscho
en andere levende talen kunnen in die
taal zelf onderwezen worden. [Ontwerp
der Commissie, art. 3,]
II. In elk faculteit en in elke bij
zondere sciiool kunnen een of meer niet
verplichte leergangen door het Fransch
onderwezeD worden, ten einde de stu
denton de gelegenheid te laten zich te
bekwamen in het gebruik der Fransche
taal. (Art. 10).
Aanvulling der Hoogeschool.
Oprichting aan du Gentsche Hooge
school A. van eene afdeeling tot op
leiding van burgerlijke mijningenieurs
[art. 6] te Luik wordt eene Fran
sche afdeeling ingericht tot bet begeven
van den graad van ingenieur van bur
gerlijke bouwkunde - B. van eene
landbouwschool [art. 7]. De regeling
van die scholen A en B geschiedt uiter
lijk één jaar na de afkondiging der wet.
De benoeming der titularissen vóór
het verloop van het 2de jaar (art. 8).
29 stelling. Hoe en wanneer ge
schiedt de vervlaamsching
Geen enkel hoogleeraar, aangesteld
voor de afkondiging der wet, wordt
verplicht zijns ondaoks in het Neder-
landsch te onderwijzen. (Art. 4)
De noodige maatregelen tot vrijwa
ring in financiëel opzicht van al hunne
belangen worden door de Regeering ge
nomen (art. 11). Zij mogen voortgaan
les te geven door het Fransch totdat zij
aftreden of tot aan hun dood, doch
1. N i d:e afkondiging der wet wordt
niemand tot docent of hoogleeraar be
noemd die niet iu staat is ten gestelden
tyde [zie verder over den gestelden tijcT]
iu hel Nederlandsch te onderwijzen.
2. Wanneer, ten gestelden tijde,
hoogleeraars, vóór de afkondiging der
vervlaamsching-wet benoemd, verkie
zen in het Fransch to onderwijzen,
mogen ze dit doen, maar, naast den
Fransclu o leergang, wordt e<ra Vlaam
sche ingericht. De studenten kiezen vrij
tusschen den Vlaamschen en den
Frauschen voor les en examen. Deze
Fransche leergang vervalt met het
aftreden of afsterven van den Hoog
leeraar (art. 4).
Wanneer t
Worden onderwezen door het Neder
landsch, onmiddelijlc alle vakken na de
afkondiging der wet op het leerplan der
Hoogeschool gebracht (art. 2).
Sedert hunne inrichting alle nieuwe
leergangen van de Landbouwschool en
de afdeeling tot opleiding van burger
lijke mijningenieurs (art. 9).
Voor alle andere lessen blijft men
nog vijf jaar lang alles in het Fransch
onderwijzen. Zelfs de nieuw-benoemde
hoogleeraars onderwijzen in het
Fransch dit om den noodigen tijd te
geven tot uitvoering der wet.
Het 6e jaar begint de vervlaamsching
te werken per leergang.
Worden dan vervlaamscht de eerste
studiejaren voor Wijsbegeerte en Lette
ren Natuurlijke Weteuschappeu
Wis-en Natuurkunde lugenieur.
Het 7e jaar worden vervlaamscht de
2e studiejaren voor Wijsbegeerte en
Letteren Geneeskunde Wis- en
Natuurkunde lugenieur.
Het 8° jaar de derde studiejaren, enz.
Het lle jaar is de vervlaamsching
volledig dan worden vervlaamscht de
lessen van het laatste studiejaar voor
het doktoraat in de geneeskunde. [De
tabel der vervlaamsching komt voor
in art. 2 der wet.] Zij die hunne
studiën beginnen het 6® jaar zullen by na
al hunne studiën in het Vlaamsch kun
nen doen (voorde candidaat notaris
sen is er eene lichte uitzondering). - Ze
kunnen echter nog naar verkiezen
Fransche lessen volgen bij de Hoog
leeraars die liever in dio taal blijven
onderwijzen.
Het stelsel der commissie is ideaal
schoon, zoo schoon dat alle Vlamingen
uit al hunne krachten moeten werken
om er de wettelijke bekrachtiging voor
tebekomen. Licht zal het niet gaan. Er
bestaat gevaar dat men halve oplossing
zal zoeken, als het laten bestaan der
Fransche Hoogeschool met bijvoeging
van eenige Vlaamsche leergangen, het
Fransch lat* n van de technische scholen
enz. enz. Men zal weer middeltjes be-
deDkon om de Vlamingen te paaien.
Tegen alle verminking van het ontioerp
der Commissie moet krachtdadig ingegaan
worden.
De middelen zijn velerlei het ver
toogschrift de meetiugeu de betoo
gingen de persartikelen de ver
spreiding der Vlaamsche strijdbladen.
Dat ieder volwassen Vlaming een ver
toogschrift teekene. Dat in iedere
VLamsche gemeente eene meeting (1)
gehouden worde. Dat elk Vlaamsch
dag- en weekblad voor de vervlaam
sching der Gentsche Hoogeschool strijde
en dan is de strijd gewonnen.
Nu immers kan geen Volksvertegen
woordiger om neen te stemmen zich
achter de grondwet verschuilen.
Geen enkel eerbiedwaardig recht wordt
gekrenkt. Het oogenblik is gunstig.
De gelegenheid gevat... en het zal wel
gaan, het moet gaan
(1) Voor vertoogschriften en inrichten van mee
tings schrijve men naar 't Sekretariaat der Vlaam
sche Hoogeschoolcommissie, Spiegelstraat 20,Gent.
BIJVOEGSEL. - Wij laten nogmaals het
volgen, dat zooeven in de Kamer
werd ingediend, hetwelk hoofdza
kelijk gelijk is aan het ontwerp
der Hoogeschool-commissie, doch
daarbij nog voorziet de inrichting
van Vlaamsche leergangen voor
Veeartsenijkunde
Art. 1. De lessen worden gegeven
in het Fransch ter Hoogeschool van
Luik, in het Vlaamsch ter Hoogeschool
van Gent.
Art. 2. Het invoeren van het
Vlaamsch als voertaal zal aan de Hooge
school van Gent met het academisch
jaar 1916 1917 beginnen en dan traps
gewijze van jaar tot jaar, aanvangend
met de leergangen van het eerste studie
jaar, in de verschillende faculteiten en
scholen, worden voortgezet.
Art, 3. De vóór de afkondiging
der wet ter hoogeschool van Gent aan
gestelde hoogleeraars of docenteD wor
den verzocht, naarmate de bepalingen
van art. 2 in werking treden, hunne
lessen in het Vlaamsch te geven. Ver
kiezen zij dit niet to doen, dan wordt,
naast den Franschen, een leergang in
het Vlaamsch ingericht en hebben stu
denten, ook voor het exaam, tusschen
beide de keus.
Hoogleeraren en docenten benoemd na
de afkondiging der wet, geven hunne
lessen in de taal door art. 1 en 2 be
paald.
Art. 4. De leergangen van Fran
sche letterkunde en van Romaansche
taalkunde worden aan beide hooge
scholen in 't Fransch gegeven.
Germaansche en andere lovende talen
kunnen in die talen zelf onderwezen
worden.
Iu elke faculteit en in elke bijzondere
school ter hoogeschool van Gent worden
door koninklijk besluit een of meer
niet verplichtende leergangen ingericht,
ten eiude de studenten gelegenheid te
geven zich in het gebruik der Fransche
taal te bekwamen.
Art. 5. Aan de hoogeschool te
Luik worden toegevoegd de leergangen
noodig voor het onderwijs der burger
lijke bouwkunde (graad van ingenieur
en burgerlijke bouwkundige).
Art. 6. Aan de hoogeschool te
Gent worden toegevoegd
1° de leergangen noodig voor het
onderwijs der myuwetenschap (graad
van burgerlijke ingenieur der mijnen)
2® een hoogere land- en tuinbouw
school
3° een veeartsenijschool.
Krachtens de hiervoorgaande bepa
ling nieuw ingerichte leergangen wor
den van den datum hunner inrichting
in het Vlaamsch gegeven.
Art. 7. De scholen en leergangen
voorzien bij artikel 5 on 6 worden niet
later ingericht dan met het begin van
het academisch jaar 1916-1917.
Art. 8. Er wordt geen afbreuk
gedaan van het recht voor de Staatsjury
ingesteld bij art.34 derWet van 10 April
1891, exaam af te leggen hetzij in het
Fransch, hetzy in het Vlaamsch, onver
schillig de hoogeschool waar onderwys
werd genoten.
Art. 9. De regeering neemt de
noodige maatregelen tot vrijwaring vau
alle aau thans aangestelde hoogleeraren
eu docenten toekomende voordeeion
van sioffülykeu aard.
De verledene week vergaderden de
sectiën der Volkskamer tot onderzoek
der Schoolwet.
De Katholieken zijn meerderheid
in 3 sectiën namelijk, in de le, 4® on 6*.
De liberalen en socialisten waren ook
meerderheid in 3 sectiën, namelijk iu
de 2®, 3e en 5®.
De Katholieke sectiën traden bet
wetsontwerp in zijne groote lijnen bij,
terwijl de blauwen en rooden ze ver-
wiepren.
Om stokken in de wielen te steken
heeft een lid der oppositie in de 3 sectiën
vragen aan de Regeering gesteld. Er zijn
ongeveer 250 vragen.
Plaatsgebrek laat ons niet toe een
verslag meê te deeleu. Wij roepen de
aandacht in onzer geachte lezers op de
verklaringen van Minister Schollaert in
de 4® sectie
M. Schollaert, in antwoord op eenige
der vragen door do oppositie gesteld,
legde uit dat het getuigschrift door het
schoolhoofd afgeleverd, bestatigen zal
dat een kind met vrucht de jaren van
lager onderwijs uitgedaan heeft, en bij
gevolg toelaten zal vast te stellen dat
deze schooljaren op 13 in plaats van op
14 jarigen ouderdom geëindigd zijn. Dit
getuigschrift zal afgeleverd worden on
der het toezicht van het gouvernement.
Een kind dat op een ander veld dan
dit aan zijn vader behoorend werkt,
wordt beschouwd als door den vader
verhuurd te zijn en liet valt, bijgevolg,
onder de toepassing van de wet. Het
zelfde geldt voor de steenbakkerijen,
waar een vader met zijne kinderen komt
werken. Alleen het Kind dat te huis
werkt valt niet ender de toepassing van
de wet.
De schoolbon is maar van weerde
voor het kosteloos onderwijs. De beta
lende scholen genieten de voordeelen
van de wet niet.
Het toezicht over de bons zal als volgt
gedaan worden de onderwijzer bezit
eene lijst van de leerlingen de school
opziener ziet de lijsten na do kinderen
die uit de school afwezig blijven,worden
's morgens en 's namiddags door den
onderwijzer aaügeteekend. Indien kin
deren, die den ouderdom voor het
schoolgaan bereikt hebben, do school
niet bezoeken, zal de schoolopziener den
vrederechter verwittigen.
In dezelfde school mogen er te gelij
kertijd geene betalende leerlingen zijn,
en leerlingen die kosteloos liet onder
wijs genioten.
De tegenwoordige toestand is de vol
gende (laatste offtcieele optelling, 7 Jan.
1910) de gemeente- en aangenomen
scholen worden gemiddeld, door 673,492
leerlingen bezocht, waarvan 556.903
recht hebben op kosteloos onderwijs.
Daarbij genieten nog 85,000 leerlingen
do kosteloosheid tengevolge eener gunst
van de gemeente. Totaal 641,903 leer
lingen die geen schoolgeld betaleD,
31,589 leerlingen betalen zeker school
geld (190,325 fr. of 6 fr. por kind). Do
verhouding is dus 20 niet betalende
leerliugen tegen 1 betalend leerling.
Er zal geene de minste toelage ver
leend worden aan de aanneembare
scholen, indion het onderwijs er niet
volkomen kosteloos is. In een woord,
onder de nieuwe schoolwet, wordt do
algeheele kosteloosheid opgelegd voor
al de scholen, die wenschen schoolbons
te ontvangen.
De schoolbon is niet strydig met de
grondwet Deze luidt uitdrukkelijk dat
't privaat onderwys ondersteund wordt
door de drie machten de Staat, de pro
vincie, de gemeente Hebben de libe
ralen vroeger de studiebeurzon niet ge
stemd vroeg M. Schollaert terloops,
en vervolgde Welnu, de schoolbon is
niets anders dan eene kleine studiebeurs.
De grondwet roept de vrijheid van on
derwijs uit de vader heeft recht op
eene school zijner keus.
Door de nieuwe wet wordt dit recht
duidelijk vastgesteld en gewaarborgd
voor al de huisvaders
Ten einde deGemeentebesturen aan te
zetten de klassen niet te overbevolken,
is er besloten dat er niet meer dan 50
bons per klas zullen afgeleverd worden;
men zal er niet meer betaleo.
Voorde klassen die minder dan 50
leerlingen tellen, zal er eene bijgevoeg
de toelage zijn, toegekend krachtens
art. 8 der schoolwet van 1895. Geene
enkele Gemeente zal voor bare scholen
minder toelagen ontvangen dan zij er
op dit oogenblik trekt.
Indien een Gemeentebestuur hare
school vau 50 leerlingen in twee scholen
van 25 leerlingen verandert, dan zullen
de kosten (voor lokaal en tweeden on
derwijzer) vergrooten. Hoe zal de wet
in dat geral toegepast worden Dat is
een punt dat nog moet onderzocht
worden.
De totale last voor de Provincies zal
beloopen van 1,800,000 fr. tot 2 miljoen.
De Gemeenten die tengevolge van de
nieuwe wet eene winst zouden verwe
zenlijken (in vergelijking met hunne
tegenwoordige uitgaven), zullen moeten
voortgaan met aan het onderwys de
zelfde som te besteden, die zij er gedu
rende de drie laatste jaren aan besteed
hebben.
Do tlanistei*. De haraster,
eon soort veldrat, is verschenen in de
Provincie Luik, op den rechteroever
der Maas. Zij komt uit Duitschland, dat
knaagdier doet groote schade vooral
aan de tarwe. Zij haalt de tarwe weg om
er in de wiuter van te leven men vindt
tot 40 kilos graan in hare holen.
Het gouvernement heeft eeno premie
uitgeloofd voor de uitroeiing der ham
sters 25 centiemen v-oor eene grootte,
15 centiemen voor eene jouge.
De landbouwers houden zich ieverig
bezig met het uitroeien dezer schadelij
ke dieren.
Voor 1909 werden 4,229,55fr. betaald
voor de gedoode hamsters, wat gelijk
staat met 17000 volwassen of 28000
jonge hamsters.
De hamster is anders niet zoo kwaad
als de gewone rat, maar doet meer
schade.
Hoe boerinnenkringen inrichten?
Het nationaal comiteitder boerinnen-
kringen komt eeno kleine tract uit te
geven over het inrichten van Boerin
nenkringen. Al de personen die liet
inzicht hebben dergorlijke kringen tot
stand te brengen, kunnen het werkje
gratis bekomen op aanvraag aan M. L.
Versuick, hoofdopsteller van - De
Boerin te Borsbeke, (Oost-VI) Zij
zullen er ongetwijfeld uutiige wenken
in vinden voor het wellukken hunner
onderneming. In de steden en ny ver
heid splaat sen, kan men heel voordeelig
eeuen kriug van huiselijke opvoeding
stichten.
De belanghebbenden welke daarover
wenschen ingelicht te zijn ontvangen op
aanvraag gratis eene brochuur over
deze instelling. Zich te wenden tot bet
secretariaat. Rubenstraat, 44,Brussel.
Wat de liberalen willen en
wat hunne goddelooze plannen
kosten.
Het orgaan van den bond der framas-
sons schreef den 29 April 1909
Wij willen de kloosterzusters uil onze
hospitalen sluiten... de vrijdenkers zullen
hardnekkiger dan ooit do ernstige en ge-
heele verwereldlijking dor hospitalen vra
gen, zoo lang zij geene volledige voldoening
ontvangen.
In de hospitalen te Brussel is het eene
gedane zaak do zusters zijn aan de deur
Zion wij nu wat dat spelleko daar kosten
zal Den 15 Mei 1909 klaagde er een
gemeenteraadslid dat men 9000 fr. meer
vroeg voor de school voor wereldlijke zie
ken verpleegsters.
De liberale schepen Depage antwoordde
Wat ge klaagt nu al over de vermeer
dering van 9000 franks, ge zult nog wat
anders zien, want de uitsluiting der non
nen uit de hospitalen zal 100,000 franks
kosten.
De nonnen moeten weg uit haat voor den
godsdienst.
De kristene zieken hebben, volgens de
liberalen, bet recht niet op den laatsten
troost en bijstand van die engelen van
goedheid en zelfopoffering, voor dewelke
de tegenwoordige burgemeester van Brus
sel, iu 1900 in bewondering stond.
God moet, volgens hen, uit de hospitalen
gelyk Hij uit de scholen moet verjaagd
worden
En terwijl de vrijheid van godsdienst der
katholieken aldus gekrenkt wordt, zijn alle
de lastenbetalers, zoo wel de katholieke als
de geuzen, verplicht honderde duizenden
franken te doppen, om de onkosten der
godsdienstvervolging te dragen.
Moesten de liberalen en socialisten hier
aan 't stadsbestuur komen na korten tyd
zoudt ge onze gasthuisnonnen aan de deur
zien gezet worden.
't Bevel der maconnieke logie zou uitge
voerd worden
Hulpgelden aan het vrij onder
wijs. De openbare machten mogen het
vry onderwijs niet steunen of aanmoedigen,
zeggen liberalen en socialisten.
Maar
Liberalen besturen geven wel hulpgelden
aan liet rationalistisch gesticht van Vorst
bij Brussel100 fr. per leerling en per
jaar.
De Stad Brussel geeft jaarlijks 225,000
fr. aan de Vryo Hoogeschool van Brussel.
Het liberaal atheneum van La Louvière
krygt wel een hulpgeld van 50 fr. per
leerling.
Voorbeen gaven de liboralen ministeriën
wel beurzen aan de leerlingen der vrije
aangonomenc Normaalscholen.
Het beginsel dat de liberalen nu inroepen
zou dus enkel moeten dienst doen tegen de
katholieken
VOLGENS La Gazette een
Brusseisch liberaal orgaan zou het ontwerp
van School wet moeten ingetrokken worden.
En waarom Omdat het niet zijn kan
zulke belangrijke wet te stommen met
eene zoo geringe meerderheid van 6 stem
men waarop liet Ministerie zich steunt.
La Gazette zal zeker het geheugen
verloren hebben Herinnert zij zicli dan
niet meer dat de ongelukswet van 1879 die
deu Scliooloorlog heeft ontketend tot in
het verste afgelegen gehucht en zooveel
onheilen heeft veroorzaakt, zooveel onge-
luklcigen hoeft gemaakt, zooveel tranen
deed storten, zooveel geld deed verspillen,
in den Senaat, met eene enkele stem meer
derheid werd gestemd. En die een stem
meerderheid was deze van den heer
Boyaval die te Brugge ook met eene enkele
stem meerderheid werd gekozen.
Nu, alsdan waren de liberalen niet van
gedacht dat de meerderheid met de welke
de ongelukswet gestemd werd, te gering
was en dreven de toepassing er van door
ondanks liet verzet van honderd duizenden
Vadcr3 en Moeders
Onder dat opzicht hebben de geuzen het
zwijgen aan zich
ALLERLEI kleinigheden, die niets
beteekenen, als men er om lacht, worden
groote bezwaren, als men ze te ernstig
opvat.
Ze zijn tegen de Schoolwet, on
ze blauwen en rooden Waarom?.... Nog-
thans de vrijheid wordt gehuldigd, want
aan de huisvaders wordt liet recht toege
kend voor hunne kinders het onderwijs te
verkiezen volgens hunne overtuiging de
gelijkheid wordt tut stand gebracht tusschen
de verschillige scholen. Wat de openbare
toelagen betreft, de broederlijkheid gaat
hcerschen zoowel tusschen de kostolooze
scholen als tusschen de onderwijzers.
Ja, waarom zyn ze tegen de Schoolwet
Enkel omdat zij vijanden zijn der vry-
heid,der spaarzaamheid,der gelijkheid, der
onderwijzers, van het vrije katholiek on
derwijs, vooral van ons, Katholieken, aan
do welke zij alle rechten ontzeggen en als
paria's in ons eigen vaderland moeten be
handeld worden.
Eenvoudig zijn zij de vrienden van
dwingelandij, van verdrukking van ons
Katholieken. De officieel»? of geusche scho
len, die zij hunne scholen boeten, alhoe
wel zij door allemans geld betaald worden,
zyn voor hen goed en daarom moeten zy
ons opgedrongen worden.
Zes en twintig groote loten
Zoo is de balans vol van beloften der laat
ste reeks in loop der Tombola van do Ten
toonstelling van Brussel.
Iedereen verwacht met nieuwsgierigheid
en hoop den dag der trekking die waarlyk
opzien baren zal.
Hoe betor gy uitoefent hetgeen gij
kunt, boe wijzer gij zyt, want 't is aan de
vruchten dat men de boomon kent.
S. Franc. Oracl, et Sent.t VIL
