Donderdag 20 April 1911 5 centiemen per nummer 65sle Jaar 4555
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
CONGRES
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Katholieke Maatschappelijke Werken
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
Kening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
de Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. 1-75 voor dry maanden, voorop ce betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schryft in bij C. Van de Puite-Goossens, Korte Zoutstraat, Nr 31
en in allo Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Rekiamen fr. 1-00 Vonnissen op
34* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen bij accoord
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heerea ota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dynsdag o vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
CU1QLE SUUM.
Aalst, 1S> April 191 1.
der
van het Arrondissement Aalst,
EERSTE DAG.
Over prachtig weêr, heldere blauwe
lucht. Aan vele huizen op weinige uitzon
deringen na, wapperen nationalo vlaggen.
Reeds van 8 ure brengen treins, trams en
rijtuigen menigvuldige, ja, dichte drommen
congressisten aan in onze stad, alwaar op
de Groote Markt hun het welgemeende
Welkom - begroet.
Om negen uren werd ter St-Martinuskork
de H. Mis opgedragen door Z. H. Kanun
nik Roelandts, Eero-voorzitter van het
Congres.
In de koor bemerkt men deH PI. Woeste,
Staatsminister, de Kcrckhove d'Eiaerde,
Senateur,De Sadeleer en Moyersoen, Volks
vertegenwoordigers, Gheeraerdts, Burge
meesterder Stad Aalst, R. Eeman, besten
dig Afgeveerdigde, Baron Lodewyk de
Bethune, enz.
Na do Mis word het Congres geopend in
de prachtig geschilderde zaal van St-Jozefs-
coliegie.
Den heer Moyersoen, Voorzitter van
't Congres opent de zitting en drukt zich
uit als volgt
Geloofd zij Jesus-Christus (luidruchtige
toejuichingen), zoo klinkt het danklied
sedert negentien eeuwen. Met die schoone
woorden begroette 20 jaren geleden Victor
Jacobs, de groote Staatsman, de Katholie
ken in het Congres te Mechelen, en de
zelfde lofbetuiging tot den God-Mensch
deed M. Cooreman, Voorzitter der Kamer,
weêrklinken toen hij twee jaar geleden
het jongste Congres te Mechelen opende.
Toen verleden jaar te Ninove de gedachte
werd opgeworpen, te Aalst een Congres in
te richten, had niemand er aan gedacht het
zoo groctsch op te vatten. En nu zijt gij
allen naar onze oude graafstad gestroomd
en met meer dan3600 mannen en vrouwen
uit alle standen neemt gy deel aan dit
Congres.
Zijt allen welkom, Priesters, ziel onzer
maatschappelijke werken in de gemeenten,
Gy, vrouwen wier, edelmoedige harten zoo
zeer het goede verspreiden. En gy, politieke
strijders, gij die altijd op de bres staat als
het geld onze belangen en ons Geloof te
verdedigen. Gij, strijders, die met stevige
hand ons Katholiek Vaandel hoog houdt.
49e Vervolg.
In de rijtuigen bevonden zich mannen en
vrouwen, die hy wellicht kende mannen
en vrouwen die hem in alle geval bij naam
en reputatie kenden, en hy glimlachte bij
na, toen hij zich met vage bewondering af
vroeg, wat ze wel tegen hem zouden zeggen
indien ze hem nu zagen op de Serpentine-
hrug, in gesprek met deze armoedige
vrouw.
Versuft staarde hij haar aan, trachtend
te denken. Hoeveel wist zy, vroeg hy zich
af. Wist zij dat hij Lord Kroft was Maar
natuurlijk wist ze dat niet, want zij had
hem als Gerald Turner aangesproken.
Hjj huiverde en wendde den blik af, keek
naar het kalme, grauwe water. Het zag
er koud uit, doch hoe heet was de
avond. Hy voelde zich benauwd. De atmos
feer was te gedrukt om adem te kunnen
halen.
Hij hief do hand op en streek langs zijn
gelaat, en de vrouw zag aan een zyner vin
gers een prachtigen diamant schitteren.
z'et er uit alsof go honderdduizen
den getrokken hadt, zy zo. Diamanten en
njno kleeren Ge zult ons moeten helpen.
Hulde, dank aan de Vertegenwoordigers
van Kamer en Senaat. Hulde aan den nooit
volprezen Staatsman, sinds 50 jaar op do
bres, (luidruchtige toejuichingen) immer
en altijd 't mikpunt onzer tegenstrevers,
doch steeds eerbied afdwingend van de
hardnekkigsten, hulde aan den heer Woeste
welke alleen den bloei van onzen Gods
dienst en de Katholieke Partij beoogt.
Welkom Burgers, heden kunt gij den
grondslag leggen van een machtigen Bur-
gersbond van 't Arrondissement Aalst.
Welkom Katholieke Onder wijzers,welke
zooveel bydraagt tot do opleiding onzer
jeugd.
Welkom aan den vrienden van den bui
ten, aan de werklieden, aan de jeugd de
hoop der toekomst onzer Partij.
Gedurende deze twoe dagen zullen wij
nauwer banden smeden van eendracht voor
den voortuitgang der christene gedachten
en ons volk hooger te leiden onder verstan
delijk en zedelijk opzicht.
Spreker stelt voor telegrammen van eer
bied en liefde te sturen aan Z. H. den Paus
en hunne Majesteiten de Koning en de
Koningin. De redevoering van M. Moyer
soen werd dikwijls onderbroken en eest-
driftig toegejuicht.
Dan nam de E. H. Kanunnik Roelandts
het woord.
Ik ben fier, zegde hy, als ik mijn oogen
neersla op den grootsche vergadering.
Uwe tegenwoordigheid bowyst dat de uit-
noodigihg van het Comiteit in alle oorden
van o.;s Arrondissement is doorgedrongen.
M. de Deken bedankt de inrichters van
't Congres en brengt hulde namens do leden
van dit Congres aan Mgr Stillemans en aan
den Heer Gouverneur dewelke het Congres I
hebben willen beschermen.
Het onderzoek waaraan wij gaan begin
nen moet ons versterken wij gaan zien
wat er tot heden is gedaan en wat er nog
te doen valt, nietalleen op godsdienstig maar
ook op stoffelijk gebied. Laat ons bewyzen
dat het behoud van den godsdienstgeest het
hoofdvereischte is van allen stoffelijken
Daarna verklaard den heer Moyorsoen
de zitting geheven, en de congressisten
verdoelen zich in hunne wederzijdige afdee-
lingen.
De tweede afdeeling, Drukpers en Pro
paganda werd door den heer Burgemeester
Gheeraerdts voorgezeten.
Do H.H. Woeste, Van Vreckem, De
Sadeleer, enz, volgen de verschillende be
sprekingen. Verscheidene redenaars leggen
de middelen uit om de goede pers te ver
spreiden en te ondersteunen. De vergade
ring is het eons te verklaren dat het stich
ten van een verbond der katholieke druk-
Wij zitten juist op zwart zaad, en ge zult
ons te nutte kunnen zyn.
Ik kan u niet helpen, ontsnapte het
zijne lippen. Ik was dwaas tot u to spreken
maar uw aanblik herinnerde my doch
bah 1 Ge kunt geen enkel recht op mij doen
gelden, en ik kan niets voor u doen.
Zijne woorden kwamen een weinig sta
melend. Hij was geen lafaard, doch de
vrees had zich nu een weinig van hem
meester gemaakt vrees, omdat hy met
geheel zijne ziel het mcisjo lief had, waar
mede hij in het huwelijk zou treden, en
omdat de noodlottige schaduw van het ver
leden zich op zijn pad geplaatst had.
En toch was hot noodig en afgedaan
voorbij en afgedaan. Hij herhaalde deze
woorden, terwijl liy in de duisternis stond
te staren, en ze schenen hem te bespotten.
Hoe kon bet voorbij en afgedaan zijn, ter
wijl de vrouw tegenover hem stond, hem
bedreigend, hem beleedigeud
Meerdere rijiuigen reden voorbij, en hy
liep door. Langs de oevers der Serpentine
werden de lantaarns aangestokenZe glom
men als sterren tusschen de hoornen door,
grooter en stoutmoedigor dan die welke aan
den donkeren hemel begonnen te verschij
nen.
Do vrouw had tegen de steenen ballus-
strade der brug geleund. Met de handen op
de heupen hief ze met een spottend lachje
het hoofd tot hem op. Kunt ge niet herhaal
de zij Kunt ge niets voor ons doen Nu
dat zullen we zien, mynheer Gerard 'Pur
pers van het Arrondissement hoogst noodig
is.
De zittingen der afdeelingen werden ten
middag geheven om ten 2 ure terug hunne
werkzaamheden te beginnen, in tegenwoor
digheid van talrijke congressisten.
Zij hebben volledig al de kwestiën onder
zocht betrekkelijk de belangen van werk
lieden, burgers en landbouwers, syndika-
ten. onderlinge bijstanden, verzekeringen.
De Damonafdeelingen genoten overgrooten
by val.
De tweede sectie heeft den politieken
toestand van 't Arrondissement onderzocht.
M. Bosteels, Verslaggever en Secretaris van
't Congres, drukt op de noodwendigheid
de grondslagen der bestaande politieke
vereenigingen uit te breiden in 't vooruit
zicht al de klassen der bevolking er aan te
sluiten.
Om 5 1/2 ure had de Algemeene Volks
vergadering plaats in de ruime zaal van
den Katholieken Werkmanskring. M. Hey-
man, van St Niklaas, in vervanging van
den E. P. Rutten, door ongesteldheid
weèrhoudcn, en M. Van de Vyvere, Volks
vertegenwoordiger van Thielt-Roesölaere,
hebben breedvoerig over de Kristcne Syn-
dikale Beweging gesproken, en hebben
doen uitschijnen lioo noodzakelijk het is
dat de burgers de werklieden steunen in
den strijd tegen 't socialism.
Deze twee redevoeringen werden luid
ruchtig toegejuicht en bekroonden de
werkzaamheden van den eersten Congres-
TWEEDE DAG.
Dijnsdag vergaderdon de verschillende
afdeelingen van 9 tot 12 en van 2 tot 3 ure.
Zeggen wij terloops dat verdere uitwyding
omtrent de werkzaamheden van iedere af
deeling alsook de redevoeringen in hun
geheel weergeven zou ons voor een week
blad te ver leiden* Wij moeten dus beknopt
zyn.
De Studentenafdeeling werd het drukst
bijgewoond, daar heerschte van in den
beginne tot het einde een ware geestdrift.
Rond 9 1/4 ure deden do studenten, onge
veer 200 in getal onder het zingen van
Wij eischen eene Vlaamsche Hooge-
school», hunne intrede in 't St. Jozefs-
Collegie.
De afdeeling (onderafdeeling der 2de) was
voorgezeten door Albrecht Bauwens, hoog
student, Voorzitter van den Katholieken
Vlaam3chen Studentenbond. Veel merk
waardigs en nuttigs werd daar besproken.
De vergadering besloot Minister Schollaert
een telegram van gelukwenschingcn ter
gelegenheid der neerlegging van zijn
schoolwetsontwerp te sturen.
ner. Nu ik eenmaal zeker weet dat gij het
zijt, zal ik u niet meer uit het oog verliezen.
Ik ben u moer dan eens gevolgd en ik heb
u in fijn gezelschap gezien, zonder myne
eigene oogen te hebben kunnen vertrou
wen. Maar nu ik weet, dat gij het zijt, zal
ik me aan u vastklampen begrepen Ik
ben altyd dol op u geweest, en van avond
ben ik meer op u gesteld dan ooit, en gij
zijt zelfs niet verheugd mij na al die jaren
weer te zien.
In het nauw gebracht keek hij naar haar
om. Het gelaat van Alice rees tusschen
hem op, hem razend makend, een koorts-
gevoel door zyne aderen jagend. En deze
vrouw zou zich wellicht tusschen hem plaat
sen zyn leven verwoesten hem
wellicht berooven van het meisje, dat hij
lief had Zy kon niet, zy mocht niet. Hij
balde de vuisten en deed eene schrede
naderbij. Hoe zich van haar te bovryden
Hoe weg te komen haar het zwijgen op
te leggen
Plotseling bedwong hy zich.
Waar is Martin vroeg hy eensklaps
schor.
De vrouw trok hare schouders op. De
spottende glimlach zetelde noch altyd om
haar mond, toen ze antwoordde Dat kunt
go wel raden. Hij heeft nooit geluk, Mar
tin, doch zijn tyd is bijna om. Binnen een
paar weken zal hy in vrijheid gesteld
worden.
In de gevangenis heigdo Lord Croft.
Ge hoeft niet zoo te schreeuwen, zei
De slotvergadering werd rond 3 1/2 uren
in de groote zaal van St. Jozefs-Collegie
gehouden onder 't voorzitterschap van
M. Moyersoen.
Bij het intreden van den heer Woeste,
brachten do aanwezigen (ten minste 1000)
den achtbaren Staatsminister eene warme
ovatie toe.
Aan 't bureel bevonden zich den E. H.
De Baets, Vicaris-generaal, afgeveerdigde
van Zijne Hoogw. Mgr Stillemans, MM.
Woeste, Van Vreckem, De Saedcleer, Bon
Lod. de Bethune, R. Eeman, Gheeraerdts,
Burgemeester, Kanunnik Roelandts, Pas
toor-Deken, enz.
Den heer Moyersoen drukte in eene wel
doordachte rede zijne tevredonheid uit, en
bedankt al degenen welke medegewerkt
hebben tot het wellukken van dit Congres.
Belangrijke wenschon zijn uitgedrukt
geweest, en niet min belangrijke beslissin
gen zyn genomen. Onze afdeelingen hebben
vooreerst aangewezen dat liet noodig is de
Katholieke Drukpers mildiger te ondersteu
nen, dat het noodig is onze syndicale in
stellingen uit te breiden, een Burgersbond
tot stand te brengen in het Arrondissement.
Deze wenschcn zullen vervuld worden.
De afdeeling der Studenten drukte den
wensch uit do Gentsche Hoogeschool te
vervlaamschen.
Verders zegde M. Moyersoen, dat het
schoolwetsontwerp overal met innig genoe
gen werd onthaald, hij. doet de voordeelen
van dit nieuw ontwerp uitschijnen, en somt
opofferingen op welke de Katholieken zich
voor het vrije onderwijs hebben- moeten
getroosten. Hij eindigde met den schoonen
kreet. Scharen wij ons onder de Vlag van
ons Katholiek Bestuur, en roepen wij samen
uit Zy zullen haar niet hebben de
schoone ziel van 't kind
De Eerw. Vicaris-generaal De Baets
drukt zijne tevredenheid uit in naam van
Mgr Stillemans, dit Congres te komen be
groeten Hij wenscht de Katholieken van
Aalst geluk dit Congres te hebben byeen-
geroepen.
De redenaar drukte er met spyt op na
dat in de Dendervallei nog zooveel werk
lieden in de klauwen van 't socialism zitten
en dat het de plicht is der Katholieken deze
aan die klauwen te ontrukken.
Daarom doet hij een warme oproep aan
de priesters alles op te offeren om tot dit
doel te geraken en aan do wereldlijken dat
zy zich zouden scharen onder 't banier der
stryders tegen 't ongeloof en zich op te
offeren om de verdwaal do werklieden tot
inkeer te brengen.
Dan is het de beurt aan don achtbaren
Staatsminister Woeste.
Hij bedankt do vergadering voor zijne
de vrouw, of te doen, alsof ge de beteekenis
van dat woord niet kent. Ja. hy zit in de
gevangenis voor do laatste maal, hoop ik,
ziende dat wy z'oon deftigen meneer tot
vriend hebben, als gij zijt. Maar waartoe
dient het, hier nog langer te bly ven staan
Ge zult wel naar huis moeten, denk ik,
en ik ga met u mee om te zien waar ge
woont.
Dat gaat ge niet, riep hy uit. Ik heb
niets met u te maken ik kan niets met
u te maken hebben. Als als ge geldge
brek hebt, zal ik u nu wat geld geven
maar dat is dan ook alles wat ik doen kan,
en ik zal niet meer tegen u spreken.
Haar gelaat bespotte hem. Hare oogen
schoten vuur. Zelfs terwyl hy nog sprak,
trof hem de dwaasheid zijner eigene woor
den. Nu zij hem eenmaal gevonden had,
kon hij haar niet meer ontloopen. Hetgeen
hij gevreesd had, kon hy haar niet meer
ontloopen. Hetgeen hy gevreesd had, was
eindelijk gekomen.
Wilt ge waarlyk niot Wel we zullen
zien. Zij trad dichter op hem toe, het hoofd
hoen en weer bewegend. Het zal niet zoo
gemakkelijk vallen om van mij bevryd te
worden, als ge deukt. Ik weet te veel,
mijnheer Gerald Turner. Wat ge op het
oogenblik in uw schild voert, weet ik niet
maar daar zal ik wel achter komen, en als
ge mij niet aanvaardt my en Martin, als
uw vrienden, wel dan zult ge moeten
lijden, wat er bij staat. Wellicht noemt ge
u tegenwoordig achtenswaardig hó Wel,
blijken van oprechte genegenheid. Mijn lot
is erbarmlyk en ik beroep mij op uw goede
welwillendheid. De heer Voorzitter heeft
my de plicht opgelegd hier heden te komen
spreken op deze slotvergadering en 't is
daarom dat ik mij hier bevind. Wat moet
ik u dan zeggen. Ik ben ten hoogste nog
oude ratel en dien kunt gij in de goede
week dikwijls genoeg hooren. (Gelach).
Hoogstens kan ik u nog eenigo raadgevin
gen toesturen.
Spreker handelt dan over werken van
allen aard, die de macht en de kracht der
Katholieke Party uitmaken en waaraan het
te danken is dat er in ons land «ene Katho
lieke Party bestaat.
Verders sprak hy Het zijn de Katho
lieke Congressen die de godsdienstige en
maatschappelijke werken hebben tot stand
gebrachtmeer dan ooit zijn er Katholieke
Werken noodig en ik ben overtuigd dat zij
onze redding zullen blijven. Werken zyn
beter dan wetten, omdat zij de wonden des
harten heelen, omdat zy elkander de hand
reiken en de kristene broederliefde bezege
len. Opdat werken goede vruchten zouden
afwerpen, moeten zij goed en voorzichtig
gesteund worden. Het is de voorzichtigheid
die heerschen moet. Dan zal uw Congres
gelukt zyn, wanneer de besluiten die gy
hebt genomen zullen uitgevoerd zyn.
Daar zooeven juichtte gij de schoolwet
toe, maar laat mij toe u te vragen of uwe
toejuichingen niet een zekere voldoening
laten blijken, omdat uwe taak op onder
wijsgebied eenigzins verlicht wordt. Dit
mag echter niet zyn, worden onze scholen
beter gesteund, dan moet deze ondersteu
ning dienen om op meer afdoende wyze het
ongeloof te bestrijden en ons Geloof uit te
breiden.
De heer Woeste eindigt met een oproep
tot de jeugd, hy spoort ze aan de maat
schappelijke, godsdienstige en politieke
Werken krachtig deel te nemen, en alzoo
by te dragen tot het behoud der Katholieke
Regeering. (Geestdriftige toejuichingen).
De heeren De Sadeleer, de Kerkhove
d'Exaerde en Baron Lodewyk de Béthune,
bedanken ingelijks degenen die bygedragen
hadden tot het wellukken van dit Congres.
Zy namen de verbintenis aan in de mate
der mogelijkheid de uitgedrukte wenschen
te verwezenlijken.
De heer Baron Lodewyk de Bethune,
eindigde met eenen vurigon dank te zeggen
tot God, wiens zegen zichtbaar op de werk
zaamheden van dit Congres was neêrge-
daald. Zeggen wy terloops dat de reden
van Baron Lodewyk de Béthune de uiting
was van eene oprechte en diepe christeneziel.
Het Congres sloot om 5 i/2 ure te mid
den van een overgrooten geestdrift.
we zullen zien. Ge verkeert blijkbaar
als ge niet doet, wat ik wil, zal het u be
rouwen, ik waarschuw u vooruit ik zal u
een paar dagen geven om mij weer op de
been te helpen, voordat Martin vry komt,
en als ik niets van u hoor, zal ik naar liet
meisje gaan van u, dat in Queen's Gate
woont.
Zijn hart hield plotseling op met kloppen,
en bonsde toen met versnelde vaart. Hij
voelde zich heet, koud, versuft. Hot door
zijne anderen vliegende bloed deed een
rooden nevel voor zyne oogen komen. Hij
zag nu niets anders van de vrouw, dan hare
donkere oogen, die hem bespotten, uit
daagden, martelden. En hoeveel leken ze
op die van Charlotte, hoe akelig veel.
Verrees de doode uit haar graf, om hem
met hare verkilde handen van zijn geluk
weg te sleuren. Zou deze vrouw tegenover
hem nu zijn geluk gaan verwoesten, zooals
Charlotte liet vroeger verwoest had
Hij keerde zich af, om zyno kalmte to
herwinnen, doch do vreeselyke opwinding
liet hem niet los. Zyn hart stond weer stil.
- Dat durft ge niet, zei hy schor, ge
zoudt niet zoo wreed kunnen zyn.
Zy lachte.
Noemt ge dat wreed riep ze uit.
Toen veranderden hare manieren plotseling
en greep zo zijn arm. Hoor eens, Gerald,
voegde ze er by, wees niet dwaas. Het is
niet noodig, dat wy ruzie met elkander
maken.
Wordt voortgezet.
