Zondag 13 November 1911
5 centiemen per nummer
65s,e Jaar 4414
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
van de Stad en 'I Arrondissement van Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRUHEID.
GEMEENTEKIEZINGEN 1911.
Medeburgers
HET SCHOOLWETSONTWERP
BELGISCHEN BOERENBOND
BERICHT.
Leest en verspreidt "De Denderbode,,
Goed gesproken.
HET KARTEL
Kath. VI. Hoogeschooluitbreiding.
DE DENDERBÖ
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagtee-
oaing van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voor
ie Stad 5 frank met den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden fr. i-75 voor drjj maanden, voorop ce betalen. De inschrijving
eiüdigt met 31 December. De onkosten der kwittantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men Schrijft in bij C. Van de Putte-Gooasens, Korte Zoutstraat, N' 31
en in alle Postkantoren des Lands.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1-00 Vonnissen op
3d® bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herbalen bekendmakingen bij accoord
Niet opgenomen handschriften worden met teruggestuurd. Heerei. Nota
rissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag
in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van
dit blad.
CUIQUK 8UDV.
/lelsl, 11 November 191 1.
STAD A A I
Den 15den October hebben uwe Katholieke Kandidaten
3920 lijststemmen bekomen terwijl de liberale partij
slechts 1DOS stemmen behaalde, de daensisten 1718, de
socialisten 626.Zes onder ons waren gekozen.
Den 22 October hebt gij onze Meerderheid versterkt
met drie nieuwe gekozenen op vier kandidaten.
Eindelijk den 29 October bekwam onze Kandidaat 4169
stemmen tegen 4226 aan de liberalen, die de bovenhand
behaalden met slechts 57 stemmen meerderheid dank aan
de vereenigde krachten van onze tegenstrevers.
Wij sturen onzen vurigen dank aan die duizende
•chte Katholieke Kiezers die ons hunne ondersteuning heb
ben gegeven en getrouw zijn gebleven aan hunne christené
overtuiging. Niettegenstaande ae verwijtingen en de aan
vallen van onze tegenstrevers, hebben zij getoond dat zij
eene Katholieke Meerderheid aan het bestuur van de Stad
willen behouden.
Wij zullen getrouw blijven aan het programma van
zedelijke en stoffelijke opbeuring dat wij Ued. in ons
kiesmanifest hebben voorgelegd. Het verwierf uwe goed
keuring. Ook zullen wij er ons op toeleggen de belangen
van onze Stad waardig te behartigen en voor te staan.
De socialisten en de liberalen zijn verpletterd uit den
strijd gekomen. Geen enkel socialist kwam in aanmer
king voor het verdeelen der zetels. Hunne lijst verwierf
slechts 7.50 ten honderd der stemmen.
De liberalen toen zu alléén in den strijd kwamen, gaven
een klaar bewijs van onmacht en verval. Wel is waar be
kwam de Kandidaat der liberale partij eene kleine meerderheid
in de balloteering en wierd hij gekozen Doch zijne zege
praal is slechts te danken aan de samenwerking van hl
onze tegenstrevers en verijdelt geenszins de beteekepis
van de kiezing van den 15den October.
Velen hadden gedacht dat degenen die zich voor dkristene
demokraten uitgeven ook als christenen zouden gehandeld
hebben en zonder aarzelen hunne stem zouden geschonken
hebben aan de Partij die in den strijd kwam met een
programma waarop de eerste en voornaamste plaats beno
men was door talrijke maatregelen voor de uitbreiding
van het christene volksonderwijs en tevens dat zij zich
met afkeer zouden afgewend hebben van de liberale partij
die Vooruit, nog over enkele dagen te recht afschilderde
voor de harteloosste onder de harteloozen.
Die verwachting wierd teleurgesteld ja, het hoofd
bestuur der Daenspartij had besloten zijne partijgenooten
volkomen vrij te laten doch onderduims werkten de
bijzondersten onder hen voor de liberalen en was M. Petrus
Daens de eerste om in o Het Land van Aalst van 29
October met verachting naar den Katholieken Kandidaat te
wijzen.
Wat gat' het hem dat hij weken en weken lang door de
liberale Volksgazet verweten wierd voor verrader,
overlooper, tweegezichtige politieker dat hij afge
schilderd werd voor vernepen en bekrompen geestwat
gaf het hem dat lnj, zelfs eenige dagen te voron, den
l,Un October, geschreven had dat men in de liberale
partij zoo min als hij de socialisten den Godsdienst niet
gerust kan laten en dat bijna al de liberale opperhoofden
gansch gescheiden leven van de Kerk.
Hij heeft niet kunnen weerstaan aan zp verlangen
de Katholieke Partij tegen te werken en, liever dan eenen
enkelen Katholiek meer op het Stadhuis te zien zetelen,
heelt hij zijne eigene mannen aangespoord hunne stem te
geven aan die liberale party die hij vroeger zoo wreed
afschilderde.
Moet zulks ons overigens verwonderen wanneer wij
zyne partij in Ninove een verbond zien sluiten om daar de
alléénheersching der goddelooze partijen te verzekeren en
de toepassing der Evenredige Vertegenwoordiging, waar
hij zoo hoog mede oploopt, te beletten.
Die toevallige tegenslag kan ons niet ontmoedigen.
Wel integendeel,hij zal voor ons een spoorslag wezen. Aan
menigeen heeft hij de oogen geopend aan allen heeft
hij getoond dat de Katholieke Partij op zich zelve alléén moet
rekenen om de zedelijke belangen van ons volk te vrij
waren. Onverpoosd zullen wij den strijd hernemen. Met
meer iever dan ooit zullen wij werken voor den vooruit
gang van onze christene gedachten en van het stoffelijk
welzijn onzer bevolking.
Gheeraerdts Leo, Burgemeester De Hert Felix,
Schepenede Bethune Baron Lodewijk De Coninck
Auguste; De Naeyer Theodoor; Vernaeve Alfons
Bosteels EugeenDe Ghendt MichelDe Valkeneer
ValeryDuwez Albert; Meert Lodewijk; Van den
Bergh JaakVan den Bremt HendrikVan den Steene
Eduard; Van de Velde Alexander.
AALST, 3 November 1911.
Het Komiteit der Schoolhervorming komt eenen plak-
brief,in Vlaamsche en Fransche taal,uit te geven, waarvan
wij hierbij den tekst mededeelen
AAN ALLE BELGEN
brengt VUF gewichtige verbeteringen
1° Kosteloos onderwijs
2° Verplichtend ondericijs, met vrijen schoolkeus voor
den huisvader
3° Arbeidsverlod voor kinderen, onder de veertien jaren
4° Inrichting van een 4:n lageren graad voor beroepsonder-
richt. volgens de noodwendigheden der verschillende
streken.
5® Verbetering van den toestand der Onderwijzers.
DezeHERVORMINGENzijn de ALGEMEENE WENSCH
van geheel het LAND.
De LIBERALE en SOCIALISTISCHE LINKERZIJDEN
zijn vereenigd om ze te BESTRIJDEN.
W AAltO AI
Omdat het Ontwerp de gewetensrechten van iederen huis
vader verzekert met hem ten volle de ALGEMEENE VRIJ
HEID van den SCHOOLKEUS voor zijne kinderen te
vrijwaren.
Dit grondbeginsel werd verdedigd door tal onzer poli
tieke tegenstrevers. Al de andere bepalingen van het wets
ontwerp stonden eens in het program aller partijen.
Dat alleen zegt genoeg voor den huidigen weerstand der
linkerzijden.
Hadden onze tegenstrevers in de Kamers rechtschapen
en eerlyk ons onderwijsstelsel willen verbeteren, dan
hadden zij bepaalde voorstellen moeten doen, waarover de
Kamer zonder vooroordeel zou beslist hebben.
ZIJ DEDEN HET NIET.
Onze tegenstrevers, in plaats van kalm de zaken to
bespreken, verhinderden de bespreking op eene onnoem
bare wijze. Zij hebben de vrijheid van spreken verkracht.
Zij hebben de waardigheid van ons Parlement bemodderd.
Het Land zal die verbrekingspolitiek veroordeelen
met de verkiezingen van 1912.
Wij ivachten zonder vrees op 's Land uitspraak. Wij hou
den staan dat GEENE SCHOOL WETS HER VORMING in
België mogelijk is zoo zij niet de grondbeginselen van ons
programma verwezenlijkt.
Voorrechten eischen wij voor niemand.
WIJ WILLEK GEI.IJIiHEIU VOOR ALLEN.
Wij eischen dat ieder Familievader, arm of rijk, volko
men vrij wezen in het kiezen der school waar hij aan zijne
kinderen het onderricht zal doen geven dat hij hun ver
schuldigd is.
Schoolvrede, door rechtvaardigheid en vrijheid ziedaar
ONS PROGRAMMA.
Het Land zal voorts zijn vertrouwen schenken aan eene
regeering van de rechterzijde die onwankelbaar aan dat
program wil getrouw blijven.
Namens het Komiteit der Schoolhervorming
Frans Schollaert, Voorzitter Fr. Belpaire, Alex.
Braun, Alf. Harmignie, J. Helleputte, M. Pirmez,
A If. Ryckmans, A. Verhaegen, leden M Defourny,
J.Goedseels, FernandPASSELECö.L.ScHAETZEN, schrijvers.
Men kan gemelde plakbrieven onmiddellijk bekomen
aan den prijs van 15 ceutiemen het stuk.
Gelieve zich te bevragen bij M. Josef GOEDSEELS,
Brusselsche straat, 140Leuven.
u Eene aivaardiging van den
BIJ DEN MINISTER VAN LANDBOUW.
De Heer Minister van Landbouw ontving verleden Zaterdag
eene afvaardiging van den Hoofdraad van den Boerenbond,
bestaande uit de heeren Oscar Van den Eynde, provincioraads-
heer, de Bernard de Fauconval, eigenaar te Cortessem, Van
Seynhaeve, landbouwingenieur te Ghistel en Luytgaerens,
algemeen secretaris. M. Helleputte stelde deze heeren voor aan
den Minister.
Het bezoek had voor doel do aandacht der Regeering te ves
tigen op den toestand der landbouwers.
Men drukte vooreerst den wensch uit dat er geene wijziging
zou gebracht worden aan de in voege zijnde verorderingen
betrekkelijk do landbouwvoortbrengselen uit den vreemde, in
't bijzonder bet vee, het vleesch en de boter.
Op do vraag of de drukpers nauwkeurig bet antwoord had
weergegeven van den Heer Minister aan de Kamerleden die
hij vóór enkele dagen ontving, antwoordde hij de inlichtingen
door de drukpers meegedeeld zijn inderdaad nauwkeurig en ik
heb geenszins het inzicht te wijzigen wat in voege is, namelijk
aangaande het vleesch en het vee.
De afgeveerdigden hebben den heer Minister daarover hun
nen dank uitgedrukt.
Vervolgens bobben zij gewezen op de hatelijke gewelddaden,
dezer laatste tijden op verschillende markten van het land
gepleegd en vooral op deze welke op dit oogen blik worden
aangedaan aan de landbouwers van verscheidene gemeenten uit
den omtrek van Moeskroen.
Hier in ons blad zelf werden onlangs feiten aangekaald
moedwillige kerels zyn de hoeven binnengetrokken en hebben,
onder bedreiging, de boeren genoodzaakt de belofte te onder
teekenon dat ze gedurende den ganschen winter hunne boter
en hunne eieren niet boven een aangeduiden prijs zouden ver-
koopen. Meer dan eens werden beesten op de weide afgemaakt
in die streek. Nu den voorlaatsten nacht nog werd eene hoeve
in brand gestoken.
De Heer Minister was er over verwon
derd dat de landbouwersbevolking van die
dorpen zich zoo liet plagen en mishandelen
zondor eene klacht in te dienen bij den
Prokureur des Konings. Zeker is dat te
verwonderen en het bewijst juist hoe zeer
die rcenschen leven met den schrik op het
lijf.
De Minister heeft beloofd de aandacht
van den Minister van Rechtswezen öaarep
te vestigen.
De afgevaardigden hebben hem dan den
brief herinnerd door den Boerenbond in de
maand Juli gericht tot den Heer Minister
van Spoorwegen, om tijdelijk vermindering
te bekomen op de vervoertarieven van
veevoeders en meststoffen, en hebben aan
getoond hoe wenschelijk het'zou zyn dat
zulke maatregel zonder uitstel kon getrof
fen wonden. De Minister zal hier ook ten
beste spreken en heeft herhaald wat hij
reeds bij een andere gelegenheid zegde,
dat de vraag op dit oogenblik ter studie
ligt in het Departement der Spoorwegen.
In al het voorgaande konden de afgevaar
digden steunen op de verzoekschriften dezer
laatste weken naar den Heer Minister van
Landbouw gezonden door een groot getal
gilden by den Belgischen Boerenbond aan
gesloten.
Volgens zekere geruchten zouden som
mige belanghebbenden beter dan de land
bouwers vertegenwoordigd zijn in de
commissie, ingesteld om den toestand te
onderzoeken door de duurte der levensmid
delen ontstaan. De heer Minister heeft
verklaard dat onze landbouwers volkomen
gerust mogen zijn, wat betreft de samen
stelling van deze commissie.
De afgevaardigden hebben verder hun
bezoek te baat genomen om verschillende
wenschen te herinneren vroeger aan het
Bestuur van Landbouw overgemaakt door
den Boerenbond. Bedoeld zijn hier namelijk
De Pachtkicestie. Herhaaldelijk werd,
sinds 1909 reeds, gevraagd dat de artikelen
1774 en'1775 van het Burgerlijk Wetboek
zouden afgeschaft worden en vervangen
door andere wettelijke bepalingen in dezen
aard
1° Dat de huurkontrakteri gesloten voor
een niet uitdrukkelijk bepaalden tijd, zou
den aanzien worden als geldende voor drie
jaar
2° Dat, behoudens tegenstrijdige bepa
ling, het kontrakt ten minste zes maanden
op voorhand zou moeten opgezegd woi'den.
Vervalsching van veevoeders en mest
stoffen. Een strenger toezicht zou moeten
worden ingesteld op de fabricatie en den
handel van deze waren eene herziening
van de wetgeving op dit punt is noodig
een gedeeltelijke voldoening werd beko
men, doch er blijft nog veel te doen over.
De wet op de beroepsvereenigingen. Se
dert lang wordt de wijziging van deze wet
met aandringen gevraagd.
De hervorming van de landelijke poli
tie. I-Ioe onzeker de toestand kan zijn op
den buiten hebben de wandaden, in de
tegenwoordige omstandigheden gepleegd,
eens te meer bewezen. Reden te meer
opdat de kwestie zonder uitstel zou worden
aangevat. Sinds 1908 werd door den Boe
renbond een ontwerp van wijziging naar
het Ministerie var. Landbouw tot onder
zoek verzonden.
Verkoop van waterboter. Hoogst drin
gend :s liet maatregelen te nemen tegen
den verkoop van waterboter zooals die
heden gedreven wordt. Deze vraag, heeft
de Minister opgemerkt, valt niet meer in
de bevoegdheid van het Departement van
Landbouw, vermits de dienst van de open
baren gezondheid naar het Ministerio van
Binnenlandsche zaken werd overgebracht.
De heer Minister beloofde zijn innemende
aandacht aan al de overige vragen te
wjjden.
Ten slotte heeft M. Helleputte met
enkele woorden aangetoond hoe dringend
noodig het is in sommige streken van het
land nieuwe wegen aan te legger. daar
liggen nu vele gronden onbebouwd uit
gebrek aan afvoerwegen. Er zijn honder
den hectaren, toebehoorende, hetzij aan
gemeenten, hetzij aan bijzondere», waar
goede weiden konnen van gemaakt wor
den dit zou onzen veestapel helpen ver-
grooten en toelaten meer vleesch voort te
brengen in ons land.
•k
De Boerenbond heeft het als een plicht
aanzien de belangen van zijne leden en van
de landbouwers in 't algemeen in de handen
te nemen in do moeilijke omstandigheden
dia zij beleven. Hij had ten andere tot nu
niet gewacht om zijne werking aan te van
gen en had zich reeds verscheidene malen
tot de bijgevoegde overheden gewend,
zooals ten andere bkjkt uit het boven
staande. Wij meenen te weten dat ook
andere instellingen die zich met de belan
gen van den landbouw bekommeren,
weldra dergelijke voetstappen zullen aan
wenden.
Laat ons hopen dat deze pogingen er i< ts
zullen toe bijbrengen om de gevolgen der
crisis te verzachten voor onze brave land
bouwers, die er de eerste slachtoffers van
zijn, en om hun toe te laten den winter
door te brengen zonder hun vee te moeten
verkoopen. Dat alles is van belang, want
het komt er in den grond op aan e -ne
ramp te voorkomen waar de gansche
bevolking eens zou door lijden.
De personen welke een abonnement
nemen aan de De Denderbode voor
liet jaar 1912 zullen het blad van heden
af ontvangen tot Nieuwjaar
kOSTULOO».
Men kan zich abonneeren aan De
Dendekuode op ons bureel 31, Korte
Zoutstraat 31, en ten Postbureel door
't welk men bediend wordt.
PRIJZEN DER ABONNEMENTEN;
Voor de stad tweemaal ter week fr. 5,00
Voor den buiten 6,00
id. eenmaal 4,00
De abonnementsprijs moet vooraf betaald
toorden.
Wij vinden in onzen voortreffelijkon
konfrater de Gazette van Brugge
het volgend artikel dat wij volkomen
bijtreden en waarop wij dan ook de
ernstige aandacht onzer vrienden inroe
pen
De gemeentekiezingen zijn weg en
door.
't Is to hopen dat de kalmte welhaast
in geesten en herten zal terugkeeren.
Daar waar de strijd een oprecht poli
tiek karakter had, zal men den toestand
onderzoeken om te zien wat er noodig
is te verbeteren, te steunen of te ver-
sterkon.
Daar waar de strijd enkel gevoerd
werd voor persoonlijke kwestiën of
voor verschil van gedachten over plaat
selijke belangen, is liet te hopen dat men
het verledene spoedig zal vergeten en
dat men veete of misverstand niet zal
verergeren door naredensdie niets aau
de zaak kunnen veranderen.
In vele plaatsen, immers was het geen
verschil van gedachten in zake van
godsdienst, schoolvrijhcid of landsbe
stuur die in het spel stond. In veel ge
meenten, waar strijd ontstond was men
op deze princiepen t' akkoord, al be-
kampte men elkander uit reden, zooals
wij zegden, van personen of van verschil
van opvatting van het één of ander punt
van bestuurlijken aard.
Deze tijdelijke verdeeldheid moet men
trachten te vergeten.. In Junimaand
hebben wij gewichtige wetgevende kie
zingen en dan is er geen kwestie van
Jan of Sissen, of van eenig punt vaü
gemeentebelang Dan zal het de toekomst
gelden van het land. 't Zal een stry'd zijn
op leven of dood, voor het behoud van
een landsbestuur dat de vrede wil be
waren, of voor de aankomst van een
ministerie dat kerkvervolging en dwang
zou invoeren.
De framassonslogiën hebben beslist
dan eene opperste en uiterste poging te
wagen,om ie trachten meester te worden
van het land. Van ons België, nu rustig
en waar iedereen vrij leeft, zouden zij,
onder oogpunt van godsdienst en
scholen, een tweede Frankrijk willen
maken of erger nog Vandervelde,
aanleider der socialisten, heeft het ver
klaard een tweede Portugal.
Ziedaar wat, in Junimaand aanstaan
de, op het spel zal staaD. En ziedaar
waarom alle menschen, die willen leven
zooals zij van hunne ouders geleerd
hebben, handen in één moeten slaan om
zulke ramp te vermijden.
Daarom, persoonlijke en plaatselijke
verdeeldheden vergeten en nog enkel
gedacht op het groot puntde toekomst
van het land
Sedert 13 November 1910 neeft h st
Groot-Oosten van België op de dagorte
zijner werkzaamheden staan Verslag
van den B.\ Groot Redenaar over het
voorstel van een vrijmetselaarsconvent
te beleggen ten einde den gevaarvollen
toestand te onderzoeken veroorzaakt
door het behoud van het Katholiek
Gouvernement aan het landsbestuur en
de doeltreffende middelen te vinden om
het land van het klerikale beheer te
verlossen.
Daarop kwam de Schoolkwestie, en
het ontworpen Convent werd meer be
paald.
Den 7 Mei 1911 deelt de vooi bereiden
de Commissie haar verslag mede.
De zitting van het Groot-Oosten van
14 Mei wordt voorafgegaan van e,ne
Vereeniging van BB.-, met een parle
mentair mandaat bekleed De vrymit-
selaars-overheden doen «de parlemenls-
leden eene aanwezigheidslijst teekenen».
Deze maatregel doet meer den d wang-
stok gevoelen dan het gebruik van
aanwezigheidspenningen...
Het Groot Oosten beslist in algemeene
vergadering op Zondag li Juni al de
Vrijmetselaars van hem afhangende te
vereenigen om den gevaarvollen toe
stand te onderzoeken waarmede het land
bedreigd wordt door het wetsontwerp
op het lager ouderwijs in de Kamers
neergelegd
Eene bijzondere bijeenroeping wordt
gezonden aan de Vrijmetselaars met
een wetgevend mandaat bekleed.
De voorafgaandelijke vergadering op
14 Mei te Brussel gehouden 'den
wensch dat de Vertegenwoordig i
Secateurs die Vrijmetselaar zijnen t u
de tegenpartijen behooren in gro: get
deze vergadering zouden bijwonen, teu
einde hunne innige vereeniging i i,
tegenwerking te bevestigen en den ijver
aan te wakkeren hunner vrienden re
gelast zyn met do propaganda in de vel
schillende streken des lands
Intusschentijd stuit de parlementaire-
linkerzijde, door hare stremmen wer
king,de werkzaamheid van het gouve
nement. Zij denkt reeds het schooi wei-
ontwerp voor goed te hebben do. e
verdagen. In deze voorwaarden
geene reden meer om het Conve b'ieen
le roepen cyn voornaams: doelwit
was gevallen.
Nochtans de bijeenroepingeu waren
uitgezonden, het Convent moest pla.
hebben, en natuurlijk verviel in
zuivere politieke besprekingen. Wat
liet was, is gemakkelijk te raden, maar
wat goed is bekend te maken en nader
te beduiden, is dat de redevoeringen en
heiaadslagingen besluiten tot de nood
zakelijkheid van de samenspanning van
al de antiklerikale machten in het
vooruitzicht der gemeentekiezingen.
Ziedaar het wezenlijke uiugspuiit
van liet liberaal-socialistisch kartel in
alle deelen van het land.
Stad Aalst.
Maandag, 6en November laatst, hadekn
we liet genoegen de puike voordracht te
hooren van den Zeoreerw. Pater Grootae-t
S. J. in de bovenzaal van het Landbouwoi s-
huis,Keizerlijke Plaats.
Buiten den Z. E. H. Deken, den Z. E.
Pater Rector van 't College en verschei le
lie Eerw. Paters, waren menige andirc
voorname Dames en Heeren opgekomen.
De Eerw. Pater Grootaert trad op als
begaafd redenaar maar meer nog als öjnc
lesgever. Hoe wonderschoon toch verlan-
delde ons Geachte Spreker de homelli- ha
men in 't algemeen en in 't bijzondei de
Sterren. Zijn vóórkomen alleen had lem
minnelijk en belangrijk gemaakti iaar
hoe groeide die belangstelling aan by de
toehoorders toen Eerw. Pater Grootaert
in eene zoo prachtige en tev< ns beeld, ijke
schilderachtige taal, deed verstaan en be
wonderen het licht, de afstand, de gr lotte
de kleuren, de snolheidsvlucbt der st-.-rren'
om dan met de toehoorders den lof te be^
zingen van Hem die dooi Zijne almachtige
hand al die wondervolle hollen in de ruimte
wist to plaatsen.
Dank, Heeren Bestu arlcden, en vooral
hartelijk dank aan U Eerwaarde Pater
Grootaert, voor den schoonen en leervolleD
avond die Gij ons hebt laten overurengen.
Toekomende maal zullen allen die U verleden
Maandag kwamen toehooren, ongetwijfeld
met vrienden ea kennissen op post zyq,