Donderdag 11 Juli 1912.
5 centiemen het nummer.
65ste Jaar 4504.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN. EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Een gevaar.
De Orgeldraaister.
Werkzaamheden in Juli.
Provinciale
Consoiencefeesten
Een en ander.
DENDERBODE
at,
van
it
Dit blad verschijnt don Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagteokening van
den volgenden dag. I)e prijs ervan is tweemaal Ier week voor de Stad- 5 frank mol
I.aall den Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden,
ere voorop te betalen. Do inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwit-
tanliën doo do Post ontvangen zijn Ion laste van den schuldenaar.
Men schrijft in"by G. VAN DE PÜTTE-GOOSSENS Korte Zoutstraat, n' 31, en in alle
Postkantoren des Lands.
CUIQL'K SITM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Rcklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3d# bladzijde
50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen
handschriften worden niet teruggestuurd. Hoeren Notarissen moeten hunne inzendingen
doen, uiterlijk tegen den Dijnsdag en Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad.
Aalst. 10 Juli 1912.
Onder dezen titel deelt onze Confrater
De Düinf.ngalm van Oostende het
volgende wel beredeneerd schrijven meè
op 't welk wij de aandacht vooral der
jeugd inroepen
In de herberg, op de straat, in den
trein of op de werkplaats overal schijnt
men door eene gevaarlijke ziekte aango
tast. Ziekte Ja en nog wel een van de
ergste soort namelijk do «sport ziek te».
Al wat men hoort is van matchen en
records kloppen
Is dat dan zulk gevaar, zult gij vra
gen Ja, een groot gevaar. Iets, dat wij
moeten bestrijden, even hardnekkig als
de alcoolplaag. Door den alcool, wordt
uit den mcnsch het laatste beetje eeregc-
voel, dat hij nog bezit, uitgedoofd door
het overdreven sport wordt de verstan
delijke ontwikkeling, welke wij, arbei
ders, zoo groot noodig hebben, tegenge
houden. Wij stellener ons door achteruit;
onzen eigen persoon wordt er door ver
waarloosd. Aan vereeniging, bonden of
vakbelangen, oh daar geeft men bitter
weinig om. Maar heeft dezen of genen
boerenjongen die hel, geluk heeft met
een paar flinke becnen bedeeld te zijn
een snelheid record geklopt, past dan
tt op, want des anderendaags is het een ge
zeever en gezaag van 's morgens tot
's avonds. Zeg, weet ge hel al Jan
X... hoeft het snelhcidrecord geklopt met
2 seconden - enz. Dit wordt dan ver
teld op een toon alsof er een belangrijk
levensvraagtuk is opgelost.
Voor hun eigen ontwikkeling, voor
kunst of wetenschap, och, daar hebben
zij geen en tijd voor, andoren zullen daar
wel voor zorgen.
Vrienden weet gij dan niet, dat nie
mand beter dan au zelf uwe belangen
kunt behartigen Laat die zware taak
want zwaar is zij niet over aan
enkelen. I-Jelpt van heden af mede aan
den bouw van de groole burgt, het
huis, dat gij moet bewonen 0111 u te ver
dedigen.
Iiuut gij dan onverschillig blijven en
zien, dal anderen voor u dit gebouw op
trekken Dat anderen, enkelen zich voor
u afwerken,dat zij het werk volbrengen,
waarvan gij zult genieten kunt gij dat
Is alle gevoel van vooruitgang bij 11
dood Neen
Werkt dan van heden af meluwe ge
zellen helpt hunne zware taak verlich
ten. In plaats van naar de football- of
sport pleinen 1c loopen, gaat naar uwe
bondsvergadering en stelt u op de hoogte
3e vervolg.
Langzaam opende zij haar oogen, die
flikkerden van de koorls, en keerde met
moeite het hoofd naar het midden dor
kamer.
Ik slaap niet mijn kind, zoide zij met
die gebroken stem der teringlijders, die
zoo pijnlijk hel gehoor Irof.
Den dokter bemerkend, stak zij haar
ontvleeschde, bevende handen naar hem
die bijna doorschijnend waren van mager
heid.
Ha, zijt gij het, mynheer Bordet,
stamelde zij, na elk woord smakende naar
adem. Ik ben gelukkig u dezen morgen
te zien.
De dokter naderde de zieke en nam
oen der handen, die zij hem toereikte.
Hoewel het aangezicht der zieke in het
zweel zwom, vond hij haar hand ijskoud.
Verwachltct gij mij dan niet, kind'?
vroeg hij op vriendelijken toon.
Och, mijnheer de dokter, gij zijt al
zoo dikwijls opgekomen... liet is reeds
zoo lang dat ik niet meer kan opstaan...
gij zult dat toch eens moed'' worden...
Gij meent toch niet wal gij zégt,
met waar, beste vrouw. Ik zal maar
moede worden te komen als gij zult
genezen zijn.
uwer vakbelangen. Antwoord niet Ik
wil, maar ik hel) er geen verstand van.
Want,vrienden, bezalen uwe kameraden,
voor zij in de vereeniging kwamen, er al
dekennissen van Neen! Maar zij wilden
en dat was alles. Zij wildon hun stoffe
lijk lot verbeteren en wisten, dat daar
voor vereeniging noodig was. Zij wisten,
dat eendracht macht maakt. Zij zagen in
de vereeniging oeno ster, welke blonk
aan deu duisteren hemel om hun den weg
te verlichten, eene redplank waaraan zij
zich vastklonken.
Daarom, toont dat gij ook wilt mede
helpen aan de verbetering van uw lot,
volgt do vergaderingen van uwe vak
vereeniging, ook hare uitstappen. Helpt
en bemoedigt uwe bestuurleden door uwe
tegenwoordigheid en, in plaats van het
sport op den eersten rang to stellen, ver
vangt het door do vak vereeniging, volgt
hier met. drift de uitslagen haren en te
vens uwer werking.
Vlucht liet gevaar hetwelk uw vak-
vereeniging als een nietig iets doet be
schouwen, en berooft haar niet langer
van uwe werking.
Wanneer de werkman, zedelijk en stof
felijk zal volmaakt zijn, wanneer hij zijn
werk niet meer gedwongen of met af
keer, maar uit vrijen wil zal volbrengen,
daar hij zich dan zelf bewust is, dan
zullen wij mogen lier zijn op den afge
legden weg en juichen. Allen voor één,
één voor allen •*-
1. Tijdens deze maand worden er
overal rapen gezaaid. Vele landbouwers
hebben nog de gewoonte bij de teelt
dezer voëderplant enkel beir te gebrui
ken. Dat. is eene dwaling,* en wil men
groote opbrengsten bekomen, dan is het
noodzakelijk eene volledige bemesting
toe te passen.
Rapen vragen veel fosfoorzuur, wel
potasch en eene voldoende hoeveelheid:
stikstof te gepasten tijde aangewend.
Men slrooie dus op de stoppols, per
ictare, 300 kgr. superfosfaat, luo lcgr.
vavelzure potasch en 100 tot 125 kgr.
zwavelzuur ammoniak.
Deze meststoffen worden door eene
machtige omploeging onder gewerkt.
2. De inkarnaat- of Fransche klaver
verdient do ernstige aandacht der land
bouwers. Zij geeft eene overvloedige en
vroege opbrengst,en bekleedt slechts den
grond tijdens den winter en een deel dei-
lente. Zij mag dus als tusschenplant aan
zien worden.
Daar deze klaversoort zeer gevoelig is
aan de koude, moet men vroeg en dicht
zaaien dan zal zij voor den winter reeds
tamelijk goed ontwikkeld zijn en bijge-
Germaine antwoordde niet, maar zij
slaakte een diepen zucht.
De dokter telde de polsslagen cn on
danks zijne groote ondervinding was het
met moeite, dat hij ze kon gewaar
worden
Het kleine meisje volgde de bewe
gingen van mijnheer Bordet en sprak.
Zoodra gij weg waart, mijnheer de
dokter, hen ik mot uw recept naar den
apotheker gegaan, en ik heb aan moe
dertje gegeven wat gij gezegd hadl, alle
uren een lepel.
1-Iot kind snikte en haar oogjes stonden
vol tranen.
Het dochtertje van die Gerinaine, van
welke wij mijnheer Bordet on den orgel
draaier hebben hooren spreken op de
kade der Seine, de kleine Martha was
juist zeven en een half jaar oud. Maar te
oot'deelen naar de levendige uitdrukking
barer gelaatstrekken, zou men gezegd
hebben, dat zij wel twaalf jaar was.
Zelden had men wakkerder, verstandi
ger, zachter, innemender kindergezichtje
gezien.
Zij was groot voor haar jaren, blank,
zeer zenuwachtig en buitengewoon ge
voelig, daarbij had zij sehoone oogen,
zwart als haar dikke gekrulde haren.
liet gelaat van dit kind was de spiegel
van al de gevoelens van haar hart hel
geleek eerder het aangezic.it van eene
volwassene vrouw dan vaneen kind. Men
las er verstand en wilskracht, en daarbij
volg heter aan het gure weder kunnen
weerstaan. Verder dient men voor eene
doel malige bemest ing te zorgen. Voor de
omploeging van den grond slrooie men
dus 100 kgr. superfósfaat. 200 kgr.
chlbórpolasdh per hectare en voor liet
eggen 75 kgr. zwavelzuren ammoniak.
3. De witte mostaard is eene voeder-
plant die op zeer kprlen tijd eene over*
vloedige opbrengst geeft. Deze plant
wordt in roofbouw, gewoonlijk in Juli
gezaaid, ofschoon ze als gewoon gewas
den ganschen zomer geteeld wordt.
Proeven hebben bewezen dat de witte
mostaard gretig door de dieren genomen
wordt, cn gunstig werkt op de afschei
ding der melk.
Als bemesting gebruikt men voordee-
lig por hectare 300 kgr. superfosfaat,
100 kgr. zwavelzure potasch en 150 tot
200 kgr. zwavelzuren ammoniak.
Evenals bij rapen mogen deze meststof
fen door eene middelmatige omploeging
ingedekt worden.
4. Men mag niet nalaten, tijdens deze
maand, de besproeiing der aardappelen
met Bordeleesche pap voort te zetten en
vooral als er veel regen komt.
Willy.
TE GENT OP 21 JÜLI 1912.
Onverpoosd gaal de werking van het
Comiteit voort. De toetredingen van
maatschappijen komen regelmatig toe uit
alle hoeken en kanten der provincie. De
gansch onpartijdige wijze waarop het
feest werd ingericht, heeft de toetreding
voor gevolg van maatschappijen van
allen aard en van alle denkwijze.
Do eerste herhaling voor de plastische
beelden hadden plaats en doen iets puiks
verwachten van dit nummer. Het zal ook
iets eenigs zijn en iets g«nsch nieuw die
prachtige groepen uil Concicnce's werken
daar te zien weergeven, in open lucht,
door marmerbeelden. Tussohen de ta
fercelen in worden, door een goed ge
oefend gemengd koor, schoon Oud-
Vlaamsche liederen gezongen.
Dit nummer alleen zal duizenden Gen
tenaren naar het St Baafsplein doen
strooraen. Dit nummer alleen is voor de
Vlamingen uit de provincie de reis naar
Gent waard.
Dat de maatschappijen welke nog niet
aangesloten zijn, zonder verwijl hunne
toetreding sturen naar liet Secretariaat,
20 Spiegelstraat, Gent. Niet wachten tot
de laatste dagen want dat vermoeilijkt
de inrichtingen.
nog iets geheimzinnigs in, dat de toekomst
misschien zou uitleggen.
Diep ontroerd, bezag de dokter haar
met bekommering.
Gij zijt een eerste verpleegster, sprak
liij, gij hebt wel gedaan.
Na een oogenblik zwijgen voegde hij
erbij
Bleef er nog een weinig van die
'ftesch over
Neen, mijnheer do dokter, ik heb
moeder dezen morgen, te zeven uur liet
laatste lepeltje ingegeven.
Mijnheer de dokter, geheel den nacht
heeft hoi arme -schaap gewaakt, gelijk
een ziekenverpleegster, murmelde Ger
inaine.
Een snik onderbrak haar rede en
schudde pijnlijk geheel het lichaam der
zieke vrouw. Zij weende. Martha snelde
naar haar toe, drukte haar in de armen,
begon op haar beurt te weonen, en riep
uit
Wie zou u nu toch beter kunnen
verzorgen dan ik, moedertje lief.
Bij het zien van dit hartverscheurend
schouwspel, was dokter Bordet diep
ontroerd.
Germaine overlaadde het kind mét
kussen. Zij dacht te stikken.
Terwijl hij zacht hel meisje uit hare
armen nam, zoido hij
Kom, beste kind, laat moedertje nu
maar wat rusten.
Martha ging snikkend in een hoek der
GULDENSPORENSLAG.
O Julidag O Leievloed
Hoe gloeit ons hert. hoe stroomt ons bloed
Zoo dikmaals gij herleven doet
Der vrome vaderen heldenmoed
Ten Guldensporenslag
O bloedigdagend morgenrood,
I)al Vlaandren's vrijheid al te snood
Versmacht in kerkernacht en-dood -
Ontgraaft en opwekt, eeuwen groot,
Gij, Guldensporenslag
Trotsch waant de Fransche dwingeland
Voor een wig staan op 't Noordzeestrand
«Mijn lelie en mijn macht geplant!»
Is 't waar Is 't waar, Kerlingaland
Spreek, Guldensporenslag
Daarzweeren duizend helden Neen
't Luidt storme door 't verbeurde leen
Verkroppend smert en spijtgeween
Vaart gilde en riddervolk naastéén
Ten Guldensporenslag
Harop Een kruis En weg in 't veld
't Wijkt al voor bijl en knotsgeweld
De Lelie knakt, in 't bloed geveld
En sporen raapt de Vlaamsche held
Ten Guldensporenslag
Dan rees een reuzig zeeggebrom
Dan voerde hij bazuin en trom,
Verlost de dankbaar heldendrom
Zijn gulden buit naar 't Heiligdom,
Na Guldensporenslag
Der vaderen God in de edele vlag
Te mond, te vuist' hun goedendag
Zoo 't vrije nakroost groeien mag
In l zoenen van uw zonnelach,
O Guldensporenslag
Rousselaere, a. Dierick.
De gendarmerie. Het gerucht is
in omloop dat de burgerwacht, waarop
men in geval van onlusten, niet veel slaat
kan maken, zou afgeschaft worden.
Onnoodig te zeggen dat dit gerucht valseh
is. I)e inrichting der burgerwacht is in de
Grondwet geschreven. Doch het gouver
nement zoekt de lasten te verminderen,
die op de burgers wegen, met den dienst
merkelijk in te krimpen en langs eenen
anderen kant de gendarmerie te verster
ken. Te dien einde heeft men aan de
bevoegde overheden van ganscli het land
hun oordeel gevraagd over eene vermeer
dering der gendarmerie. Deze zou bestaan
uit gewezen gendarmen, bij de inschrij
ving minder dan 45 jaar oud, en uit
gewezen soldaten van de 5*, 6° en 7e
milicieklas. Elke man zou jaarlijks 30
frank trekken en vijf of zes oefeningen
doen per jaar, die hem aan 3.20 fr. per
dag zouden betaald worden. De dagen
dal zij de regelmatige gendarmerie zou-
kamer zitten. Germaine hief zich ietwat
op, omdichter bij den geneesheer le zijn.
die zich naar haar boog, en met een stem,
die nauwelijks hoorbaar was, zeide zij
Dokter, ik moet u spreken.
I)e geneesheer schoof een stoel dicht
bij het bed, zette zich neder en zeide
Welnu, ik luister, mijn kind.
Do zieke ging voort
Daar ik u spreken moet, zonder «.lat
mijn dochter er bij is, zou ik u verzoeken
iets te bedenken om haar voor ecnige
©Ogenblikken le verwijderen.
De dokter knikte, stond op en ging naar
de tafel.
Mijn kleine Martha, ik moet oen
recept schrijven, zeide hij.
Het kind droogde de tranen af en zotte
een inkpot, pen en papier op tafel.
Nadat mijnheer Bordet zijn recept
geschreven had, reikte hij het papier aan
liet meisje over en zeide
Gij moet dit naar den apotheker
van Saint-Ouen brengen, lief kind, en
hem vragen, of hij die medocijnen bereidt.
Wacht tot het gereed is en breng ze dan
mede. Intusschcn zal ik hier blijven tol
gij terugkeert, opdat moeder niet alleen
zou zijn gedurende uwe afwezigheid.
Met een zichtbare verlegenheid nam het
meisje het recept, en wendde naar haar
moeder een benauwden cn rijplijken blik.
Ito brave dokter verstond dien blik.
Het is onnoodig, dat er geld bij is,
fluisterde hij haar toe. Ga maar, deapothe-
den moeten gaan versterken, zouden zij
hetzelfde loon trekken. De gewezen
onderofficiers zouden den graad en het
loon der wachtmeesters ontvangen.
Niet legenden Godsdienst Och
neen, de geuzen roode of blauwe, zijn
legen den godsdienst niet.
Op het socialistisch congres van Zondag
30 Juni vroeg gezel Hins
Wat zouden we doen indien M. de
Broqueville een nieuw ontwerp van
schoolwet neerlegde
De heer Vandervelde antwoordde
MHyraans heeft het gezegd wij
zouden den strijd herbeginnen en we
zouden tot liet uiterste gaan...
Opperbest, wedervoer gezel Hins.
Ook wil ik de aandacht roepen op den
droeven toestand van den dweepzieken
buiten men moet dus oorlog voeren
tegen de Kerk en tegen den Godsdienst,
on dat zonder onderbreking. De groote
groote zaak is de vrijmaking van de ge
wetens liet is deze niet van de maag
die twee dingen moeten samen gaan.
Ik betreur het dat in het meest vrijden
kende deel van het land, men nog werk
lieden ziet, die hunne kinderen bij de
Broeders zenden of bij de nonnekens.
Dat is een beleediging voor het socia
lism en men moet dergelijke handelwijze
bestrijden. Ik noodig u uit dat te doen.
De welstand der maag hangt vooral af
van dezen van het geweten.
Dat is toch wel klaar en duidelijk,
meenen wij.
Er is niemand geweest in geheel luff
congres, die tegen die woorden verzet
heeft aangeteekend; niemand die gezegd
heeft dat elke socialisi vrij is, te gelooven
of niet te gelooven naar de kerkte gaan
of nietzijn kinderen naar de school te
zenden welke hij verkiestniemand
die gezegd heel't dat Godsdienst een bij
zondere zaak is, in welke niemand iets
te zien heeft, tenzij den belanghebbende.
Ze zijn niet tegen den Godsdienst, niet
waar
De uitrusting der soldaten van
het groote leger. Men zoekt in
Frankrijk om het gewicht van den ransel
te verminderen en talrijke nieuwe mo
dellen worden beproefd. Tijdens den
veldtocht van Napoleon's leger naar
Rusland, bevatten de ransels twee hem
den, twee paar schoenen met nagels,
zolen, een paar borstels, een rolletje ver-
bindsel, pluk en 60 kardoezen.
Langs de zijkanten stak men vier be
schuiten, ieder van 16 onzen langs
onder een lijnwaden zak met 10 pond
meel.
ker zal u medecijnen geven, zonder u iets
te vragen.
Dan voegde hij er luid bij
L)ek u goed, mijn kind, hel is hier
zeer warm, en buiten is het bijtend koud.
Helff gij dezen morgen al wat geeten
De wangen van het meisje werden
hoogrood.
Nog niet, dokter, antwoordde zij.
Ga dan bij vrouw Aubin, en zeg
haar, dat zij ueen volle kom van haar
beste vleeschsoep moet geven. Gij kunt
dan naar den apotheker gaan.
Terwijl Martha het hoofd boog om haar
tranen te verbergen, murmelde zij eenigo
woorden van dank. Zij was te verstandig
om do handelwijze van den dokter niet
te begrijpen. Zij ging naar haar moeder,
omhelsde haar teeder, sloeg vervolgens
om haar schouder een ouden wollen doek,
schikte de warme muts op haar hoofd en
verliet de kamer, terwijl zij een dankba
ren blik op den dokter sloeg.
Germaine wachtte in spanning tot ze
weg was. Zij hief zich in de kussens recht
en zeide nu tot den dokter
Sluit de deur goed dicht, mynheer
Bordet, opdat niemand ons kome storen.
De geneesheer deed wat de zieke zeide,
en zette zich neder op eenen stoel naast
hel bed,
Met een hijgende en afgebroken stem,
door snikken en hoestvlagon gestoord,
begon Germaine te spreken
Wordt voortgezet.