Donderdag1 17 October 1912.
5 centiemen het nummer
66ste Jaar 4533.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan
GODSDIENST, HUISGEZIN. EIGENDOM,
van de Stad en 't Arrondissement van Aalst.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Artikel SI O.
De Orgeldraaister.
Legerhervorm i ng
Schoenmaker,
blijft bij uwe leest.
Een en ander.
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week onder dagteekening van
den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal Ier week voor de Stad 5 frank met
den Post verzonden G frank 's jaars, fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden,
voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwit-
tantiën door de Post ontvangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij G. VAN DE PUTTE-GOOSSENS Korte Zoutstraat, nr 31, en in alle
Postkantoren des Lands.
CUIQtJI- SKJKJM.
Per drukregel Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3d* bladzijde
50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen by accoord. Niet opgenomen
handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren Notarissen moeten hunne inzendingen
doen, uiterlijk tegen den Dijnsdag en Vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten bureele van dit blad.
Aalst, den 16 October 1912.
Met ai tikel 310 van '1 strafwetboek
waarborgt de vrijheid van te werken of
niet te werken.
Reeds jaren eischen de socialisten roode
011 groene de afschaffing van bedoeld art.
of van ten minsteer merkelijke wijzigin
gen aan toe te brengen.Enkele katholieke
democraten steunen de socialisten.
Die afschaffing van 't art. 310 maakt,
sedert vele jaren, deeluit van 't roode
programma en wel bijzonderlijk in do
kiezingen van 2 Juni 11.
Het art. 310 verbiedt op straf van ge
vang en boete, iemand te beletten of te
verhinderen te werken door bedreigingen
of door gewelddaden.
Het wordt onder ander, in geval van
werkstaking, aan de werkstakers ver
boden, het werkshuis waar zij 't werk
hebben laten staan op zekeren afstand te
naderen. Gewoonlijk wordt dit verbod
weinig in acht genomen de werkstakers
hebben andere middelen bij de hand om
do werklieden die aan 't werk zijn geble
ven af te schrikken en maatregelen ge
noeg die zij kunnen gebruiken zonder
vrees van er aan Moeder Justicia reke
ning te moeten over geven.
Doch niet te min eischen zij dat het
art. 310 afschaft worde,opdat zij met nog
meer gemak de werklieden die aan 't
werk blijven het te kunnen beletten.
De nijverheidsgestichten en woonhui-
zon der werkgevers of patroons worden
er meer door beschermd dan wel de vrij
heid der werklieden.Nu, 'tis daarom ook
dat de socialisten het bedoeld artikel af
geschaft willen. Men begrijpt
't Is gemakkelijk te begrijpen waarom
de socialisten het willen en 't is daarom
ook dat vele liberale patroons het cartel
tusschen liberalen en socialisten afge
schrikt hebben.
Immers, ingeval van de zegepraal van
liberalen en socialisten, mocht men er
zich aan verwachten dat de afschaffing
van 't art. 310 op 't voorplan zou hebben
gestaan der hervormingen die de socia
listen zouden geëischt hebben.
Ziedaar een der oorzaken waarom vele
liberale nijveraars het cartel vijandig zijn
geweest.
In La Revue Générale spreekt do
heer Woeste over het artikel 310 en over
de beweging tot zijne afschaffing.
Indien het bewezen ware, zegt de
achtbare Staatsminister, dat er iets aan
artikel 310 te verbeteren is, niemand
zou weigeren het te herzien, maar dat
bewijs is niet geleverd.
14e vervolg.
Ten tweed»', met zaken, die de eer raken,
spot hy niet daarby zal hij u ook nooit
vergeven indertijd een valschen wissel van
vijf-en-twintig duizend frank gemaakt te
hebben, dien hy betaald heeft om u van
eeuwigen dwangarbeid in Cayenne te r< d-
den.
Robert fi;onsto driftig de wenkbrauwen
en riep uit
Welnu, indien hij mij verstoot weet
ik raadM.
Met vuur hernam Claude
Dat weten wij al lang. Wat nu ge
daan E11 ons plan was zoo goed... Ik had
ten minste mijn deel in don buit... Moest
nu het onmogelijke gebeuren en uw poging
tot verzoening gelukken, wat zou ik erbij
w innen
Dat zijn woorden maar geen daden...
Meent ge dan waarlijk, dat uw broeder u
zal vergeven en liet verleden vergeten
Ja, dat meen ik.
En ik meen het tegenovergestelde.
Hebt gij uw erfdeel niet verkwist Do vijf
honderd duizend frank bruidschat, die u
medegebracht waren door de Fransche
vrouw, welke gy in Duitschland gehuwd
hebt. niet verbrast? Gy bezit nicmands
achting meer... Gy hebt niet het minste
crediet en zyt verplicht tot de laagste mid
delen uwe toevlucht te nemen om geld er
Het gedacht welke dat artikel heeft
ingegeven is de vrijwaring, zoo voor
de eerlijke werklieden die in het werk
inkomsten willen vinden voor hen en
voor hunne familie, als voor de pa-
- troons wier pogingen niet mogen ont-
moedigd worden door revolutionnaire
bewegingen welke ongestraft zouden
blijven.
Men moet zich wel het doel voorstel
len welke het socialism beoogst het
is de onteigening en den ondergang der
burgerij, en om dat doel te bereiken,
wijkt het voor geene middelen terug
werkstakingen, bedreigingen, schrik-
aanjaging tegen de werklieden alles
rnoct hem dienen om zijn oogwit te
bereiken.
Dat zegt genoeg, dat, om de verwe-
zenlijking van dat doel te beletten, het
de plicht is van de openbare machten,
- daarop met eenen onwankelbaren te-
genstand te antwoorden, i
Onze achtbare volksvertegenwoordi
ger, M. Woeste, doet bemerken dat de
nu Fransche Ministers Briand en Mille-
rand, vroeger tijds ook voorstaanders
zijn geweest van werkstakingen die poli
tieke berekeningen hadden Maar zie, die
heeren hoopten aldus hooger te kunnen
klimmen op de politieke ladder.
Nu heden dat zij hun doel hebben be
reikt, dat zo ministers zijn gewqrdcn,
bestatigen zij dat hunne vroegere ziens
wijzen gevaarlijk zijn voor 't landsbe
stuur en hebben ze dan ook laten
varen.
Zij worden dan ook door hunne vroe
gere partijgenoolen verloochend en als
verraders uitgekreten zij blijven niet te
min in hun besluit volherden, zonder zich
om de verwenschingen hunner vrienden
van voorheen te bekommeren, wel we
tende dat anders alle bestuur onmogelijk
vol te houden is 1
Sedert cenige dagen spreken de dag
bladen over eene aanstaande legerher-
vorming. Velen met ons hebben er geen
geloof aan gehecht, vooral omdat een
der groote argumenten van den laatsten
Kamerkiesslrjjd is geweest
Wij, Katholieken, denken het vol
doende een zoon per huisgezin, de
liberalen willen de algemeene dienst
plicht.
Nu, 't is de waarheid, het ontwerp is
gereed en naar men beweert zou men
2 zonen per familie eischen', dus een stap
nader tot het alleman soldaat, gelijk de
liberalen het willen.
Heden Woensdag zullen de Ministers
uit te slaan. Meent gij bij don haas te sla
gen, die een onverbiddellijk man is
Ik reken i.p my zeiven en op mijn
welsprekendheid om hem over te halen.
Wees dan maar zeer welsprekend.
Neem ook een goeden voorraad geduid
mede om de vcrwijtingen te aanhooren,
die als een stortvlaag op uw hoofd zullen
neerkomen...
Wees gorust, want daar ik mijn rol
goed geleerd heb, zal ik zo meesterlijk
spelen
Ik voor mij zeg, dat, indien gij
slaagt, gij met den duivel omgaat
Dat kunt ge niet weten, zeide Robert.
Maar is uw vrouw niet met u naar
Frankrijk gekomen
Neen, zy is te Berlyn gebleven
En uw zoon
Die is in de kunst- en nijverheids
school te Chalons.
Kent uw vrouw het doel uwer reis
Ja.
En keurt zy het goed
Ten volle.
Misschien hoopt zij, dat gij haar het
verspilde geld zult opzenden, dat zij eigen
lijk niet noodig heeft, want ik geloof, dat
zij nog rijk is...
Het aanzienlijk fortuin, dat zij nu
bezit, beschouwt zij als het eigendom van
haar zoon. Het komt van haar eersten
man.
Bijgevolg kunt gij er niet aankomen.
In dat opzicht is zij onverbiddelijk.
in kabinetsraad vergaderen en zal M. de
Broqueville er lezing houden van een
sterk gedocumeuteei'd verslag over onzen
militairen toestand dn over de in te voe
ren hervormingen. 1
Laat ons den teksf van 't vertoog af
wachten dat kortelings zal meêgedeeld
worden.
Veronderstelt, lezers, dat een schoen
maker, die nooit Shders gewerkt heeft
dan met zijne els cr zijnen pekdraad, bij
eenen meubelmaker komt, dezes werk
gadeslaat en hem zbgt - Buurman, ge
werkt verkeerd gé- moet den beitel en
de schaaf op die mmier hanteeren ge
moet dat meubel niet zus, maar zóó in
eenzetten. Die meubelmaker zal den
schoenmaker rap O) zijne plaats zetten
en zeggen: Kan: "raad, ge zijt zeker
niet goed wakkerWat kent ge van
mijnen stiel Blijf b j uwe leest.
Zoo ook. indien c-.n metser aan eenen
brouwer zou willen; loeren hoe hij bier
moet brouwen, of-cm landbouwer aan
een architect hoe hi de plannen van een
huis moet opmaker^ enz., die brouwer,
die architect crz 'en die nieuwe leer
meesters rap aan de deur kegelen, den
kende dat er hun in het hoofd iets hapert.
En iedereen, die een gezond verstand
heeft, zal hun volkomen gelijk geven en
hel spreekwoord herhalen - Schoen
maker, blijft bij uwe leest.
Maar dat zelfde gezond verstand schiet
bij velen te kort in zake van Godsdienst,
bij voorbeeld, om maar één punt aan te
halen, in zake van het lezen der slechte
schriften.
Aan wie komt het toe te oordeelen
welke schriften, boeken of gazetten,
slecht zijn Is het een schoenmaker,
metser, timmerman, fabriekant, rente
nier enz. die daarover moet oordeelen
Of is dat het vak niet van hen, die door
GOD aangesteld zijn om zijnen gods
dienst te verdedigen en zuiver te bewa
ren, te weten de EI. Kerk, den Paus en
de Bisschoppen
Ik vraag me dan af, wanneer de II.
Kerk oordeelt en de Kerkvergadering van
Trente heeft dit plechtig verklaard, dat
schriften die den Godsdienst (zijn bedie
naars, sacramenten, ceremoniën, enz
en do goede zeden aanranden, slechte
schriften zijn, ik vraag me dan af, zeg ik,
op welk gezag een eenvoudige goloovige
dan steunt, om te verklaren dat het
geene slechte zijn, en ze te lezen tegen
het verbod der II. Kerk 1
Zij zegt dat zy, als moeder, plichten te
vervullen heeft. Ook vraag ik haar niets,
want al mijn smeeken zou vruchteloos zyin.
En uw zoon
Die volgt blindelings don raad zyncr
moeder. Het is een flinke jongen van negen
tien jaren, die verstand genoeg heeft.
Maar zeg mij eens, hoe staan de za
ken, als gij u alle drie te zamon bevindt.
Koeltjes, maar beleefd.
Wilt ge gelooven, Robert, dat gy
ongelijk hebt gehad een weduwe te trou
wen. Zij vergelijkt u met haar eersten man,
waar zij gelukkig mede was, en die verge
lijking strekt niet tot uw eer. Een we
duwe, die men bedrogen heeft en nog
gedurig bedriegt, wordt vroeg of laat een
gevaarlijke vijandin... Let op
Zy heeft my innig bemind, en nu nog
blijft er liefde voor mij in den grond van
haar hart. Ik heb dus niets te vreezon.
Indien mijn broeder mij goed onthaalt, zal
ik met haar doen al wat ik wil.
Dus blijft gij vast besloten dien stap
te wagon
Zeer zeker.
Bygevolg vallen al onze oude plannen
in het water
Als de tak breekt en als ik niet slaag,
kunnen wij die nogaltyd hernemen.
Hoewel ik u voorspel, dat de tak zal
breken, kunt gij evenwel altijd op my
rekenen. Ik ken te goed uw verleden, en
indien gij mij zoekt te bedriegen, zal ik
hetgeen ik weet, togen u gebruiken. Dus
Ik wil hier nu niet onderzoeken welke
redenen, of beter gezegd, welke ijdele
voorwendsels iemand kan hebben om
zich een schijn van verontschuldiging te
geven in het lezen dier slechte schriften.
Ik stel maar alleen deze vraag Is het
niet aardig dat, in tijdelijke zaken, het
spreekwoord Schoenmaker blijft bij
uwe leest gedurig toegepast wordt,
maar dat men het niet wil kennen in zake
van slechte schriften en in 't algemeen,
in zake van Godsdienst
Wat rapper. Wilt ge den voor
uitgang «in 't vooruitgaan» kennen sinds
de twee laatste eeuwen Leest
In 1692, per koets legde men in een
uur 4 kil. en 6 hm. weg af.
In 1786, per diligentie of postwagen,
reed men 5 kil. en 6 hm. per uur.
In 1816, per postkar kon men 6 k. en
8 hm. per uur achter den rug krijgen.
In 1834, per postkar legde men 9 kil.
en 7 hm. per uur af.
In 1867, per trein kon men reeds 63
kil. 8 hm. per uur doen.
In 1900, rijdt de express van kales-Pa-
rijs (de rapste die er in Europa loopt), 90
kil. hm. in het uur, dat is 293 kil, op 3
uren en 15 minuten.
Ze spreken thans van elektrieke treins
die zouden 200 kilom. per uur afleggen.
We zullen niet wagen van luchtballons en
vliegmachienen.
Op 200 jarigen leeftijd een achtdaag-
sche reis ondernemen is zeker iets dat de
aandacht verdient.
Dit kunststuk is onlangs verricht door
een schildpad van den Engelschen hertog
van Beaufort. Op een goeden dag was
deze schildpad, die blijkbaar wat vacan-
tie wou nemen, uit haar landgoed te
Wentwood verdwenen. De eigenaar liet
door de gazetten een belooning toezeg
gen aan dengenen die de vluchtelinge zou
terug bezorgen. Acht dagen later werd
zij gevonden door schoolkinderen uit hel
naburige Newport, in de bermsloot van
den weg met zeer trage schreden wan
delde zij naar de stad. In 9 dagen tijds
had het beestje een afstand van 9 Engel-
sehe mijlen afgelegd, of gemiddeld 1610
meters per dag. Een record van traag
heid
Volgens familietraditiën is deze schild
pad in het begin der 18e eeuw door een
dor voorvaders van den hertog van Beau
fort, die bij do vloot diende, uit Indië
meegebracht.Zij is dus ten 200 jaren oud.
Zij heeft sedert 60 jaren niet de minste
verandering ondergaan in grootte en ge-
gy kunt niets zonder mij.
Waarom dreigt gij mij nu
Ik dreig niet, ik redeneer... Het blijft
afgesproken wees braaf, en wij zullen in
de toekomst onwankelbare vrienden blij
ven... Ik heb niet vergeten, dat gij belet
hebt dat ik door een machine vermorzeld
zou worden, dus, dat ik myn leven aan u
te danken heb. Ik zou u kunnen verwijten,
dat gy mij twee jaar in do fabriek van uw
brooder te Saint-Ouen, als bespieder voor
uw rekening gebruikt hebt, zonder profijt
voor mij, maar ik bon geen slechte kerel
en vergeef u dat. Welnu, volg mijn raad.
Wanneer gaat gy den directeur spreken
Dat zal niet gebeuren voor overmor
gen.
Waar gaat gy logeeren
In het Hótel Moderne, op de Place de
la République. Van uit Berlijn heb ik ge
schreven dat men voor mij een kamer in
gereedheid moest brengen.
Het is toch zeker onder uw eigen
naam dat gij geschreven hebt
Neen, zeker niet. Het is onder den
naam van Fritz Leymann, dat gij naar mij
moet vragen, als gy komen zult om den
uitslag van het bozoek bij mijn broeder te
vernemen... Mijn papieren zijn in orde.
Ik zal het onthouden... Fritz Ley
mann. Het zal wel nutteloos zijn u aan te
manen de uiterste voorzichtigheid in acht
te nemen
Bekommer u daar niet over... Nu nog
één vraag.
wicht.Zij is 50 centimeters lang en weegt
10 kilos.
Men schrijft den hoogen leeftijd der
schildpadden toe aan haar kalm en vreed
zaam leven.
Haar dik schild beschermt haar tegen
verkoudheden, ongevallen en allerlei vij
anden. Zij leeft in heete en gemachtigde
luchtstreken, in het water en op het
land. Zij is sober en haar sterke maag
j verleert gemakkelijk de meest verschil
lende voedingsmiddelen. Haar gang is
traag en zeker zij geeft zich nooit over
aan buitensporigheid. Zij hebbon ook
geen zorgen die haar herssens kwellen!
a
j!
Bekentenis. In zijn artikel over
I de «liberale partij en de algemeene werk-
staking» zegt de heer Goblet d'Alviella
- De politiek van het cartel, het voor-
uitzicht van eene libero-socialistische
regeering, heeft ons de groote haude-
laars, de reeders en de groote Antwerp-
sche groothandelaars, de wisselagen-
ten,de zaken- en beurswereld, die bijna
allen bekennen voor de klerikalen ge-
steind te hebben, uit maatschappelijk
behoudsmaatregel, ontvreemd.
Op den buiten hebben tal van land-
bouwers, verschrikt, door ons demo
s' kratisch programma op gebied van
pensioenen en belastingen op het inko-
men, aan de regeering den steun van
0 hunne stem en van hunnen invloed
verleend.
A!s al die menschen" voor de catholie-
ken hebben gestemd, dan was het voor
de catholieken niet noodig kiezers uit te
koopen met beloften en verhooging van
jaarwedden, met karamellen, pinten en
druppels, noch hen af te schrikken met
hel- en spookgeschiedenissen.
We raden onze vrienden aan die mid
deltjes in de eerstvolgende kiezingen
maar te huis te laten. Men kan ze bewa
ren tot dat het meer noodig is.
In de huidige omstandigheden is het
cartel genoeg om ons eene schitterende
overwin ng te verzekeren
Alweer de kwestie der vijffrank
stukken. De nieuwskens over den
handel in vijffrankstukken, die telkens
gelogenstraft worden, komen toch tel
kens onder eenen anderen vorm terug.
Thans weer vinden wij het volgende
Er wordt dikwijls geklaagd dat er geld
mannen zijn, die de vijffrankstukken in
ons land opkoopen en ze in Frankrijk
gaan uitwisselen tegen bankbriefjes,
waarmede zij dan eene schoone winst
doen. De Nationale Bank van België is
verplicht regelmatig groote hoeveelheden
vijffrankstukken, met nogal aanzienlijke
onkosten, uit Frankrijk terug te halen.
Ik luister.
Zeg mij eens op welke uren ik zeker
ben Richard te Saint-Ouen te vinden.
Van drie tot vier uur is hy altijd op
zijn bureau.
Kan men gemakkelijk in de fabriek
komen
Dit is nog al tamelijk moeilijk, want
aan de deur vindt gij eene lastige vrouw,
die u zal ondervragen over hetgeen gy
wilt doen en zeggen dat is de regel, die
haar streng opgelogd is en dien zij stipt
naleeft. Men moet door de portierster wel
bekend zyn als een gewoon bezoeker, opdat
zij eens zou willen glimlachen en u doorla
ten... Maar dat heeft geen belang, en met
een weinig slimheid geraakt men toch bin
nen. Zult gy uw naam zeggen
Neen ik wil Richard verrassen.
Op dit oogenblik kwam de knecht binnen
met koffie, likeuren en sigaren.
Het gesprek werd gestaakt.
Nadat de knecht vertrokken was, schonk
Robert koffie en hernam
Hebt gij don Amerikaanschen doktor
nog gezien sedert gij in Frankrijk terug
gekeerd zyt
O, Brien
Ja.
Onze oude kennis van Berlijn dat is
een slimme Duitscho spion, een eerste
kerel.
Door den krachtigen wyn opgewekt, had
Claude een weinig de stem verheven.
(Wordt voortgezet.)